No. 18642
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 10 December.
Tweede Biad. Anno 1920.
GEMEENTEZAKEN.
TWEEDE KAMER,
UIT DE OMSTREKEN,
ii.
Salarisherziening bij het onderwijs.
B. en W. bieden den Raad achtereenvol
gens aan een gewyzigde salarisrege'ing soor
de Kweekschool voor onderwijzers en onder
wijzeressen, een aanvulling van de salaris-
Tegeling voor de H. B. S. voor Jongens
en het Gymnasium, een regeling der wedden
van de onderwijzeressen aan de inrichtingen
soor spraakgebrekkigen en de leeraressen
van de H. B. S. voor Meisje3.
Ter toelichting van de voor de Kweek
school voorgestelde herziening behoeven zij
weinig op te merken. Was het reeds aan
vankelijk hun bedoeling de nieuwe regeling,
evenals bij de Hoogere Burgerschool en
het Gymnasium, in overeenstemming te
brengen met de in het Koninklijk Besluit
van 23 Januari 1920 opgenomen Rijksrege
ling, ingevolge het Koninklijk besluit van
18 September 1920 tot wijziging en aanvul
ling van het zoogenaamde Kweekscholenbe-
sluit zijn de gemeentebesturen en do bestu
ren van bijzondere kweekscholen eenvou
dig, op strafle van het verlies der Rijkssub
sidie, verplicht vanaf 1 Januari 1920 de
zelfde salarissen uit te keeren, als voor de
Rijkskweekscholen zijn vastgesteld. In de
den Raad ter vaststelling aangeboden ver
ordening is dan ook de Rijksregeling slaafs
gevolgd.
Behalve de gewone jaarwedde ontvangen
do Rgksleeraren ook nog ingevolge de ar
tikelen 20 en 38 van het Koninklijk besluit
van 23 Januari 1920 een kindertoelage en
een gedeeltelijke teruggave van gestorte'
pensioensbijdragen, terwijl krachtens door
den Minister van Financiën bij schrgvöi
aar. de Tweede Kamer der Staten-Generaal
tedane toezegging in de maand October j.l.
e kindertoelage ve.naf 1 Juli 1920 nog
ia uitgebreid en algeheel e teruggave van
pensioensbijdragen vanaf 1 Januan 1920 in
uitzicht is geste.d.
Met het oog hierop lijkt het B. en W.
wenschelijk de bepalingen betreffende de
kindertoelagen en de pensioensbijdragen
niet in de verordening op te nemen, doch
voor fce stellen eenvoudig te besluiten, dat
voor de Gemeentelijke Kweekschool alhier
te dezen opzichte dezelfde regeling zal gel
den, als voor de Rijkskweekscholen is of zal
worden vastgesteld
Ten opzichte var. cc afdceiing B kan het
voorbeeld van het Rijk niet worden gevolgd,
aangezien van Rijkswege geen cursussen tot
opleiding voor de hoofdakte, de moderne
telen, de wiskunde enz. worden gegeven.
Thans bedraagt de wedde voor de leeraren
in teekenen. spxaakvorming en zang en
handwerken aar die afdeeling f 100 's jaars
per wekolijksch lesuur en voor de overige
leeraren f 125 's jaars per wekelijksch les
uur. Rekening houdende met de nieuw voor
gestelde salarisregeling voor afdeeling A
achten zij een verhooging reep. tot f 150 en
f 175 7& jaars per wekelijksch lesuur ge
wenscht.
Voor den Directeur, wiens jaarwedde aan
de afdeeling B thans f 300 bedraagt, waar
van f 200 als Directeur van den cursus tot
opleiding voor de hoofdakte, ware de wedde
nader te bepalen op f 400, waarvan f 300
als Directeur \an den cursus tot opleiding
voor de hoofdakte Ook de Rijkssubsidie in
d'e wedde van dsn Directeur van dien cur
sus is met f 100 verhoogd.
Verder is het billijk ook de bezoldiging
van de assistente bij het onderwijs in de
hardwerken, mej. A. E. Driesens, te ver-
hoogen en die- van f 500 te brengen op f 850
's jaars. Ook bij het lager onderwijs is haar
wccldo van f 500 verhoogd tot f 850.
Bij in werking treding op 1 Januari 1920
zullen de meerdere kosten, aan de nieuwe
salfirisregeling verbonden, in het loopen-
de jaar ongeveer f 14090 bedragen, waar
van f 12030 voor de afdeeling A en f 2060
voor de afdeeling B.
Tegenover deze meerdere kosten staat
echter, .dat ook de Rijkssubsidie met in
gang van 1 Januari 1920 belangrijk is ver
hoogd. De jaarwedden aan do afdeeling A
met inbegrip van dc kindertoelage en de
teruggave der pensioensbijdragen, worden
zelfs ten volle vergoed.
Van deze gelegenheid nikken B. en W.
tevens gebruik, om een aanvulling voor te
stellen van de jaarwedderegeling voor de
leeraren aan dc Hoogore Burgerschool
voor Jongens en hot Gymnasium. Ook ten
opzichte van hen komt het hun gewenscht
voor tot toekenning van de voor de leera
ren aan de Rijks Hoogere Burgerscholen
geldende kindertoelage en teruggave van
pensioensbijdragen to besluiten. Vermits
hier echter niet, zooals bij de Kweekschool
op straffe van het vervallen der Rijkssub
sidie is voorgeschreven, dat de kindertoe
lage en de teruggave van pensioensbijdra
gen ook aan de door de gemeento be
noemde leeraren moet worden uitgekeerd,
acht de meerderheid van hun College het
niet aanbevelenswaardig een dergelijk be
sluit terugwerkende kracht te verleenen
tot. 1 Januari 1920 (voor de yerhoogclo kin
dertoelage tot 1 J.uli 1920). De jaarwed
den zijn pas kort geleden opnieuw vastge
steld en er is daarom volgens de meerder-
haiWk geen enkele reden, om die regeling
jooe i weder met terugwerkende kracht aan
t§ vullen.
De minderheid van het College vindt heb
echter billijk, om, waar het steeds do bedoe
ling is geweest de wedderegeliug voor do
leeraren aan Hoogere Burgerschool voor
Jongens en Gymnasium, evenals bij de
Kweekschool, in overeenstemming te doen
z:jn met de Rijksregeling, de kindertoela
ge en de terpggave der pensioensbijdragen
op hetzelfde tijdstip te doen ingaan als
voor de Rijksleeraren is bepaald. De kos
ten hiervan bedragen over 1920 f 12000.
Nu de salarisregeling voor de leeraren
aan de Kweekschool andermaal zal worden
herzien, komt het B. en W. met de Plaatse-
hlke choolcommissie billijk voer. ook de
wedde van de hoofdonderwyzeresf, belast
me de leiding van het onderwijs aan spraak-
gebrekkige kinderen en de belooning van
helpsters en helpers te herzien.
De bezoldiging der hoofdonderwijzeres,
thans bedragende f90f140 's jaars per
wekelijksch lesuur, ware weder te bepalen
op het bedrag, dat zij volgens de voorgestelde
nieuwe salarisregeling als spraakleerares
aan de afdeeling A der Kweekschool zal
ontvangen, -f120f20J 's jaars per weke
lijksch lesuur, terwijl aan de hulponderwij
zeressen of onderwijzers, in plaats van f 90
f 140 per jaar, een va3t bedrag van f 250
als jaariijksche tegemoetkoming dient te wor
den toegekend. Een rege.ing met periodieke
verhooging is gebleken hier niet op haar
plaats te zijn, aangezien de meeste helpsters
tengevolge van overplaatsing naar een an
dere school slechts betrekkelijk kort in func
tie blijven en het maximum zoodoende voor
haar vrijwel onbereikbaar is, terwijl ook een
tegemoetkoming van f 25J per jaar, gelijk da
hoofdonderwijzeres in haar ter vioie liggend
rapport uiteenzet, zeker niet te hoog is
voor het door de helpsters verrichte werk.
Volgens raming zullen de meerdere kosten,
wanneer de nieuwe regeing 1 Januari 1920
ingaat, over het loopende jaar f2970 be
dragen.
Ten opzichte van de salaiisregeling voor de
leeraressen aan de Hoogere Burgor.school voor
Meisjes wordt hot volgende onder "a Raads aan
dacht gehraoht.
Bij de vaststelling dier regeling in hot jaar
1919 word in hoofdzaak rekening gehouden met
do traktementen, dio kort to voren ton behoeve
van het onderwijzend personeel aan do middel
bare scholen voor meisjes in cenigo andore ge
meenten waren vastgesteld
Aan do Commissie van Toezicht op hot Mid
delbaar Onderwijs komt het, overeenkomstig
haar ook roeds in 1919 ingenomen standpunt,
voor, dat de salarissen der leeraressen aan do
Hoogere Burgerschool voor Meisjes denzelfdcn
grondslag dienen to hebbon als die dor leeraren
aan de Hoogere Burgerschool voor Jongens
dooh B. en W. zijn nog steeds, oven als do
Raa-d in 1919, van oordeei, dat voor oen gelijk-
stoiling met do Hoogore Burgersohool voor Jon
gens geen termen aanwezig zijn. aangezien de
Hoogere Burgerschool voor Meisjes een school
van een geheel ander karakter i3 en ook het
aantal uren, dat aan deze school voor het slam-
traktement per week les moet wftrden gegeven,
veel geringer is dan bij do Hoogere Burger
school voor Jongens.
Het eenvoudigst lijkt het hun daarom de trak
tementen, evenals bij do Hoogcro Burgerschool
en het Gymnasium onlangs is geschied, in hel
algemeen met ongeveer 20 pet. te vorhoogen,
in te gaan op 1 Januari 1920. Sleohts is over
eenkomstig den wensch van do Commissie van
Toezicht de weddo van de leerares in dc hand
werken gelijkgesteld aan die der leerares in de
gymnastiek, terwijl ten opzichte van de tijde
lijke leerares in de Engelsche taal cn letterkun
de, Mej. G. de Vries, dio slechts 8 lesuren per
week geeft, wordt voorgesteld dc wodcLe to be
palen op f 1300f 1800, d. i. de helft van de
weddo van. een leerares in de nieuwe talen met
oen maximum aantal lesuren van 1G per week.
Overigens behoeven dc voorgestelde wijzigin
gen, dio in hoofdzaak ontleend zijn aan de
nieuwe verordeningen betreffende de Hoogero
Burgerschool en het Gymnasium, geen nadere
toelichting.
De kosten der nieuwe regeling, welke B. en
W. in navolging van de eenigo maanden gele
den vastgestelde regelingen voor de Hoogere
Burgerschool voor Jongens en hot Gymnasium,
op 1 Januari 1920 zouden willen zien ingaan
zullen, naar den toestand op 1 Januari 1920,
pl m. f 6600 bedragen.
Zitting van gist-ernamiddag.
Tijdelijke afwijkingen der Militiewet.
Aan de orde zijn de wetsontwerpen tot
tijdelijke afwijking van de Militieweb en
do landstorm voorzieningen.
De VOORZITTER stelt voor, het veld
der algemeene beschouwingen zoo ruim
mogelijk te'stellen. Hij stelt voor, den
spreektijd op één uur per lid te stellen.
De heer DUYMAER VAN" TWIST (A.-
R.) zegt, dat op zoo uitgebreide algemee
ne beschouwingen niet is gerekend. Hij zal
zich houden aan hetgeen in het V. V. is_
besproken.
De algemeene beschouwingen worden go
opend.
Dc heer DE MURALT (U.-L.) zegt het
standpunt van den Minister niet te begrij
pen, dat n.l. dit voorstel niet te maken
heeft met 's Ministère plannen. Tegen dit
voorstel zijn tal van bezwaren ingebracht,
èn omdat het te ver gaat, èn omdab het
niet te ver gaat. Van de sociaal-democra
ten begrijpt spr. niets. Verleden jaar zijn
nergens manoeuvres gehouden behalve in
Zweden, waar een socialistische premier be
staat. Overal, waar de heeren de baas zijn,
drijven zij de militaire lasten op.
Veel in dit voorstel trekt spr. aan; in
het algemeen kan hij er zich mee verecnl-
geh. Bij de zes maanden- diensttijd legt
hij zich neer. Het verheugt hem, dat de
vrijzinnig-democraten thans eens niet mee
gaan met de sociaal-democraten. Spreker
brengt huldo aan de nota van den heer
Oud, waarin frissche gedachten worden
geuit.
Spr. meent, dat de Kamer voorzichtig
moet zijn met haai* plannen en denkbeel
den en hij verzet zich tegen de vrijzinnig-
democraten. Spr. staat van het stelsel van
Von Schmidt niet ver af. Hij is vol ver
wachting voor de resultaten van de voor
oefeningen en wil dit stelsel afwachten.
Aan het ontwerp zal hij zijn stem geven.
"Wordt dit ontwerp verworpen, dan gaat de
Minister heen, en komb er een ander, die
óf meer beperkt, óf verder gaat uitbreiden
Afstemming brengt ons in een toestand,
waaruit geen uitweg is te vinden, en die
zou moeten leiden tot een uitspraak van
het volk. Spr. wil den Minister de gelegen
heïd geven om zijn denkbeelden te verwo
zenlijken.
De heer K TER LAAN" (S D.) zegt, dab
in het eerste ontwerp véél goeds zit. Naast
de verbeteringen stelt het eerste vele nieu
we militaire eischen in de landstorm-voor
zieningen.
Spv.'s partij is vóór ontwapening, ook al
omdat een leger van ons toch geen waarde
hcefb. Moest het waarde hebben, dan dien
de het zóó goed uitgerust te zijn, dat het
alle kracht van ons laud zou eischen cn
onmogelijk kon worden, in stand gehouden.
Dat is gebleken tijdens de oorlogsjaren.
Een deel van ons leger lag in Limburg, een
deel in Gelderland, een deel in Zeeland
Wanneer er .ergens een inval was gekomen,
zou heb onmogelijk zijn geweest ook maar
i één divisie, bijeen te brengen. Spr. citeert
het rapport der Leger com missie, waaruit
z. i. blijkt, dat cr niets deugt in heb leger
De heer K. TER LAAN (S. D) stelt
ten slotte een motie in. luidende:
De Kamer, van oordeel, derf de tijd geko
men is voor opheffing van het gebeele ves-
.tingstelsel, gaat over tot de orde van den
dag.
Daarin schuilt een begin van ontwape
ning.
De VOORZITTER stelt voor deze motie
thans te behandelen.
De heer OUD (V. D.), meent, dat deze
motie niets met deze ontwerpen tc maken
heelt. Hrj stelt dus voor deze motie te laten
drukken etj te behandelen op een nader te
bepalen dag.
Do VOORZITTER meent, dat het evengoed
thans kan.
Aangezien 7b vereischte aantal leden niet
aanwezig is en bg stemming dus de Kamer
verdaagd zou moeten worden, verklaart de
heer Oud zich b'tj het voorstel van den Voor
zitter neer te leggen.
De heer A. P. STAALMAN (Chr.-Dem.)
is verontwaardigd over deze ontwerpen. Hrj
begrijpt niet, dat iemand dit stelsel wil ver
dedigen; het is alles Neurenberg, so'diatjea-
spel. Het leger zal bestaan uit jongelui
zonder de meeste kennis, zonder de meeste
ervaring; zoo'n leger is waardeloos Het le
ger is van militair standpunt: ,,dorpsschut
terij op zijn smalst."
Spr. is voor een goed leger met vader
landslievende manschappen en hg wil daai-
xcor het noodige geld beschikbaar stellen,
maar hij hoopt, dat de Kamer niet met dezen
bezuinigingsschün zal meegaan.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-R.)
beziet dit ontwerp in het licht esner blijven
de regeling. Spr. vraagt welke waarde het
steisei heeft voor de weerbaarmaking van
ono volk, welke beteekenis het heeft in ver
band met den -tegenwoordigen toestand en
eD voor de richtige ontwikkeling van ons
leger. Hg becgfert, dat van de 13 duizend
man maar 3700 man volledig zullen worden
geoefend, zoodat ons kernleger neg geen
zestig duizend man infanterie zal tellen. Dit
getal is beslist te laag, want de militaire
waarde zal gering zijn.
Hel stelsel leidt tot verzwakking van de
landsverdediging en tot het in-hefc-leven-roe-
pen van wantoestanden, dat mannen van hoo-
geren leeftijd worden ingelgfd en jongeren
bij de reserve blijven. De opleiding leidt
tot onvoldoende geoefendheid, is onecono
misch en maakt het legerstelsel ofinoodig
duur. Het zal onmógelijk den eersten stoot
kunnen opvangen en veel te lang zal het
duren eer de landstorm opgeroepen is.
De Minister moet een' stelsel hebben, dat
m de breedte gaat. De inperking mag nooit
geschieden ten koste van de geoefendheid
van het leger.
Spr. zet uitéén hoe z.i. de regeling moet
zgn om de werkkracht te vergrooten. Vóór
alles is noodig, dat het volk er belang instelt.
De heer VAN DE LAAR (C. S.) verzet er
zich tegen, dat men zich weer voorbereidt op
nieuwe gruwelen. Nooit meer aldus, is zgn
leuze en hrj verzet zich tegen alle leger-
plannen.
De vergadering wordt verdaagd tot
's avonds te acht uren.
Zitting van gister a vo n d.
Begrooting van Justitie.
Aan de orde is Hoofdstuk IV (Departe
ment van Justitie) der Staatsbegrooting
voor 1921.
De VOORZITTER stelt voor den spreek
tijd bij de algemeene beschouwingen te be
palen op een kwartier. Aldus besloten.
De heer JUTEN (R.-K.) klaagt over een
verkeerd toepassen der Jachtwet en het
eigenmachtig optreden in sommige geval
len van veldwachters, i
De heer A. P. STAALMAN (CHR.-DEM)
bepleit spoediger executie van straffen
Door een late ten-uitvoer-legging der straf
wordt deze vaak noodeloos verzwaard.
De heer REIJMER (R.-K.) herinnert
aan de tot-stand-koming in dit jaar van
het Wetboek voor Strafvordering, in wei
nig tijd, hetgeen er op wijst, dat de juris
ten niet den meesten tijd in. de Kamer vra
gen. Indien men dus met goed* voorbereide
juridische ontwerpen komt, kunnen deze in
korten tijd worden afgehandeld. Spreker
dringt met klem aan op de regeling der
rechtspositie der vrouw.
De heer VAN SCHAIK (R.-K.) herin
nert aan het onlangs verschenen rapport
van do commissie-Gratama, betreffende,
de Burgerlijke Rechtsvordering. Moge al
met recht worden opgemerkt, dat de com
missie negen jaï'ep nocldig had voor dit
rapport, dan moet er toch aan worden toe
gevoegd: dat het rappóit dan ook uitste
kend is. De vraag is nuWat zal er met
dit ontwerp en het ontwerp gebeuren Het
zou niet* onmogelijk zijn, dat het Departe
ment indien het dit rapport beschouwt
als een advies óók negen jaren noodig
had voor de studie er van. Maar het is ook
mogelijk, dat do Minister het ontwerp
zij het min o" meer gewijzigd op onderge
schikte punten onmiddellijk bij de Ka
mer indient. In het belang onzer burgerlij
ke rechtsvordering dringt spr. hierop aan.
De heer BAKKER (C -H.) wijst op de
vele diefstallen in Harlingen, welke zijns
inziens te wijten^s aan den commissaris
van politie, die weigert medewerking te
verleenen bij de bestrijding dezer dief
stallen.
De heer VAN SASSE VAN YSSELT (R.
K.) vereenigt zich met den wensch van den
heer Van Schaik, dat dc Minister zoo spoe
dig mogelijk het ontwerp der Staatscom-
missic-Gratama zal indienen. Het vraag
stuk van de rechtspositie der vrouw acht
hij zoer netelig en hij kan zich voorstellen
dat do Minister eerst nog eens de opinie
van de Staatscommissie Kappeijue wil
hooren.
De heer VAN RAPPARD (V.-L.) bepleit
met klem invoering van een verbod, om
den hond als trekdier te gebruiken. In En
geland bestaat zoo'n verbod al lang, in De
nemarken ook. Wil de Minister het hier
óók voorstellen.
De heer KLEEREKOPER (S. D.) acht
het niet gewenscht dat deze Minister met
een eigen principieel© regeling der rechts
positie van de vrouw komt, maar met een
regeling, die niet op politieke beginselen
kan worden getoetst.
De heer BRAUTIGAM (S. D.) herin
nert aan zijn verzoek van verleden jaar,
om het tweede boek van het Wetboek van
Koophandel, betreffende de rechten en ver
plichtingen van de zeelieden, te herzien.
De heer BEUMER (A.-R.) merkt op, dat
volgons den heer Kleerekoper het vrouwen
kiesrecht zijn schaduw vooruit werpt, blij
kens de houding van rechts Inderdaad
moet spreker toegeven, dat het vrouwen
kiesrecht zijn schaduwen vooruitwerpt, wan
neer hij het verslag leest van de jougste
vergadering van den Amstcrdamschcn Ge
meenteraad.
Do MINISTER VAN JUSTITIE, dc heor
HEEMSKERK, erkent, dat de Jachtwet niet al
tijd juist wordt toegepast, maar waarschijnlijk
zal een dezer dagen door Commissarissen der
Koningin uitgevaardigde oirculairc reeds verbe
tering brengen. Op gratieverzoeken in gevallen
van lang uitgesteld executie van straffen wordt
door hem niet zelden gunstig beschikt.
Dc kwestie van het trekhondenverbod behoort
bij BinnonJandsche Zaken; zonder overleg met
zijn ambtgenoot zou de Minister zeker dit
vraagstuk niet behandelen.
De heer Van Sasso vroeg een ontwerp tot
strafbaarstelling van diefstal van clectriciteit,
maar aan dit vraagstuk is een philosopliiscli-
wctenschappelijko kant. en wel deze: wat is
clectriciteit, wat is een stoffelijk'goed en is clec
triciteit een stoffelijk goed? (Gelach.) Gemakke
lijker is hot een wetsontwerp in te dienen tot
strafbaarstelling van opzettelijke verstoring van
slroomlevcring, dat men dan ook van deu Minis-
(er mag verwachten. Het is vreemd, maar do
Minister moet vaak in liet recht (en dan doet
hij zulks gratis!) docceron door aan menschen
duidelijk te maken, dat do minister van justi
tie or n-iot is om rechterlijke vonnissen te corri-
geeron.
Ten aanzien v an dc regeling der rechtspositie
der vrouw staat do Minister aan de zijde van
den heer Beumer. Hij is bezig aan een partieele
herziening van het buwelijksgooderonvecht,
maar men mag van hem niet een algeheele her
ziening venvachten. Dc heer Van Schaik drong
aan op een nieuw Wetboek voor B.-Rcchtsvor-
dcring, door overneming van het ontwerp der
commissie-Gratama. Maar het gaat niet aan. dit
ontwerp ongezien in to dienen, terwijl het de
vraag is of rde Kamer tijd voor behandeling
zou vindon.
De algemeene beschouwingen worden gesloten
Bij artikel 2 trekt do heer MARGHANT
(V.-Dcon bezuinigingsamondement in, na de
uitvoerige mededeelingcn van den minister in
do memorie van antwoord.
Bij artikel 8 (traktementen rechterlijke macht)
wijst de hoer VAN SASSE VAN IJSSELT op
do overlading der rechterlijke colleges.
Dc hoer .1UTEN (R.-K.) wijst oveneens op
do overlading, terwijl hot werk der rechtbanken
h|^er kon verdeeld worden. Kan dit van Zierik-
zeo p;°t naar Borgen op Zoorh verplaatst
worden?
Do MINISTER gevoelt hiortcgen bezwaren.
Bij artikel 1G (traktementen militaire rech
ters criliseert de heer KRUIJT (C. S.) de vrij-
spraak door hol H. M. G. van den luitenant, die
in Harderwijk in bet interneori/fgskamp een
Rus levensgevaarlijk vvonddo.
Dn MTNTSTER zal naiaan. welke voorschrif
ten bestaan, die de positie van de geïnterneer
den regelen, om na lo gaan, welko verbeteringen
cr zijn aan te brengen.
Bij de zesde afdeeling (kosten van Rijkspo
litie) herinnert do heer KRUIJT er aan, dat de
zaak der mishandeling van Lou de Visser in
Heerlen nimmer is onderzocht. Waarom heeft
dal onderzoek nooit plaats gehad?
De heer KLEEREKOPER keurt bet af, dat
do Amsterdamsche justitie.politiemannen in con
kast in het gebouw Heijslcc heeft gestopt om
vergaderingen af to luisteren.
Dc MINISTER zegt, dat in hel geval van den
heer De Visser geen/ mishandeling is bewezen.
Op de vraag van den heer Kleerekoper kan de
Minister geen antwoord geven. Wat zou hij
zeggen? Hij heeft hot geval wol in de kranten
gelezen, maar geen officieele rapporion gekre
gen. Het kan den lieer Kleerekoper intusschen
bekend wezen, /lat de politie zich meermalen
verstopt om een misdrijf aan het licht te
brengen.
Dc heer KRUIJT dient de volgende motie in:
„De Kamer, van oordeel, dat bij aanvrage van
buiten lands oho paspoorten door ingezetenen des
Rijks geen ondorzoek behoort to worden inge
steld naar de politieke gevoelens der aanvra
gers; van oordeel, dat aan iedcren aanvrager
oen pas behoort te worden verstrekt, indien dc
daaraan verbonden kosten zijn vergood, gaat
over lot dc orde van den dag."
De MINISTER repliceert.
Bij artikel 38a (kosten gredistoezicht be
toogt de heer YAN DER VOORT VAN
ZIJP (A. R.), "dat het grenstoezicht beter
had kunnen zijn indion er meer samenwer
king ware geweest tusschen belastinglcom-
miczen en marechaussee.
Do heer VAN DER BILT (R.-K.) zet uit
een, dat de belasfcLngkomimezeu doordat
ze ook belast zijn met het aanhouden van
vreemdelingen zonder paspoort, doe ze moe
ten opbrengen veel smokkelaars moe
ten laten passeerca
De MINISTER zal zijn aandacht aan dezo
zaak wij don.
Bij artikel 43 (kosten marechausee) waar
schuwt de heer VAN DER VC)ORT VAN
ZIJP er tegon, om niet voor allerlei maat
regelen do waarde van het korps mare
chaussee te verminderen.
Do MINISTER zal dit overwegen.
Bij de zevende afdeeling (kosten van ge
vangenissen) dringt de heer L. H. HER
MANS (S. D.) op verschillende verbeterin
gen aanvrije toelating (niet door een
raam gescheiden) van vrouw en kinderen
tot gevangenon; vrije toelating (zonder der
den aanwezige) van geestelijkenspeciale,
goed-ingerichte, ceJlen voor krankzinnigen
in Huizen van Bewaring; deugdelijke ver
warming der cellen.
Do heer TER HALL (N. P.) huldigt den
Minister voor het toelaten van bioscoop
voorstellingen in de Scheveningsche ge
vangenis, waarover de gevangenen zeer ver
heugd waren Spr. bepleit meerdero ont
spanning voor de gevangenen.
De heer KRUYT (Cbr. Soc.) vraagt, hoo
het eigenlijk staat met de ..studie" van ons
strafstelsel, welke or is toegezegd
De MINISTER zegt overweging toe van
do opmerkingen vau den heer Hormans. Da
toegang van predikanten, zonder onder
scheid van richting, wordt niet geweigerd.
Spr. dankt den heer Toi Hall voor dient
vriendelijke woorden, doch is oog niet voh
komen zeker of de proef in alle opzichten
geslaagd isvoorioopig dient dus eenigo
soberheid met bioscoopvoorstellingen be
tracht Van dit cclstelsel is spr. niet zulk
een groot bewonderaar. Over hervorming
van het strafstelsel heeft- spr. advies ge
vraagd. Hij hoopt spoedig mot wijzigings
voorstelion to kunnen komen.
Do heer KRUYYT repliceert.
Bij art. 55 brengt do heer WINTER-
MANS (R.-K.) ter sprake het landbouwbe
drijf te Veenhuizen.
De MINISTER was reeds aanvankelijk
tot cïo conclusie gekomen, dat een commer
cieel e boekhouding voor dit bedrijf moet
worden ingericht. Deze is thans in voorba-
rcidmg.
Bij de 8e afdeeling (kosten van het rijica-
tueht- eai opvoedingswezen), vordedigt do
heer SMEENK (A.-R.) hot rapport van der»
Chr. Kun sten aarsbon d over do inrichting
van dezen diensttak.
De heer DECKERS (R.-K.) betoogt, dat
de kosten der Rijkstucht-school te Nijmegen
onevenredig hoog zijn naar evenredigheid
van het gering aanta' leerlingen.
Spr. sluit zich aan bij het verzoek tot in
stelling van een bijzondere commissio, dio
ook zal hebber te~onderzoeken in hoeverre
op do tuchtscholen kan worden bezuinigt.
Do heer KRUYT (C.-S.) sluit zich aan
bij de vorige sprekers in zake do toestanden
bij het Rijkstucht- en opvoedingswezen en
dringt voorts aan op lotsverbetering der be
ambten brj dezen diensttak.
De heor OSSENDORP (S -D.) zou tegen
bezuiniging op verpleging zijn, doch erkent
dat onnoodige uitgaven bij d.e tuchtscholen
en opvoedingsgestichten dienen vermeden.
Bij het opvoedingsgesticht te Leeuwarden
zijn 165 ambtenaren op 550 leerlingen.
Do heer SNOECK HENKEMANS (S.-
H.) zegt, dat hetgeen thans vernomen
wordt, zeer treurig stemt, als men nagaat,
met hoe vee1 idealisme dit werk is aange
vangen.
De wet en de rechterlijke colleges'hebben
zich to begeven in die richting, dat alleen
jongens on niet meer mannen in de opvoe
dingsgestichten kamer'
De heer SOHOKKING (C.-H.) sluit rich
hi er-bij aan
De MINISTER zegt, dat men reeds iaug
tot de slotsom is gekomen, dab. de toestand
aan de tuchtscholen niet mag blijven be
staan, of or moeten moer jongens heenge
zonden of de ruimte is te groot. Daarom
heeft spr. de tijdelijke tuchtschool te Har
derwijk reeds opgeheven en nagegaan za!
worden of men op dien weg nog vorder
moet gaan.
De VOORZITTER schenkt aan elk der
leden die wenschen te repliceeron 3 minu
ten voor repliek (het is 1.30 v.m.).
De heer VAN OSSENDORP dEont mede
namens de heer Kruyt een motie in, tot
instelling van een onderzoek naar de toe
standen in de Rijkstucht- en opvoedings
gestichten doot een zelfstandige commis
sie, waarin echter ook vertegenwoordigers
der ambtenaarsorganisaties worden opge
nomen.
De heor BULTEN repliceert.
Na dupliek van den MINISTER worden
de beraadslagingen gesloten en wordt de
vergadering verdaagd.
ABBENES. J. W. en J. d. V. alhier,
raakten een paar dagen geleden zonder
werk en trachtten nu voor hun gezin nog
een eerlijk stuk brood te verdienen, door
een schuit te huren en zand te gaan varen,
niet kunnende vermoeden, dat ze met dit
werk zoo spoedig grooten tegenspoed zou
den ondervinden. Hun met zand geladen
vaartuig werd des avonds door een motor
schuit aangevaren en zoodanig beschadigd
dat het in de diepte verdween. Genoemde
personen zullen het schip met lading doen
lièhten zoodra ze met finantieele hulp van
anderen in staat zullen zijn do daaraan ver
bonden, niet onbelangrijke kosten, te be
talen.
ALPHEN. De Commissaris der Ko
ningin in Zuid-Holland heeft met ingang
van 2* Januari voor den tijd van vijf jaren
benoemd tot secretaris van dc Gezondheids
commissio voor dc vcreeniging van gemeen
ten, waarvan de zetel is alhier, den heer
K. J. E. Koning, alhier
HAARLEMMERMEER. Eeu oud
huisje aan den Aalsmeerderdijk alhier,
werd reeds geruimeu tijd bowoond door C:
M. cn gezin. Dit huisje zal nu door den
eigenaar worden afgebroken, hetgeen voor
M. een pijnlijke geschiedenis is. Do man
is nu zonder woning geraakt- en heeft nood
gedwongen zijn intrek moeten nemen in
een schuitje, dat hij, zoo góed en zoo
