No. 18602
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 23 October.
Derde Blad. Anno 1920.
GEMEENTEZAKEN.
PERSOVERZICHT.
UIT DE OMSTREKEN.
EEN DEFENSIEF VERBOND.
Invoering van Argentljnscfi vleesch.
De Oommissie van Beheer over het Open
baar Slachthuis heeft aan B. en W. een
yoorstel gedaan in zake wijziging van de
verordening op den invoer, het vervoer,
den doorvoer, de keuring van vee en
vleesch en den handel in vie&sch in deze
gemeente.
Tot toelichting hiervan zegt de Commis
sie in haar schrijven aan dit College ondei
meer het volgende
„Bij de thans vigeerende verordening is
de invoer van bevroren buitenlandsch
vleesch zonder prganen verboden. Op des
betreffende verzoeken van belanghebbenden
tot invoer van dergelijk vleesch, moesten
wij Uw College dan ook op dien grond ad-
yiseeren, afwijzend daarop te beschikken,
terwijl wij geen aanleiding vonden U een
wijziging der verordening voor te stellen,
'omdat de keuring van vleesch zonder orga
nen over het algemeen niet wei mogelijk
is, en het geenszins vaststond, rly.t het on
derzoek van het geslachte vee, waarvan
het vleesch voor invriezing werd bestond,
ivogens de eischen der hygiëne plaats bad.
Deze laatste omstandigheid, zo.imede het
feit, dat het bevroren z.g.n. Argetijnsoh
yleesch tegen belangrijk lagere prijzen dan
het inlandtech vleesch te koop werd aange
boden, heeft de Regeering aan'elding ge
geven aan een Commissie van twee des
kundigen op te dragen een onderzoek naar
ce keuring van het bevroren vleesch op do
productieplaats in te stellen.
Ofschoon, blijkens mededeeling van Zijne
Excellentie den Minister van Arbeid aan
'den Directeur van het Slachthuis, het offi
cieel rapport van bedoelde deskundigsn bij
do Begeering nog niet is Ingekomen, kan,
ir verband met de door den Directeur bij
een der leden der Commissie ingewonnen
inlichtingen, 'todh reeds «wordei Vastge
steld, dat invoer van het A rgentijnsohe en
Uruguaysche bevroren vleesch zonder or
ganen kan worden toegelaten, mits na in
voer een bacteriologisch onderzoek wordt
ingesteld op miltvuur en andere septichae-
mische ziekten.
Op grond van deze gegevens, komt het
ons, met den Directeur van hot Openbaar
Slachthuis, thans wenschelijk voor, do De-
treffende verordening te wijzigen. Het zal
uw College uit het bovenstaande evenwel
'duidelijk zfn geworden, dat, zonder de
volksgezondheid in gevaar te brengén, niet
izonder meer tot invoer van het bevroren
vleeach in het algemeen kan worden ge
adviseerd; bepaaldelijk zullen voorwaarden
moeten worden vastgesteld, welke ojj den
invoer in acht dienen te worden geno
men." f
Tot zoover, de Oommissie van het Slacht
huis". B en W. hebben daarop do Com
missie voor de Strafverordeningen uitgenoo-
dlgd de desbetreffende verordening in zoo-
danigen geest te wgzigen, dat de verkoop
van bedoeld vleesoh in deze gemeente mo
gelijk zij.
Deze Commissie heeft daaraan voldaan en
'de gewijzigde verordening zal a.s. Maan
dag den Raad ter, vaststelling worden aan
geboden.
Br; aanneming van "deze verordening zullen
B. en W. de bevoegdheid hebben aan de
vereischte vergunningen voorwaarden te
verbinden; hierbij zal bijvoorbeeld 'lcnnnen
iworden bepaald, uit welke Staten van Zuid-
Amerika het vleesch voor invoer in aan
merking komt en voorts, hoe niet het
vleesch bij invoer in de gemeente zal moeten
worden behandeld.
Behalve deze bepalingen ter bescherming
van de volksgezondheid, zullen de voor
waarden, door B. en W. te stellen, tevens
kunnen strekken om de consumenten tegen
verkeerde handelingen van de zijde van de
slagers te behoeden. De ervaring toch heeft
geleerd, dat bij sommige slagers de nei
ging bestaat om het bevroren v.eesch als
versch vleesch, en zoodoende voor veel te
hoogen prijs, te verkoopen, tegen welke
fraude natuurlijk zooveel mogelijk dient te
.worden gewaakt. Dit zou o.a. kunnen ge
schieden door het bevroren vleesch van een
afzonderlek stempelmerk of van een merk
,vau een andere kleur dan waarmede versch
vleesch wordt gemerkt, te voorzien.
Zondagse b ontsp an n i n-
g e n. Onclor den titel schrijft „DË
NEDERLANDER"
De Zondagswet wil vrijheid voor allen,
zegt „DE STANDAARD".
De redeneering van het blad is als volgt
„De protesteeren die liberalen", (er zijn
ook nieblibcralen, die dit zeggen) „zeggen
den Zondag te willen doorbrengen zooals
dil hun belieft.
Er is niets tegen.
Maar door hun eigenaardige vrijheid wor
den duizenden gedwongen dien Zondag niet
door te brengen zooals hot bun belieft. Zij
moeten arbeiden soms harder dan in de
week.
Geldt nu wat voor de heeren goed is ook
niet meer voor den eenvoudigen man?" enz.
Wij betwijfelen of de kwestie aldus juist
gestold is.
Er is oen groep menschen, die, krachtens
hun beginselen alle ontspanning, althans
alle ontspanning in het openbaar, uit den
booze achten.
Dat gevoelen kan men eerbiedigen.
Maar diezelfde groep wil haar gevoelen
ook opleggen aan andere groepen
der maatschappij. Zij vergoten telkens, dat,
wat vóórhaar geen vrijhei ds-
belemmoring is, juist omdat zij
"krachtens haar beginselen die ontspanning
willen noch begeoron, dit wèl is voor die
anderen, die hun beginselen
op dit pant met haar niet
doelen. In de oogen van laatstgenoem
den is deze belemmering hunner vrijheid te
ondraaglijker omdat zij een uitvloeisel is
van beginselen, die zij niet beter ach ton dan
hun eigene. Er ligt aan deze vrijheddsbelem-
mering zekere godsdienstdwang ten grond
slag. Zulk een dwang achten wij niet altijd
ongeoorloofd. Ato bijv. ons gouvernement
den Indischen volken het naar hun gevoelen
geoorloofd verbranden van weduwen ver
biedt, dan achten wij dit uitoefening van
overheidsplicht. Maar dan moet ook vast
staan, althans voor alle Christenen
vaststaan, dat God zulk verbranden niet wil.
Als nu „DE STANDAARD" dab betoogd
de, zouden wij gaarne daarnaar, luisteren.
Maar zij bedekt nu haar strijd voor be
perking der vrijheid van Oordeel van ande
ren, door haar liefde voor „den eenvoudi-.
gen man" daarvóór te schuiven. En dan
komen „de duizenden" op de proppen.
Naar ons voorkomt bedriegt zij zichzelve
daarmee meer dan haar bestrijders.
Ook wij wenschen een „stillen Zondag".
Dat gedurende een deel van den Zondag
allo openbare vermakelijkheden verboden
worden, ook de tentoonstellingen voor het
publiek niet toegankelijk zijn en dergelijke,
is iets, dat reeds nu, en sinds langen tijd,
met onze zeden overeenkomt. Maar waar
om, bijv. bij gelegenheid van een bloemen-
of edix enten toons telling, het publiek zelfa
in den namiddag niet ter bezichtiging van
dat alles mag worden toegelaten, terwijl
niemand gedwongen wordt zich
met het toezicht te belasten, en er tal van
menschen ^ijn, die best een extratje willen
verdienen, en dat verdienen kunnen zonder
naar hun eigen gevoelen, in hun Zondags
rust, te worden gestoord, cEie vraag weten
wij niet te beantwoorden. Misschien moet
hier of daar een politie-agent meer in diensb
worden gesteld; maar waar die „duizenden
arbeiders", die „DE STANDAARD" te
hulp roept, vandaan moeten komen, is ons
een raadsel Hoevele Jolen zijn er niet op
den Ohristelijken Zondag beschikbaar?
Iets anders is de vraag of niet ook de ar
tiesten zelf nieb in hun bedrijf moeten wor
den beschermd. Het leven zoowel van musici
als van tooncelspelers schijnt ons vaak eeer
hard. Maar die kwestie komt te pas bij de
regeling van het bedrijfsleven, niet vanr don
Zondag. En die regeling geschiede dan,
niet om hen die op den Zondag alle uit
spanning ongeoorloofd achten in heb gevlei
te komen, maar ter wille van het recht en
de vrijheid van den arbeider. Dan blijven
wij w a a r. Bij die regeling zal dan ook
moeten worden overwogen of de toch reeds
vrij slecht betaalde kunstenaars de recettes
missen kunnen, die juist, op den Zondag
worden ontvangen, en of niet velen hunner
zich genoodzaakt zien een deel van hun rust
dag op te offeren, om niet geheel in den
strijd des levens ten onder te gaan.
A r b e i d v e r m o e i t". In de „HEN-
GELOSOHE FABRIEKSBODE", weekolad
voor het personeel der Machinefabriek van
Gebr. Stork Co., lazen wij:
Het denkbeeld werkstaking is morbij-
gaande, het is een ziekte, die weder zal
uitzieken, maar erger is, 'dat allerwegen
gepreekt wordt hoe vreeselijk werken toch
eigenlijk wel is. Daar is b(jv. liet beruchte
rondschrijven aan do po3fc- en telegraaf-
beamfcten, waarin wordt aangezet tot ljjn-
tiekkerij en dwarsdrijverij op groote chaal,
ten nadeele van het gelieele volk; daar is,
wat wniet lang geleden hoorden van een
voorganger der werklieden, dat in ons ka
pitalistisch stelsel (bij .socialisatie verandert
dat natuurlijk geheel!) de werklieden, dien
man het „goochernst" vinden, die zoo min
mogelijk uitvoert, zonder, dat men hem „wat
kan maken"!
En dan haalt de redactie den geleerde
dr Vau Ginniken aan, die. sedert vele we
ken in het R.-K. blad „ST.-ELOY" aan
het schrijven is tegen wat. hij zegt Taylor's-
stelsel te zijn, onder den veelzeggenden
titel: „arbeid vermoeit".
„Jawel, zeergeleerde heer, dat weten we
ook wel, maar of het ons nu juist wet zal
aanmoedigen in deu levensstrijd, als ge ons
dat elke week weer voorhoudt, als het
hoofdkenmerk van arbeid, is wel de vraag!
Hoeveel noodiger is het in dezen tijd te
wijzen op de goede zijde van ingespannen
arbeid, dan week op week, in dikke titel-
letteren alleen te .doen uitkomen, dat „ar.-
beia vermoeit"!
.Wat is in dezen tjjd meer noodig, dan zoo
goedkoop mogelijk te werken en zoo zuinig
mogelijk te zjn. Dus zoo flink mogelijk te
wei ken en zooveel mogelijk te sparen.
„Arbeid vermoeit"! Maar arbeid schenkt
in de eerste plaats voldoening, als we ons
werk met liefde doen. Ehi nu prate men
ons niet van deu „goochemerd", die er de
kantjes weet af te loopen, gelukkig zijn er
in ons land en- in ons vak om daarbij te
blijven, duizenden en tien duizenden werk
lieden, die niet alleen om het loon, maar
ook uit liefde tot het mooie vak, met ambi
tie werken en zullon trachten ook de moei
lijke tijden, door flink aanpakken, zoo goed
mogelp door te komen.
En dan wijst de redactie op het afschrik
wekkend voorbeeld bij de post- en telegrafie.
Z\j weet, dat naar. het baantje van be
steller, die thans naar het heet voor een
hongerloon moet werken, tal van geschool
de werklieden uit de nijverheid zijn aan
gelokt. Toch zeker niet uit bijzondere be
ls nglcoze liefde voor dit werk der gemeen
schap, want we weten ook, dat de bezor
ging van brieven en telegrammen aller
droevigst langzaam gaat, dat de dienst ook
in andere opzichten zeer veel te wenschön
overlaat.
Waarlijk, deze staatsdienst geeft al een
zeer. weinig aanlokkelijk voorbeeld van wat
een toekomst, waarop velen hopen, uit
sluitend „gemeenschapsdienst" ons zou bren
gen. Het voorbeeld van de post leert ons
welken weg we niet moeten inslaan. Stil
staande bij de vraag, welken weg dan wei-
geeft de redactie een definitie V3n het
woord „gentleman". De armste schooier kan
een gentleman zijn als hij het hart op de
rechte plaats heeft en zijn geweten in orda.
De deftigste, rijkste mijnheer is géén
gentleman als hij, wat men -noemt, streken
op zijn kompas heeft, of zich in andere
opzichten onbehoorlijk gedraagt.
Wij houden het men den Amerikaan Start-
ley Lee, schrijver van het prachtige boekje
„do stem der machines", die zegt: „de meest
juiste bepaling van waat „gentleman" be
teeken is: „een man die houdt van zijn
werk".
Ligt in deze uitspraak van Lee eigenlijk
niet een prachtige levensles opgesloten? Wa
weten wel, dat we niet altijd met plezier
werken, dat er allerlei redenen zijn, die
ons werk dikwijls zoo onaangenaam kun
nen maken, dat we het niet altijd met liefde
kunnen verrichten, maar Lee houdt het ons
voor: als we er naar streven een gentleman
of om het Hollandsche ^woord te gebruiken,
'een heer. te zijn, moeten we liefde tot ons
werk aankweeken, als een t-mooie bloem.
BODEGRAVEN. Voor het examen vrije-
en orde-oefeningen is te Utreoht geslaagd mej.
E. J. Stolwijk, alhier.
HAARLEMMERMEER. Bij don landbou
wer d. R., aanden Hoofdweg alhior, hebben
ongenoode gasten de pruimen hoornen in zijn
boomgaard geplundoud en zioh van ongeveer
50 pond pruimen meester gemaakt. De politie
maakte proces-verbaal op.
Donderdagavond hield het Nutsdeparte-
mant Haarlemmermeer een voordrachtavond In
café „De Landbouw", te Hoofddorp De zaal
was flink bozot. Do heer Silver opende de bij—
oenlcomst, waarna als spreker optrad de heer
W. J. Klaver, hoofd van de openbare lagere
school te Hoofddorp, met het onderwerp:
Nans ens beroemde Noordpooltocht", opgelui
sterd met prachtige lichtbeelden, die vertoond
werden met de kostbare lantaarn van dr. Van
Mansum
De heer Silver deelde nog mede: lo. dat het
bestuur er in geslaagd is de mooie lantaarn van
dr. Van Mansum aan to koopen voor f 200, voor
de voldoening van welk bedrag een beroep werd
gedaan op de medewerking van de aanwezigen
door het nemen van een aandeeltje ad f 10;
2o. dat het bestuur mede met het oog op het
groote bezwaar, dat er aan verbonden is om
goede sprekers te krijgen besloten heeft om
de jaarlijksche contributie te verhoogen en te
brengen op f 3 voor meeitgogoeden; f 2 voor de
middenstanders on f 1 voor de minvermo
genden.
HAZERSWOUDE. Door de vereeniging
„Trouw Schoolbezoek" werden Vrijdagmiddag
aan 32 leerlingen der openbare school, die we
gens hun leeftijd niet aan het uitstapjo hadden
deelgenomen, prijzen uitgereikt, bestaande In
speelgoed-artikelen.
Op uitnoodiging der Ohr. Jonge lings ver-
Geniging „Eere zij God" hield ds. Beekenkamp,
van Leiden, in „Salvatori" een lezing over „Een
Koningskroon". Achtereenvolgens behandelde de
spreker lo. Een kroon, door den Heero gege
ven; 2o. door den rnensoh aanvaard; 3e. door
de zonde bezoedeld en 4o. door het gerichte Gods
verwoest. Hot gehoor was talrijk en aandach
tig.
Prof. dr. T Hoekstra, van Kampen, hield
in do Geref. Kerk een bidstond ter voorziening
in de bohoefle aan dienaren des Woords naar
aanleiding van Efeze 4:11 en 12. Hij schetste
het gebrék aan predikanten in de kerk, waar-
ongereer 100. vacatures zijn, en deed de heer
lijkheid ran het ambt uitkomen.
Woensdag en Donderdag werd iu de zaal
van café „Wed. G. Boera" een demonstratie ge
houden voor het zuinig koken en strijken op
gas, georganiseerd door de" Stedelijke Lichtfa
brieken te Leiden. Na opening door den heer
E. J. ran der Mijle, chef der acquisitie, werd
een voordracht gehouden door den heer Meeuw-
son, inspecteur der genoemde fabrieken. Gedu
rende die voordracht word een uitstekend menu
op gas toebereid en aan het talrijke publiek
rondgedeeld. Het resultaat was in één woord
schitterend. Een groot aantal gasfornuizen on
andere artikelen waren in de zaai aanwezig on
lokten zeker veto dames aan tot een proefneming
KATWIJK-AAN-ZEE. Aan dc markt wor-
don aangevoerd twee partijen haring. De prijzen
waren als volgt: ijle f 21.25; 6teur zuid f 17. Op
gehouden werd voor de combinatio volle Eng
f 24.75, volle zuid f 23.40, steur Eng. f 21-21.25
Wegens mooie weer hebben do kustvis-
s chore de gehcelo week de vissoherij kunnen uit
oefenen. Do vangst is in doorsnee middelmatig
to noemen. Do besommingen varieerên van on
geveer f 90 tot f 170.
Met het vernieuwen van vereohiHoiwle atra-
zol, naar wij vernemen, geleidelijk werden
voortgegaan door .de aideeling gemeentewer
ken. Thans wordt de Baljuwstraat onder han
den genomen Dit was zeer noodig.
Door de Ghrist. Jangel -Vereen. „Amos 5 vrs.
6a" zullen dezen winter een viertal lezingen
wordlon georganiseerd.
Door den heer Soh. word bij de politie eon
valsohe gulden gedeponeerd. Het randschrift
ontbreekt geheel Dit geldstuk is slordig nage
maakt.
Naar wij vernemen, zullen op bouwterrein
getogen tusschon de To-Brittou- en Jau-Toorop-
straat, woderom eenige villa's worden gebouwd.
Wanneer dit op deze wijze blijft voortgaan, zal
dit terrein spoedig geheel bebouwd zijn.
Vaai de haringvisscherij kwam te IJmui-
den binnen de logger KW. 64, met 28 last pekel
haring.
NIEUWKOOP. De Raad heeft in beginsel
besloten tot etootrifioa/tie dezer gemeente door
de N. V. Provinciale UVredhtsche Eieotaioiteits-
Maatsohappij.
OEGSTGEEST. Bij de a,s. algemeone
volkstelling zijn als tellers aangewezen de hee
ren G. Kok, 1ste ambt., J. C. Donk, 3de ambt
tor secretarie, de gem -veïdw. D. de Koning, J.
C. Krijger en G. J. v. d. Aar en H. W. Collee.
Na ijverige nasporingen der gemeentepo
litie is het haar mogen gelukken de gestolen
rijwielen van den heer Van Port, ontvreemd uit
een schuur aan den Hofdijk, van den heer Bre-
derade, ontvreemd uit de sohuur van Van Eg-
mouJd; aan den Haagspbe-straatweg en een uit
het Seminarium te Voorhout, op te sporen en
tovens met behulp van de recherche te Leiden de
hand weten te leggen op den dader, den 24-jari
gen v. d. P., die ze reeds verkocht had.
Gisteren ie alhior, na 'n korte ongesteldheid
op 28-jarigen leeftijd overleden zuster Franssen.
Do overledene was wnd. hoofdverpleegster in 't
sanatorium „Rhijngeest". Haar heengaan wordt
diep betreurd.
VOORSCHOTEN. Voor het examen vrije-
en orde-oefeningen is te Amsterdam geslaagd
mej. J. C. Korswagen, aFhier.
WARMOND i Gisteren werd door den
deurwaarder de werkplaats met bergplaatsen
van den heer Vreeke ontruimd, omdat zij niet
op den bepaalden tijd verlaten was.
WOUBRUGGE. De heer Joh. van Roenen,
ambtenaar ter Secretarie alhier, is de leiding
opgedragen van de volkstelling in deze gemeente
ZWAMMERDAM. Voor het examen vrije-
on orde-oefeningen zijn te Utrecht geslaagd de
dames A. Buis, G. W. Bals, E. E. de Vetten,
C. L. J. J WcssoKngh, M. G. J. Grönwaldt, J.
G, M. Moes on A. M. K. Neuhaus, aUeh alhier.
ZOETERWOUDE. Voor het examen vxije-
on orde-oefeningen is te Amsterdam geslaagd
mej. A. van Konijnenburg, alhier.
KERKELIJKE BERICHTEN.
R ij n a b u r g. Ned.-Herv. Gem Zondagmor
gen te halftien, da. Voorsloeg ,van Katwijk-aan-
Zee; des avonds te vijf uren ds. Haselager, van
Ooetereind (Friesland).
Voorschoten. Ned.-Herv. Gem. Zondag
morgen te tien uren, ds. A. E. V. Hoogenraad,
van Boxtel.
KATWIJK. Geboren: Dirk Baetiaan, z. van D.
Schonenborg en W Parlevliet Jacob, z. van
Q. Bergman en W. A. Yan Tongeren Dirkje
d. van G. Verdoea en M. v. Duijn GoimeLia,
d. van J. Mess ©maker en K. v. Dijk Hendrik,
z. van J. Plug en J v. d. Plas Andrie3, z
van G. Ouwehand enx N. Remmelzwaal Ja
cob, z. van H. v. Duijn en T. Kloos Alida, d.
van G, Vooija en D. v. Duijn Arend, e. van J
Guijt en M. Hoek Corneliaz. van G. v. d.
Bont en G. Guijt Arie. z. van W. d. Vreugd
en A. D. Heijer Herman us, z. van J Durieux
en A. Zaalborg Jan, z. van J. Zuijderduijn
en D. Ouwchand Wiilempje, d- van N. v. d.
Plas en L. v. d. Plas Cornelia, z. van A
Hou waard en M. v d. VKs Maarten Floris,
z. van H. J. Verdoos en A Remmelzwaal
Margaretha Neeltjo Cornelia, d. van J. Bol én
M. v. Duijn.
Overleden: Jan Ouwehand, 54 j. z. van G.
Ouwehand on H. Hütotjo Geertruida Noppen
7 weken, d. van H. Noppen on W Ouwesloot.
Levenloos aangegeven kind van A Hoek en
J. v. d. Plas Jannetje van Duijn, 76 j. wed.
van D. v. Duijn.
Gehuwd. J. Haasnoot jm. on A. Varkevisser
jcL W. v Duijn jm. en N. v. Rijn, jd. 3.
Abbink jm. on T. Durieux jd. A. Minnee
jm. en J. H. v. Kuylenborg, jd. A. C. v. Duijn.
jm. en D. de Best jd.
Ondertrouwd: R. Dorrepaal en N. Ouwersloot
H. Schaap en J. Varkevisser.
Door
Prof. Dr. D. VAN EMBDEK.
(Nadruk verboden.)
De regocsringen van Frankrijk en België heb
ben een militair verbond gestoten. Het behoeft,
nemen wij aan, nog do bekrachtiging der beide
volksvertegenwoordigingen. Aangenomen, dat
dio verleend wordt, welke beteekenis heeft dit
Verbond dan voor don Volkenbond en den vre
de, alsook voor Nederland en de zaak zijner
lands verdod igin g?
Aan de eteliing, dat een bijzondere militaire
alliianlie in strijd is met geest en middelen van
don Volkenbond, behoeven niet voel woorden
gewijd te worden; zij dunkt ons duidelijk ge
noeg. De Volkenbond is een wereld-alliantie, die
boschorming toezegt tegen onverhoedschen en,
wat moor zegt, tegen eigengerechtigden aanval,
en die reeds daardoor allo oorlogs-gevaar ten
zeerste vermindert. Do Volkenhond is bezig
zich voor die taak de -geëigende organen en
eerlang de bonoodigdo dwangmiddelen te schep
pen. Maar het hoofdbestaanddeel in zijn leven
en macht zal altijd moeten zijn dat, wat in elk
menschelijk samenwerken do kern is: hot zede
lijke, het vertrouwenselement. Welnu, dit kern-
bestanddeol wordt in zijn wezen aangetast, in
dien leden, nog wol oorspronkelijk leden van
don Volkenbond, zich van een supploment-be
scherming gaan voorzien. Want het begrip sup
plement-vertrouwen is eon contradictio in ter-
minos. Hot „meerdoro" hier ia niet de aanvulling
maar de ondermijning van het „mindero".
Hot feit, dat, om de zaken maar bij hun naam
te noemen, Duitsohland van den Volbanbon-d
nog geen dool uitmaakt, verandert hieraan
idets. Men behoeft geen zioner te zijn, om Iq
durven voorspellen, dat de toelating van dit
land tot de wereld-unie binnen korten tijd een
feit zai zijn. Wij zoggen niet, dat die toelating
met geestdrift of sympathie gepaard zal gaan,
maar zij zal niettemin plaats hobben als ver
vulling van oen noodzakelijke voorwaarde voor
het welslagen van den Bond. In aller belang
«dus. Zeer terecht hobben ten bnzent de Tweede
en de Eerste Kamer, bij dc goedkeuring van
Nederlands toetreden, diie ruime openstelling
van den Volkenbond in hun moties aanbevolen.
Maar niet alleen, dat Duitsohland binnen
korten tijd dit lidmaatschap bezitten zal, het
hoeft roods thans gedwongen door de ten
deze allorgereoMvaardiigste eischon van het
vredestraktaat van Versailles zioh moeten
ontdoen van datgene, wat het ontstaan van in
ternationaal vertrouwen vierkant in den weg
fitaat: zijn bewapening. Duitsohland is roods
machteloos, ja machtoloozer ook in dezen over
gangstijd, dan landen, die wel toetraden, maar
te- gelijk 'hun natkmaal-militaire machtsmiddel
op grooto sterkte hielden Ik deol natuurlijk
minder op Groot-Britannië, dat althans zijn
dienstplicht roods afschafte, dan wel op Frank-
l rijk en Bolgië, wier oorlcgsbegrootingcn tot on-
gekendo hoogto gestegen ziju. Het moet, juist
ook door iemand, die 2ich tot de vrienden en,
voor een groot «deel tot de bewonderaars dier
landen rekent, en dit, naar hij meent, steeds
getoond heeft, worden uitgesproken, dat deze,
om hot zacht te zeggen: niet-ontwapening een
groot gevaar is voor den wereldvrede. Het
komt mij niet in don zin, aan Frankrijk of Bel
gië in hun meerderheid, iets toe te -dichten van
den verwaten, wreedon aanvalsgeest, die het
oude Duitsohland stempelde tot een vijand van
het monschelijk geslacht; ik ben ook niet ver
geten de innige dankbaarheid, die mij door
trilde, toen aan die bedreiging, door de kracht
en de onmetelijke offers dor geallieerden, een
einde gemaakt was. Maar dit alles neemt niets
weg van de waarheid der pacifistische stellin
gen, het pacifisme van Friod's richting, dat
ook vredelievende Staten den wereldvrede aan
tasten door het enkele feit van hun instand
houden en uitbreiden van machtsmiddelen ter
eigenrichting. Aantasten ondanks alle oprechte
verzekering hunner goede bedoelingen. Want
zq eisohen voor zich het vertrouwen op, dat zij
zeiven anderen weigeren. Nog nimmer oohier
bleef een menschengemcenschap duurzaam en
rustig gevestigd op een grondslag van hot me
ten met twee maten.
Het maakt, voor den wereldvrede on de be
langen van ons land, niets geen verschil, dat
nopens het Fransch-Belgisch verbond herhaal
delijk wordt verzekerd, dat het louter defensief
is en uitsluitend het Duitsohe gevaar op het
oog heeft.
Leggen wij alles op zijn gunstigst uit. Zien
wij af Yan het feit, dot ooi deze verzekeringen
moeten worden aangenomenop goed
vertrouwen het eenzijdig geëisohte en door
de daad zelf gekwetste goede vertrouwen
damt de inhoud van hot traktaat blijft geheim;
een verborgenheid, dio alweder niet past bij de
methoden van den Volkenbond, welke als or
ganisatie van het algemeen belang slechts in
openlijkheid beheerd kan worden, maar die ty
pisch eigen is aan de oudeiwetsche, afzonder
lijke maohtevormingenStellen wij ook ter zijde
de gedachte, dat bondgenootschappen, ten ge-<
volge van het naar-voren-treden van andere
belangen en an-dero machtsgroepen uit* de be-*
volhing, in den loop des tijde ongemerkt op an-
dero oogmerken gericht kunnen raken dun
waarvoor zij oorspronkelijk gesloten werden.
Houden wij ons aan de engste en gunstigste in
terpretatie Maar wat boteekent daarin en
ik denk nu dn hol bijzonder ook aan de veilig-,
heid en onaantastbaarheid van ons eigen land
nu precies „het Duitsche gevaar"? Voor die^
genen onzor zuidelijko buren, die, zij het waar
schijnlijk ten onrechte, meencn, dat de lange
strook Nederlands Limburg en de huidige
rechtstoestand van de Schelde voor Bolgië een
strategisch gevaar inhouden, zou verdediging
tegen een Duitsohen aanval to zijner tijd wel
degelijk kunnen gepaard gaan met een schen
ding onze onzijdigheid. Louter defensief na
tuurlijk, (wat een hecle troost is), maar dit dan
toch beoordoeM-naar hun eigen zoo al niet zelf
zuchtige dan toch in elk geval eigenrechtige
uitlegging. Eiger nog, het zou met zioh medo
kunnen brengen, dat een gewelddadige verande
ring onzer landsgrenzen bijwijze van voorzorgs
maatregel reeds thans door het bondgenoot*
schap word nagestreefd. De tijdige voorberei
ding, het „sivis pacom, para helium", is im
mers van die anti-pacifistische geestesrichting
s teeds een onafscheidelijk doel geweest f
Wat beteekent trouwens het geheele kenmerk'
„defensief"? Heeft men nu nog niets geleerd
uit Euiopa'fl moderne geschiedenis? Weet men
het nog niet, dat in het gebrekkige stolsel van
eigenrichting politieke vredelievendheid, som
wijlen gepaard kan, ja moet gaan met militair
initiatief, en dat, in een tijd, in welke snelheid
een der onmisbaarste oorlogsmiddelen is, de de
fensie wel vercis oh on kan, onverwijld den eer
sten slag toe te brengen? Zij, die de intoraatio-
naliseering der lanctobeveiliging, welke de eenige
uitredding is uit onze ellende, tegenwerken door
haar „aan te vullon" met „defensieve" speciaal-
verbonden, sporen opnieuw aan tot een wedu
ijver in bewapening, vergroot on juist daardoor
het oorlogsgevaar en plaatsen woderom deal
wereldvrede op den wrakken grondslag van
wantrouwen on zenuwachtigheid. Zullon de
volken waarlijk hun leiders vergunnen, deze
kortzichtige, deze noodlottige politiek te besten
digen?
En de moraal hiornct voor ons eigen land?
De Fransche en Belgische pers werpt in do
laatste dagen het balletje op van Nederlands
toetreding tot de defensieve al liar tie. Daaraan
behoeven weinig woord-on gewijd te worden. Me
deplichtigheid aan den militn ristischen blun
der is wel het laatste, dat in aanmerking kan
komen. Het is trouwens niet aan te nomen, dat
er ten onzent ook maar de minste animo voor
dat denkbeeld bestaan zou.
Wat dan? Ons gewaarschuwd rekenen en te
weer stellon? Wel, wie meen en mocht, dat uit
het voorgaande volgt een vergoelijking van don
schimpscheut op den Volkenbond, welke onze
Rcgeering in de jongste Troonrede deed uitspre
ken, en een aansporing mijnerzijds om nu ook
onze bewapening op to voeren .(.defensief"-
natuurlijk! heeft van de lioofdgedaobto van.
het betoog niets begrepen. Versterking der be
wapening vergroot 'e lands veiligheid niet; in
tegendeel. Zij doet hot ook dan niet, indien men
verklaart, oprechtelijk verklaart en met de .eer
lijkste bedoelingen, dat die versterking alleen
door anderer bedreiging uitgelokt is. Zoo zeker
als wij Nederlanders vast overtuigd zijn, dat elk
agressief plan ons vreemd is, on dat hnze hou
ding gerechtvaardigd, en boven bedenking mag
heet en, zoo zeker is het niettemin, dat in een
door woderzijdsscho bewapening, hoe dan ook,
Yorgiftigdo statenvorhouding het psychologisch
onmogelijk is, het vertrouwen, dat men in zijn
eigen eerlijkheid heeft, over te gieten in andoren.
En het feit, dat ik dit ook aangaande cms
eigen land zeggen durf, geeft, hoop ik, aan het
eooeven omtrent twee andere landen betoogde,
eon zakelijk, niet staais-pereoonlijk, karakter,
on stelt het in con zachter licht.
Ook wij, Nederlanders, kunnen den wereld
vrede, den ophouw der voortbrenging en onze
nationale veiligheid el edits dionen door 'het
zuidelijke militaristische voorbeeld niet na te
volgen en door de Volkenbondsgedaohtc te die
nen door onze daden.
