LEIDSCH m DAGfBLAD.
Dinsdag 19 October 1920.
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS
BINNENLAND.
EE1 MlliöE.
PRIJS DEB ADVEBTENTIENj
BO Cte. pe* regeL Des Zatwdags 40 ets,
per rogel, Kleine advertentiën Woensdag
7$ ots., Saterdag f 1.— bij een maximum
aantal woonden van 30. Incasso volgens posi-
reobt', yoOT.eventüeele opzending van brieven
10 Ots, porto' te betalen. Bewijsnummer. 5 Ct4,
Bureau Noordelndspleln. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Nummer 18598.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de ingezetenen, dat morgen
(Woensdag) aan de gemeente ijke vüchwin-
kcls (Vischmarkt. en Stadshulpwerf) ver
krijgbaar is SCHELVIS OH A f0.23, GROO-
TERE SC0ELVISGH a £0.26—f0.28 en
SCHOL b. £0.20—£0.27 per pond.
i N. C. DE Gl/SELAAR, Burgem.
Leiden, 19 October 1920.
DRANKWET.
Burgomeester en Wethouders van Leiden
Gelet op de artt. 12 en 37 dor Drankwet
Brongon ter algemeeno kenms, dat door
DIRK OCKERSE, wonende te Leiden, een
verzoekschrift is ingediend, om verlof voor
den verkoop van alcoholhoudenden,, ande
ren dan sterken drank, voor gebruik ter
plaatse van verkoop, in den foyer en bios-
copcv.aa' van het perceel Hoogowoerd 49,
N. C. DE GIJSST.AAR, lDrgem
VAN STRTJEN, Secretans.
Leiden, 19 October 1920.
SONATEN-AVOND.
MLndré Spoor en Everhard van Beynum.
„De Goal" in den Schouwburg bleek
sooals te verwachten was, een geduchte
concurrent te zijn voor den Sonaten-avond,
die in do kleine Stadszaal voor een klein
publiek gegeven werd door AndJré Spoor,
violist en Everhard van Beynum, pianist-,
beiden leeraar aan het Conservatorium voor
Atuziek in Den Haag. Een. niet volle zaal en
ëen lage temperatuur zijn factoren, die het
goed klinken van instrum-enton tegenwer
ken.
André Spoor's degelijk violist en degelijk
leeraar, in het bezit van een mooie viool,
had met de zuiverheid in de lioog© tonen
te kquopen. Technisch kwamen de sonates
goed bestudeerd ton gehoore; maar de voor
dracht hadden wij gaarne medeslepen der,
warmer gehoond. Den pianist Van Beynum,
leerling Van den grooten pianist Pembauer,
hoorden wij met genoegen in degelijk-
bnderlegd klavienspel met weeken aanslag;
waarin veel meer gevoeligheid nog wel -met
tertijd komen zal.
Door beide artist-en. werden vier sonaten
voorgedragen waarin hot samenspel weinig
te wenschon overlfet.hier en daar, met
name in de K/reutzer-Somato, liep de pianist
in het passage-worken te veel vooruit,
waarvan overhaasting het gevolg was.
•De vier Sonaten bestonden uit Kandini's
zeer mooie Sonate D Dur, die, wat uitvoe
ring en inhoud betrof, zeer boeideuit Beet
hoven altijd weer gaarne gehoor den Kreut-
zer-Sonateuit Mozart's Sonate Bes Dur
no. 10, een Sonate, die, uitgevoerd op een
concert, de belangstelling, vooral na de
geweldige Kreut-zer-Sonate niet kan wek
ken en van den levenden en levendigen
F-ranschem compor.ist Saint Saensdo So
nate D moll, een Sonate, waarin deze com
ponist niet veel bijzonders te vertellen
neoft, het minst in het Adagio en hot meest
in het eerst en derde deel.
Het weinige publiek deed zijn best om in
toejuichingen veel te *ijn. Beiden, zoowel
Spoor als Van Beynum, werden telkens
teruggeroepen.
De heer A. J. de Lange, hoofd der
Chr. School aan de Pasteurstraat^ alhier, is
voornemens met 1 April a.s. die betrek
king neer. te leggen.
Toegekend is de aan de orde van
Oranje-Nassau verbonden eere-medaille in
zilver aan den heer J.*W:. P. Licht, notaris
klerk alhier.
Buiten bezwaar van 's Rijks schatkist
is tijdelijk tot en meb 31 December 1920,
benoemd tot .koofdassistenb voor de phar-,
macologie aan de Rijksuniversiteit te Lei
den dr. A. E. van Ackel, te Utrecht.
Maandag 25 October a.s., zal het 25
jaar geleden zijn, dat onze stadgenoot O.
0. van Egmond in dienst kwam bij do firma
Leo Ondshoorn en Co., thans N. V. Wijn-
kooperij ,,De Globe."
Gisteravond werd fn het gebouw aan
de Pieterskerkgracht gehouden de nige-
mcene vergadering van de afdeeling Lei
den van de Z.-H. Vereeniging „Het Groene
Kruis".
De begrooting voor 1921', in ontvangat
en uitgaaf bedragen do f 4865 werd b'ehan-
deld en goedgekeurd. De beschrijvingsbrief
voor de algemeene vergadering, te houden
te Rotterdam op 29 October, werd behan
deld. Dr. Schreuder werd tot afgevaardigde
naar olie vergadering ©n dr. Mulder tot
diens plaatsvervanger benoemd. De aftre
dende bestuursleden, dr. H. J. Taverne en
dr. H. J. M. Boonacker, werden als zoo
danig herkozen, terwijl tnr. P. A. Trapman
als nieuw lid werd gokozen.
De Voorzitter sprak een harteljjk woord
van daük aan zuster Hermans, voor al het
geen zij voor „Het Groene Kruis" heeft ge-
'da&n. "Zij vertrok naar Amsterdam tot het
aanvaarden van een nieuwen werkkring en
werd vervangen door zuster Van Ingen
Schenau. De concierge Wiggers vroeg en
verkreeg ontslag als zoodanig op eervolle
wijze, na lange jaren zijn heste krachten
aan de Vereeniging te hebben gewijd-
De Commissie van Beheer over „En
degeest", „Voorgeest" en „Rhyngeest",
heeft heden ten Raadhuze aanbesteed de
levering van 40,000 K.G. aardappelen.
Ingeschreven werd door N. van der
Vlist voor 1ste soort f 10.80, 2de soort f8,50
en 3de soort f 8,10 per 100 K.G.; J. Th. B.
den Haan, 1ste soort f 9.972de soort f9.47
3de.soort f 7,97 per 100 K.G. met een ver
hooging van f 0.90 per 100 K.G. voor alle
Poorten bij tweede levering; J. Korpers-
hoek," 1ste soort f 9,20, 2de soort f 8,90 per
100 K.G.D. Hoek, to Voorhout, één
soort f 8.50 per 100 K.G.
De eerste drie inschrijvers wonen te
Leiden.
In het „Jtejo-theater." is een aanvang
gemaakt met èen zes-weeksche film: ;>EIrao,
de machtige". Het gedeelte, dat wij er van
zagen, levert reeds veel bijzonder spannends/
Voor degenen, die van sensatie houden ea
slertce zenuwen bezitten zal het ongetwijfeld
van het begin tot het eind een film zijn
oni aan te smullen. Het eerste deel er van
eindigt zóó, dat men benieuwd is naar wat
volgen 'gaat.
Van hedenavond af Zal, ter. verhoogiag
vuil het genoegen, de heer. André dè Jong
hetgeen men van Elmo en vele anderen
ziet toelichten.
Door de recherche alhier is aangehou
den A. V., een gehuwd man, uit Lisse, rei
ziger bij de NL V. Suikerwerkenfabriek
Rembrandt", alhier, verdacht van ver
duistering van ongeveer f1300 ten nadeele
van genoemde N. V. De man is ter be
schikking van den officier van justitie ge
steld. I
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
N. V Het Hofstad Tooneel,
„De 0-oal", blijspel in drié
bedrijven, van mr. C. P.
van Rossem en Jan Feith
Een van de veelzijdige vormen van het
tooneel is het hekelen van bestaande toe
standen. Den laatsten tijd evenwel zijn we
daaraan niet .vaak herinnerd. Of het is,
omdat een dergelijk hekelstuk nu niet be
paald onder kunst is te rangschikken 1 Dat
laatste is toch ongetwijfeld het geval, waar
eert tendenz-werk van een moment niét be
stand zal blijken tegen de tand des tijds
en derhalve slechts een kortstondig leven
geniet. Niettemin, ook dergelijk werk kan
zijn nut hebben, 't Is immers een goed
vriend, die iemand 'op zijn fouten wijst en
zoo beschouwd, ligt in ,fDe Goal" werke
lijk veel goeds. We willen niet ontkennen,
dat de schrijvers op enkelo punten wat
overdrijven, hetgeen trouwens vrijwel on
afscheidelijk is verbonden aan ieder ten-
denzstuk, om toch den totaal-indruk te ver
sterken, maar onnoodig is het niet, dat het
publiek eens gewezen wordt op de overdrij
ving, die aan de huidige sportbeoefening
en dan speciaal wat voetbal betreft, als
het ware is vastgegroeid. Het hoog over 't
paard tillen van uitstekende bal-trappers,
door een in gillen en juichen zich uitend
publiek, de adoratie van do voetbal-groot
hoid door vele jonge dames, een grootheid,
bovendien niet 4ltijd even fair verkregen
al is het dndet de tafel drinken van een
mede-candidaat voor het Nederl. elftal en
omkooping, dat de schrijvers ^nvoeren,
ons daii ook nog nimmer ter oore gekomen
dat zijn dingen, waarop het licht wel
eens mag vallen.
Mr. van Rossem doet zch in deze jong
ste creatie opnieuw kennen als iemand,
die de tootneltechniek volkomen meester
is tot in de puntjes, wetende en aanvoe
lende, wat het publiek gaarne mag. Wel
licht is aan die techniek hier en daar iets te
veel geofferd zooals mede aan den opzet.'fc
stuk geestig ironisch te houden, waarin de
schrijvers over het geheel anders bijzonder
goed geslaagd zijn en waardoor J)e Goal"
een aangenaam divertissement is gewor
den, dat niettemin licht aanspreekt, en dat
ïs voldoendé'.
Bezwaren, die men overigens tegen het
stuk kan hebben worden geheel weggedoe
zeld door het sublieme spel. Met weet ze
ker zoo langzamerhand, hoe Anni van Ees
een modern, vrij jong meisje met goeden
inborst, kan doen leven en in Fluffie, die,
nas genezen van de voetbaliiefde voor den
„held" Johnni, den waren sportman, die
in Johnni's broer steekt, Jn de armen valt,
al heeft zij hem eens een blauwtje laten
loopeD, had zij een kolfje naar haar hand.
Hoe sappg was vooral haar spel in tegen
spel met Cor v. d. Lugt Melsert als Ed-
mond, den gelukkigen broeder van John
ni, door Jan van Ees goed getypeerd. Jan
C. do Vos viel té roemen als de clown-
sport-maniak van een vader, die de dubbel
tjes echter aan sport verbindt, als waren
sport en geld Siameesche tweelingen, even
als Mien Schmidt Crans als de moeder en
echtgenoote.
Een goedbezetfcè schouwburg heeft zich
geamuseerd en door krachtig applaus doen
blijken van ingenomenheid.
Salarisregeling Rijkspersoneel.
De Minister van Financiën heeft aan den
Voorzitter van .de Tweede Kamer het vol
gend schrijven doen toekomen:
s-Gravenhage, 15 October 1920.
Ik heb de eer U Hoogedelgestrenge ie
verzoeken wel ter kennis van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal te willen bren
gen, dat het Kabinet, ter tegemoetkoming
aan de moeilijkheden, welke het Rijksperso
neel en meer in het bijzonder gezinnnen met
kinderen onder de bestaande omstandighe
den ondervinden, besloot de volgende voor
zieningen te treffen:
a. de schalen 2 en 3 van het Bezoldigings
besiuit Burgerlijke Rijksambtenaren 1920
(Staatsblad No. 37). worden in maximum
verhoogd met f 100r ingaande 1 Januari
1920
b. de korting van 7 pCt. -voor weduwen-
en we-ezenpensioen komt, van 1 Januari
1920 af, te vervallen;
c.' de kindertoelage wordt, te rekenen
van 1 Juli 1920, voor elk kind beneden den
leeftijd van achttien jaren toegekend, dus
reeds to beginnen met het eerste kind. Deze
toelage wordt genoten ongeacht het bedrag
der wedde, zoodat de bestaande grens van
f 5000 komt te vervallen. De toelage be
draagt voor elk kind als vorenbedoeld
pCt. van het bruto-salaris met inbegrip
van vaste toelagen, met een minimum van
f50 en een maximum van f200 per kind.
Als maatstaf worden genomen de wedde en
het aantal kinderen op 1 Januar 1920;
d. do salarissen van gehuwde manlijke
ambtenaren zullen, te rekenen van 1 Octo
ber 1920,, ongeacht eventueel© kindertoe
lage niet minder bedragen dan f 1600 in
standplaatsen der 1ste klasse, f 1540 in
standplaatsen der 2de klasse en f 1480 In
standplaatsen der 3de klasse;
e. de maatregelen sub c en d zullen ook
gelden voor de tijdelijke ambtenaren. De
zen zullen bovendien over het tijdvak van
1 Januari 1920—1 Juli 1920 alsnog kinder
toelage ontvangen, overeenkomstig de voor
dat tijdvak geldende regeling
f. op de werkliedén in 's Hijks 'dienst,
wier bezoldiging geregeld "Is in de loonre
geling van de Rijkswerklieden, zullen de
onder b, c en d genoemde maatregelen van
toepassing zijn. Met het oog op de toeken
ning van weekloon zullen echter de onder
c en d bedoelde bedragen eenigszins ge
wijzigd moeten worden en als volgt luiden
c. de gehuwde Rijkswerklieden ontvangen
le rekenen van af 1 Juli 1920, een toelage
van f 1 per week ,voor elk kind beneden
den leeftijd van 18 jaar;
d. de loonen van gehuwde Rijkswerklie
den (uitsluitend mannen züllen te rekenen
vanaf 1 October 1920, ongeacht eventueele
kindertoelage, niet minder bedragen dan
f30.60 per week in standplaatsen der 1ste
klasse, van f29.70 per week in standplaat
sen der 2de klasse en van f28.35 per week
in standplaatsen der 3de klasse
g. voor de militairen en onderwijzers
zullen maatregelen van soortgelijke strek
king worden genomen.
In het vertrouwen, dat de Staten-Ge
neraal zich met deze voorzieningen zullen
kunnen vereenigen, is de Regeering voor
nemens de noodige maatregelen te treffen,
dat de betalingen, welke uit de hierboven
omschreven voorzieningen voortvloeien,
zeer spoedig zullen kunnen gscchieden.
o Suppletoire begrootingen tot beschik
baarstellen van de noodige bedragen wor
den met den meesten spoed in gereedheid
gebracht en zullen, zoodra mogelijk, bij de
Tweede Kamer worden ingediend.
Vergadering van Rijkspersoneel*
Gisteravond vond in do groote zaal van liet
gebouw van den Dierentuin in Den Haag een
oponbare vergadering plaats, uitgaande van het
Comité van Neutraal Overheidspersoneel, het
Goniifó ter behartiging van do algemeene belan
gen van overheidspersoneel ea de Centrale van
verconigingen van personeel in 's Rijks dienst,
welke vergadering geleid werd door den heer H.
'Froon, voorzitter C, N. 0. P.
Een talrijk pubM'ck vulde zaal en gaanderij.
Onder de aanwezigen bevonden zich de Kamer
leden P. Oud, E. LI. Fcenslra, jhr. Do Muralt
en Van Stapele.
PRIJS DEZER COURANT*
Voor Leiden p. 8 and. f2.50, p. week' I 0.1$
Buiten Leiden, waal? agenten gevest
tigd zijn. per week 0.1#
Franco per post' H 2.90
Do voorzitter opende de vergadering met een
koite toespraak. Spr. aolitte het noodig om ten.
opzichte van den gevoerden strijd voor salaris-
verbetering nogmaals op deze bijeenkomst een
duidelijk overzicht te krijgen van den gang vaa
zaken.
Daarop werd het woord gevoerd door den
heer N. van Hinte, voorzitter van het A. G. 0. P<
Spreker zedde, dat het in het algemeen goed zou
zijn, do vergadering zooveel mogelijk to bren
gen in het teeken der interpellatie-Van deu
Tempel, welke heden (Dinsdag) in de Tweecfe
Kamer wordt gehouden.
Spr. vestigdo er o.m. dc aandacht op, dat bij
een doorvoering van den maatregel, zooals dio
door do Regeering is voorgesteld, een spoedig©;
herziening der salarissen wederom noodig zal
zijn. Daarom zal het gelukkig zijn, wanneor1
do Regeering haar oor te luisteren legt naar het
geen er in dc Tweede Kamer zal worden go-*
sproken.
Sproker behandelde in liet kort de nieuwe sa-
larisregelingsvoorstellon. In enkelo 'opzichten;
heeft do Regeering zich bedacht, zei spr. Doch'
een geheel verkeerd punt is z.i. nog, dat van den
kindertoeslag. Men zal door een voortdurend
propagoeren moeten bewerken, dat deze kinder-»
toeslag verdwijnt. Spreker wees daarna op eon
gevaar, dat z.i. gelegen is in do woorden van hot'
voorstel: voor militairen en onderwijzers zullen
soortgelijke maatregelen worden getroffen. Dit
beduidt op don duur eon achteruitzetting van
doondorwijzores uit de klasse, waarin zij be-,
hoort; dus de achteruftstolling van de vrouw.
Do heer F. Perdok Hzn., voorzitter van do
Gentraio van Rijkspersoneel, daarna hot woord
nemend© begon mot te betoogen, dat do slechte
salarissen onder het Rijkspersonoel immer on
voldoende zijn geweest". Bij dó stijging van den
levensstandaard zijn de ambtenaarsstanden, zei
spr., genoodzaakt geweest om telkens een trapje
lager te gaan op den maatschappelijken ladder.,
In haar niéüwste salarisregelingen voor ge
huwden en kindertoeslag speelt de Regeering
z.i. de nieuwe rol van huwelijksbureau on trekt
oon eigenaardige lijn tusschen salaris en „pre
statie".
Ten slotte werd de volgende resolutie aan
genomen:
De vergadering van samenwerkende Centraio
Organisaties:
a. comité van Neutraal 0 verheidspersoneet
<G. N. 0. P.);
b. comité ter behartiging van de algemeene,
belangen van Overheidspersoneel (A. G. 0. P.);
c. centrale van Vereenigingen van Personeel
in 's Rijks dienst.
Vertegenwoordigende meer den 100.000 leden
overheidspersoneel, waaronder pl.m, 35.000
Rijksambtenaren en -werklieden;
bijoen op 18 October 1920 in do groote zaal
van den Dierentuin te 's-Gravcnhago .bedoelt
te zijn een lastige poging om de Regeering, de
volksvertegenwoordiging ou het Nederlandscho
volk (o overtuigen van de dringende noodzake
lijkheid, den hoogen nood, waarin het Rijksper-»
oon eel zich bevindt, te lenigen.
Do vergadering neemt akte van den gepubli-
ceerden brief van den Minister van Financiën,
houdende mededeoling van do door het kabinet
getroffen voorzieningen ter to gemoetkoming
aan do moeilijkheden, welke het Rijkspersoneel
en nieor in het bijzonder gezinnen met kinderen;
onder do bestaande omstandigheden ondervin
den, waarin do Regeering blijk geeft, dat zij nog
niet voldoende is doordrongen van den noodtoe
stand, waarin de ambtenaren en werklieden ver-*
keeren.
Do vorgadering wijst er evenwel met nadruk
op, dat do door de Regeering voorgesteld en dooT.
do commissie voor georganiseerd overleg in
a nikt en a arsz aken geadviseerde maatregelen door"
het nieuwe procentsgewijze toekennen van kin
dertoeslagen voornamelijk voor het hoogoro per-i
son eel zullen ten goede komen on dat zij zooda
nige wijzigingen in de gronden, waarop haars
inziens ccn goedo salarisregeling moet ruston',
dat het terugkeer en tot een normale gepracetoer-
don arbeid meer tot ziju recht komt, laten zien.'
moeilijk zal blijken, terwijl bovendien de over-
Door TOP NAEFF,
(Nadruk verboden).
- Het was oon Duitsck koetsiertje, en voor geen
honorarium, het edelste, dat ooit een vakverecni-
ging voor schoono lettoren verzon, zou ik bij
deze gelegenheid zijn Heimat verloochenen, cf
ook maar verzwijgen uit arglistige neutraliteit.
•Hij reed <mij het is een wSre geschiedenis,
en aangezien de rol, die ik er zelf in vervul,
in geon enkel opzicht mijn aanzien verhoogt, be
hoef ik voor het individualisme van don eersten
persoon niet terug te deinzon hij reed mij
in een opon baikjex waarvoor de ribbenkast van
'een paard, op een schemerlichten ochtend tus-
echen zes en halfzeven, van don Potsdammer-
platz naar het Stettiiier Bahnhof. Zijn uiterlijk
voorkomen moet ik aan de verbeelding overla
ten; zóó helder as niemand in den geweldda
dig onderbroken nacht, om bij den eerston zweep
slag van 'lipt leven alreeds zijn lileraireu kant
te snuiven, en terwijl ik geeuwde tegen den
rasronden rug, die Feneden dc plaats der taille
uitliep in een kolossalon kogel van paardendek,
als had Alias op den aardbol eindelijk zijn ge
mak genomen, kon ik ook niet vermoeden, dat
deze voerman mij door de macht zijner innerlijke
hoedanigheden ten naastenbij den hemel in zou
rijden.
Rondom liem op den bok. en overal, waar wij
trachttc-n een slapend been le voegen of te slrek-
3:on, trilden dc barricaden, onzer handkoffers,
.want sedert de wereld vvoder slecht werd on de
romantiek der Rinaldo's bij voorkeur in do ba
gagewagens herleeft, plegen wij ons zelf en an-
der&i met overladen netten an onverzettelijke
-rotspartijen in de gangetjos, ook op reis groei
en blooi te belemmeren. Op mijn knieën schom
melde een bouwvallig hoedendoos je met den of-
ficiëelen cylinder, waarmee men eenmaal „in de
hand, kwam door het ganschc lahd", doch dio
bij de wenteling der getijden wel wat van zijn
magische kracht inboette, cn aangezien mij dit
v-oorwerp door een eerbiedwaardigman was
toevertrouwd en ik bij ervaring wi$t, dat mijn
sekso vooral datgene op zijn bestemming brengt,
wat zij krampachtig vasthoudt, vouwde ik daar
mjjn koesterende armen omheen, stond er, uit
gestapt, mee voor liet Stettiner-Bahnhof, in do
houding dei Madonna en'met .een glimlach vol
verteederend-e vaagheid. Deze overgave aan één
ding, dat hoe langer hoe kapotter ging en in
derdaad buitengewone zorg Yoreischte, moge
voor de rest van deze parabel in mijn voordeel
pleiten. Want het blijft altijd nog do vraag of
volstrekte toewijding 'aan het enkelvoudige cn
concrete, hetzij dit is een man, een kind, een
kanarie of een hoedendoos, niet dieper tast
naar de bedoeling van dit leven dan onze goede
gezindheid jègens het heelal en de onbestemd
heden der humaniteit. Onze koetsier laadde de
kofferkuddc af, wij voldeden den beschanienden
vraohtprijs van acht Mark, hetgeen in het Hol-
landsch vertaald nog geen veertig centen be
droeg en zochten, aan de andere zijde van het
gebouw tusschcn het knibbelspcl van perrons
en rails, naar den langen, vollen trein, die
ons binnen een etmaal naar het einddoel ónzer
rons zou brengen. Van dc tien minuten, welke
wij overhielden, verdroomdo ik er zeven, om
bij den achtsten plotseling wakker te schrik
ken: Waar isen in hetzelfde oogenblik"
to ontdekken, dat ik mijn liandlasch, van ver
moedelijk nahiaak krokodilleer, met alles, wat ik
aan roerend goed van waarde bezat, onder het
kIa.pban.kjo in ons rijtuig had achtergelaten. Do
gebeele inventaris, mijn sleutelring, het cene
noodige voor den nacht, een handschrift en oen
geval van diamant, dat mijn overgrootvader een
maal in eer en deugd zijn gade omhing, danste
futuristisch voor mijn verglaasden blik, terwijl
ik de hoedendoos in het net keilde, en als het
toonbeeld cler vrouwelijke hersenloosheid van af
de treeplank liet onheil beleed.
Wij overwogen de schamelo kansen: in dc
twee minuten, tdie de onoverwinnelijk prompto
Duitsohe locomotief ons nog laten zou, lang3 de
doolwegen van dit uitgestrekt 6lation naaT den
uitgang ferugsnellen, overtuigd, dat de vent
gedemoraliseerd door het voriies sprak al nie
mand meer ordentelijk van den koetsier, er
met zijn wagen mijlen ver van door zou zijn,
om na dit vergeefsch avontuur den snollenden
trein amper bij zijn staart te grijpen? Of achter,
blijven allecm op de wereld, politie, adverten
tie....?
Wij 'kwamen in één van dc tweo minuten,
die ons restten, tot het gezond inzicht, dat de
toestand hopeloos, de tasch reddeloos was. En
dat do koetsier., lékker
„Van het leer heeft hij alvast een paar pan
toffels".
„Krokodil", snauwde ik, zonder een. zweem
van algemeene menschenmin, zonder één trek
van vorwantsohap met de goedo fee, die de gla
zen muiltjes aan Assepoes' vooleu tooverde.
„Met het handschrift doet hij niet veel"
„Maar met de diamanten kan hij vanavond
de mooiste Minua.
TV as ik het niet aan de ongerepte nagedach
tenis mijner ovor-grootouders verplicht uit te
6tappen, om voor het minst lo trachtten de fami
lie-eer le achterhalen op, dit pad?
„Einsteigen", gebood de conducteur.
„Diese Dame", begon een onzer, „hat das Un-
glück gehabt, ihrc Handtaseho von Krokodils-
h'aui
Do conducteur was al vier wagens verder.
Portieren klapten, mijn medereizigers stapten
in, dachten heimelijk hoofd voor hoofd: blij. dat
het mijn tasch niet is.
En in geen van onze braaf-Hollandsche har-
^ten is het opgekomen, dat er misschien toch
nog wel een onkel onvervalscht mensch, één
gelukkige uitzondering, een klein bewijs der
goddelijke bedoeling op dezen aardbodem kon
zijn overgobteven. Zóó „herunter gekommen"
waren wij- Mijn gedegenereerde verbeelding zag
nog slechts oen bandieten-familie, waarvan da
man in zijn vrijen tijd koetsierde, getooid met
mijn nachtjapon, mijn zijden kimono, de vader
op sprookjes Yan pantoffels, do moeder, als het-
oen goed huwelijk was, met overgrootmoeders
ju woolen, de oudste dochter in do nieuwe blouse,
dio ik juist togen schandelijk lage laluta in een
winkel in de Friedrichstrasse had buitgemaakt,
de jongste wellicht nog eenmaal beroemd
op grond van mijn wederrechtelijk vertaald en
uitgegeven handschrif t
Nu, cn daar kwam hij dan" aan, onmisken
baar hij was hot, nog ietwat vormloos aan don
gezichtseinder, maar allengs duidelijker, alle be
ginselen van een' mensdh moer on meor to on
derscheidon. De nieuwgeboren mensch in zijn
ochlendstaat. Anno 1920. Wat hij loopen kon,
liep hij, zoekend tusschon de tallooze „Gelei-
sen", eervol overhellend naar de zijde, waar -do
gedolven schat schommelde voor onzen ongeloo-
vigón blik.
Do trein schiep adem, wijwenkten uit alle
macht. Neen, zijn trekken beschrijven kan ik
ook nu nog niet, maar het vreugdevuur op dit
innig menschelijk gelaat, toen hij ons ontdekte,
do korte bcencn als van den Marathon-looper,
het hartelijk armsingnaal, eerst .met de leoge
linkerhand, toen als het ware met de vlag van
krokodil.... dit hijgen, klassiek en fier, dat de
locomotief verblufte.
Tien handen grepen, graaiden uit het raampje,
een helsch vizioen van hebzuchtigo vingeren'.
Op het edel koolsiersgezioht slechts de stille
lach der zuivere verloochening, de glans van het
hersteld evenwicht; tusschen het barbaarsch la
waai van trein en reizigers do aeolus-harp van
één, om oen raedemensch, schor geloopen slem.
Do locomotief trok aan. De jongste onzer had
nog net liet instinct het eerste het beste pa»
piertje dat hem tusschen de vingers kwam, uit
het raampje te laten fladderen.
„Hoevcol?" vroeg ik, al kilometers vol ont
roering ver, en met de gelatenheid der wanhoop,
omdat geen millioen in verhouding zou zijn
„Vijf-en-'twhitig Mark."
Vijf-en-twintig Mark. vijf-en-twintig maal vioP
en eecn halve cent, dat is één gulden, twaalf
cent. En daarvoor, voor dat bloedgeld, haddon
vijf ordinaire reizigers het geloof in het monscli-
dom herwonnen, de genade gevonden op het
Stettmar-Bahnhof van een ongelukkig land! Van
mijn handschrift'cn mijn tandborslel spreek ik'
niet. Maar dat andere, al dat onbetaalbare an
dere. het gedurende ze\en jaren ondermijnd, ge^
schokt, doorschoten, ons boven alles dierbaar
besef, dat or betere menschen bestaan dan wij
vermoeden, betere dan wij zelf zijn....
Een etmaal had ik om mijn minwaardige ge-»
dragingen van dien morgen een zondenval
van geest en gemoed nog vóór dc dag kriekte
te overpoinzen. En toen ik eindelijk inslui
merde, met mijn hoofd op het kussen van kro
kodil, droomde ik, dat ik in een boetepij van
ccn nachtjapon dooide door do nachtelijko stra
ten van een groote stad, om cr te zoeken naar
een koetsier, die in omgekeerde volgorde op
Atlas geleek, on hem met tranen in do oogen
cn mijn spaarpot, waaruit de gewisselde bank
noten puilden, de hand te drukken.
Ook uit naam mijner, medereizeigers.
Maar telkens, als. ik achter een paard, waar
door de ribbon staken en er was er niet één',
dat niet op het onze geleek meende den stra
lenkrans te zien gloren om oen, wellicht van
mijn vijf-en-twintig Mark' ietwat hooger gekleurd
gelaat, remde de trein. En ik vrees, dat ik le
venslang als de roepende in do woestijn zal blij
ven naar den goeden mensch, dezen, of een an
deren, aan wien ik mijn schuld, en dien mijner
roisgenooten, zal mogen voldoen.
B
