In e@r hersteld.
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag IS September. Tweede Blad. Anno 1920.
No. 18571
SPORT
CRICKET.
Van Booven's Xl-talEngelsch Xl-tal.
Tot sluiting van het orickelseizoen werd te
Hilversum een tweedaagse lie match gespoeld
jussolion bovengenoemde XI-tallon. Daar oukele
Hngolsölio spelers verhinderd waren, vielen
'daarvoor Hollanders in. Hot Engelsohc olftal
batte oerst, maar kon het niet tot een hoog to
taal brengen door het goede bonwlen van Oud»
heus don. Op een totaal van 102 had ieder een
beurt gohad. Chambers had hiervan 17, Vuyl-
(,tekc ook 17, terwijl mr. Extra met 22 topsco-
xor was. Oudheusdon nam 724. Rinckor 256
Do Holiand6cho innings wordt ook laag gehou
den door het goede bowlen van Chambers. Hun
totaal werd 118, waarvan D. Kessler 35, Rinoker
21, Maas 20 on P. Feith 10. Chambers nam
0—21, Harold 3—53, Hcaty 1—6. Denzelfdon
dag begonnen de Engolsohcii aan hun 2e innings
Toen de tijd verstreken was hadden zij 52 runs
voor 5 wickets. Den volgendon dag word onder
een flinke motregen begonnen.
Het bowlen wordt door den regen lastiger,
maar Rincker weet toch zijn lengte to behouden.
Harold slaat een brutale 20. Hcaly 25, Ckain-
bora 10, terwijl van het totaal van don vorigeii
'dog Chovres er 22 heeft. Het totaal werd met
II extra's 108. Rinoker bowlde 530, Kessler
3—32, Kooleman 21. Wanneer do Hollanders
hun tweode innings beginnen regent hot nog
harder. Er is dan bijna niot meer te bowlon.
Gcon effect is er uit don natten bal te krijgen.
'Als or 3 wickets meer 2ijn voor 30 runs (D.
KossLer 10) weten P. Feith en Koeleman stand
te houden, en goed te profiteoren yan het slcohto
bowlen door don natten bal. Als er 117 runs
voor het verlies van 3 w. bij elkaar zijn wordt
goslopt. Feith en Koeleman bleven resp. mot 56
en 32 not out. Harold bowlde 233, East 139
Do Hollandsohe spelers wonnen dus met 3 wic
kets en 24 runs.
KORFBAL.
Oostelijke 1ste klasse.
Hoowel nog niet definitiof vastgesteld, daar
doso afhangt van de al of niet goedkeuring dor
betrokken clubs, zal de oostclijko lo klasse uit
2 afdeelingen bestaan, n.l. afd. A met do chibs
E. K. C. A. (Arnhem), Z. K. C. (Zutphon), De
venter K. C. (Oud-Naao), A. K. C. (Almelo), H.
K. C. (Hengelo) en Noviomagum (Nijmegen).
Afd. B. met de clubs D. 0. S. en Wilholmina
(Ensohodo), 0. 0. (Ooslorboek) Quiok (Arnhem)
on Bo Quick (Nijmegen).
WIELRENNEN.
De 's-Graivenhaagsoho Wiolrijdersvoroeniging
„Velo" organiseert van 18 op 19 September oen
nachttooht, alleen voor hceron; waaraan kunnen
deelnomen loden van den A.N.W.B. en andere
sportvereenigingen. Boute: Den Haag, Zooter-
meor, Gouda, "Oudewator Montfoort, Utrecht,
Zeist, Woudenberg .Amersfoort, Soesterberg,
Utrecht, Woerden, Alphen, Leiden, „Dpn Deyl",
Don Haag, Afstand ongeveer 180 K.M. Afrit
's Zaterdagavonds 10 uron voor het „Gouden
Hoofd", Groenmarkt. Torug 's Zondagsavonds
7 uren Boorlaan.
Voorts organiseert do Vcrocniging op 10 Sep
tember een afstandsrrt, alleen voor dames, waar
aan dames-leden van don A.N.W.B. en andore
sportvereenigingen kunnen deelnemen. Route:
Don Haag .Zoetcrmeor, Gouda, Oudewater, Lin-
soholon, Woerden, Bodegraven, Alphen, Loiuiui-
den, pontvocr Ringvaart, Sassonheim, Straat
weg, Den Haag. Afstand ongeveer 125 K.M. Te
Gouda, Bodegraven, Loimuidcn en. Oogstgoost
rust. Afrit Zondagmorgen 7 uren Boorlaan,
waar men 's avonds 7 uren terug zal zijn.
Voor het volbrengen van dezen tocht wordt de
grootc „Velo'-modaille uitgeloofd.
KUNST EN LETTEREN
I?- Maatschappij voor Toonkunst.
De algeineene vergadering der Maat-
'sohappij voor iToonkunet te Leiden heeft
gisteravond besloten do jaarlijlrsche con
tributie vooralsnog niet te verhoogen.
„Zooals de Klok thuis tikt..-."
Zondag as. zal door do N.V. „Tooncclverecni-
ging" van Amsterdam, directeur Herman Hoyer-
mans, in den Schouwburg alhier de ccreto op
voering worden gogovon van do klucht: „Zoo
als do Klok thuis tikt(Homo and Beauty)
in drie bodrijven door W. S. Maughan, in de
vertaling van Ellen Forest.
In dit stuk treden op de dames: Emma Morel,
Marie Harms, Elizo Servacs, Jo Bouwmeester-
Kluun, Dina Kroese, Alida Nagtcgaal en do
hoor en: Nico do Jong, D. J. Lobo, G. J. v. Staal-
duynou, Ed. do Blauw en J. Jurgens. De regie
ia van Nico de Jong.
„Prulletje".
Diusdag 21 September geeft do Kon. Ver.
„Het Nodorlandsoh Toonool" in den Lcidschen
Schouwburg de eerste opvoering van „Prullotje"
spel in drie bedrijven naar de nouvelle van
„Gyp": „Le Manage do Chiffon'V bewerkt door
J. A. H. Abelevon. In dit stuk treden op de da
mes: Else Mauhs, Julia Cuypers, Mina Buder-
man, Antoinette Sohns, Jo Hoff en do heeren:
Louis Gimbeig, Oscar Tourniaire, Folkort Kra
mer, Jac. Reule, Anton Ruys en Willem Benoy.
De regio is in handen van Dr. Willem
Royaards.
In verband mot do bespeling van den Stads
schouwburg tc Amsterdam, is dit voorloopig de
ecnigo opvoering alhier van het gezelschap der
Kon. Ver. „Het Nod. Toonool", dir. dr. Willem
Royaards.
Förngren-Kwanl-Van Rennes.
Daar dit Trio ook is opgetreden voor de
Loidsoho Concortvereoniging, deelen wij mede*
dat mej. Francien van Renae3 er uit is get re
do u cn vervangen" door den heer Jan Wagonaar,
solo-pianist te Utrecht.
Nederland in den vreemde.
De Vereeniging „Nederland in don Vreem
de' heeft zich tot de Regeering gewend
inzake de door haar georganiseerde tentoon
stelling van schilderijen en beeldhouwwer
ken, welke beoogt een zoo volledig mogelijk
beeld te geven van den stand der 'heden-
daagsche Nederlandsche kunst. 'Zij omvat
werken van vrijwel alle groote meesters,
terwijl ook een reeks van jongeren vertegen
woordigd is. Deze verzameling zal in ver
schillende plaatsen ju Engeland worden ge-
exposeerd; de eerste tentoonstelling te
Brighton werd reeds geopend.
Men heeft zich ten doel gesteld, mede te
werken tot het meer bekend maken van de
Nederlandsche cultuur in het buitenland.
De v&cniitzichten zijn gunstig. Immers heeft
men van Engeische zijde groote belangstel
ling voor de plannen aan dein dagi gelegd!.
.Verschillende gemeentebesturen 'nebben fcrjiV.
'gratis expositiezalen in gemeentelijke nuisea
ter beschikking gesteld en zullen m de kos
ten bijdragen, terwijl ook van particuliere
zijde in Engeland een niet onbelangrijke
finjiioieele steun is verleend.
De Vereeniging Nederland in den Vreem
de is evenwel niet financieel sterk genoeg,
om het geheele bedrag der kosten, dat voor
rekening van de exposanten zou moetan ko
men, voor haar. rekening te nemen en heeft
daarom een Rijkssubsidie verzocht van
f 10.000.
Waar nu mag worden aangenomen, dat
deze tentoonstelling aan de gékoesterdo ver
wachtingen zal beantwoorden en zulks tevens
van beteekems kan zijn, voor de weder
opleving der internationale, betrekkingen,
stellen de ministers van Onderwas, Kunsten
on Wetenschappen en van guibenlandscho
Zaken voor, het gevraagde bedrag toe te
staan en wel de nelft voor rekening van
ieders Departement.
Lcidsche Kunstclub „De Sphinx".
L. -Soheltema. G. Gusscnhoven.
L. Sclioltcma hoeft oen merkwaardig Heuren-
gohool niet alleen, maar ook een oigen wijze om
de vorf op het doek to brengen. Aan hot eorsto is
zeker meer waarde te hechten dan aan het laat
ste: bij allen drang, dien hij in zich voelt tot
schilderen, blijft hom de arbeid zelf toch nog
ailijd vreemd. Niettemin zagen wij tot ons ge
noegen, dat er moor vastigheid in het werk is
gokomon cr zit ook, ondanks alles, vaak iets in
dal hooit.
Misschien da dat moe gelegen in don oon-
voud, waarmee hij werkt, in de soberheid van do
kleur, in do soberheid ook van do voorstelling.
Er is dikwijls oen bijna naievc eenvoud op te
nierkon, een vordrooming. Dat spreekt bijv.
mooi uit het jongetje no. 15, ook uit do thee
tante no. 5 on hoowol minder gelukkig uitge
voerd uit de zeesludies no, 17 en 19.
G. Gusscnhoven Iaat wat studies zien van
bloomen, bloeiende planten in potten en hoo
rnen. Hij schijnt aangetrokken door den vollen
bloed, maar ook door de onttakeling. Een jui
chende kleurenweelde van bloeiende bloomen
kan hij ons echter nog niet geven. Boter is het
herfstig Jcarakler, zooals hij dit bijv. heeft neer
gelegd in zijn boomstudies, vooral in no. 37, en
in de Chrysanten no. 48. Hij is dikwijls arm in
kleur en met een beetje effect .al le gauw tevre
den. Er is veel ruwheid, maar weinig karakter.
Mm.
INGEZONDEN.
(P.uiten verantwoordelijkheid der Redactie).
De Zaterdagavondmarkt.
Mijnheer de Redacteur 1
Met verwondoring heb ik in Uw dagblad
gelezen, dat heeren winkeliers verzocht
hebben, om de markt, welke met succes
des Zaterdags gehouden wordt, alweder
een andere plaats te geven als de Visch-
markt. Als motief moet geiden, dat zij,
als bewoners van dit stadsgedeelte, te veel
schade lijden in hun zaken. Nu begrijp ik
er niets meer van. Een berichtgever schreef
©enige weken terug, dat juist d.ior die
markt daar ter plaatse hun debiet grooter
zou zijn. Immers, waar veel menschen ko
men, is de kans, dat de winkels eveneens
bekeken worden, een voldongen feit.
,Wel zou het aanbeveling verdienen, dat
het gemeentebestuur voor een betere ver
lichting zorg droeg. Toen diezelfde markt,
wat feitelijk geen markt was, op de Van-
der-Werffstraat werd gehouden, zorgde 't
gemeentebestuur voor voldoende verlich
ting en nuwij zullen maar zwijgen.
Laat de gemeenten thans ©en aantal lam
pen, desnoods booglamieen, aanbrengen,
die des Zaterdags ontstoken worden, en
aan veler wensch zal dan worden voldaan.
Mocht ons gemeentebestuur, gehoor ge
vende aan den winkelstand, Vischmarkt,
enz., toch voornemens 7ijn de markt te
willen verplaatsen, laat deze dan niet weer
op de Van der Worffsfcri.it terechtkomen;
maar laat het dan zijn oog laten slaan op
het terrein van de Nieuwsiraac, loopende
vanaf de Hooigracht tot „Dan Burcht".
U, Mijnheer de Redacteur, dank zeggen
de voor de verleende plaatsruimte,
teeken ik,
vP.
Leiden, 16 September 1920.
Antwoord aan „Een Opmerker",
Geachte Redactie.
Daar bij „Een Opmerker", in het inge
zonden stukje in Uw blad van gisteravond,
een misverstand zich op den voorgrond
heeft gedrongen, naar aanleiding van het
gesprokene of de openbare vergadering van
Personeel in Openbaren Dienst in het
Nutszaaltje, wcnschten wij ons gaarne iets
te verduidelijken.
Toen wij spraken over de moderne en
de syndicalistische vakbeweging, hebben wij
getracht, bij do aanwezigen een gedachte te
doen vormen, hoe wij staan tegenover do
moderne vakbeweging. Wij meenden te
hebben aangetoond, dat zoowel nationaal
als internationaal deze vakorganisatie haar
tijd heeft gehad, en haar ondergang te ge-
moet groeit.-
O. i. kan zij zich niet aanpassen aan de
verscherpte verhoudingen tusschen kapi
taal en arbeid, omdat de moderne vakbe
weging door haar centralistisch karakter
het noodige aanpassingsvermogen mist en
ook door dit karakter de groei te groot
werd in verhouding tob zijn diepte of in
zicht. Door verschillende o. i. sprekende
feiten werd dit aangetoond. Dat uit den
aard van dit verloop haar innerlijke gesteld
heid aan verval blootstond on staat be
hoefd geen betoog, en dat daarvan dloor su
perieuren gebruik wordt gemaakt is...
logisch.
„Een Opmerker" moet daarom, aan de
hand van deze beschouwingswijze, ons niet
begrepen hebben, om te beweren, dat alleen
de Gemeente-werklieden-organisafcio dit
verschijnsel vertoont.) O. i. is dit juist," en
wij gelooven als „Een Opmerker", niet
„ziende-blind" en „hoorende-doof" is, hij
maar is bij de leden der O. N. A. B. moet
aankloppen, om meer met de finesses op de
hoogte te komen.
Dab er „onhandelbare" of z.g. „onsym
pathieke" personen zijn, tegen wien deze
handigheidjes niet toegepast worden, be
hoeven wij niet te zeggen.
Dat ook, zooals Van Wassenaer in „De
Ambtenaar"- schrijft en al eerder bericht is,
de directie liever en meest Christel ijken in
diensb neemt, laat zioh begrijpen, daar deze
allicht zonder proteotie te houden zijn.
Ook dat is begrijpelijk.
Wat wij evenwel wensch ten te zeggen is,
dat hier van een persoonlijke disqualificatie
in de eerste plaats, geen sprake behoeft te
zijn, doch de vakorganisatie de schuld is,
daar zij o. i. haar strijdkarakter heeft ver
loren.
Met dank voor plaatsing,
J. A. STOL,
Seer. Fed. B. v. P, in O. D.
Leiden, 15 Sept. 1920.
Het personeel aan de Lichtfabrieken.
Geachte Redactie.
Naar aanleiding vau do reeds cendge malen
in Uw dagblad voorkomendeingezonden insi
nuatie, als zouden de bestuurders van de mo
derne organisaties aan do Lichtfabrieken steeds
maar door de Directie geprotegeerd worden,
zou bij oningewiidon allicht de indruk kunnen
post vatton, als zouden deze besturders niets
andere doen dan konkelen en handje-plak-spe-
len met den Directeur, natuurlijk ten koste van
■hun leden en als Judas-loon-daarvoor dan het
een of ander baantje krijgen. Welnu, al valt
niet to ontkennen, dat er ocnige bestuurders
onder do werklieden zijn, die oen soort van pro-
- motie gemaakt hebben, dan durf ik hior toch in
het openbaar verklaren, dat er van protectie
geen sprake is, maar dat dit niets anders is dan
infame laster van de zijde van de. Federatie. Het
is haar gewone tactiek, die zij in elke plaats van
ons land, waar zij een afdeeling, groot of Mein,
gevestigd heeft, toepast, met het kennelijk doel
twist en tweedracht onder de modern georga
niseerde arbeiders te zaaien, wetende, dat het
voor hen in troebel water goed visschen is.
Wat nu het berichtje van „Een Opmorker"
in het No. van 14 Sept. betreft, het lijkt wel
haats of men daar de verdediging van een mo
dern georganiseerd ambtenaar in leest. In elk
geval tracht deze daar ten minsts nog een
schepje bovenop te gooien door vooral goed te
laten uitkomon, dat niet de moderne-ambtena-
ren-bestuurders, maar de modernc-werkHeden-
bostuurders door de Federatie bedoeld worden.
Blijkbaar dacht hij op dit oogenblik aan den Fa
rizeeër on den toDenaar. Maar om het eren,
verstandiger had deze gedaan, wanneer hij zich
door die federatie-tactiek niet had laten uit
zijn tent lokken; dan had ook ons verweer ach
terwege gebleven. Laat hij bedenken.- „Heden gij,
morgen wij."
M. do R., waar onze organisatie openlijk
wordt aangevallen, wilt gij dit verweer zeker
wol plaatsen. Verder zullen wij het, zoo noodig,
ïn ons orgaan wel uilveohten.
Bij voorbaat dankend.
J. J. LIMBURG.
Secretaris Ned. Bond van Werkl. in
Overheidsdienst, afd. Leiden,
Vaarlkade 3.
(Wij sluiten hiermede het debat over dezo
aangelegenheden. RecL „L. D.").
Burgerlijke Stand v Lelden
GEBOREN: Maria, D. van A. Regeer en A.
van der Krogt. Hendrik, Z. van J. Smit en
L. A. Vogelenzang. Anlonius Ohrlstianus, Z.
van A C. Bourse en G. Kuitcre. Mar in us,
Z. van J. J. H. Burger on G. H. Vellokoop
Jan, Z. van J. Scharloo en J. W. Botor. -
Johannes Gijsberfus, Z. van .T. Hoogstraten en
M. don Braver. Jansjo, D. van L. J. F. v.
Leeuwon on S. Plu; Wilholmina, D. van dozoIMo
oudora. Andreas Hondrikus Edo, Z. van C.
M. Laogeslag on G. E. Hendriks. Potrus
Paulus, Z. van P. P. Kluivers on J. E. Slin
gerland. Diii Bernardua Peler, Z. van D.
Lankwarden en A van dor Stelt. Abraham,
Z. van W. Dubboldcman en J. Faas. Char
les Olko, D. van C. O. r. d. Plas on L. M.
Skcrrett Rogers. Wilholmina, D. van H.
Broyer en W. C.Brakhoven Maria, D. van
A. Zwarts en G. M. Fisser. Hendrik Corne
lls, Z. van H. G. v. Lcijdsn on M. M. G. Kwant.
Gatharina Francina Susanna, D. van J. Hv
A. Ripken en J. H. Lau. Elizabeth, D. van
,W. H. M. Geene cn A. M. Reizcvoort. GaJtha-
rina Hester Geortruida, D. van J. v. Omznermgj
on M. Ovorvliet. Petrus Paulus Jacobus, Z,
vau A. Metsohor on J. Tiemeyor Johanna,
D. van J. Filippo en A. Hooiveld GerarduB
Gabriel, Z. van G. Brinks cn E. Verhoogt i
Sophia Wïflielmina, D. van L. C. Gruteke en,
H. do Haas Gorarda Maria Anna, D. van Wv'
Verhoeven en G. Montanus Dorothea Cornelia
.Maria Gorarda, D. van A. P. Barnhoorn en M-
G. Gijbcls Margarotha, D. van D. Nieuwen-
burg on J. Zitman Abraham, Z. van A. vari
Es on J. Wassinh. Marian, D. van J. C. vari
Eos on E. Vorjans Honricus Louis, Z. van
C. H. Martinet en H. L. Goeman Sjoerdi
Henri Johannes, D. van S. Gcorlsma on H. van
Dam. Piefer Ghristiaan, Z. van A. C. do
Vos cn E. v. d. Blij Maria, D. van P. Lange-
zaal on W. J. de Graaf Nioolsas, Z. van N<
Olivier en J. M. Schiilomans Jan, Z. van
S. Verbeek en M. C. van der Roest Gortrudn
Maria, D. van A. Verberg en G. A. de Graaf*
Maria Margaretha, D. van C. A. de Keizca
en G. G. Witlon Maria, D. van J. Veretraa»
ton en W. Schipper; Johanna, D. van dezelfde
oudera. Marie, D. van G. E. Wilmans en'
H. L. Stoeken Magdalona Kiasina, D. van;
H. C. J. de Haan an L. J. N. Kloet Maria,
D. van F. Overdijk en M. J. Karee Chris
tian Hondrina, D. van B. F. Kraatz en M. J<
J. Molhorst Nelly, D. van T. Zanen en C.
Ooms.
GEHUWD: A. Meulmeester jan cn G. Louw-
rior jd A Biesbroek jm. en G. E. v. d. Luit
jd. H. A. Piket jm. en M. W. Vogel jd. i
P. Lut wed, en J. Wassenaar jd. A. H. Jan
sen jm. en G. J. H. v. Duijl jd. H. M. Bora-
sen jm. en A. H. Th. v. Wedy jd. F. K. H<
Kossman jm. en D. G. Touw jd. J. G. K,
Pfijffcr jm. en G. P. SchiM jd. D. de Graal
jm. en A van Staveren jd.
OVERLEDEN; Maviinus Brodcrode w. 80 f<
Cornelis Zeilslra ongdh. man 72 j. Al-
bortus Hoge woning, M. 28 j. Elisabeth
Bosman gob. Burm V. 39 j Levenloos geh,
kind van L. Hellemberg cn J. Veerman. Lev. ga,
kind van H. vein Es en J. J. Graatsma i
Willcmina van Duuren. wed. W. F. Karsteng
69 j. Willem van der Heijden, w. 94 j. i
Antonetto Carolina Leonora Everts, wed. M. J*
M. Jorissen 90 j. Elizabeth van Deijok D*
22 j. Pioternella van Gijzen, geh. Kluivers,
V. 82 j. Jannetje Hellenherg geb. Veerman'
V. 37 j. Johanna Taooba Habraken S. 44
rPetrus Leonardus Smit Z. 15 m.
FAILLISSEMENTEN.
.Uitgesproken:
J. Krijnen, architect, vroeger Heldor*
thans in hefc buitonland. Reohtor-commis-
saris: mr. A. M. Lodeboor, curator: mr,
D. Sluis, Alkmaar.
I. de Boer, koopman, Groningen. Reoh-
ter-commissarismr. Van Hasselt; cura
tor mr. M. Koppius, Groningen.
Jos. Hajek, lid der firma Hajek ©n Oo.
Amsterdam. Rcchtor-commissarismr.
Sleutelaarcuratormr. W. A. Heuker.
Ella HajkovaAdler, lid der firma Haf
jek ©n Co., Amsterdam. Rechter-commisst^
ris en curator als voren.
C. A. Mulder, diamantbewerker, Amster
dam. Rechtor-commissaris ©n curator als
voren.
Opgeheven:
G. van AkenA. Bierbanen O. B,
Schouten, rijwielhersteller, Amsterdam.
E. Fresco, te Rijswijk.
Geëindigd:
L. Kornaat, winkelier in heeren-mode-
artikelen fee Vlaardingen.
Handelsvennootschap onder de firma'
Sbigter en Vermeulen, A. Stigter, J. Vei©
meulen, allen te Bodegraven.
S. Hommels, woduwe H. E. Jansen, Bode
graven.
Ver nietig d:
W. Fuld, te Schevoningen.
iW_. J. Verwey, Nijmegen.
G. Leeuwissen, te Huizen.
FEUILLETON,
Van RENE BAZIN.
(Lid van de Franscha Academie).
(Nadruk verboden).
10)
Pierre .kwam tooh .thuis, maar de twoe
of drie dagen, dio hij te Champdolcnt
doorbracht, bijna elke maand, waren ge
vreesde dagen. Met het voccjaar werden
de tusschenpoozen langor. Pierre meldde
óch aan bij de bemanning van een sardine-
visscher. Maar zelfs toen de visch dicht bij
do kusten van Cornouaille gesignaleerd
was, ondernam de visscher niet meer den
weg naar huis, dien hij eertijds te voet af
legde in stormpas of op wagens, die men
aanroept en dio halt houden: „Is er
plaats 1" „Misschien als gij niet ver
gaat. Men gaat nooit ver."
Hij bloef met zijn kameraden in de boot
slapen of in do herbergen van Douarnenoz,
Doncarneau, Pouldu of Port Joinville.
Men vreesde hem daar ook om zijn kracht
zijn driftbuien. Er waren juist in dien
tijd dikwijls twisten tusschen de visschers
van die verschillende havens van Bretagne
®f de Vendée. Concarneau wilde Douarne-
oez beletten zijn visch to ontschepen cn do
Prijzen, die door de fabrikanten van con-
®®rven waren gebodlen, te laten dalen.
Douarnenez antwoordde hot volk van Con-
®arneau: „Gij zult niet binnenloopen
Hefc kleine eiland d'Yeu zag om zijn
u«in© haven, heen dé mannen samonsclio-
len en een dreigende houding aannemen,
toen in de schemoring de zeilen van aller
lei kleur uit alle richtingen van de onmete
lijke zeo op het havenhoofd toekwamen, om
elk zijn vangst naar de fabrieken to bren
gen, de netten met de verscho visch in het
ruim opgestapeld en bij hefc slingeren van
do boot heen en weer glijdend. Do kusten
van het Vendéesche land waren niet gast
vrijer voor den buitenlander.
Óp een dag in Mei 1913, toen het hard
woei, kwam het zwarte schip met twee
bruine zeilen de Cormoran; den ingedijkten
gebogen ingang van een kleine haven van
do Vendée binnen en schoot tusschen de
reeds vastgesjorde booten heen, hier en
daar langs de rompen schurend en zich
een weg banend tot aan d.e door liet getij
natte treden van een kaaibrap. De schip
per stond voorop in zijn gele trui. De vangs't
was goed geweest: tien duizend sardines.
Een scheepsjongen van een der booten uit
de Vendée had al gezegd: „Wij hebben
bijna niets. Deröuet geeft vijftig francs voor
de duizend.
Maar op de kaai wachtten meer dan
twintig mannen en vrouwen in korte rok
ken, even geanimeerd als de schipper kalm
leek, hitsten hen-op, door te zeggen: „Geen
vreemdeliugen vandaag, beste jongens! Zij
nemen ons hefc brood uit den mond! Niet
toelaten, dat hij daar lost!"
De schipper richtte zioh nu tot de vier
mannen.cn den scheepsjongen, die een af
wachtende houding aannamen, gedeeltelijk
zittend, gedeeltelijk staande.
Los de sardine®! Dé zee is voor ieder
een!
De haven is van ons! schreeuwde een
vrouw.
Een andere, jong en mooi, riep :-
Sla hen dood! De dood aan de Bre-
tagners
Zij trokken zich toen naar den achter
grond terug, in afwachting van het treur
spel, dat zich nu onder do mannen zou af
spelen, waarnaar zij op de punten van hun
schoenklompcn stonden te kijken. In de
boot stonden de mannen al in vooroverge
bogen houding en dompelden de handen in
de zachte massa visch, waarmee zij al een
mand gevuld hadden. Zij vulden nog een
tweede. „Wie gaat er lossen
Ik!
Quéverno stak den linkerarm door hot
hengsel van de eerste mand cn klom op
do doft van do boot, van daar op de ver
schansing, om vervolgens op de eerste
trede van de trap te springen, tob waar
liet getij-stond. Hij hield de rechtervuist in
den zak van zijn wambuis. Niemand was er
om hem te beletten een voet aan wal te
zetten. Hij sprong dus met gebogen knieën
op de eerste trede, richtte zich weer op,
zag over zijn sohouder heen naar zijn kame
raden,* die naar hem keken, en stonden
te lachen.
Toen liep hij onder het geroep van do
visschers uit de Vendée: „Sla hem dood!
Werpt hem in het watermet het hoofd in
de schouders, verwoed ineenged'rongen,
schreeuwde: „Uit den weg! Raakt de visch
niet aando trap op. Zijn klompen klep
perden negenmaal want er waren negen
treden. Op de tiende zag men drie man
nen staan, die den aanval afwachtten. Qué
verno drong zich tegen hen op en zij wer
den bang en lieten hem door, Maar zij
keerden weer terug, omringden hem en men
zag hen alle vier op twintig meter afstands
over dé sfceénen rollen. Toen schoot de me
nigte toe. Er werden vuisten opgeheven.
De vrouwen, met haar scherp gekrijsoh,
vormdon oen kring 'om de strijdenden en de
deuren van de café's werden opengeworpen.
Toen overstemde een doodskreet al het
geraas: „Ach, hij heeft mij gedood!"
De ooggetuigen gingen uiteen. De vrees
voor bloed braoht de vrouwen voor een
oogenblik tob zwijgen. Verscheiden trokken
zich snikkend terug.
Quéverno richtte ach met één sprong
weer op. Hij was met bloed bedekt. Hij had
zijn mes nog in de rechterhand. Eén van
zijn tegenstanders bleef naast hem uitge
strekt liggen. „Wie nu aan de beurt
Pierre deed drie stappen naar de boot. Hij
zag juist, dat meer dan twintig mannen,
die zich op de Comoran hadden geworpen,
met tobben vol de visch in hefc water gooi
den. Hij zag den scheepsjongen in verbijste
ring in zee springen en naar oen naburig
schip zwemmen. Toen liet hij zijn mes val
len en riep
Neem nu den Bretagner, lafaards, om
dat hij ongewapend is 1
En men nam hem gevangen.
Het was eigenlijk niets meer dan een
politiezaak. Er was geen doodslag ge
pleegd Een man, één van hen, die altijd
in alle haven- en herbergfcwisten gemengd
was, had twee flinke klinghouwen over den
linkerschouder onder het sleutelbeen gekre
gen. Hij had twee maanden noodig om weer
te herstellen. Quéverne, dSe voor de recht
bank van la Roehe sur Yon moest verschij
nen, werd tot vier maanden gevangenis
straf veroordeeld die voor hem op 3 Juli
begonnen.
Te Champdolent werd het nieuws over
gebracht. door een zcoman.
De dagbladen deelden hefc vervolgens
mede.
Do man zelf schreef niets. Marie waohtto.
Maar op den dog toon het „Nieuwsblad van
Bretagne" en andere couranten onder dé
rubriok plaatselijk nieuws de veroordeeling
beleend maakten, kwam een vriendin een
van haar, die Mario zoo noemde van
Fouësnant om haar In te lichten. In don zak
van haar schort verborg zij hot gedrukte
papier, klein opgevouwen. Toen zij op de
hinnenplaats kwam, stond de jonge vrouw,
bij dan put te wasschen. Hefc kind sliep in
een houten wieg dicht bij do heg van den
boomgaard. De zon speelde in de water»
druppels, die do tsamper uit het natte lin»
non deed opspatten. Zij speelde op den nok'
von Marie op den vlierboom, die een eoha/
duw op de wieg wierp, op don gepleaster»
den muur van de vervallen schuur, die'
dichtbij stond. Men zou meenen, dat do
levensvreugde daar wooaide. Als er een
schilder voorbijgekomen was, zou Rij een
schets hebben gemaakt cn cr onder gezet:
„Idylle". En waarlijk, alles was licht-,
warmte en rustde vredigheid van den
Oceaan verspreidde zioh buiten de oevers
on beheerschto do aarde. Men hoorde
slechts het geluid van den stamper en déi
echo er van sprong van den cenen muufl
naar den anderen over.
Do vriendin aarzelde niet. Zij kwam
naderbij en zeide
Marie. Hier ben ik. Ik moet je spr©«
ken.
Do kleine Bretonsche beerde, toen zij dit
hoorde, het hoofd om en legde don stan*
per neer.
'(Wordt vervolgd.)
