LESDSCH DAGBLAD, Dinsdag 7 September. Tweede Blad. Anno 1920.
H o. 13563
MHifwwii ■-■ mm n rrn=33
BINNENLAND,
'r In Den Haag is overleden, 72 jaar oud,
'dr. J. Rooiers van Lonnep, oud-diroctour van de
Haagscho Broodfabriek, voorzitter vom hot be
stuur van de voreenigiag Station voor Maalderij
On Bakkerij te Wageningen, voorzitter van de
Rijkscommissie van toezicht op deze vereoniging,
offiofer in de Orde van Oranjc-Nassau.
Gisteren had te 's-Gravenhage een ver
gadoring plaats van de Vereoniging van
Roeders van de Nederlandschc Haringvis-
echerij. Zeer veel leden uit Vlaardingen,
Maassluis, Schevenïngeu, Katwijk en ook
uit IJmuiden waren opgekomen. Aanleiding
tob deze vergadering was het bericht uit
Duitschland, betreffende het gesloten hou-
iien van de Duitsche grenzen voor onze
haring.
Het hoofdbestuur bracht verslag uit over
hetgeen het in deze zaak heeft gedaan. Het
gaf nogmaals een overzicht over het ge
beurde.
Duitschland had voor milliocn gul
den haring van de vangst 1919 gekocht, die
zouden betaald worden uit de sommen, die
het credietverdrag ter beschikking van de
Duitsche regeering stelde. Voorwaarde was
dat het verdrag vóór 15 Juli tot 3tand. ko
men zou. Ofschoon deze termijn overschre
den word, hadden de Duitsche autoriteiten
toch beloofd het verdrag to handhaven.
Toen het er echter toe kwam, wilden zij
'de haring niet meer hebben en wilden ook
van geen nieuw verdrag weten.
Een nieuwe teleurstelling brachten de be
sprekingen, die het hoofdbestuur in Augus
tus te Berlijn heeft "gevoerd. Zooals men
weet, kwamen do hoeren met do belofte
naar huis, dat de grenzen op 1 October, of
waarschijnlijk nog vroeger, zouden geopend
worden en is vau een vervulling van deze
belofte niet6. gekomen.
Het hoofdbestuur wilde nu de meening
van do leden kennen, en welke maatrege
len daartegen genomen moesten worden.
Het wees er op- dat onzo regeering in deze
nog macht bezit, daar het credietverdrag
nog niet geratificeerd is. Men hoopte, dat
de regeering deze macht ten gunste van
do Nederlandschc visscherij, dio zonder
een opening van de Duitsche grenzen tot
stilstand moet komen, zou gebruiken.
Uit de discussie bleek, dat in de vissche-
rijkringen groobe verontwaardiging heersch
te over de eigenaardige methode, waarop
deze zaak door de Duitsche autoriteiten
behandeld is en over de bijkomend/1, on
aangename bijzonderheden, waarover dezer
dagen reeds herhaaldelijk is geschreven
Men beraadslaagde langdurig over de
maatregelen, die genomen moesten worden
Aan het slot van de vergadering werd aan
het hoofdbestuur en hoofdzaak volmacht
gegeven ora naar goedvinden te handelen
t*-> Do Nederlandsche regeering heeft,
naar aan het ,,Hbld." wordt gemeld, het
'jredietverdrag tusschen Nederland en
Duitschland gesloten, tot dusver niet gera
tificeerd. Een van de redenen daarvan, wel
Jicht do belangrijkste, is gelegen in de om
standigheid, dat de uitvoering daarvan
thans reeds tot bezwaren heeft geleid, in
verband met de bekende kwestie van den
aankoop van haring hier te lande.
Van niefc-officieele Duitsche zijde ver
neemt genoemd blad nader, dat het invoer
verbod op haring in Duitschland binnen
zeer korten tijd zal worden opgeheven,
r— Den 8sten Juli j. 1. is te 's-Gravenhage
Opgericht een Bedrijfsraad voor do Electro
technische Nijverheid in Nederland. Deze
bedrijfsraad, welke zijn zetel heeft te
's-Gravenhage, is een commissie van ad-
yïes, dio haar bemiddeling verleent in die
gevallen, waar het de belangen betreft van
de electrotechnische nijverheid in liet alge-
taecn, van haar groepen en organisaties
onderling of van deze tegenover derdon.
Hij treedt op om deze belangen te behar
tigen, doet voorstellen, neemt maatrege
len voor do bescherming van en tob verhef
fing van het electrotechnisch bedrijf in al
zijn scliakeeringen en onderhoudt contact
mot nijverheids- en bedrijfsraden, zoo hier
te lande als daarbuiten.-
De bedrijfsraad is samengesteld uit le
den, afgevaardigd door de verschillende
groepen cn organisaties in heb electrotech
nisch bedrijf. Hij treedt op, als zijn advie
zen of zijn bemidcling worden gevraagd,
hetzij door de groepen of organisaties in
heb electrotechnisch bedrijf zelf of door be
langhebbenden daarbuiten.-
Ter beslissing van geschillen tusschen bo
langhebbenden in de electrotechnische nij
verheid zal do bedrijfsraad op .verzoek van
partijen arbiters benoemen.;
Voor den Chr. Metaalbewerkersbond in
Nederland treedt op de heer F. Eikerbout,
Leiden, als lid.
In eea dor zateu van bet Kurbaus te Sehc-
veningen word hedenochtend te elf uren de eer
ste internationale confercntio voor muziek-au-
teursrechteu geopend. Aon deze conferenlio
wordt deelgenomen door de afgevaardigden van
veroenigingon uit Frankrijk, Bolgië, Duitschland
Tsjocho-Slavokije, Oostonrijk, Italië, Engeland
en Nederland.
Do voorzitter dor conferontie, dr. F. W. J. G.
Snijder van Wisscnkerke, voorzitter van den
Octrooiroad, opondo de conferentie met een rede.
Do Mhiistor van Arbeid, mr. Aalber.se, is
van zijn verlof teruggekeerd en heeft gisteren
ziju ambtsbezigheden hervat.
Morgen zal liet vijf jaar zija golodon, dat
het Landstormeorps Zuid-Holland West word
opgericht. De Iuit.-kolouel C. P. J. Kieser, com
mandant van het oorps, en zijn officieren stollen
zich vtfor dien dag te horde nice n door het hou
den van een korpsdiner aan het „Hotel Witte
Brug" in Den Haag.
Gisteren is-té Utrecht de dag dor
Nat. Commissie tegen heb Alcoholisme ge
houden. Do heer P. van der Meulen, uit
Utrecht, die bij ontstentenis van den voor
zitter der N. O. A. prof. Slotemaker de
Bruine, de vergadering leidde, herinnerde
in zijn openingswoord aan het Eerste Ned.
congres voor drankbestrijding in 1907, en
wees er daarbij op, dab omstreeks 1907 de
arbeid van de alcoholbes trijclers of eleohts
met welwillendheid of met voorname onver
schilligheid werdbeschouwd, terwijl do
drankhandelaren totaal geen notitie van
hen namen. In deze omstandigheid is thaus
een radicale verandering gekomende oor
log vooral liofc velen de gevolgen van den
alcohol zien. Do organisatie ging vooruit;
door plaatselijko keuze kwamen wij in de
wereld ter sprake. In de groofcere en klei
nere regeeringslichamen hebben de drank
bestrijders vele vrienden verworven.
Dr. H. Bossoka, uit Utrecht, sprak ver
volgens over heb onderwerpAlcohol bij
de bestrijding van zieken.
Pater F. Otton, uit Zwolle, hield een
voordracht over Drankbestrijding en acht-
urendag.
Ds. J. van der Spek, uit Zeist, hield een
inleiding over alcohol en psychosen.
Over do verschillende inleidingen vonden
besprekingen plaats, waarna de voorzitter
met een woord van voldoening het congres
sloot.
Aan mr. dr. K. H. Beijen, chef van
den algomeenen dienst bij de Nederlandsche
Spoorwegmaatschappijen, tevens secretaris
der Maatschappij tot Exploitatie van
Staatsspoorwegen, is, op zijn verzoek, met
ingang van 1 October, op de meest eervolle
wijze ontslag verleend, onder dankbetuiging
voor dé door hem bewezen langdurige en
belangrijke diensten.
Met ingang van 1 dezer is benoeüid tot
chef vkn den algemeenen dienst, tevens
secretaris der Ncderl. Spoorwegen, ir. E.
C. W. van.Dijk, thans adjunct-chef van den
dienst van weg en werken.
Voor den begin September aangevan
gen nieuwéh opleidingscursus te Amster
dam voor leerling-kantoorbediende en tele
grafist kondon slechts 15 leerlingen aange
wezen worden, terwijl op ongeveer 100 is ge-
rèlcend. Vier der vijf benoemde instruc
teurs worden met andere functies belast.
De Dcenscho film-actrice Asia Nielsen, is in
verband met de Intern. Kino-lentoonslelling to
Amsterdam aangekomen.
Dr, A. Sinck, assistent van prof. Jaeger,
aan het anorganisch chemisch laboratorium der
universiteit te Groningen, is door do Tsjecho-
Slowakschc rogeering benoemd tot buitenge
woon hooglooraar in de pkysische chemie van do
nieuw opgerichte Tsjechische universiteit te
Brunn.
„Het Volk" acht hel wetesontworp tot re
geling van hot bewaarschool-onderwijs, waarbij
wordt voorgesteld alleen aan bijzonder, niet aan
openbare, onderwijsinrichtingen Rijkssubsidie te
Verleen en, volstrekt onaannemelijk
,,Het N. v. h'. N." meldt, naar aanlei
ding van berichten, dat de Minister over
weegt- wederom aardappelmeel ia 't brood
meel te doen vermengen, dat Z.Ex. eenige
weken geleden ongeveer 20 millioen K. G.
aardappelmeel van een der boerenaardap-
pelmeelfabrieken heeft gekocht tegen een
prijs, welke nu ongeveer f 3,50 per 1Ó0 K.G.;
te hoog is. Do koop geschiedde enkel op
het loos alarm omtrent misoogst der tarwe
in Amerika en zonder de verschillende aard
appelmeelfabrieken, die nog groote voor
raden hadden, te laten concurreeren. In
dien de Regeering het niet kan gebrui
ken, doch moet verkoopen, heeft zij hier
op een verlies van ongeveer 7 ton te koeken
De hoer J. S. Mijs, candidaat-notaris te
Roterdam, beeft aan H. M. de Koningin intrek
king verzocht van zijn benoeming tot notaris
te Almelo, aangezien bij daar geen woning on
speciaal kantoorgelegenbeid heeft kunnen vin
don.
Voor het fonds „Aanpakken", met welles
geldoii men zich ten doel stolt de laagste pre-
dikantstraktementen in de Ned.-Herv-. Kerk te
verhoogen en waarvoor men zich ten doel liceft
gesteld 'n niiliiocn gulden bijeen te brengen, is
nu tot 10 Aug. LI. in hot geheel f 592.954 bijeen.
Het hoofdbestuur der Vereeniging van
Hoofden van Scholen in Nederland heeft beslo
ten vau de uitnoodiging der Alg. Belgische Oa-
derwijzorsvereeaiging tot bijwoning vaa haar al-
gemceno vergaderiag geoa gebruik le maken,
Te Ems, in Duitschland, is gisternacht
overleden de heer B. Th. O. Straeter, lid
van (3e Eerste Kamer.
Mevrouw Foch heeft, naar de corres
pondent van de „N. R. Crt." te Parijs
meldt, 20,000 frank uit Nederland gekre
gen voor de ,,Foo_dabion de la Victoire",
dat ia een herstellingsoord voor de wedu
wen en weezen van officieren.;
De gowone audiëntiëa van de Ministers van
Marine a. i en van Waterstaat zulen op Don
derdag 9 September a.s. niet plaats hebben,
UIT NED. OOST-INDIE.
Pest tc Batavia-
WELTEVREDEN, -4 September („N. Crt.")
Een geval van menschenpest is te Batavia voor
gekomen met doodelijken'afloop.
SPORT,
GOLF.
Te Noordwjjk-aan-Zee is een wedstrijd ge
houden om den Palace-Hotel-wisselbeker.
Heeren handicap (matchplay) over 18 holes,
winnaar 1919 S. Maneck. Er waren 17
deelnemers, lste ronde (14) Ch. de Maes
slaat S. Maneck (12) met 3 en 2; 2de rende
jbr. A. C'alkoen (S. O. R.) slaat mr. Joh. de
Bergh (30) met 7 en 6; J. van Wake de
Eordes (24) s'.aat R. Stoop (14) met 5 en 3;
H. Kessler. (22) slaat A. E. Dudok van Heel
(15) met 2 up; E. Cremers (8) slaat Vincent
Loosjes (23) met 2 en 1; jhr. Van der kWjgc£
(12) slaat mr. van Ewijck (12) met 1 ug;
iWoldringh van der Hoop (22) slaat F. Cre-s
mers (18) op, de 19de hole; W. van Hen-
kelom (24) slaat mr. J. Lïeftinck (30) met
3 en 1.
Eveneens is gespeeld een' handicap four
somes (medalplay). Over 18 holes waren 32
deelnemers, lste pr(js do heer en mevr.
E. Cremers (19) met 84 slagen; 2dö prijs
me. Jac. Everwrjn en jhr. v. Wake de Bor
des (30) met 85 slagen. Verder behaalden
goede scoro3 mej. J. J. van Heuke'.om en
capt. O'Connor (8) met 80 slagen, mej! Ever-
wijn en jhr. Calkóen (15) met S9, slagen.
INGEZONDEN,
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)]
Be put dempen voor het kalf verdronken is.
De Havenbrug voldoet niet meer aan bof
drukke verkeer ia dat stadsgedeelte.
Wie zija oor te luisteren legt, zoo dikwijls hij
deze brug passeert, kan in' verschillende toon
aarden het bovenstaande opvangen: „niet broed!
genoeg", of „gevaarlijk", enz.
En werkelijk is dit ook. Wanneer de brug.
maar oven open is gowee-st of do schaft- o£
rusttijden zijn ingetreden, h&tzij 's middaga ofi
's avonds, dan ziet men oen massa menschen'
deze smalle brug overtrekkeu. Maar ook op an-<
derc deelen van den dag hoorscht daar een zeer
levendig verkeer, zijn oorzaak vindend in een
daar steeds meer en meer uitbreidende bevol-i
king. Geheelc nieuwe wijken zijn daar verrezen.
Aan Heeren- en Maresingel zijn heele straten-
complexen aaugebouwd. In een breeden cirkel
vanaf de gasfabriek (Maresingel) tot aan den'
bouw van „Eensgezindheid" (Zijlsingel) is alles',
wat naar liet centrum der stad wil, inenaoh ofl
voertuig, op do Havenbrug aangewezon. Sinds!
in dit stadsgedecie de bevolking moer dan vers
drieduhbcld ia. on de drukte van' hot verkeer
ontzettend is toegenomen, is het betreden van
de Havenbrug (de zoogen. Grooto Havenbrug)
niet zonder gevaar voor dc groote menschen,
hoeveel te meer nog voor dc kinderen.
Ik hoop niet, dat de autoriteiten met ingrij
pen zullen wachten tot oen ernstig ongeluk
hoeft plaats gegrepen. Regnor c'esl prévoir, zegt"
een Franscli spreekwoord. Juist, rvgeeren id
vooruitzien. Mogen de autoriteiten tot do over-*
tuiging komen, dat oen vorbrooding van deze'
brug hoog noodzakelijk is.
P. J. P.
Leiden. I
Aam de Redactie van het
„Leidsch Dagblad".
M. M.
Met opneming van onderstaande zoudti
U ons zeer verplichten.
Ten aanzien van het berichtje inzake den
diefstal bij den heer Remundt, gepleegd
door een waiter van den P. B. D., verzon
ken wij nog een oogenblik de aandacht vau'
bot courantcnlezend publiek.
De wijze, waarop het eerste bericht ovaii
dezen diefstal gelanceerd werd, trof meer
de directie van den P. B. D. dan den
dader 1)dit toch, hopi>n wij, kan niot ern
stig in de bedoeling van den stylist gelegen:
hebben, te meer, als wij ter kennis brengen,
dat de dader J. v. d. S. bij den P. B. D„
in dienst werd genomen op een schriftelijke
aanbeveling van den heer H.-I. van Politie
Balfoort, in zijn kwaliteit van Vr. der,
Coöp. ,,Ons Voordeel". Wij wenschen met'
nadruk to stipuleeren, dat wij, met dit te
schrijven, zonder méér bedoelen, aan te
toonen, dat wij wel degelijk ons personeel
met de meest mogelijke zorg kiezen; een
ieder, die personeel heeft, zal toestemmen,,
dat men zich kan vergissen in een persoon.
Niet alléén de directie van den P. B. D.,
die, evenals de Politie tob taak heeft hier
aan boven elk, zijn beste zorgen te bestek
den, doch elke andere werkgever kan té
dezer zake falen. Welk weldenkend mensch
zal niet onmiddellijk toestemmen, dat er,
ook bij de Politie in het algemeen wel eena
kaf onder het koren kan schuilen 1
Zonder af te dalen in bepaalde gevallen,
kunnen vele Leidenaars, zich wel enkele
gevallen herinneren, die, wanneer daarvan
bericht was gegeven, de Politie in haar be
staan niet had geschaad, wijl het een in-
Naar „De Stand." meldt, zal piof dr
S. O. Los niet meer naar Afrika terugkec-
ren, vooral om den gezondheidstoestand
van zijn echtgenoobe en de stiidiebelangen
van zijn kinderen.;
Het dagelijkscli bestuur van het Ver
bond van Ncd. Fabrikanten-Vereenigingen
verzoekt mede te deelen, dat het vah ge
voelen is, dat do moeilijkheden, die tus
schen Duitsche fabrikanten en Nederland-
seho afnemers gerezen zijn, op andere wij
ze dan door arbitrage bekooren te worden
uit den weg geruimd. Heb Verbondsbestuur
meent, verplicht te zijn, zijn gevoelen ter
algemeene kennis te brengen, nu steeds
meer wordt aangedrongen op het gebruik
maken van scheidsgerechten. Een uitvoe
rige motiveering van zijn standpunt, geba
seerd op de indrukken van een nauwkeu
rige studie der Duitsche toestanden, en de
resultaten- door een zijner functionaris
sen bij het afwikkelen van gerezen twist
gedingen in Duitschland bereikt, kan bin
nenkort worden te gemoet gezien. Inmid--
dels is het bestuur bereid een nadere mo
tiveering van zijn gevoelen mondeling te
verstrekken.
Door de rechtbank te Assen zijn, ter"
vervulling van een vacature van rechter in -
haar college en ter benoeming van een
vierden rechter in dat college, de volgen
de alphabetisehe lijsten van aanbeveling"
opgemaakt
lste lijst: mr. E. J. baron van Imhoff,
substituut-griffier dei- rechtbank te 'Am
sterdam; mr. M. dc Muinck, subst.-griffier
bij de rechtbank to Heerenveen; mr. J, W..
Suringar, rechter in de rechtbank te Leeu
warden; 2de lijst: mr. O. J. Cluysenaar,
subst.-offcier van justitie bij de rechtbank
te Amsterdam; mr. W. J. H. Dons, subst.-
griffier bij de rechtbank te Assenmr. A'.:
G. Korbenbosch van den Sluys, subst.-grif-
fier bij de rechtbank tc Tiel.
Mr. dr. G. L. van Oosten-SJingeland, ad
vocaat en Procureur te Arnhem, recht-, r-
plaatsvervanger en auditeur-militair-plaats
vervanger aldaar, is met het lot afgevallen
tegen een vau bovengenoemde candidaten.
Bij den Hoogen Raad v. Arbeid is in
gekomen een ontwerp tot het brengen van
wijziging in de Invaliditeitswet, waarvan
de strekking is de loónklassen te verhoo
gen. Dit ontwerp zou heden door de com
missie voor de arbeidersverzekering uit
den Hoogen Raad van Arbeid worden on
derzocht^
23 uren diensL
Het mysterieuze treinongeval te Kalimas,-
dat aan vier, Inlanders het leven heeft ge
kost, is volgens de „N. Soer. Crt." eindelijk
tot klaarheid gekomen, na een verhoor van
den betrokken wissehvachter, dat enkele
dagen geduurd heeft.
Deze wisselwachter heeft bekend, dat hg,
'op het oogenblik, dat het ongeluk gebeurde,
reeds 23 uur achtereen dienst gedaan had,
zocdat hij doodmoe was. Door de vermoeid
heid heeit hij waarschijnlijk den trein niet
hooren of zien aankomen. Eerst toen de
trein vlak bij den wissel was, welken hij be
diende, is hij geschrokken. Toen de twee
locomotieven gepasseerd waren, heeft hij d'en
wissri omgelegd, en het signaal, dat op:
onveilig stond, op veilig gezet, waardoor
een déraillement onvermijdelijk was.
De hoofdschuldigen in het vreeseliike on
geluk ziju echfrer. de machinisten, die door
het signaal onveilig zijn gereden. Zij zijn in
arrest gesteld.
Indische Sterrenwacht.
De „lava-Bode" meldt:
De heer, K. A'. R. Bosscha ontving een
enthusiast schrijven van dep emeritus-profes
sor Van de Sande Bakh'uyzjn, te Leiden.
oua-cTief van "de sterrenwacht!, naar aanlei
ding van 'het bericht over 'de voorgenomen
sterrenwacht in Indië. Eveneens ohtvihg de
heer Bosscha; zulle een schrijven v-an de
sterrenwacht te PrincetoS, in Amerika.
Reeds werden door een onbekende astro
nomische klokken toegezegd en door de
firma Neumann en Co., te Batavia, werd
grond toegezegd op Baroe Adjak te Le ra-
bang, uitgekozen met dr. Braak.
KONST EN LETTEREN
Louis Apol.
Men meldt uit Den Haag:
Gisteren heeft Louis Apol zijn zeventig-
sten verjaardag gevierd. Talrijk waren d©
bewijzen van belangstelling en vriendschap
Reeds in den morgen ontving do jubilaris
een gelukwensch van de Koningin-Moeder;
in den namiddag was er ton zij non huize
een zeer druk bezochte receptie in de met
talrijke bloemstukken versierde salons. Het
bestuur van „Pulchri Studio", het comité
van koninklijke subsidies aan jonge kun
stenaars, de Academie van Beeldende Kun
sten, alsmede enkele vooraanstaande kun
stenaars waren vertegenwoordigd en wenach
ten dén heer Apol van harte geluk.:
FEUILLETON
Van RENE BAZIN.
(Lid van de Fransehe Academie).
(Nadruk verboden).
B)
Marie zag alle3 aan met een beklemd harfc
«n ah er jonge mannen voorbij haar heen
gingen, boog zij met de hand de takken van
een, om hen, dio zij misschien niet terug
zqu zien, nog langer te kunnen nastaren.
Daar kwam langs de rechterzijde van den
weg con man. die de jonge voruw eén pas
achteruit deed wijken, want zij vreesde ge
zien ie worden door hem, die nu voorbij
ging. Hij was niet jong meer Hij zag er
goed uit in zijn Zondagsch pak, dat zij
kende, dat zij met haar eigen handen ver
steld had: zwart wambuis,, vest met flu-
.wcelen strepen, bovendien .versierd met een
gesp van knoopen uit wit meiaal, grijze
broek cn beslagen schoenen. Zijn gezicht
.was geheel glad geschoren, behalve ter
lioogto van het oor, vaar kleine bakke
baardjes groeiden Nog dezelfde gevulde
wangen, dozelfde frissche gelaatskleur al3
vroeger maar de goede, eerlijke oogen van
een man, die niets vreest, de oogon van den
vader -van Pierre Quóverne hadden zeker
geweend bij liet vertrek van Champdolent.
•Vader van zeven kinderen, waarvan cr nog
ecs in leven wareh, had hij er geen meer bij
och, noch den geestelijke Jean, vicaris op
een dorp in Cormouaille, aan gene zijde
van de Quimper, noch do oudste doohtcr,
°16 to Quimperló getrouwd was, noch do
tweede, in Douarnez getrouwd, noch do
andere, die religieuze was bij de zusters van
den Heiligen Geest, noch den zeeman, twee
den stuurman aan boord van do „Jauré-
guibery", noch den laatste, hij, wiens naam
men in haar bijzijn nooit meer noemde.
De oüde Quiverno liep naast de veulcn-
merrio „Buisonne", dio door een man van
ongeveer veertig jaar, knecht op Champdo
lent, bij hot leidsel werd voortgetrokken.
Hij ging zelf ook mee, om het eenige beest
uit. zijn stal naar de stad te brengen. Mis
schien zou men het hem wel laten houden..
Zij draafde niet en galoppeerde ook Dooit.
Desniettegenstaande bracht hij haar toch,
waar de Regeering het gelast had. Arme
manHet leven bad zijn moed op zware
proef gesteld. Hij was reeds lange jaren
weduwnaar en na het vertrek van zijn kin
deren alleen achtergebleven in een kleine
boerderij, waarvan de grond schraal was cn
do appelboomen dikwijls geteisterd werden
door den. zeewind, Geduldig, vroom, stil van
aard, zette hij het werk voort, dat zijn
vader en zijn grootvader waren begonnen.
Men kon hem reeds in de verte herkennen
bij den dienst of bij het uitgaan van de
kerk aan zijn lange gestalte en aan de uit
drukking van vervallen grootheid, die niet
zwicht. Marie zag hem naderen. Zij had
hem ook verlaten. Hij liep met zijn rustigon
wiegelenden gang tusschen do glooiingen,
die elkaar bijna naderen, en den romp van
een schip vormden, onder do schaduwen
van de eiken, die nog van hem waren. Maar
toen hij nog ongeveer dertig passen verder
gedaald wa3, bevond bij zich in de schaduw,
met zon doormengd, van do boomen van
Kerjao, en hij sloeg de oogon op in do
richting, waar Mario was. Hij kon haar
ongetwijfeld! niet zien, maar zij had opnieuw
de smart ontmoet en toen hij verdwenen
was met „Buisonne" en den knecht, achter
de heidestruiken, trok zij zich geheel terug
en verliet haar schuilplaats, doodsbleek en
zóó machtig door het verleden aangegre
pen, dat zij lot zichzelf zeide:
Ik moet Champdo'ent terugzien!
Wie zou haar kunnen bespieden? Qué-
verne en de knecht waren afwezig Er kon
dus niemand in huis zijn als de kleine
Eugénie, een verre nicht, die het huishou
den deed, de varkens en de kippen voerde,
cn tweemaal daags al breiende achter do
vier koeien van heb domein liep om ze naar
den stal te brengen. Maar was de koedrijf-
eter zelf niet naar heb dorp?
Marie wachtte -totdat ccn groep mari
niers het waren er drie. knappe jonge
mannen, die zongen voor bij de struiken
die haar \erborgen. waren gegaan, en zij
liep tot de opening in do heg, sprong op
den weg, die een oogenblik verlaten was,
en liep reebt-uit naar de pachthoeve.
1910, 1911, 1912, de drie jaren, die zij
onder heb dak van Champdolent had ge
leefd, de twee eerste gelukkig of ten naaste
bij, het andere zoo hard; haar drie jaren
van jonge vrouw stonden tusschen haar en
het huis van de Quévernes, tusschen haar
en den kleinen stal, achter op dn binnen
plaats gebouwd, tusschen haar en de lange
hut, half ingevallen, dio do plaats aan de
rechterzijde afsloot, schuur voor het bees-
tenvoer, stal- voor de beesten, ligplaats voor
het graan en- voor ilen knecht. Het was of
zij de Bretonsohe te gemoet kwamen, teen
zij recht naar de hoevo toeliep, met de han
den in de zakken van haar schort, snel,
omdat zij stoutmoedig'van natuur was, met
.strakke gelaatstrekken van aandoening, ge
spannen en eenigszins ^remnd, het goud
blonde haar gescheiden onder de netel-
doekscho muts. Heb was alsof zij haar zei
den;. „Herinner je je nog het lieflijke '/an
het eerste jaar? Herinner je je nog het
arme en gelukkige gezin, dat bestond uit
den ouden vader, jezelf, je inan en Eugénie,
de rneid, die uit het dorp Pleuven kwam
Herinner je je nog de geboorte van Jeanne
Marie, de twisten, die niet lang uitbleven,
de verzoeningen, do bedreigingen, de thuis
komst van den man, die gedronken had?
Herinner je je vervolgens nog den nacht in
bange verwachting, de tranen en -die
schaamte, die niet uitgewischt kan wor
den -
O ja, dat alles herinnerde zij zich. Zij ge
bood zichzelf voort te gaan en men kon in
haar gang geen aarzeling zien. Zij liep op
haar fijngevormde beenen rechtuit naar het
huis van haar oude vreugd en van haar
smart. Achter haar bleven" groepen pach
ters cn hun vrouwen te voet, char-a-banes,
paarden aan den teugel geleid, die bij den
eersten zeewind hinnikten, hun "tocht naar
Fouësnant vervolgen. Zij keerde zich niet
om. Zij had nu den gewonen weg verlaten
en het pad ingeslagen, dat men den weg
van Champdolent zou kunnen noemen, en
dat rechtstreeks naar de hoeve voert cn
van daar tusschen de twee zeer oude boo
men kronkelt naar afgelegen buurten, waar
do menschen niet langs komen tenzij zij iets
met den ouden Quéverne te maken hebben.
Toen zij het huis van dichtbij zag, dat zij
nooit had willen terugzien, sedert den dag
van haar groote schaamte en haar groot
leed, zei zij tob zichzelf„Wat kom ik hier
doen? En wat zoud'en de vrouwen uit het
dorp zoggen, als zij wisten, dat ik naar
Champdolent ben gegaan? Zij zouden niet
nalaten te beweren, dat ik berouw heb.
Neen, dat heb ik niet. Ik heb enkel maar
verdrietGoed beschouwd i3 het toch
niet meer dan natuurlijk, dat men een plek
terug wil zien, waar men drie jaron van
zijn jeugd heeft doorgebrachtHet wa3
beter onderhouden toen ik er v/as Da
tuin is nu vol onkruid. Hoe komt mijn
schoonvader er toe een char-h-bancs zoo
maar op de binnenplaats te laten staan,
blootgesteld aan den regen? De voorraad
hout. is slechts gestapeld onder de schuurt
Dat zou ik in mijn tijd niet geduld hebben.
Wat ziet het e.- verarmd uit, als er goon
meesteres is!'-
Mario was blijven staan bij een dikke lieg
aan cïcn ingang van heb erf van Champdo
lent, waarin elk jaar een merelnest was.
Daar dacht zij niet aan, toen zij tegen
den doornenstruik leunde met een klop
pend hart, omdat zij bang was, dat de
boerenmeid de plaats zou oversteken, en do
oude meesteres, de vrouw van Pierre, her
kennen. Maar de vrees was het ergste niete
Waarom bleef je daar 3taan, Mario?
Waarom tuurde je. naar Kot huis met die
harde blikken, die hij, je man, die ver weg
is, zoo goed kendo, en dio hem zoo. zeer,
deden? Jo hebt ook een blik geworpen naar.
den put-, waar het altijd natte wasch'olok
staat, zooals Ln den tijd, toen je de wasch'
met den stamper bewerkte en een oogen-
blik later heb je gekeken naar de twefl
groote pijnboomen, die naast elkaar ge
groeid zijn, hun takken in elkaar slingerend
en naar het eind van den tuin, omsloten
door kleino muurtjes, en je dacht aan dé
zeelui, die tob aan do eilanden van don
archipel van Ceurnouaille de tweo altijd
groeno en bijna altijd sidderende toppen
van de boomen van Chainpdolont zion.
(Wordt vervolgd).
