HIT DE OMSTREKEN
Gemeenteraad.
.Voorzitter: de burgemeester.
Alwceig met kennisgeving ile heer Koeren. Do
notulen -worden goedgekeurd en vastgesteld.
Ingekomen Is: Een missive van Qcd. Staten. In
houdende hun goedkeuring over ecnlgo genomen
Raadsbesluiten.
B. en W. deelen mede. dat de kosten voor het
"drukken van verschillende stukken, die anders ter
.Voorstellen hierop niet tn te gaan. De hr. Hcrngreen
jVlsio liggen, |g
v.sio ...r hoog zullen beloopou, zoodat zij
'dto dceo vraag gesteld heoft zegt. dat zulks zijn
bijdoeling niet was. Kunen dio stukken niet ge
typt worden? i
Gcd. Staten verzoeken do gemeente, de reke
ning voot' 81 Aug. in to zenden. Besloten wordt,
dat collcgo te berichten, dnt dit eerst in October
kan gcseiiiedcn.
Het gemeenteverslag over 1910 wordt aangeboden.
Het verzoek van do woningbouwvereniging „Al-
phen Vooruit" wordt gorcnvoyccrd naar B. on W.
om advies. ovcDals het ndres van het Alphcna
drankweercomltó tot wijziging van de dr.mkvcr-
Ördening.
De voorgestelde overeenkomst door do bouwver
eniging .Volksbelang", bctrcllonde hel beschik
baar stollen van politlehulzcn voor do gemeente.
V.ordt goedgekeurd.
B. en W. wordt een crcdict verleend loor het
'dempen van den vijver bij het station, groot
1 1000 welk werk reeds door de S. S. Is begonnen.
- Het voorstel van B. en W. om 's Dinsdagsavonds
S's Dondcrdagsavonds aan de Holl. MU.
cd bouw -"•"•"'i"'-"
jcordt tngou
Het adres
held",
schoollokalen disponibel t
lligd.
tellen.
de agenda bchandold.
in do bouwvcrccniglng „Kensgcz'.nd-
bouwvoorschot uit do gemeentekas
K" n I 213,000 voor den bouw van 20 Woningen aan
Oranjestraat, wordt aangenomen, evenals het
"rapport van do commissio ln zake het onderzoek
Van de voorwaarden, waarop grond ln erfpacht 2nl
worden afgestaan aan do coöperatieve tuinbouwvei
ling „Alphen aan den Rijn en Omstreken".
Het voorstel van B. en W. lot wijziging van het
RaadsbesluitwanrbU voorschot is verleend voor
den bouw van 2S wonlngon door de woningbouw-
Jereeniging „AlphenschBelang wordt van de
agenda afgevoerd.
Betreffende bet verzoek van liet bestuur Min het
jflepartcment Zwammerdnm. Anrtnndcrvcen van de
'MU tot Vut van 't Algemeen. om een subsidie uit
do gemeentekas ten behoeve van do fröbelschool,
wordt het voorstel Van B. en W. aangenomen, even-
het Jnar 1921 t
behoeve van de bc-
wordt
als dal
Vaarschool.
Art. 93 der algemecne polillcvcrorden
gewijzigd op voorstel van do commissie
ontwerpen van slratverordeningcn.
Op diens verzoek wordt aan den gewezen ge
meenteveldwachter L. Benner, voor een jaar -iu
pCt. toeslag op "zijn pensioen toegekend.
Tot wijziging van de verordening op den geuccs-,
heel- en verloskundigen dienst eu van bet regic-
jtnenl van het Burgerlijk Armbestuur, wordt ovet-
Scgaan, evenals dat inzake onteigening van gron-
en ingevolge de Woningwet.
"Verzoek van kerkvoogden en notabelen dor Xed.-
"Hcrv. Gom. to Oudshoorn en den Gneplioek om
verhooging vuu dc Jaarlljkscho bijdrage (van I ao
ön f 100) voor toegang tot den toren. Op voorstel
tfran B. en IV. wordt hierover nfwljzend bcschlKt.
Voor de aanschaffing van een schrijfmachine ten
behoeve van het bureau van politie, wordt een
crediet van f 500 toegestaan.
Aan het bestuur der Vereen. Cb.\ Bewaarschool
QouweIuïs Vordt een'subsidie toegestaan.
In zake het voorstel van B. en W. tot verbouw
Her O h. S. aan den Oudhovcnsche-w<
leiding van
■hoofdinspecteur
3 A^pf vêrkadc wordt een gratificatie toegekend
Van 50. voor vroeger verleende politiediensten.
Aan do bouwverecnlging „Volksbelang to Aar
tonderveen, wordt een voorschot verleend voor
den bouw van tweo woningeD.
Vastgesteld worden de verordenmgen op de hef
ting en invordering van schoolgeld.
Eenigo wijziging wordt gebracht
^Misrivegisd'ingekomen van Ced-Staten betref
fende den norm van de jaarwedden van burgc
meesters, wethouders, secretarissen en ontvangc
In dezo provincie. Met 8 tegen 0 sternen wordt _uc
Bloten dat ooilege to berichten, dat dc Raad wil
M.
elfcif Z "kra ohtlo deiindouDo
t&rsSJ' -----
armbestuur. -
Tot vaststelling van het n
3 van den hoold. opislag
Van enkele aanslagor
No. 1 van dien diént
Sitting, terwijl
l dc gcmcentc-
het algemeen
ordcringskohier No.
snst 1018 en toevoeging
het navorderingskohicr
goat men over in geheime
Sitting, terwijl act voorstel van B on_W.
Imrdt behandeld tot oninbaarverklanng van ver
t drillende aanslagen ln don hooldcl. omslag
3016 1917 1918 on 1919, hondenbelasting en sonoor
f™
Ian ondeZ-üZZ wT h7t Openbaar öndenclls^ wordt
SSf"T™«°Hr o"o«r "t 1,1» BI-
H. O. (navonicrlneskohlcr 1918 cnJ"!™'!'®,1 koWer
1910). gaat men ln geheime zitting, nadat toorai
'de openbare zitting gesloten was.
Gemeenteraad.
De Baad terg.rdcrde voltallig ondcf leidlng van den
burgemeester. De Ingekomen «ukken wcroe» voor Ken
nisgeving aangenomen, behoudens ecu beslissing van
Ged Staten op het beiwaarschrift ran P. J. Mathot
betreffende zijn aanslag in den noordelijken Omslag.
Drie aftredende leden der Distributie-Commissie werden
herkozen; in.de vacature L. Tempelman benoemde men
den lieer Klaver.
Het gemeenteverslag en Ue gtmeen.crckcuing mi»
een opscliuiving en nog geen verbetering na dc opleve-
ooor do hceren De Vreugd, Van WaasUergcn cn ranse.
Ingevolge een circulaire van Ued. Maten werd liet
pensioen van II»-J. O. Pardoen verhoogd tot op
f 226.80 per jaar. Mej. M. M. Tuyl Scliiiltcmnkcr werd
aangewezen als vierde leerkracht bij het u. I. onderwijs.
Ken vernieuwde verordening op de heffing "-"
cedten op dc dividend-
tantièmebelasting Keuree
bijdrage voor 81 arbeiderswoningen cn 45 uiiililcnMands-
öningen. cn dat van ..Ontc Woning" voor 30 arbeiders-
woningen en 21 mid-Jenstandswoningcn lokte nogal dis
cussie uit. It en W. hadden voorgesteld alk- dr.c ver
zoeken. „vooralsnog" niet in te willigen omdat het
rapport van ..Patrimonium" over haar woningtelling
aanvechtbaar bleek, docli allereerst dc rcsullaUn van
dc in aapibómv zijnde 83 woningen van „Goed Wonen
zijn6 en thans zijn alle 85 woningen nog niet eens ver
huurd.
Dc beer Tempelman verdedigde het rapport, terwijl
de heer Fijrr.ï ineejjde. dat liet bezwaar tegen liooge
huren was te ondervangen. Do lieer Pkbsc verwachtte
een opsrliuiving cn nog geen verbetering nn de opleve
ring van do S3 woningen, Het slot was dat alle drie
verzoeken met 3 stemmen tegen „vooralsnog" werden
afgewezen.
Tijdens dc behandeling van liet punt Jaarwedden bur
gemeester wethouders, secretaris en ontvanger naar
aanleiding van een mlsslcvc van Gcd. Staten, vcrlic-,
ten de voorzitter en de secretaris dc vergadering. Dc
Wethouders stelden aanvjukclijk voor instemming tc
- voorgestelde regeling van Ged. Staten.
Zij nan
1 dit V.
iTCtCl tl
indiende. Dit
rstel v
envorpên
t .5 i
n het
rap
port der Rijkscommissie af tc wachten en cr op tc wij
zen. dat in Januair 1.1. pas de salarissen waren ver
hoogd. werd ook verworpen niet 7 tegen n stemmen.
waarna het gewijzigde voorstel der wethouders alleen
den wenscii uitsprekende liet rapport der Rijkscommissie
af tc waclien, werd aangenomen met 10 tegen 3 stemmen
In een commissie, die pcnslonncering ilcr wet
houders -zal voorbereiden.- w- rdcD benoemd de hec-
ren Vooren. Loerakker, en v. d. Poll. Toen een be
stemming was gegeven aan de Itvcede uiikcering
uit dc ooriogswiiuytbciastine. kwam dc rondvraag,
dio dc heer Tempelmap benutte om afscheid van
den Rand le oen.en wegens vertrek naar Amerika.
NOOP.D RIJKER HOUT.
i' Gemeenteraad.
Voorzitter; do bffirgémeëslor, Aanwezig nlle leden
Ihgekomen wan een schrijven van de pas opge
richte Oranjevoreoniging. om subsidie van de ge
meente voor het Koningiiincfeeut. dat alhier op
16 September a. s. gevierd zal worden Wethouder
Warmerdam stelt voor 50 pCt af tc slaan van het
Ftaangehl der lira men. den aloomdraaiuiolen, den
luchtschommel, enz Wethouder Ynn Noort kant
zich hier tegen Hij herdenkt den slechten tijd
voor allo tuinders, dcu tegenspoed bli den land
bouw enz Ook do heer Geerlings is legen hooge
subsidie Do gemeente laat dc inwoners reusach
tig vecf belasting betalen, en die zou dan nog
wel weer hooger kunnen worden. Do heer Van
Eeuwen vindt, dat men ten opzichte van een
Oranjefeest royaal moet zijn on stolt voor f 1000
subsidlo t-e geven: dc heer Oostdatn wil t £00 en
wethouder Van Noort wil f 600 geven, hoogstens
f 600. De Voorzitter zegt, dat juist het groote feit
de oorzaak is. dat er ongeveer f 1200 staangeld ont
vangen wordt. Was hot alleen kermis en geen
feest, dan kwam er weinig of geen staangeld in
do gemeentekas; oen deel van dit geld kan dan
ook billijkheidshalve voor do feestelijkheden be
steed worden. Hlorna worden do verechillmilo
voorstellen in' stemming gejjracbt en voorstel-
Oosldsiu. f £00 subsidio aan do feestcommissie,
wordt aangenomen met 5 stemmen vóór.
Do Voorzitter deelt mede, dat een familie, dio
zich spoedig hier komt vestigen, hem f 300 .ter
hand stelde voor een" schoolfeest. Do feestcommis
sie znf nu hier een flink bedrag'moeten bijpassen
en allo schoolgaande kindoren. 1002 in aantal, zul
Ion een tlink feest hebben, wat in geen zes jaren
gebeurd is.
VOORSCHOTEN,
Gemeenteraad-
Voorzitter: burgemeester D. Vcrnètlc.
Aanwezig: allo leden. De notulen van dc vorigo
vergadering worden onveranderd vastgesteld.
Onder de ingekomen stukken worden vermeld:
Missive van Ged. Stalen van Z.-Holland, waarbij
teruggezonden een goedgekeurd Raadsbesluit in
verband met het verkoopen van terroln, voormalig
pand-Elzinga; een adres van G. J. W. Braun, een
reclame tegen zijn navordering In den hoold. om
slag; idem van movr. Lcthcr inzake schoolgeld;
idem van A. A. H. Schilsz. navordering H. O.; idem
dr. Mol van Ghnrante, hoold. omslag: idem van
L. 11. Nouwens voor ontheffing hondenbelasting en
ten slotte van D. J. Eincls voor ontheffing school-
geld.
Vervolgens - een - missive van J. W. Eggink, nn-5
mens do ^Koningin-Vilhelmina-jVer,". waarin
wordt dank gezegd voor de vericcndo subsidie. Voor
kennisgeving aangenomen. Een verzoek van J. II.
Rullen, boekhouder-kassier van tiet gas- cn water-
bodrijl. om eervol ontslag tegen een nader to be
palen datum. Met nlgemcene-- stemmen wordt dit
verleend; daarna nog meerdere missives van Gcd.
Staten van Z.-Holland o.a. belrcllendc den to ma
ken weg van al het Provinciaal Veer tot aan den
straatweg en i-ón befreffendo do gcldleemng van
I 18,000. Deze geldleening is intusschcn bij een par
ticulier gc-sloten a 0,5 pCt., en één betrclfndc het
maximum aantal vergunningen voor dezo gcnicento
bepaald op 0.
De Voorzitter geeft hierover nog enkelo uitvoe
rige inlichtingen, waaruit blijkt-, dat cr thans
twaalf zijn. Over vijf jaar kan dit opniouw ver-
nnderd worden. Goedgekeurd is do gowijzigdo ver
ordening op den kouringsdieuet van eet- en drink
waren: gelijktijdig met do invoering van deze ver
ordening zal de jaarwedde van K. Waal worden
verhoogd. Van het Hoogheemraadschap Rijnland
ie een dankbetuiging ingezonden voor het solido
in-orde-maken van de sluiswerken 5 en 6." Een
besluit comptabiliteit wordt zonder 'hoofdolijko
stomming aangenomen.
Het rapport van de commissie tot hot uazien
van do gemeenterekening 1919 is binuon&komcn,
inhoudende, dat allee accoord is bevoudeu Voor-
loopig worden dezo vastgesteld op f 270.021J71 ont
vangsten. en f 276.086.61 uitgaven, alzoo een uadec-
lig saldo van f 6064.90 Dc gemceutebegrooting zal
bij de leden circuloércn. Vervolgens komen enkelo
punten aan de orde, niet op de agenda vermeld.
B. en W. steUen voor do perceelen aan den
Steenên Muur aan tc sluiten aan de waterleiding.
De Voorzitter leest de gevoerdo correspondentie
en de rapporten voor, waaruit onder andere bleek,
dat 12 Mei "een schrijven namens do bewoners van
15perceelen. was ingekomen, waarin verzocht
werd, zoo spoedig mogelijk hnlp te verlecnen, daar
men zonder water zat. Ongeveer zestig personen
moesten met één, zegge één pomp, trach'ten zich
het drinkwater te verschaffen, hetgeen dan boven
dien nog zeer slecht van samenstelling was en
men moest zijn toevlucht nemen tot slootwater,
daar de pomp niet meer gaf. De kosten door dei
Leidsehe Dninwater Maatschappij zijn geraamd
op f 1750 en de raming van den watermeester be
draagt ongeveer f 2100. waarbij men dan het voor
deel heeft over cq;\ eigen huis to kunnen beschik
ken. en hierin brandkrauen en dicnstloidingen
te kunnen plaatsen. De heer Mepj is voorstander
van een eigen buizennet, maar zou dit door wil
len trekken tot aan hot liuia van dr. Mol van
Cliarante. De heer Van Os vraagt of er voor de
bewoners geen bezwaren kunnen ontstaan, wan-"
neer men gaat onderhandelendo meuschon heb
ben groote behoeften aan water. Ook is do heer
Men8 liet niet eenB met hot advies, dat uitvoe-
eigen behoor roet behulp van een paar
Gas- on Eloótr.fabrieken
ring
krachten van do Sted.
Leiden goedkooper j
zijn dan bijv. e
zooals bijv. Wilson. Zonder hoofdelijke stomming
wordt besloten het buizennet van do gemeente
door te trekken.
Het besluit waarbij per 1 September ontslag
werd verleend aan het hoofd der openbare 6chool
den heer H. K. Overdiep. wordt veranderd cn do
datuii bepaald op 1 October. Dc aanstelling van
den heer J. H. Rutten wordt hierdoor ook ver
schoven naar l' October.
Als punt 6 Is vermeldSalnrisrcgeling burge
meester, enz. Op verzqek wordt de vergadering ge
schorst en gaat do Raad in geheime zitting; de
Voorzitter verlaat de Raadszaal en de vorgado-
ring wordt- geleid door wethouder Van Wissen.
Oernimcn tijd daarna heropend de burgemeester
de openbare vergadering en is besloten do rege
ling van Ged. -Staten aan to houden met dion ver
stande, dat in plaats van 20 pCt., 10 pCt. zal wor
den afgetrokken, en dit bedrag zal worden f 7290
als jaarwedde voor burgemeester en secretaris
cnmilatie B. en "W. stellen den Raad voor
niets af to trekken." wat echter door den Daad niet
is aanvaard. Het salaris van den gemeente-ont
vanger werd vastgesteld op f 2100, en do wethou
ders op f 350. Minima van Gedeputeerde Staten.
Bij do rondvraag vraagt de heer Eggink of er
een oproep zal worden gedaan voor een boek
houder-kassier voor het gas- en waterbodrijf. Dit
zal geschiedenvervolgens geeft hij den Raad con
troleboekjcs te geven voor den keuringsdienst,
waardoor met het. uitgeven van bons controle kan
wo/.len uitgeoefend. Daarna vraagt de heer Eg
gink nog eens naaf het veranderen van do kleur
va,n het drinkwater. Die gelo kleur vindt hij on
ooglijk De Voorzitter deelt mede. dat door een
familielid een rapport is gemaakt, geheel belang
loos en verschillende proeven zijn genomen, welke
in flesehjez aanwezig zijn. Ben volgendo vergade
ring zal dit ter sprake worden gebracht In het
rapport zijn allo gegevens verstrekt voor het ont
kleuren van het drinkwater.
De heer Van Os deelt mede. dat dit de laatsto
'avond is. (Kt hij zitting heeft als RaadBlid. daar
hij dezo gemeente gaat verlaten; hij neemt mot
enkele woorden afscheid van den Voorzitter cn
den Raad. Dc Voorzitter zegt het. namens den
Raad. to betrenrén, dat dc hoer Van Os gaat
vertrekken: hij herinnert er aan. dat dit lid met
zijn partijgenoot, steeds een werkzaam aandeel
heeft gehad in het behartigen van do gemeente
belangen hij hoopt, dat de hoer Van Os met ge
noegen mag terugdenken aan den tijd. hier door
gebracht, en dat hij in Leiden mag meewerken tot
bloei van die gemeente Applau s.
Ten slotte klaagt dc heer Verboom over dc brug
aan den Wijngaarderlaan.
Hier zal in voorzien worden.
Burgerlijke Stand. Omstreken.
KATWIJK. Geboren: Adriana, D. v. A. Haas
noot cn P. den Haas. Gijsje, IJ. van B. .Hoek en
G Haasnoot, HuHierta Adriana, D. van J. v. Duijn
en cn W. v. Duijn. I.euntje D. v. J. Schulloma-
kcr cn L. v. Rijn. Trijntje, D. van D. G. Kruk
cn N. Kuyt. Dirkje. D. van D W. Mnagdnlijn en
T. Kuyt, Johanna Cornelia. D. v. G. v. Duijn cn
A. V. Rliijn Mar'ijlje. D. van J. v. Duyn en A.
W. van der Plas Jan. Z. van L. D. Ros cn G.
Hus Gecrlruida. D. van II. Noppen en W. Ouwer-
slool. Pietcr, Z. van N. v. d. Horst cn J. G.
Brcebaart
Overleden: Johanna Maria Muggc. cchtg. van J.
v. Beelcn Cornelia Hus. wed. van T. Vlieland.
Gehuwd: H. J. Knijnenburg jm. en J. M. v. d.
Geer
ld.
OEGSTGEEST. Geboren: Clnsina Maria, d.
van J Molenkamp en J. M van Tienen. Alida
Maria" d van J. Molenkamp en J 11.' van Tie
nen. Petronolla d. van van H. Hceren cn A.
van' der Sleet Nicolaas Dirk z'. van N. Znnd-
bergfti en D Haasnoot.
Gehuwd: C. D. van'den Vijver 24 j. te Ocgst-
geest en C. W. 'E van der vliet, 20 j. te Leiden
KUNST EN LETTEREN,
Kon. Vereen. Het Nederl. Tooneel.
Dc sajncnsteULng van bel gezelschap der Kon.
Vei". „Het KederJandseii Tooneel", Directeur
Dr. Willem Royaarils, in dit seizoen, ie als
volgt.
Hedespc-lenden: Dames: Anna Sablairolics,
Else Mauiis, Magda Janssens, Jacqueline
RoyaarilsSandberg, Sophie de Vries, Julia
Cuypei'8, Mina BuderroanVnu Dijk, Antoinette
Sohns, Enny de Leeuwe, Janny van Oogen, Ma
rio Hamel, Greta Gijswijt, MienIje Gosechalk,
Eveline van Beem, Louise Kooiman, Johanna
Opdam, Jo Hoff, Hélèno Vink en Lora van
Eisen.
Heeren: Dr. Willem Royaards, Loui9 Saal-
born, Lotiis Gimbcrg, John Góbau, Jac. Roule.
Oscar Tourniaire, Louis van Gasteren, Henri
Eorens, Hans Briining, Maurrls Parser, Alex
Frank, Anton Ruys, Adriaan Hooykaas, Paul
HuL. Folkert Kramer, Willem Weslorman,
Eugêne Gilhnys, Johan de Meester Jr., Willem
Benoy, Meyer van Eccm, Dick van Veen, Jan
Wensma, Eortus Onsteo, Frits van Dijk.
Regisseurs: Dr. Willem Royaards, Louis Saal-
born, Louis van' Gasteren, terwijl Horman Roel-
vink, voor bet nieuw, instudeoren van reprises
on voor enkelo nieuwe instudeeringen zijn me-
dewerking beeft toegezegd.
Do lieov Frits Lensvelt en Mevrouw Nell.
LonsvcltBrongcr, zijn wederom als vaste mc-
dowerkers verbonden, voor bet ontwerpen der
décors cn oostumes.
Aan hot orkest van de Kon. Ver. „Hot Ned.
Tooneel", bestaande uit 32 musici, is verbonden
als muziekleider: J. Richard Heuskerotb, voorts
do hceren: L. M. G. Arntzenius (2e dirigent),
A. van Hoboken (le concertmeester), Hugo
Noltbenius (Solo-violoncellist) en de dames:
Bella Hopman (2o Concertmeester) en Elisabeth
Dietrich (Solobarpiste).
Verder zijn aan l^t gezelschap verbonden ais:
Administrateur voor do'Boekhouddng: Jac. Post,
als Administrateur voor dc exploitatie C. Janse
Kok, als Bibliothecaris Willem Westerman,
voorts doi hceren: Louis Richter. L. Goerton cn
Jan Vis (decorateurs), Hendrik Houtman en JT.
de Kcyper (tooneolmeesters), W. L. Verweel
(Verlichtingsmeester)", mej. J. RegliiniKalis-,
boek (costumière), Mej. Lina dc Geus (souf-
ileuse), J. Baptist Dietrich (tooneclkappor), H.
Bcrrier (requisileur), J. de Jong (bagage-
meester) ca.
NIEUWE UITGAVEN.
Bij Elsevicrs' Uitgevers Mij. to Amster
dam is thans verschenen aflevering 11 en 12
van „Nederland in den Oorlogstijd". Het
bevat het slot va-n het HoofdstukDo zorg
van vluchtelingen uit het buitenland,
Hoofdstuk XDta Nederlandsche Oorlogs-
psycho door C. K. Elout-, Hoofdstuk XI
Ned.-Indic onder den invloed van den oor
log door A. W. F. Jdenburg en jlir. mr. A
C. D. de Graaff.
Daarmee is dit standaardwerk, dat fn 't
geheel 313 platen, plaat-jes, photo's en tee-
koningen bevat, compleet. Het is een fraai
beeld van ons land tijdens den jongsten
oorlog, beschreven door ter zake uiterst
deskundigen.
ONZE OUDE BOERENHUIZEN,
Negentig Schetsen van Boe
renhuizen, door H. van der
Kloot Meyburg. Derde druk.
\V, L. on J. Bxusse, R'dam.
Het. stemt tot blijdschap, dat 'dit hoogst nut-
ligo werkje reeds een* derde druk beeft kunnen
beleven. Kon ik er enkele dagen geleden bij de
bespreking van „Leiden Oud en Nieuw" van Ch.
Dumout dc aandacht op vestigen, van welk een
groot belang het is dat het groote publiek or op
gewezen wordt wat onze 6teden nu op dit oogen-
bhk nog aan schoon bezitten, thans zou ik dit
kunnen herhalen en uitbreiden lot de woning op
het land.
Wij mogen er trolsch op gaan,-dat ons Neder
land nog zooveel landelijk architectuur-schoon
bezit, al zit cr dan ook zekero weemoed in dezo
beschouwing, dat in menig, ikleln plaatsje een
keur van eenvoudige onerpgedirkto boerenwo
ningen staan, die bij het zien ons hart goed doen
Er zijn teekenen dat men deze gelukkig weer
gaat waardeeren, dat men gevoelt dat hier ge-
woest is een oprechte vertolking van praotischo
levenseischen in gevocligen voran, dat men in die
eenvoud het eerlijke weer gaat zien, het onopge
smukte. Welk een harmonie is daar meermalen
met do omgeving, hoe vleien de.huizen zich in
het landschap, zooeïat do schilders zich .veelvul
dig tot hun uitbeelding voelen aangetrokken.
Waarom Waarom laten ze de pronkerige aan-
steherigo nieuwe boerenhuizen met genoegen
links liggen Ómdat de kunstenaars intuitief de
Jougen voelen van het meer, in elk geval anders,
willen lijken dan men is. De schrijver zegt zoo
terecht„Een tocht door ons land is in vele op
zichten belangrijk en leerzaam, doch tovens ook
bedroevend, als men nagaat, hoezeer ons lande
lijk schoon meer en meer door onkunde en mis
verstand wordt ten gronde gericht Slcedsche in
vloeden ondermijnen thans op trourenswaardigc
wijzo dop gezonden kunstzin van den buiten
man. Zijn eigen eenvoudige bouwwijze, reeds
door zooveel andere gevaren bedrcigdf lijkt hem
tegenover die steedsche architectuur te simpel
en to nietig. Hij staart zich blind op die onbe
grepen vormen en begint de belangstelling in
zijn eigen bouwkunst meer dn meer te verliezen.
Een nieuwe boerderij wordt veelal naar do weg-
wijzo zoo gebouwd, dat dc aard van don bouw
zooveel mogelijk verborgen blijft. Groote spiogel-
ruiten, veel aangeplakt cementwerk en onsmaker
lijke kleuren moeten den indruk geven van een
kostbare villa, die luide heeft le getuigen van do
welvaart en beschaving van haven bezitter, doch
inderdaad niet meer is dan een pronkstuk, een
decorum, waarin de bewoners zich zoo onbe
hagelijk voelen, dat zij liever bun verblijf kiezen
in bijverlrckkiu."
Met een tiO-tal puitcekeningen illustreert van
der Klooi Mej burg zijn aesthetisebe beschou
wing en laat ons zien boe in Zuid-Holland en
Dlrechl do baksleenbouw overhcerschend is, in
Drontho en Overijsel en in wat gowijzigden vorm
ook in Noord-Holland de houtbouw, terwijl in
Limburg de groef^leenbouw daarentegen in-
heemscb is. Als typen, met natuurlijk allerlei
tusschenvormen, zijn aan to wijzen do Friescho
h.oovc-boiiw, liet Saksische docl-lypo en do laiig-
jgeyelbouw.
Uit Friesland zelf is het voorbeelden-aantal
wel zeer schaars (meer uit West-Friesland)
behalve do boerderij in Scliraard waren er wel
meer goodo te vinden geweest. Misschien zou
hol overweging verdienen aan ieder teekening
een schetsmatig aangegeven grondplan ton te
voegen- Het typ» en haav vervorming is
nog boter na to gaan dan aan een enkel aanzicht
't Zou bepaald hel nut verhoogen..
ITALIË IN DE MIDDELEEUWEN
door H. B. Cotterill. Vertaald
door dr. P. A. van der Laan.
Zutfen - W. J. Thiemo en Cio
Dit lijvige werk vertaald door dr. van der,
Laan on van een voorrede voorzien door Prof.
Jhr. dr. Six is een onderhoudend gcsohreveil
goed gedocumenteerde studio over Italië gedu-
rondo ruim duizend jaar (3051313). Het vangt
aan met don afstand van keizer Diocletianus in
305 cn beschouwt de belangrijke gebeurtenissen
en personen in bet licht van godsdienst, kunst
cn litteratuur, om aan het einde die belangwek
kende Italiaanscbo cultuur voor ons to ont
vouwen, welke een man als Dante voortbracht,
don niet genoeg to waardeeren wijsgecrigen
dichter der Divina Commedia, dat Italië, dat een
vernieuwing zal brengen aan Europa in, gods-
dienstigen zin, en een vernieuwing ook in let
teren eu kunst. Wie Danto wil begrijpen uit zijn
tijd moet zich de moeite geven dit werk to lezen.
Do vijf-en-zestig uitnomendo verzorgde afbeel
dingen naar foto's, bijna alle van kimstwcrken,
en do overzichtkaartjes verhoogen do waardo
van het bock. Wo bevelen het met warmto aan
aan een ieder dio belang stelt in het Italië der
oudheid, en hoo het tc voorschijn komt in de
Middeleeuwen uit den smeltkroes der volkoren,
hoo onder gaat het Romeinscho Rijk en geboren
wordt een nieuwe cultuur, die honderden jaren
Europa zal voeden. Mm.
INDISCHE BRIEVEN.
(Nadruk verboden). v
Dc nacht is rustig voorbijgegaan en de ocfi-
tcndschemer, die evenmin als de avondschemer
lang duurt, is overgegaan in den dag. Hel is
zes uur.
Hier en daar ligt al een hotelgast in zijn luier
stoel. Hij is aiog gekleed in slaapbroek en kabaja
of als het een damo is in saroDg en kabaja.
Togonwoordig worden ook zeer veel pyama's
cn kimono's gedragon. Do heeren ziet men ge
woonlijk lui liggen, do blootc voolcn op dc
uitgeslagen leggers van den stoel. Dc dames
zitten op schommelstoelen cn wiegen wat hoon
en weer, waarbij do bloote voetjes Indische
dames hebben altijd snoeperige kleine voetjes,
parolo d'honneurop en neer gaan. Veel
gosproken wordt er niet. Nu hier, dan daar
klinkt do roep:
Djongosl (Jongen!)
Saja toean! (Jajmijnhcer!)
Minta Coppie. (Breng me koffie)
Toeanl (Mijnheer-)
Het is het kofficuurtje, tevens geeuwuurtje,
waarin nog zoowat nagedommeld wordt, tol
het tijd is weer naar de hadkamer te gaan en
ai dc slaperigheid vim zich af te spoelen.
Het hotel is al niet meer zoo vol als gister
avond. Eigenlijk is het locg, want do meeste
gasten verliotcn het al om 5 uren, daar dc
verschillende oxpresstreinen om 6 uren afrij
den. Wij zullen vandaag en-misschien morgen,
wie weet of dan nog niet een morgen, .lo
Bandoeng blijven. J
Haast hebben wc niet. Wat ons in de vele
jaren van onzen Indisohen dienst al heel wei
nig is overkomen, kunnen wo nu doen: Wc
reizen op ons gemak en voor ons plezier.
Eilacie, alleen maar op papier!
Enfin, er is nu eenmaal een leeftijd, waarin
men leeft in vele herinneringen, evenals er ook
een was, die ons steeds in do toekomst deed
leven. Alles heeft zijn tijd en alles heeft zijn
aangename zijde.
En als ik hier nu op dezen wannen zomer
dag aan mijn schrijftafel zit en over Bandoeng
schrijf, vergeet ik' zoowaar alles om me hoen.
Ik weet niet meer van eenheidsworst en com
munisme, van brood- en suikerkaar ten en bur
gerwacht, van staking en evehredige vertegen
woordiging, van Wijnkoop en Epa, van duro
aardbeien en ersalzbierl Ik weet op het oogen-
blik alleen maar, dat het heerlijk is zoo in den
vroegen morgen it) Bandoeng en dat ik, na een
strootjo (sigaret, merk Mac Gillavry van Oena-
xang) opgestoken to hebben, bet, hotelerf af
wandel en do. stad eens ga bekijken.
Na eenigo straten te zijn doorgegaan, die
zoo het gowono aanzien hebben van Indische
straten, on op dit yroegc morgenuur al vol
leven on beweging zijn, veroorzaakt door do
aoharo van dessalioden, dio van dichtbij en
van verre" zijn gekomen om hun koopwaar op
den passar aan den man te brengen, waan ik'
mo plotseling in een geheel andere omgeving.
Lezer, go kent do Öostcrsche sproken van
Aladin en zijn tooverlamp. Ben ik Aladin en
heb ik gepoetst aan. het koperwerk van die
wondere lichtbron?
Ik sta zoo in een niet of althans weinig In
dische buurt, dat ik me de oogen even uitwrijf
en stilsta.
Even in den zak gelast en een nieuwe siga
ret aangestoken aan bet treurig stompje, dat
overbleef van do vorige. 0, wo jijn zulke
hartstochtelijke rookers, dier geurige, maar
voor echt Hollandsche monden le scherpe rook-
stokjes. En dan verder liet nieuwe Bandoeng in.
Overal kleurigo villa's, groote en kleine,
omgeven door tuinen met veelkleurige bloomen
en i>lanlon met veelkleurige bladeren. Daar
staan de heerlijkste rozen te bloeien', eu gera
niums, on begonia's. Boven alles uit wuift dc
waaierpalm zachfkens heen cn weer. Ginds'
een boschje fijne bamboe, hier de 'dicht be
zette cbevelutc-sooiien. Ik waan mc in een
villastad, oen luxeplaats.
En de straten volgen elkandor op: de Java-
straat, do Tmrorstraat, de Suraatrastraat, dc
Celobesstraat, enz. Te veel om op tc noemen.
Toch is het hier zoo'n luxestad niet.
Luxe xerondorstelt, -dat de 'bewoners kapi
talisten zijn, dio leven in wecldo en overdaad.
Konden we eens in die mooie huizen zien, wo
zouden gauw ontwaren, dat er van luxe al
heel weinig sprake is. 0, zeker, alles is keurig
en netjes, met smaak gerangschikt, geluigcndo
van dc beschaving dorbowoners. Maar toch,
alles is eenvoudig en degelijk
Het zijn daiï ook niet dc rijkaards, die bier
wonen, en or leven van do renten van grooto
kapitalen, resultaat van 'dikko dividenden uit
suiker- of labaksondomemingen. De bewoners
zijn 'bardo werkers; die -straks naar hun
bureaux, scholen of kazernes gaan. Want hier
wonen do officieren, de ambtenaren, de onder«
wijzers en leeraren, de bearribten op handels
kantoren cn ook do gepensioneerden, die ]le{
milde klimaat der Baudoengscho hoogvlakte
verkiezen boVen het gure Hollandsche klimaat,
of die zich moeilijk kunnen losmaken van dien
Indischon grond, waar ze jaron gearbeid Iftb-
ben, hun kinderen wonen on nu workenj meestal
ook hun echtgonooton geboren en getogen zijn,
Bescheiden zijn gewoonlijk de salarissen eti
hoog dohuishuur. Zelf bewoonde ik eenmaal
zulk een netto woning, welke men ook in het
nieuwe godoolto van Wellovroden, Somarang
en Soerabaja aantreft on men legt or dan ook
ongeveer f 130 -& f J50 per maand neer voor
den huisbaas.
Noen, in luxe wordt hier niet geleefd.
'Maar cv wordt goed eu gezond geleefd en
men is er. gelukkig.
Nu is het nog vroeg en de meeste bewoners
zijn nog achter, genietend van hun morgen
koffie. Enkelen wandelen wat door hun tuin
hoon, do kinderen Bpelnn en do dames zijn
bezig mot do verzorging der bloemen.
Het ziet er zoo rustig en gezellig uit. Men
voelt liet ,dat het hier goed wonen is.
Laat ons verder wandelen.
Welk reusachtig gebouw mag dat zijn, dat
daar zoo paleisachtig staat, als een reus te
midden van do dwergen? Het is bet paleis van
Oorlog.
Baudoeug is tegenwoordig bet contraal-punt
voor den militairen dienst in ïndië. Dat gebouw
bovat de verschillende departementen van
oorlog, acht in getal, dio van Batavia naar de
hoogvlaklo zijn overgebracht. Ginds staat een
ander, dooli kleiner palcis. Het is de woning
van den leger-coirnnandant.
Het paleis van oorlog is hier heel wat fraaier
dan het Ministerie van Oorlog op hot Plein in
Don Haag. Wo hadden eens gelegenheid, kort
voor het in gebruik werd genomen, het te be
zichtigen en de herinnering aan <Ja-t bezoek ia
nog zeer levendig.
De kantoren zijn allo ruim en luchtig én
sierlijk gemeubeld. Wat vooral treft is cïo
lambrizoevirig en bevloering in zalen en gan
gen. Zoo iets vindt man in Nederland nergens.
Hel matgele groen trekt overal do aandacht.
1-Iel is Wadjak-marmer uit do marmergroeven
bij Paljilan in de residentie Kcdiri. Artistiek
en smaakvol. Vooral treft het hoe hier en daar
de aderen afgewisseld zijn door vlekken, die
diervormen vertooncü. Do indrukken van yer-
s'tooningen. Dit marmer zal daardoor minder
geschikt zijn voor tafelbladen, bijv. Daar zou
den die vlokken ontsieren, dich hier, waar
zulko grooto oppoivlakton marmer zijn, doen
zij alleen eigenaardig, niet onaangenaam of
leclijk aan
Dit gebouw bowijd wel, dat Indië gobroken
heeft met eon loelijk systeem, nl. dat van wei
nig zorg lo hebheff voor dc officieele gebotr-
on. Het brengt dan ook bij den bouw niet zoo
heel veel kosten moor mee, wanneer men tracht
het oog ook wat te gunnen.
Assen. 'A. v.- W.
RECHTZAKEN
KANTONGERECHT TE LEIDEN
Wegens dronkenschapJ. A. M. d. K., J. 1'. S., C. 17
v. L., J. S., O. O.; O LJ. R.. I*, v. B., J. H. E.r
L. If., J. I'. K„ C. F. O., T. M., I. S.. J. P, Nt, U.v. E
J. 1V„ It. T., E. D. V. to Oegstgeest; M. v. d. 1>. te
Vclicu, J. T. te Utrecht, N. v. d. B., C. K., P. E. v. 4
V., A. IV.. allen tc Uccrdwijlc ieder tot f 2 of 2 A.
V. tc Katwijk nan Zee tot t 2 of 2 d.; C. J. H. W
Katwijk aun den Rijn tot f 1 of ld.; J. V. to Boe-
Iofarcndsxccu tot f 2 of 2 d.; E. v. d. K. iwsrvende
tot f 2 ol 2 d.; J. K.. L. V., P. K, nllcu zwervende leder
tot f 8 of S d.; M. S. li.vr. J. E. d. E. tot f 3 or S 4;
B. te Oegetgceit tot f 1 of 1 d W. te
Utrecht cn A, J. I». tc Loosduinen leder tot I S ol J
d.; E. M. te Sasscnheim tot f 3 of 3 d.:
Wegens ioopen op verboden grond: 1". A. O. tc Mootd-
wijk tot f 1 of 3 (I.; G. L. P. te Haarlem tot- t 3 or
3 (I.; J. Ji to 'a-Grnvcnhage tot f 2 of 2 d.
Wegens een trekdier onbeheerd laten staan: IV. r,
W. te XoordwiJkcrhouU tot f 2 or 2 d.
Wegens straatschenderij: J. W. It. tot t 3 ot S d.
Wegens overtreding der IJkwet:_0. v. E. Pr., te ltljos-
burg tot f 0.60 of 1 in.tsch.
Wegens lijdon met een rijwiel zonder licht: P. v.L'.
«ot-f 5 of 6 IV. 8'. v. 3. tot 2 of 2 dl; J. V. eti
M. v. (I. L. tot f 1 of f (I.; v. 1'. li.vr. J. S.. 1'. 3.,
V. d. D.P. v. li. L P. W„ W. V. L. A. v. 4
H., J. O. K.. M. G.. M. G.. T. W., M. T. B. tl.VT.
J. IV., F. n c. O. R,, J. E. B.. R. d. J„ F. U. A.
O- tf v. d. IV.. A. L„ M. K.. J. K.. H. K. P. v. d. P„,
I. J. 11., O. v. ri. P O. 0. v. d. P., L. J. d. B., I). M.,
y. B- Ar- W-. R T.. A. W. M. te WarnMnit. Sf.
ind. J. v N.. J. F.. P. A. v. W Q. (j.
It J. C. d. K., J. II.. J. v. d. B„ O. v.
len tc NoordwTjkerBont,
A., to Zoetervoudé, J.
Voorschoten, U, K. u
.f;"".™111"1?.0' A y Rotterdam, H. v. d. W. U
Eaarlom. J. T. tc Zand-
Leiderdorp. 3. p» u.
'6
tc Noordnijk, c. J.
motorrijtuig i-onler Jicht:
cgens rijden
M- v- H. tot 15 of 5
JW' fr^en met een rijwiel zonder bel: O. J-
d.o E. tot '050 of 1 m. tsecli H. v. d. p. tot f0,y
v T u 'i v' K" l0jer lot 3 of 8 d.. P.
i T. tc Haarlemmermeer, W. A. v. d. E tc N'ocint-
wdkerhout teder tot f 1 of 3 d
Wegens rijden met een rijwiel voorzien :van eeit
z!ilr'az"n gekleurd licht uit-
stralen: I. V. te Kalwtjk-uan-Zee tot f2 of 2 d.
wegens te. snel varen: J. L. to Winkel tot t3 of
3 d„ G. v. ,1. G. te Uelft tqt fS of d.
r
Wegens overtreding der Visschcrijwet: H. v. B-
®v- lot 10 "f 10 d.. J. I'. W-
M. IT. U. te Warmond, leder tot f 2 of 2 d.: P-
v. L. lot f 5 of 5 d.
Wegeus overtreding der Motor- en Rfjwielwet: Ph.
B. tot tweemaal f 5 of tweemnal 5 d.; G K. te
Rotterdam tot [10 of 10 d.
Wegens overtreding der Huiircommissiewct: C. A'.
.T. M„ M. L. tol t 100 of 10 d.
Wegens overtreding der Ongevallenwet: -J. P. d'
B. le Zoetcrwoude tot f 15 ol 15 d.
Wegens overtreding der Pol.-Verordening voor
de gemeente Leiden: II. S. G. b'. P L., M. v. 8-
IT.. X. a. v. (I. B. tc Nicuwewctnrlng. J. W. B.
le 's-Graveniiage. J. C. P.. A. L„ D. K„ itv. K.. J-
I-.T. A„ J. v, d. X'.. ieder tot f 1 ot 1 d.; M. O-
J. te StompwIJk tot tl of l m. tuelitschool: J. A.
G. v. d. 1'. te 's-Gravenhage, G. A. TT. J. te Wss-
sennar ieder lot f .1 of 2 il.; I. M. tot I 1 of 1
tscli.. J O. tot I 2 or 2 d.; O. v. d. Z. tot f 2 o!
d: G. B te Noorilwijkerhout lol I 2 of 2 d.; Tl. 9-
W. tot (0.50 ol 1 d E. E. P.. tot f 1 or I d.; niet
vrijsprank van het meerder hij dagvoardiging 'f®.
laste gelegde; P. R. tot f 3 ol 8 d.: F. O., tot ij
01 5 d.; J. E. O. te Oegstgeest tot f 2 of 2 d B.
X'. toil f 10 of 10 d.
Wegens overtreding der Politic-Verordening vopr
Jvoordwijk: L. H. S. cn G. M. helden te X'éoulwük.
tot f 1 of 1 d.; A. M. v. B. te Busautn int
2 riN. J. A., Ohr. R. te Rotterdam tot f?
2 (l.;J. A. to Voorhout tot f 2 of 2 d.
Wegens overtreding der Pol.-Vcr. voer de »-i"
X'oordwijkcrhout: M. P. O.
d.: O.. J. tc Woerden tot i
5 dngon.
A'iljgesproken werd: N. S. te Satsaihtira,
klnngil van overtreding i
wet; J. S., boklnngd van
wet.
