LEIDSCH m DAGBLAD.
PRIJS DERAD VERTEN TIEN:
80 Ots. P«r regoff, Dos Zaterdags '40 Ot».
rj«r wsói. Kleino a'dvertentlën Woensdag
7^ Ots., Zaterdag 1.— bij een maximum
bantai wooïdi&n van 30. InöaSso volgena post-
jJioht:. Voor evontueele opzending van brieyop
1 Ots, porto te betalen. Bewijsnummer 5, Q|t,
Bureau Noordeiüdspleln. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PBIIS DEZEU CODBANTi
Voor telden p. 8 mud. £2.50, p. weet ÏÖ.Ï9
Buiten Leiden, waar agenten geves
tigd zijn, per weet 0.19
Vrijdag 21 Mei 1920.
Nummer 18471.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
Officieele Kennisgevingen.
gemeentelijke vischverkoop-
De Burgemeester van Leiden brengt tor kon-
je van de ingezetenen, dal morgen (Zaterdag)
~iaa de gemeentelijke visohwinkeL (Vtsohmarkt
en Stadshulpworf) Schelvfsch verkrijgbaar is a
f 0.22 per pond.
N. C. DE GI.TSELAAR, Burgom.
Leiden 21 Mei 1020.
verantwoording suikervoorraden
ouoe oogst.
{De Burgemeester der Gcmoonlo Leiden brengt
ter kennis van belanghebbenden,- dat tussohen-
handelaren in suiker, die bij het inwerking tre
den van de suikerregeling van 25 Sept. 1919
besohiklen over voorraden suiker van den ouden
oogst en deze voorraden nog niet op bons dor
Rijküsuikexkaart aan bet rijkakontoor voor sui
ker hebben verantwoord, verplicht zijn dit als
nog vóór 1 Juni a.s. te doen.
Bij gebreke van verantwoording - vóór dien
datum moet de alsdan 'nog niet- logon innamo
van bons dor Bijk9sui-kerkaart afgeleverde sui
ker ter beschikking worden gesleltl van het
Rijkökantoor voor Suiker en aan dit kantoor
volgens do door hem gegeven aanwijzingen vóór
'den 15e Juni 1920 worden ingolovord. Voor deze
suiker zal worden vergood 51.25 por 100 K.G.
vermeerderd met do ronto óver liet tijdvak, ge
durende hetwelk de suiker bij don tuuschon-
bandelaar is vcrblcVeu.
Bij niet nakoming van bavcnhedoeldo vor-
pliohto verantwoording en/of inlevering, zal de
tusschonhandelaa.r aan hoi Rijkskantoor voor
Sinker vóór don 15o Juli 1920 hebben af te
dragon voor elke 100 K.G. suiker, die niet is
ingeleverd, noch ia bons is verantwoord een
bedrag van f 90 verminderd met do volgons de
voorgaande alinea borokendö vergoeding.
N. C. ;DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 20 Med 1920.
UITREIKING
(VAN AANVULLINGSBROODKAARTEN.
De Burgemeester der Gemconto Leiden
brcagt ter lrenni3 van l>e 1 anghob.benden, dat
vanaf a.s. Zaterdag 22 Mei T/m. Donderdag
27 Mei de uitreiking zal plaats hebben rnn de
aanvullingskaarten voor wit--cn brui nbood-
Deze uitgifte gosckiodt op vertoon van de
met het stempel „AANVUI/LING.SKAAR-
•TEN'1' .gewaarmerkte .levensmiddelenkaart
Je daarbij bekoorende. witte-kaarten vootr
kinderen van 1218 jaap on alleen aan het
Broodbureau Nieuwo-Rijn 22, 's morgens van
9—12 on 's middags van 25 uur.
Gedurende dezo uitreiking zal de uitgifte
van de gewone broodkaarten aan hou die
deze nog niet hebben .entvangen stil staan.
Aan hen, die verzuimen op een dor ge
stélde dagen do aanvullingskaarten te ont
vangen, zal geen gelegenheid meer worden
gegeven.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden 21 Mei 1920.
STADSNIEUWS.
Vereeniging Vakschool (Huishoud- en
Industrieschool) voor Meisjes voor
Leiden en Omstreken over 1919.
Zooals in het vorige verslag is medege
deeld, werden ia het tweede jaar van alle
lessen vervolgklaasen geopend, cn ook in
den derden leergang moesten allerlei nieu
we lessèn ingericht wordcu. Voor de velé
verschillende klassen waren lokalen te
kort; het bestuur deed pogingen, een'ander
gebouw te verkrijgen, maar do geldmidde
len lieten zulks niet toe, en met. dankbaar
beid werd het voorstel van den heer Zaal
berg aangenomen, in het gebouw Heereri-
gracht 26 nog oenigc lokalen voor de school
beschikbaar te stollen, - dio alle met 1
September in gebruik worden genomen.
Hot in orde-brengen van deze vertrekken,
waaronder een, keuken, tot geschikte, les
lokalen, bivtcht zeer vele onkosten, vooral
in dezen tijd, met zich.
Een gevolg van de uitbreiding der les
sen en van do grooterc eischen voor de
voorbereiding van alle kook- en huiahoud-
lossen maakte het noodzakelijk een nieu
we leerares te benoemen, die tegelijk als
huishoudster zal optreden; als zoodanig
werd benoemd mej. C. S. W. Drijber,
leerares in koken, voedingsleer cn huis
houdkunde.
Mej. p. Reitsma, leerares in lingerie-
paaien, vroeg en verkreeg, met l April ont
slag
wegenshuwelijk zij werd opgevolgd
door mej. J. P. Maandag, uit Dieren.
Mej. O. J. Helders moest eenigc keepen-
wegens gezondheidsredenen vervangen wor
den, eerst door mevr. C' van Nooto-iSie-
brassen, te Oegstgeest:, en daarna door
lu°j- A. Duetz, uit Den Haag.
Met 1 September werd benoemd tot
leerares in de isngevievakken pn fraaie
landwerken mej. D. Gaastra uit Dordrecht
en later nog voor «enige lessen in de nut
tige handwerken mej W. C'. de Nie, al
hier.
dc najaarsvergadering werden de af
tredende leden herkozen; mevr. H. Ros-
AbbingVoth nam ontslag uit het
stuur dpor vertrok uit do gemeente, ter-
'J mej. air. Th. O. Huet ontslag nam
- Sens andere werkzaamheden.
Met I September werd de opleiding
voor leerares iu het lingcrievak begonnen,
aanvankelijk met slechts 2 leerlingen; half
October volgde de opleiding tot onderwij
zeres in do nuttige handwerken.
De ontworpen opleiding voor Itinderjuf
frouw (diploma Tesselsohade) kon niet
doorgaan, omdat zich slechts 1 leerling
aanmeldde.
In Juli werden de eerste diploma's uit
gereikt aan vier leerlingen vin de oplei
ding voor huishoudkundige.
Bij toelating tot deze klissc is een e ind
diploma M. U. L. O. als cisch gesteld,
omar aanvankelijk meende het bestuur
lneraan niet le strong tie hand te moeten
houden; de opleiding moest hier i.n de
stad bekend gemaakt worden Het gevolg
hiervan was, dat de toogeiat.en meisjes bij
na zonder uitzondering to weinig '.nderlegd
waren, om de theorie-lessen te volgen, cn
met de oxamen-eischen moest hiermee re
kening gehouden worden. He' 1 .r '-?n
dezen toeatand is niet wenschelijk; daar
om werd besloten ia het vervolg, zoo noo-
dig, de leerlingen bij de theoretische les
sen te splitsen eu aan de meisjes, die geen
voldoende voor-opleiding hadden, geen di
ploma Huishoudkundige, maar een getuig
schrift uit te reiken.
In Juni 1919 was de toestand van de op
leidingsklassen als volgt:
Voorbereidende -klasse 29. Van deze
klasse hebben 2meisjes tusschentijds do
school verlaten, omdat zij thuis niet "ge
mist konden- worden, 1 omdat zij het on
derwijs niet kon volgen, 1 om gezondheids
redenen, 1 wegens slecht gedrag, 1 omdat
zij in betrekking ging. Na gehouden exa
men werden 11 geplaatst in de opleiding
voor Hulp in de Huishouding, 6 in die voor
Linnennaaien «la .5 in dc C'osbuumklasse.
voldeed rdcfc aan de oi-r.hen en bleef in
dezelfde klasse. Het aantal nieuwe inschrij
vingen bedroeg 28.
Hulp in do Huishouding. Een der 7
leerlingen, waarmede hot jaar begon, was
om gezoudheiisredenieu van school ge
gaan de overige 6 gingen naar de 2do
klasse over.
Huishoudster 2e jaar 6, 1ste jaar 4 en
1 vaklecrling. Aan 4 van de eerstgc-
noemden werd na examen gewijzigd om
bovenvermelde redenen het diploma uit
gereikt. Een heeft de sohool verlaten, toon
zij hoorde geen kans op een diploma te
hebben; een tweede vertrok wegens voor
genomen huwelijk. De 4 van het 1ste leer
jaar lieten zich allen schrappen, en wel 2
om gezondheidsredenen, 1 wegens verhui
zing en 1 omdat haar .ouders een internaat,
gewenscht voor haar vonden. Nieuwe in
schrijvingen 6.
Linnennaaien 7. Van deze 7 verlorèh
wij er een dóór den dood, 1 verliet de
school, omdat, zij thuis noodig was, J om
dat zij geen vorderingen maakte.
Dienstbode 8. 't'wce der.leerling-dienst
boden verwisselden de school met een be
trekking; tot nu toe zien de moeders liet
rut van deze vakopleiding nog niet ge
neeg in. 7 leerlingen gaven zich v<or liet
nieuwe jaar aan.
Het nieuwe leerjaar bogen in .Sf-j tembt-r
met 86 opleidingsleerlingen, terwijl 150 de
cursussen bezochten.
Het totale aantal Leerlingen, dat in 1919
de school bezocht, was dus voor do oplei
dingen 103, voor de. cursussen 150, samen
258. Van deze leerlingen wonen 34 in om
liggende gemeenten, en wel in Leiderdorp
4, Alphen aan den Rijn 1, Nieuwe Wete
ring 2, Oude Wetering 1, Abbenes 1, Voor
schoten 2, Wassenaar 3, Oegstgeest 2, Kat--
wijk-Binnon 2, Katwijk-ann-Zee 4, Noord-
wijk-Binnon 3, Noordwijk-aan-Zee 5, War
mond i, Sassenheim 2, Hillegom 1.
Er werd een begin gemaakt met het bij
eenbrengen van een bibliotheek voor de
leerlingen. Dank zij verschillende giften,
bracht men het tot 90 nummers. Het druk
en 'dankbaar gebruik," dat' hiervan döo»
een paar klassen gemaakt wordt,- dbet ho
pen, dat de uitleening- spoedig 'verder kan
uitgestrekt worden. 1
Hot; onderwijzend personeel bcstoüd uit
16 dames.
Geldmiddelen. Do aan dc school toege
zegde subsidies door Rijk, Provincie en
Gemeente werden uitgekeerd en do door
het bestuur reeds in Mei 1919 aangevraagde,
verhoogingen over' 1920 wei-den toegezegd.
Van groot- gewicht voor de school is do
nieuwe wet op het 'Nijverheidsonderwijs,
waarbij, de salarisseu der leeraressen gere
geld cn verhoogd worden, waarbij door
Rijk, Provincie cn Gemeente volgens vaste
bepalingen zal worden bijgedragen, zoo
dat daardoor de financieele toestand van
dc school beter zal worden. Deze wet heeft,
terugwerkende kVacht tot op 1 Januari
1919. maar in 1919 werd- nog slechts een
klein gedeelte van deze verhooging ont
vangen het bestuur gaf bovendien oen
klein voorschot aan dc leeraressen,. Daar
dc verschillende subsidies zoo laat uitge
keerd worden en de inrichting en het be
drijf der school, zooveel onmiddellijke uit
gaven met zich brengen, deed het be
stuur pogingen om eeuigen financieelcn
steun te verkrijgen, en gelukkig was een
belangstellende zoo vriendelijk, het be
stuur van kasgeld te voorzien.
Aan 9 buitengemeenten, waaruit leerlin
gen dc school bezoeken, richtte het be
stuur ©en verzoek, een subsidie te verleu
nen, zooals dat aan de Ambachtsschool
voor Jongens alhier wordt gegeven, maar.
slechts 3, Oegstgeest, Voorschoten en War
mond gaven hieraan gevolg. Het beslu ui-
hoopt. dat een volgend jaar andere ge
meenten ook bereid zullen worden gevon
den, om op het verzoek in te gaan.
Do examens voor krankzinnigenver
pleging zijn voortgezet met de candidaten
uit „Endegeest", te Oegstgeest.
Do uitslag is als volgt: Eerste gedeelte,
16 candidaten, afgewezen 3. Geslaagd: H.
G. Bakker, J. Bakker, J. Dekker, .1. 'AV
van Deurzen, T. Gerritzen, 'A. do Groot,
G. G. W. Grotendijk, W. L._ Nusitik, M.
G. de Romph, H. Rijnbergen, P. W. Si rag,
M. Verhagen en M. C. la Rivjcre, geb.
De Vries.
Den 26sten .Mei a.s. hoopt onze stad
genoot L. Zitman, chef. der firma P. J.
Mulder cn Zn., den dag te herdenken, dat
hij veertig jaar geleden bij genoemde firma
in betrekkiug kwam.
In- een wetsontwerp tót verbooging
van de Onderwijsbegrooting voor 1920
wordt voor installatie- van het nieuwe zus
terhuis als annexe van het Academisch Zie
kenhuis alhier f 28,000 gevraagd.
Voorgesteld wordt te verhoogen de sub
sidie aan de vakschool voor meisjes der
Zita-Vereeniging alhier met f 5000, der
Ambachtsschool met f4750.
Namens de afdeeling Leiden van de
Hollandsche Maatschappij van Landbouw
werd gisteren het examen melken afgeno
men, dat plaats vontl bij don veehouder
'A'. van der Lelie, te Hazerswude. Van het
bestuur waren tegenwoordig de heeren C.
Bakker, Van Dorsten,-; Nieuwenlnii3, Vvo-
iAésfcein, - Verhoog en dé secretaris der ccitf
missie, de heer. G. Ramp, van (Warmond.
Voor voldoende cn ruini -voldoende leg
den met goed gevolg liet practisch examen
af de deelnemersaan don cursus A. Vis,
J. Voe-ts en C. Bouwman, van Hazorswou-
de; W. J. van Vliet, te Zoeterwoude, Zuid-
buurt, en J. A, Vcrkleijy te Rijpwebering.
Behalve bovengenoemd bestuur u-aren
ook oenigc bestuursleden-van de afdeeling
Alphen van dc Hollandsche Mij. v. Land
bouw aanwezig, waar men voornemens ia
con dergelijken cursus te houden.
Do diploma's zullen later worden uitge
reikt in „Zomerzorg".
Do examens zullen verder nog op 26 Mei
te "Warmond en óp 2 Juni te Oegstgeest
plaats vinden.
De in uitzicht gestolde voorjaarsuit
voering van-cn in. het Volkshuis voor be
langstellenden tegen betaling, volgende op
vorige gratis-uivoeringen van denzolfcfcn
aard, waaromtrent wij reeds het een en
ander hebben medegedeeld, had gisteravond
onder vrij veel belangstelling plaats.Het
podium prijkte weer mét. pijpkruid, Mei
doorn en andore planten.
De directrice sprak een inleidend woord,
uiteenzettende - het doel van het werk in
liet Volkshuis, meer in 'fc bijzonder vair clat
w.erk, waarvan de resultaten nu zouden ge
toond worden, cn vroeg even om steun van
hen, die er mee eympathiseeren.
Achtereenvolgens kreeg men te zién de
bekende lander-operette „Doornroosje",
door jongens en meisjes der Kinderclubs,
dio het er aardig afbrachtente hooren lie
deren van een aangenaam zingend meisjes
koor; to bewonderen uitmuntende reien en
dansen van de meisjesgymnastiekclub en
vlug en correct uitgevoerde standen van
de jongens-ditoeen zeer verdienstelijko
Japanscho waaierdans met zang door het
meisjeskoor.
Do indruk, door een en ander op de be
langstellenden teweeggebracht, was blijk
baar een zeer gunstige.
In do Schotsche kerk te Rotterdam
heeft- prof. dr. A. Eokhof, van hier, gister
avond do lezing over dè Pilgrim Fathers in
Holland herhaald, welke hij reedis eon paar
maal, op 20 April en 4-Mei, in .Den Haag
heeft gehouden. Spr. zette ook hier uiteen,
dat liet doel van deze lezingen is, de be
langstelling voor do Pilgrim Fathers, van
wie men. eind Augustus en bogin Septem
ber het 300-jarig gedachtonisfeest zal gaan
vieren, op to wekken of te verni'eüwon.
BINNENLAND,
Arboidsbegrooting i
1920.
Ingediend is een wotsontworp om (deze be
groeting to vorlioogen met f 12.203.750.
Het heeft iu do ecisto plaats do strekking 'de
invoering van de nieuwe Gezondheidswet mo
gelijk te maken.
Voorts worden o.m. de tuberculose en de ge
slachtsziekten ondergebracht onder eep tak,
waarvoor met drie inspecteurs voor do tuber
culosebestrijding en met één voor de geslachts
ziekten kan worden begonnen.
Voorgesteld worden o.m. subsidicn: voor do
bestrijding v„n kindersterfte f 20.000, voor de
vereeniging voor spraakgebrekkigo on eebtor-
lijfce kinderen f 2700, voor uitzending van kin
deren naar buiten f 100.000, voor de verzorging
van kinderen van in Duitscliland verblijvende
Nederlanders f 100.000.
Het bedrag dor .uitgaven kcaohtens do
„Werkloosheidsvcrzekeringsuoodwet" 1919 wordt
verhoogd met f 2.000.000. Dit, wijl in volc be
drijfstakken als de sigaren- en tabaksindustrie,
dc- klompenindustrie en de zeovisschorij, een
veel omvangrijker en langduriger werkloosheid
ontstaan is dau bij het ontwerpen der begroe
ting was te voorzien, terwijl dezo elders, als ila
de schoenindustrie, dc margarine-industrie
thans grooten omvang dreigt aan to nomen.
Tot medio Februari 1920 is f 178.000 uitge
geven, voornamelijk als gevolg van groote werk
loosheid onder landarbeiders, transportarbeiders
en fabriek-arbeidois. Hef schijnt raadzaam, dit
bedrag op 3.500 0000 te stellen,
lugèlascht wordt eon artikel: bijdragen aan
gemeentebesturen wegens uitgaven aan faij-
slag op de Iconen van in Nederland wonende
en in het buitenland "werkendo arbeiders,
f SOO.OOO.
In de voreenigdo vergadering van 'dijk
graaf on hoogheemraden en hoofdingelanden
van het Hoogheemraadschap Delfland werd 'de
Tokening van hot fooogkoomraadsoliap over het
dienstjaar 1919 goedgekeurd Zij bedraagt in
ontvangst f 706.939, in uitgftaf f 84S.132, alsoo
oluiteode met een tekort van f 82093.
In hot gebouw der Tweede Kamer zijn
6amcn gekomen vertegenwoordigers van
verschillende Kamerfracties, ook van de
rechterzijde, en de heeren mr. J. P. Fockè-
ma Aadreae, burgemeester van Utrecht-;
rnr. S. J. L. van Aalten, wethouder van
financiën te Rotterdam; mr. M. Slinger-
berg, wethouder voor financiën te Haar
lem F. M. Wibaut, wethouder voor finan
ciën te Amsterdammr. dr. J. H. P. van
der Grinten, gemeente-secretaris van Nij
megen P. J. Kantor, wethouder voor fi
nanciën te Dordrecht, en mr. A. Jonker,
directeur-secretaris der Vereeniging van
Nodorlandsche gemeenten.
Op deze conforentie met de fractie-ver-
togonwoordigors is een bijeenkomst van de
zevon vertegenwoordigors der gemeente
besturen met de commissie van voorberei
ding voor het desbetreffend wetsontwerp
gevolgd. Uit deze laatste bespreking kan
worden meegedeeld, dat namens de com
missie van voovboreiding i-s verklaard, dat
zij niet den Minister van Financiën nader
.overleg zal plegen, omtrent nog aan te
brengen .wijzigingen in het wetsontwerp.
Do beraadslaging mot de verscliilln.de
fraotiëvortcgenwoovdigcrs gaf aan de depu
tatie .uit de gemeentebesturen den indruk,
dat deze politici volkomen overtuigd waren
van de onhoudbare positie der gemeenten.
Uiteraard konden echter noch door de frac
tie-vertegenwoordigers, noch door de leden
der commissie van voorbereiding bepaalde
toezeggingen worden gedaan. („Hbld.")
Te Santpoort is bericht ontvangen,
dat onze gezant te Washington, de heer J.
T. öremer, in Engeland is aangekomen en
dab hij daar eenige dogen denkt te blijven
vóór bij naar Nederland komt. (,,N. R. C.")
To Utrecht i-3 het derde nationaal congres-
voor Zondagsrust gohouden, waar dc heeren
Dressolhuys on Kooien, beiden Kamerlid, het
vraagstuk dar Zondagsrust hebben besproken.
Op de redevoeringen van dezo heeren volgde
debat. Daariiij bleek, dat er geen groot onthu-
siasmo bestond voor de" nieuwe Zondagswet.
Do hoer Kooien lichtte als zijn mecning na
der toe, dat do nieuwo Zondagswet -niet wil be-,
vordering van do Zondagsheiliging, maar be-,
scbenming van de_belangen- dier heiliging.
Do hoer Dressolhuys verklaarde in Zondags-
heiliging een privaat begrip te zien. Aan de per-
fectioncoring van do - Zondagsrust ftoêt men;
nict icta vastkoppolon, dat niet als overtuiging
in. het volk leeft. De wetgevende macht moet.
getai opvoedende taak willen volbrengen, maar
ooa^olideercn, wat als algernc-ene zede uil het
volk opkomt.
Beroepen is bij de Gerei. Kerk te JHarlin-
gen ds. G. Wisse, te Driebergen.
Önder voorzitterschap van prof. P. A'.
l iepenhorst ia te Arnhem de algememe ver-
gaoering gehouden van den Chr. Boeren-
en Tuindersbond in Nederland.
Uit het jaarverslag bleek, dat thans alle
provinciën behalve Limburg in den Bond
georganiseerd zijn. Uit 'de rekening e"h. ver
antwoording bleek, dat de ontvangsten over
1919-bedroegen f8833, de uitgaven eveneens
ooch een post van ongeveer f 2000 voor „Het
Platteland" moet nog betaald worden.
--- Aan den vooravond der jaarvergade
ring' der Ned. Gustaaf-Adolf-Vereeniging
heeft in do Groote Kerk te Breda een gods-
tlienstoofen:ng plaats gedad, waarin de hee
ren A. Adriani en J. P. Caunegieter het'
woord voerden. Aan daze godsdienstoefe
ning verleenden mevrouw Van Lier-Goed-
vriend (zang) en de heer G. Dorrenboom
(orgelspel)hun welwillende-medewerking.
Na afloop bood de. afdeeling, Breda den
leden enafgevaardigden de gelegenheidtot
een gezellig samenzijn, waarvan, velen ge
bruik maakten.
Gistermorgen werd de jaarvergadering in
hotel „Mastbosch" te Ginniken geopend-door
prpi. L. Knappert, van Leiden, voorzitter
van heb' hoofdbestuur.
L/o secretaris. 71e heer M: Jousfcra, van
Lelden, las het jaarverslag, waaruit Blijkt,
'dat de te vorigen jare ondernomen
poging tot propaganda in- Groningen wéinig
succes heeft gehad. Gunstig steekt daartegen
af het werk van ds. G. A. van Brugghen, die
door heb vervullen van spreekbeurten en het
bezoeken „van leden aan hun huizen het le
ven heeft gewekt in sluimerende afdeelingeti
en voor do vereeniging veel heeft gedaan.
De vereeniging telt 2984 loden, verdeeld
over 80 afdeelingen. 24 correspondentschap
pen en 7 vrouwenvereenigingen. Onder de
bloeiende afdeelingen behoort Roermond bo
venaan te worden genoemd; Den Haag telt
het-grootste aantal leden.
Uit de rekening van den penningmeester,
den lieer W. J. Suringar, Vaü Leiden, blijkt,
dat do ontvangsten van 1 Juli 19181 Ja-
Euari 1920 bedroegen fjlÖ%77; uitgegeven
word f16.753. overeenkomstig 'het onder-
steuningspRn, vastgesteld in de vorige ver
gadering to Assen.
Als gasten waren ter vergadering aanwe
zig de heeren Jan Sebesta, rei predikant
van do Tsjechiscb9 synode te Praag, en J.
Cnrispeels, predikant bij de Belgische Staats
kerk te Brussel, die beiden door! den voor
zitter hartelijk werden begroet.
Ir behandeling kwam hit ondersteun'ngs-
pian, waarvan e:n aanbal posten tot uitvoeri
ge bespreking aanleiding gaven. Aan ge
meenten in Nederland, Oost- en West-Iudië
(Aruba), België, Oostenrijk en Duitschland,
en Smyrna, Cartageni, Roubaix, Santa Lea-
poklina (Brazilië) en Mor:.n worden grooters
er, kleinere bedragen toegekend.
De vergadering zond een telegram vatf
yankbetuiging aan de Koningin.
Na de rustpoo3 kreeg ds. E. L'. Smit het
woord voor zrjn mededeeling over het pro
testantisme in Spanje.
De voorzitter bracht ter tafel een ver
zoek yan de „Evangelische Bund zur Wahrung
'dor duitóch Interessen."
De vergadering keurde goed, dal de .Ver
eeniging met den wereldbond." de Evang.
alliantie e. a. Oen manifest in de dagbladen
zaï ohderteekénén.
In het hoofdbestuuc werd als'lidherktf-
Sten prof. dr. H. M: van Ne3 (Leiden) ent
gekozen, in de vacature-Idenburg (niet her
kiesbaar), jhr. mr. W. C. Quarles v. TJfford,
te Amsterdam.
Voor do benoeming van oen directeur van
hot gemeentelijk grondbodrijf te Apeldoorn is
door B. cn W. de volgende voordracht aan den
Raad aangeboden; l. G. Gerritsen (S. D. A. P.,
Raadslid); 2 J. W. H. de Boer, directeur van
het brandstoffenbureau; 3. J. F. Vogel, ambte
naar bij bet Koninklijk bosebbedrijf, allen la
Apeldoorn.
Men meldt, dat het hezoek der 156 kinde
ren van Schwarzmeicr'a Kinderkoor uit Berlijn'
aan Het Loo niet doorgaat,
Te LnagHoercn is overleden, de be
kende tabakscnakelaar J. II. Lieftinck.
Voor bob aandeel, dat bij beeft gehad1 in do
commissie van 'do statistiek, erkende de
Regceriug zijn verdiensten, door liem té be
noemen tot offioiei* in de Öranjc-Nassau-
•orde.
Do lieer en mevrouw Jobs. ten. Calo-
Korbonbout van der Sluys, te Almelo,
schonken aan do arbeiders der firma H.
'ton dato Hzn. en Oo. nlcïaar een. stamkapi
taal van £50,000 voor een fonds tot_vcr-
ploging vari tuberculose-patiënten.
Op ccn desbetreffende vraag van bet
Tweede-Kamerlid don beer Rink heeft de. Mi
nister van Financiën geantwoord, dal liet wets
ontwerp tol betere regeling van de pensioenen
der burgerlijke ambtenaren, waaromtrent de
Regooriog lot een belangrijke afwijking van het
ontwerp der Staatscommissie is gekomen, op
grond van nieuwe berekeningen, binnen enkcJov
dagen aan den Raad van State gezonden zal
wordon. De Minister hoopt, dat het in den loop
der volgende maand bij do Kamer zal kunnen
worden ingediend.
Door. de Regeëring zullen maatregelen'
worden genomen; om de voorschotten en de de
finitieve béd ragen der Rijks vergoeding van do
ondorwijzorssalarissen in hef vervolg zonder tus-
ftolienkomst van GetL Staten vast te stellen. In
de eerste plaats is hiertoe noodig een aan het
Departement in te stellen centrale registratie
van allo ouderwijzere, zoo openbare als bij
zóndere, over het geheet? land. In verijand hier-
medo wordt voorgesteld het betrokken artikel
der Onder wijs-begroot ing voor 1920 te verhoo
gen met f 7000.
In den laatsion tijd zijn bij vernieuwing
wad or de belangen van aanraking tusschen Ne
derland en Zuid-Afrika, speciaal wat het on
derwijs aangaat, naar voren gekomen. Gedu
rende don oorlog was er veel, dat de overeen
komst van Zuid-Afrikaansche studenten voor de
studio aan de hooger-onderwijs-inrslellingen
hier le lande belommende. Nu dc tóestaniden zfch
in gunstiger zin hebben gewijzigd, blijkt in
Zuid-Afrifca bij velen de neiging tc bestaan voor
hun verdere wetenschappelijke ontwikkeling we
der ons land te bezoeken. Op de Onderwijsbe
grooting voor 1920 wordt daarom f 10.000 uit
getrokken, ten eindo daaruit, in overleg met
de Nod. Z.-Atr. Vereeniging. beurzen toe te ken
nen aan Zuid-Afrikaaascbg studenten.
Door den genoraal-mojoor inspecteur
der infanterie is aan de burgemeesters
een opgave gevraagd van de personen, die
deelnomen aan do schietoefeningen tot
verhoogiug van 's lands weerkracht; cea
opgave, die in javon niet is gevraagd.
Blijkon3 het op het ate. congres uit te bren-
gon joarvorslag dér S. D. A. P.'bedroeg het aan
tal afdeelingen der partij op 31 December 19l8r
595, op 31 1919 045. Hol aaulal afdeelingsle-
don bedroog op 31 Doconibor 1918: 37.628, op
31 December 1919: 47.870. Hiodbij komen 64
verspreide loden (op 31 (December 1918 was dit
aantal 92), zoodat. op 31 December 1919 do
partij in totaal 47.934 loden, telde. Hel ledental
ging in don loop van 1919 dus met 10.214 voor
uit, d.i. mei 27.1 pCt.
Het aantal vrouwelijke léden bedroeg op 31
December 1918; (18 pGt SI December 1919:
10.024 (20.9 pGt.). In de vier grootste plaatsen
hodroeg bot aantal vrouwelijko loden op 31 De-
comber 1919: Amsloril.ini 1307 (23.8 pOt.) (31
December 1918 22 pCt); Rotterdam 716 (268
pCt.) (31 Doe. 1918 22 pCt.); Den Haag 526
(26.4 pGt.) 31 December 1918 27 pCt.); Utrecht
151 (16.G pCt.) (31 December 1918 16 pCt.)
Meermalen bereikten het partijbestuur pro-
tosten tegen het op belangrijke momenten'af
wezig-zijn der Kamerleden der partij; ook vcr-
schennen af en toe onkefe ingezonden stukken
ia „Het Volk" hieromtrent Naar aanleiding
j hiervan werd deze aaugelogonheid eenige ma
len in het partijbestuur besproken. Hoewel er
kend werd. dat de Kamerlodcn zich vaak in een
mooüijk parket bevinden, daar zij voortdurend,
tientallen verzoeken tot liet vervullen van
spreekbeurten ontvangen cn evengoed van hen
geeisc'ut wordt, voortdurend in de Kamer aan
wezig te zijn. meende hot partijbestuur, dat liet
absenteïsme ioch vaak al te ernstige afmetin
gen aanneemt Hot kan zich echter niet bezig
houden met do verzuimen van de Kamerleden
en besloot daarom den gewoslelijken besturen in
overweging te gaven, de Kamerleden van hun
kieskring, die zioh voortdurend aan dit envoi
schuldig maken, verantwoording te vragen en
hun. zoo noodig. te verzoeken af te treden.