Ho. Ï8410
Ds misère van de „Codro".
SPORT
FEUILLETON
Met d8 Lappen op het Hoogland.
LE8DSCH DAGBLAD, baandag 8 Maart.
Tweed 9 Blad Anno 1920.
Het 13 mei le industrieën, tijdens den
oorlogstoestand vanwege of met mectawer-
fcjng van do Regeering ontstaan, alles be-
iiaJve voor den wind gegaan.
Voor de voederfabricage, systcom-Van
Calcar, waarvan wij in Leiden en omge
ving indertijd do ondraaglijke lucht hebben
verdragen, zal, olijkons de jongste debat
ten in do Tweede lvamer den Neder Jond-
echen natie nog V/2 millioen Hollaodsche
guldens moeten opdokken, terwijl de mooi
voorgespiegelde voordeel en, zoo goed als
pAhil zijn gebleken.
Te gelijk met doze jammerlijke misluk
king komen de klcnhten over een andere,
moet samonwerking der Regeering opgerich
te industrie, do Coöperatieve Groentendro-
gerij en -in ma kor ij „Coclro", bijna onder
den rook van Leiden, te Piot-Gijzonbr ig,
gevestigd. In ons nummer van Zaterdag
hebban wij medegedeeld, hoe onaangenaam
de stemming onder de leden dezer Coöpe
ratie in den bollenstreek is, nu zij door
voortel aren den achteruitgang van zaken
genoodzaakt zijn bun aandteelen, waarop 1/4
deel was betaald, vol te storten, waarvan
rij vermoedelijk wel nimmer weer iets terug
sullon zien
Het ledental bedraagt, blijkens het eerste
jaarverdag. 717, to zam-en vertegenwoordi
gend 3567 H.A. grond. De leden waren
krachtens de statuten, verplicht voor elke
hun toebehoorendo H.A. land een aandeel
van f 100 te nomen, waarop slechts f 25 be
hoefd o to worden gestort, 't Werd ons, zoo
verteld on or.s sommige bollenk weekers,
waarbij wij eens kwamen informeeren, op
de oprichtingsvergadering heel lekker ge
maakt. Bij die f 25 zou het vast blijven. En
jra moe* men de f 75 per aandeel ook dok
ken.
Het geheelo bedrag van het aandeelon-
kapitaaï bedraagt f 339,400. Bij oprichting
werd gestort f 84,850. Het restant is nu be
taald, in totaal f254,550. Indordaad geen
kleinigheid en als uien nu hoort-, dat e<r on
der de leden zijn, die nooit iets aan Co
dro" hebben geleverd en er dan ook met
van hebban geprofiteerd, dan kan men de
geprikkeldheid, waarvan in bedoeld be-*
licht gesproken wordt, verklaren, vooral,
omdat men van clan dreigende déb&cle aan
de Regeering de schuld geeft.
Laten wij aan de hand der geschiedenis
dezer zaak eens zien wat daarvan aan is.
Toen in den winter 19161917 de voor-
litzdchten in tiet bioembollenbedrijf zich
steeds ongunstiger lieten aanzien, kwamen
do voorzitters der drie grooto organisaties
van deze cultuur, de heeron E. H. Kre-
laga, W. Waniaar en L E Koolhoven,
in. De»n Haag bij eon, om te komen tot een
bijzondere teeltregeüng voor het bloembol
lenland on het verkrijgen van gunstige be
palingen voor do groentencultuur.
Aangezien door groent endrogera in dien
tijd groot© winsten werden gemaakt, was
er idles voor te zeggen, dat deze winsten
den telers zelfven ben goede zouden komen,
door gezamenlijk het groentondrogersbe-
drijf coöperatief te gaan uitoefenen.
Het denkbeeld vond steuii bij den voor-
maligen Minister van Landbouw, die, door
den uitvoor van groenten te bevorderen,
gaarne er toe wilde medewerken, dat de
coöperatie uit do bloembollenstreek zou
worden ingeschreven als groent.endrogerij
en zouterij. Slechts groenten van zuiver
bloembollenland zouden in de voordeelen,
door den Minister toegezegd, deelen.
Men heeft de zaak dadelijk in het groot
opgezet, verzekerde, zich het bezit van ruim
anderhalf H.A. grond, behalve van een ge
deelte berm van den weg nabij Piot-Gij zen-
brug, te midden van een uitgebreids groen-
fcentoccit gelegen, bij een groot vaarwater
aan het spoor en dicht genoeg bij d© Elek
trisch© Centrale te Leiden, om van elek
trische kracht to. worden voorzien.
Hoewel de leiding in goede handen zat
en er mannen aan het roer waren, die ver
trouwen verdienden, bleven toch eon aantal
kweekers aan den goeden uitslag twijfelen-
Dezen hebben nu gelijk gekregen.
En hot mag inderdaad worden betwijfeld,
of net wel goed gezïon was, om oen bedrijf,
dat uit den aard der zaak oen tijdelijk ka
rakter moest dragen, zoo breed op te vat
ten Ab eenmaal de oorlog voorbij was,
word toch gehoopt op normale toestanden
©n dan. zou men immers de groenten teelt
weder verwissolen met heb kweeken aan
bolgewassen, waartoe de grond tusschcn
Haarlem on Leiden zich bijzonder eigent.
Waarom dan die groote, kostbare s te enen
gebouwen, alsof het „Codro-bedrijf altijd
zou voortduren?
Dank zij den gunsbigen bepalingen van
de Regeering, zóodat haast al de product-en
gedroogd en geëxporteerd mochfcon worden,
kon mot groote tevredenheid op eb resul
taten van het eerste vercenigingsjaar wor
den teruggezien. Aan de leden kon een to
taal bedrag' ~an circa f 1,000,000 wo-rden
uitgekeerd, d. i. ongeveer f300 per H.A.
Het eerste jaarverslag ademt dan ook
groote dankbaarheid jegens den Minister
van Landbouwmet vertrouwen werd heb
nieuwe jaar ingegaan en do hoop uitge
sproken, dat heb bedrijf zoo spoedig mo
gelijk worde gebracht tot een zuiver com
mercieel bedrijf, vrij van gunstige bepalin
gen van Regeeringitoezicht.
En men had zoo goed vertrouwen op wel
slagen, dat er een nieuwe zouterij bij ge
bouwd werd, even royaal ab Codro" zelf.
Ware do oorlog niet beëindigd of na de
beëindiging de uitvoer op denzelfdcn voet
doorgegaan, de hoogo exploitatiekosten
zouden ruimschoots gedekt geworden zijn.
Yan September tot December 1918, toon
er nog groote hoeveelheden gezouten groen
ten. in voorraad waren, had men deze voor
raden nog tegen goeden prijs kunnon uit
voeren.
Minister Van IJsselstein verbood toon
echter den uitvoer, doch weigerde later,
wat volgons do meeoing der vennootschap
was overeengekomen, deze voorraden door
heit Rijk over te nemen.
Wat- zou het Rijk or ook mee ck>en?
En toen de uitvoer weder was toege
staan, waren de aanwezige groenten, in
verband met de lage valuta, zoo goed als
onverkoopbaar. Men zit er nu opgescheept
met enorme voorraden zuurkool en andere
groenten, cSIb straks tot bederf zullen zijn
overgegaan en geheel woordeloos worden.
Het bestuur, van Coclro" is slecht te
spreken over rite Regeering, en als het jaar
verslag 1919—1920 straks onder onzo oogen
komt, zal er ons wol niet, zcoab het eerste
jaarverslag, ean geest van dankbaarheid
jegens den Minister uit tegen komen.
Men spreekt zelfs van een proces der
Vennootschap togen de Regeering.
Of dit zal doorgaan en wat de uitslag zal
zijn, kan moeilijk voorspeld worden. Dat
hangt geheel af van de afspraken, indertijd
tusschcn het ,,Codro"-bestuur en de Regee
ring gemaakt, cn van do wijze, waarop dit
zwart op wit in contract-vorm is vastge
legd.
Hoe dit zij, zeker is, dat ook deze grootsch
opgezette crisis-onderneming, waarbij op
geen uitgaven is gezien, op een débdcle
dreigt uit te loopen, cn dat cr veel goed
Hollandsch geld mee gemoeid zal zijn, het
j moge dan komen uit de zakken der belas^
tingbotalers of uit den kleineren kring dor
boll enkweekers, die nu reeds hun volle aan
deel van f 100 por H.A. hebben moeten
offeren.
Uit Katwijk-aan-Zee.
TI.
Men schrijftToos:
In do voorlaatsts Raadsvergadering gaf
do Voorz.'tber naar aanleiding van een door
don heer P. Meerburg ingezonden vraag een
utiierlgo uiteenzet Jog oer ho!, g schil, dat
gereden w:s tuzszhen dea M n s er van Ar
beid en het Gemeentebestuur van Katwijk
ovei da juiota toepassing van het Werk-
1 cosheidsb.slult 1917, inz.nierheii wat be
trof do uitkoeringen aan bij den Chr. Fa-
fcricks-, Haven- en Tranap rt rbe'dersboud
geoigariseerde zeev ss :hera. War.t, men mo t
niet over het hóófd zien, dal de WeJdoo:-
hekbvsrzekeringsnoodwet 1919, z oals wij
ie onze vorigo bijdrago raed3 eanïgszins
deden uitkom n, slechts beo> t me. h3C. oog
op de abnormal© tijdsorrs ndlghoden een
verhoogde uitkeer'ng aan de werkloozen te
verstrekken, doch dat zij geenszins he! goede
beginsel, dat aan het werkloosheidsbesluit
j voor meid tan gr ad dag l.gt, mag aantasten.
Trouwens hoeft d9 Mos er zal is bi) de
behandeling van het wetsontwerp in de
Ftist3 Kam:r n e. ten s ell gste verklaard?
Waarmede verge-e.J g ng de t- 0 e2 e g g ig
op de pertinente vraag van den afgevaardig
de voor Zuid-Holland, den heer J. II. de
Waal Malefrjt, burgemeester onzer gemeente,
dat ten aanzien van het ontwerpen vau ïege-
lingen, dio op belangrijke utkeoringen be
trekking zoudi'i hebben, waarbij de gemeen-
to in het geding kwam, da betrokken Ge
meentebesturen in don regel zouden wor
den gehoord. Hieruit blijkt ten duidelijkste,
dal geno.rndo afgevaardigde toen al pers
pectieven zag, waarin gevaren voor da auto
nomie d?r gemeente kunnen schuilen.
Wanne.r gevraag 1 wordt: Is he. haring-
visschersbwdrrif te beschouwen a'*3 een sei-
zoenbodryf dan luidt daarop het am woord
ongetwijfeld rive. t geod. Zoedra dus deze
vi&scherij b.ö.ndigd is, of om den zeemans
term een3 te gebruiken, zoodra do visschers
mei behouden teelt zijn, dan stro iet de gage,
dio zij in .-ecu hebben ontvangen, tot onder
houd van het gez.n gedurende de komende
weken B.n dergelijke beteeaeiis werd reeds
aan dat bedrijf toegekend, toen er nog van
geen georganiseerde vakbeweging sprake
was. Oi denkt da Bood en over, nu lie: in
z£n kraam te pas komt, een ander karakter
daaraan fcoa te dragen?
Op het G ra entehuis te K twijk-a n-clen-
Iiijii weid er en volkomen te.echt an
dean over gedacht. Het is zeer prjjzenswa. r-
dip to achten, dat m:n daar het ontwei p-
N.odwet 1919 z.lfs zoo vro g in s'.idi; ge-
r.cmen had, dat al dadelyk de finaocleele
gevolgen, welke er voor do gemeente uit
kenden voortvloeien, werken ove.z en, in
dien ua 23 dagen wachttijd aan eiken jreor-
g n se rden zee v ss her, d e ic da rto a n-
meldzn z©u, een u.ta.ee&Jng u t de werklo^-
zeLkas v.rstrakt wordt, onve 3ck llig oi hij
met goede, dan wel met m.ndor, goede uiï-
komsten aau de hailngvlsscherij had deel
genomen. En dat het h.ertoe komen zou, is
hei gevolg ui is uitend h erv.n, dai de Minis
ter verzuimd heeft ten aanzien v„n deze
greep, reglementaire met do plaat eijke om-
staDd.ghed.n rekening houdende vooischr.f-
ten uit to vaardigen, waarbij althans een
wachttijd wordt voorgeschreven in veihou-
drag van het loon, dat door han over het
afgeloopen jaar is verdiend In plaats van
zulk een maatregel in te stellen, bepaalde
do Minister maar een wachttQd van 23 na-
gen, aanvang n.m.nde dadeljjk na het tijd
stip, dab ais afmonstering van den matroos
iLoet worden -beschouwd. De duur vaa Je
uitkeering werd bepaald op 72 werkdageu
in liet kal ndarjaar. Overigen3 had voo.loo
pig geen reg.emeatawijzig.i.g pl .ats, ia elk
geval de goedkeuring op de wyz.g ng van
net reglement in z'^n geheel v^.rdj ra-ngc-
houden. Dit nu was de een.ge» beper.Jug,
weiko ten opz.chto v-n de uit^eer.n^e-n ge-
at ela weid. in he. bez.t van- zuU een vry-
brief, om naar believen te kunnen beschik
ken over go. del ijken steun uik 's ivy as- en
gemeentekas, nuukLe de B.nl w.Jdra 'n aan
vang met de uiteer «ge-.i and e zg- weik-
lcozo zoevosschers, w-ar^nder men er aao-
uof, die bijv. f2(hX) en beiangr^: meer
uit-siuitenü uijt de h^riogvisscherij hadden
bésjmd, t.rwjjl wij d-arojj m a bu.t.n b.-
ÊChouwmg Ltai de bedragen, weiae ia het
vccijaar mei de ir^wav^sehery or uit an
deren hooide waren verd.end.
't Sprnigt loch a* dade.ya in h<^: oog,
dat hot nLt in de oedwelmg der Werkloós-
ne.dfcverzeker.ngswet^ov.ug liggen kan, dat
na zoo'ti korten termjn deze categorie van
zeevisschers, ais werklooze m et wor
den aang.m.rkt en u.t eer.ngen v-n noode
2ou^e hebben, om daarmede Aa het levens-
cndeihoud van h.t'ge^n ie v.orz.en. Zeker
door deze ovci weg ngen geleid, prótasteei.de
het Gemeentene.tuui b.j den M»u ster tegen
hei doen van deze ui.aeeringen, met het
rasu t. at d^t Z.Lxj. ondubb 1 on 0 to ..e.-
n.n g_t z cü m l de zien w^^e van he<. Ge-
mêaiieejeoi-Uur te kuunaii vereoa.gen en dat
in.ind.en aan h.m derge.,ke u t.e ringen o -
guinoi.Vtera vo.imvv^men. Nadat men ten
slotte hoards, dat de M n ster schois.n^ van
do irii.botnlJig._u aln.er h^d fce.ole.i in af-
wacidnig van een nmler onder-oen, werd
ei niot meer aan ge.wijie.d^ or de aaiige-
lcgenheid zou a een n_ar hat Geni-entene-
stuur g.w n-ari.a zn w.r e. o.gel st. liet
maaktj intu-sah.u vaa da_e ge.-g be.o g--
biaik, om den Mini-tar een w. cho üme ei.ig
ter* goedkeur Jig vo.r te legg-fl, met de J>--
doelnig, d..t dij nog v.or d t jjar geldende
zcu worden verklaard.
Tot zo. ver hebbeii wij nu geconstateerd,
«dat de Minister hel met alles eons is, doch j
en dat is juist het onccgrype.ij :e van het j
or.dorhavigo geval ondanks dit, wilde J
hij niet tan minste ons is het tegendeel
niet bekend in de voorstellen treden,
omdat de Bond uithoofde van adm u strati.ve
mceilijkh:den bezwaar maakte de voorgestel
de regehng nog dit jaar in te voeren.
Sunraia bumm rum: de Mn t r g.dr agt
zich gedwee naar do weii-chea van dea
Ghi Fabrieks-, Haven- en Tr..ri.>pritarb-i-
dersbond, hij laat boe, dat er een aanslag
cp de autonomie der gemeente gepleegd i
wordt; het gemeente beat uni staat als 't wkre
machteloos tegenover het fe t, dat op on-
rechtm.t ge w.jze met de gel m d ie en der
goin.outc wordt omge pr ng.n.
Za! de wcrklooshe.d, wel..e liier in toe-
r.enktide mate ten gevolge van de crisis
in het Hirlngviisch.rijbed.^f, voor de dear
.staat, n et g n^eg geide rjke ofiers opeischen
uil de Gemeende mis? VVaorlgk, ongemoti
veerde uitkeer.ngen, waarvan nier-oven
sprake is, schreien dan toch ten hemel!
VOETBAL.
Do uitr lagen van gisteren iuidon:
j NEDERLANDSCHE VOETBA! BOND.
West. lc klasse. II. F. C—H. V. V. 1—1;
Quick—A. F. C. 1—0; I). F. C.—Blauw-Wit
2—0; AjaxU. V\ V. 3—1; V. O. C—
Sparta 03.
O vorgangsco ra politie: Stormvogels
Spartaan 11; V. V. A.'t Gooi 20; V. U.
C.Concordia 02.
3e klasse: A. S. G.—D. V. C. 2—2; Delfia
B. M. T. 3—1.
Oost. Ie klasse: U. D.Vitesse 11;
Bo-QuickP. W. 1—J; Z. A. C.—Go-
Ahead 0-1.
Zuid. Ie klasse: Willem IIV. V. V.
22; 't ZesdeBredania 01; Wilhelmina
N.' 0. A D. 1—0; M. V. V.—N. A. G. 1—0.
Noord. Ie klasse: Be-QuickW. V. V.
32; Alcides—Forward 21; FxisiaVelocï-
tas 1—2.
Buiten de competitie,
i V. S. II—a V. S. I 2—1.
j U. V. S. Ill—D. V. S. II 6—3.
Overzicht.
Van onze voorspellingen van de wedstrijden
van gisteren is ditmaal wel heel weinig terecht
gekomen. In eon door V. 0. C. zeer slecht,
door Sparta uil-stekend gespcolden wedstrijd,
werden de rood-zwarte Rotterdammers, door
hun rood-Witte stadgenooten zelf3 mot 30
geklopt Om dan bij de leidende teams te blij
ven, H V V. zag geen kans om van H. F. C.
te winnen en moest zich mot een gelijk spel te
vreden stellen, Quick sloeg A. F. C., D. F. G.
sloeg Blauw-Wit en Ajax bloef in de meerder
heid togen U. V. V. en onzo voorspellingen wa
ren steeds hel tegengestelde van de uitslagen.
Intut-schon H V. V. kan eventueele kampioon-
dchapsdrooweu gerust opgeven. Om evenveel
punten als H. B. S. te halen moot Zondag van
Ajax gewonnen worden, en om dan nog boven
H. B. S te komen moet met 50 o.i.d. van
Ajax gewonnen worden. Het laatste is in ieder
geval al heen onwaarschijnlijk. Do kanson op
een V. O. G.-kampioenschap gaan na de neder
laag van gisteren ook met een aanmerkelijke
vaart omlaag en vertoonen heel veel neiging om
op nul te komen In de drio nog te spolen wed
strijden mag hoogstens één punt verloren wor
den cn dan nog maar als do V. O. C.'ers er in
slagen het doclgemiddelde heel wat te verbe
teren.
A. S. G. speeldo gelijk, had intusschen met
evenveel pleizier kunnen winnen of verliezen.
Gevoetbald werd er noch bij A. S. G. noch bij
D. V C. Uitgezonderd Roem en Wamslekcr (en
Walstra, die niets to doen kreeg) bij A. S. G.
en dc mid-half bij D. V. G. was de rest zelfs nog
beneden slechts derde-klas-peil. Eon jongeling,
dio eerst bij A. S. G. rechtsbinnen, toen links
binnen speelde, deed alsof hij er iets van kende,
maar wais in werkelijkheid zoowat dc sleehtsto
speler van beido elftallen. Do beste van het
veld was de scheidsrechter. Het doet ons ge-
noegon bij do derde-klas-wedstrijdon nu ook
eens iemand te hebben zien en hooren fluiten,
die niet voor buitenspel, hands, enz. fluit met
con zokcro regelmatigheid, afhangende van het
aantal grassprietjes, dat z'n recbtcr-groolo teen
hij clko tiende pas aanraakt, c-n zich niot laat
intimidccrcn, door geschreeuw en govlag van
al te ijverige grensrechters en geappclleer van
spelers, die mcenen, dat fouten alleen door do
tegenpartij v.-orden gemaakt, cn dat elke „door
boring van hun heiligdom'' beslist buitenspel
moet zijn. Voor het min of meer uitgewerkte
verhaal over de bijzonderheden van het drama
verwijzen wij naar het wedstrijdverslag.
In den L. V. B ging A. S. C. II—D. L. V. I
niet door, omdater maar één hal was.
Beresteijn II werd in de eerste bekerronde ge
slagen door Lugdunum I, A. S. C. III smaakte
ditmaal ook weer cons liet zoet der overwin
ning. Dc overige uitslagen zijn ons niet hekend.
A. S. C.—D. V. C. 2—2.
D. V. C., raefc bet kampomsahap voor
cogen blgiat dadelijk fine a.ri ta pakkea,
wat echter riet wegaeemfc, dat A. S." C. in da
meerderheid is en vobrioopig ook blijft-.
Na een ogenblik van g.ei samenspel krijgt
Pino Post de ba! voor rijo va-tea; ee.i
riad schot vo.gt en A. S. C. o.emt da lei
ding met 1- :j. Ofschoon nu de D.V. C.ers
er fanatiek op zitten, Kan het hun niet ge
lukken Walstra te bereiken.
Voor do rust krijgt A S O.
daarenfcag n nog eerigo kansen, die ni;.ö
briiut 61 door d.a D. V. C.-keeper keurig
gestopt worden.
Na rust pakt D. V. C. geweldig aan eo
is dan ook e_n tijd ia de meerderheid. A.
S. C. werkt zch echt:r los, zoodat het spel
weer gelijk opgaat. Als op een gegCveo
cogenblik da hRf-iinie te ver opgedrongen
is, kan A. S. O.'s achterhoede het niets
briwerkeo tegen de vijf D. V. C.ers, waar
op dan ook de gelijkmaker fa 't ne? wordt
gedeponaerd. E.ea later staat A. S. C. weer
op D. V. O.'s he.ft. Een benauwd oog en-
blik volgt voor D. V. C.; da links back vcq
0. V. C. trapt de bal wog, dook da toeloo-
pende rechtshalf van A. S. Bouwman,
weet den bat weer to bemachtigen; oen
goed hart schot volgt en A. S. C. heeft
weer do le ding. (2—1). Nauwelijks U weer
afgetrapt of A. *S. C. h:oft de bal weer in
yr»r maebt, zoodat D. V. C/s achterhoede
weer aan 't werk wordt gazet. De bal wordt
echter over do te ver opgedrengon Bouman
ge-paeld, zoodat D. V. O.'s ln„sbionen met
een through de rechtsback weet te passeeren
ea als de2so dan gehaakt wordt, scoort d9
In.k3 buiten voor zijn Ver. (22).
In de nu nog resteerend© tyd gaat heb
spel gelijk op en spoedig daarna i9 hot tijd.
Bet Nederlandsch elftal.
Do Nederlandscho Elftal-Commissio stelde
Zondag te 'a-Gravenhage do nationale ploeg,
dio 5 April te Amsterdam tegen Denemarken
zal uitkomen, als volgt samen:
Mac Neill
(H. V. V.) f v
Denis Ben Verwoy
(H. B. S.) (H. F. C
Roessel Bosschart Steeman
(N. A. C.) (Quick H.) (Sparta)
Rodermond B. Kesslor Van Diermetl
(Be-Quick G.) (H. V. V.) (Bl.-Wit)
De Natris Dé Kesslef
(Ajax) (H. V. V.)
Op 28 Maart zal het elftal oen oefenwedstrijd
spelen tegen do volgende Zwaluwencomblnatie:
Doel:* Tempel (Tubantia).
Achter: Kolthof (Tubantia) on Stevens (Wil
lem II).
Midden: Smitshoek (Tubantia), Mommera
(Willem II) en Legger (Be-Quick G.).
Voor: Welsch (A. F. C.), Vorlegh (N. A. C.),
Bulder (Be-Quick G.), Van Beurden (Wil
lem II) en Gupfort (Ajax).
Da samenstelling van het Noderlandsch elf
tal is dus andens geworden, dan algemeen werd
verwacht, al moeten we direct toegeven, dat
het thans gekozen elftal althans op papier ons
zeker niet minder sterk lijkt, dan het team, dat
do publieke opinio tot nationale ploeg gepromo
veerd had willen zien. De opname van Mao
Neill, Denis, Bosschart, Sleeman, Do Natris,
Boelio Kessler en Dé K& sler werd algemeen
verwacht, zij het dan niet allen op de plaatsen,
dio zij thans innemen. Verwey bleek den laat-
sten tijd „out of form" z'n debuut in het vorigo
Ned. XI-tal rechtvaardigt o.i. echter volkomen
z'n wederopname. Roessel en Rodermond zijn
Uit het Deensch vertaald door M. D. Z.
(Nadruk verboden.)
57)
Na middmacht stormde bet, zoodat de
hut dreigda opgenomen to worcöen. De deur
aloeg open, d© wind joeg ee»n hevige sneeuw
bui door het nauwe dal, maar hij kon «lio
bui niot deren, ik lag warm en wel onder
het bont; slapen was echter riet mogelijk.
Hemelvaartsdag. Nu zullen wij eindelijk
van liior gaan. Ik heb veel werk gehad om
mijn bagage waterdicht te maken, d. w. z.
mijn boeken, het photograplii-etr stel en
andere dingen, die gemakkelijk to bederven
rijn, zóó in te pakken, dbit ze niet nat of ten
minste niet doornat zouden worden. Wij
•hebben hier nu nl. lente, beken en rivieren
rijn ontdooid, aan alle kanten stroomt het
water en de kinderen juichen: „Hoort, hoe
hot klatert!" Vannacht heeft rich een
nieuwe beek gevormd, die haar loop dwars
door de hut van onzen ouden gemeoxte-
voogd heeft genomenzij hebben do hut
moeten verplaatsen. Het kleine, onschul-
ëüge gootjo, dat zoo kalm langs onzo hut
liep, is nu aangezwollen tot een sterk brui
sende, schuimende rivier met val op val
het gele vocht heeft diepe insnodea en boch
ten gemaakt in de sneeuw cn op sommige
plaatsen is het riviertje een paar meter
diepde kinderen meten de dfiopte mot ski-
stokken. Het water woelt dag en nacht, en
het waait zoo hard, dat do hut-bedekking
om de ooren vliegt. De doodsche ver
latenheid van het landschap is vervangen
cdoor de levendigste onrust, de zon 6chijnfc
en do wolken jagen, laag en hoog; lucht en
water zijn voortdurend in beweging en de
trekvogels komen met al hun geluiden. Do
zoo plotseling, invallende dooi is te gelijk
een genot en een plaag. j
5 Juni. Nu wij hooger gekomen zijn. is
hot ongemakkelijk koud. Wij verhuizen tel
kens, en do omstandigheden zijn bij dit weer
allesbehalve genoeglijk. Toen wij, van Vir*-
ko-karso vertrokken, viel er een zachte re
gen. 't Was zwaar voor do rendieren c)3 be
laden sleden voort te trekken over dien ge-
wcekten grond. Allen moester, een handje
meehelpensommigen stuurden, anderen
trokken. Do tocht ging door dik en dun
door beken en plassen, soms door meertjes
een geluk, dat onz© schoenen en lederen
broeken door hun dichtheid geen vocht
doorlietenmaar do bovenkleeren worden
nat on zwaar, en toen wij hoogerop kwamen
bevroren zij stijf in deal wind. Daarna moss
ten wij over een gletscher-terrein vol groo
te, ronde steensn, een ieder begrijpt wat
het zeggen wil daarover heen te sjouwen
met tamelijk zwaar belaclm sleden. Hoikla
was door inspanning en opwinding aan het
eind van zijn zenuwenhij vloekte, dat do
grond er van dreunde, en verviel afwisse
lend in de klacht: ,,0, wat is het zwaar!"
En onder dut alles moest het jonge hondje
gekalmeerd worden, dat had het nu te
kwaad in de enge omhulling; door het hot
sen van de slee kreeg het telkens een stoot
en dikwijls was het op het punt te stikken.
Als het dier al te hoorbaar zijn angst liet
merken, moesten wij er naar kijken en hot
tot bedaren trachten te brengendo rendie
ren mochten niet schrikken door zijn go-
jank. Maar erger was het, als de hond op
een heel kritiek oogonblik uit de slee rolde,
eens zelfs midden in oon beeker was niet
veel tijd tot medelijdend ontzien, het beest
werd opgevischt. geducht beknord en weer
in den zak gestoptjankte het, dian kreeg
heb slaagmet het toenemen der moeilijk
heden verminderde het geduld.
Eindelijk hield do regen op, hot begon te
vriezensomber hing do lucht over do
leege, grauwe streek, oon paar snaterende»
wilde ganzen vlogo.n laag, dicht langs ons
heen. 't Was een koud© wind, cm do kinde
ren, die een eind vooruit waren geloopen,
hadden alvast een vuurtje gestookt; in het
voorbijgaan warmden wij er ons aan. De
nacht was om, maar onderscheid tusschon
nacht en dag bestaat niot meerhet is nu
altijd licht.
Toen zoowel do dieren als de menschea
zoo moe waren, dat zij niet meor voort kon
den, rustten wij een paar uur in oon kloof
aan den voet van een steile rots. Hier was
eenige beschutting, do rendieren vonden
wat mos, en dè "zon begon plotseling heldor
te schijnen. Wie rijd had en zich bij het
vuur had verkwikt, logcb rich in dien zon
neschijn te slapen.
Do rendieren bracht men telkens naar
eén andere plek, waar zij kondetn grazen,
totdat wij allen weer kracht hadden d©
j moeilijke reis voort te zotten. Sommige slee-
j pen bleven door tegenspoed achter, andere
kwamen ons voor. Tegen oen groot rots-
I blok aan dan weg vonden wij oen jongen
I van onze gemeentegroep liggon slapen mot
zijn vaders bond als wachter bij zich. Hij
I was moe geworden, rijn moeder kon hem in
j geen van haar sleden opnemen en had
I daarom dom. jongen maar achtergelaten met
bevel aan den hond bij hem te blijven tot
zijn vader, die later daar langs zooi komen,
hom kon oppikken. Gate vond het onvoor
zichtig van de moeder, hot kind zoo alleen
bij een berg te laten rittende onderaard
schen hadden „het kunnen omruilen.
Do vermoeidheid was in don namiddag
zóó overweldigend, dat wij toch kampeeren
moesten, ofschoon do plaats er heel omga-
Gehikt voor was. Wij hielden tob den vol-,
genden dag rust, d. w. z. do rendieren had
den rust, de Lappen hadden er geen tijd
voor zij hadden voor heb hoeden krachteai
te kort, daar de jonge mannen merb do ran-
dierkoeien naar Noorwegen waren getrok
ken. Do vrouwen hadden ook de handen
vol, want do klein© kinderen moesten ge
baad wórden ook waren er huidon te
looien, het eten moest bereid worden cn
naaiwerk was er zooals altijd.
Do kudde snakt nu zóó naar vorsch gras,
dat wij vlug voort moeten. Ik zag meer dan
eens do rendieren staan kijken naar het
grensgebergte en als er geen herders en
honden bij geweest waren, zouden zij aan
stonds recht toe recht aan naar het lente
land getogen zijn. „Zij ruiken het gras"
werd er gezegd. En dat is volstrekt niet
zoo onwaarschijnlijkeen fijne reuk kan de
lentegeur best merkon, als er zulk een zoch
ten westenwind waait als nu, sedert wij
een paar dagen ciooi hebben gehad.
Juist toen wij weer zoudlen opbreken,
word er een kalf geboren; de kindéren.
kwamen mij het nieuws vertel 1 en en haal
den mij er bij. Het moederdior was zoo
gaan liggen, dat zij haar schoongelikt
kalfjo geheel beschutte; maar in het leven
blijven dio onderweg geboren kalveren zel
den zij hebben te veel te lijden.
Onze tocht ging nu bergopwaarte, de
wind werd sterker cn do sneeuwbuien dich
ter, wij kondon onzo oogen niet. open hou
den. Maar voor de rendieren was het ceai
verlichting, dab er sneeuw lagde sleden
waren nu gemakkelijker te trekken. Wig
gingen over veel rivieren, die noch gevaar
lijk noch ontzagwekkend waren, rij la'gem
nog vast, al stonu er nogal veel groen wa
ter op. Jo kreeg kippenvel, als je er aan
dacht, clit zij ondier het ijs zoo diep waren;
maar da Lappen weten altijd de gemakke
lijkst to doorwaden plaatsen te lriezen, on.
hoo hot ook was-, cr over moesten wij D©
rendieren waren schuw voor den overtocht
en do bijna volwassen jong© honden waren
or niet toe te krijgensoms moesten d©
Lappen een heel eind loopen om die jonge
honden weer op te vangen, als zij langs do
rivier liepen, op zoek naar een beteren
overgang. Do hondten blaften, do kinderen
huilden, de rendieren struikelden en een
sleo kipte in heb water om, maar allen
kwamen wij over zonder groot-er ongeval.
'b Is een vast teckem, dat wij spoodig ons
kamp zullen opslaan, als man of vrouw in
het voorbijgaan een jenevorstruik uit den
grond trekt en die in de hand of tusschcn
do bagage meeneemt. Op deze "hoogte is
geon and or hout to vincien dan jenever
besstruiken en niet. een groote en eon vol
doende hoeveelheid er van to verzamelen,
om een deugdelijk vuur aan te maken, is
niet gemakkelijkdus neemt mon onderweg
hot hout mee, dat men vindt, om voor den
eenst-cn kop koffie het water to kunnen
koken.
Hier op een kale hélling tusachoa naakte
rotsen rijn wij een paar dagen onder don
blooten hemel goweest. Het is nu zomer
dat wil zeggen volgens den almanak. Hi et
waait echter oen snijdende wind en van
nacht sneeuwdo heb geducht. Wel staat da
zon allo vier en twintig uren rood aan den
hemel, maar zij heeft waarschijnlijk alleen
warmte voor zich zelf; wij ten minste vo»
Ion er niets van.
(Wordt vervolgd).
