LEIDSGH
Zaterdag 6 Maart 1920.
Officieeie Kennisgevingen.
Nederland's
antwoord.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND,
TRIJS DER ADVERTENTIES:
SO Cts. per rc-gel. Dos ZotcTdags 40 Cts.
por regel. Kleine advertcnlifh Woensdag
96 Cts., Zaterdag f 1.bij een maximum
aantal woorden van 30. Inoasso volgens'poot-
jcoclit. Voor eventueel© opzending vao brieven
t0 Cts, por to. te betalen. Bewijsnummer 5Ctts<
Bureau Koordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
TRIJS DEZER COURANT:
Voor Leidon p. 3 mnd. £2.00, p. week f 0.10
Euilen Leiden, waar agenten geves
tigd zijn, per week 0.19
Franco per poet t..... 2.90
Nummer 18409.
Dit nummer bestaat uit DRIF Bladen
EERSTE BLAD.
VERKOOP VAN KATOEN EN KEPER.
Do Burgemeester van Leiden brengt ter
nigemeene kennis, dat, voor inwoners van
Leiden^ op Maandag 8 Maart a.s. des mor
gen? van '9—12 uur, in" de Stadsgehoorzaal
alhier zal worden verkocht prima WITTE
KATOEN en beste ENGELSCHE WITTE
KEPER 80 c.M» breed, tegen den prijs van:
Witte Katoen per 10 el "£4.70.
-Witte Keper per 10 el f4.90.
N. O. DF. G IJS EL AAR, Burgemeester.
Leiden, 6 Maart 1920.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van de Firma Tiele-
■rnan en Dros, om vergunning tob uitbreiding
van haar fabriek van verduurzaamde levena-
middejen, gelegen aan de Uiterste Gracht
No. 88 tot 130, kadaster Sectie I No. 784,
waarin geplaatst zullen worden 1 electro
motor van 35 p.k,; 1 electromotor van 30
p k. en 1 electromotor van 10 p.k., voor
liet aandrijven van een compressor en een
pomp.
Gelet op do artt. 6 en 7 der Hinderwet;
Geven bij dezen kennis aan bet publiek,
dat genoemd verzoek met de bijlagen op de
Secretarie dezer gemeente ter visie ge
legd is
alsmede dat op Zaterdag, den 20steci
Maart e.k. des- voormiddags te half elf
op *fc Raadhuis, gelegenheid zal worden ge
geven om bezwaren tegen dit verzoek in te
brengen, terwijl zij er de aandacht op ves-
6tigen. dat niet tot beroep gerechtigd zijn
zij, die niet overeenkomstig art 7 der Hin
derwet voor het gemeentebestuur of een
zijner leden zijn verschenen, ten einde
bunno bezwaren mondeling toe te lichten.
N. G DE GIJSELAAR, Burgemeester.
X'4N STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 6 Maart 1920.
BRANDSTOFFENCOMMISSIE LEIDEN.
Daar door de staking in de havc-ns de
buiten!andsche aanvoer van brandstof bijua
geheel is stopgezet en hierdoor de grootste
onzekerheid is komen te ontstaan betreffen
de de verstrekking dier minimum-raiitsoe-
nen, brengt de Commissie ter kennis van
belanghebbenden, dat do loopende bons
van de minimumrantsoenkaart No. 17
per Zaterdag 13 Maart a.s. worden geannu
leerd, opdat de voor deze bons gereserveer
de en voor het gebruik niet noociig geble
ken brandstoffen, kunnen woreien beschik
baar gesteld op de laatste bons.
Bens 17, -waaop bij den handel bestel
lingen zijn gedaan, doch waarop wegens
tekort aan voorraden niet kan worden af
geleverd, kunnen aan het Brandstoffen-
bureau ter afstempeling worden aangebo
den op Maandag 15 en Dinsdag 16 Maart
ter verlenging van den geldigheidsduur.
De Brandstoffencommissie voornoemd,
2727
P. E. BRIëT, 2e Voorzitter.
M. KRAMER, Seoretaris.
Het antwoord onzer regeerdng op de
tweede nota der geallieerden inzake ex-
keizer Wilhelm zal men gisteren zeker met
voldoening hebben gelezen. In ruim veer
tien dagen tijdb is minister Van Karnebeek
er toch in geslaagd, een antwoord op te
tellen, dat aan duidelijkheid niets te wen-
echcn overlaat, uitdrukt wat er leeft in 't
volk en toch volledig de hoffelijkheid hand
haaft.
Allereerst wordt ingegaan op het, zij het
voor do leus, Herbalen van den uiblevo-
ringseisch door de geallieerden en ver
klaard dat do tweede nota der entente niet
do minste verandering in do zienswijze
heeft kunnen brengen en dus met het oog
op de eerbiediging der rijkswetten, die
eike rogcering toch moet respecteeren, van
uitlevering geen sprake kan zijn; Ook onze
negecring brengt geen nieuwe gezichtspun
ten daarbij naar voren, te begrijpen, waar
in de tweede nota der geallieerden het her
haald verzoek om uitlevering van ex-keizer
Wilhelm immers slechts bijzaak was gewor
den, het nieuwo verzoekinterneer den ex-
keizer, liefst op een afgelegen plaats, zoo
dat or geen mogelijkheid is voor heen tot
samenspanning tot terugkeer op den Duit-
schen troon, hoofdzaak. In het antwoord
onzer rogcering is begrijpelijkerwijze het
beantwoorden van dit nieuwe verzoek dan
ook do quintessens geworden, waarom het
feitelijk gaat en o. i. kuimeai do geallieer
den thans geheel tevreden en gerustgesteld
rijn. Ronduit,, zonder omwegen, accepteert
onze rc-geering toch dö verantwoordelijk
heid van alles, wat aan plichten voortspruit
uit de tegenwoordigheid van dsn gevallen.
Duitschen heorschor op ons grondgebied en
op de rneeót formcele wijze wordt beloofd,
dat alle maatregelen zijn getroffen on ge
troffen zullen blijven, opdat deze aanwezig
heid van den. ex-keizer geen gevaa/r ople
ver© voor jle veiligheid van ons lan^ zoo
Wel als voor de internationale veiligheid.
Maatregelen ter plaatse. D. w. z. dat der-
halvü do ex-koiz<?r thans te Amorongem,
efcraks te Doorn geen vrij-man as, doch wel
.degelijk onder scherp o staatscontrole staat.
Uverbrenging naar een afgelegen eiland
acht onze regcering blijkbaar niet wensche-
lijlc en we kunnen daar volledig inkomen.
Verbazing zal het toch niet wekken, dat
onze regeering geen ein heeft in een nieuw
St.-Helena en een poort Hudson Lowe, te
meer niet, waar de mogelijkheid van sa
menzwering zoo eerder zou toe- dan afne
men, gelijk" ook vele buiten!andsehe bladen
hebben moeten erkennen.
Op die alinea's der tweede entente-nota,
die ons meer voor eigen binnenlandscii ge
bruik dienstig schenen dan ernstig bedoeld
aan ons, n.l. de verwondering, dat onze re
geering geen afschuw had uitgesproken
over do Duitscjie etrij'dmetbodcn en geen
veroordeeling had gegeven van den ex-
keizer als oorlogsmaker, gaat onze regee
ring slechts heel etentjes in, maar zij doet
dat heel handig en niet onvermakelijk.
Geconstateerd wordt, dat ons land geen
partij was bij de vredesbesprekingen te
Versailles en dus goen oordeel officieel kan
geven en dat iedere maal geprotesteerd is.
wanneer Nederlandseho onderdanen onrecht
leden door den oorlog hobgêen toch im
mers ook bij de geallieerden zelf herhaalde
lijk is geschied, haast niet minder vaak dan
bij Diiitechland, al zij erkend, dat door do
entente althans geen Nederlanders het le
ven lieten.
Of de geallieerden thans geheel tevreden
zullen zijn gesteld? We willen het hopen,
to meer waar zoo langzamerhand die scherp
ste kantjes van d£n oonlogshaat gelukkig
afslijten en het versband weer terugkeert.
Eén opmerking c.oet ons nog van hot
hart betreffende hot niet-publiceeren der
tweede entente-nota door onze regeering
alvorens ook het antwoord werd meege
deeld. Had de Nederlandsche peis niet van
buiten den tekst der tweedo nota gekregen,
dan zou eerst na het antwoordt onzer regee
ring commentaar mogelijk zijn geweest en
zou het buitenland maar al te gereede
aanleiding hebben gehad de veronderstel
ling to opperen, dat de pers het regeerings-
standpunt innam*-op con wenk van hooger-
hand of hoe, ook beïnvloed. Nu kan daar
van geen sprake zijn. Los van onze regee-
ring heeft de pers haar meening kunnen
geven en aldus doen opreken, wat het volk
denkt en getuigt, voor omtrent het ant
woord iets bekend, wns, Een antwoord, dat
geheel strookt met hetgeen verreweg de
meerderheid van Ifët Nederlaaidsehe volk
omtrent de kei2er-kwestie voelt.
Maar #en voorwaar de grief is ernstig
dat danken we het buitenland, niet onze
regeering, die halsstarrig vasthoudt aan de
oude diplomatie van pa, die de kinderen
wel eens zal inlichten, wanneer hét hem
goeddunkt.
C. A. geïntroduceerd.
Toen inderttjd bekend werd. dat de modi-
zaak van Gebrs. Retnke, aan de Botermarkt,
zou worden opgeheven, sloeg men.geen a
schrik om het hart. Deze drie perceelen
omvattende magazijnen strekten immers a
stad en met name de Botermarkt to: eer
en wat zou er voor terugkomen!
Daar vermeldde het „Leidsah Dagbia-Jop
een goeden dag, dat deze percelen waren
o\ ergegaan aan de firma C. A. Brentnnft-
meyer en, met name onder de dames, ging
er een zucht van verlichting op. De ruil
zcu goed zrin. Wie onzer vrouwen, jong ol
oua, derft al niet meermalen een Ko.pi:
gehaald uit oen der acht magazijnen dezer
firma, zij het niet te Amsterdam dan er
gens.anders. En nu zou men niet langer van
uit Leiden daarvoor natar Amsterdam be
hoeven te reizen, of de bestelling-n per brief
doen; men zou weldra ook hier terecht
kunnen.
Wie echter dacht, dat de firma, na hier
wat 'te hebben veranderd en daar wat te
hebben opgeknapt, de nieuwe zaak' zeu
openen, kende C. A. niet.
Daar zou en meest iets mooi- en iets
groots gcijiaakt worden; een zink, aie lil
onze Sleutelstad niet haar wedelgade zou
hebben.
De firmanten kwauien met e.-n architect,
onzen stadgenoot, den lieer W. van <Lr Laan,
samen, dc groole lijnen voor een algeheile
verbouwing werden door de firma aange
geven, door den bouwkundige uitgewerkt
en weldra verrees voer de 20 M. breed?
panden, een schutting. Daarachter werd met
noeste vlijt gewerkt, eerst gebroken en daa
na gebouwd. Een aanbesteding bad niet
plaats. Als men niet op getd ziet. maar alleen
Iet op soliditeit en keurige afwerking, dan
lait men z'n werk in eigen beheer uitvoeren.
Met den architect en diens arbstieken op
zichter Weekhout, werkten d? stukadoor De
Best, do schilder Van der Steen, de firma
Vöcking en enkele anderen samen, dag en
nacht- haast, totdat eindelijk do schutting
verdween en het grootsche gebouw m zijn
forscho pracht te voorschijn kwam.
De drie pereeelen z in t t één reusachtig
rerceel geworden en statig rijst de uit kunst
graniet vervaardigde voorpui op. In 't mid
den prijkt in goud het embleem der firma,
de veelzeggende letters C. A.
Bijzondere aandacht trekt de ruimte, ge
heel van glas in mahoniehout gezet, door
den architect aangeduid als eibindkast, -waar
omheen een allée en aan weerszijden twee
reusachtige étalage-kasten.
Vóór men besluit den winkel duor een
der twee breede, met massief koper be
werkte deuren binnen be gaan, heeft men de
gelegenheid den rjjken schat van artikelen
rustig te beschouwen. Hseft men in het
midden of links of rechts in de étalage-
kasten een keus gedaan, dan is men daar
binnen spoedig klaar, is men het neg niet,
welnu, in de acht Meter diepe ruimte v, jjsrn
vriendelijke dames door de lange r ij ai dames-
confectie den weg, totdat de meest ve-ïl-
èischende heeft gevonden wat haar mode-
Hevend hart begeert.
Moeten wq nog omschrijven de hoogs
lambrizeering, de diepe uitstalkasten, de
breede toonbanken, de ruims cassa en de
luxueuze paskamers? Er op wijzen, dit h.t
plafond, dat nog twee verdépingen draagt,
wordt gestut door een p.ur forsche kolom
men. beneden als omkleed met spiegels?
Zeggen dat het goheele gebouw centraal
verwarmd wordt?
Achter dit reuzenmagazijn vindt men de
vei trekken voor ds exp d tic cc.ivo cd ger als
de andere, doch even degelijk.
langs een breede eiken trap, komt men,
liooger klimmende, op het bordes, waar de
privé-kantoren der directie zich bevinden,
vanwaar deze niet ééa blik het geheeie veel
omvattend bedrijf overziet.
Nog een trap en men komt op het twee
de magazijn, bijna even groot als beneden,
waarachter nog een ruim vertrek is gelegen,
ingericht als atelier.
En daarboven nog weer een reserve-ma
gazijn, eveneens gevuld met goederen. Du.
enorme voorraad artikelen is te rangschik
ken in zes rubrieken: japonnen, mantels,
blouses, kostuums, rokken en kindorman-
tels, in alle maten en prjjzen, en naar
ieders smaak en keuze.
De firma heeft hacr eigen fabrieken en
betrekt voorts, dcordii zij behalve de negen
magazijnen in ons land, waar straks nog ééb
in Den Haag bijkomt, ook groot-e zaken in
het buitenland heelt, mede van andere fa
brieken aanzienlijke q,tantums te ge ijk. Daar
in ligi voor de ééne helft het gelie m der
billijke prijzen, die voor een ander deel
is te verklaren uit den uitsluitend contanten
verkcop, waarmede de koopstere z'cn flus
zelf ten slotte bevoordeelen c-n niet de firma.
Vanavond is de z ak vrij te bezichtigen
en om ai of niet keus te maken, liet
verlangen om te koo;;en zal men eerst Maan
dag kunnen bevredigen. Maar dan loopt
het ongetwijfeld ook storm.
C. A. hopen de Botermarkt weder tot
d e winkelstraat te verheffen. Wij hopen het
met hen en roepen de firma gaarne 'het
welkom te Leiden toe.
De heer Tjatsma geen lid der Plaatselijke
Schoolcommissie.
In de Gemeenteraadszitting van 16 Octo
ber 1919 werd tot lid der Plaatselijke School
commissie alhier benoemd een klasc-znder-
vijzer, de heer Jac. Tjalsma, bestuurslid
der afdeeling Leiden vail den Bond yaa
Ned. Onderwijzers.
Door den benoemde werd een verzoek
gelicht tot Ged. Staten van Zuid-Holland,
om vrijstelling venhet- verbod, gesteld in
art 38, 1ste lid der wet tot regpling vasi
bet' L. O., hoewel hij vin meemoe-- was, dat
liet, lidmaatschap van da,Plaatselijke Schlo l-
ci niniissre niet to rangschikken is omler vlo
ambten of bedieningen, waarvan. 3prake is
in art. 38 bovengenoemd.
Ged. Staten, gezieu de ingewonnen .ambts
berichten van den schoolopziener in het
d,strict 's-Gravenhage, van den schoolop
ziener in het arrondissement Leiden en van
b. en W. van Leiden, spreken ook als hun
oerdeel uit. dat een lidmaatschap van een
plaatselijke schoolcommissie, ingesteld krach
lens de wet, door den Gemeenteraad wel
als een ambt of bediening ia te beschou
wen.
Naar hun mecning kan de nakoming van
do omvangrijke taak, die het lidmaatschap
dezer commissie medebrengt, niet samen
gaan met de goede vervulling van de
ondorwijzsrebetrekking, terwijl borendien in
verband met do uitgebreide vo'maclit, welke
da wet aan leden dezer Commissie heeft
toegekend, het gevaar niet denkbeeldig is,
dat bii het optreden van een klasse-onder-
vihzei als lid eencr zoodanige commissie,
mie lijkh.den en co f icten tusschen laatst
genoemde en de- hoofden der scholen, ock
met het hoofd der school, waaraan de cti-
deiwijzer verbonden is, zullen ontstaan, het
geen niet zou strookeu met de ook bij het
onderwijs bestaande hiërarchische verhou
ding csa.
Redenen, waarom de vereeniging van het
on d er wij sa in bt met dat van lid eaner plaat
selijke commissie van toezicht am hun col
lege niet gevvenscht voorkomt ea het adres
sant de gevraagde vrijstelling niet kan ver
leunen.
.,Ad Nostram Utilitatcm".
In den foyer der Stadszaal gaf gister
avond het strijkorkest „A. N. U." een
concert.
De zaal was flink bezet en op liet podium
bleef ook maar weinig ruimte over fn de
eerste plaats zit.n hi r natuurlijk de dames
en de heeren, die het orkest vormen, mot de
lessenaars, vóér zich, en stond er op zijn
verhevenheid de directeur, de lveer J. Noor-
darus; en verder prijkten er de banier, oen
mooie Bechstein-vleugel van den heer Mul
der, fiima Valk, en een vrij groot org»l,
mei wèl-aandoend front. Dit instrument was
veor dezen avond welwillend afgestaan door
den eigenaar-vervaardiger den heer C. H y-
koop (Ivraaiersiraat 12), wien alle eer voor
zijn omvangrjjk werk toekomt. Het orgel,
hetwelk te koop is en geschikt voor Ideale
kerk of flink lokaal, gemakkelijk verplaats
baar, is zeer goed van toon. De heer G. de
Wolf, secretaris der orlcest-veresn'glng, heeft
het bespeeld, accompagneercnd de strjjk re,
en ook met do soli „Fest-fantasie" van
Tsehirch en „Prière" van Alex. Guilmaut.
Hji heeD liet knap gedaan. Vooral het Ia/atste
nummer klonk z:er aangenaam.
Nu wij toch van solo nummers gewagen,
zij hier tevens medegedeeld, dat da heer
f. Smittenaar, ook lid van het orkest, zeer
ten genoegen vnn het aandachtig en dank
baar auditorium ten gehoore bracht „Ara
besque" van d. Debussy en „Rondo capric-
cioso" van Mendelssohn.
Tot het orkc-st komende, het moet het
ons niet euvel duiden, dat wjj het 't laatst
enze volle aandacht schenken - kunnen wjj
bet alleszins prijzen om zjjn keurig spw
van dezen avond. Maatvast, over 't algemeen
zuiver, beschaafd hebben de dilettanten de
verschillende nummers uitgevo rd. De near
Ncordanus staat er niet voor niet; er wordt
op zjjn leiding terdage gelet. De militaire
marech van Schuberi en een marsch van
Edenberg. het begin en het s'ot, werden
flink gespeeld; de ouverture' „Die Z-auber-
flöte", niet gemakkelijk, werd niet mishan
deld; „Bahillage' van Gilet met d? noodiga
teerheid bejegend. Over „Salut d'Amour"
van Elgar, „Simpte aveu", een initrumen-
tatie van den 'directeur, v n Thome, en
„Entre'acte-gavotte" van G l et konden allen
en "ook de leider zelf tevreden zijn, en de
„Gold-und-Silber-wals" van Léhar werd' ge-
past-lickt en in gewenscht tempo gegev.n.
De beide dames pianisten en de organist
ateunden het strijk-.r.est nur be oo an.
lie. programma was niet t? uitgebreid,
eau zeldzaam voorkomend verfcidirjnsal. Gun
stige gevolgen hiervan waren, d t d:- execu-
tauten niet vermoeid werden, dai de hoor
ders met graagte bleven luisteren en dit da
laatste tonen op behoorlijken tijd weer
klonken.
„A. N. U."-ers en publiek hadden het
nogal warm.
Maatschappij der Ned. Letterkunde.
ïil de gisteravond gehouden maaudelijkschc
vergadering van de Maatschappij der Noder-
landsche letterkunde hield prof. dr. G. Kalff
een voordracht over Multatuli's brieven.
Spr. ving aan met een kort overzicht lo ge-
von van Multatuli's leven, zooals dit in de
Brieven zich afspiegelt, waarna hij een poging
deed tot een karakteristiek van Multatuli's per
soonlijkheid, mede aan dc hand zijner brieven,
terwijl hij ten slotte een beschouwing gal \an
dezo Brieven als voortbrengselen van cpisto-
laire kunst, waarbij hij in dc gelegenheid was
pit een aantal brieven treffende gedeelten te
citcercn.
De leerzame causerie werd met aandacht ge
volgd en de voorzitter bracht spr. aan het eindo
dank voor de wijze, waarop hij de kennis dor
aanwezigen over Multatuli weder had verrijkt.
Aan den Raad dezer gemeente heeft dc
„Werkmansbond" voor leden van de Nod.-Herv.
Kerk alhier (afd. van den Ghr. Nat. Werk
mansbond) gevestigd te Rotterdam, gezien het
adres aan dezen Raad van het Drankweer-Co-
mité, om, volgens art. f der Drankwet, den
Raad uit te noqdigcn om aan H. M. de Ko
ningin te verzoeken het aantal vergunningen
te verminderen, overtuigd, dat dit ook tot meer
dere welvaart der bevolking leidt, udhaesic aan
dit adrcv betuigd en besloten dezo adhaesle-
botuiging» tc zenden aan den Raad en aau dé
Rers
Evenals -het voorgaande jaar zal er van
15 tol 19 Maart a.s. -aan dn universiteit alhier
een Indische week gehouden worden.
De vierde serie van dd sensatiefilm
„Do geheimen van Now-York", die thans in
hGt Luxortheater gaat, brengt de ontmaske
ring en het einde van den. man met den
treden zakdoek,' doch het begin jvan een
n.euwen strijd om de '7 millioen dollar, door
uen bandiet achtergelaten, tussche.i de be
strijders der „Knellende Hand"-bende en
do Chineezen.
Vtidor wordt gegeven een Amerikaausche
film „De dtie ruiters", enz. en e*d bepaald
uitstekend variéténummer Spaansche dans
mot gymnastiek-act.
In „De Graanbears" alh'er zal Mam
dag a.s., vanwege het Leger des. Heils,
onder leiding van majopr Kon tz een bios
coop-voorstelling gegeven word.n, waarin
vertoond zal worden de film „Quo Vadis"
(Waarbeen?)
Vier leden der Leidsche Ren- en Toerist-
Vcreeniging Swift", n 1. de hoeren W. van
Haastoren, W'. Rombauf, J. Ifagoman en P. de
Laaf, hebben hot plan opgevat, hetwelk morgen.
Zondag zal worden ten uitvoer gebracht, per
fiets Belgic te bezoeken. Het einddoel zou zijn
Brussel. Zij hopen Dinsdagavond -d. n. v. we
derom te Leiden tc arrivceren. Het geldt hier
eon weddenschap.
De aannemer W. v. d. D., alhier, die,
als verdacht van vergift'gng zar v.or
vier jaar overleden vrouw, ter beschikk ug
van den officier van Justitie in De# Hang
werd gesteld en eenigen tijd in voorarrest
hoeft doorgebracht, is weder op. v. rj voe
ten er\ vertoonde zich heden hi -r op straat»
Het onderzoek op het opgegraven lijk van
de vieuw- heeft geen bewijs van vergif' i-
ging opgeleverd.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Leiden: Volkshuis. VeroGniging van Vrij-
zinnigo Hervormden. Zondagochtend tc halfelf,
ds. A. van der Wissel.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.'
spei met Tonio en Canio. Canic/ (Schuize)
heeft noch het figuur, tioch clo gelaatsuit
drukking voor een Paljas, maar hij, zingt
mooi, mot veel geluid. Ook Tonio- mista
lenigheid :ti zijn sluipende bewegingen maa*
ook Tonio (Dirks) z!ngt werkelijk go?<l. lie'.-
ges-n te lioorea viel "uit de Proloog. Beppc
(Beraelink) ca Silvio (Span) kunnën me re
op den voogrond komen door vlotter actie.
De landlieden en straatjongens zongin flink
en met lust, vooral viel het orkest, ouder
duigent Zoldeurust, te roemen, dat de altijd'
mooie muziek van Leoncavallo zeer wellui
dend tm gehoore bracht. Ook .in. „Cava 11e-
na Rusticana", waarvan de opvoering op
veel hooger peil stond" dan die van. „Paljas"-
Dcgeüeeie handel.ug verliep vlotter, ter
wijl Sautuzza (C. Geyzel—Gestmac) hte-i bij
zonder uitblonk door zang en spel. Met
haar rijk en omvangrijk geluid, sobere en
Iccii levtndige actie beheerschle zij de ornge-
\ijig. Lola (Aunie Holman) was ook leven
dig. m. ar zmgt ietwat scherp. In plaats van
de flartogh zong M. Nagel al9 moedec
Lucia, on Anton Dirks, in ptaats van Rhe-
noowei als AJtio. Uiterlijk meur e^n roover-
hcotdman dan een voerman, zong Aifio be-t
en met juiste actie. Turido (Steiametz), had
goede ojgenblikken ia samenspel met San-
tuzzo, maar miste de vurigheid van deu
Italiannscheu aard.
De koren zongen wel Italia:,nsch mei; eeni-
ge scherpte in de vrouwenstemmen, overi
gens fliok. Zeer mooi heeft het orkest o.a.
hot Intermezzo S.nfonies gespeeld, dat men
te veel van zeurende, draaiorgels hoort.
Bedoeld als schakel tusschen de twee a£-
deelingco kiinkt het zeer mooi. Ook de
cors vielen te prijzen.
Nationale Opera.
Twee opera's, die altijd samengaan: Mas-
cagni'a „OavaJleria Rusticana'* en Leonca
vallo s „Paljas", blijven haar aantrekkings
kracht op het publiek behouden, waardoor
de meeste rangen gisteravond uitverkocht
waren cn enthousiast gestemd bleken over
do voorstelling, die vlet van stapel liep. Door
ziekte moesten enkele veranderingen wor
den aangebracht, hetgeen zeer practisch op
0!-n bord werd aangekondigd, de invallen
de zangeressen konden niet in alle opzichten
als goede ruil worden beschouwd. Tea min
ste niet in „Paljas", waarin Ned da, de ziel
is, die, één en al levendigheid, het gebeuren
moet beheerschen. Dit kan Annie bigthart
wol; maar de zangeres VosmanCup niet.#
Voor het niet geheel beheerschen der zware
zangpartij moet msn. als onvoorbereid op
tredend, toegevend zrjn, mnar een Colom-
'bme is als vanzelf levend'ig in actie en dit
miste deze Nedda geheel. Ook in het tegen-
Dc crisis in hei haringbedrij'f.
In de vergadering van het hoofdbestuur
der Reedersverecnigmg voor de Nederland-
seke Haringvisecherij en de afgevaardigde^
der Pviedersvereeniging" te IJmu.den en der
\ereenigiDgen van Handelaren is besioten,
om aan de verschillende phatse.ijk:- vere
nigingen te adviseeren de aangezegde ont
slagen aan hot personeel in het haringbe-
dvijt tol nadere overweging op te schort n,
in verband met het daartoe gedane verzoek
I van der. Ned. Bond van Chr. Fabrieks- en
Transportarbeiders en den R.-K. Bard van
Transport-arbeiders, en na overweging van
de pcsitkve mededeslingen v\.n den linis.ee
van Landbouw, dit bij de tot-stand-kom.ng
van een crediet, de haring boven aan de lijst
zal worden geplaatst.
De Ccöro. ij
Men schrijft uit chi bollenstreek:
X>© stemming in do bollenstreek is bjjzon
der geprikkeld, nu de leden dor coöperatie
Coclro, dio 'neb voorkennis en steun dor
Regeering in 1017 en 101S een groontendro-
gerij en zouterij exploiteerde, tot dekking
van do in het bloembollenbeclrijf gelede>xi
verliezen, door do houding van den Minis
ter van Landbouw gedwongen worden tot
volstorting van hun aan deel en, daar de Mi
nister weigert de door zijn ambtsvoorgan
ger schriftelijk faangogan-o verplichtingen,
na to komen.
Tegenover de verplichting, dio de leden
van Codro stipt hebben uitgevoerd, om to
gen do gewone garantieprijzen, die voor
de bollenstreek beneden de- productiekos
ten leggen, aan do Regeering in 1918 te le
veren de opbrengst van ongeveer 200 H.A,
aardappelen en van 200 H.A. bruine-boo-
necn, alsmede 11 millioen K.G. peen en
2,200,000 K.G. koolrapen, vorbond de Re
geering zich, het verduurzamen en den uit
voer van. de overige groenten van Codro
too te staan en, in geval van uitvoerver
bod, deze in het bezit te nemen tegen prij
zen als voor soortgelijke producten van het
seizoen 1917 en 1918 in het 'buitenland ge
middeld werden bedongen.
Ofschoon nu de Minister dien uitvoer van
September tot einde December 1918 ver
bood, toen Codro in staat was, haar pro
ducten tegen goede prijzen te yerkoopen,
zijn <3a producten niet door de Regeering
overgenomen en deze bleken, nadat de uit
voer weer was toegestaan, onverkoopbaar.
De Minister heeft tot dusver volhard in zijü
afwijzende houding, in overeenstemming
met de meenmg van de commissie van ad
vies. inzake crisisaangelegenheden, welke,
na belanghebbenden te hebben gehoord,
zich door onjuist© gegevens, waarover be
langhebbenden niet in de gelegenheid zijn
geweest zich uit to spreken, haar meening
gevormd schijnt to hebben.
Niet alleen is daardoor de door ministei
Posthuma voor het bloembollenbedrijf be
oogde steun voor het jaar 1918 illusoir go
worden, maar bovendien lijdt do vereeni
ging Codiro een verlies van meer dan een
millioen.
Zeer tot leedwezen van de kweekers heeft
de Minister geweigerd, de zaak aan arbi
trage t-o onderwerpen, waardoor de niet
kapitaalkrachtige kweekers wel worden ge
dwoengen een proces aan te spannen, dat
uiteraard in drie inscantiën zal worden ge
voerd en niet slechts tot groote kosten lei
den zal, inanr zeker ook verscheidene jaren
zal duren.
Aardappelen.
Op vragen van den heer Sannes betref-
icïkIo de prijzen der» aardappelen en de
aardappelenvoorzienng, heelt m'nister Van
IJs.*elsfceya g n:\Voord, dat h hem bo' e d
it, dat in verschillende gemeenten de orijzen
der kleiaardappelen in den kleinhandel-12 en
14" cts. per K.G. bedragen, me' de ne'ging
nog op £e loopen. Deze prijzen zijn inderdaad
l.ooger dan aanvankelijk werd verwacht on
orkbelangrijk hooger dan zij aanvankelijk
zijn gewee:t. De oorzaak dezer p.jjyverh o-
giug moet in de eerste plaats worden gezdchl
in do omstandigheid, dat in hel begin, toe a
