eerstËka^er"
feuilleton.
No. 184Ó2
LESOSCH DAGBLAD, Zaterdag 28 Februari.
Tweede Blad Anno 1920,
Ds Vierde Nederlandsche Jaarbeurs
FERSflVERIIOHT.
UIT DE OMSTREKEN
Met ds Lappen op hst Hoogland.
ii.
iVan Vreeburg wandelen wy door de met
plaggen getooide straten naar de Neade,
wdllt terrein geheel ia ingenomen door de
N. V. Ned. Vliegtuigenfaliriek „Fokker
Men vindt hier dus niet iets uit Leiden
vi omgeving. Toch zi;n wij de hangar even
binnengewipt en w(i raden allen bezoekers
hetzelfde te doen. Wat oen prachtmachincs!
Groote cn kleine en alle even elegant en
netjes afgewerkt. Het meest trekt nog het
gedemont:erde 'vliegtuig de aandacht, waar-
wan men het samengesteld fijne mechaniek
:;an waarnemen. Een watervliegtuig en een
kano vragen ock nog do attentie en wie
lust heefc om de verschillende Joarbeurs-
terreineu bij vogelvlucht te zien, wo'dt daar
toe de gelegenheid aangeboden.
Op het Janskerkhof" is er heel wat van
rnze gading. Wij beginnen met de twee mon-
ttei'kanK-rs der
N. V. Brouwers Aardewerk.
Een oude bekende op de Jaarbeurs. Deze
stands nullen nooit eentonig worden. Daar
voor is het talent van Willem Brouwer te
veelzijdig. Behalve het karakteristiek eier
en gebruikaaardewerk, vindt men er terra
ectra bon waar (Werken, scheuwbekitedingeu
eu tniniieraden. tic laatste in verhand eu iri
samenwerking nut dea tuinarchitect Koning,
te De Bilt, Utrecht. Hierbij sluit zich aan
de rijke voorraad uitgestald deer de
N. V. Etectrische kleiwerenfabfieken „Werk
test en Nijverheid" te Hazerswoude.
die <Xm. <en uitgebreide collectie bouwmul.'-
ïialen «poseert, als dakpannen, echooriteeu-
potten, farra-cotta-halplaten, dram;-erb«i-
zen, bloempotten, bpecisal voor kweekers,
ürmrakpotUü, b.neven vuurvus, aai dew.rk
voor de ouderwotschc Hollandsohé huis-
jnoeder om er z<S(i ia gebruik te nemen.
Met bovenstaande fauna's wedijvert de
N. V. Aw defabriek „Holland"
eveneens aan den Luadiil;. onder Hazers-
avoi.de, gevestigd.
Haar oloemsckilderiiig op gruisstolioa
geeft aan de bloembakken on vazen, "een
oigenaaidige bekoring. Iets bijzonders zijn
Be oud-Gei maauscho putten en urnen, die
men op het oog wei een iloine duizend jaar
kou geven, terwijl zij misschien nog geen
Mei weken geleden gebakken zijn.
Min of meer aan dezen tak van nijverheid
üeiwant is hetgeen do
N. V. Ntd. Asphaltfabriek voor loodgieters
en filters.
te Alphen a.d. Rijn exposeert. Belangstel
lenden kunnen te kust ea te keur gaan uit
dorstors aspkaltpapier, dikteer, daklak,
mastiek, carboliueum, naphtatine en nog-veel
(neet.:
Wij komen nu tot con industrie, die voor
namelijk in den oorlogstijd eu daarna door
tieedo stijgend gebrek aan woningen tot
giocte ontwikkeling is gekomen, n 1. de hou
ten huizenbouw.
Om deze 'te loeren kermen, doet men goed
*eu kijkje te nemen in de monsterkamer van
„Padox". Oen HaagWarmond.
Men ziet io teekeiiingen en modellen tal
van woningen van verschillende grootte en
pi ïjr. Ons werden zeven woningtypen ge
toond: arbeiderswoning, een dubbele ambte-
ïaaiswoBing en verschillende landhuizen in
fliierse prijzen. Deze woningen, die in kor--
ten tijd kant en klaar worden geleverd,
hebben bij behoorlijk onderhoud een levens-
Buur van dertig jaren, aldus verzekert de
(fabrikant.
Ben geduchte concurrent van „Padox"
Ijkt oils'"
L. W. Rciftar, Je Voorburg.
Bis op een open ruimte op het Lucas Bol
werk een houten een-verdiepIngs-w.mlng
beeft geplaatst, gebeitst, geverfd en go=iof-
feeid. D.zo won'ug be stmt uit een woonl.a-
irner, twee slaapkamers, een keuken, vjjf kas
ten en een closet.
Zulk een woning, geverfd eu wel in ge
heel Nederland neergezet, Ie»ert de heer De
R. voor f2900.
Ben andere Voorburgschj firma, de
N. V. Fabriek ter vervaardiging van voorwerpen
naar het systeem-Keizer,
levert l gstoelen, diverse klipsioelen, tabou-
i Etten, brancards enz., zonder dat er één spü-
kei of nagel voor gebruikt wordt, waardoor
afscheuren wordt? vermeden. Zü heeft voor
dit systeem patent verkregen. Inderdaad lfjkt
dezo veriinfl'ge vinding bijzonder doefmalig.
H. v. d. Mey Zzn., Iiwesker en bloemist
Ie Oegstgeest.
is de eenige exposant van bloembollen cn
vaste plantin op de Jaarbeurs ea heeft reeds
daardoor veil bezoek. Drie taMvlakien zijn
gevuld met planten en bloembollen, anemo
nen, amarylles, canna's, gladiolen, etc. etc.
C p e?n open ruimte vincit men van dezen
ondern. menden kweeker een aanplaut'ng.van
een rotspartij, btncven.i oeu amphitheater
en pyramids vatv gewapend beton, he'dc-n ge-
Weel geplant. De plantjes kwamen, dank zij de
Februarizon, schuchter uit de gaatjes en
spleten kijken. AI3 zij '.3 zomer.; iu vollen
bloei slaan. komen deze tuin-kunsiwerker.
ec-rst got 1 tot hun recht.
W- M 11 'dal' en Zn., Wjdiicngsveen.
vullen hi r nog een vrjitsl tafelvlakt: n nut
iuxe-mandfmver!; waaronder reonie fiets-
stoeitjfs, Verder ecu groote veis.he'denheld
van speelgoed: Waddingsveenscfie wagentjes,
paarden horpols, hobbe's ea ur.g veil meer.
Het ontbreekt dezen standhouder niet aan
keepers.
Evenals op Vreeburg klaagden ook nier
vvQcr de standhouders over gebrek a.m be-
langstelling van koopors. ['eriellingéii ko
men, gun-tige uitzonderingoa d~.argelr.ten,
vee! te weinig iu. Op de*e wijze gaat de
animo kwijnen c-11 men komt een volgend jaar
niet weer terug, tenzij de tijden veranderd
zijn en do terughoudendheid ia zaken doen
langianurh ni gaat verdwijn 11.
B1 f de s oh 0 01 tres v.Ter
wijl van andere 3'rjde uit do schoolwereld
een actie wordt gevoerd, om den toelocp
van acLpir'i-ondei'wijz-rj stop te zetten,
laat „ONZE VACATURES" 0:11 pleidooi vódr
liet onaerwgs hooreu in de volgende bespre
king .van h t verloop van cnd.-rz'ij.-krvchtsn
raar particuliere-, Rijks- er gemeente-kanto
ren:
Daar er ieder voorjaar een paar «luizend
onderwjjz-T-(ossen) aau de markt komen, die
do school niet tegelijk kun opnemen, en die
dus. do een langoren en de ander kotberen
Ij,O, moeten wacht :a, s'aagt ds werving er
in honderdtallen hunner te verlokken, om
het toch niet van de school te verwachten,
doelt het onmiddellijk verkrijgbare maar aan
te pem.'i.
Voorzienltig d .arteg® is er in de wette
lijke onderwijsregeling nlei to vinden. De op
geleiden zijn tol aan hun examen voorwer
pen. vaak zelfs run bijna volledige ouder
lijke Rijkszorg gr-wrest, m.ar da-nm mogen
zijj als vrjje vogels hun aas maar zoeken.
En dan zijn er moer kooien dia de school
alleen, althans heden ten dage.
Toch zouden wij dien bevoegd verklaar
den c-aderwijzersjessen) wel wihen raden het
\<5ór en het teven van hun ijlings maar
aangrijpen van het dadelijk verkrijgbare
eens te wegen.
Het aanvangssalaris bij de aanlokkende
zaken buit.n de school moge soms of dik
wijls wat grooter zijn, doch gaaf er de op
klimming ook zou automatisch, zoo onver
anderlijk zeker?
Ia het maximum-salaris er hooger dan
dat van de- Onderwijzeressen)?
Hebben z(j er zulk een beslist vaste po
sitie?
Loopen zij niet meer gevaar van ontslag
bij inkrimping of opheffing van de-zaak?
Ie er do regeling bii ziekte en daardoor
soms langdurige afwezigheid ook 7,00 gun
stig als bij hot onderwijs?
Hebhc-n zij er ook recht op pensioen na
betrekkelijk korten diensttijd?
Genieten zjj er ook de vrijheid der va-
c anti Sn, samen van anderhalve maapd tot
soma twee maanden per jaar?
Verheugen zy er zich ook in ecu bjjaou-
deio mnto van zelfstandigheid, «11e ruimte
laat voor de ontplooiing van individueele,
piefoiaionoe'e begaaldheid?
Is niet de arbeid in eenjg onderdeel van
administratie veel beperkter, eentoniger,
geestdoodender dan het bearbeiden eener
klasse, niet altijd dezelfde, terwijl toch iedere
klasse op zichzelve, een school, een zeker
geheel is? Wij hebben er al ontmoet, die
gretig naar de school terugverlangen, en
het- betreuren, dat zij voor hun verdere vor,
ïning enkele jaren verloren hebben.
Laat men Bus de balaas eens opmaken.
Wy laten het meer ideëele van de onder
wijstaak nu nog buiten do schaal, bellis is
er nog meer, dat gewicht kan aanbrengen.
Tegen overijling dient nochtans gewaar
schuwd, nu thans wat eenzijdig op de scha
duwzijde van ons-vak gewezen wordt.
Vergadering vfciL gisteren-
Waterstaatsbegi'Ooting.
De liccv FOKKER (Lib.) bespreekt de ver
binding Breskcns-Teraeuzeu-Vlis.-ingen. Hij
vraagt of hel niet een ongehoord teil is, dal
in Zoouv/sch-VLaanderen. alleen treinverbindin
gen bestaan, afhankelijk van het buitenland.
Zeeutvsch-Vlaamicren heefi een schitterend
blijk gegeven van vaderlandsliefde. liet is bil
lijk, dal thans iels gedaan Wordt voor dat land.
Spr. wijst op de staking bij de Rotterdacasché
tram, die ook de verbinding bemoeilijkte Hij
vraagt den Minister te voldoen aan zijn belofte
om hulp te verlcènen, dan 'zal hel spoedig gc-
lukkon de staking op bevredigende v/ijzo op te
lossen. Spr. wil een spoorweglijn makon van
liet Ooston naar het Westen in Zeeuwsch-Vlaan-
1 deren cn dan ia aan alle wcnschen voldaan.
Zeeland ligt nu in een isolcmonl. Vele plannen
zijn al gemaakt maar er komt niets van. Hij
vraagt den Minister een spoorweglijn tc laten
beginnen bij Jacoba-polder.
Do bepalingen omtrent do leeftijdsgrenzen
voor leden van polderbesturen aoh! hij niol
juist. Met leeftijd heeft de geschiktheid niets te
maken. Z. i. is vooral 'continuïteit het meest
gevvenscht en het gaat niet aan, hou, die twin
tig jaar lid waren, te ontslaan. Hij vraagt den
Minister herziening van de bepalingen.
Do heer BERGSMA (Lib.) steunt het pleidooi
van den heer Fokker om verbetering van de
verbindingen in Zeeuw^ch-Vlaanderen. Beloro
kanalisatie van Friesland acht hij eveneens ge-
wenscht. De kanaalverbinding, mot den Bovón-
Bijn schijnt door den Minister verschoven to
worden. Vervolgens wijst hijop de gebrekkige
reddingsmiddelen aan boord van de veorboolen
Slavoren-Enkhuizen. Daarna verdedigt hij de
noodzakelijkheid van een nieifw station tc En-
schodé.
Do heer SMtfENGE (Lib.)" begint mei het
Meppelcrdiep en dc OosterWoldenscho vaart. Hij
behandelt duarbij het Zuidcrzec-peil, ten aan
zien Waarvan de provinciale besturen en de
Minister oen z.i. verkeerd sPahdpunl innemen.
Daarna wijst hij op de Arenberger sluis, die in
particuliere handen is. Hij hoopt, dat do Minis
ter zal nagaan, of de toestand bij deze sluis wol
goed is.
Spr. brengt don Minister liuldo voor do lot-
stand-koming van het Kanaal-Amblenarcn-rc-
glement
Hij vraagt den Minister op Zondag niet meer
bruggen te sluiten dart strikt noodig Is. Daarna
dringt hij aan-«p een uitbreiding van het spoor
wegnet bij Deventer en Hoogeveen en steun
voor de in-sland-houding van de Dedemvaart-
sclie tram.
Ton slotte bespreekt hij de Post. Nog altijd
blijft men daarover klagen, o.a. over het niet
bestellen van brieven op Zondag, al dragen
zij hot „blauwe papiertje". Spr. vindt de rost-
auto's org leolijk.
De heer GELISSEN (R.-K.) vestigt de aan
dacht op den verkeersweg Rotterdam, Delft,
Don Haag. die nog slechter is geworden in het
laatsto jaar ten gevolge van do toeneming van
het auto-gevaar, speciaal van do vracht-auto's.
De heer KRAUS (Lib.) juicht het toe, dat de
aanlog van de nieuwe sluizen to IJmuiden mol
kracht ter hand genomen wordt. Een workwijzo
zal worden gevolgd, die afwijkt van het advies
dor groote commissie Spr. zou graag iets wil
len weten van de wordingsgeschiedenis van het
ontwerp, dat thans wordt gevolgd. Is hel onder
zoek volledig geweest? Werd het ontwerp van
deze grootste schutsluis tof wereld onderworpen
aan Ier zake kundigoa? Blijft de ontwerper
verantwoord voor het ontwerp cn voor de. uit
voering? Op welk bedrag is het kunstwerk thans
geraamd? Spr. dringt aan op spoedige voltooi
ing van het werk.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, de heer
KONIG, hoopt spoedig hel elect rif icatieont werp
in tc dienen. In afwachting daarvan zijn an
dere plannen, o.a. Ie Utrecht, opgeschort. Be
vrees, dat dc prijzen liopger zullen wordeu, is
niet gerechtvaardigd; in bet algemeen zal de
prijs niet hoogor zijn, omdat centralisatie gocd-
koopor exploitatie mogelijk maakt.
Do circulaire nopens de leeftijdsgrenzen van
do leden der polderbesturen heeft critick on
dervonden. Dc- bedoeling is alleen geweest om
tc .zorgen, dat er steeds personen zijn, die op
de hoogte zijn cn die physick in staat zijn ter
plaatse aanwezig te zijn als do nood aan. den
rnau komt. Op den duur zal blijken, dat spr.V
bedoeling een nuttig offect beeft.
Van dc noodzakelijkheid van verbetering dor
verkecrsmiddelon in Zeeland is spr.tenvoile
overtuigd. Bi verhand daarmede gaa? hij eerst
daags den toestand in oogenschouw nemeu. Een
spoorweg door Zeeuwsch-Vlaa-ndbron zou de
tramwegen nutteloos makén; daarvoor gevoelt de
Minister dus niet veel.
Verbolerüig der waterwegen in Friesland
heeft steeds spr.'s aandacht.
Tal van andere punten, door de leilcn ge
noemd, zal de Minister overwegen.
De kolenschaarschte dringt nog steeds tol be
perking op de spoorwegen. Spr. kan slecht
hopen, dat daarin spoedig verbetering zat
komen.
De klachten over het auto-gevaai bebooren.
niet bij den Minister van Waterstaat, maar bij
de Justitie en Politie.
Wal de post-auto's betreft: zc mo^cn niet
mooi zijn, zij zijn zeer practisch.
Spr. erkent, dat de weg Delft-Rot Ie ;dum drin
gend verbetering eischt. Plannen daarvoor zijn
in bewerking.
Aan don heer Kraus antwoordt spr.. dat ver
schillende ontwerpen voor de IJmuidor sluis
zijn' opgemaakt, zoowel in dc „natte" als in de
„droge". Ten slotte is besloten do' t>Iuis in'do
„natte" te bouwen, waarycor alle zekerheid om
trent welslagen bestond. Spr. kan niet toezeg
gen, dat do ontwerper de uitvoering geheel zal
leiden. Zijn helpers "zullen bij den Louw blijven.
De kosten van den bouw zullen bedragen 11 1/2
millioon.
De begrooting wordt goedgekeurd.
Wijziging Hoogcr-Onderwijs-wef.
Do heer VAN EMBDEN(V. D.) acht de
resultaten van het Gymnasiaal onderwijs poo-
vertjes, hetgeen hij wijt aan den velen tijd, die
voor de oude falen wordt besteed. Het spijt
hem, dat do. Regeering het Grièkzch niet'wil
afschaffen, omdat dat niet"-incidenteel mag ge-
sollieden. Hij betreurt voorts het ontbroken van
de vakken Staalshiüehbudkundv en Staatsin
richting.
Vervolgens bespreekt hij dc regeling van de
doctoraal-exaoions en do promoties. Veel juicht
hij in de wijziging- toe; alleen betreurt hij bol*
dat de promotie óp Stellingen niet is afgeschaft.
Hij ziot daarin een declirvcoren van de juridi
sche faculteit, omdat bii. andere faculteiten deze
promotie-wijze niet beslaat.
Alle juridische hoogleeraren zijn ontstemd
over deze Beslissing en droegen spr. op daar
aan uiting fee geven, ook al omdat de facul
teiten niet zijn geboord. Om deze laatste re
den dringt- hij aan op eon spoedige wijziging-
van deze bepaling. Misschien is de Tweede
Kamer door de unanimiteit van do hoog
leeraren fcot ondere gedachte gebracht.
De heer VAN DER FELTZ (Lib.) betreurt
de afscbaüing van heb Fransch op de lagere
school, omdat dan ia twe? jaar tijds 5 talen
op bet Gymnasium gd?erd rnoe.ea worden.
D* heer DE GIJSELAAR (C.-H.) pleit
voor handhaving van het doctoraat in de
rechten om tweeslachtigheid te voorkomen.
De Minister van Onderwijs, de heer DE-
VISSER, betoogt, dat de e'.sch van afschaf
fing van het Fransch voor de H. B. S. blijft,
maar spr. aarzelt nog voor het Gymnasium,
juist om het door den heer Van der Feit»
geuite bezwaar.
Wat de rede van den lieer Vaal Embden
bstrofe, spr. is geheel vrrj van blaam; de
aanneming van het amendement-Kooien, dat
niet te voorzien was, is de oorzaak van het
geschil. Het betreurenswaardige vindt epr.,
dat in ieders schatting de waarde van het
döctoraal-examen ia de rechten is jjedepre-
cieerd. Spt- zegt, dat als hij maar éen svmp-
toon dè Tweede Kamer ziet, dat iioop
geeft op welslagen, hij bereid is een no
velle in te dienen.
Spr. is tegen splitsing op do Gymnasia
reeds bij de tweede klas. hetgeen het gevoig
"zou zijn van de facultatiefs tel ling van het
Grieksch.
J Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
Wijziging Middelbaar Onderwijs-.
De heer VAN EMBDEN (V.-D.) vraagt
oi niet- een grens moet worden gestelü" voor
hel- aantal malen, dat men zich a3n een
akte-examen M. O. mag oadeiwerpen.
De MINISTER meent, dat hij daaraan niet
ka*j voldoen zonder ook die eisch te stellen
voor lager akten. Ea dat gaat niet.
Het wetsontwerp wordt goedgekeurd.
De vergadering wordt verdaagd tot Don
derdag 4 Maart, 's avonds.
'ZOETEIvW OU DE
Gemeenteraad.
De Voorzitter opent de vergadering en
spreekt in zijn -eerste vergadering in deze
gemeente den wsnach uit, .dat de besprekin
gen tot bloei dei' gemeente mogen z'jn.
Aanwezig allo. leden. twee vacatures
wegens de annexatie behalve <1? heer De
Boer; wethouder, diekennis hs.efl- gegeven
veiliinderd te zijo.
Eerst moet nu het onderzoek plaats heb
ben van de geloofsbrieven der nieuw geko
zen leden, do heereir E. J. Los en Q. van
Leeuwen.
Na onderzoak brcugli de commissie bij
monde van den heer Stadhouder rapport
tab orn fcot toelating te beslissen, waarmede
de overige leden 2;ch kunnen vereénigan.
Voor kennisgeving worden aangenomen
üo volgende ingekomen stukken;
Schrijven van Ged. Staten, waarbij zij
goedkeuren, het kohier van het schoolgeld
cJeide kwartaal 1919, en schrijven van den
betaalmeester, waarin wcrdl bericht, dat aan
der. gom onle-ontvimger is betaald f795.
Door den heer A. van Bennekcm ia na
mens J. vau Diemen. alhier, verzocht het
huis. staande aan dim Hooge-Rijhdijk, te mo
gen verbouwen. Daar het bestaande pand
geen borstwering heeft, verzoekt adressant
hem ontheffing te willen verleenen van art.
38 der bouw- en wonhigverardèniag.
B ©n W. stellen voor de gevraagde ont
heffing fce verleen en en zonobr hoofdelijke
stemming wordt diartoe besloten.
Vervolgens wordt het kohier hondenbe
lasting 1920 vastgesteld op f 194.
Het kohier schoolgeld vierde, kwartaal
1919 wordt vastgesteld op iBS.OTVe-
Daarna stelt de Voorzitter aan de orde
het praeadvies van B. ea W. inzake het ver
zoek van het gemeentebestuur van Sfcomp-
w£'k, om rnefc dit bestuur samen te werken,
om te trachten den, Stompwrjksche:weg in
eigendom over te doen, lnatzrj aan de Pro
vincie,. hetzq aan het Rijk, met het oog
op liet feit, dat het \oor de gemeente Stomp-
wrjk op den duur onmogelpk zal blijken de-
.zen weg ook maar eenigszins naar behooren
to onderhouden. Aangezien de Zoeterwond-
fcche-wog het verlengde vormt van den
Stompwijksche-weg en deze beide wegen in
geheel zeer zeker een niet onbelangrpken
veibind'ngsweg vormen tusschen Leidicbeu-
dam, via Zoeterwoude, naar Leiden, wordt
hot op prijs gesteld, dat deze aangelegen
heid bg den Raad van deze gemeente aan
hangig geraarikfc werd. Uit het voorstel vnu
B. en W. blrjkt^ dat zij zich mot het argu
ment ven Stompwijk f-trc' i vereeni
gen.
Do heer "Wesselm^a k .a z.ca n .vvoorstel
zeer goed vereenigea; maar zou het nu niet
op den weg van het Dr gelgksch Bestuur lig
gen om te fcrachten- ook de wegen in deze
gemeente aan de Provincie of het Rijk over
te doen, fce meer, daar, wegens do in de
lucht hangende annexatieplannen, de gé
meent© Zoeterwoude (wanneer de^e plannen
\afitoo vorm zullen krijgen) er op het gebied
der finaociën niet erg rooskleurig voor zal
komen fce staan.
.Uit bet Deensch vertaald door M. D. 7ï.
(Nadruk verboden.)
150)
Op den groofcen zwengel van een over-
touden welput zat con ekster met langen,
ametoalachtig glinsterendon etaart en een
'tfijn wit borstje andere eksters trippel
den rond in de sneeuw. Er lagen oude
grijze ïinsche woonhuizen en daarachter,
ver weg, zag men de rotsen. Het was Zon
dag, een bejaarde Finsche vrouw kwara.
en et zichtbaar genoegen, haar morgenpijp
«rookend, langzaam hot gangpad af; lot
ftcraken van haar voet-stappen kon men in.
'dc kamer- hooren.
Togen kerktijd gingen allo Lappen raar
-Siot kerkgebouw. Het kloino, sombere dorp
kreeg door al die, kleurige gedaanten "op
'de bergpaden, in de deuropeningen en voor
klo vensters een levendig aanzien. De Kerk
iwas spoedig vol. Behalve do Lappen, wa-
iren cr Finnen en stadsmenschen, die naar
STukkaèjarvi waren gekomon, om hot werk
volk te zien en te genieten van heb kleurig
ftafereel, In de kerk ging het vóór cle gods
dienstoefening lang niet zoo plechtig toe
mis anders, wanneer daar boeren en dorps-
onenschon samenkomen. Dg Lappen praat-
)teu met elkaar en liepen en keken onbe
vangen rond. Kihdercn van eiken leeRijd
waren, er bij cn ook een paar honden, die
mim baas achterna waren geloopen en nu
gfian alles snuffelden.
Toen dc predikant kwam, werd het echUr
stil voor zoover de kleine kinderen en de
bondon stil gehouden konden worden.
De preek werd uitgesproken in bofc
Finsch. Na de preek was er een kinderdoop
en vele Lappen gingen aan hot avondmaal.
Onder de plechtigheden kregen een. paar
vrouwen huilbuien en werd God luido aan-
goroepon zooois in de Lestadiaansehe bid
stonden. Dio vrouwen waren de „treuren
den." Een vrouw was er bij, die dien zomer
op het hoogland haar tweedon Volwassen
zoon had verlorenpa© nu had men het lijk
kimnon vervoeren. Nadat do lijkdienst ge
houden was onder heb onophoudelijk snik
ken der moeder, droeg men do kist de kerk
rond en plaatste haar op de lijksle.de,
waarmee men heb lijk een heel eind ver
over heb ijs naar het eilandje brengen
mocsfc, waarop het kerkhof lag. Onderweg
word de moedor van den cïoodó van uit
putting, bewusteloos. Terwijl het zwakke
daglichischijnsel verdween en de sterren in
het donker begonnen fce lichten, bewoog
de lijkstoet zich als een bonte wemeling in
bochtige lijn over 't ijs. De Lappen dragen
geen rouwkleeren, zij scharen zich niet tot
deftig en optocht, de moeders dragen hun
kinderen op den rug en do honden zijn cr
bij 7x>oals altijd. Uiterlijk lijkt het alsof
dat volk er niet op ingericht is smart en
rouw te hebben, on toch gaat hun leed hun
diep ter hartedikwijls wordt hun geeafc
voor jaren verstoord, nis do dood wegneemt
wie zij het liefst hadden.
De Lappen bleven nog een paar dagen Ln
Jukkasjarvizij waron daar ook gekomen
om handel te drijven, 't Leek er niets op
een ma*kt of kermis, zooals wij cüio ken
nen; kramen of kijkspel eag men er 'niet,
maar ook geen dronkenschap of ui tg cl; en
vroolijkheid, zooals vroeger op zulke sa
menkomsten. Op een boerderij kon men
.een koopman uit de naastbijgelegen et-ad
vinden, die daar zijn waren uitstalde. l'Ions
maar vertoonde zich onder den blooten he
mel een bakkerzijn kar mot brood was
spoedig leeg gekocht.
Het cenige, wat or voor de marktgau-
gers buitengewoons te beleven viel, waron
de vele Lestadiaansehe bidstonden. Dio
duurden soms tot laat in den nacht. Ove
rigens gingen in de duisternis cle dagen
stil voorbij. Wilde men een koffiebezoek
brengen, dan was liet soms moeilijk clcn
weg te vinden tusschen de boerenplaatsen
cn weer heelhuids in het eigen kwartier
terug te komen. Vroeg in den namiddag
was het al donker-, en in liet bosch klonk
luguber het gedreun van het ontploffings-
werk in Keruna. Die glinsterende, heldor
verlichte plaats maande mot haar' sterke
stem toch niet do werkelijkheid te verge
ten, nu in de duisternis zoo licht de droom
stemming overmacht kon krijgen.
Onze rendieren waren in die dagen in de
buurt van Jukkasjarvi zooveel mogelijk
bijeen gehoudondag en nacht werd or
gehoed, maar daar er wolven in do nabij
heid waren, was de kudde voortdurond
onrustig geweest en toch voor een -deel
zoo ver afgedwaald, dat men een paar
dagen extra noodig had voor het bijeen-
halen.
De terugreis verliep zonder avonturen on
zonder tegenspoed. Het had gesneeuwd on
de toestand was nu voor onze sledevaart
voortreffelijk. Wij bleven den boelen weg
oyer allen bij elkaar. Nikki's schoonzoon
reed het laatst; hij had een sleep vau vier
vrachtsledon met marktwaren van zichzelf
en van anderen; m. f toen wij bij het
rusthuis kwamen, kwam hij tot de minder
aangename ontdekking, dat hij een slee
verloren had, zonder het te bemerkenzoo
iets kan gemakkelijk gebeuren, als de slee
hard tegen het een of ander aanstoot en
blijft, hangen, zoodafc de treklijn breekt of
losraaktin het pikdonker kan men niet
op alles zoo letten, hij moest nog blij zijn,
dat geen van de rendieren letsel had be
komen. Nu moest de arme kere-1 een halve
mijl terugloopen, om de slee op te halen
en haar zelf voort, te trekken, terwijl wij
in alle kalmte rust en verkwikking geno
ten. Om die soort tegenvallers lacht men,
als men niet zelf degeen is, wion het on
geluk treft.
De lucht was ruig en muisgrauw van
klor,, er viel fijne sneetiw, de gToote, vrij
staande deimeboomen in het boseh leken
wel op Cliineesche 'torens. Buiten hei
bosch was er alle gelegenheid om te ver
dwalen geen weg, geen pad, geen hori
zon, geen schaduwen, enkel een grijsgrauw
ledig.
Hel rendier voor mijn sledo gedroeg
zich nu hoe! anclors dan te voren, bet liep
bedaard en liet zich door liet voorgaande
rendier trekken. Nikki reed voürop en zijn
rendier trapte het spoor voor alle volgen
de. Dat was hard werk in dSe diepe, losse
sneeuw, en het beest ging dan ook telkens
liggen ten slotte verklaarde Nikki, naast
zijn gevallen rendier op de sneeuw zitten
de, dat wij daar maar moesten blijven, bij
wist- den weg niet verder als het-lichter
werd, kondon wij ons oriënt'eeren. Maar
"daar wilde zijn schoonzoon niet van hoo
ren; hij wist waar wij waren en wou naar
huis. Daaa'om nam hij de leiding op zich
en wij reden achter hem. Na een paar uur
merkten wij den rook van de hutten en
hoorden de honden blaffen, die al op ver
ren afstand ons hadden waargenomen.
Tusschen de boomon schoten vonken de
donkore lucht indaar lag onze Siaa. Toen
wij msschen de hutton door reden, werd
er hier en daar oen deur 'opgelicht, cn
togen den. achtergrond van het vuur zagen
wij de nieuwsgierige menschen, die weton
wilden wie daar aankwamen.
Nooit was de hut mij zoo groot- voorge
komen cn zoo gezellig ala dien avond. Op
den grond waren versche dennetakken ge
spreid. Sara zat mot haar vriendelijkste
gezicht bij het vuur.'de koffie was klaar,
de kinderen in gespannen verwachting, en
de honden zóó verrukt over de thuiskomst,
dat zij je wel hadden willen opeten van
pleizier.
De tijd vóór Kerstmis vloog omdonker
on koud waren de dagen, maar zonder een
uur van. ver voling. De temperatuur daalde
nog steeds en had op, den 24sten den denk
baar laagsfcen graad bereikt. Do kudde
werd mot zorg gehoed, want de wolven
durfden dichtbij komen. Het "gedeelte, dat
wij bij ons hadden, bestond meest nit ren
dieren van groote waarde, getemde rij
dieren, dio wij telkens noodig hadden, als
wij verdor trokken. De rest waren achter
blijvers en afgedwaalde rendieren uit da
kuddo. van anderen. Nikki en Inga losten
elkaar a»f on hielden dag en nacht de wacht,
zocvals allen doden in onze gemeente
meestal deden dè huisvaders het zelf en
do jonge meisjes, de jonge herders waren
bij do .hoofdkudde in Zuidelijker streek;
op d?. eigenlijke plaatsen, waar 's winters
gegraasd fcari worden,
(Wordt vervolgd.)
