LEIDSCH DAGBLAD.
Hongersnood in Oostenrijk
en Hongarije.
Vrijdag 13 Februari 1920.
Officieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Hulp dringend noodig.
GEMENGD NIEUWS.
PRIJS DER ADVERTENTIE**:
180 Ots. per regel. Des Zaterdags 40 CtK,
per xogej. Kleine adrertentieu Woensdag
jfó Cts.# Zaterdag f 1.bij con maximum
aantal woorden van 30. Incasso volgens post-
psoht. Voot oventueole opzending vaa brieven
30 Ots, porto te betalen. Bewijsnummer OCu,
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PHIJS DEZER COURANT,
Voor Leiden p. 3 mud, £2.50, p. weok f 0.19
Buiten Leiden, waar agenten geves
tigd zijn, per week 0.19
Franco por post .32.90
Nummer 18390.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTELIJKE VISCHVERKOOP.
D© Burgemeester van Leiden brengt ter
tennis Tan. do ingezetenen, dat. morgen (Za
terdag) aan de gemeentelijk© Visohwin-
beds (Vischmarkt en Stadshuipwerf) VER-
8GHE SCHOL verkrijgbaar ia en bij aan-
rrper ook SOHELVISCH.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 13 Februari 19*20.
MOSSELEN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
fconnis van de ingezetenen, dat morgen
(Zaterdag) aan die gemeentelijk© Vischwin-
kels (Vischmarkt en Stadshulpwerf)
ZEEUWSCHE MOSSELEN verkrijgbaar
«ju a f 0.05 per K.G.
Voor belanghebbenden zijn aan genoemde
iVischwinkela recepten voor do bereiding
van mosselen on het boekje „Eet Mosselen"
bevattende mededeelingen omtrent de voe
dingswaarde en het gébruik van mosselen
gratis verkrijgbaar.
N. C DE GIJSELAAR. Burgemeester,
Leiden. 13 Februari 1920.
GOEDKOOPE KLOMPEN.
Zaterdag 14 Februari des middags van
I tot halfzee verkoop van goedkoope be-
fbrerkte Klompen in het gemeentelokaal aan
'de Lammermarkt.
PRIJZEN:
Mansklompen f 0.1)3 a contant
Vrouwenklompen f O.Uf) a cowtant».
Drielingen f O G5 a contant.
Halve f 0.54 a contant.
De Gemeentelijk© Duurtecommissie
HUGES, Voorzitter.
SCHOTMAN, Secretaris.
JACHT.
De Commissaris der Koningin in de Pro
vincie Zuid-Holland,
Gezien het besluit van Gedeputeerd©
Stalen dd. 9 Februari 1920, no. 2;
Gelet op art. 11 der "Wet van 13 Juni
1857 (Staatsblad no. 87);
Brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat bij voormeld besluit door Gedeputeer
de Staten is bepaald
lo. dat bet schieten, alsmede het rangen
van eenden en duikers, vallende onder
art. 15f en b der Wet van 13 Juni 1857
(Staatsblad no. 87), wordt gesloten op Za
terdag 28 Februari a.s
2o. dat de uitoefening der jacht op wa
terwild, voor zoover die niet begrepen is
onder voorafgaande bepaling, wordt geslo
ten op Maandag 15 Maart aanstaande
3o. dat de uitoefening van het weispel
van kwartelcn met steekgaren of vliegnet
(art. 15, Ia, e der bovengenoemde wet) is
toegelaten van 23 April aanstaande tot en
met 28 Juni daaraanvolgende, doch dat het
vliegnet in geen geval tot het tirasseeren
van kwartelen mag worden gebruikt
4o. dat de kooilieden hunno kooieenden in
'dit jaar moeton opsluiten of ophokken van
1 Juli tot do opening der jacht op water
wild.
Deze kennisgeving zal, in plano gedrukt,
worden afgekondigd en aangeplakt waar
zulks to doen gebruikelijk is, alsmede in
het Provinciaal Blad en in de Nederland-
Bcho Staatscourant worden geplaatst.
's-Gravenliage, 11 Februari 1920.
I>e Commissaris der Koningin voornoemd,
SWEERT6.
Parijschc Brieven.
Met voldoening kunnen wij onzen lezers me-
'dedeelen dat in ons Blad zullen verschijnen
een vijftal Parijsclie Brievon van de hand van
den bokonden letterkundige Henri van Booven,
onder den titel „Uit T hedendaagsch Parijs".
De eerste zal men heden vindon afgedrukt.
Prof. dr. G. Witkowski.
In het groot-auditorium aor Universiteit
heeft gisteravond voor («en bijzonder talrijk
gehoor op uitnoodiging van de Leidscho
Vereeniging voor Wetenschappelijke Voor
drachten prof. dr. Gcorgo Witkowski, lioog-
Icoroar in do Duitsche taal- en letterkunde
te Berlijn, een voordracht gehouden over
„Goethe on de Revolutie.
Do voorzitter, prof. dr. J. Blok, hield
een korte inleiding, waarin hij deed uitko-
<men, dat de spreker mot oen Hollandsche
vrouw is gehuwd en derhalve goed Hol-
landuch verstaat; een reden, waarom prof.
Blok meende zijn inleiding in het Neder-
landsch te mogen houden. Hij herinnorde
tevens er aan, dat do spreker een groot
deel van zijn studie heeft gewijd aan Goe
the, zoodat hij als een der beste kenners
van dezen dichtor staat aangeschreven.
Prof. Witkowski, ving aan met te zeg
gen, dat mon in Goethe in de laatste de-
eonmen niet 'alleen heeft gezien den dich
ter, maar ook den wijze, die de leidor is
geweest van vele generaties, die na hem
mn gekomen, hoewel de leiders van Bét
«foeralrem© hem veroordeelden als conser-
Wie Gocthe goed verstaan wil, moet we
ten, dat hij, behalve dichter, ook was be
oefenaar der natuurwetenschappen.
Spr. schetste vervolgens de speciale om
standigheden tijdens de jougd van Goethe
in het.kleine, toen weinig beduidende
stadje Frankfort a. Main, waar de aristo
cratie zich krachtig deed govoelen. In hem
was een sterk gevoel van vaderlandsliefde
ontwikkeld, doch hij wist ook andere vol
ken te waardeeren en wilde zich niet tegen
andere naties stellen.
Goethe's geheel© denken staat in het tijd
perk, dat begonnen is met de renaissance,
met het liberalisme, dat ook het individua
lism© zooveel mogelijk tot uiting wil laten
komen in den tijd, waarin de revolutie zich
ontwikkelde. Daar plaatsto hij zich scherp
tegenover, omdat, naar zijn oordcel, do re
volutie aan dc ontwikkeling sohado doet.
Spr. schotste Goetlie verder, deels als
praetisch, deels als theoretisch politicus.
Voor hom is de Staat voornamelijk om
de burgors te beschermen. Het regeeren
hield hij voor oon kunst on toon de revo
lutie in Frankrijk uitbrak, begon voor hem
een tijdperk van innerlijk lijden.
Spr. deed vervolgens uitkomen,hoe Goe
the, ondanks Napoleon een veroveraar
was, dezen heeft bewonderd. Napoleon
was voor hem het levend genie, de schep
pende mensch, dio alles kon wat hij wilde.
Ook de ondergang van Napoleon veran
dert niets van Góethe's inzichten ton op
zichte van dezen held.
Wat lator de tijd van reactie betreft, de
tijd van de liberale politiek, blijft Goethe
o.m. een tegenstander van de persvrijheid
en van alle veranderingen, die geen verbe
teringen zijn, volgens hem.
Na vervolgens Goethe's politiek testa
ment to hebben doen kennen, waarom hij
heerschor en volk wil zien samengaan, be
sloop spr. zijn luid toegejuichte rede met
do uitspraak, dat Goethe van oordeel was,
dat kunst en wetenschap de geheole wereld
beheerschen, geen grenzen kennen cn door
vrije uitwisseling moeten worden bevor
derd.
De Leitlsche Manufacturers en de bepalingen
van den Arbeidsduur.
,Nu in verband met ds regeling van den
arbeidsduur door den Minister van Arbeid
eerlang bepalingen voor het winkeibedr'tff
zullen worden vastgesteld, hebben de Le:d-
sche manufacturiers gemeend reeds maarre
gelen te moeten nemen om daaraan hun be
drijf te doen aanpassen.
Een comité, bestaande uit de heeren B.
de Koning, Breebaart. Kort, Kerckhoft!
Kohscbu'te, Bouc-hier, Smits, Lerie en de
firma Vroom en Dreesraan. had daarvoor
een oproep gericht tot hun collega's voor ©en
vergadering in de groote bovenzaal van
,Jn den Vergulden Turk", welke gister
avond gehouden werd en zeer druk bezocht
was.
De brieenkomst werd met een inleidend
woord geopend door den heer De Koning,
die als zijn meen;ng te kennen gaf, dat na
enkele maanden de bepalingen-ten opricht©
van hun bedrijven kracht van wet zullen
fcriigen, cn dat het dan van groote waarde
zal zijn, dat do winkeliers in een zelfde be
drijf zullen weten, hoe zjj zich daarover
hebben te stellen, zoo mogeljjk daarbij één
gedragslijn volgend. Daarvoor is noodig de
voorbereidende maatregelen intrjds te tref
fen. Vast staat vrijwel, dat men tot ver
korting van den arbeidstijd zal moeten over
gaan. Naar verluidt zal een 54-urige werk
week worden voorgeschreven, doch spre
ker veronderstelt, dat door invloed dey
werknemers daar nog wel wat zal afgaan.
Nu zal men op twee manieren, den ar
beidstijd kunnen inkorten: men kan vtij-af
geven 's middags van 12 tot 2 uren of den
winkel, behalve des Zaterdags, om zes oren
sluiten.
Over deze twee wftzen vim inkrimping
der winkeluren zal het debat loopen. Hoewel
hp niet op de discussie wilde influenceeren,
wilde hij als zijn persoonlijk oordeel zeg
gen. dat een onderbreking van twee uur in
don middag hem niet toelacht.
Moet men om twaalf uur nog een lastigen
klant helpen, dan duurt dit nog een tijd en
tvee uur moet de winkel weer open, terwijl
men bp een 6-uur-sluiting er af is. Men
kan daar in de manufactuurzakên het jrabliek
wel aan gewennen.
Over deze punten heeft de uitvoerige ge-
dachtenwissd ng, waaraan een groot aantal
der aanwezigen deenim. dan ook geloop en.
De heer R. do Wilde F.Gzn., hulde bren
gend aan het comité voor zrjn initiatief,
sloot zich bij het betoog van den voorzitter
aan. Als men hier met meerderheid van stem
men eea besluit neemt, behooren ook allen
zich daaraan te houden. Als een bezwaar
tegen een middagsluiting noemde hij nog
de moeilijkheden, om de buitenbestellingen
klaar to krijgen, door de boden uit de om
liggende dorpen to bezorgen.
De heer De Vries informeerde of het zal
worden een politieverordening of oen Rijks
wet, en pleitte voor een zeven-uur-sluiting;
d|o heer Gustonhoven vroeg of de patroon
en zijn kinderen vrp zullen kunnen 'ver
koop en. wat de beer MoLkenboer bevestig
de, hoewel dit geen invloed op de besluiten
mag hebben.
De heer Meyers verklaarde zioh vóór
een middagsluiting, de boden gaan toch
veel later dan 2 uren de stad verlaten.
Hierbp sh>ofc de heer Bouchier zich' aan.
De vertegenwoordiger der firma Snoecker
vreesde met loons ver hooging voor vermin
dering van personeel, terwijl de heer Bree
baart ten slotte op de moreel© beteekenis
van deze zaak wijst. Men moet zich één
gevoelen met zijn vakgenooten en als er
een besluit valt, dit eerlijk uitvoeren.
Nadat nog het woord hadden gevoerd
de heeren Meyers, Beekman, Schlatmann,
Molkenboer, De Wilde, en Waraecke, en
de lieer Meyers met beslistheid had ver-
Door de ontzettende toestnnd.n, die te
Weenen en BucU-Pest lieersclien cp die
steeds ernstiger afmetingen aannemen,
doet het Comité tot huisvesting van Prot.
O. en n. kinderen een dringend beroep
op de ingezetenen van Leidon en omlig
gende gemeenten zich ten spoedigste
schriftelijk te willen opgeven tot huis
vesting van een kind (leeftijd 715 jaar).
Bureau van aanvragen.
1788 Marsdijk 151.
klaard, dat hg zich niet hg een zes-uur
sluiting zal neerleggen, stelde de Voorzit
ter voor, om als overgangsmaatregel, met
ingang van 1 Maart, de winkels om 7
uren te sluiten om vervolgens, geleidelijk
tot de 6-uur-sluiting te geraken.
Na bezwaar van den heer Meyers, stelde
de Voorzitter den eersten datum op 1 Juni,
waarbij de heer Meyers zioh, als het wordt
aangenomen, zal neerleggen.
Het resultaat der hoofdelijke stemming
is, dat 23 zich vóór de 7-uur-sluiting, be
halve des Zaterdags verklaren en 14 tóór
een sluiting van 12 tot 2 uren.
Allen verklaren zich aan dit besluit te
zullen houden. Collega's, niet aanwezig, zal
worden verzocht ook met dit bes'.uit mee te
gaan
De heer De Wilde wenschte het comité
en met name den Voorzitter, geluk met
dezen uitslag en hoopte, dat aile manu
facturiers er zich bg zullen neerleggen.
Hij zou het comité willen laten voortbe
staan, om nu het initiatief te nemen voor de
oprichting van een vereeniging van ma
nufacturiers. Er is nog heel wat door sa
menwerking te verkrijgen. Hg noemde
slecht9 het op crcdiet verkoopen en het ge
ven van zichtzendingen.
De heer Molkenboer achtte geen ver
eeniging noodig. Wij hebben toch onze mid
denstandsorganisatie, zooals „De Hanze".
Do heer De Vries merkte daartegen op,
dat do Joodsche manufacturiers daarvan zijn
uitgesloten.
De Voorzitter was het als vakman ook
niet met den heer Molkenboer eens en zeide
ten slotte namens het comité overweging van
het denkbeeld van den heer De Wilde toe.
Prof. dr. C. C. Uhlenbeck alhier, zal
zich weldra tot herstal var. gezondheid
naar het Zuiden begeven.
Bij resolutie van den Minister van
Financien, is, met ingang van 1 Maart 1920
de tijdelijke adjunct-inspecteur der directe
belastingen, de lieer B H. Arentsen, al
hier, 3de afdeeling, tijdelijk belast met de
waarneming der betrekking van inspecteur
ciier middelen en is hij werkzaam gesteld
op zijn tegenwoordige standplaats.
Do nieuwbenoemde reserve-2dö luite
nants P. J. van Iïooken en J. W. F fluu-
rink zijn bestemd voor het 4de regiment in.
fanterio alhier.
Er is hier een studonten-afdeeling
van het Alg. Ned. Verbond opgericht..
De door de N.-Z. Hoil. Tramwegmaat-
sohappü in uitzicht gestelde verhooging der ta
rieven van de .tram op de stadslijn, waaraan
de gemeenteraad zijn goedkeuring hechtte heb
ben zeor ten genoegen van het publiek nog al
tijd op zich laten wachten. Thans zijn echter
de tionrittenkaarten ingetrokken, wat er op
wijst, dat ook de verhooging der gewone kaar
ten aanstaande is. Verwacht wordt, dat dit
op 15 Februari of 1 Maart a.s. zal plaats
hebben.
In den afgeioopen nacht zijn blijkbaar
door cenigo studenten in do Wasslraat eu om
geving vorscbiliende naambordjes weggenomen.
De politie ie de daders op hot spoor en zat
voor deze baldadigheid proces-verbaal legen de
heeren opmaken.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Leiden: Hel. Soc. Verbond, Nuts-
zaal. Zondagavond te zeven uren. dr. J
C. A. Fetter, uit Den Haag.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Het Anisterdamsch Tooneel.
„De Hel", een noodkreet tegen
de ontucht, in 4 bedrijven.
Een oude bekende, opnieuw door den
directeur van bovengenoemd gezelschap, Jan
Nooy, getracht tot nieuw leven te brengen.
Getracht, zeggen we, want o. i. is van slagen
geen sprake. De vergelijking met het jarec
geleden door Spree als volksstuk g brachte
„Blanke Slavinnen" kam „De Hel" niet
doorstaan. Afgezien nog van het feit-, dat
zulke zware tendenastulcken aan een be
paalden tjjd gebonden zijn en maar niet
ongestraft op ieder oogenblik opnieuw kun
nen worden gelanceerd. Al willen we niet
ontkennen, dat de handel in „blank men-
Bchenvleesch" helaas nog niet geheel ge
ëindigd ie, een question bruiante als
destjjds is het toch ook gelukkig niet
meer. Spree wist van het Fransohe gegeven
een stuk te maken,, dat onder het volk
insloeg en de sterke verbeeldingskracht in
zulke teere punten als dit er een is. be
vredigde door 't blgven op een basis van
realiteit. Nooy heeft echter getracht door
half-symbolischa invoering van den duivel
on door te groote dramatische effecten
speciaal het laatste bedrijf gaat daaraan
bijzonder mank de toch reeds dik er op
liggende tendenz nog te vergrooteu, met
gevolg, dat, zooals bij alles, waar- te voor
staat, ook hier het te dramatische is ge-
norden tot een teveel, dat zich wreekt door
het noodzakelijk gevolg van te veel drama
tiek: af en toe dicht te naderen aan het
ridicule, zelfs nu en dan de grens te over-
schigden.
Misschien haddon spelers van het eerste
plan zich nog door al deze moeilijkheden
heen weten te slaan, maar de troep van
Jan Nooy is daartegen niet opgewassen,
verre van dien. Het te-dramatische, dat in
mise-en-scène en stuk was gelegd, deed ook
in het spel zich nog gelden; in plaats van
ts streven naar de grootste soberheid,
kwam naar voren een vooral duidelijk de-
monstreeren van alle verzamelde tragiek.
En heusch, een versterking van de ten
denz, die aan het stuk ten grondslag ligt,
die in den ouden titel „Blanke Slavinnen"
reeds voldoende wordt aangegeven, is niet
noodig. De uitgeschreeuwde aanklacht aan
het slot b.v. veel te zwaar voor degene,
die haar uitte bovendien - was geheel
overbodig. Wie dat al niet begrepen had
De schouwburg mocht vrij goed bezet
lieeten. Enkele malen werd gehaald.
Dezer dagen werd ©ris uit Kat
wijk gemeld, dat het met den bouw van
woningen tusschen Katwijk-aan-Zee en Kat-
whk-Binnen dm gosden kant opgaat.
Tevens werd in dat bericht gewag ge
maakt van grondaankoop, onz. door een on
derneming, welke van elders uitgaat.
Thans wordt ons gemeld: De Hollandsche
Reliefstuckfabriek te Katwijk exploiteert
o.m. het fabrikaat „betongebouwen'\ vol-
geiiö systeem „De Heer." Deze gebouwen
weiden gedeeltelijk er bjj stukken ter plaatse
gemaakt van beton en in zeer korten tijd
opgesteld. In het Prins-Hendrik-park te
Gegstgeest is zoo'n villa gereed te zien en
op den tuin van den heer J". G. Ballego aan
de halte „Tuinlust", aan den Leidsche-Straat
weg, een dergelijke in aanbouw, welke in dit
ongunstige jaargetui in drie weken onder
dak gebracht is. Het gevolg van het wer
ken volgens dit systeem is een zeer solied
gebouw voor circa twee-derden van den ge
wonen bouwprijs. Het plan is nu te Katwfjk
en andere daarvoor in aanmerking komende
gemeenten dergelijke gebouwen te plaatsen
en te exploiteeren.
Gisteren ontstond een lierigo
brand in een groote bergplaats van naphthaline
op liet terrein van de N. V. Eerste Ned. As-
phaiteerfabriek te Alphen. Het gebouw brandde
tot den grond toe af. Door het optreden der
brandweer werden de overige fabrieksgebou
wen behouden. De oorzaak is onbekend.
Met de werkzaamheden betref-
fende het bouwen van een hotel met schuiten-
huis en dergelijke aan het Braassemermcer,
voor rekening van den heer E. Bock, is thans
een aanvang gemankt, zoo meldt men ons uit
O udewc tering.
Aan kapitein C. Post, te Vlaar-
dingen, is door tu?sclienkomst van den burge
meester namens de Duitsche regcering een
groote prisraakijker aangeboden voor het red
den van de overgeblevenen van de bemanning
van het Duitsche oorlogsschip „Frauenlob", dat
in 1916 in den zeêslag bij Skagerak in den
grond werd geboord.
In een woning in de Pieter-Aertz-
sfcraat te Amsterdam heeft gïste-m'ddag een
kachelontploffing plaats gehad waardoor een
59-jarige dame, die daar op bezoek was,
brandwonden aan gelaat en handen kreeg en
vermoedelijk een arm- en een beenbreuk
opliep. Per auto werd zrj naar een der gast
huizen vervoerd.
Naar „H c t N. v. d. B" v e r-
reemt, heeft de Nederlandsche Bank, eige
naresse van het gebouw der Huurcommis-
sie (hot voormalige- St. Bornandusgesticht)
te Amsterdam, nan deze commissie de huur
opgezegd met 1 April. De Bank heeft ruiia
te noodig. Wij krijgen hier dus vermoede
lijk het typische geval, dat de Huurcom-
missie over haar eigen zaak een beslissing
zal hebben te nemen
Naar „Het Volk" meedeelt heeft
het volwassen personeel der Scheepsbouw
maatschappij to Amsterdam op een fabiieks-
veigadermg besloten het werk der nagei-
jocgens over te nemen. Dit besluit werd ge
nomen met .379 voor, 3G4 tegen," 64 blan
co en 7 van onwaarde. De jongens hebben
daarna besloten de staking voort te zetten.
Ingevolge besluit van den Mi-
nister van Arbeid zal de malariabestrijding in
de provincie Noord-Holland met kracht worden
ter hand genomen, o.m. door het vernietigen
der in stollen en huizen overwinterende wijfjes
van de anopheles, het wegnemen dor broed
plaatsen in stilstaande wateren en het rein-
houden dor slooten enz., en door chinine-behan-
deling der bevolking. Zullen deze maatregelen
resultaten opleveren in verhouding tot do niet
onaanzienlijke kosten, dan is de medeworkmg
van gemeente- eii polderbesturen en evenzeor
van particulieren noodzakelijk, niet alleen tot
het uitvoerbaar maken der voorgenomen maat
regelen maar ook om do bevolking te leeren
hoe zij zelf kan bijdragen om de ziekte te voor
komen en genezen.
Het oonfliot inhei havenbe
drijf. De heer Oudegeest heeft aan don Mi
nister van Arbeid de vragen gesteld:
Is de Minister bereid, mede (e deelen of de
geruchten, volgens welke Z.Exc. aan de onder
in het havenbedrijf bemiddeling heeft
aangeboden in hel aanhangig conflict, juist
zijn?
Zoo ja, is Z.Exc. dan ook bereid mede te
deelen of deze bemiddeling is aanvaard of niet
en, in het eerste geval, waarom nog geen gevolg
is wereldkundig geworden?
Er wordt thans op 'e Rijks constructiewerk-»
plaatsen te Delft met grooten spoed gewerkt,
om eenige motorschepen in te richten tot drij
vende koukens. Bij het uitbreken van een sta
king in de Amsterdamsche en Rqtterdamsche»
havens zullen zij den militairen van warm voed
sel moeten voorzien.
net „Hbl." vernoemt van de zijde der zee-*
lieden vereeniging „Voorwaarts", dat voor de
zeelieden het parool is uitgegeven alleen dan la
monsteron, als de waterschout bereid is in da
monsterrol dc clausule op tc nemen, dat do.
zeelieden niet meer aan hun verbintenis zija
gehouden, indien de schepen, waarvoor zij mon
steren, niet vóór a.s. Zaterdag twaalf uut zijn
uitgevaren. Die maatregel wordt getroffen, onw
dat enkel© roederijen, met het oog op dc drei
gende staking, reeds wilden laten monsteren
voor schepen, dio nog moeten binnenvallen.
Het Kins el me er. b^ Burgerdam,
ruim 100 H.A. groot, wordt voortdurend
dieper, vooral Iang3 den Waterlandschen
djik. Er worden daarom plannen overwogen,
om dit meer te dempen met het zand, dat bij
den eluisbouw te IJmuiden vrrj komt.
In. eon van de lichters, wolk©
beladen was met geborgen katoen, van de „Li
berty Glo" is, zoo meldt men uit Nes (Ame
land), brand uitgebroken. Er is aanzienlijke
schade toegebracht, die door verzekering wordt
gedekt.
Een zevenjarig meisje to Vlis-
shngen, dat bij de kachel stond, ia in brand
geraakt; en na hevig lijden gestorven.
De officieele opening dor Vierw
d© Nederlandsche Jaarbeurs zal geschieden
door Z.Exc. den Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel op Maandag 23 Februari.
Men meldt uit Heerlen aan 3.Dé
led": In de laatste weken heeft er op de
staatsmijn „Hendrik", te Rumpen, een grond
verzakking Of -drijving plaats van ernstigen
aaid.
Door het werken der bovenlagen zrjn ja
de muren van het hoofdgebouw der rajjn
scheuren gekomen. Het hoofdgebouw is voor.
drie jaar opgericht en kostte ruim 350.000
gilden. In de muren van de portierswonin
gen, het badlokaal eo de uifcbetah'ngshal zjja
scheuren gekomen, op sommige plaatsen
wel van een hand breedte.
Ook zagen wij hetzelfde iQ den frontin
gang en in de beide pilaren, die daar staan.
De muren van de hal en het badlokaal zijn
nu geheel met b'zeren balken gestut; men is
bezig door voegen met cement verdere scheu
ring te voorkomen. Deskundigen beweren,
dat door het werken der lagen een en.
ander zich spoedig zal uitbreiden. De wo-
nmgen in Brimssum en Rumpen hebben van
scheuren nog geen laat.
In Hoensbroek heeft de m^jn reed3 lang
met verzakking to kampen; daar zijn tal-
rijko woningen gestut en zelfs onbewoon
baar geworden.
Geldhandel op straat.—
Men schrijft aan ,,D© Tijd" De lage
markenkoers heeffc een nieuwe betrekking
gecreëerddio van handelaar in geld. De
mark is hetzelfdto handelsartikel geworden
als de aardappel, cle roode kool, de sinaas
appel. Op de markt te Heerlen wordt
meer handel gedreven in marken dan in
groenten en visch. Vóór de banken staan
geregeld zooveel mannen en vrouwen, dat
do strateoi versperd zijnEen pohtae-ageiib
verricht daar eten geheel en dag bijzondere
diensten cn maant gestadig tot doorloopen
aan. In mandjea, leeg© sigarenkistjes, korf-
jeo en zakdoeken hebben do geldwisselaars
de papieren marken liggen. Voorbijgangers
op straat worden tot koopen aangemaand.
Zoodra de Banken, gesloten zijn, wordt de
geldhandel in cafés, op noeken van stratoa
of plednen voortgezet. Het geheel maakt
een misselijke vertooning. Letton wij hier
aan toe voegen, dat de geldhandel niet ge
el roven wórdt dbor het deftigste deel des
volks. De heel gewone biirgermensch wis
selt op-straat Onder hen zijn vele befcenda
gezichten uit het bloeitijdperk van den
smokkelhandel, eenige jaren her.
Gisteren is ten huize van den
heer W. v. d. H., grossier in chocolade en
suikerwerken te 's-Hertogenbosch. b anl uit
gebroken, naar de 's-E.bossehe Cf.." meldt.
Do bovenachterveraïeping, waar de brand
ontstaan is en waar vele suikerwerken wa
ren opgeslagen, is geheel uitgebrand. In dea
winkel is veel waterschade aangericht.
In de mijnstreek doen zich de
laatste dagen verschillende gevallen van
Spaansche griep voor. O.a. is te Heerlen,
Sittard en Vaals reeds een groot aantal ge
vallen geconstateerd. Alhoewel de riekte tot
nog toe niet kwaadaardig is. zijn er toch
reeds enkele personen aan overleden.
Met inbegrip van hetgeen d©
j.'Zutph. Cour." reeds bijeenbracht, heeft de
commissie voor d n herbouw van den Wijn-
hüstoren te Zutphcn tot dusverre f12.000
aan giften ontvangen.
Te Lonoeker is een geval v?jm
nekkramp geconstateerd bjj een 12-jarig
meisje van den fabrieksarbeider Ten Doe-
schot.
De 23-jarige boerenknecht J.
te Lunteren, is onder een door hem bestuur
den stoomploeg geraakt en oogenblikkelfjk
gedood.
Hoe groot de schade is, doos
de overstrooming dsr Beersche Maas aange
richt, blö'kt uit het feit, dat deze alleen in
de gemeente Maren <xa. f84.000 bedraagt»