No, f8386
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 9 Februari.
Tweede Blad Anno 1920.
BINNENLAND.
SPORT
FEUILLETON
Met de Lappen op het Hoogland.
Combinatie visscherijmaatschappijen.
Met ingang van 15 Febr. a s. wordt te
IJmuiden opgericht de Visscherg-Exploita-
tie-iraatschappg, een Vereeniging van be
langengemeenschap tu:schen den vereen'gd^
steenkolenhandel, afdceling reedtrg, d3
algemeene visscherg-mij. en de exploitatie
maatschappij Shamrock, alle te IJmuiden.
Het doel der nieuwe Maatschappij is het
exploiteer en der stoom- en zeilvlsschers-
vlooten der drie Maatschappijen te zamen,
vormende een vloot van 75 stoom- en zeil-
visschersvaar tuigen.
Tot commissarissen zijn benoemd de
heeren F. H. Fentener van Vl'ssingea en
jW. H. Arends, van den Vereen. Steen
kolenhandel. mr. U. H. Thiol en F. J. de
Klercq, van de Algemeene Visscherrjnmt-
scbappg en G. F. Perquin en C. de Vries
van de Maatschappij Shamrock. Tot direc
teuren zijn benoemd de herren S. Ko t?r ?fn
A. J. Veltkamp. Aan de maatschappij wordt
verbonden een viscbh?ndel, order directie
vau den heer M. B. Osendirp Deze nieuwe
maatschappij zal de groot te visschergmaat-
schappij zijn van het vasteland ran Europa.
Uitvoer van landbouwproducten.
Het bestuur van het Kon. Ned. Landbouw-
Comité heeft zich tot den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel gewend met een
schrijven, waarin er ernstig op wordt aange
drongen de belemmerondc bepalingen op den
uitvoer van onze landbouwproducten, van wel
ken aard deze ook mogen zijn, oo spoedig
mogelijk buiten werking te willen stellen.
Voorts verzoekt het den Minister, te willen
bcvordoreu, dat het wetsontwerp, dienende de
yorvalsching van voedcrmiddelen en kunstmest
stoffen, in 'den handel gebracht onder andere
namen dan do werkelijke, to boletton, zoo spoe
dig mogelijk in behandeling genomen wordt.
Uitvoer van groenten.
De Tuinbouw rerecnigiagen aan den I.an-
gendijk hebben vergaderd om tc beraadsla
gen over het voorstel om het Centraal-Bu-
Toau dor veilingen te machtigen, aan
Duitechland een crediet te verleencn, ten
einde dit llijlc in staat te stellen de Lan-
gendijker stapelgr>entrn te imporbeeren;
cn voorts alle maatregelen be nemen, die
een bevredigenden afzet der greenten ver
zekeren. Met algemeeno stemmen, uitge
zonderd die van de tuinbouwvereeniging
Wost is, meldt ,De Tel dit voorstel aan
genomen
Suikerkaart.
Do Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel maakt bekend, dat in het tijd
vak van Maandag 0 tot ©n met Zondug
Februari geldig zulleu zijn do bons Nos. 13
Co 19 van de Uijkssuikerkaart.
- Z. K. H. de Prins dor Nederlanden zal zich
'den ödon Februari naar Freiburg, in Baden,
begeven, ten einde daar een door den oorlog
onderbroken behandeling van een neuralgische
ongesteldheid voort te zetten.
Zaterdag herdacht hot Noderlandsch In
stituut van Accountants, in eon te 's-Graven-
hago gehouden vergadering, zijn 25-jarig be
staan.
De heer H. Burgmans Czn., voorzittor van
het instituut, hield in verband daarmee een rede
over: „De historischo ontwikkeling der accoun
tancy." Deze redo werd door een krachtig ap
plaus gevolgd.
De heer Th. Limporg Jr. sprak vervolgens
namens do afdeeling Amsterdam van het In
stituut, en bood aan het bestuur aan een door
mej. Drupsteen ontworpen lidmaatschaps-di-
ploma, hetwelk door haar tevens op. steen zal
worden geleekend.
Do heer Kuipers, namens de Rotterdam seho
ledon sprekend, bood, behalvo een bloemstuk,
«en pre^identshamcr aan.
De heer Lionni, sprekende voor de Amsler-
damscho Assistentcnvereeniging, bood een
bloemstuk cn oen geschenk aan.
Do hoer Hartmann vertolkte de gevoelens van
de Haagscho afdeeling van het Instituut, en ver
eorde hot Instituut een mooi bloemstuk.
De heer Koops sprak ten slotte voor de Haag-
echo Assistcnton, waarna de hoer Damstó, aan
wezig in opdracht van den secretaris-generaal
van het Departement van Financiën, ter verte
genwoordiging van dit Departement, de accoun
tants huldigdo voor de hulp, welke zij, hetzij
in Rijksdienst, hetzij in dienst dor belasting
plichtigen, den fiscus verleenden. Vooral het
corps belastingambtenaren steldo dio hulp zeer
op prijs.
Alle redevoeringen lokten krachtige instem
ming uit.
De heer Burgmans, do sprekers dankende,
sloot vervolgons het officieore gedeelte, waarna
het bestuur rccepieerde. Vervcrschingen werden
rondgediend, de talrijke aanwezigen bleven
bijeen tot het tijd was voor het diner, dat in de
grooto zaal werd aangeboden.
Het bestuur had persoonlijk cn schriftelijk
tal van gclukwenschen ontvangen, van offi-
cieele zoowel als van particuliero personen;
voorts ook van verschillende financieele instel
lingen. Zeer veel bloemstukken versierden do
zaal, waar do ontvangst plaats vond. Zoo had
o.a. ook de directie van do Rolterdamsche Bank-
vereeniging een bloemstuk gezonden. Aan het
diner zaten vervolgens de meesto aanwezigen aan
De Minister van Aj-beid, mr. Aalberse,
heeft Zaterdag in een der lokalen van zijn
Departement den Rijkswoningraad geïn
stalleerd met een rede, welke door den
voorzitter, mr. J. Limburg, werd beant
woord.
Aan ds. S. Dcbry, te Amsterdam, ia
door de commissie tot de zaken der Waal-
sche Kerken eervol- emeritaat verleend met
ingang van 1 Mei.
De Raad van Beheer van de Neder-
landscbe Jaarbeurs to Utrecht heeft op
voorstel van en in overleg met het bestuur
van de Vereeniging van directies van Nij
verheidsscholen besloten, onder bepaalde
voorwaarden, excursies van directrices, di
recteuren, leeraressen cn leeraren en van
leerlingen van lagere en middelbaro Nij
verheidsscholen kosteloos tot do Jaarbeurs
toegang te verschaffen. -
De verbouwing van het huis, dat de
gewezen Duitsche keizer bewonen zal, vor
dert zooveel tijd, dat het wel Juni tot Juli
zal worden, alvorens de verhuizing van
Amerongen naar Doorn kan plaats hebbeD.
Mej. wed. H. J. AdelmanVan Leer-
sum dezer dagen te Almelo overleden, heeft
gelegateerd aan: de diaconie der Ned.-
Herv. Gem. aldaar f5000; hot Sint-Antho-
ny-Gasthuis f500; het Weeshuis der Ned.-
Herv. Gem. f 500.
Bij Kon. besluit is aan den directeur
van hot telegraafkantoor to Deventer, den
heer W. F. K. Wethmar, op zijn verzoek,
als zoodanig eervol ontslag verleend, met
ingang van 1 Mei.
Sedert 5 Febr. is de commissaris van
politie te Harlingen in zijn functie ge
schorst.
Do plannen tot stichting van een neu
traal lyceum voor Twente zijn, naar het
„Hbl." meldt, tot nader opgeschort.
Er zijn plannen iu voorbereiding voor
een uitgebreide deelneming van den Ne-
derlandschen landbouw aan do a.s. interna
tionale tentoonstelling voor herstel van
Noord-Frankrijk, te Rijssel.
Bij Kon. besluit is aan den heer J. W.
A. Gommers, op zijn verzoek, met ingang
van lö dezer, eervol ontslag verleend als
burgemeester van Zevenbergen.
De commissie inzake arbeidswetgeving, in
gesteld door do Nederlanclsche Vereeniging van
Staatsburgeressen, is thans geconstitueerd en
met haar werk begonnen. Zij bestaat uit de
volgende dames: mevr. Anna Polak, mevr. dr.
Aletta H. Jacobs, mevr. DermontVisser, mevr.
E. van der Hoeven, mevr. mr. B BakkerNort,
terwijl aan mevr. Anna Polak het presidium is
opgedragen.
De gewone audiëntie van den Minis
ter van Oorlog zal Donderdag 12 Februari
a.s. niet plaats hebben.
UIT NED. OOST-INDIE.
Een noodlottige aardstorting.
Volgens zoo juist gepubliceerde brieven
van den resident van Kedoo, aldus wordt
uit Weltevreden d.d. 2 Febr aan '„De
Tel." geseind, werd in den namiddag van
13 Januari ton gevolge van zware regens
door een aardstorting van den Goenoeng
Pojoeng het gehucht Keraootoek Koeion
onder aarde cn moddc-r bedolven. Het ge
hucht teldo lil ziele gf waarvan er GO zijn
gered. Van de vermisten zijn reeds 31 l«j-
ken opgegraven. De overdekte oppervlak
te bedraagt GOOü vierk. Met-er. Achttien
huizen zijn bedolven. De achado wordt ge
raamd op f 4000.
VOETBAL.
De uitslagen van gisteren luiden:
NEDERLANDSCHE V0ETBAI.B0ND.
West. 1ste klasse: V. 0 C.Blauw
wit 1—0; H. V. V.—Sparta 2—0; A. F. C.—
II F. C. 4—1; D. F. C.—U. V. V. 7—2.
0 v ergan gsc om p et it ie: W. F. C.
V. V. A. 12; StormvogelsV. U. C,
0—0; Concordia—D. V. S. 3—2; S. V. V.
Feyenoord 13; R. F. C.'t Gooi 11;
HerculesSpartaan 00.
3de klasse: A. S. C.Delf'a 80.
Oost. 1ste klasse: TuhantiaP. W.
10; VitesseQuick 21.
Zuid. 1ste klasse: N. 0. A. D.
Wilhelmina 23; MiddelburgM. V. V.
2—2; Velocitas—V. V. V. 2—1.
Noord. 1ste k 1 a s se W. V. V:Be-
Quick 1—6; FowardH. S. C. 42; Alci-
des Frisia 21; AchillesVeendam 30.
Overzicht.
Wg voorspelden reeds dat U. V. V. het
in de bovenste gelederen van de competitie
stand niet zou kunnen bolwerken; intusschen
dal de Utrechtenaren nu reeds vrijwel als
candidaten van het kampioenschap zouden
zjjn afgevallen, hadden wg niet gedacht
De 72 nederlaag gisteren in Dordt,
maakt zelfs een eind aan de kampioenschaps-
diormen van de meest verstokte U. V.'V.-
enthusiast. H. V. V. en V. A. C. handhaaf
den zich aan den kop respectievelijk door
Sparta en Blauw-Wit te s'aan. H. B. S.
was vrjj,"en had dus geen gelegenheid punt
jes te verliezen. Wg geven hieronder den
competitiestand van de drie leidende clubs.
gesp. gew. gel. verl. voor tegen ent.
1. H.V.V. 17 11 3 3 39—18 25
2. V. O. C. 16 9 4 3 29—17 22
a H.B.S. 19 11 4 4 40—22 26
H. F. C. is gedoemd op de e'fde plaats
te blijven. Gisteren in Amsterdam moest „the
good old" de meerderheid van A. F. C. met
41 erkennen.
A. S. C. overtrof de stoutste verwachtin
gen en klopte Delfla met maar 80. Wij
schi p ven met „maar" 80, omdat Delf ia
zeker niet aan zich zelf te wijten heeft, dat
het er maar acht waren, want op het gebied
ran den tegenpartij vrij spel laten, is gis
teren door de Delftenaren vrij wel het on
gelooflijke gepresteerd. Dat hel geen 10 of
200 geworden is, dankt Delfia aan het
gemis van combinatievermogen der A. S. C.-
vooihoede, en aan den scheidsrechter, die
met een zekere regelmaat (waar het van af-
hnig, konden wij niet ontdekken) buitenspel,
of een vrge trap gaf, als de bal op de
Delf ia-helft kwam.
De uitslagen van de L. V. B.-wcdstrijden
bereikten ons ditmaal niet. Alleen is ons be
kend dat Lugdunum I A. S. C. II met 61
inmaakte, en de jongste A. S. C.-ploeg met
31 over U. V. S. III zegevierde.
A. f>. C.—Delfia 8—0.
Gisteren heeft A. S C. zijn meerderheid
voor de eerste keer in puntjes weten uit
te drukken. Het elftal, dat in heb veld ver
scheen, was als volgt samengesteld Wal
stra (d.), Vveoken, \Vamsteker (su), Va1^
Bouman, Hofben Sr. (m.), Roem Pino
Post, Weinbrecht, Hofben Jr., Van den
Berg (v.).
In het begin schijnt de wedstrijd gelijk
te zullen opgaan daar de A. S. C.-voorhoe
de vergeefs naar het verband zoekt. Als
echter v. d. Berg het eerste doelpunt for
ceert, Avordt het A. 3. C.-spel veel beter.
Niet lang hierna zorgt Hoften Jr voor het
tweede en Weinbrecht voor het derde punt
je. Voor rust kemfc hierin geen verandering,
zoodat deze dan ook intreedt mot 3—0 voor
A. S. O. Na rust verandert A. S. O. zijn
cpstelling. Roem g.aat mid-half en Hoften
Sr. links binnen spelen. Dadelijk neemt A.
S. C. het spel in handen cn blijft dit bijna
aanhoudend aan zich houden Hoften Sr.
weet dan voor het vierde doelpuntjc te
zorgen. F.cnigeu tijd blijft de stand 40,
maar als Roem uit een penalty bet vijfdo
maakt, komt er meer animo in, zoodat in
korten tijd Hoflec. Sr. en Weinbrecht do
stand op 70 brengen. Dan komt een tij
waarin de A. S. C-voorhoede de score
tracht op te drijven door verre schoten.
Een oogenblik weer van goed samemspcl m
Hoften Sr zorgt met een keurig schot voor
No. 8 Ia den stand komt nu geen verande
ring meer, zoodat als de scheidsrechter,
die erg op de hand van Delfia scheen tc
zijn, eind fluit, A. S. C. niet alleen twee
puntjes rijker is, maar tevens zijn doel ge
middelde flink heeft opgehaald.
Van d Delfia spelers viel geen een bij
zonder op. Ze waren klaarblijkelijk niet op
gewassen tegen de A. S. C.-ers
Deze laatsfcen waren over alle linies goed
De voorhoede specific vooral na rust een
goede partij Vermeld dienen de goede
schoten van Hoften Sr. De half-linie sloot
goed achter de voorhoede Alle drie waren
goed. Roem in het bijzonder voedde de
voorhoede goed De beide achterspelers be
grepen elkaar goed, zoodat de aanvallen
van Delfia Walstra slechts ze1 den bereik
ten en deze dientengevolge bijna niets te
doen kreeg. De leiding van de.n scheids
rechter liet veel te wenschcn over.
U. V. S. Ill—A. S. C. Ill 1—3.
Na den aftrap ontwikkelt zich van beide
kanten een vlug aanvallend spel met A.
S. C. iets in de meerderheid. Na ruim een
kwartier spélen weet U. V. S. te scoren
10. Kort daarop maakt de linksbinnen
van A. S. C. gelijk 1—1. Dan gaat het spel
nog een poosje gelijk op totdat de rechts
buiten door een aardig schot A. S. C. de
leiding bezorgd 12. Hierin komt geen ver
andering voor de rust. Na de rust komt U
V. S. iets-opzetten doch door slecht samen
spel zien zij geen kans gelijk te maken. Nog
even voor tijd weet A. S. O. haar voor
sprong te vergrooten door uit een corner
te doelpunten 13.
Bij U. V. S waren rechts achter, links
binnen en midhalf goed. Bij A. S. C. rechts
buiten, links binnen en beide backs goed.
HOCKEY.
Da uitslagen van gisteren lu'den:
NED. HOCKEY- EN BANDY-BOND,
lste Klasse.
Amsterdam: Amsterdam—H. D. M. 16.
Den Haag: TogoVictoria 5w. n. o.
Reserve 1ste Klasse.
Den Haag: H. D. M. Arasterdam II 43
2de Klasse.
Hilversum: HilversumGooi 32.
Utrecht: Utrecht II—G. H. V. 60.
Oostelijke competitie.
Enschede: EnschedeArnhem 60.
Deventer; DeventerZwolle 31.
Zuidelijke competitie.
Eindhoven: EindhovenVerlo 30.
DAMES-HOCKEYBOND.
Den Haag: G. H. V.—H. D. M. II 0—4.
Den Helder: H. H C.—H. O. Cl II 6—0.
Leiden I speelde gisteren t9 Am t.rdaru
op een absoluut onbe^pee bsar terre n teg n
Al H V. I. Bg den aanvang protesteerde
Leiden tegen het spelen op een zich m wn
derge]ijl:en stsat verkeer nd t rr.ln en toen
he; 21 in het voordeel van Lelden stond,
bood Lelden aan te eindigen, hetgeen niet
aangenomen werd.
Het einde kwam met 52 in het voor
deel van A. H. V., onder protest van Lelden.
Het Leidscho dames-elftal verloor zgn
eersten competitiewedstrijd met 52 in Bloe*
meiKlaaf.
KORFBAL.
Uitslagen.
Wöst. n E.: Fluks IIVitesse (L.) II
g2
Oost. I A: Z. K. C—0. O. 2—3; Quick
E, C. K. A. 23—1.
Oost. IB: D. O. S.Delden 161;
Z. E.: D. V. D—D. E. V. 5—0 (reg!.);
DeetosHaarlem 62; HerculesD. T. V.
2—8; Philips—D. 0. S. 0. 3—5.
Vriendsch. wedstr.: Vitesse (L.)
Fluks 3—6; D. V. D.—D. D. V. 6—2.
Overzicht.
Er is gisteren hier te Leiden gespeeld
en toch ook niet gespeeld, d. w. z. niet voor
da competitie, maar wei voor ten le fd a dig
doel, zooal3 men ons mededeelde. Toch vin
den wij het eigenaardig, dac da comp.-wed-
strrjd niet plaats vond. A s er toch zonder
bezwaar een „friendly game gespeeld kan
werden, dan zien wij niet in, waarom men
had kunnen medewerken om de competitie
spoediger te doen eindigen. Het 1ste veld
werd door den scheidsrechter afgekeurd,
jvaarom op het 2de veld werd gespee'd, wat
wel is waar kleiner is, rnaar o. i. gceu
bezwaar mag zijn voor afwerking der com
petitie. In elk geval heeft het korfbal-
ir.innend publiek nog eefns een kans van een
interessnnten cornpet t ewedstr'jd tussche.n de
beide Leidsche clubs te kirnnen genieten,
evt-nals wg dit gisteren hebben gel an. On
danks het kleine veld is er een mooi en.
vlug spel gelevcro, waaroij Vitesse (L) vóór
de rust en Fluks er na de overhand had.
De meerderheid vs.n Fluks na de rust
bracht haar de overwinning, wat hoofd2a-
kelijk te wijten is aan minder goed doel-
verdedigen der blauw-witten. wat in elk
geval bij de rood-witten den geheelen wed
strijd door goed was. Voor Fluks speelde
v. Zimmeren eens mee als voor een soort
benefiet-wedstrijd naar we vernamen. De
ploegen waren dan c-ok „au gramd com
plet". In het begin wou het maar niet luk
ken in den Fluks-aanval, terwijl die van.
Vitesse zeer snel en gevaarlijk was. De ge
volgen bleven dan ook niet uit. Vitesse nam
de leiding door v. Ileyden en vergrootte
die spoedig daarop tot 20. De wisseling
bracht een sterk Fluks-middenvak, door
wiens toendoen mej. Buys in de gelegenheid
gesteld werd 21 te maken, waarmee ook
do pauze aanbrak. Direct na rust deponeert
Rogert den gelijkmaker in den mand. Als
v. Zimmeren en Schilthuizen nu in den
aanval komen, is het in zeer korten tijd
42. Fluks speelt dan enthusiast en is
niet meer te houdeir, terwijl de blauw-wit
ten hun spelpeil niet kunnen verhoogen.
Ouwerkerk en mej. Christiaanse verhoo
gen dan de score, Nijsingh weet ten slotte
den achterstand tot de helft te reducee-
ren, waarna het einde van dezen geani-
meerden wedstrijd kwam met een 63 zege
voor Fluks. Voor Fluks was het eens een
overwinningsdag, want ook haar tweede
twaalftal toonde zich de meerdere over de
Vitessenaren, zij het dan ook over haar
reserven. Het veld was in de ochtenduren
nog slechter dan 's middags. De scheids
rechter maakte echter geen bezwaar tegen
het laten spelen dezer ontmoeting. Hoewel
Fluks II zonder v. Zimmeren was, had zij
het spel iu handen en wist eerst met 2—0
voor te komen met welken stand rust in
trad. Na rust maakte Vitesse gelijk, waarna
de rood-witte reserven het winnende punt
maakten, zoomeend© bewijzende, dat één
lste klasspeler in haar tw?nU»-«l *-ïot al
léén het twaalftal uitmer'
In het Oosten vallen weer öcüis ouiteu^e-
wone uitslagen te memoreeren, zo^&ls men
dat nog wel eens k» jgt in 3e of 4e klasse-
wedstrijden. In elk geval duidt het zeker wel
zetr geringe sterkte der verliezers. Dat E.
C. K. A. zou verliezen, hadden we wel ver-
verwacht, maar met zulke cMers g.enst het
aan het wcnderbaarlgke. Met l ef-t 231
werd E. C. K. A. door Quick net ah augur
ken ingemaakt. Ook D. 0. S. hield er een
inmaakpartij op na, zg het dan niet zoo
groot als Qyick. Delden had tegen de En-
schedeërs niets in te brengen. Het eenïgste
wat zij inbiacht was e^n tegennunt om de
Uit het Decnsch vertaald door M. D. Z.
(Nadruk verboden.)
13)
Het schemerde voor mijn oogen,
ik hacl geen gedachte in mijn hoofd, alleen
een allerakeligst gevoel vau afmatting. Al-
1-eö, wat pad heette, had al lang opgehou
den. Wij waadden gestadig over wèeko moo
rassen, waar men tot aan do enkels in weg
zonk, en als dan nog een wilgonwortel zioh
om je puntschoenen wond, was het ecu
heele toer je voet er uit te trekken. Ver
der op den avond werd het mistig. Ik stapte
achter het laatste rendier aan, dat de
houtpaïen voorttrok. Voor mij uit gleden
dio cknno spitso staken als groote, zwarte
slakken, dio over en ondanks alle hinder
nissen altijd maar voort-kropen. Ik zag zo
waarheen ik me ook wendde, cn tussohen-
beide draaide opeens een bal vuur voor
mijn oogen rond en spatte uiteen. En meer
*ulko verschijnselen van overmoeheid.
Do rendieren waren ook moe en liepen
met do tong uit hun bek. Toen viel er ein
delijk een, en geen toeroep of stoot kon
het weer op de been krijgen. Dus moesten
wo stilhouden cn op die plek overnachten.
Allo dieren werden losgemaakt en mochten
Tusten en eten. Dat deden ook wij, nadat
wij eon groot vuur hadden aangelegd. Sau
na's grootste ketel werd voor de koffie op-
gozot en niet lang duurde het voor deze
kookte. En voor allen werd een vette reep
van het in do zon gedroogde vleesch uit den
etenszak to voorschijn gehaald. Om h^b
JUU9 verzamelden zioh menschen én honden.
de mist omringde ons van alle kanten als
©en muur, en alleen zoo ver als do glood
roikte, hadden wij onze huiselijke gezel
ligheid. Het vuur \rierp een rood schijnsel
op Jonna's blauwzwart haar cn op zijn
bruin gelaat met de glinsterend witte tan
den het scheen ook op de honden en «p
Sanna, die lachend, en gelukkig, haar kind
aan de borst hield. Bij haar op het mos
stond Je wieg van het kind in de wit-t©
win teromhulling. Do vonken van hot vuur
gingen als rood© sterretjes dc lucht in en
doofden uit in den mist.
Tegen den nacht droogde mon het hooi
uit de schoenen en trok ze weer aan. Wit
beddegoed werd opgeschommeld, en onder
een paar opgezette tentstokken met een lap
er over gingen wij slapen. Jonna en Sanna
lagen niet hun kinderen to lachen en te
babbelen de honden kropen waar zij het
't prettigst vonden.
Om vijf uren begon voor honden en men
schen de nieuwe dag, het vuur werd nog in
do grauwe schemering aangemaakt, maar
langzamerhand werd in het Zuiden de he-
mol rood cn de zon kwam op. Zij wierp
een zwikken glans over het troosteloos een
zame landschap, waar do een of andere
krommo berk op rijn witten stam een wei
nig licht ontving. Do morgennevels hingen
boven de vele kleine meertjes in het uit
gestrekte moeras.
Men luialcle de rendieren, om zo opnieuw
te zadelen cn te bepakken hun huid, die
in den nacht nat geworden was, dampte, cn
in dat vochtige, door het zonlicht zacht ge
kleurde waas, stonden zij als in glorio-
schijnsel. Het was Zondagdan werken do
Lappen niet, hun dieren echter verzorgen
en hoeden rijiedere arbeid ten behoeve
van of mot het rendier is uitgezonderd van
de strenge geboden der Zondagsrust.
Wij zotten d.en tocht voort, maar het ren
dier, «lat den vorïgen avond gevallen was,
was te zwak om een last te kunnen dragen
het werd niet in de rij gespannon, maar
mocht los -meeloopen. Het kon echter niet
voort en word later een jirooi van de wol
ven. Als een enkel rendier of een kleine
groep wat afdwaalt van de kudde, staan ze
aan zulk een aanval bloot.
Het klonk opvroolijkend, toon Sanne in
den loop van den morgen ,,goe' suovva"
reip, („daar ginds zie ik rook").
Wij waren allen wel moe, toen wij stil-
hoilden bij do vroeger aangekomenen, die
hun tonten reeds hadden opgeslagen. Jonna
bracht de trekdieren bij de kudcöe, terwijl
wij rondom een reech aangemaakt vuur ons
bij een andere Lappenfamilie voegden, die
evenals wij rusten wou en ©ten, vóór zij
aan don gang ging met het opzetten Ier
hut.
In den namiddag zocht ik Sara en Nikki
op, maar vond niemand thuis, wat, zooals
gewoonlijk, te kennen werd gegeven door
een stuk hout, dat van buiten tegen de tent-
aisluiting was gezet. Zij waren naar de
kudde gegaan.
Wij keken even in de hut en voelden in
de aschdie was koud, zij moesten dus al
vroeg de hut hebben verlaten. Den volgen
den dag trokken ook Jonna en Sanne naar
het omheinde rondierkamp, dat oen haivo
mijl ver lag. Sanne verlangde daar te ko
men. Het was er nu „als een markt." Lap
pen van verschillende gemeentegroepcu
waron daar bijeen, om hun kudden te schif
ten en om te melken. Allen hadden levens
middelen meegenomen en ook eenige bedek
king voor den nacht, en zoo werd er lan
ger dan een week in de open luoht gekam
peerd. Zij, die zoo dichtbij woonden, als
bijv. onze gemeentegroep', gingen echter
'a avonds meestal naar huis behalve do
wachters natuurlijkdie moesten voortdu
rend op do been zijn of gereed elkaar af te
lossen zij hadden het nu niet bijzonder ge
makkelijk, daar er zoovelen ziek waren.
Bietar, die herstellend^ was, kon als
wachter nog geen dienst doenhij bie'p
meo bij" het werk, op het afgezette terrein,
en daar het den honden streng verboden is
binnen de omheining te komen, had Caeppe
(Bietars hond) bevel gekregen bij mij in de
hut te blijven. Maar hij was een saai ge
zelschap. Hij za/t den heelen dag boven op
den heuvel naast onze hut te huilenhij
had daar het uitricht over de groote moe
rassen, waar men in de verte de vele vuren
kon rien glimmen, en nu en dan geluiden
van honden en rendieren hoorde Iedere
spier van den hond was gereed tot net
werkzijn oogen staarden en rijn ooren
stonden gespannen als do haan van een ge
weer als er ©en krachtige geluidgolf kwam
vau daar ginds, kromde de hond zijn klau
wen in het zand, als tot een spréng, en
blafte even erg bedroefd. Maar zoo'n hond
heeft dressuur; hij gehoorzaamde het. bevel
hij bleef bij onze hut. Als ik naar hem toe
ging, om hem to troosten, vloog hij kwispe
lend op, maar zat dadelijk weer stil als eea
8tcenen beeld en boorde zijn oogen in de
verte op dat éóne levende punt.
Toen het gezamenlijk werk op het om
heinde terrein was afgeloopen en ieder,
voor zoover het mogelijk was, rijn eigen
dieren had gekregen, kwam de kudde nu
en dan bij ons terug en werd op een hoogte
dicht bij de Sida verzameld. Dan gingen de
vrouwen daarheen om te melken. Waren er
geen mannen genoeg, zoodat iedere melk
ster haar lassowerper had', dio de rendier
koe ving en onder het melken vasthield,
dan deden de vrouwen dat werk twee aan
twee c5e eene viog het u.-i, andere
melkte het. In dien tijd hadden wij voor de
koffie altijd vorsche melk, en mochten soms
met oen lepel er van slurpen. De melk, dio
in Augustus-September was gemolken, toen
wij nog niet op reis waren, had men mot
stremsel vermeDgd en in een rendiermaag
of rendiorblaas te drogen gehangen. De
melk, dio men nu kreeg, verd, met uitzon
dering van do hoevee'htid, die men versch
opdronk of in de koffie gebruikte in een
„calrnas" (rondiermaag) of in een houten
nap gegoten om te bevriezen. Later in den
winter, als men melk voor de koffie noodig
had, werd er een stuk afgehakt, in do koe
kenpan boren het vuur wat ontdooid en
dan met een lepeltje in de koffie gedaan.
Bij Abnantjakko, waar wij nu onze hub
hadden, waren ved groepen van Lappen
bijeen, maar de hutten lagen zoo ver va»
elkaar, dat het. oen heelo reis was, als men
op bezoek ging.
Op eau morgen, toen bet nauwelijks lioht
was, werd Sara uitgehaald voor een ge
boorte in een van do verst golegen hutten.
Daarboven, waar geen *mdere hulp te krij
gen is, helpen de vrouwen elkaar. Sara
was een van de oudsten en had op dat ge
bied een rijke ervaring, zoodat men zeer
gesteld was op haar hulp. 't Is anders niet
zoo ongewoon, dat in die omstandigheden
een vrouw door haar eigen man geholpen
wordt, ja zoo'n man wordt ook wel eens bij
andero vrouwen geroepen. Do Lappen heb
ben hun eigen methoden en eigen gences-
wijzhet gebeurt zelden, dat een vrouw,
die moeder wordt, sterft. Zoowel de moe
der als het kind warden uitstekend ver
pleegd.
(Wordt vervolgd).
