NI VA TANDPASTA
Hedenavond opening
der Etalage.
Kloosterbalsem
Me Dames
zijn tevreden!!
„Huwelllk OT Vrije Lietde Openbare Vergadering a s Zondagmorgen
PIJL-COUTURIER,
A. WAALS
I Amsterdamsch Couponmagazijn
Firma A. v. DAM v. d. WIJK.
Jongenshoedjes
en Zuidwesters
Een heerlijk
wrijfmidde!
OPTICIENS
Luxe Postpapier.
BUITENLAND.
Illlillllllll
Haarlem.
Donkerstee^ 13-35.
Denkt om onze RECLAME-PRIJZEN.
Ziet verder onze Etalages
OPENBARE VERGADERING van „Nieuw Leven"
Dr. H. NANKING'S ph"^E«htiï;AFe'brUk
BANKETBAKKER, 6629
BREESTR&&T LEIEEN.
mu/rvt uit cloouljjed^cui^rvfWl vn SmaaA
„In den Bierbeugel".
Warme Mosselen.
A. M. VAN ZWICHT Breestraat 126.
AJOURSTERS gevraagd
tegen hoog loon. 6560
Ned. Confectiebedrijf, Oude Vest 181.
BoI«f»wUten in Engeland.
jjen medewerker vau de „Evening Stan
dard" die zich een onderzoeker noemt, doet
dat blad mededeelingen over de beirft-
\ïï?jjeid van de bolsjewiki in Engeland.
Zonder twijfel, zoo zegt hij, is Glasgow
tot middelpuat van bet bolsjewisme in het
lYercenlgde Koninkrijk. Maar elke groote
Sad, van Glasgow tot Londen, is verbin
der.'met oen netwerk van genootsohappen
»n bonden, <fie het evangelie van do „directe
kcfeie* en bet bolsjewisme verkondigen.
Peraonen, die opon het bolsjewisme
jten, komen bet land binnen en gaan er nit
:^0g render de minste belemmering. Revo-
"onairen komen nit Amerika over Canada,
de eerste stad die rij bezoeken is Liver-
om den revolutionairen ballingen nik
Foiika moed In te spreken. Dan gaan rij
haar Londen, zoeken, alle veorname belsje-
«rilri op en bevorderen de raak door pro-
tagsn<£- 29 ondersteunen haar met geld, dat
Ja getwijfeld van revolutionaire herkomst is<
Van Londen reist de revolutionair naar
jyiiles cn vervolgens naar Sheffield, en ten
{lolt 3 komt hij te Glasgow aan, waar1 hij
pet d>' leiders van het bolsjewisme spreekt.
Eiken avond wordt in heel het land de
propaganda voortgezet en vergiftigt het ge
moed van fatsoenlijke mannen en vrouwen
en relfs kinderen. In openbare vergaderingen
beroemen de epreWs ar zioh openlijk op,
Bat rij leger en vloot op, hun hand trachten
{s krijgen, en dab rij op „den dag"' hopen,
fn de sociëteitslokalen van rebellen in het
ieheele land worden op „den dag" toosten
geslagen. Wel 86 pCt. van de bolsjewiki
jijn nooit bij leger of vloot geweest; rj
wisten den dienstplicht te ontduiken, verdien-
'jïen grof geld en hielpen den vijand met
Slabakken.
De Engelsche bolsjewiki rijn niet dom en
onontwikkeld; zij zijn opmerkelijk schran
der in het debatteeren an trekken snel partij
van alle onrust in de nijverheid om de re
volutionaire propaganda te bevorderen. Zij
(teken twisten en geschillen in fabrieken aan
door alle mogelijke middelen en verheugen
or zich in, als werklieden tegen werkgevers
vechten en zetten de eene klasse tegen de
andere op.
Het denkbeeld vap de bolsjewiki is, dat,
als zij de arbeiders voortdurend oorlog laten
voeren tegen de kapitalisten, daar gebrek en
honger uit moeten voortkomen. En als de
„loonslaaf' eenmaal honger lijdt, zal hij revo
lutie maken.
Er worden voortdurend pogingen gedaan,
om de trouw van leger en vloot te onder
mijnen met strooibiljetten van sterk opruien-
tten aard en door gesprekken met manschap
pen, die met verlof zjjn. Be revolutionaire
brochures worden In kazernes on op oarlcgs-
tchepen verspreid.
Bo I. W. W. (Industrial Workers of
thé World) van Amerika zijn in het bijzonder
roerig, en het is algemeen bekend, dat dui
zenden van dezen in hechtenis zijn genomen.
Het zijn de gevaarlijkste rebellen, omdat zij
zoo goed van geld voorzien zijn, vermoedelijk
van bolsjewistischen oorsprong. Zij hebben j
gemachtigden gezonden naar Frankrijk, lta- I
lie en Engeland met ruime middelen, om alle
revolutionaire organisaties te bezoeken en
de wereld-revolutie teweeg te brengen. De
L W. W. hebben veel Men gewonnen en
er is nu een afgevaardigde van hen in
Engeland, die met alle rebellen en ultra's
aanraking zoekt.
De I. Wi W. hebben een bijnaam men
noemt ze de Wobblies. Een groot aantal
van deze Wobblies zijn menschen met misda
dige® aanleg. Als iemand Wobblie wil wor
den, is'het een aanbeveling als hij gevangen
heeft gezeten of met twijfelachtige middelen
aan den koet komt. Er Is te Landen een
sociëteit waar een aantal Wobblies bijeen
komen en zij beroemen zich op hun mis
dadige methodes om in hun levensonderhoud
te voorzien en zien neer op den „loonslaaf
petals zij den werkman noemen.
In Wales en de Midlands gelooven de
poisjowiki meer in vergiftigeiide propaganda.
Te Glasgow spreken zij in het openbaar re
volutionaire denkbeelden uit. De eerste vorm
!s eobter het gevaarlijkst.
Het beste middel om de revolutionairen
te bestrijden is dat men hun geen groote
vergaderzalen geeft, om hun „vergiftige
gateen'" te verspreiden en niet toestaat, dat
zjj zich ergens metterwoon vestigen. Op het
öogenblik worden in heel Engeland veel re
volutionaire bijeenkomsten gehouden. Er
wordt veel geld besteed aan de revolutionaire
propaganda, waarvan een deel afkomstig is
van Engelsche rijkaards, die excentriek of
krankzinnig zijn. De rest komt van de bols
jewiki.
Kiekjes van de vredesconferentie,
In het eind van de vorige week is er te
Londen een boek verschenen van dr. Dil
lon, den bekenden Engelscben journalist,
,;De Vredesconferentie" geheeten. Het be
vat ook tal van anecdotes, waarin de
hoofdpersonen ter conferentie een rol spe
len.
Clemenceau, zoo vertelt dr. Dillon, zegt
de „N. It. Crt." ontbrak het vaak aan
tact- Op een ochtend zag hij aan den in
gang van de deur, die naar de zoal van de
conferentie leidde, een aantal onbekende
menschen achter Balfour. Clemenceau
wendde zich plotseling tot den Engelschon
afgevaardigde met do bruuske vraag: ,Wat
zijn dat voor menschen daar achter u 1 Ziin
het Engelschen
Dat waren het. „Wat komen ze hier
dooni"
„Hetzelfde wat de menschen, die u vol
gen, komen doen."
Clemenceau draaide zich om eu zag een
heele troep Franschen, met Pichon, den
minister van buitenlandse!^ zaken aan 't
hoofd, op hem afkomen. Het waren spe
ciaal uitgenoodigdc deskundigen vonr Hon-
gaarsche aangelegenheden. „Maak dat je
allemaal wegkomt", voer Clemenceau uit.
„Jullie zijn hier niet noodigl En het hee
le gezelschap, met Pichon weer aan het
hoofd, droop af.
Dr. Dillon geeft allerlei voorbeelden van
de treurige onkunde van tal van afgevaar
digden ten opzichte van de landen, over
wier lot zij aan het beslissen waren. Zoo
drong een „Engelsch sprekend" staatsman
er ten dterksto bij de Italianen op aan,
dat zij hun bananencutuur zouden uitbrei
den, Belovende dat zijn land de geheele
opbrengst zou koopen. Hij dacht, dat do
financieels positie van Italië daar aan
merkelijk door verbeterd zou worden.
Ook een „Engelsch sprekend" staatsse
cretaris verklaarde aan een deputatie van
Polen, die voedsel voor de uitgchongerdo
Polen naar Dantzig verscheept wilde heb
ban, dat „daarvoor de toestemming van
Italië noodig was, omdat Italië de Mid-
dellandsche Zee bsheorschte" 1
Paul Montoux was een van de officieele
vertalers ter vredesconferentie, wiens ver
talingen geenszins steedb voorbeelden van
juistheid genoemd kunnen worden.
Een afgevaardigde, sprekend over den
vroegeren keizer Frans Jozef en zijn op
volger, zeide: „Het zou onrechtvaardig
zijn do zonden van den vader te bezoeken
op het hoofd van zijn onschuldigcn zoon.
Karei I moet- niet lijdien voor Frans Jo
zef".
Majvtoux vertaaldeHet zou onrechtvaar
dig zijn de zonden van den oom te bezoe
ken aan den onschuldigcn neef".
,.J:t zal je baantje kwijt raken, als je met
deze foute Verklaringen doorgaat", merk
te Clemenceau met een knipoogje op.
De Franscho censuur krijgt in het boek
van dr. Dillon harde noten te krakeD, o.m.
omdat zij de volgende passage in een wel
sprekende redevoering van Pain levé, den
gewezen tuinijster preuuk-i:f, heeft laten
staan
„Gelijk Haill Caine, de groote Arno-
rikaansche 'dichter gezegd heeft: Dood,
waar is uw prikkel I Graf, waar is uw over
winning 1"
Ten slotte nog dit, waarin dï. Dillon
vertelt op welke wijze er tot het terecht
staan van keizer Wilhelm te Londen be
sloten werd:
„Enkele dagen vóór de onderteekening
van het verdrag, was er een pauze in het
werk van den Oppersten Baad, waarin de
secretaris naar een document zocht, dat op
een andere plaats gelegd was.
George, zoo terloops opkijkend, en zon
der tot iemand in het bijzonder zich te
richten, zeideIk veronderstel, dat er nie
mand van u bezwaar tegen zal hebben,
dat de keizer to Londen zal terecht- staaul
Cletmenceau haalde zijn schouders op,
Wilson lichtte zijn hand op en de zaak werd
als afgedaan beschouwd.
Toen deze beslissing na Wilson's vertrek
uit Frankrijk werd bekend gemaakt, ver
klaarden de andere Amerikaamche afge
vaardigden, dat zo daar niets van af wi3
ten, maar bij onderzoek bleek, dat de
plaats, waar het geding zou plaats heb
ben, inderdaad op deze vluchtige wijze was
aangewezen."
lea sociaal-geneeskundige
beschouwing.
Er. Marx sohrjjft in de „Beri. Klinische
Wochenschrift" een sociaal-geneeskund'g op
stel 'over het revolutie-vraagstuk in Duitsch-
la",-d. Hij zegt o.m.:
Hei eerste revolutiejaar, waarvan wjj thans
het einde beleven, heeft met volkomen dui
delijkheid getoond, dat de geheele politieke
beweging in het teeken der geestelijke uit-
p.tting gestaan heeft en nog staat. Het
oude spreekwoord zegt: ziekten kamen te
paard en gaan te voet, dus kwam' in maan
den niet weer te recht, wat on9 gedurende
jaren ontbroken had en al dien tijd hoe langer
boe meer verkeerd gegaan is.
Geheel in overeenstemming mét het feit,
dat' we dus een revolutie beleven van de
uitgeputte massa, zjjn de „Ausfall-verschjjo.-
selen', die we waarnemen. De toeneming
der psychische en physische bewegelijkheid
is niets anders dan oen teeken der heer-
schende „asthenische neurose." Ook de ver
hoogde suggestibiliteit in de onrustige dagen
is een „Ausfall-verschrjnsel. Zjj is niets an
dets dan het óch zonder rem overgeven
van de uitgeputte psyche aan weemoe be
denksels. Inderdaad heeft het eerste revolu
tiejaar, dat achter ons ligt, geen enkele nieu
we productieve en in eigen schoot verwekte
Duitsche gedachte zien geboren worden. In-
lëgtndeel, niets stond meer op den voor-
gron.1. dan een naaapen zonder kritiek van
het verkeerde voorbeeld dojr onze ooste
lijke buren gegeven. Dat het feit niet tot het
bewustzijn der massa doordrong, dat ten Azi
atisch Socialisme met absolute zekerheid het
gecompliceerde Duitsche sociale organisme
zou te gronde richten, is een bewijs te meer
van de toenemende stompzinnigheid der uit
geputte massa.
Het meest typische ziekte-verschijnsel van
onzen tijd is dan ook wel het jremis aan
inzicht met betrekking tot de werkelijkheid,
Hoe absurd is niet de arbeids- of liever 'eta-
kinvspolitiek der massa, welke het best te
vergeleken is met de taktiek der „Grands
se igneurs" die meenden door een aderlating
ailes wat ziek en zwak was te kunnen redden.
Die niet begrijpt, dat een staking wel de loo-
nen, maar nooit de hoeveelheid aan de markt
k' mende waren opdrijven kan, is niet minder
zwakzinnig, want hij heeft niet in de gaten,
dat alleen productieve arbeid de hoeveelheid
goederen kan doen toenemen en daardoor de
prijzen doen dalen, terwijl een staking alleen
de prijzen doet stijgen, doordat de hoeveel
heid goederen relatief afneemt.
Een ander typisch verschijnsel van onze
dagen is het verdwijnen van het individueels
denken en gevoelen. De meuschheid is ge
neigd men kan het zo» wel uitdrukken, tot
„samenklonteren." Wij beleven een vlucht
in massa. In de massa hebben we wel te
doen met een summatie van personen maar
niet van persoonlijkheden en de som van het
verstand der masse staat altjjd ver beneden
nee verstand van de verstandigste», die er
zich onder bevinden, ja nadert veel meer
tot de domheid van de minst verstandige®,
die daarin de overhand hebben.
De door de massa geschapen en gedragen
cultuur is geheel hiermede in overeenstem- j
ming.
Bovendien is het geheugen der massa er
een dat niet verder gaat dan de dag
van heden lang is, en zelfs dat korte geheu
gen wordt snel en gemakkelijk uitgeschakeld,
waar het de suggesties geldt van het oogen-
blik. Zoo is de „vlucht in de massa" een niet
minder typisch Ausfal'-verschijcse'. Hoe on-
begrijpelijk zou het anders zijn, dat sommig»
politieke ideeën de massa zoo in vervoering
kunnen brengen, terwijl zij aan de goedge
lovigheid der massa zulke reusachtige
eischcn stellen.
In de massa gaat het persoonlijke element
en dt' persoonlijkheid onder. Daarmede in
overeenstemming is het stempel der eenvor
migheid en eentonigheid op de geheele hui
dige maatschappelijke samenleving gedrukt»
In welke mate de groote massa des volte
kaar „praktische Vernunft" kwijt is, blijkt
wel uit de merkwaardige verschuiving, die
er plaats gehad heeft met betrekking tot alle
begrippen en problemen.
Yeor vrijheid ziet men aan, wat men
vroeger willekeur zou genoemd hebben, en
zoo komt men tot een vrijheidsbegrip, dat
bij de huidige politieke verhoudingen veel
overeenkomst heeft met de vrijheid van een
gevangene, aan wien men toegestaan heeft
den inventaris van zjjn cel kort en klein te'
flaan. Be eenige juiste beteekenis van het
begrip vrijheid: de verstandige en gezonde
verhouding van rechten en plichten tot el»
kander is men geheel vergeten, want in een
adem met het vrijheidsbegrip wordt de dio-
tatuur van het proletariaat dat is <hiS
de slavernij der overigen genoemd. Eve®
verward zijn de opvattingen vin liet begrip!
kapitalisme. De leiders weten maar 3l te'
gtea, waarom zij zoo onlogisch zijn. De
massa ontbreekt het evenwel ten eenenmale
aan oordeel. Naast deze intellectueele defec
ten staat het ontbreken van eenigerlei rem.
Do hartstochten der massa hebben onmete
lijke verhoudingen aangenomen. Koof, moord
en doodslag zjjn aan de orde van den dag,
de criminaliteit der jeugd is grooter dan
ooit te voren. Het aantal geslachtszieken is
ontelbaar en de abortus criminalis viert hoog
tij, en de „Aufklarungsfilme", die men aan
het volk meent te moeten vertonnen, prik
kelen in de duistere bioscopen de sexueete
begeerten der massa nog meer.
Het volk is uitgeput, uit dat feit moet de
geneeskundige wereld een waarschuwing af
leiden. Wij loopen namelijk gevaar, in een
draaikolk van hervormingen te geraken. De
kranten staan vol van wetsvoorstellen. Men
wil van heden op morgen een nieuwe eeuw
scheppen. Mijn meening is evenwel, dat het
niet goed is, als een ziek en uitgeput vólk
zichzelf wetten geeft van heden op morgen,
die zijn geheele leven tot in zijn grondvesten
veranderen en gedurende langen tijd be-
heerschen zullen. Op zulke wetten kan gee®
zegen rusten. We moeten er dus voor op
passen, nu reeds al te veal te willen her
vormen. Het kleed, dat we ons heden aan
meten, zou morgen wel eens niet meer kun
nen passen.
Thans is het tijd, de ergste uitwassen
van den zieken volkswil weg te nemen en
te voorkomen, dat jie ziekten van het volk
grootere afmetingen aannemen, niet het
minst in psychisch opzicht» Wij kennen de
buitengewone besmettelijkheid van sommige
ideeën en de overgevoeligheid van de volks
psyche er voor. Behalve zieken en van
ziekte verdachten, zijn er ook bacillendra
gers. De arts onderwijze den politicus deze
grondbeginselen van de leer der infectie
ziekten, welke de richting beheerschen, waar
in men zal moeten zoeken naar middelen tot
bestrijding en voorkoming.
Leiden.
g als zij hun St. Nïcolaas Cadeaux
=s krijgen uit het solide
Grootste voorraad Couponnon
Dames- en Heerenstoffen,
Fluweelen, Zijden, Voerings,
Lusters, enz. enz.
Gebloemde Mousellnes voor Blouses, f 1,39
per Coupon. 6oii
Crfipe de Gkines voor Blouses, per Coupon
f 5,69.
Coupons voor Rokken, 140 c.M. breed f6,75.
Donker blauw Cheviot, 120 c.M. breed, f 1,79.
per el.
van da fijnste Dames- en Heerenstoffen.
Scherp concurreerende prijzen.
lu PATRIMONIUM, hadenavond 25 November te 8 uur.
Toegankelijk voor alle Schoenm. en Schoenw.pers. Con
sumenten en D. C. worden uitgenoodigd tegenwoordig te zijn.
OnderwerpëQF* DE PRIJZEN. 2093a
HET BESTUUR.
Groote tuben 75 ets. H tuben 25 ets.
£351
a o m mm as f I Dit belangrijk onderwerp worat Denanaeia in eer
J f aanvang halfielt precies in bet NUT.
Steenschuur, door J. HOVING uit Amsterdam de «lom bekende z»kelijken debater, tegen Dominee DEN HARTOG.
yy Entree 15 eent. Debat vrijt! Ontwikkeld IJ. Allen d«ar been.
6622 BESTUUR „DE DAGERAAD",
VERLOREN
een TORTEMONNAIE met
plm1. f35, gaande van Bree-
straat door Paterstr. naar
W itte-Singel. Tegen goede be
looning terug te bez. adres
Bur. v. d. BI. onder No. 2081a.
KorfTPrimafocact
On "bu/5/5«»n.^" Zz. - 'A-- V\q Kt
BEKWAAM RblPKIt ATBUK GEVUAAGD bij
L. KiSBH ZOON, Den Hang. 6617
HEDEN en VOLGENDE AVONDEN:
2041a Beleefd aanbevelend,
P. J. DE TRIES, v.li. 0STERTHUN.
In
Nieuwste Modellen.
6586
b[j spit, rbeumatiek, stram
heid eu stijven nek Is de.
De Kloosterbalsnm kan uw spieren weder
lenig maken en tot diep in de huid zyn
weldadige, verzachtende werking voort
zetten, waardoor de pynen en ongemakken
verdwijnen kunnen en de natuurlijke werking
van de huid wordt bevorderd.
De Kloosterbalsem wordt niet minder ge
prezen bij wonden, brandblaren, uitslag,
zweren, aambeien, winterhanden en -voeten,
springende lippen, kloven, etc. 6532
Frys per pot van 20 gram 65 centvan
50 gram f 1,50; van 100 gram f 2,50van
250 gi am f 5.Alom verkrijgbaar. Eisch rooden
band met onze handteelceniyigL. I. Akker, Rotterdam
BOEK- I1N KUNSTHANDEL 6615
