Heeren-Balschoenen. LA V/MMB VWflF TIM NIVA TANDPASTA GEVRAAGD G.v. DONGEN .- Haarl.straai 44 - Tel. 1266. A. WAALS Goed ingevoerde I Vertegenwoordigers. Werkpaard, EHGELSCHE LES I T Li Begrafenis Onderneming „PiËTAS". ENGLISH LADY Hij. JE' FMR", Vischmarkt 16-17. BEOKRUIKEN en W. SMIT, BUITENLAND. SPORT Te Huur gevraagd: ONTVANGEN: leegras en Kapok- Matrassen irumt uit docx-VoeA^crnnhud e/n, SmaaA ZicPvb H. M. PIERROT, Uit de hand te koop: Een Schilderszaak, C. JONKER, Dr. H. NANNING's Phnr oEcvheI^/J.',rlek Eenige bekwame Grootwerkers Paswerker (Atelier), Reparateurs Machënestiksters Naaisters 2 3 3 Do uitsluiting in Spanje. Onder leiding Van den civielen gouver neur van Barcelona is een bijeenkomst ge houden, waaraan deelnamen de oud-minis ters, senatoren, afgevaardigden en voor zitters van economische vereenigingen en .waar een voorstel van werkgevers en -ne mers is goedgekeurd tot vorming van een gemengde commissie, bestaande uit. vijf pa troons en vijf werklieden. Deze commiss'.e zal een onderzoek bistellen en trachten een oplossing van het conflict, te vinden. De- uitsluiting en de stakingen duren iutus- schen voort.. Beide partijen doen elkaar ernstige ver wijten. De patroons wijzen op het optreden der syndicalistische arbeiders, die binnen een jaar tijd ongeveer honderd werkgevers to Barcelona hebben vermoord. Maar daar tegenover staat, zegt de Barceloneesche correspondent van do „Etoile Beige", dat de arbeiders nooit de minste lotsverbete ring hebben gekregen, tenzij door geweld. Stelselmatig zijn steeds al hun eiscben ver worpen. De Cn-talaansche industrieel en, die in den oorlog fabelachtige bedragen hebben verdiend, hebben zich nooit iets laten ge legen liggen aan het. lot van hun werk lieden. De tegenwoordige regeering van Sanchez ■de Toca, hoewel van conservatieven huize, wordt door de werkgevers gebaat. Maura, de man van de z.g. roode week van Bar celona in-1900, die alle sociale conflicten met sabel en geweer wil oplossen, is hun ideaal. Vandaar dan ook hun samenspan nen met de uiterste rechterzijde, de Man- risten en Ciervisten, om de zittende regee ring, die naar hun zin veel te-veel conces sies doet aan het syndicalisme, omver te werpen, mede door middel van het voeren van obstructie in de Cortes en het. verwer pen van de begrooting, gericht op de recon structie van Spanje, vooral in financieel en industrieel opzicht. Hoe de verhouding tusschen den huidigen premier en den pa troonsbond is, blijkt duidelijk uit het. ant woord, dat deze, naar de ,,Temps"-corres- pondent meldt, den koning heeft gegeven op diens vraag of hij een deputatie van werkgevers zou ontvangen: „Hoort bun wenschen aan, Sire, zei de m* -presi dent, maar antwoordt slecht:, indien zij redelijk zijn men kan naar gekken luiste ren, maar moet hun nooit antwoorden!"' Met groote kracht heeft het kabinet Sanchez de Toca den strijd tegen de reac tionaire werkgevers aanvaard. Geheel bestaande uit rechtsche elemen ten, heeft do regeering, de eischen des tijds inziend, vastberaden een linksche politiek gevolgd. Al dadelijk werd een begin ge maakt met de verwezenlijking van de her vormingen door de voorafgaande kabinet ten op papier verkregen, zooals den aeht- urendag (nadat de vorige premier Roma- nones het K. B. had doen uitvaardigen, Was de regeling nooit in de praktijk door gevoerd). Aan den mijnwerkers werd de ze venuur sdag gegeven, welke in de praktijk neerkomt op vrijwel vijf uur werkclijken arbeid. Te Barcelona hief de premier den fijaafc van beleg op, erkende het Catalaan- sche syndicaat, liet de syndicalisten, door de militaire autoriteiten in de gevangenis van Mont juich opgesloten, in vrijheid stel len. i De Mauristen staan op het standpunt, dat de regeering t-o veel den arbeiders naar de oogen ziet en te weinig de werkgevers beschermt. Zij vreezen, dat het ministerie Sanchez de Toca, regeeronde met de lin kerzijde (deze heeft het reconstructie-pro gram reeds goedgekeurd), do doodsklok luidt voor de conservatieve regeeringen. Met inspanning van alle krachten zullen zij dan ook trachten een einde te maken aan het radicale beleid van dit con servatieve ministerie, dat den reformis- tischen afgevaardigde van Madrid, Zulueta tot do boutade heeft gebracht: „Na een conservatief bewind van dit soort-, zal ons niets anders overblijven dan met een bolsje wistisch program te komen." Bulgarij's premier Si&mbolisky Nadat de jongste verkiezingen eea over wegenden invloed hadden toegekend aan de agrarische partij, is de leider dier partrj Stambolisky, tot minister-president van Bul garije benoemd. De nieuwe premier, bulten Bulgarije wei nig bekend, heeft een groot gedeelte van den oorlogstijd in de gevangenis doorge bracht. ^mdat hij Tsaar Ferdinr-nd zijn sa mengaan met Duitschland verweten h&tb In de jongste aflevering van „l'Europe Nouvelle" vertelt Todoroff, een Bulgaar, die als mö willig er gediend heeft in het Fran- sche leger, in Macedonië krijgsgevangen is gemaakt, en met den tegenwoordigen pre mier zijn vriend te Sofia gevangen heelt gezeten, verschillende bijzonderheden over de gebeurtenissen in Bulgarije in Sep tember 1918. In Juni 1918 begreep' de toenmalige pre mier, Radoslavof, dat zijn positie wankel werd. Het leger, verontwaardigd over ver schillende misbruiken, eischt-e zgn ontslag; zijn medestand.rs lieten hem geleide ijk los; de Luitschers, ge-hater dan ooit, wegens de Dobroedsja-geschiedenis, deden wanhopige pogingen om hem staande te houden, maar he( volk begon in verzet te komen. Openlijk werd in geschriften aangedrongen op een „nieuwe politiek", zonder dat de regeering tot vervolging der schrijvers durfde over gaan. Geruchten over muiterij en uitingen van ontevredenheid in het leger, het ver haal van bloedige botsingen tusschen de po litie en de uitgeputte bevolking gingen van mond tot mond. De Ententivrienden, tijden9 der. -oorlog tot zwijgen gebracht, begonnen z;ch te roeren. Danec c-.s. spraken openlik ever de noodzakelijkheid van het sluiten van een afzonderlijken vrede. Tsaar Ferdinand begon zelf het onhoud bare van den toestand in te zien. Toen dacht men a n Slambolisky. die met vele plichtplegingen uit zijn kerker in de vesting van Widin werd gehaald oa naai' Sofia gebracht, waar minister Top of hem dung end verzocht het vaderland te redden, door in het ministerie te treden. StemvolisKy, de afg:d der Bulgaars.ha boe ien, weigerde echter elke medewerking aan de Buitschgezinde regeering. Radoslavof moest zijn plaats ruimen voor don leider der democratische partij. Mal'nof, in wiens komst aan het hoofd der regeering leger en vloot de aankondiging zagen van den afzonderlijken vrede en den breuk met de Duitsckers. Dit „verraad" werd als iéts heel natuurlijks beschouwd, daar de Duit schei s bij het volk steeds gegolden hadden als gecamoufleerde vijanden, zooals Todo- rof zegt. Maai nog was het militaire prestige - van Dd.tsckland; de vrees, welke Tsaar Ferdinand de meerderheid der Bulgaaxsche pol tici in boezemde; en de samenstelling ;.elf van li t kabinet, waarin Duitsch- ea Entente-gezin- den door elkaar zaten, voor den premier evenzoovele beletselen voor het doen van krachtige stappen in die richting. IntUiSchen begon het leger een woordje mee te spreken. Tevens werden do politieke gevangenen, die toentertijd te Sofia waren bijeengejrachf, 'een factor van gewicht in de Bulgaarsche politiek. Na de hoop verloren te hebben op een spoedige bevrijding, trachtten zij de lei der - te overtuigen van de noodzakeiykhcd van snel handelen. Stambolisky, Ghennadiei' en^ de hunnen, gesteund door Daxief, Chiis- fcof en Madjarof, bewerkten de openbare me.ning en de regeeringskrmgën. Officieren en soldaten, die met verlof van het front kwamen, v-rkla?rd:n de regeeriag, dat het leger niet langer van plan was vol te hou den. Terwijl de regeering repressaillemaat- rcgelen nam tegen de politieke gevangenen, kwam op 15 Sept. het offensief der geal lieerden los. De débücle verraste de regeering, die haar niet zóó nabij had geacht. Malinof volgde het voorbeeld van zijn voorganger en haalde Stambolisky uit de ge vangenis. Inmiddels was het front ineengestort. Bul gaarsche afdcelingen wilden naar Sofia op rukken. om zich meester te maken van den Tsaar en Radoslavof; h-t hoofdkwer i r was opgencvenen het leger bleef z nder leiding. Te Scfia^ftere'dden de Duitschgez'nden, re kenende op de hulp van de Duitsche troepen, een staatsgreep- voor: de „verraders" t ge houden een groot aantal er van fusilieeren en met steun van Mackensen het front tegen de geallieerden herstellen. Onder deze omstandigheden werd Stam bolisky meester van den toestand. Na zijn vertrek uit de gevangenis onderhield hij zich met Ghennadief, en Todorof, wien hij zijn plan uiteenzette: den koning dwingen onmiddellijk een wapenstilstand te sluiten, vervolgens zich naar het front i.egeven om de leiding te nemen van de militaire oewe^ing, die wraak en bestraffing eischte. Daskalof cn Tcdórof werden aangewezen om de oproo r-ge troepen aan te voeren. Den volgenden dag overschreed, op aandringen van Stam bolisky en van alle vooraanstaande politici, de Pulgaarscke delegatie voor het sluiten van e?n wapenstilstand de frontline, terwyJ een groot aantal politieke gevangenen in vrijheid werden gesteld. Stambolisky werd aan het front toege- jj.cht door de soldaten. Daskalof riep te m dden van 30.000 soldaten de republiek uit, met Stambolisky als president* Deze slaagde er in de discipline te herstellen en op te rukken naar de hoofdstad. Het program der revolutionairen was: on middellijke vrede, afstand van den Tsaar en de galg voor alle Duilfechgezinde leiders. 27 Sept. betrad Stambolisky, begeleid door twee gewapende soldaten, de gevangenis te Sofia om den daar nog toé venden politieken gevangenen te verzekeren, dat het leger in aantocht was en liet uur der wraak was I n eslagen. I Den volgenden dag kondigde het kancn- gebulder aan de zrjde van Wladaïa den be- wouc-rs van de hoofdstad de komst van Bas- kalof aan. Op 29 Sept. konden de gevangenen uit hun cellen de verschillende phasen volgen van den strijd, die op- negen K.M. afstand van j de hoofdstad woedde tusschen derevolutio- nairen en de den Tsaar trouw gebleven troe pen die langzaam moesten wyken. 's-Nachts eenter vielen vier Duitsche bataljons met zwaar geschut de revolutionaire bataljons in de flank, met het gevolg dat deze de i r. loci laag leden. Onder deze bedryven was het bericht ge- komen van de enderteekening van den wa- fVtftilBtand, waardoor dé genadeslag werd toegebracht aan de eerste republikeinsche be weging, welke men in Bulgarije heeft aan- schouwd. De soldaten gingen eenvoudig met pak en zak naar huis. Stambolisky cn Daska- Iol werden vogelvrij verklaard. Maar tevens deed Tsaar Ferdinand afstand, en verdween uit het land, begeleid door Radoslavof in een Duitsche officiersvermomming. Drie maanden later werd amnestie toegepast op Stambolisky en werd hij opgenomen in het mini&terie-Teodorof als minister van openbare werken. Hij maakte deel uit van de vredes- dele°atie naar Parijs en treedt thans op als premier, met verschillende zyner vroe gere helpers en medegevangenen als mede werkers. Landloop er ij in Fngelaud. Het is wel merkwaardig dat-, terwijl ,de levensomstandigheden na het einde van den oorlog, vooral voor de „lagere" klassen der maatschappij ten gevolge van de duurte* eft van de werkloosheid in menig vak, die weder het gevolg was van den terugkeer der troepen, zooveel ongunstiger zijn, de landlooperij in Engeland zoozeer is afge nomen. De „Times" geeft een statistiek over de verschillende districten voor 1914 en 1919, bevattende het aantal landloopers die ge durende de Septembermaanden toevlucht zochten in de verschillende tehuizen voor daklooz.en. Het totaal dier cijfers, bedraagt voor 1914 2936 en voor 1919 914. In 19i8 was het getal nog lager, n.l. 586. Evenals in vroegere jaren neemt het aon. tal dakloezea in de sted'on toe, tegen tfs* de winter nadert, een gevolg van bot feit dat d> landloopers godurer.de de zbrner- maanJen liever op het platteland roncL zwerven. De toeneming na 1918 wordt toogetehrc- ven aan den terugkeer van lardloopei^ vdt het leger en aan het feit dat somn/^n tijdens den oorlog verlokt' door de hcwg^ loonen geregeld werk aannamen, nu wel aan het zwermen getogen zijn. Tegen Januari zal bet aantal dakloos die zich melden voor gratis logies, onge twijfeld weer vermeerderen. Immers is Ja nuari de maand met de hoogste cijfers, in 1910 11,500, in 1914 7600 en in 1919 1091. Men acht h'et cijfer voor 1919 bet laagst bereikbare, daar dit de menschon omvat die aan geen andere leefwijze zichmeer kun nen aanpassen. Het Leger des Heils vreest echter, dat van lieverlede dte cijfers van vóór den oor log weer gehaald zullen worden. VOETBAL. Verschenen, is bij den heer J. F. van der Von, te Baarn, „Voetbal-rechtspraak", door den op voetb&lgebied zeer bekenden heer C J. Groothoff. Het is een zeer nut tig werkje, dat voor spelers, zoowel als toeschouwers, heel wat wetenswaardigs be vat. Wetenswaardigs, wat werkelijk wel algemeen bij alle voetballiefhebbers be kend mocht zijn. Het is een omgewerkte en op menig punt aanzienlijk uitgebreide uitgave von den Voetbal-Scheddsrechter. FAILLISSEMENTEN. Uitgesproken: Firma Gebroeders Roorda, handelaarster in leder, echoenen, enz -, en A. en S. Roorda, Bre da. Rechter-commissarismr. dr. W. A. J. Fick; curator: mr. Jos. Maeijor M. P. van Buren, Wed. van Th. Vilpers, en P. Th. Vilpers, eenige zoon van bovengenoem- v- - v]e Schiedamschedijk 130 te Rotterdam. Rechter-commlssaris mr. C. Star Busmann; curator: mr. P. Th. Kooien. L. Kallen-Demandt, Maastricht. Rechter commissaris mr. Gadiotcuratormr. A. van Liebergen, Maastricht. M. van Gageldonk, koopman cn aanne mer. Dongen. Rcchter-commissaris mr. dr. W. A. J. M. Fick; curator mr. J. A. M. Rits, Ginneken. F. 8. den Broeder, rijwielhandelaar, Baarn. Rechter-commissaris mr. G. van der Flier; curator mr. O G. Hogenbrug, te Utrecht. v J. A. Droste, timmerman en aannemer, Amsterdam. Rechter-commissaris mr. J« Wiarda; curator mr J. J. H. J. van Ree- nen. gevraagd, voor meerge vorderd meisje. Brieven met prijsopgave a. h. Bur. v. d. BI. No. 5943. HUWELIJK. Net persoon, oud 29 j. P.G. zoekt kennism. met nette Jongedochter of Weduwe z. k. Brieven liefst met por tret Bar. v. d. Blad onder No. 0970a. Geheimh. ver zekerd en verzocht. Zoo spoedig mogelijk, een Boven of Benedenhuis of twee Kamers met gebruik van Keuken, door pas gehuwd paar. Brieven Bur. van dit Blad onder No. 1024a 5958 5935 Gevraagd, door gehuwd paar z. fc.: UKNKDE>- ot KOVE ^SÜ IS, centrum der 6tad. Huur t 5.— 5 6.per week; tegen 1 Vee. te aan vaarden. Brieven aan hét Bur. v. d. Blad onder No. 595C. Flinken voorraad I 5944 Ju. ïyv/ï/tOAX Zz. - '/•*- - '/io K Notaris H. EERDBEEK te Katwijk* zal op Woens dag l>5 November 19E9, des namiddags te uur, ten verzoeke van den heer Jac. Pronk, op diens perceel te Katwijk: aan Zee, in de Zanderij ,,9e Ridder" in het openbaar om contant geld verkoopen: fllentz Gasmotor 5p.k„ Kirclsner Lintznag-usa chine (wielspanning 80 c M.) gekocht vóór 1915, Cirkel- znagbank, Lialzong-vZjS- machine voor riemkracht, Lintzaag-vijl mach ine voor handkracht, Cenlrifa- gaalponap, Drijfas, plm. 8 M. lang met kussenblokken, diverse Kmfiperijartikelen, Werkhout, Brandbont cn hetgeen verder ten verkoop zal worden aangeboden. Te bezichtigen op den dag van verkoop des voormiddags van 912 uur. 5857 Mr. in de Rechten zoekt rustige ZIT- en SLAAP KAMER, direct te betrekken. Brieven Bureau van dit Blad onder No. 0994t. Kantoor: Aalmarkt 16 Telefoon 861. 5617 Directie b H. KEE&3EWEER. •aaasaaaaaamaaa.i STEEDS GROOTSTE i SORTEERING UURWERKEN OP IEDER GEBIED. Zie onze kei CARILLONS cpa&ir Vertrouwd cn aanbevo- len adres voor reparation aan alle soorten Uurwerken. 616 Horlogemaker. 1 Maarsmanssteeg 14. Telefoon No. 1293. 1 De N. V. Groninger Vetsmelterij voorheen P. F. VENHUIZEN te Groningen, Spilsluizen Z. Z. 5, vraagt bij H.K. Grossiers, Slagers en Winkeliers UW LAARZEN VERVOORSCHOENEN OF VERZOLEN BIJ Rapenburg 96 Leiden. 5391 welke een goed burger beataaii oplevert, met Hui», Werkplaats en T«in. Te ^zien en te bevragen eiken werkdag by den eigenaar Wouforxigge. 5941 wishes to give lessens in English conversation. Write to C. P. c/oWllhel- minapark 13, Oegstgeest. 1002» TE KOOP: een Zwart (Merrie). Te bevragen bij W. N. ALKF.MA.BE Noord wij k-Binnen. 5S49 eer,proef thee uxefge Jzdur Eischt voor Koffie en voor Thee, Van der Vijvers V. d. V. 693S Groote tuben 79 ets. tuben 25 ets. 5351 (THUISWERKERS), 1 31 VAST WERK. HOOG LOON. 5953

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1919 | | pagina 6