LEIDSCH
DAGBLAD.
Woensdag 22 October 1919.
Officieele Kennisgeving.
Progressieve gasprijsregeling
om
STADSNIEUWS
PBIJS BEE ADVERTENTIES,
on rtfcfl t>©r Zaterdag* 40 Ota.
£L mk«L Kleine adrer tont ito Wocnsdig
SfoT Zaterdag II- t>3 coa maiimum
CoM wnordon Tan 30. Inoaao voleeni(poet,
woht Voer eventneele opzending van bneren
JOPto, perto te betalen. BawijemimmerSOtf.
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Oirsctie en Administratie 175, Redactie 1507.
PBIJS DEZEE COUBANT;
(foor Leiden p. 3 mnd. 12 AO, p. rteek f 0.W
Buiten Leiden, waar agenten ge
vestigd Zijn, per week 0.14
IFkanco per post u u xc u u 2.50
Nummer 18295.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen,
EERSTE BLAD.
gemeentelijke DEUBTECOMMISSIE
De G -meentelijke Duvirteoomraiseie maakt
bekend, dat in overleg met de Leidscne
jW i nk el i ers vér e en i g in ff voorloopjg de volgen-
ae MAXIMUMPRIJZEN zij11 vastgesteld (zie
di opgehangen wiqkelkasu-ten)
Groene zeep (Dros Tieleman) 10.36 p. p,
Grrene zeep (Glycerine) id, 0.38
Êiout (Leidsche Zoutkeet) 0.09
Prima Soda 9S p,Ct. O.06 j,
Zeeppoeder{3840 p,Cc.j p. 'P'.ik „019
Chloor (35 ï?Jt.) 0.37y*„
Havermout (uitgewogen). 0,25
Havermout (Ie soort) 0.30
Stijtsel (uitgewogen) »0.40
Bakolie1.50 p. L,
SterfakteMargarine (volgens
trijs op de pakjes)
UitgeVogm margar'n: f 0.65 tot 1.j>. p.
iWaeokkristal (98 pCt.) .,0.16
iGort i0.28
Gret (le soort„0.32
Gemeente1 ijke Buurbècommissief,
HUGES. yoorzitter.
'SCHOTMAN, Secretaris*
Onze Gemeenteraad komt morgen voor
een zeer belangrijke boslissing te staan
mot betrekking tot de behandeling van het
voorstel van do heeren De la Bic, Van der
Zeeuw en Dubbeldcman, inzake invoering
van oen progressieve gasprijsregeling. Aan-
neming van dit y oor stel zoii voor ons gas
bedrijf, en dientengevolge voor onze ge
meente, zulke noodlottige gevolgen hebben,
dat wij niet.kunnen nalaten aan den voor
avond der Raadszitting nog eens ernstig
onze stem daar tegen te verheffen. Met 33.
en W. en cfe grootst mogelijke meerderheid
van Commissarissen der Stedelijke Fabrie
ken van Gas en ElectricifceK" zouden wij den te doen afbeelden.
aanneming noodlottig voor Leiden zou
worden?
De Gasfabriek heeft in normale tijden
voor de gemeente mooie winsten opgele
verd. Mou heeft haar toen genoemd dc
kurk, waarop de gemeente dreef.
Dat zal zij wel niet weer worden. Maar
een matige winst mag men in later jaren
tooh wel verwachten, waartoe de verbrui
kers in de buitengemeenten ook het hunne
zullen bijdragen.
Wij moeten dan eohter nu geen dwaze
politiek voeren, een politiek, die onze Gas
fabriek zal ruïneeren.
Hoe men overigens over den prijs mag.
besluiten, laten wij in het midden. Wil men
de thans geldende regeling nog cenigen tijd
bestendigen, ons ook goedhoewel men
eenmaal toch weder tot een uniformen prijs
zal moeten komen.
Maar men bega niet do dwaasheid het
voorstel der heeren De la Rie c.s. te aan
vaarden.
Daarmede zou mon loeiden ongelukkig
maken.
Rome onder Women* TUI.
Gisteravond heeft dr. J. A. F. Orbaan in
het kloin-auditorium der universiteit de
t-weede van. zijn reelcs voordrachten gegeven
over Rome onder Clemens TUI. Ook dit
maal was de belangstelling groot.
In het gedeelte, waarover spreker gister
avond handelde, besprak hij de Verschil
lende afbeeldingen en kaarten van Róhie
en omgeving ten tijde van Clemens VIII,
den Aldobrahdini-Paus. Spr. begon met
te wijzen op de teekeningen, die in het-
handsohrift van don door dr. S. Muller
Fzn. zoo té zeggen ontdekten Utrechtenaar
Arnoldus Buchelüus, voortreffelijk door
den senator Lanciani uitgegeven beschrij
ving van Rome in de jaren 1587 en 1588,
voorkomen. Spreker maakte hiervan alleen
melding als een merkwaardigheid en om
dat spr. er prijs op stelt ook in kleinig
heden ieder de- eer te geven,- die hem toe
komt.
Dezelfde tijd is over rijk aan voorstellin
gen iii beeld, omdat Sixbus V het plan had
opgevat, on ook heeft uitgevoerd, om de
voornaamste van al de zeer ingrijpende'
veranderingen, die hij Rome had laten on
dergaan, op de wanden van de door hem
gebouwde nieuwe Vaticaans olie bibliotheek
Road willen adviseerèri dffc voorstel niet
.aan te nemen. Zij hebben vooraf- sleohts
Rót dóorwAbbib advies, der meerderheid van
Conjmb-a rissen nog eens érnstig te lézen,
1 om met "ons tot 'dé overtuiging te 'kómen,
Bat aanneming, eb dientengevolge doorvoe
ring va i het voor stol, ^ndyrdaad zou be-
Dr. Orba.yt deejd^ yerder mede, dat hij
_de mbeate ció®, rich imide lunetten boven
J de Veu.T.friir» irC de grootepronkzaal der
Bibliotheek bewinctartdc - vandschilde-
j ringen, ^ooroóüiielijk nvét-het oog op'zijn -iu
1 het .Engélsoh geschreven boek„Sixlihe
Rome"; indertijd heeft laten pbotografee,
(bfckcheii .de ondergang, onzer Gasfabriek. J ren, Welke1 hij de «anwcrigen.nu door mid-:
Dc minderheid iii de C'.omuiw?ie zal wel
vortegenWo'ordigd'zijn ge.\vee;t door dén heer
De ia Rie, een der voorstel Ier 5. Doch wat j
ons heeft verwonderd, iv, dat deze zelfs
nier eens heeft gepoogd het betoog van i
de n.eerderheid der Commissie te weer- I
leggen en van zijn eigen afwekende meening
eon plausibele verklaring te geven
del van.Jiohiiwelddn'kTée^^anscliouwen. Hij
legde 'Of ^daiarl.dj 'dhni npclruk op, dat- dit
Rome onder ■d1en,'4Vijnfi, ounikldcllijk ahn
Clemens VHS 'Towkfgaandeu, Paus voor
stelt.
Daarna Icwam ui. Ortmaa tot de kaarten
van Borae. welke kort voor liet uitbreken
van den oorlog, midden in de belangstel-
Vermoedelijk .zal llij dit in de openbare i ling van do Ifftliivausoho en buitenland-
Vergadering van Huiseigenaren.
Gisteravond hield de Verhuardersbond
voor Leidon en Omstreken eon openbare
vergadering in het Nutsgebouw, waarvoor
als spreker was aangekondigd mr. B. H. Vo3,
voorzitter van don Ned. Bond van ,Ver-
eenigingen van Huis- en Grondeigenaren en
Bouvkundigen te 's-Graveuliage.
De zeer druk bezoohte vergadering weed
geopend door den voorzitter der Leidsche
Vereeniging, den heer H. D. van Welzen,
die- .op den moeilijkan t(j-l voor At- huis
eigenaren wees; terwijl bovendien tlia :s meer
dan ooit ieder, van.den professor af tol den
sjouwerman toe, van1 het woningvraagstuk
meent af te weten en er over praat en deh
huiseigenaar liefst aanvalt.
Het bestuur meende niet beter te kunnen
doen dan eens een spreker te laten over
komen. die het vraagstuk door en door
kent. Het was zoo gelukkig den Voorzitter
van den Ned. Bond van Vereenigingen van
Huis- en Grondeigenaren en Bouwkundigen
bereid te vinden over „Het gevaar voor den
Huiseigenarenstnnd" de Loidsehe huiseige
naren in te lichten. 1
Hij gaf daarop dezen het woord.
Mr. Vos, ving aan niet z(jn blijdschap
er over uit te spreken in Leiden te mogen
optreden, welks Vereeniging de aanleiding
is geweest, dat een Landelijke Bond is op
gericht geworden, terwijl deze Bond- van
de zijde van tien Leidscten Verhuurders-bond
steeds op uitnemende.iwijze is vertegen
woordigd.
Sinoemde, den toestand van .de huis
eigenaren moeilijk, al wórdt er van hén wel
eens 'gezegd,' dat' zij slagende rijk worden^
wat absoluut onjuist is.
Het is in de eerste plaats de huurwet
geving, dia voor de huiseigenaren een go-
vaar oplevert, wat spr. met enkele voor
bedden aantoonde. Hij wilde bier geen eri-
tiek op da Leidsche Huureoiumissie uit-
oefentn, al zijn hem gevallen van haar be
kend, oie wel critiek verdienden.
De Huurcommissiewet is. echter een wet
en de weiten moeten geëerbiedigd worden,
waartcede spr. iu dit geval dan ook op
wekte Het laten leegstaan van huizen en
het nemen van sleutelgeld moet spr. ten
sterkste vproordeelen. Wie aan deze prac-
tijken (iet oor leent, hoort in den Ver
huurder,sbond niet thuis.
fïc-n tweede gevaar, dat de huiseigenaren
bedreigt, is de onbezonnen Belastingpolitiek
van dezen tijd. Er is veel geld moedig en
ieder moet daartoe zijn deel bijdragenmaar
niet zóó,, dat. een enkele sl-aud dubbelot
meer dan dubbel móet betalen. En-, dat" zal
het góval worden mét de hiiiselgtnwreh. El
ite woningnood is onrustbarend. Over bet
geheele land schat men het tekort op 300,000
a 400,000 woningen. Spr. meende, dat men
daarin niet aal kannen voorzien of de over
heid meel het particulier initstief der bouw
ondernemers en huizenexploitanten steunen.
Eindelijk moeten de huiseigenaren 2aeh nog
voei krachtiger dan thans het geval is. or-
ganiseeren, waartoe spr. ten slotte de aan
wezigen met nadruk opwekte.
Van de gelegenheid tot gedachtenwUse-
liug werd slechts weinig gebruik gemaakt.
Do. beeren Btevs. De Jong, Frank, Breede-
voort en Zjilstra daden enkele vragen, die
de spr. naar genoegen der vergadering be
antwoordde.
Po Voorzitter sloot ongeveer te tien uren
met een woord van dank aan den spreker
de vergadering en wekte de aanwezigen,
voor zoover zij nog niet bij den Verhuur-,
dérebond waren aangesloten, op, dit fcog
nog te doen.
De salatiMueetiug dc-r bandek- en
kantoorbedienden.
Op initiatief van het plaatselijk Comité
van Actie, samengesteld uit leden van den
ilgcmeenen Ned. Bond, den Nation. Bond
„Mercurius", de Christel. Ver. en den R.-K.
Rond, werd gisteravond een salarismeeting
gehouden iu „De Graanbenrs". Aan deze
meeting nam de R.-Kath. Bond eahter geen
deel, hoewel zij wel meedoet aan de actie.
De belangstelling voor deze bijeenkomst
wss zeer groet.
De Voorz. van „Mercurius", de héér J.
Marks, opende de vergadering.
Hij .wees er op, hoe door den oorlog een
wantoestand was geschapen, waarbij de loo-
nen bij lang.- na niet in verhouding waren
tot de vereischte uitgaven; hoe allerwegen
act-'es werden gevoerd tot verbetering, van
net salaris, en hoe dit alles l jdeljjk was aan
gezien door de kantoorbedienden! Langza
me) hand was de achterstand echter te groot
geworden. Zoo kon het niet langer. En ge
leidelijk aan kwam men nu tot hét besef, dat
men wakker moest worden, dat men moest
strijden voor een betere levenspositie, en.
dat deze verbeteringalleen tot stand kon
komen d or onderlinge samenwerking. Van-
du v' dan ook deze vergadering.
Hierna deelde de Voorz. mede, dat do
heide, op de strooibiljetten aangeduide spre
kers. alle twee plotseling- lyërh'nderd warén,
en dat in hun plaats nu zouden spreken: de
beeren H. A. O. van der Kraan (Ohr. Bond),
en Van Asperen (Alg. Bond), waarna jhS het
v.c oi-d' gaï aan den heer Van Kr,',
AlioiersL wé;-, deze ervv-v dafliét-'w;
kclijk een -uiigekehde vveéi'de :wat>* 'dat
vief bonden z. o'uauw aansengéslotéii vvari-e.'
tï.r:. i.^,i -a:< !--. -
Raadsziltmff (foen. doch o. - ware het
..feetor geweest, dat de denkbeelden der min
der heS ook iu het rapporc warea neerge
legd. zooals dit ook in andere gevallen
ipleegt te geschieden. De Raadsleden had
den dan ook de argumenten, voor een pro-
fressie in den gasprgs rustig kunnen ovcr-
enken en naar waarde schatten.
Trincipiea^lijkt het ons met- Commissnr.s-
seu absoluut verkeerd dat de gemeente, die
"een monopolistisch bedrijf opgericht heeft
gaat afwijken van het normale commercieéle
standpunt, hierin bestaande, dat aan alle
afnemers voor dezelfde hoeveelheid tfeaelfde
prijs in rekening worde gebracht. Dit zou
beteekenen een onduldbare t'rannie ten op-
richtc van dat deel der 'verbruikers, van
hetwelk meer dan de ko^tprfls Averd gi-
éischt, terwijl het dien verbruikers onrrtc-
gelijk is geuiaakt zich op-'andere wijze van
hei duur gemaakte produét te voorzien.
In beginsel is daarmede'hét door ons ge
braakte voorstel geoordeeld.
scho geleerden-werekl, in Rome vergaderd,
toonden. De gioote man was k daar dr.
dr. Ehrle S. J,, do toenmalige prefect der j
Yatieaansolio bibliotheek, geweest aau wien j
spreker groeten lof toezwaait en" dien luj
prijst, omdat hij de jongeren, onder wie
Spreker zelf, aanspoorde zioh uit den ©ngen j
en vaak vicieusen cirkel van het zoeken
naar gegevens omtrent eigen landgenoo-
teil, op het mare magnum der Romeinsche
studie te begeven. Als bewijs, lioe spoedig
men daar profijt van kan hebben, ver
meldde spreker dat hij zelf nog niet zoo
kc.el lang ach met deze onderzoekingen had i
bezigge-houdon, toen hij in Bagnaia reeds
een kaart van Rome als fresco geschilderd',
ontdekte.
Spreker wijst 'dan verder op de prach
tige reeks reproducties van vooral perspec-
tivistischo kaarten van Rome, door Ehrlè
ten behóeve der studeerenden uitgegeven.
Hij toont er eenige in lichtbeelden en ver
wijst OArerigens naar zijn opstel over het
Bovendien is het echter ook practisch on l onderwerp „Ons aandeel in dc kaarten
uitvoedbaar. De hoeren willen mensche l I van Rome" in het tijdschriftOnze
met- inkomens van f 3000 den kostprijs doen Kunst. Dit brengt hem op een ander op- 1
betalen en wie cv beneden zijn, minder, j stel van zijn hand, namelijk: „Ons aandeel*
tot 10 cents per kub. Meter in de Todute van Rome", waarbij hij de J
Nu zijn er, om- hij Leiden tc blijven, van aandaolit vestigt op de prachtige werken
de iSJ.oT? aanslagen m den hoofdelijken j van Barbeli, Hormanid, Egger en Huetpen,
omslag 11.289 beneden f 3000. 135 lobpon om c^c VC*M Noderla-ndpohe afbeeldingen van i
en bij f 3000, zoodat niet moer dan 910 Rome bevattenToeral het werk o^'cr
aangeslagcnen repten; die liét tekort zou
den moeten betalen van dc 11,289, die be
neden de f 3000 zijn aangeslagen on de an
doren, die in het gehéél gecii gemeentelij
ke belasting belalen in tot-aal dus meer
dan 13.000. Neemt men ook hier eeii gelei
delijke opklimming aan, dan .-."uden er in
gezetenen zijn, wien een prijs voor het gas
in rekening" moest- worden gebracht- van f 1
per kub. M. Dat zou, ons bedunkens, ab-
g>.ircl wezen. IMeu kan er echter anders
over denkeu, doch laat men zich niet wijs
laten maken, dat men clc verbruikers voor
dien prijs zou helioudcn.
Men zou het gasgebruik afschaffen of tot
een zoodanig verbruiksminimum beperken,
dat de geleden schade op. de ve^ruikers,
beneden een inkomen Van f .3000 geledon,
er op vérre na ni?t door gedekt kon wor
den.
Wat dan? De gasexploitatie zou een
reusaehtig verlies voor do gemeente ople
veren. Commissarissen berekenen dit ver
hes op even drie ton alleen voor Leiden,
ivoor do lcvenug aan de buitengemeenten
komen' 31anr rniTlin«. «og ruim een ton bij-
fcef'^bralro^'w 'V6e^ toon wij in den aau-
epraken van een voorstel, waarvan do
onzen Maarten van Heemskerk, door een I
Oostenrijker en een Duitsoher -samen' uit- j
gegeveu, noemt spreker als een meester
werk, een rehabilitatie van een Neder-
lantlacheii meester door even w elgezinde als
deskundige buitenlanders. Spreker vestigt
er vervolgens de aandacht, op, dat hij, iu
tegenstelling met vele Nederlanders, voor
zijn Fiiigeisch Duitsdh bock, waar dit
maar eenigszins mogelijk was, worlc van
•zijn landgonoóten als illustraties heeft ge
bruikt-.
Daarna vertoonde- dr. Orbaan nog tal
van andere afbeeldingen, -waaronder
plaatjes uit beschrijvingen van Rome,
plannen van bouwwerken, die men dacht-
uit te voeren,enz. en besloot met oen kleine
ontdekking van hem te laten zien, een
lichtbeeld]e naar een preut, welke hij in
het British Museum ia Londen hééft aan
getroffen on welke de figuur van de
Cècilia voorstelt in dezelfde houding als
het alom bekende beeld uit het- einde der
16de eeuw. Het merwaardige schuilt hier
in, dat dc prent bijna -een halve eeuw ouder
is en dat das hoogst waarschijnlijk aan den
anonymus', die de teekening van de prent
maakte, een groot, deel vaai de eer toe
komt, aan den beeldhouwer Stefnno Ma-
derno gegeven.
huisrigsnaren in. hel. Jbijzondér zaUfci! treffen,
waaténtó een belasting op - vermeerdering
van deri ^jgemlom1, uitbreiding' va'a dc* atraat-
belasting". - een belading op nrandverzeko-
rmfepoli^^ enz.
Terder zullen de belastingplannen van
minister i'e Trie?, a's z'j tot uitvoering ko
men. dc huiseigenaren in bijzonder o mate
treffen.
l>it on.irént liet gevaar, dat van de zijde
van den belastingwetgever dreigtj nxaar er
dreigen nog andere gevaren. Iu de eerste
plaats noemde spr. het denkbeeld van socia
lisatie. Men moet daarover niet te gemak
kelijk denken. Het wordt in hoofdzaak ge
ventileerd alleen door de sociaal-democraten;
maar een blad als „De Limburger Koerier"
heeft ook al reeds sympathie met dit denk
beeld-betuigd en wij leven snel in onzen
tijd. Spr. is daaromtrent lang niet gerust.
Er is een wet in wording op de leeg
staande huizen; een wet, die als zy goed
wordt toegepast haar goede werking zal
kunnen uitoefenen. Maar minder consciën
tieus toegepast, ligt daarin weder esm groot
gevaar verscholen. Men zij dus op zijn noedèï
Ten slotte noemde spr. het denkbeeld van
de distributie van -woningruimte, waarvan,
niet meer alleen de communisten .spreken,
maar dat in .wetgevende kringen nog nret
zoo slecht wordt gevonden.
.Een vierde gevaar ziet spr. in de huur-
(lersvercenigingen. Hij erkent het recht
daarvan, ir.aar dan moet de bedoeling ook
ernstig on rechtvaardig zijn en dat is wiet
altijd "het geval, zo rats spr. nader met voor
beeld ;ii aantoonde. Z\j zullen ten slótte niet
voor gewelddadig optreden ter.ugdei z?n. En
hivn roepstem over (le slechtheid der huis
eigenaren wordt door de overheid zelfs niet
ongaarne gehoord. Is er thans al niét ge-
si-roken van een voortdurend optierecht op
e>n huis tegen 'de oude huur?
Eindelijk noemde spr. het gevaar, dat
dé huiseigenaren bedreigt van de zijde van
dei rechtsprekende magistratuur. In leze be
riep hij zich o. a. op een onpartijdig man,
ui. mr. Israels, die in „De Telegraaf dear-
van voorbeelden gaf.
iWat moeten wij mi daartegen dom?" vroeg*
spr. ten slotte.
Hij ziet het eerste middel in den nieuw-
w'oningbouw- Deze nieuwbouw kan geschie
den door Vereenigingen, door dc gemeenten
eu door particulieren. Vroeger was men al
gemeen zeer ingenomen met den bouw van
iWoningbouwvercenigingen, doch daarin is
reeds een kentering gekomen. Vooraanstaan
de1 personen, op hot gebied der Volkshuis
vesting. die er vroeger mee dweepten, be
ginnen nu ook de bezwaren er van iu te
zien.
Gemeentelijken bouw achtte spr. nog veel
minder wenscbeljjk. Hij becijferde, dat de
gemeente daarop minstens 40 pCt. van het
ef voor benoodigde kapitaal zal moeten toe
leggen, én dit za! door de belastingschul
digen, waaronder ook weer de huiseigena
ren, mo aten worden betaald.
I Té Rotterdam zal men 30 a "40,000 wo-
junge.n bouwen, doch is zoo verstandig daar
voor de" medewerking in te roepen van par
ticuliere bo u'wond er nemers.
mg. toch hun eigen prmcipes
niet zullen verge;e-y. Yervo-Igeus, aaide spr..
dab het comité alle middelen zou aangrijpen
te komen tol verbetering1 van het sgW-'
ris. Het salaris vraagstuk is niet alleen één
stoffelijk vraagstuk, maar-fhet heeft ook een
dieper geestelijke beteekenis. Een laag loon
brengt ellende, armoede en onveiligheid. Eu
daartegen dient gewaakt. Nog houdt voort
durend de prijsstijging der levensbehoeften
aan. ten spijt, van alle verwachtingen, en
ons salaris wordt .nog steeds niet verbeterd.
Spr. protesteerttegen de móóie villa's van
vele patroons, waarvan menige steen is be
taald, met het loou, dat den bedienden is
onthouden.
Nog, vóór den winter, dus nog vóór 31
Dec. a.s.; moeten onze minima-salarissen zijn
goedgekeurd. Wrj wenschen een vaste basis,
de m.nima-salarissèn, gebaseerd op kennis
en-bekwaamheid, waaraan al.e patroons zich
hen ten te houden, en verder verbetering,
ja zelfs verdubbeling van alle salarissen,
dio deze minima reeds hebben ov£rschred:n
Willc-n de patroons hieraan geen gevolg
geven, dan zullen wij tot- hel laatste middel
overgaan, dat ons dan nog rest, en dat is-
de staking.
Iberna voixK de heer Van Asp eren het
woord.
Hi.i deelde mede. hoe uit de in 1918 door'
het Comité van Actie in ons land gehouden
enquête, was gebleken, ia welk een treurige
verhouding de 'salarissen straden tot de door
de patrom? g .maikte wm.te«\ Ver:ch llen- 1
lende voorbeelden werden dan door hem
I aangehaald. Verder vertelde hij, dat de en- j
quête echter reeds iu zooverre resultaat hèfl
gehad, dat het aantal leden was gestegen
van 15.000 tot 30.000. Men begon dus
blijkbaar in te zien, dat, wat door den enke
ling niet kan worden bereikt, gedaan kan
worden door de kracht dsr organisatie. En
weldra zouden de patroons deze kracht
gevoelen.
Hij deelde mee. hoe door de Baiikambt-ena-
ven a.s. Zaterdag een vergadermg zal wor
den belegd, en hoe reeds a.s. Diasdag aan
de patroons hun eischeiï zullen worden ge
zonden. "Zoo, aldus spr., moet het ook gaaa
met ons. Ook wij mogen niet langer stil
zitten.- Nog vóór den winter moeten ook
onze salarissen zijn verbeterd, al moeten
wrj de- patroons dan ook daartoe dwingen.
En, om hen te kunnen dwingen, is noodig
dc kracht der organisatie.
Vervolgens sloot de Voorzitter, na een
woord van opwekking, om zich aan te sluiten,
tot de ongeorganiseerden te hebben gericht,
en na een woord van dank voor de groote
opkomst, de vergadering.
Hot Raadslid A. J. Oosfcdam heeft den
Raacf een motie voorgesteld om B. en W.
uit te noodigen een commissie in 'fc leven
te roepen, tot welke de ingezetenen zich
kunnen wenden, die aanspraak meenen to
mogen maken op gemeentelijken stenn bij
dén inkoop van brandstoffen.
- De 'afdöelmg Leiden van den Alg. Ned.
Bond van Arbeiders in liet Bakkérs1,' Cho
colade-en Guikcrbëwerldtigsbedrijf was in
huishoudelijke vergadering bijeen, waar do
6tand van de landelijke loonactie werd be
sproken. In deze zeer druk bezochte ver
gadering werd met algeineene stemmen d«s
volgende motie aangenomen:
„De afd. Leiden van den Algemecnen
Nederland sell en Bond van Arbeiders in hei»
Bakkers-, Chocolade- en Suikerbcwerking-
bedrijf, bijeen in' haar* huishoudelijke ver
gadering op Maandag 20 October 1919, pro
testeert ten sterkste tegen hét. feit-, dat de
bakkersgezellen te Leiden, tegen den wil
van de Nedl. Vereeniging van Werkgevers
in heb Bakkersbedrijf en tegen den wil van
de gezollenorganisaties, voorloopig in dg
derde loonklasse zijn geplaatst."
Do groote Stadszaal wa-s eiste ra vond
weer bijna geheel bezet' by de opvoering
van de revue ,,'k Zal 't nooit weer doen l"
Vanavond gaat zij voor dc laatst»? maal.
De candidatén voor de betrekking van
Japansch tolk in Nederl.-Indiö" maken hun.
studie alhier onder leiding van prof. De
Visscher, brengen rcrvolgons een tijd in
Japan door, om zieli in de spreektaal te
oefenen, cn treden dan in Insulind© iu
functie.
Op dezen alleszins logisch en studiégang
is aanmerking gemaakt door 'eenige met
het Japansch onbekende leden van den.
Volksraad. Over de studie te Leiden werd
met minachting gespróken,, en een verblijf
in Japan ónnoodig "verklaard. Werkelijk ia
de Indische regeering reeds begonnen een
adspirant-tolk bij zijn vertrek naar Japan
to bemoeilijken. Naar men vernoemt, is do
Regeering in Don Haag echter geenszins
met die handelwijze, ingenomen.
Benoemd zijn tot reserve-tweede lui
tenant bij het 4de regf infanterie cle vaan
drigs W. J. de Vriend en K. Spre-y.
Reserve-officier van gezondheid 2de kl,
C. Mout, van de militaire ziekeninrichting
alhier, is in het genot- van groot verlof
gesteld.
Met ingang, van 1 November is aan
den heer K. Wassenaar, op zyh'verzoek,
eervol ontslag 'verleend als amanuensis
tweede klasse bij- de kindergeneeskunde
aan de Rijksuniversiteit alhier en is als
zoodanig benoemd de heer J. 'Kühjer, alhier
Aan een adres van den R.-K. Bouw»
Aiakarbeiderebond, a^deelingZoeterwoude.
om een in thee ring van 30 pOt. van her
looide A-eive^Teren bij werkloosheid van
,die ^beid'.1 c-<, buó aangesloten zijn bij ee®
j k d'oor-fdöu -Nêtïerlandschen Christen
lijke^v Bouwvakarbeideisliond, afdeeling-
Leiden, adheasie i>etuigd, welke betuiging
is gezonden aan het- gemeentebestuur van
-Zoet er. wonde.
Door cle Stedelijke lichtfabrieken al-
liiorj.sgj.i binnenkort een hoogspanningska
bel gorden, 'gelégd in, den Heerenweg, on«
ider idégemeente Zoetcrwoiide. van af de
,Leidfcicho...gitcns - tot op bet terrein van de
Dammelimug en in den Vliotweg van af de
transformatorzuil tot aan A11 emansgeest-"
Inbraak, en diefstallen wij mogea
er in orize gemeente al niet veel van boo*
ren zijn aan de orde van den naohb.
Wij sluiten onze deuren goed af, de politie
waakt, de nachtveüigheidsdiensten waken
mee maar als je het ongeluk hebt, dat de
aandacht van beroepsinbrekers op je huis
en je goed valt, dan ontkom je er niét aant
Zal nu de D. K.^N. (De Koperen Nacht
wacht) ons kunnen beveiligen?
De D. K. N., een alarm- en veiligheids
apparaat, dat, zoodra indringers, oen deur,
raarn of welke andere sluiting ook, waar
mede het in verbinding is gebracht, forcee-
ren, de bewoners waarschuwt door het af
gaan van oen gewéldigen knal, terwijl het
bovendien een electrische bel voortdurend
kan doen luiden, meent de meest vermetele
poging der iubrékers te kunnen verijdelen.
Wij hebben op uit-noodiging der Electri-
cieteits- eii Gasmaatschappij De Vries en
Stevens liét kleine toestel, van koper ver
vaardigd, ter grootte van een muizenval,,
zien werken en laat -ons dadelijk zeggen
wij waren over de resultaten zeer tevre
den. Een raam en een deur waren door
middel van een schier onzichtbaar draadje
in contact gebracht met- het toestel en toen
wij heel voorzichtig het raam openden,
deed een knal het geheele huis dreunen on
een bel luidde met groote kracht en zóó
aanhoudend, dat- zelfs de naaste buren cr
wakker van moesten warden. Dieven, die
op deze wijze in hun boos werk worden ge
stoord, kiezen natuurlijk onmiddellijk heb
hazenpad.
Het toestelletje is gemakkelijk te bedie
nen, neemt geen .plaats van beteekeni3 in
en met één apparaat- kan men het geheele"
huis Beschermen.
Wij verwijzen, belangstellenden naar een
advertentie in dit blad van bovengenoemde
firma, dio er den alleenverkoop voor Lei
den en Omstreken van lieeft.
Het toestel wordt Donderdagmiddag voor
belangstellenden gedemonstreerd.
Men ovërtiüge zich dan zelf
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Hef 8 c h gn w t o o ii e o 1.
*,1)0 Voorgevel", spel in dr>e
bedrijven, van Robert FaÖsL
Hel eerste optreden van hét Sc bouw too-
ne'el, directie Adr. van der Horst on Jan
Muscli, ia geen succes geweest. De schouw
burg was bijzonder leeg. in 't geheel waren'
er een 70-80 personen. Het wil ons voor
komen, dat de bijzonder liooge prijzen veldtf
hebben afgeschrikt.
Het stuk van Zwitser se he origine, draagt
niets specifieks Zwitsersch. Met verandering
van een paar daarin voorkomende plaats*
namén zou het aelfa zoo overgeplant lcunl»
