LEIDSCH DAGBLAD.
Donderdag 25 September 1919.
Officieels Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
PBIJS DER ADYBBT(Cm«at«
80 Ots. per re-gel I>» 40 Ota*
per regel, Kleine advert^ntlëft iWoetróuag,
76 Cts., Zaterdag f 1.— bij «ten maximum
aantal woorden van 30. Incasso volgens post-
recht. Voor evontuoele opzending van brieven
10 feta, porto te betalen, Bewijsnummer 5 Cts<
JJiL-LLJJEL L!=ri
Bureau Noordeindsplein. Telefoonnummers voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT:
kVoor. Leiden p. S mnd, 12.10, p, vreel: f'Gilfl
Buiten Leiden, .Waar agenten ge
vestigd zijn, per week 0.1b
Franco per post n 2.50
Nummer 18273.
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
GELDIG VERKLAARDE BONS.
De Burgemeester 'der gemeente Ifelden
brengt ter algemeens kennis, dat vanaf
.Vrijdag 26 September tot en met Don
derdag 2 October, zrjn' geldig verklaard!
i Éön' M 55 voor, 3t/j' ons Suiker. J1
1 KINDERMEELBOEKJE. ij,
Bon 20 voor, 3.1/3' ons Suiker.
N, C. DE GIJSEL'AAR, BuTgemeesfer,
leiden. 25 Septembefi 1919'.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lelden
Gezien het verzoek van O. SPRUIT, om
vergunning tot uitbreiding van de bioscoop
inrichting aan de Hoogewoerd No. 49, kad.
Sectie D. No. 827, door het plaatsen van
Óen electromotor van 4 P.K.
Overwegende, dat het onderzoek ter zake
nog niet geëindigd is
Gelet op artikel 8 der Hinderwet;
Hebben besloten: de beslissing óp het
verzoek te verdagen.
N. C. DE GIJSELAAR, Burgen).
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 22 Sept. 1919.
Commissie legen prijsopdrijving!.
Gisternamiddag werd ten Stadhuis in 1de
Kam-r van B. en W. de reeds dcor ons aan
gekondigde Commissie geënsfcalleerd, die tot
tank beeft R. en W- advie3 uit te brengen
eter onnoodige prijsopdrijving van versonil-
Iende levensmiddelen en huisnoudelgko arti
kelen (waarender ook kleedingartikelen) bin
nen deze gemeente en wat het gemeente
bestuur kan doen om' in deze leniging aan
te brengen.
Als voorzitter dezer Commissie wa£ door
de burgemeester uitgenoodigd de heer L
Hugcs, oud-administrateur der Deli-Maat-
sckappij, lid van den Gemeenteraad, en vor
der als leden: dr. J. J. van Eek, dr. Wi
Stuurman, A. P. A. Eskens, mr. A1, van dei
'der Eist, prof. mr. C. M. Merjers, mevrouw
C.: P E. EerdmansDe Hall, A. J. Ocst-
dam. .F. van Romburgh, J. J. van Stralen,
twee leden uit de Duurtecommissie' uit de
I.eidsche Arbeidersbeweging (zco mogelijk
een vrouwelijk lid) als hoedanig bleken aan
gewezen mevrouw Groeneveld—Nieuwen-
buig en J. Baart, en twee leden uit de Chris
telijke' Vakcentrale (waaronder zoo mogelijk!
een -vrouwelijk lid); daarvoor waren aange
wezen J.- A. Nghuis en A. v. d. Befrg.^
De secretaris van het departement Jjeideö
van de Maatschappij van Nijverheid, (mr.- M.
B. Vos), de voorzitter van de afd. Leiden
van de R.-K. Middenstandsvereen. .,De Ham-
'Zo" (de heer Th. C. F. Stijnman), idem van dói
(Veiceniging van den Industrieelen On Han-
'deldrijvenden Middenstand voor, Leiden en
Cmsueken.
Mr. E. Schotman commies-redacteur iteir
Secretarie werd aangewezen als' secretarie
'de Commissie ter zijde te staan,-
De meeste leden waren bij de installatie
aanwezig, alsmede na^t de burgemeester dö
wethouders mr, J. C. van der Lip en mr. dr.
Cv W'. van der Pot Bzn.
De burgemeester, jhr. mr. dr. N. C. de
Geselaar, merkte cp. dat dö onmiddellijk
na den oorlog gekoesterde hoop, dat er nu
spie dig. betere toestanden zouden aanbreken,
vrijwel een illusie bleek te zijn. Wel is de
toestand hier en daar beter geworden, maar
vele levensbenodigdheden zijn nog duur ge-
blevcn.
Voor zoover dit een algemene duurte is,
gevolg! van verschillende factoren, waaron
der h onsverhooging. verkorte werktijd enzi,
z'al daartegen niet veel te doen zrjn. Doch
daarnaast ontstaat ook pijrsstrjgmg uit het
in alle kringen voorkomend verschijnsel, dat
men pi eer wenscht te ontvangen dan waarop
men billijkerwijs recht heeft. Tegen zooda
nige, onnoodige prijsopdrijving is vermoede
lijk wel iets te doen en wanneer aan de Cora-
misrie, na stelselmatig onderzoek, mocht blij
ken, dat zoo iets in onze gemeente plaats
heeft, dan zal zij daarover B. en Wl moeten.'
adviseren en zoo mogelijk maatregelen ter.
b°sSrijding of voorkoming aan de hand moe
ten geven. B. en W. verwachten geen groote
rapporten, liever over schillende zaken ad
viezen en wenken. Hun College hoopt dan
maatregelen te kunnen nemen. Bij: voorbaat
heeft het gemeentebestuur reeds maatrege
len getroffen met betrekking! tot groenten
en visch. Spr. wil niet op het werk der Coon-
mi ?ri© vóoruitloopen docli merkt op, dat, bei-
halvo levensmiddelen, ook kleediiigstoffen,
chemicaliën, enz; in de sfeer der werkzaam
heden van de Commissie kunnen worden
gebracht*
Over belangrijke zaken in dezen, die niet
rechtstreeks de gemeente betreffen, zullen
B. en W*. gaarne ingelicht worden, ten einde
de Regeering daarmede in kennis te stollen.
BVfcchl de Commissie uitgaven hebben, dan
worden deze door de gemeente vergoed.-
Spr. verwacht van het werk der Commas-
jmree wel resultaat. Ongetwijfeld zal de
preventieve werking reeds in gunstigen zSn
gorden gevoeld.-
Biermede verklaarde de burgemeester de
Commissie voor, geïnstalleerd en droeg hg*
aïbt presidium1 over aan den heer Huges,
die Verklaarde de leiding dezer Commissie
gaarne te aanvaarden, omdat haar, werk
ligt in de lijn van zijn algemeen streven.
Met genoegen zal hg mek mannen en vrou
wen van alle partijen en dus boven de par
tijen in deze samenwerken in het belang
der gemeente.
Door den korten tgd, welken hg in deze
gemeente verhlgft, wordt hg wel iets ge
handicapt, doch hjj hoopt zoo noodig nog
wel eens bg den burgemeester terug te
mogen komen en twijfelt er niet aan pi
medeleden zullen hem omtrent plaatse
lijke toestanden willen inlichten.
'ïussohen het moment der, benoeming en
de installatie zgn slechts weinige dagen
verloopen; hij zal trachten in dit snel tempo
voort te werken, weinig te praten, doch
yeel actie te ontwikkelen.
Op de burgerij van Leiden doet spr. iSati
beroep en vraagt van haar zooveel mógelijk
jmededèelingen, liefst "duidelijk gestaan!
idoor bewijsmateriaal.
Hg geeft haar de verzekering, dat staed3
een ernstig onderzoek zal volgen.
Straks zal in de dadelgk hierop te hou
den vergadering, der Commissie zoo moge'-
figk! een werkprogram worden opgemaakt.
De heer Van Stralen zou het ook wel
wenschelgk achten, dat de coöperaties in
deze Commissie vertegenwoordigd zu'n.
De .Voorzitter antwoordde, dat de CoïnL
missie bevoegd is haar ledental uit te' breiden.
ïlierna verlieten B. en Wi de zaal en
bleef de Commissie nog bijeen.
Óver deze eerste bgeenkomst Verstrekte
de yoorzitter, de heer Huges, Eet volgende
communiqué:
Ofschoon uit den aard der zaak nog geen
geregelde plannen wenden vastgesteld, meen-1
fle de Commissie toch reeds duidelQk te
zjen, dat haar. bemoeiingen zeker alvast
van tweëerlel aard moeten zgn en Vel
lo. om van verschillende eerstnoódigS
levensmiddelen en huishoudelijke artikel'en
op; grond van serieus onderzoek te tracnteii
vkst ce stellen, in hoeverre met het oog
op den inkoopsprijs bij fabrikant of groot
leverancier, hier ter stede van -onnoodige
prijsopdrijving sprake is en in aansluiting
daarmee aan het gemeentebestuur ^o'ed over
wogen voorstellen te doen om' in te grijpen
on' leniging te brengen en 2o. om' te pro-
beeren reeds dadelijk eenig ditect resultaat
kragen.
Wat 'dit laatste betreft, meent dë Com
missie niet beter, te kunne'n doen, dan be
ingezetenen uit te noodigeft, om' alle, ook
op zichzelf staande, gevallen van ergerlijks
prijsopdrijving in onze naaste omgeving,
dadelgk goed gedocumenteerd en
schri f telgk aan de Commissie bekend
te maken. (Secretariaat op het Raadhuis).
De Commissie stelt zich voor, om derge
lijke aangiften zoo spoedig mogelijk te onder
zoeken en met alle haar ten dienste .staande
middelen die praktgken krachtig tegen te
I gaan.
I Maandagmiddag a.s. komt men wear bgééft.
•Vereeniging tot Bevordering der Belangen
van Slechthoorendon.
.Van 5 tot 12 November a.8. zal in den 'foyer
der Stadszaal alhier een tentoonstelling gehoin
don worden door do Vereeniging tot Bevorde
ring dor Belangen van Slochthoorenden. Daar
zal. voel van belang te zien en te leeren. zijn,
zoowel voor de slechthoorenden als voor hen,
die over goede gehoororganen beschikken. La
ter zal men nader over'hetgeen to zien zal zijn
ingeliolit worden. Voor het oogenhlik willen wij
er ons too I)epalon een en ander over het zeer
nuttige werk, dat deze Vereeniging verricht,
mede te deolen.
Allereerst tracht do Vereeniging de slechthoo
renden uit hun schuilhoek te halen. Een eigen
aardigheid toch van deze lijders ia, dat zij zich'
ruin of meer over hun kwaal schamen, dat zij
er verlogen mede zijn, omdat zij zich bewust
zijn, dat voor velen do omgang met hen lastig
is. Deze valscho schaamte moeten zij leeren
overwinnen. Maar ook wij, goed hoorenden,
moeten et van doordrongen zijn, dat wij de
lijders uit in hun eenzaamheid moeten laten zit
ten.
De Vereeniging geeft een zeer- goed geredi
geerd Maandblad uit, waarin de dooven veel
wetenswaardig kunnen lezen. Zij heeft een af
deeling werkverschaffing, want hot valt dik
wijls zeor moeilijk geschikt werk voor hen te
vinden. Slechts hot bewustzijn nuttig, produc
tief werk te verriohtingen, kan de lijders uit do
eenzaamheid, waarin zij anders komen, houden.
Een geheel museum, waarin allerlei geboorin-
strumenton, is in het bezit der Vereeniging. De-
zo slaan ter beschikking van do patiënten, maar
worden slechts op medisch advies verstrekt.
Een groote. bende kwakzalvers en oplichters
vinden onder de hardhoorenden een dankbaar
terrein ,om hun praktijken uit te oefonen. In
liet museum, dat ook tentoongesteld zal worden,
is mede een z.g. gruwelkamer.
Uit deze collectie valt veel te leeren. Ook tof
lessen in het lczon van de lippen, onderwijs
aan liardhoorende kinderen en doofstommen-
ouderwijs .strekt de bemoeiing van de Veree
niging zioli uit. Door middel van lezingen tracht'
zij het publiek or op te wijzen welk belang ge
legen is in een goode. verzorging van de ooren.
Een nuttige propaganda wordt door de Ver
eeniging gevoerd.
Er hooft zich hier tor slede een commissie
gevormd tot voorbereiding van de tentoonstel
ling. Eere-voorziltor i9 jhr. mT. dr. N. G. de
Gijselaar. Voorts hobben in do commissie zit
ting: prof. dr. P. Th. L. Kan; dr. C. J. A'. vaft
'Iterson; dr. H. A. Schouten; dr. E. Doyer, mr.
J G, van dor Lip, wethouder van onderwijs;
majoor F. Leers; mevr. N. van SpallHiibner;
dn heeren J. P. Noordman en A. J. Donk; moj.
W. van Win gen en de heer A. Siegenboek van
Heukolom, voorzitter van de medische faculteit
van het „L. S. C."
Voorbereidingen worden getroffen', om ook
hier toestemming te verkrijgen, om, evenais dat
in andere plaatsen hef geval was, een loterij
aan de tentoonstelling to mogen verbinden ton
bate van do Vereeniging. Reeds zijn voor dat
'doel eenigo belangrijke prijzen geschonken.
Een iedor; die door een prijs ter beschikking
te stellen, dezo zeer nuttige Vereeniging steun
wil verlecnen, kan er van overtuigd zijn, dat
dezo dankbaar door de commissie zal worden
aanvaard.
R.-K. Kappersbedienden.
In het gebouw van het St.-Pancrafcius-Pa-
fcronaat), aan de Hooigracht, had gister
avond een vergadering plaats, uitgeschreven
dcoi de Ned. R.-K. Kappersbediendenvereini-
ging, met heb doel om in Leiden een aiï-
deeling dezer Vereeniging op te richten.
De cpkomst was bevredigend, gezien het'
feit, dat de kappersbedienden uiteraard niet
een talrijke categorie vormt?
Als spreker trad op de heer H. Conradi,
voorzitter der: Vereeniging uit Den Haag,
'die de wenschelijkheid van organisatie voor
de kappersbedienden bepleitte, vooral ook
cp grond van de slechte loonén. die in dit
vak 'betaald worden, hoogstens f 12 per week,
een bedrag, waarvan geen gezin kan leven?
Vandaar dat de gezellen zich zoo spoedig
mogelijk als patroontje vestigen, dikwgls met
onvoldoend bedrijfskapitaal- Dit werkt nadee-
lig op de ontwikkeling van het vak, terwijl
het publiek steeds hooger eischen stelt.
De Vereeniging,' die in het begin van. het
jaar werd opgericht, gaat langzaam, doch
gestadig vooruit. Reeds bestaan er 13 af-
deelingen en spr. hoopte, dat Leiden de
veertiende afdeeling zal zijn. Het organi
satieleven is bij do kappers nog niet zeer
ontwikkeldgevolg van bet dwaze vooroor
deel, dat zij niet tot de werklieden behoo-
ren. Nadat spr. ha-d medegedeeld, dat de
contributie al naarmate van hot loon va
rieert, van 10 tot 25 ets per week ©n de
voordooien, directe en indirecte, van bet
vereenigingsl even'nog nader had uiteenge
zet, werd tot de oprichting eener afdeeling
besloten. Do meeste der aanwezigen traden
als lid toe.
Tot leden van het voorloopig bestuur
werden gekozen de heeren N. G-. Kok,
voorzitter; G. van Ree, seer., en M. D.
Leeflang.
Deze heeren zullen eerlang een tweede
bijeenkomst uitschrijven voor vaststelling
van een reglement en verkiezing van een
definitief bestuur.
Inmiddels bestaat gelegenheid zich bij 't
voorloopig bestuur als lid te doen inschrij
ven.
RAAD VAN ARBEID.
Door den Minister van Arbeid zijn hon'oemd
tot werkgevers-leden en plaatsvervangende
werkgeversleden; arboiders-leden en plaatsver
vangende arbeiders-loden van den Raad van
Arbeid alhier:
Werkgeversleden cn plaatsvervangende werk
geversloden: 1. lid P. Boot Sr., pl. lid H. Buur
man. 2. lid B. J. H. Haitink, pl. lid A. Haen-
tjes. 3. lid J. F. X. Sandors, (Wilte Singel);
pl. lid Th. G. F. Stijnman (Burchtsteeg). A. lid
W. Bink Plantsoen 83); pl. lid M. A. van
Hooff.
Arbeidersleden en plaatsvervangende arbei-
derslodon: 1. lid F. Eikerhout (Zijlsingel 57);
pl. lid J. Slechtenhbrst (Koningstraat 14); 2.
lid T. Groenevold (Morschweg 19); pi. lid J.
Alt (Rijnsb.weg 19). 3. lid J. A. H Horikx (So-
phiastraat 29); pk lid G. J. Vork. Ter Aar. 4.
lid M. S. van Polanen (Hoogewoerd 23d; pl.
lid H. Smittenaar (Medusastraat 19).
Op één na wonen allen te Leiden.
1Aan den Raad dezer gemeente geven 'per
adres te kennen de heeren A. H. Boekraad on
L. Joh. Thijssen, resp. voorzitter en secretaris
der afd. Leiden van den Ned. R.-K. Bond van
Handels-, Kantoor- en Winkelbedienden, dat zij
reeds het vorige jaar het verzoek tot den Baad
richtten een onderzoek in te stellen naar 'de
mogelijkheid en wenschelijkheid om voor deze
gemeente over te gaan tot invoering eener slui
ting dor winkels op gewone werkdagen te acht
uren des avonds en des Zaterdags te tien uren;
dat uit het ingestelde onderzoek bleek dat ecu
zeer groote meerderheid der winkeliers zicïi
Torklaarde voor boveubedoeldo vervroegde slui
ting, maar dat tot hun groote teleurstelling de
Raad, ondanks deze uitspraak der helangheb-
bouden ,er niet too wilde overgaan de bestaan
de verordening op de winkelsluiting in bovenbe
doelden geest to wijzigen.
Redenen, waarom adressanten thans nog
maals de vrijheid nemen zich tot den Raad te
wenden met het dringend verzoek op grond
van deze laatste enquête or too te willen over
gaan, alsnog de aclii-uur-sluiting des avonds
voor winkels in oen verordening te willen vast
leggen en tevens daarin do bepaling te doen
opnemen, dat des Zaterdagsavonds te tien uren
de winkels moeten gesloten zijn.
Met te meor vrijheid durven zij dit verzoek
tot den Raad richten, omdat de praolijk be
wijst, dat het meerendeel der winkeliers zei
ven de sluiting op die uren wenscht, wijl ook
Het publiek, mede door do verkorting van ar
beidsduur, tijdiger dan voorheen zijn inkoo-
pen kan "doen.
Het moderamen van "den Kerkeraad 'der
Ned. Herv. Gem. alhier heoft adhaesie betuigd
met het adres aan don Raad, verzonden, door
het Drankweer-Comitó in zake het verbod van
Vfrkoop van sterken drank op 3 October a.s.
Door do Maria-vereeniging alhier is ook ad
haesie botuigd aan het bedoelde adres on hier
van is den Raad kennis gegeven.
1 Op' uitnoo'diglng van do Leidsclïe Veree
niging voor do Studio dor Tropische Genees
kunde heoft prof. dr. J. H. Zaayer zioh' bereid
verklaard, in dezen cursus voor Lidolögiscke
studenten en a.s. Indischo juristen des Donder
dagsmiddags in do operatiokamer van het Aca
demisch Ziekenhuis practisolie colleges in de
heclkur.de te geven. De collegos zullen aanvan
gen Donderdag 16 October.
1 Aan dó openbare soh'ooï A1 te Bodegra
ven' is tot tijdelijk onderwijzeres benoemd moj.
'J. de Bruin, alhier.
Tot nu toe hebben zich doen inschrij
ven voor het lidmaatschap van het Leidsch
Studentencorps 71 studenten. Ten vorigen
jare bedroeg h-et aantal groenen'64.
Wegens ernstige familieomstandighe
den was ds. C. van der Voort van Zijp, lid
van de Tweede Kamer, verhinderd gister
avond in de Pieterskerk op verzoek van
het locaal comité van ,,De Unie, eenSeliool
mot den Bijbel" als spreker op te treden.
In zijn plaats sprak ds. L. D. Poot, van
Noordwijkerhout, die "tot grondslag zijnor
rede had gekozen Hebr. 109b.
Ook de tweede Groenesteeg, van do Mid
delstegracht tot do Uiterstegraoht, zal worden
vorsierd. De feestcommissie bestaat hier uit de
heeren A. van Duuren, voorzitter; S. Brand,
6ecrotaris en D. Cornet, penningmeester. Bouw-
meestor van beide eerepoorten is de heer H.
Ncutoboom.
Over den .stand der staking in don
binnenbeurtivaartidienst alhier wordt _ons
medegedeeld, dat die volledige eischen van
den öentr. Bond van Transportarbeiders
nog zijn ingewilligd bij de diensten van
Ohr. L. Groenewegen, motordienst Leiden
Amsterdam, do firma Van der Kwast-, pak-
schuitdienst LeidenAmsterdam, en Ömt-
zigt, Leiden—Amsterdam.
Bij de overige werkgevers wordt die sta
king onveranderd voortgezet.
LIQUIDATIE-COMITé LEIDEN,
Oorlogstoestand 1914.
In de afgüoopon week meldden zïcE om
steun aan 2 personen. Maakt met het totaal
der vorige week k 5303, 5305 personen.
Hiervan werden door het Steuncomité onder
steund 134 personen.
Door het Liquidatie-Comité werden onder
steund 59 personen.
Door de wachtgeldregeling werden onder
steund 136 personen.
Maximum-prijs voor rijst ingetrokken. Do
Minister van Landbouw heeft ingetrokken
met ingang van 2y September 1919 zijn be
schikking d.d. 17 Juni j. I inhoudend©
maximumprijzen voor rijst zulks met de
uitdrukkelijke bepaling, dat de bedoeld©
maximumprijzen gehandhaafd blijven, voor
zoover betreft de rijst, die door het Rijk
ten behoove van zieken fin zwakken ter
beschikking der gemeentebesturen gesteld
is en zal worden.
In een circulaire aan de gemeentebestu
ren, waarbij do Minister kennis geeft van
de opheffing de'- maximumprijzen voor rijst
in den vrijen handel, merkt de Minister
op, tot deze opheffing te moeten overgaan
op grond van do overweging, dat de in
voer van dit voedingsmiddel zooveel moge
lijk dient bevorderd te worden, en dat in
voer van rijst bij het voortbestaan - eter
huikfige maximumprijzen t&nj zeerste be
moeilijkt, zoo mot onmogelijk gemaakt
wordt, daar de laatste zich bewegen be
ueden de op de wereldmarkt geldende prij
zen. Naar de Miinster hoopt, zal, med©
als gevolg van dezen maatregel, in de
naaste toekomst meer rijst geïmporteerd
worden dan tot heden het geval was.
Do Minister vestigt nog in het bijzonder
de aandacht van d© gemeentebesturen op
do bepaling, dat de maximumprijzen ge
handhaafd blijven, voor de ten behoeve van
zieken (en «zwakken tcA l>esehikking van
hun gemeente gestelde rijst. Dit geldt niet
alleen voor de al reeds tot dat doel afge
leverde hoeveelheden, maar ook "voor die,
welke in de toekomst ter beschikking van
de gemeentebesturen gesteld zullen worden
De Minister zegt namelijk een regeling
getroffen t© hebben, volgens welkende im
porteurs zich verplichten, om van den
nieuwen aanvoer een gedeelte, t. w. 10.000
balen, te leveren aan de Regeering. Ook
dezd zullen ten bchoevo van zieken cn
zwakken tegen de oude maxitmumprijzen
ter beschikking van ae gemeentebesturen*
komen. Da Minister verzoekt don gemeen
tebesturen er nauwkeurig op toe te zien,
dat deze goedkoopcre rijst ook werkelijk
tegen don lageren prijs wordt afgeleverd
eü tegen overtreding dezer bepaling ten
elvengste te willen waken.
Do uieuwe suikerregeling. Naar wij ver
nemen, wordt de nieuwe suikeroogst ge
raamd op 180,000 ton, dat is achttienhon-
dard duizend zak. De fabrieken moeten daar
van beschikbaar, stellen 910,000 zak goed-
koope witte suiker. Het verlies, op deze
zakken geleden, wordt bestreden door de
winst op de andere suiker, die haar ge
laten wordt. Deze laatste suiker wordt ge
leverd tegen wereldprgs, voor zoovar de
fabrieken niet partijen tegen veel lag?reft
prgs iir voorkoop hebben verkocht.
De goedkoope suiker wordt verkrijgbaar;
gesteld op Rijkssuikerkaarten en ieder,
lo'ggt per week een half pond ad vijftien
cents.
Deze hoeveelheid is niet lager; dan di?,
welke vóór den oorlog werd verbruikt. Toen
was het gemiddelde gebruik per jaar en
per noofd 15 kilo, met inbegrip van het'
industrieel gebruik.
Daarnaast komt vrge sniker in onbe
perkte hoeveelheid.
Het eigenaardige is, dat aan de winke
liers allereerst geleverd wordt tegm den
wereldprgs. De winkelier verkoopt op dan
bon tegen zestig, cents per, kilo. Hij wisselt
den bon m en krijgt uitbetaald het verschil
tusschen wereldprgs en zestig cents, plus
zijn winstmarge, welke is vastgesteld op
f4.50 voor de winkeliers en voor de gros
siers op fl.25.
De bons vertegenwoordigen dus 98a
zekere geldswaarde en kunnen overal tegen
geld dórden ingeleverd. („Tel.
Bloem voor de beschuitbcreidiny. De Mi
nister van Landbouw heeft in zake de ver
strekking van Regezringsblcam een circulaire
aan de burgemeesters gericht, waarin hg
h.t' vc-lgende opmerkt:
Het is gebleken, dat in vele gemeenten de
blcem, welke haar ten behoeve van beschuit-
bakkers werd geleverd, niet alleen werd ver
strekt aan bakkers, die gewoon zrjn Deschuit
fce bakken, doch ook aan hen, die dit product
nimmer bereiden, zulks ten kcst'e van hen,
dio met het oog op hun beschaitomzet kun
nen aanspraak maken op een grootar'e hoe
veelheid blcem dan hun door de gemeente
werd toegewezen: zelfs zrjn er gemeenten,
waar de hoeveelheid bloem onder alle bak
kers der gemeente gelijkelijk werd verdeeld
Het gevolg hiervan was. dat beschnitbak-
kers zich tct het Rijksbureau voor de Dis
tributie van Graan en Meel wendden niet
verzoek cm toewij'zing e?ner grootere hoe
veelheid, aan welke verzoeken niet werd
voldaan, aangezien mocht worden aangeno
men, dat bg een juiste verdeeling van do
btc-em naar verhouding van den omzet van
beschuit de aan de gemeenten toegewezen
hoeveelheid voldoende was, om' den recht
hebbenden bakkers van de voor hun bedrgf
werkelijk benoodigde' bloem voor beschuit
te voorzien.
Erkend moet' worden, dat het voor som
mige gemeenten moeilijk is, met juistheid te
beslissen of aanvragera 'inderdaad de door
hen aangevraagde bloem1 noodig hebben?
Ten einde nu zooveel mogelijk de zeker
heid te verkrijgen, dat alleen die bakkers,
die geween Zrjn 'beschuit te bakken, de' daar
voor in verband met den omzet ncodige
blcem zullen ontvangen, is een regeling ge
troffen met het dagelijksch bestuur van den
bond van beschuitfabrikant&n in Nederland,
welke 'bend uit den aard der zaak meer
daii de gemeenten over de gegevens en de
middelen beschikt om na te gaan of 1 on
fcet welke hoeveelheid bakkers voor ver
strekking van bloem' voor beschuitbereiding
in aanmerking kemen.
De Minister zal het op' prijs stellen, indien
Öo burgemeester zcoveel mogelijk medewet
king verleeneai in het belang eener juiste
distributie van Regeeringsbloem' voor bo
vengenoemd doel.-
De nieuwe regeling is in ext'enso in dt
„Staatsecuranf' van 24 dezer op'genomen*
Bouwen in eigen beheer. Mon schrijft uit
Friesland aan „De N. Crt.": Terwijl het Rijk
vroeger zijn bouwwerken van e enigen omvang
publiek aanbesteedde, wordt in den laatstontijd
zoogenaamd in eigen beheer gebouwd. Men be
weert, dat zulks als zuinigheidsmaatregel is in
gevoerd. Men zou beier werk voor minder geld
krijgen.
Of dit doel bereikt wordt, zal de vraag zijn.
"Wij twijfelen er wet aam, na bet geen wij ver
namen omtrent den aanbouw in eigen beheer
van een Rijksgebouw in bet noordden des lands.
Met' de stichting van dat gebouw is door bet
Rijk belast een uitvoerder. Daarnaast beeft het
Rijk aangesteld een dagelijksch opzichter, die
toezicht moet houden, dat de Rijksiritvoerder
bet werk goed uitvoert.
Beide ambtenaren genieten een goed salaris
uit 's Rijks kas.
Daarnaast is nog een derde persoon aange
steld, die belast is met bet aanbrengen van bet
werkvolk cn de betaling van bet weekloon.
Voor bet laatste moet bij 10 pCt. van bet werk
loon als provisie genieten. Rekent men nu, dat
voor den bouw f 50.000 aan werkloon wordt uit
betaald, dat is ongeveer de raming, dan geniet
deze tijdelijke kassier, bier een gewone timmer
baas, uit 's Rijks kas een douceurtje van f5000,
in nog geen jaar tijds.
Men kan dus niet zeggen, dat bier de noo-
dige zuinigheid betracht wordt; is de Rijksuit
voerder voor zijn taak berekend, en dat moot
men aannemen, dan is een dagelijksch opzich
ter voor controle niet noodig cn kan de uitvoer
der ook wel met "de betaling van bot werkloon
belast worden. Bij particuliere aannemers gej
schiedt dit ook zonder eenige moeite.
Eigendommen van ex-keizcr Wilhelm. Ver
tegenwoordigers van Pruisische ministeries zijn,
volgens bet „Berl. Tageblatt", sedert gcruimen
tijd reeds aan bet onderhandelen met den „zeer
hondigen" gevolmachtigde van den ex-koning
"Wilhelm II, om tot een bevredigende oplossing
te komen van de financieele belangen, die èn
<Ie Staat èn den gewezen, koning aangaan. Er
wordt ijverig getracht geen van beide, partijen
to kort te doen.
Het privé vermogen der Hohenzollorns wordt
op dit oogenblik op meer dan 300 millioen
mark geraamd. Meer. dan 100 millioen zijn be
legd in aandeelcn cn hypotheken. Een aanzien
lijk gedeelte is geïnvesteerd in grondbezit. Wil
helm II beeft in booge mate bijgedragen tot ver
meerdering van dit vermogen.
Een moeilijkboid levert op bot aflossen van
<3o Kroonrente. In 1821 kreeg de staat Pruisen!
kroondomeinen, doch moest daarvoor jaarlijks
do kroon 21/* millioen „Thalers" geven. De ge
volmachtigde van den ex-koning stelt nu voor
do kroon bot twaalfvoudige van dezo rente uit
to betalen om deze rente af te koopen, dus 92
millioen mark ongeveer. Do ex-koning zou dan.
dit bedrag aan den staat betalen als de groote
beffing in eens op zijn vermogen.'
De ex-koning bezit in Pruisen moer dan ze
ventig kasteelen en kastceltjos, waarvan vijf en'
twintig in cn bij Berlijn. De vertegenwoordiger
van Wilhelm II wil het eigendomsrecht zoo
lang mogelijk onbeslist laten. Doch do staat'
dringt op spoediger klaarheid aan, omdat zij do
kosten voor bot onderhoud moet betalea.
Nederland en België. De „Libre BeTgiq/ue*'
maakt onder bet meest strikte voorbehoud mei-'
ding van bet gerucht, dat in ingewijde parle-'
mentaire kringen te Brussel gaat, dat nl. bef
resultaat der Belgiscb-Nederlandsche onderhan
delingen volkomen negatief zou zijn wat lie-»
treft het regime van do Schelde uit militair
