Tijdens den Wapenstilstand
TELEGRAMMEN
LAATSTE BERICHTEN.
TWEEDE KA^ER,
RECHTZAKEN
Advertentiën.
OUDEWETERING.— Tab onderwijzer ee
nan do bijz. school is met ingang van 1 Juli
benoemd inej. A. Strikwerda, to Aal-
sum (Fr.).
TERrAAR. Aangenomen is bet beroep
naar de Geref. Kerk aühier door den heer
Th. Kuipers, oand. te Groningen.
VOORSCHOTEN. Morgenavond om
ftaht uren vergadert de Raad.
Van een becoeker van „De Groote
Vink" is een rijwiol gestolen.
„Benvenuto" heeft storm 'en regen
vlagen getrotseord en gisteravond een con
cert gegeven, hetgeen belangloos aan de
burgerij word aangeboden. Onder leiding
van den directeur, den heer G. Yerhey,
werd bet programma flink en nebjes afge
werkt en „Benvenuto" kan met genoregen
op dezen avond terugzien. Het weer in aan
merking nemende, was er veel belangstel
ling. Aan het slot werd een paar nummers
toegegeven, welke de gemoederen in bewe
ging brachten en een hospartij rondom het
muziekgezelschap ontlokte, heigeen aan
stekelijk c<p de lachspieren werkte.
De algesneene toestand.
Een bepaalde datum voor het ondertee-
kenen van liet vredesverdrag is nog niet
vastgesteld. Het eenige, wat men vrijwel
met zekerheid kan zeggen, is, dat het deze
week gebeuren zal. Vermoedelijk Zaterdag.
Met de toebereidselen voor deze historische
plechtigheid is men reeds druk bezig. Den
geallieerde-gevolmachtigden staan waar
schijnlijk nog grooto feestelijkheden te
wa-chten.
Italië heeft de nieuwe vredesdelegatie
aangewezen. Deze is aldus samengesteld
Tittoni, minister van buitenlandsaho zaken,
hoofd der delegatie; de' senatoren Soialo-
ja, Maggiermo, Ferraris, Marconi en de
afgevaardigde Crespi.
Duitschland heeft de ©nderteekenaarB
van het vredesverdrag nog niet benoemd.
Genoemd worden Müller en Erzberger. De
entente schijnt er in ied'er geval op 3
staan, dat de Duitsche onderfceekenaars
„ebenbürtig" aan die der entente zijn!
Waardoor von Handel niet in aanmerking
zou komen.
In Frankrijk is de vreugde groot, gelijk
de telegrammen gisteren reeds aangaven
en ook uit België bomen berichten over
geestdrift, met name te Brussel en Antwer-
epn. Engeland Bchijnt de kwestie meer
flegmatiek te hebben opgenomen. Heden
hebben de Franscho schoolkinderen vrij.
In Duitschland ziet men een nationalis
tische beweging zich baan breken, hetgeen
een groot deel der pers met blijdschap be
groet als een teeken dat de eenheid al
thans ongeschonden is gebleven. Overigens
wordt van uiterst links tot uiterst rechts
natuurlijk fel te keer gegaan tegen den
vrede. Zoo uit de „Vorwarts" zich o.a. in
een artikel, getiteld„Nog niet de laatste
acte", als volgt„Wij zullen geen secon
de vergeten, dat het z.g. vredesverdrag
vocw ons niet meer is dan een vodj e papier,
waaraan wij elk gevoel van achting ontzeg
gen. Wij zullen niet rusten voordat dit do
cument der schande, dat eik begrip van
eer en fatsoen in de wereld bezoedelt, ver
nietigd en verscheurd op den grond ligt.
Laten Clemenceau, Wilson en Lloyd Geor
ge goedkoope triomfen vieren, wij wach
ten af
Tegelijkertijd houdt het socialistische
hoofdorgaan echter tegenover de vroegere
All-Duiteobo pers vol, dat het vredesver
drag niet meer te ondervangen is en men
door een reactionaire revolutie dit niet
meer ongedaan kan maken. Uitingen voor
't buitenland en voor 't binnenland, ban
men zoggen. Inderdaad sturen de oude All-
Duitschers aan op een reactie, 't Duide
lijkst '.dijkt dit uit de „Kreuzzbg." die zegt:.
Finis Germamae! De schande is beze
geld. Onze v-anden hebben haat gezaaid
wij zullen dit zaadkorreltje koesteren tot
het sterk genoeg is om de onteerende
boeien te verbreken. Wij moeten den ouden
Pruisengeest weer op kweeken. want daar
uit zal de redding van de natie geboren
worden."
In officierskringen zijn trouwens reeds
bedenkelijke verschijnselen merkbaar, die
de regeering met bijzondere aandacht volgt.
Te Berlijn hebben de officieren van het
rijksweercommando zelfs geprobeerd, de
troepen tegen de onderteeken-rogeering te
keer en, doch dit lukte niet. De „Deutsche
Tagezeitung" weet te berichten, dat een
aantal officieren» der tegenwoordige rijks-
weer in een telegram aan Noske verklaard
heeft dat zij bereid zijn met hun lichaam
Ludendorff tegen uitlevering te bescher
men, terwijl te Woknar een poging heet
gedaan te zijn, Erzberger, dieai men be
schouwt als den hoofdschuldige aan het
onderteekenen, op te lichten, wat mislukte.
Geen wonder daarom, dat in proclamaties
aan het leger, regeering zoowel als Na^
tionale Yergadering een beroep doen o»p hot
gezond verstand en de trouw van de troe
pen. Yanaf Ebert tot welk lid van eenig
regoeringslichaam ook, durft trots alles du
ieder de verezekering te geven van Duitsdb
land's herrijzenis!
In entente-landen, speciaal in Engeland,
zijn de liberale en social, binden *an over
tuiging, dat een herziening van het vre
desverdrag binnen korten tijd zal volgen.
Heb doen zinken der Duitsche oorlogsvloot
en het verbranden der Fransolie vlaggen,
doet echter geen goed aan deze beweging.
Het laat zioh zelfs aanzien, dat van do
Duitsche regeering volledige satisfactie zal
worden geëhsoht.
Om de mentaliteit der Fransche pera to
doen zien, geven wij^volgende uitlating van
het „Petit Journal"
„Op het oogenblik, dat zijn boetedoening
aanvangt, kan Duitschland zich niet weer
houden van misplaatst theatraal gedoe,
huilt het zich in een kleed van de meeet
blanke onschuld, die een hoon is, en laat
het een klacht hooren, die valsch klinkt.
Het aanvaardt slechts noodgedwongen de
Rrlilceien van het verdrag, welke zajn eer
raken. De Duitsche eer is van een zeld-
zamen aard, die niet bezoedeld is door de
overweldiging van België en de moord
partijen te Dinant, noch door de torpedee
ring van de „Lusitania" of door den moord
op kapitein Fryatt, miss Cavell en zoo
vele andere slachtoffers, noch tdoor het
bloed van tien millioen soldaten en de noo-
dige vrouwen en kinderen. Wat echter die
eer, made in Germany, wel aantast, is de
bekentenis van schuld, de bestraffing van
den keizer en zijn medeplichtigen. Ondanks
nederlaag en revolutie blijft Duitschland
aangetast als in de eerste oorlogsdagen.'-
In Frankrijk en in Italië hebben de socia
listen het plan voor een* 2t-uur-staMng, als
demonstratie voor amnestie, demobilisatie
en het terugtrekken der troepen uit Rus
land nog niet opgegeven. Met de Engel-
scho arbeiders wordt te Southport overleg
gepleegd.
Inmiddels lijkt het er op, dat de entente
werkelijk van leer zal trekken tegen de
Hongaarsche radenrepubliek, zoodat zij zich
door genoemde actie nog niet laat bang
maken. Generaal Pelle, de Tsjeoho-Slowaki-
sche opperbevelhebber, heeft toch namens
de Parijsche conferentie een ultimatum ge
richt tot Hongarije, om uiterlijk 24 dezer de
vijandelijkheden te staken en op den avond
van 20 dezer achter de aangegeven demar
catielijn terug te zijn getrokken.
Tsj echo-Blowalrije staat overigens voor
©en kabinetscrisis, waarvan de oplossing
nog moelijk is!
Het zinken der Duitsche oorlogsvloot.
In het Engelsche Lagerhuis heeft minister,
Long een verklaring afgelegd over het doeo
zieken der Duitsche schepen te Soapa Flow.
Hij zeide: Vice-admiraal von Reuter heeft
mondeling verklaard order tot het tot zinken
brengen der schepen te hebbeai gegeven,
in de meening dat dé wapenstilstand den 21en
Jini om 12 uur 's middags was afgeloopen.
Er bestond voor den Duitschen admiraal
geen moeilijkheid in het doen verspreiden
dezer orders, daar het hem veroorloofd was
2/iju eigen schepen te bezoeken met het doel
de tucht te handhaven.
De huidige toestand is als volgt: gezonken
tien slagschepen, waarvan één weer vlot is;
vyf slagkruisers, acht lichte kruiser^ waar
van drie op het strand zijn gehaald; dertig
torpedoj'agers, waarvan twee vlot zijn, en
achttien op het strand zijn gesleept. Het
vraagstuk betreffende de schadevergoeding
voor het tot zinken brengen wordt thans
overwogen.
Long vervolgde: Het was onmogelijk voor
zorgsmaatregelen te nelnen om het tot zinken
brengen dor schepen te voorkomen. De sche
pen waren geïnterneerd en niet uitgeleverd,
en de flritsche admiraliteit was daarom niet
gemachtigd wachten op de schepen te plaat
sen. Het is niet juist, dat de Britsche mari
tieme raadslieden de interneering hebben
aanbevolen; zij hebben destijds hun standpunt
duidelijk en met beslistheid uiteengezet. De
beslissing van de hoofden der geallieerde re-
geeiingeh was ten gunste eener internee-
img en dit heeft het onmogelijk gemaakt
het tot zinken brengen te voorkomen. Het in
den grond boren is het resultaat geweest
van het aanvaarden der interneering in plaats
van uitjevering. De interneering heeft den
Duitschers hot inwendig beheer hunner eigen
schepen gegeven, terwijl de uitlevering de
schepen onder de controle zou hebban ge
bracht van het land, in welks havens zij
zouden zijn en dq,t voor hun veiligheid ver
antwoordelijk zou zijn geweest. Het plaatsen
van een gewapende macht op de schepen
*ou den wapenstilstand hebben geschonden
en Engeland heeft gehoorzaamd aan de voor
waarden van d,en wapenstilstand, terwijl het
tevens de oorlogswetten en de wetten der
eer in acht heeft genomen.
Von Reuter is naar het kamp- vair Parkhill
bij Oswertry overgebracht, waar hij in hech
tenis 2al blijven, tot hij voor een krijgsraad
komt met vele andere leden der bemannin
gen.
In Duitsche marinekringea werpt men de
verantwoordelijkheid geheel op von Reuter,
maar is men van oorde el, dat er geen rechts
gronden voor bestraffing zijn.
Engeland zal daarover wel anders oor-
deelenl
KORTE BERICHTEN.
De vakvereeniging van Belgische
spoorwegarbeiders heeft- een manifest ver
spreid. waarin het zegt. dat.een algemee-
re staking van hot spoorwegpersoneel
voor de deur staat, omdat de regeering
geen middelen weet te vinden om de ach
terstallige loonen te betalen. Niettemin,
regt het manifest, heeft men wel de midde
len kunnen vinden om het achterstallige
salaris van den heer Delacroix als lands
advocaat uit te betalen, dat voor het de
partement van financiën 25000 en voor da*
van oorlog 33.333.33 francs bedroeg.
Bij de jongste relletjes in Berlijn zijn
voor zoover bekend. 5 menschen gedood,
cn 8 gewond.
Om de 'smokkelarij van goud on bank
papier naar en van de Pruisische grens te
gen te gaan, zullen de Duitsche grensbe
ambten voortaan in plaats van vijf, tien
ten honderd van de door hen in beslag ge
nomen geldswaarden als premie ontvan
gen.
De nog slechts kort geleden aango
boorde petroleumbron in Diabyshire
geeft thans 440 gallons per dag. De petro
leum zal in Schotland geraffineerd wor
den.
In Engeland klagen de viseohers dat
hun netton in den laatste® tijd dbor muni
tie die zij uit zee ophalen, vernield wor
den. Inderdaad zijn duizenden tonnen mu
nitie die niet goed kon blijven, in zee uit
gestort. Er zijn maatregelen genome® om
dit voortaan te dfoen op plaatsen ver in
zee, die oen eind van de viisohbanken aflig
gen, zoodat die visah ook niet vergiftigd kan
worden.
Bij den brand in het vliegkamp vai
St.-Cyr, in Frankrijk, zijn 250 vliegtuigen
verbrand. Dc schade wordt geschat op
8 millioen frs.
De ZwitserscheBondsraad heeft een
wetsontwerp gereed) ter verkorting van den
arbeidstijd voor het spoorweg- en aanver
want personeel en daartoe een indeeling
gemaakt van drie klassen, loopende over
8. en 10 uur dienst gemiddeld per dag.
Per jaa-r zouden 52 vrije dagen en van 1 tot
9 dienstjaren 7 dagen, van 19 tot 20 dienst
jaren 14 dagen, en daarna 21 dagen verlof
verleend worden
Mei teekencn van heS vredesverdrag.
PARIJS, 25 Juni (Draadloos). Volgens
berichten uit Versailles zou het hoofd der
nieuwe Duitsche delegatie zijn Herman Mül
ler, minister van buitenlandsche zaken in
het kabinet-Bauer. Daar de Duitsche dele
gatie niet te Versailles zal kunnen aan
komen voor hedenavond of morgenochtend,
zal de plechtigheid niet voor .Vrydag plaats
kunnen hebben.
"Wilson en Clemenceau hebben Dinsdag
namiddag een bezoek gebracht aan Versail
les om verschillende beschikkingen te nemen
in verband met de plechtigheid. Zij werden
ontvangen door Vitry, den nieuwen prefect
van Seine et Oise. Toen zy zich op het
balkon vertoonden der slaapkamer van Lode-
wyk XIV, werd hun door het aanwezige
publiek een ovatie gebracht.
Clemenceau zal vermoedelijk den avond
van het teekenen het verdrag bij het bureau
der Kamer deponeeren en er een rede
houden Men gelooft, dat het verdrag tegen
het èind van JuH door het parlement zal
kunnen geratificeerd zyn. Daarna zal Cle
menceau zijn ambt neerleggen.
Men is bezig het eenige origineele exem
plaar van het verdrag in orde te maken, dat
gedrukt zal worden op Japansch papier en
in maroklijn zal gebonden worden. De in
leiding met de namen der Duitsche gedele
geerden, die men nog niet kent, moet nog
gewijzigd worden. Het zal voor de eerste
maal zijn, dat een officiéél verdrag van de
zen aard wordt gedrukt en niet geschreven.
Gezien het groote aantal gedelegeerden,
die zollen teekenen en hun zegel aan net
verdrag zullen hechten, verwacht men, dat
de plechtigheid ongeveer twea uur zal duren.
N3 afloop zullen de gedelegeerden zich
naar het terras van het kasteel begeven, om
de groote waterwerken te bewonderen, waar
na zy per auto naar Parijs zullen terug-
keeren. Na de onderteekening zullen voor
de eerste maal militaire eerbewijzen gebracht
worden aan de Duitsche gedelegeerden.
PARIJS, 24 Juni. (VJD.) Men verwacht dat
de Duitsche gevolmachtigden Vrijdag naar Ver
sailles zullen vertrekken. Wanneer ze bijtijds
aarikomen zal het vredesverdrag nog Vrijdag
getcekend worden, anders geschiedt dit Zater
dagmiddag om 2 uur.
De toestand in Duitschland.
HAMBURG, 24 Juni. (VD.) Er hebben ern
stige ongeregeldheden plaats gehad. Den ge-
heelen dag waren op het Raadliuispilein rede-
vooringen gehouden tegen de regeering en de
Volkswohr. Ten slotte bestormde een opgewon
den menigte het Raadhuis. Er ward met ^cherp
geschoten. Een groot aantal gewonden is in de
ziekenhuizen ondergebracht. De strijd duurde
oenigo uren. Er zijn groote politieversterkingen
aangekomen.
BERLIJN, 24 Juni. (VD.) Do ministers van
verdediging Noske heeft een bespreking ge
voerd met de aanvoerders der Bcrlijnsche true-
pen. De aanwezigen verklaarden uit naam dor
troepen, dat -deze, ofschoon ze hun standpunt
in zake de onderteekening van het vredesver
drag n.l. dat niet geteekend had moeten wor
den handhaven, zij het vaderland, dat van
buiten en binnenaf bedreigd wordt, zullen blij
ven dienen cn op hun post zullen blijven.
BERLIJN, 24 Juni. (VD) Aan het Görlitzer
slat ion is het personeel wegens looneisohon In
stalcing gegaan. De ambtenaren werden gedwon
gen den dionst op de hoofd- en oladslijnen stop
le zetten. De organisaties keuren de staking af.
Hot is de bedoeling de staking over geheel
Berlijn en dan over heel Duitschland uit le
breiden.
Frankrijk cn het zinken der Duitsche vloot.
PARIJS, 24 Juni (R.0.) Minister Leyguer
deelde in de zitting der marine-commissie uit
do Kamer mede, dat hij Clemenceau onmiddel
lijk in kennis heeft gesteld met de vernieling der
Duitsche vloot waarbij hij tevens schadeloos
stelling daarvoor vroeg voor de Fransche
marine. Hij voegde aan die mededeeling toe, dal
de Raad van Vier over dit onderwerp beraad
slaagt en dat Frankrijk vast besloten is, van
Duitschland het meest volledige herstel to vra
gen voor deze schending van den wapenstilstand.
Het Engelsche 3-voudig arbeidersverband.
LONDEN, 25 Juni &R. O.) Het 3-voudig
arbeidersvakbond (mijnwerkers, spoorweg
en transportarbeiders) hebben hedenavond
in hun vergadering te Southport besloten
om op 7 Juli een algemeen© conferentie in
L onden samen te roepen, ten einde be
sprekingen te houden over de actie, do
regooring moet dwingen aan hun edschen
toe tè geven, waarvan de voornaamste zajn
opheffing van dien móllitieplicht en het te
rugroepen van de EngélsohS^troepen uit
Rusland.
Twee Fransche socialisten geweigerd.
PARIJS, 24 Jtrni (R.O.) Longuet, afgevaar-
digdo voor het Seine-departement en Trossard
secretaris der Fransche socialistische partij, die
Maandag vertrokken waren, ter bijwoning van
de conferentie der Arbeiderspartij, welke
Woensdag te Southport wordt geopend, verna
men bij aankomst te Folkestone, dat verder
reizen hun niet zon worden toegestaan en zij
naar Boulogne moesten terugkeeren. Aan de
andere Fransche gedelegeerden alsmede aan de
Zweedsohe en Italiaanscho afgevaardigden werd
verlof gegeven om de reis naar Southport voort
te zetten. J
Nieuwe storing tn Engelatufs katoenindustrie.
LONDEN, 24 Juni (R.O.) Officieel. De ka-
toearbeidera hebben de door hum leiders gettof-
fcQ avereenk<»3»t verworpen.
Het ultimatum aan Hongarije.
BOEDAPEST, 24 Juni. (Hong. Korr.-
Bur.) Generaal Boehm, de Hongaarscihe op
perbevelhebber antwoordde op een aa®
Hongarije gezonden ultimatum, dat hij be
reid was de voorwaarde® na te komen. Te
vens verzocht hij op te geven welke pre
cies de grens was, die voor Hongarije is
vastgesteld en vroeg hij welke waarborgen
er werden gegeven, dat de Roemenen het
door hen bezette gebied zouden notruimen
en schadevergoeding zouden geven, waarbij
hij er op wees, dab zij de bruggen over de
Theiss in de lucht 'hebben laten vliegen,
waardoor het don Hongaren voorloopig on
mogelijk zal zijn het ontruimde gebied te
bezetten, en dat zij reeds onherstelbare
schade van materiëele® en personeelen aard
hebben aangericht.
STADSNIEUWS.
Bioscoopcommissies in Nederland.
Hedenvoormiddag kwam de vereeniging
van Gemeentelijke en Particuliere Bioscoop
commissies in Nederland' in het „Luxor-thea-
ter" aan den Stationsweg alhier bijeen tot
het houden der jaarlijksche vergadering.
De Commissies uit Den Haag, Rotterdam,
Leiden, Roermond en Dordrecht waren ver
tegenwoordigd, benevens de Vereeniging
„Eer on Deugd", en de Bond van Bioscoop
theaters in Nederland.
De voorzitter, dr. W. W. van der Meulen,
te 's-Gravenhage ging in een inleidende
rede de voornaamste zaken na, welke zich in
het afgeloopen jaar op bioscoopgebied heb
ben voorgedaan. Dan noemde hij allereerst
ae instelling van een Staatscommissie tegen
hot Bioscoopgevaar, welke Commissie een
wijdere strekking heeft dan de particuliere
Commissies, die, naar zyn meening, niet zuL
len kannen worden gemis\. Jury's uit do bur
gerij acht hij in deze materie beter dan een
ambtelijke keuring, getuijge het gebeurd©
met Barbusse's „De Hel''.
In de tweede plaats wees spr. op oen be
langrijk artikel over bioscoopfilms van mr.
De Graaff, waarvan de conclusie is, dat te
bioscoop een kwaad is en dus moet worden
bestreden. Spr. gaat deze conclusie te ver.
Mr. De Graaff is uitgenoodigd zijn stelling
hier te komen verdedigen. Deze wilde eerst
liever zijn artikel hebben voltooid, doch zal
in ©en volgende vergadering gaarne on
treden.
Na ook nog het optreden van den burge
meester van Den Haag te hebben gerele
veerd met betrekking der niet-behoorlijke
toepassing van de bioscoopverordening door
de bioscoophouders, verdedigde spr. nogmaals
eo® streng onderzoek. Al heeft het levens-
prikkels noodig, deze prikkels moeten met
ernst worden overwogen en getoetst, opdat
met name onze kinderen niet woiden over
prikkeld.
Hiermede verklaarde de Voorzitter de ver
gadering geopend.
Mr. J. C. van def Lip kwam als vertegen
woordiger der gemeente Leiden ter vergade
ring en word door den Voorzitter hartelijk
welkom geheeten.
Mr. Van der Lip verklaarde, dat het ge
meentebestuur van Leiden belangstel1 ing
koestert voor het werk der Commissie. Lie
ver had hij gezien, dat niet hij, maar de bur
gemeester zelf hier van zijn belangstelling
bfljk had kunnen geven. Deze was echter
door ambtsbezigheden verhinderd. Hierop
valgderi eenige huishoudelijke werkzaam
heden.
Uit het door den secretaris uitgebracht
verslag bleek, dat de Commissie van Maas
tricht had bedankt, terwijl Bordt en Zeist
zijn toegetreden.
Uit de rekening en verantwoording van de
penningmeesteres, mej. mr. dr. Lydie Fran
cois, bleek, dat de ontvangsten hebben be
dragen f 572.43, terwijl het batig saldo
f 54,97a bedraagt.
Tot bestuursleden werden herbenoemd
mej. mr. dr. Lydie Francois te 's-Gr a ven ha ge
en de heer J. S. Verburg, te Rotterdam. Tot
plaats voor de volgende algemeen© verga
dering werd Utrecht aangewezen.
Hierna werd gepauzeerd.
Na de pauze hield dr. 0. J. Wijnaendts
Francken, alhiei> een voordracht over hot
onderwerp: „De aantrekkingskracht van de
bioscoop en zijn verhouding tot het tooneel".
Na een korte inleiding over de uitvinding
der films en haar technische volmaking,
deed spr. uitkomen, dat de geweldige popu
lariteit, die de bioscoop zich heeft weten te
verwerven, haaT verklaring vindt in oorea-
ken van materieelen zoowel als van psychi-
sohen aard. Doordat het spel wordt vastge
legd, en in dien vorm gemakkelijk is te ver
zendon, kunnen de entreékosten laag gesteld
worden Het vervoer van schilderijen is oa-
oindig kostbaarder, terwijl bij verzending
van partituren van muziekcomposities daar
nevens een groot aantal deskundige execu
tanten wordt vereischt, in tegenstelling vaa
de film, die zuiver mechanisch wordt ver
toond, zonder dat daartoe bijzondere gaven
gevorderd worden.
Wat de psychische momenten betreft, werd
ollereorst stilgestaan bij de psychologie der
zintuigen. De overgroot© meerderheid der
menschen behoort tot het zoogenaamde vi
sueel© type, d.w.z. tot hen, bij wie gezichts
indrukken de grootste rol spelen. De bios
coop geeft daaraan voedsel door in korten
tijd veel te bieden met gToote afwisseling en
daarenboven gewoonlijk liefdesdrama's, die
'ten alle tijde groote belangstelling wekken
en bekoring oefenen, waar zij zich richten
tot '3 monschen sexueele instincten, te meer,
wanneer zfj worden voorgesteld in afwijken
de, de fantasie prikkelende omgeving.
De film op zich zelf is natuurlijk geen
voortbrengster van de kunst, nu de reproduc
tie automatisch plaats vindt. Maar het stille
gebarenspel en de gelaatsuitdrukking der
filmacteurs kan wel degelijk een vorm van
kunst vertegenwoordigen, d-ie, even ais an
dere mimisch plastische kunsten, zooals de
Loogere danskunst, grooten aanleg en be
drevenheid vereischt, terwijl ook het ensoe-
nario van kunstzin kan blijk geven.
Toch blijft de bioscoop ver achter bij het
gewone tooneelspeL Het gansche kleureffect
▼alt weg, evenals de derde dimensie, maar
bovenal 'de menschelijke stem met al haaij
nuanceeringen en vertolking van zielsontn
roeringen. Daardoor blijft de voorstelling
koud, minder geest drift wekkend, minder il
lusie wakker roepend. De nablijvende indruk'
ie geringer en de inhoud ve<l spoediger ver
geten. Door het wegvallen toch van alle ge
sprekken is de psychologische motiveering
der handeling oneindig geringer en wordt
deze vcvl oppervlakkiger, mede door te
snelle verloop der handeling. De mondelinge
verklaring door "den uitlegger, noch de op
het totaal-effect storend inwerkende schrif
telijke mededeelingen kunnen dat gemis
van gev.oerde gesprekken voldoende vergoe^
den, des te minder naarmate het opgevoerde
•tooneelstuk aan het laatste zijn waarde zo-u
cntlcenen. Beter leenen zich voor films
sterko romantische gegevens, historische
stukken, of die, welke spelen onder vreemde
volkeren of getrokken zijn uit daartoe ge»
eigende, bekende romans. Ook sprookjes, sa
gen en legenden kunnen een dankbare stof
leveren, terwijl het te betreuren valt, dat de
bioscoop niet meer dan thans het geval is,
wordt aangewend tot het aanbrengen van
r.uttige kennis, bijv. op het gebied van voD
kenkunde en natuurlijke historie. Beter ze»
ker ware dit, dan het voortdurend jspeculee»
ren op 's menschen zinnelijke hartstochten,
die waarlijk sterk genoeg zijn, om zulk een
jirPxckel te behoeven, en hetzelfde geldt van
cfe veelvuldige misdadige neigingen, vooral
wanneer die in een idealiseerend beeld ge
huld worden.
Bij het verbod van het toelaten van kinde
ren tot bepaalde filmvoorstellingen, wordt
uitgegaan van het denkbeeld, dat deese in
zonderheid voor hen schadelijk van invloed
zijn. Maar deze veronderdstelling is geheel
willekeurig, te meer. waar de leeftijdsgrens
zoo laag gesteld: is als zestien jaren. Kinde
ren beneden dien leeftijd worden naar de
bioscoop gedreven uit zuivere nieuwsgierig
heid; de logische samenhang der tafereelen
is voor heD bijzaak en deze gaat veelal ook
hun bevattingsvermogen te boven.
Waar het voorstellingen geldt van eroti
sche n aard, zijn deze wèl zoo gevaarlijk voor
eon ietwat hoogeren leeftijd. Eenvoudiger
en logischer ware het zeker, een algemeen©
keuring en censuur toe te passen, afgeschei
den van leeftijdsgrenzen, en kinderen van
een bopaalden leeftijd geheel uit het bios
cooptheater te weren, behalve bij speciale
kindervoor5te']lingen, want zoo eindigde
spr. ook op dit gebied is een te groote
vroeg-rjjpheid allerminst gewenscht.
Er volgde op het gesprokene een geani
meerd debat.
Zitting van heden.
Bij de behandeling d'er iegeling van heft
Nijverheidsonderwijs wordt het amende-
mcnt-KETELAAR (V.-D.), om den naam
te veranderen en Vakonderwijswet verwor
pen met 39 tegen 33 stemmen.
Het amendement KETELAAR, om ook
de ziekenverpleging in het ontwerp op te
neme®, wordt verworpen met 39 tégen 34
stemmen en het amendement-ICETELAAR.
om ook de landbouwhuishouding er in op
te nemen, aangenomen met -46 tegen 27
stemmen.
Een aantal kleine ontwerpen en con
clusies woeden daarna afgedaan.
HAAGSCH GERECHTSHOF. T
Diefstal.
W. F. M. S., metselaar te Leiden, was
wegens diefstal uit de fabriek van de firma
Bots aldaar van 4 zakken meel door de
Haagsche Rechtbank veroordeeld tot 1 jaar
©n 5 maanden gevangenisstraf.
Het hof bevestigde dit vonnis.
MARKTBERICHTEN.
amsterdam, 25 Jani. 52 vette kal
veren le kw. f 2.30; 2e lew. 2.10; 3de kw.
1.60 per K. Q. 112 nuchtere kalveren f 18
tot f 36 per stuk. 6 schapen f 50 tot 80 per
stuk. 295 vette varkens le kw. f 1.80; 2e
en 3e kw. f 1.50 tot 1.60 per IC. G.
woerden, 15 Juni. Aangevoerd:
234 partijen xaas. le kw. f 74 tot 78; 2a
kw. f 70 tot 74; Rijksmerk f 72 tot 77.
Handel vlug,
Getrouwd:
j. c. jansen
rn
M. W. VERBOON
die, namens wederzydsche
Familiën hartelijk dank zeg
gen voor de betoonde belang
stelling, by hun huwelijk on
dervonden. 381
Leiden, 25 Juni 1919.
Hiermede, geven wy kennis
van de voorspoedige geboorte
van onzen Zoon:
HENDRIK.
H. KORSWAGEN—
.7804a KANBIER-
Lokhorstsfcraat 19a.
Heden ontvingen wy uit
Arosa de treurige tyding,
dat onze lieve Broeder en
Behuwdbroeder
JACK BRAND.
na een langdurige ziekte
op 30-jarigen leeftijd is
overleden.
j. c. van poelgeest-
brand.
hdgo van poelgeest.
„Ouderzorg", 401
Leiderdorp, 24 Juni 1919.