Katwijk-aan
en Paviljoen.
Café Restaurant en Lunchroom.
9RSET-TEN I
Zaterdagmiddag OPENING
„HET MOTORHUIS", 1
BElOEtCT
GE8Ü. VERLOOP,
Watersport Warmcssnd*
OPENIHG 7 JUNI.
No. 18179.
LE1DSCH DAGBLAD Vrijdag 6 Juni.
Tweede Blad Anno 1919.
EERSTE KAMER,
TWEEDE KAMER.
BUITENLAND.
iVIaryiland
B
20 cent
Maryland
10
22
Maryland
39
12
.24
Maryland
93
14
j 35
Maryland
16
.30 55
Pruim
10
.20 55
Pruim
95
111
20 j,
B
SHAG jSTHE RISING HOPS"
SHAG „THE RISING HOPE"
DE ERVEN DE WED. J. VAN NELLE.
Hei aangenaamst® zitjs aan Zee,
Uitstekende consumptie. Billijke prijzen.
BuaT§N€EivGOi« mm prijzen
HUNKEM3UJSR LEUS
53^ Kaisesrstraat 11.
G. J. RUSTIGE,
Oude Vest 33
Leiden.
HOT EL-REST AU RAPIT BODEGA
Paviljoen „DE LEEDE" Tel. 31 WARMOND.
Zitting van gisteren.
Ontefeg-Wittert vnii Hoogland.
De commissie van advies in zake liel ge
vraagd ontslag van <3en comaiies-gri fiber
jhr. rnr. Wittert van Hoogland geeft alvios
'dit ontslag eervol te verxeenen.
Do VOOKZITTEE spreekt hierna huldi-
goncLe woorden lot den lieer Wittert, welke
'gevolgd worden door applaus uit do Kamer.
Indisch*» goldïooning.
iAanvdo orde is Giet wetsontwerp tot het
'aangaan esner gel-iloening" ton name en las
te van Ned.-Indië.
De Minister van Koloniën, do heer ïden-
burg, maakt enkele opmerkingen in zake 't
eindverslag.
DE heer VAK KO-L (S. D. A. I\) acht
een stok achter de gewcnscht. Spr. uit
de beste wcnschen voor het slagen der lee
ning.
De MINISTER sluit zich bij het laatste
aan. Van directe tegenzin tegen de leaning
is hem niet gebleken.
Het wetsontwerp wordt hierna z. li, s.
aangenomen.
Indische beyrootiaifl 1319.
Aan de ordo zijn hierna de wetsontwerpen
tot vaststelliug derbegrootiug van Ned.-Indië
voor 1919 en wijziging en vorhooging dier be-
grooting ten belioovs van den aanleg van con
tramweg van Toeioaiigagoeng over Trenggalok
naar Tocgoo en dio lot wijziging van art. 75 en
aanvulling van art. 1C9 ia.n bet Regeeringsrc-
glement van Ned .-Indie.
Aan de beraadslagingen hierover nemon deel
do hccren VAN DEN BERG (A.-R.), VAN KOL
(S. D. A. P.), DE WAAL MALEFIJT (A.-R.),
VAN DER DOES DE WILLEBOIS (R.-K.) en
do MINISTER VAN KOLONIËN, de heer
IDENBURG
Do verschillende wetsontwerpen worden z. h.
st. aangenomen en de vergadering wordt ver
daagd tot Vrijdag io elf uren.
Zilling van gisteren.
Duurte-bijslageu aan Rijksambtenaren.
Op het Binnenhof en op de tribunes was
het vol van Rijksambtenaren. Zjj zijn de be
langstellenden.
Aan de orde zijn:
Wetsontwerpen tot wjjziging en verhoo
ging en aanvulling en verhooging van de
Hoofdstukken II—V, VA, VI, VIIB, VIII
X, X A en XI der Staatsbegrooting, van
do begrooting van uitgaven voor het Staats-
muntbedrpf, enz., alle voor 1919. (Tege
moetkomingen wegers duurte van levensmid
delen aan hiervóór in aanmerking komende
ambtenaren en baimbteu).
Wetsontwerp wijziging on verhooging van
het 1ste Hoofdstuk der begrooting van uit
gaven van Ned.-Indië voor 1919 (Duurtebij-
slag).
Wetsontwerp wijziging en verhooging van
het zc-vend© Hoofdstuk B der Staatsbegroo
ting voor 1919 (Duurtebrjslag op pensioen
en wachtgeld.)
Wetsontwerp verhooging van het Vide
Hoofdstuk der Staatsbegrooting voor 1919
(Luurtebijslag Weduwenpensioen Zeemacht).
By de algemeen© beraadslagiug zijn tevens
aan de orde:
De moties van orde van den heer De Zeeuw
c.s-, betreffende verhooging vau pensioenen
en wachtgelden; van den heer Wijk c.s.,. be
treffende de pensioenen van weduwen en
weezen van militairen van land- en zee-
niacht en van den heer Van Rappard c.s.,
betreffende verhooging van de pensioenen
van de officieren van zee- en landmacht, ge
pensioneerd vóór 1 April 1911 en van de
peDfioenen van de militairen van zee- en
landmacht en van het wapen der mare
chaussee beneden den rang van officier, ge
pensioneerd vóór 8 Mei 1913.
Wetsontwerpen verhooging, wijziging en
verhoog'ing, wijziging en nadere verhooging,
van de Hoofdstukken II, IH, V, VI. VIIB
XI der Staatsbegrooting, van de begrooting
van uitgaven van het Staatsmuntbedrijf, enz.,
alle voor 1918 (Extra-termijn duur te bijslag.)
Wetsontwerp wijziging en verhooging van
bet Iste Hoofdstuk der begroóting van uit
gaven van Ned.-Indië voor 1918 (Extra ter
mijn duurtebijslag).
De algemeene beschouwingen worden ge
opend.
Eerste spr. i.s de hr. J. TER LAAN (S.D.
A.P.) (R'dani), die betoogt, dat het voorge
stelde onvoldoende is. Hij herinnert aan een
vroeger ingediende motie, die hij thans wij
zigt. Deze motie spreekt uit, dat de grond
slag van den duurtetoeslag moet zijn de sala-
rieering van 1 Januari 1919, ea dat de toe
slag voor gehuwde ministers f300 moet be
dragen en voor ongehuwden minstens f225.
Do VOORZITTER stelt voor deze motie
direct te behandelen, waartoe wordt besloten.
Do heer TER LAAN betoogt, dat de
economische toestand der ambtenaren slecht
is. zoodat de duurtetoeslag zoo hoog moge
lijk moet worden opgevoerd. Spr. is dit uit
verschillende brieven gebleken. Verkeerd
acht hij het, dat alles na 1 Januari 1919
een gift is; daardoor wordt de regeling een
bcdeeling. De Regeering zet de gansche com-
missie-Stork op zij en alles, wat die commis
sie deed, wordt thans ongedaan gemaakt.
Met verschillende voorbeelden toont hij de
nadeelen daarvan aan.
Als hij een halfuur gesproken heeft, is zijn
tijd om, zoodat de VOORZITTER hem waar
schuwt, maar hij gaat voort, met het gevolg
dat de VOORZITTER hem midden in een
zin afhamert en het woord aan een ander
geeft.
De heesr SMEENK (A.-R.) verdedigt het
voorstei der Regeering, waarin veel goeds
zit Vooral de regeling voor den kinderbijslag
vindt hjj gelukkig. Hjj wensckt echlor een
algemeen minimum voor den hoofdbijslag, ïi.I.
1200 voor gehuwden en f150 voor onge
huwden.
De heer DUYMAER VAN TWIST (A.-R.)
betoogt, dat vele militairen achteruitgaan
door deze regeling. Ook hij wenscht een mi
nimum in de wet op te nemen, opdat nie
mand achteruit zal gaan.
De heer DECKERS (R.-K.) zet uiteen,
dat' het werk van de commissie-Stork wordt
te niet gedaan en dat verschillende ambte
naren er slechter op worden. Hij gaat mede
met het minimum, door den heer Smeenk
genoemd.
De heer VAN BERESTEYN (V.-D.) noemt
als voorbeelden de leeraren bij het middel
baar onderwijs, waarvan er zeer velen diets
krijgen. Ook voor de verpleegsters is de toe
stand slecht geworden. Onjuist acht hij bet,
dat de hoogere ambtenaren niets krggen. Een
grens acht hij niet billijk.
De heer SNOEOK HENKEMANS (A.-R.)
verdedigt ook het stellen van een minimum,
dat lig noodig acht om een behoorlijke al-
gemeeno basis fce verkrijgen. Zonder dat mi
nimum zullen velen achteruitgaan.
De heer HUGENHOLTZ (S.D.A.P.) pleit
voor de ongehuwde militairen, die in de
kazerne leven. Zij krggen niets en toch zul
len zij duurder leven dan thans. Spr. vraagt
hun een vierde deel van den toeslag te
geven.
De heer WIJK (Neutrale Partij) verde
digt meer bijslag voor de militairen in het
algemeen, die te lage salarissen hebben.
L'f> heer DE ZEEUW (S.D.A.P.) bepleit
de belangen van de weduwnaars zonder ge
zin.
De heer VAN RAVESTEYN (Comm. PA
verdedigt hoogere toelagen, maar acht het
parlement ia zijn huidige samenstelling on
geschikt om dit vraagstuk te behandelen.
Het Raden-parlement zou dit veel beter kun
nen. Dit voorstel kost duizenden aan admi
nistratie en vele ambtenaren zullen nog ach
teruitgaan.
De heer IIAAZEVOET (R.-K.) hoopt, dat
de grondslag van 1 Januari 1919 zal wor
den aangenomen en dat een minimum zal
worden gesteld.
Daarna komt de MINISTER VAN FINAN
CIEN, de heer DE VRIES, aan het woord. Hij
markt op, dat het vooral in salari:-kwesties
moeilijk is, om ieder tevreden te stellen. Dit ka
binet heeft echter veel voor de ambtenaren ge
daan. Ovor 1918 is de duurtetoeslag niet afge
trokken van de 75 pel., waarmee hel salaris
werd verhoogd, ofschoon dio aftrek toch in het
voornemen lag, en over 1919 is niet 75 pot.,
maar de volle 100 pet. der verhooglng gegevon.
Do ambtenaren waren dan ook verheugd. Maac
die vreugde heeft kort geduurd. Thans heorscht
cr zelfs ontstemming. Sommige adressen van
ambtenaren hebben op de Regeerlng een slech
ten indruk gemaakt. In die adresseu werd ge
sproken van: ..Om den tuin Jeiden door de Re-
geoving" en van: ..Eischen stellen aan de Re-
gcering", onder allerlei dreigementen Zulke uit
drukkingen vindt de heor Ter Laan mooi. Ilij
wordt er bepaald lekker van. (Gelach.) Op spr.
maken zij echter een onderen indruk. ITij wei
gert onder dergelijke pressie salaris-verbetering
Ie geven. (Beweging en protesten.) Zouden de
hooren bet dan wel onder pressie doen?
De heer MARCHANT V-D.) ..Doe het dan
maar zonder pressie!"
-Do MINISTER: Zeker, maar dan moeien
zulke uitdrukkingen hier niet mooi gevonden
worden. Men heeft gezegd, dat de lieele amb
tenaarswereld tegen de regeling is. Dal is niet
waar. Vele ambtenaren zullen meer krijgen,
dan >n het stelsel van den heer Ter Laan. De
heer Ter laan hoeft berekend, dat zijn systeem
22'/c millioen zal kosten. Dat is niet juist. Dit
cijfer moet 261/2 millioen zijn. Spr. wil met zijn
regeling in totaal 25 millioen goven. Welnu,
dit geld verdwijnt toch niet? Zeer velo amb
tenaren zullen er looh van protiteeren? Daar
uit volgt dus, dat zeor velen er door vooruit
zullen gaan. Ambtenaren, die bij spr. op
audiëntie kwamen, hebben dit dan ook erkend
cn gezegd, dat hun berekening foutief was. Hel
systeem-Ter Laan zal in de practijk zeer onge
lijk werken. Het is eenvoudig onmogelijk,
om zonaer meer aan de gehuwden J 300 en
aan de ongehuwden 225 lo geven. Ook daar
tegen zou groole ontevredenheid ontslaan, zij
het ook bij andere groepen dan thans.
De Minister tracht daarna aan te toonen,
dat het niet aangaat de salarissen van 1 Jan.
1919 lot grondslag te nemen. Het is veel bil
lijker, om met de salarissen van 1918 te reke
nen, want -zoodoende geeft men het meeste
'aan hen. die het minste "salaris hebben ver
diend. Wio on 1 Jan. 1919 bijv. f 1000 was voor
uitgegaan, heeft minder recht op duurtetoeslag
dan mot vicn dat niet het geval was. Het
debat L dan ook voor den Minister geen aan
leiding, om principieel van stelsel le verande
ren,. maar liij wil nochtans rekening houden
met de geuite wensclien. Aan de ambtenaren is
reeds f 100 voorschot gegeven, wat de gehuw
den, en f 75 wat de ongehuwden betreft. Terug
gave is niet noodig. De Regeeriug is bereid
thans aan do ambtenaren en beambten oen
tweede voorschot te doen geven van gelijk be
drag, dus f 10(3 voor de gehuwden en f 75 voor
do ongehuwden. Ook hiervan zal in geen geval
eenige terugbetaling behoeven to geschieden.
Do volgende termijnen zullen eerst betaald kun
nen worden, wanneer berekend is op hoeveel
toeslag ieder ambtenaar reoht heeft. Aan be
paalde groepen matrozen zal een toeslag van
minstens f 50 worden betaald. Een weduwnaar
zonder kinderen, die als ongehuwde leeft, zal
in zake den toeslag als ongehuwde behandeld
worden.
Do heer TER LAAN (S. D. A. P.) wijzigt zijn
motie nu aldus, dal, met behoud van hol stelsel
des Ministers, de duurtetoeslag minstens! zal
moeten bedragen f 300 voor gehuwden en f 200
voor ongehuwden.
De MINISTER: „De Regeering kan deze mo
tie niet aanvaarden en acht haar ook totaal
overbodig. Door de oorschotten, die -ik geef, is
reeds een" minimum wan f 200 voor de gehuw
den en f 150 voor de ongehuwden gegaran
deerd. Dit is voldoende. Natuurlijk worden do
voorschotten alleen geven aan hen, van wien
liet vaststaat, dat zij binnen de regeling vallen.
De heer DRESSELHUIJS (Y.-L.) stelt des
niettemin een motie voor, om nog een derde
voorschot van f 100 te geven, maar de MINIS
TER verklaart cr zich togen op grond van gel-
dclijko bezwaren.
Het dobat wordt gesloten.
Do stemming zal Vrijdag plaats hebben.
De vergadering wordt \crdaagd tot Vrijdag
één uur.
SCHEEPSTIJDINGEN.
STV. MIJ. NEDERLAND.
AMBON, uitr., 2 Juni to Las Palmas
BOETON, thuisr. 5 Juni le Rotterdam.
KARIMOEN, 31 Mei van Durban.
KON. NED. STOOMB. MIJ
VESTA, 3 Juni van Nc-w-York naar San Do
mingo
VULCANUS, tkuisr. pass. 4 Juni Lizard.
ROTTERD. LLOYD.
MED AN, thuisr. pass. 30 Mei Tcncriffo.
TAMBORA, thuisr. pass. 1 Juni Sagres.
DJOCJA, 25 Mei van Padang n. Rotterdam»
KON. WEST-1ND. MAILDIENST.
COMMÈWYNE, 5 Juni van West-Indië lö
Amsterdam.
NICKERIE, 30 Mci v. New-York n. Curagao.
HOLL-AMERIKA LIJN.
SLOTERDIJK, thuisr. 2 Juni te Baltimore.
STV. MIJ. OCEAAN.
SARPEDON;, thuisr. 3 Juni 80 mijl Z. van
Lands End gesign.
FAILLISSEMENTEN.
Cl. J. A. Loonhoul. koopman en winkelier, to
Visssingori.
W. van den Berg, te Amsterdam.
IX' Dnitsehc militaire invloed.
'Successievelijk vluchten uit de Duitscha
gevangenissen of voor hun in hechtenis ne
men alle officieren, die, wegens moord op,
communisten worden vervolgd. Na luit. Vogel
en kapt.-luit. ter zee von PJQug Hartung, is
nu weer ontkomen luit. Otto Marl oh, die de
32 matrozen der Volksmarinedivisie in be
gin Maart liet doodschieten, toen zij hun
tractement wilden komen halen.
Op het oogenblik dat" men hem arrssteeren
v ilde, was hij plotseling weg. Het kan niet
anders, of hij is vóór het bevel tot arrestatie
werd uitgevaardigd van de een of andere
zijde welwillend gewaarschuwd. De -,Vor-
warts' schrijft: ,.Een regeer'ng, die hier niet
met gzeren vuist ingrijpt en het geheele
nest uitroeit, die zulke tijdingen zonder meetf
laat voorbijgaan, moet haar aanzien verlie
zen. Wij eischen dat de regeerlng onmiddel
lijk ingrrjpe, vóór het te laat is."
De Berlijnsche correspondent van het'
„Hbld." vertelt, dat de officier-camarilla nog:
steeds een machtige factor is. Het klinkt
haast ongelooflijk, maar liet" schijnt waar te'
zijn, dat maanden lang luitenant Marloh op;
vrije voeten kon rondloopea, terwijl de re
geering van zijn schuld overtuigd was ea
gelast had hem in hechtenis te nomen. Tee-
ker.end in de hoogste mate 13 het echter
voor de ondergrondsche woelingen, die hier
be>ig zijn de bestaande regeering te onder
mijnen. Men noemt in dit verband namen
vau hooggeplaatste officieren^ die ik natuur
lijk niet vermeld, omdat olk bewijs van de
juistheid van dergelijke geruchten ontbreekt.
Volkomen waar is het echter, dat de Duit-
"sche regeering van den. wassenden invloed
van zekere oïflcierskringen volkomen op de
hoogte is, dezen in den kabinetsraadher
haaldelijk besproken heeft, en niet zonder!
zorg de geruchtmakende ontvluchtingen van
officieren ziet, die maar al te zeer koren
or den molen der onafhankelijke socialisten
zijn, wier invloed en aantal aanhangers daar
door met. den dag stijgt.
Flinke aanvoeren van Tabak stellen ons in
staat van nu af aan weder onze bekende
kwaliteiten te leveren.
Wij kunnen op regelmatige aanvulllttg van
onze voorraden rekenen.
Daardoor zijn wij In de gelegenheid onze
prijzen belangrijk te verlagen en vestigen uwe
aandacht op onderstaande noteering:
PER HALF ONS.
S3
93
93
I-
P-Si
Süs
PEK HALF QMS 20 CENT.
EXPORT QUALITY
8742
PER HALF POND 105 CENT
ONS. 42
HALF ONS 22
KWART ONS 11
Teneinde aan onze ruim 200 werksters werk
te kunnen verschaffen, verkoopen wij tegen
LEIDEN,
BREESTRAAT 103. TELEFOONN. 1770.
IS AMSTERDAM ROTTERDAM ARNHEM
8699
Aanbevelend,
TELEFÜO?! 1STEBC. 1303.
HEDBli AFSLAG TAS VET JKilïiD VLEESCül
HAARLEMMERSTRAAT 238, hoek PELIKAANSTRAAT,,
RUNDERLAPPEN 80 Cts. p. pond.
GEHAKT 80
Uili ot Hollede
Rosbief
Biefstuk
620Sa
91
99
ƒ1.00.
ƒ1.00.
ƒ1.25.
99
Vetƒ1.50.
Vet I/.nt.rleeseh ƒ0.90.
Aanbevelend,
C. v. aa ASTRICrtT.
van een Tabak-, Sigaren- en Sigarettenmagazijn
6198a Beleefd aanbevelend A. OOLLEE.
WoaiderzaH
„DE WALVISCH"
geneest Haidziokten, Jeukin
gen, Puisten, Excema's, open
beeuen, jeukende wonden.
Prijs II,—. S445
N.V. Wlij. „SANITAS".
Koninklijk goedgekeurd.
LEIDEN, Steensohuur I.
Pedicure en Manicure.
Einddiploma Hökero Faeh-
sohule Berlijn.
Bezoekt a. s. Dinsdag;
10 Juni Leiden. Ala voet-
kundige aanbevolen door H.H,
Doktoren. Brieven Koning
inneweg 8, Haarlem. 8751
-I Spsciaie Inrichting voor hst repareeren
van Magneten, Elecirische Automobiel- en jj
MatorinstalSaties. 8769 jj
Dir. H. ANJEMA, voorheen Expl.-Rast. VAN DER PIJL
8756
