gMc. «8151. LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag 3 MeL Derde Blad Anno Ï91S», Ontfer onze Vroede Vaderen TWEEDE KAMER. SPORT UIT DE OMSTREKEN BUITENLM. x De gemeenteraad heeft in de laaitste woken vaker vergaderd als anders het ge val pleegt te zijn. Daartoe hebben vereohil- lendo fact-orcn. samen gewerkt. Belangrijke voorstellen wachtten op een heslising. Daarbij kwam, dat de burge meester, dien in deze crisisjaren een moei lijke taak op de schouders werd gelegd, behoefte aan eenigo rust heeft. Hij zal, na er in de eerste weken, buitengewone om- 5tandighedon voorbehouden, geen raads vergadering behoeft, gehouden to worden, met verlof de gemeente verlaten en elders rust nemen, 't Zij hem van narto gegund! Hoge do vacant!c hem goed doenAls hij (reder is teruggekeerd zijn de gemeente^ raadsverkiezingen onder het stelsel van het algemeen kiesrecht al voorbij en zal zijn beslist, hoe de Raad er in de eerstvolgende vierjarige periode zal uitzien. De voorbereidende werkzaamheden der verschillende politieke partijen zijn ver richt, do diagen die ons nog van 20 Mei, den dag tïer verkiezing scheiden, zullen benu/t worden voor openbare propaganda en vooral vo-or de leden, die zioh aan een nieuwe vuurproef onderwerpen, lijkt het nu niet meer de ge&chikto tijd voor vergade ren. Men kreeg reeds in do zitting van Don derdag wel eens den indruk dat de ras naderende verkiezingen, haar invloed lie ten merken. Hot hoofdpunt der agenda, do algemeene loons- en salarisherziening dor werklieden cn ambtenaren in dienst der gemeento is daaraan dan wellicht niet vreemd geweest. De vrij groot© s oh are van ambtenaren en werkliedc-n met Iran aanhang kunnen op de verkiezingen een beduidfer.den invloed urt- oefenen en wie hun gunst verbeurt, staat bij de stcmibus daardoor reeds achter bij hem, die deze wist te winnen. Salarisregelingen moesten eigenlijk nooit in het gezioht der verkiezingen behandeld worden. Het geval lag er nu eohter toe en wij kunnen tot die eer van onzen Raad in 't algemeen zoggen, dat hij zich zelfstandig heeft betoond. Ondanks de scheme critiek op de voorstellen uitgeoefend van de zijde der belanghebbende organisaties om lioo- gore bedragen als door de Commissie ad hoe voorgesteld te bedingen is de regeling er toch zoo goed als onveranderd doorge gaan. En aan orifciok op de houding der organisaties, met name op die der ambte naren, heeft het niet ontbroken. Wij kunnen hier natuurlijk 'de regeling niet in bijzonderheden bespreken, doch in het algemeen lijkt zij ons nog niet zoo kwaad, in aanmerking genomen den minder gunstigen financieel en toestand der ge meente. Het kan eohter bost. zijn dat men I na niet te langen tijd al weer moet verhoo- gen. Dat hangt af van den ontwikkelings gang der maatschappij, waarvan men in dezen tijd van overgang van den oorlog tot den vrede weinig positiefs kan voorspellen. Zal de duurte aanhouden of zelfs nog toe nemen, of zal in dé nabijo toekomst inzin king volgen Die onzekerheid is waai-lijk wel een j reden om eenigszins gereserveerd te zijn. Mocht het weder tot een nieuwe regeling komen, dan zal men ongetwijfeld daarbij georganiseerd overleg plegen met de amb tenaren e<n werklieden-organisaties, zoo als dit reeds in vele andere gemeenten en bij het Rijk geschiedt, al zijn daaraan, zooals wethouder Van der Pot aan do hand van een op dit gebied alleszins deskundig man als mr. Hettinga Tromp aantoonde ook wel bezwaren verbonden. Dat aan do rog cling terugwerkende kracht tot Januari 1919 is gegeven zal be vrediging schenken, al hadden velen dit nog liever op 1 November gesteld gezien, j het tijdstip, waarop enkele catcgoriën reeds een verhooging erlangden. Dat d'e directeur van de Lichtfabrieken aan het eind der avond-vergaclering en na een geheime zitting onmiddellijk in het be nt van alle periodieke verheugingen werd gesteld waardoor hij nu do hoogst bezol digd o ambtenaar in de gemeento is vcwid zijn reden in het feit dlafc hem een goed gesalar- rieerdo betrekking in een particulier be drijf zou zijn aangeboden. De meerderheid was van oerdeel, dat men dezen bedrijfs leider moeilijk kan missen. Wij beoordeel en dit feit niet, maar kunnen wel in het alge meen zeggen da-t in een zoo omvangrijk be- drijf als cbat van onze Lichtfabrieken, zco- veel van de technische en commercieel© lei- »ding afhangt, dat men een uitnemende kracht niet voor oen of twee duizend gulden meer behoort los to laten. Van de overige punten d'er agenda, al Varen er bij die niet van 'belang ontblo-ot zijn, wijzen we alleen op den aankoop van eenige porceelen, liabij het torrein der ge meentereiniging aan do Langegracht. Deze porceelen zijn voor f 10,000 niet duur, maar do gemeente zou ze toch niet hebben aan gekocht als zij or geen doel mee had. Er ontbreekt- hier echter nog altijd een behoorlijke ontsmëttingsdienstVoor eenige jaren kwamen B. en W. met een voorstel daartoe. Maar ook omdat daarmede ge moeid zou zijn de slooping van den molen j)De Stier", waarvoor liefhebbers voji stadsschoen een zwak hebben, werd dit voorstel verworpen. De ontsmettingsdienst bleef primitief zoodat ons zelfs het. fcoege- 7<fcgdc Rijkssubsidio werd onthouden. Deze "^angokochte terreinen kunnen daartoe uit nemend gebruikt woeden en als de prijzen r bouwmaterialen weder eenigszins nor maal worden, zullen B. en W. ongetwijfeld met een nieuw voorstel komen. Dit het oogpunt der volksgezondheid zeker een zeer goed ding, waarvoor steun van het Rijk kan worden verwacht, terwijl buitengemeenten, die er mede van kun- ^Cü Prcditeeren ook in do exploitatie kun- deolen. SCHRIFTELIJK BEANTWOORDE VRAGEN. Loonherekeiiing commiezen H. IJ. S. M. Op ©en vraag van den hoer Van B-avcstejjn betreffende de loonberekening van de com miezen werkzaam bij de Hollandsehe IJze ren-Spoor wog-Maatschappij, heeft de Minis ter van Waterstaat geantwoord, dat hij tot zijn leedwezen de gestelde vraag neg niet kan beantwoorden, aangezien hij ter zake nog gegevens wachtende is. Zoodra die ge gevens zullen zijn ontvangen en overwogen, zal beantwoording van do gesteld© vraag ten spoedigste volgen. Vronwenafdoeliugoti in de treinen. Op vragen van den heer Deckers betref fende het beschikbaar stellen in de treinen van af deelingen alleen voor vrouwen^ heeft de Minister van Waterstaat geantwoord: Sedert 1 April'hebben de Spoorwegmaat schappijen in de; rijtuigen 1ste en 2de klas se weder afdcelingen voor vrouwen beschik baar gesteld. De ervaring, sinds dien opge daan, doet evenwel betwijfelen, of deze re geling zonder uitbreiding van het aantal treinen' in den aanstaanden zomor gehand haafd zal kunnen worden. De afdcelingen voor vrouwen in ac derde klasse-rij tui gen zjjn nooit opgeheven ge weest. Vrijstelling wegens broederdienst. Op een vraag van den heer Van Zhdelhoff betreffende het verleenen van vrijstelling wegens broederdienst aan ingeschrevenen voor de lichting 1919 en de laatstvoorafgaan de lichtingen, hc-bben de Ministers van Bïd- nenlandeche Zaken, van Oorlog eu van Ma rine geantwoord, dat de in de vraag bedoel de maatregelen zijn vastgesteld bij aahsehrij vingen van 12 April. Van één daarvan, ge richt aan de burgemeesters, wordt de inhoud (reeds bekend) in hoofdzaak meegedeeld. Keuring on lierkenring. Op oen vraag van den heor Van Zadelhof f betreffende het weder in-werking-s tellen van de wetsvoorschriften nopens keuring en her keuring ten aanzien van de lichting 1919, hebben de Ministers van Binnenlandsohe Zaken, van Oorlog en van Marine geant woord: Voor de lichting 1919 heeft keuring naar de gewone voorschriften pLaats gehad. Ge legenheid tot het ondergaan van een her keuring heeft echter voor die lichting evenals trouwens voor do lichting 1918 ontbroken ingevolge art. 5 dor wet van 20 April 1918 (Sfbl. no. 256). Daar de lichting 1919 reeds vooi; een doe! is ingelijfd, zou van het alsnog houden van oen herkeuring alleen sprake lcu.nnen zijn voor zoover het nog niet ingelijfde gedeelte van die lichting betreft. Om daartoe te kunnen overgaan, zou een voorziening bij de wet moeten plaats hebben De Regeering acht oven wel niet voldoende reden aanwezig om ©en der-gelijken maatre gel te bevorderen. "Wie, in weerwil van de uitspraak van den lcouringsraad, waarbij hij geschikt werd verklaard, van oordeel is, dat hij ongeschikt 'is, kan dit opgeven zoodra (hij hij inlijving in zijn garnizoen of in de marinekazerne is aangekomen. Hij wordt dan zoodra mogelijk ondoTzocht en, blijkt zijn vermoeden juist te zijn, binnen enkel© dagen weer huiswaarts gezonden. Heeft iemand er bijzonder belang bij zoo kort mogelyk in dienst te worden gehouden, dan kan hij, indien hij aan do militie te land is toegewezen, dit tjjdig voor de inlijving aan den inspecteur van den geneeskundigen dienst der landmacht (Deu Haag, Korte Houtstraat 14e), met opgaaf van naam en voornamen, gemeente van herkomst, datum' van inlijving, korps en garnizoen In dit ge val bevordert deze inapecteur, dat met het hij de inlijving in te stellen geneeskundige onderzoek bijzondere spoed wordt betracht. Goldt het iemand, die aan do zeemilitie is toogewezens dan kan de belanghebbende zmh voor dit doel wenden tot den minister v iu marine. Is er voor oen dienstplichtige, in verban! met zijn gezondheidstoestand, groot bezwaar in gelegen onder de wapenen te komen en bestaat er kans dat hij zal worden afgekeurd op een gebrek, dat gemakkelijk waarneem baar is, dan zou in zulk een geval uitstel van eerste oefening aan den Minister van Oor log of van Marine kunnen wordoD gevraag met het verzoek cm na de inlijving die dan zonder persoonlijke verschijning van den man geschiedt een onderzoek to onder gaan, dat zoo noodig in de woning van dea belanghebbende kan worden ingesteld. Pensioen burgerlijke ambtenaren. dp vragen van den heer Kooien betreffen de -den pensioengrondslag en het maximum- pensioen der burgerlijke amibten aren beeft de Minister.van Financiën geantwoord: Het advies dor Staatscommissie voor i'o burgerlijke ponsiocnwetgeving omtrent d( verkooging van het pensioenmaximum voor de burgerlijke ambtenaren cn de te dier zake in art. 11 der Burgerlijke Pensioenwet aan te brengen wijziging heeft don ondergetce- kende bereikt. Een o.p deze aangelegenheid betrekking hebbend wetsontwerp is gereed en zal} paar de ondergeteekcnöe vertrouwt, de Kamer spoedig bereiken. Een verandering in den door don heer Koo ien gedachten zin van de 'bij art. 7 van ge noemde wet voorgeschreven wijze van bere kenen van de pensioenen grijpt, naar de mee ning van den ondergeteokeiide, te diep in in het stelsel dor pensioen wetgeving om haar in afwachting van de voorstellen uer Staats commissie, bij partieele wetswijziging t-ot stand te brengen. Een toezegging om de tot- sta n-d-lcom in g van zoodanige wetswijziging te bevorderen heeft hij ook niet gedaan. In de zitting der Tweede Kamer van 11 Fe bruari 1919 (Handelingen bladz. 1386) heeft hij gesproken van de wenschelijkbeid, dat, mochten de voorstellen der staatscommissie nog lang uitblijven, vooruit door haar advies werd - uitgebracht over de verhooging van het maximum pensioen als een zaak van groot© urgentie. „Ik wil", zoo liet hij toen volgen, „den heer Kooien nog toezeggen, dat indien ook dat advies te lang zou uitblijven, ik do vrijmoedigheid zou nemen om zelf stap pen te doen." De toezegging had dus alleen op do ver hooging van het pensioenmaximum betrok king. VOETBAL. Op het programma voor morgen slaat o.m.: Kampioenschap van Nederland; Amsterdam: A. F. G-.N. A. O. Deventer: Go-AheadAjax. Kampioenschap 2de klasse. IJmuiden: StormvogelsHilversum. Tweede Klasse. Bussiim: A. TV.A. S. C. Overzicht A. F. 0., aanvankelijk als eeü der zwakke lyroeders beschouwd, heeft in eiken reeds ge speelden wedstrijd voor een verrassing e- zorgd in haat voordeel. Feitelijk mag men dus op oen Amsterdamsche overwinning re kenen, ook al zijn de Bred ana ars niet voor de poes. Blijft. A. F. C. aan verrasseD," da a kan het nu slechts door ©en nederlaag z'jn Ajax gaat .oen van haar zwaarste wed strijden spelen tegen het als duivels dikwijls op den bal zittende Go-Ahead, dat ochter het voordeel van eigen terrein mist, na ©p het veld van U D. in de koekstad word* ge speeld. Wat spolkwaliteit betreft, lijkt een Ajax-overwinning zeker, maar dat geeft al leen niet den doorslag, zooals men weet. En tegen Ajax speelt Go-Ahead meestal haar beste spel. Houden wij het dus op* dé Aj ïxci- den, dan is het met alle reserve! A. S. 0. zal wel weer voor een nederi iag zorgen Daar Nederland dit jaar geen elftal naar Zweden kan sturen, is de wedstrijd Neder landZwedvn eveneens uitgesteld, daa- de Zweden als voorwaarde daarvan een reairn- mateh hadden verbonden. („N. R. Cl.") KORFBAL. Programma voor Zondag a.s. Kamp. v. Nederland. FluksO. O. 1ste icla.'so O: D B. V Exceisior OVERZICHT. Het Korfbalseizoen loopt ten einde Op enkele icamoioenjwed^trijden cn de Ie O- klasse na, is de competitie geëindigd Hierna krijgen wij nou enkele bijzondcre- en seriewedstrijden cn dan kunnen de Korfballen hun sportkleeding vjoor een paar maanden opbergen.. Voor her kamp van Nederland krijgen wij hier ter stede den laatsten wedstrijd te zien Den be langrijksten hebben wij al achter den rug, daar het Oosten eigenlijk maar voor de leus meedoet. Dat het Oostelijk spel nog niet op zoo'n peil staat als hetWeste lijke, moet hoofdzakelijk geweten worden aan onvoldoende oefening en gebrek aan tjerreiaen De meeste vereenigingen m »- gen al'een dos Zoncisgs op haar terrein spelen, waarbij het vrel voorkomt, dat er twee vereenigingen van één terrein ge bruik moeten maken. Bovendien zijn de kleine competities niet- bevorderlijk voo>* verbetering van hét .spel. Er kan daar ooor her. "Bondsbestuur een goed werk ver richt worden, door de clubs te lielpeu de ze wantoestanden te verdrijven. Hierdoor is het dus te begrijpen, dat Fluks een groote overwinning op O. O. behaald© Morgen zal dit ook wel zoo zijn. Toch speelt O. O. individueel niet kwaad, maar de routine en tactiek ontbreken. Wij ver wachten dan ook wel is waar geen span ntnden wedstrijd, maar toch een aardigen cn prettigen, welke door het goede volhóu der der O. O.-mensehen wel het aanzien waard is. Opgemerkt dient nog, dat, we gens cLe:i treinenloop, de wedstrijd té ji al ft .v ee zal aa.nv anger Voor dé 1ste klasse wordt* morgen D D V.— Excelsior gespeeld welke 't kam pioenschap dier klasse in handen 'van D. D. V /al Pre igen. Toch zal de overwin ning van de Amsterdammers niet groot zijn, daar Excelsior dit jaar veel sterker is dan voorheen. LA WW-TENNIS. Hel bestuur van den NedcriL Lawnteuuis Bond heeft tot zijn leedwezen het bos ui.1 moeten nemen, om, gezien de tegen wooriige internationale verhoudingen tusschen bede landen,, de sedert den oorlog onderbroken, doch dezen zomer woer te hervatten, Bel- giseh-Nederlandsche tennis-ontmoétingen van twee vertegenwoordigende nationale ploe gen, voorloopig af te lasten. Financieele Mededeelingen. Leeniiig Zuid-Rolland. Tot 9 Mei is tegen den koers van 100 pCt. de inschrijving opengesteld op de eerste se rie groot f 1,000,000 der SV^pCt. provinciale geldleening ad f 2,500,000, waarvan het plan is vastgesteld bij besluit der Staten van 18 December 1918. D© coupon van 1 October 1919 bedraagt f 18.64, zijnde 4 maanden en twee dagen rente. De inschrijving op deze leening tol de koe I's van 100 pCt. is opengesteld tot 9 Mei a.s. De storting moet geschieden op 30 Mei. D© leoning zal, aanvangende 1920, fh 50 j aarlij ksclie termijnen van f 50.000 k pan worden afgelost. De provincie behoudt zich het rookt voor om ten allen tijde tot vervroegde gehecle of gedeeltelijke aflossing a pari over te gaan. Van dit recht zal vóór het jaar 1925 geen gebruik worden gemaakt. De provincie behoudt zich het recht voor om de voor het jaar 1920 voorgosohreven af lossing geheel of gedeeltelijk -t© bewerkstel ligen door middel -van het in-,portefeutele- houden van oen daarmee overeenkomend aan tal obligation. OEGSTGEEST. Gemeenteraad. Voorzitter: de burgemeester. Aanwezig: 9 leden. Er is 1 vacature. Afwezig met ken nisgeving de heer A. Juffermans, wethou der Na voorlezing der notulen van de vorige vergadering, welke ongewijzigd wo.d n goeri- gekeurd, doet de Voorzitter med-edeelungi van ingekomen stukken. T an den heer P. Kromhout is ontvangen een schrijven, waarin hij mededeelt, wegejns ven rek naar "Warmond to moéten bedanken als lid van deu Raad. Tevens vraagt hij ont slag ais lid van het HoiLge-Geest-Armbo— stuur en als lid V3n de Commissie voor de Bewaarschool. De Voorzitter drukt er zijn leedwezen over uit, dat hg den haer Kromhout uiet persoonlijk in een Raadszitting heeft "kun nen bedanken voor alles, wat hg gedurende een reeks van jaren voor oaze gemeente heelt verricht en spreekt den wensch uit, dut het hem ook in zijn nieuwe woonplaats meg o wélgaan. Ingekomen is een dankbetuiging van de ametenaron ter Gemeent -S cretarïe voorde toegekende salarisverkoog'ng. Evenzoo van mej MeursWeersma, ge meente-verlosknn- dxge. Van Ged. Staten is ingekomen de goedkeuring van in vorige zitting genomen besluiten. b. en W. deelen den Raad mede, dat zij de leening ad 10.000 gulden hebben kunnen plaatsen bij Gemienfcecredict tegen een rente \3j\ 53/i pCt., met aflossing van 1000 gulden per jaar. Uil het lijvige gemeenteverslag 1918 leest de Voorzitter verschillende gedeelten voor. Dit verslag zal aan de leden worden toege zonden en voor belangstellenden op het Raadhuis ter "inzage liggen. Een adres van de Vakschool voor Meis jes te Leiden, aanvrage subsidie, wordt ge steld in handen van B. en W. om advies. Ook is ingekomen een verzoek om subs!die van de scLietve-reeniging „Wilii irni- a'. 'Ook dit adres wordt gerenvo^ oerd aan B. en W. Van Ged. Staieu is bericht ontvangen, dat de Minister van Waterstaat voornemens is kap verbod te doen leggen op de boomen langs den Leïdsohe-Straatweg. ♦Met het oog op h?t jaargetijde stellen B. en W. voor tot intrekking van het in vorige zitting genomen besluit over te gaan. Aldus mei algemeene stemmen besloten. Van den heer L. den Ouden, hoofd cr?r openbare lagere school aan den Morsch, is ingekomen een verzo-ek om eervol ontslag. Die verzoek wordt- toegestaan, tenvgi Voorzitter daaraan de rardedeellng toe voegt, dat dén heer L. den Ouden wegens ongesteldheid een tijdelijke verlof -is toege staan. De onderwijzer van bijstand is met de waarneming van het hoofdschap tijdrTijk la§t. B. en \V. zullen een oproeping van soi.citanten plaatsen om in de a.s. vacature te voorzien. Van den hoer G. J. Helsterborg, gepen sioneerd gemeeobe-veldwachter, is een ver- ?oek ingekomen om toeslag op zijn prnsio.-n. B. en W- stellen voor dezen to2s!ag te be palen op f59. Aldus besloten. Als lid van het Heilige-Geest-Armbestuoir j wordt gekozen de heer N. Breedijk. Op de voordracht van twee personen, aan te bteae^ 1 aan den Commissaris der Koningin, ter vo»* - j ziuening in de vacature College van Zetters, v orden geplaatst de heeren: C. Bakker en tL. W. Rübenkamp. In overeenstemming met de nieuwe sala- risregeling voor ambtenaren en werklieden in gemeentedienst worden de verschillende pensioengrondslagen verf.oogd. Ter gevolge van nog nagekomen rekenin gen over het dienstjaar 1918, stellen B. en W verschillende af- en overschrijvingen v oor- Gok wordt besloten dpn post distributie- uitgaven nogmaals te verkoogen met 50.000 gulden. Do rekening van het Burgerlijk Armbe- j stuur 1918 wordt goedgekeurd in ontvangst f 1470.08V2 en in uitgaaf f 1450.71V2. De begrooting voor 1920 wordt eveneens 1 goedgekeurd. Door het Burgerlijk Armbestuur wordt gevraagd voor 1919 de gemeentelijke bij drage van f1500 te verhoogen tot f2500. Aldus besloten. I Ook was ingekomen- de rekening 1918 j en begrooting 1920 van het Heilige-Geeste Armbestuur. Op verzoek van den heer H. W- Ruben- j' kamp, deelt de Voorzitter mede, dat dit arm-H fceriuui' wordt gevormd door den burge- j meester als ambtshalve voorzitter en twee j leden, die beiden tot de Ned.-Herv. Kerk i moeten behooren. Dit college put zijn entr vangften uit een kapitaal, geplaatst op liet Grootboek, plm. f16.000. Omtrent den oorsprong van dit" kapitaal 1 kon hij geen inlichtingen verschaffen, even- 1 min omtrent den tijd van het ontstaan, Uit dit fonds mogen alleen personen on- clersteund worden, die dooplid der Ned.- j Herv. Kerk zijn, doch niet als lidmaat dier Kerk zijn ingeschreven." De hoer Rüben kamp dankt den voorzitter voor de gegeven inlichtingen. Hierna wordt ingetrokken de in 1917 vast- j gestelde verordening op het gasverbruik in ïrinkcls. In verband hiermede vraagt de heer S:x waarom zoo weinig straatlantaarns ont- stoken worden langs den Leidsche-Straat- 1 weg. De Voorzitter wijst op den vijf-maal boogeren gasprijs en meent, dat. vooral in het: zomerseizeon, met deze verlichting ken worden volstaan. Hoewel niét op de agenda geplaatst, wil de Voorzitter nog in bespre king brengen, het verzoek van den ffe». H. Ju'ffermans, om het rijloon voor grind ea bazalt te brengen van f 1.25 'op 2 gulden per kub. M. Alle leden vinden dit verzoek gemotiveerd. Bij de rondvraag vestigt" de heer Boor. de aandacht van B. en W- op het stukje grond tusschen Raadhuis en de woningen ad. Rhyrgeesterstraatweg. daJ thans als op slagplaats van Regeeringsaardappe'en eü brandhout dienst doet Hg vraagt of dit nies meer in overeenstemming met do schoooo omgeving te brengen ware, door den aanleg van een klein panteoen. De Voorzitter onder schrijft gaarne dit verzoek van den. he*3? Boon. doch met het oog op do tijden, die wtf pas hebben doorgemaakt, wilde hij in dezen geen voorstel doen. Niets meer aan de orde zijnde wordt vergadering door den Voorzitter gesloten. Uit Roemenië. Waar herhaaldelijk gemeld wordt over het' s?vD den rand van heb Bolsjewisme staand Roemenië is het niet onaardig ook eens een andere meening te lezen. Tegen een mede werker van het „Hold." vertelde een Neder lander, die in Roemenië in de oli^districtem we-ikzaam is o.m.: De Roemeensche bevolking b:staat voor het groo':ste gedeelte uit landbouwers, die natuurlijk van geen bolsjewisme weten wil len, sedert het kleiogrondbszifc, reeds voor den coring, door den staat ter han.i genomen werd. ^Industrie is er haast niet en dan nog Slechte staalindustrie. En de staat treedt tegenover onruststokers nu wel in onze Wes- tersche oogen een beetje erg hardhandig, maar in ieder geval zeer afdoende op. Waar er eens iemand zichzelf als bölsjewiken- af revulrtiona'r Hder opwerpt, daar is het be angstigend hoe die man, ki voorloopSgo hechtenis of tijdens verblijf in de gevange nis, blijkt minder dan de gewone dosis immu niteit te bezitten te-gen vlektvpbus en andere, snei den dood ten gevolge hebbed?, ziekten. Dit zeer hard hand :ge optreden maakt Jat de lust voor propaganda spelen .liet groot is, maar -ook sou het werven van aanhan gers niet aoo gemakkelijk z'rjn, daar de na tuurlijke oorzaken voor bolsj wi r o«-f'ore ken Zoo is er bijvoorbeeld niet alleen gees werkloosheid in Roemenië, doch integendeel juist een steeds gr.ootar "wordend gebrek aazi werkkrachten. Wie gedemob ï*s?^rd is vindt thuis, op heb land. overal work te over. De mrjndirecties hebben op h-afc oogenol ik maar één groote zorg, hoe aan arbeiders te komen. Voor den oorlog was dit ook al het lastigst op te lossen pcobleem en thdfw is het nog veel erger geworden. De Roemeen heeft oen heel© collectie feestdagen; en als het oogsttijd is, blijft hij kalm van de on dernemingen weg en gaat op het land hel pen, en zoo Jcwam het, dat men. ook ia normale rijden, van duizend werklui meestal slechts een 600 ?i 800 aan bet werk had. Maar dit percentage is thans rwg sterk gedaald en de Hollandsche On'ca- Mij., die normaal met 1500 menrc' en werkt, had er in het najaar nog pas oei 800 kun nen by elkaar brengen eu kampt j; og steeds met mensch er gebrek. Voor een idioot op drijven dor arbeidersloon en door onderlinge CGnriurrenlio der maatschappijen te-n gevol ge hiervan is echter, bij de prettige samen werking tusschen dezen, gelukkig geen ge vaar. Wie -overigens de Roemeensche petro- leumvelden kent, wie weet hoe al die ver schillende maatschappijeq vlak naast elkaar en dikwijls tusschen elkaar in concessies hebben, die weet hoe prettig en amicaal al - deze concurrenten samenwerken en samen werken moeten: liet zou er anders geen leven meer zijn. Concurrentie is er alleen maar bij het aankodpen van nieuwe concessies. Maar is dat achter den rug, dan werkt men vredig naast elkaar, geheimen heeft men niet. het succes is een quaestic van goede geologen enveel geluk. En zelfs de ..klassieke" strijd tusschen de two? machtige lichamen op de oliemarkt, de Amorik-arische en de Foliardsche groep, om hot Ro?m:-en- sche afzetgebied is hier uitgebleven: ze heb ben alleen gezamenlijk met nog enkele an deren drie jaar lang tegen de Orion gestre den. Maar juist in 1915 waren allen, sfcrij- d ene moe, tot een overeenkomst gekomen, nadat die geschiedenis vele milliomeu ge kost had, die alleen den Roemeenschen con- sumeiitai ten goede gekomen waren. Houder vormt crok geen gevaar voor bols jewisme. want. al is het in Roemenië slecht geweest, thans heeft het volk liet ;n ieder geval weer goed: een brood van 75,0 gram kost or voorlig, oen kil© meel vijf en zeventig centi'tnes, op welke prijzen do staat echter natuurlijk moot bijpassen. Voor zoover dat thans reeds te beoor doelen is, wordt daaren boven 1919 een heel goed oogstjaar. Vleescb was er. zooals je wel denken kunt, 700 goed als niet meer: de Duit sobers hadden al het vee geste.Wh.t of meegevoerd en tot nu toe. tkroag men dan ook slechts éénmaal vleesch per week. Doch er wordt thans door Ameri kanen ©n vooral door Cauadeeoen, die erg voel werk van Roemenië maken, bevrorei vleescli ©n bacon aangevoerd, die voor on ge- voer drie lei (francs) per kilo wrstrokt wordt. Alleen met lclecren is het "beroerd gesteld. Doch dit veelt uitsluitend de burgerman: de 1 ren maakten en maken hun goed nog elf en daarvoor is de in la n i-sehe pro- ditetie ook voldoende. Doch c-ok roor kleo- dïnigi schoeisel nz. voor de burgers hefthen do Can a deepen thans, uit eicgon l^'w-vgirig, hulp aangeboden. En boekentaal -geen kans bestaat er, dat de bölsjewiken, zooals in Hongarije, de natio nalisten voor "zich winnen door gebruik te maken van c. u ontevrodenhcbl wegens nati onalistisch© deceptie: want Roemenië "komt veel gr00ter dan het ooit gedroomd had uit dezen oorlog. Het oude Roemenië, mei de in 1913 verkregen Do-brccd?ja. wordt uitgebreid met Zevenbergen, liet Banaat, de B - na cn Bossarabië, wordt een land van '18 nii-b lioen inwoners: op dit gebied zijn er d. ze ker geen ontevredenen. En dan komt daar nog iets bij: -dé Hoe- menen. ook het volk, haten de Ilonga: w. vn verachten .de Russen. Nadat ze door de laat sten •eer-te zoo rek an del ijk in den steek gela ten waren "..-heeft men later een millioeii Rus sen in li-:t land gehad cn van die gasten heeft men plekteer gehad! Die aten-en zop«n, reef-.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1919 | | pagina 9