Wijziging lager Onderwijswet
De Arbeidswet Aalbsrse.
gemeenten. Hij raadt echter daarom toch
aan, het ontwerp overigens ongewijzigd te
laten, opdat geen' moeilijkheden ontstaan bij
Wanneer overgegaan wordt tot artiaaisge-
si'Vjze-behandeling, gaan alle artikeien vlotoa^
de' den 1, ner door, alleen bij art. 3 is
een amendement van de heeren W1LMER
en HEEMSKERK, om den broodverkoop te
Bteilen op 1 uur in plaats van 11' uur. Eerst
genoemde wijst op do volgende vier voor-
deelen daaraan verbonden: lo. do bakkers
zullen gemakkelijker klaar Tromen met- do
productie van het brood; 2o- de concurren
tiestrijd om het publiek vóór 12 uur te be
dienen, zal verdwijnen; 3o. een broodkop
wordt uitgespaard; 4o. 't is de algemeene
w ens eb van bakkerspatroons en gezellen.
Het voorstel der commissie stelt daar twee
nadeelen tegenover; lo. dat een groot ge
deelte der bevolking-dan van versch brood
versteken wordt, maar 'men zal toch niet
allen kunnen bedienen, die dat ivsnscben,
omdat bet brood niet gereed zal zijn; 2o.
wanneer de rjjksivet cr is, wordt de bepa
ling onderst boven gegooid, maar dat is
met het voorstel van B. eo W. ook het
geval.
De VOORZITTER wijst 'er op, hoe hier
al 2 uur te voren voor;arbeid mag worden
verricht, wat elders niet het geval is. Ner
gens is het uur later dan op 11 uur vast-
gestell en toch komen elders geen klacDien
voir. Kan dus alleen in Leiden niet, wat
elders overal wei mogelijk is? Het rjjksont-
werp bepaalt niets omt:ent het voorkomen
van concurrentie is goede concurrentie
zelis niet aanbevelenswaardig? en hier
zou ook geen enkele bepaling daaromtrent
zjjn voorgesteld, wanneer het niet was, de
coficirrentie uit do buitengemeenten te we
ren. Met de brieven in de band toont spr.
aan, hoe de betrokkenen telkens van meening
veranderden, zoodat z. i. aan die meening
niet te groote waarde mag worden toege
kend. Men mag gerust zeggen, dat een
ivierde der bevolking, w. o. vel» „kleina
.uyden," hier gedupeerd zouden wordm in
hun begeerte naar versch brood.
De heer SLTKSMA wil nog wjjzen op het
geiaar van toeneming van clandestienen ver
koop.
De heer VAN ROMEUKGH wijst o& het
feit, dat de concurrentie nu toch ook be
staat en de heer BRIÊT op de waarschijnlijk
heid, dat het winkeldebiet zeer zal toene
men, waardoor het bezwaar van het rond
brengen grootendeels zal vervallen.
Na repliek van den heer Wilmer, dupliek
van den Voorzitter, wordt het amende
ment der heeren Wilniar en Heemskerk
verworpen, met IS tegen 5 stemmen,
(die der heeren Oostdom, Pera, Wilmer,
- Heemskerk en Van Tol.)
Hei ontwerp wordt ten slotte zonder-
hoofdelijke stemming aangenomen.
16o. Eezwsarsckriften tegen aanslagen in
de plaatselijke directe belasting, dienst
1918—1919. (95)
Gesteld in handen der desbetreffende com-
onifsie
RONDVRAAG.
ln rd op een vraag van den heer
OOSTDAM naar de gemeentelijke bru'ne-
boenenteeit leest de VOORZITTER een rapj-
Jport voor van den secretaris der cultuur
commissie, waaruit blijkt, dat alio factoren
hebben samengewerkt om deze teelt te doen
mislukken. Van winst is geen sprake, wat
ook niet in de bedoeling lag, daar gehan
deld is onder den voedseidwang. Hebben
op het iand eerst hagelbuien bet hare go-
Üami, toen de boonen in hooibergen enz.
waren opgeborgen, zijn ze doornat geworden.
De elementen waren geheel tegen. De uit
val, die groot was, is voor7 veevoeder be-
Bteiiid, was dus nief geheel waardeloos. In
plaats van de verwachte 200.000 K. G.
kreeg men slechts de helit voor de con
sumptie geschikte boonen -en toen was, door
het "nde van den oorlog, de prijs gedaald.
Overvloedig wordt echter van de boonen ge-
biptribueeïd. -
J e heer OOSTDAM dankt voor de in
licht.aren.
De heer VAN TOL vraagt, waarom de trj-
debjko arbeiders m de bouwbedrijven een
minder loon krijgen dan in het particulier,
jbedrjjf is vastgesteld? Z-ij worden toch van
de arbeidsbeurs betrokken en daarom heb
ben zij z. i. recht op het loon in het
particulier bedrijf. De gemeente mag geen
misbruik maken van de werkloosheid.
De heer TLANJER jje-nt, dat die men-
beboo.be met een vrouwelijk wezen ovor de
gewichtige gebeurtenis te spreken. Zij
drukte het oudje echter terdege op het
hart. er ao.n niemand iets van te zeggen. Zij
wenschie niet, dat de meiden nog meer
praatjes van haar in omloop brachten dan
reeds het geval was. In Aloörs oud hoofd,
namen Jon's vooruitzichten dadlelijk den al-
lorgunstigsten vorm aan. Zij verlangde
niets zoo vurig als haaa' lieveling met een
knappen bruidegom op de trouw hank in de
-kerk te zien. En kon men rich wel een bra
ver en aanzienlijker man voorstellen dan
Jon? Na eenigo dagen bad rij het totaal
vergeten, dat zij niet over de zaak mocht
spreken, en dus hoordie Gudrun, do stal-
meid, het 't eerst va.n haar, en toen Sigrid,
de schapenhoedster, en van die weer do
andere melden en knechts, dat er spoedig,
zoo. niet dit dan toch het volgend jaar, een
bruiloft op do Oddurboeve zou wezen.
Ofschoon Aslaug haar vereerder tamelijk
in 't onzekere had gelaten, moest zij nu
toch ook jn haar gedachten met de moge
lijkheid rekening houden, Tool's vrouw to
worden. Een jaar was niet lang. Finnur
had Jon verzocht, hen dikwijls te komen
bezoeken, en Jon had dit maar al te gaarne
beloofdZij zou op die manier we-1 spoedig
met Jcm op den praat komen en dan was
het om do monden to stoppen zeker wel
het beste, dat zij zich in allen vorm met
hem verloofde.
Ja boviel Jcm haar dan? Of was hij
haar onverschililg Aslang trachtte het
'dagelijks daarover met zichzelre eens te
worden. Hij wae haar eerst in het geheel
niet bevallen, toen hij zoo zwijgend naar het
koffiekopje had zitten staren, alsof hij er
een gat in wilde kijken. Maar toen was hij
begonnen te spreken en had haar daarbij
sehen door de gemeente tot contractbreuk
zijn gebracht.
WETHOUDER VALIDEE POT meent, dat
verhooging van loon voor de losse arbei-
'ders daarom nog niet is ingevoerd, omdat
dat voor de vaste nog niet is vastgesteld.
Het is z i. redelijk, dat dit op elkaar wacht.
De VOORZITTER wijst er op, hoe over
14 dagen de salarisvoorstellen in behande
ling komen, antwoordt nog op een VQUg
van den heer OOSTDAM, dat B. en W. druk
doemle zijn met den 8-uren-dag en sluit dan
do vergadering.
Mogen wij nog even rectificeereu dat
bp punt 2 de voordracht van B. ea W.
niet is teruggenomen tot aanvulling dezer
voordracht, maar tot aanvulling der inlich
tingen?
Het betreft de benoeming van een leeraar
in het schoonschrijven aan de Kweekschool.
Memorie van Antwoord.
Aan de Memorie van Antwoord van den.
Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen is het volgend© ontleend
Afzonderlijke regeling van het salaris-
vraagstuk. Het was den Minister een
voldoening te vernemen, dat zeer vele leden
zich voorstanders verklaarden van een af
zonderlijk© regeling van het vraagstuk der
ondorwijssafarissen. Tegen den grond,
waarop door onkelen word verklaard, dat
zij er niet toe mee wilden werken, om uit
's Rijks kas gelden beschikbaar te stellen
ten behoeve van het bijzonder onderwijs,
omdat zij den geest van dat onderwijs ver-
derflijk aohten voor ons volk, zal de Minis
ter zich njet met redenen verzotten. Een
dergelijke uiting toch getuigt zoozeer van
volslagen onbekendheid met het bijzonder
onderwijs, en het voorbijzien van de betee-
kenis der beslissing, bij de tot-stand-koming
van'het. nieuwe artikel 102 der Grondwet
gonomen, dat het overbodig is, aan die op
vatting thans nog veel aandacht te wijden.
Evenzeer verzet de Minister zich met
klem tegen de door enkele leden voorge
stane opvatting, dat de nood der bijzondere
onderwijzers moet warden bestendigd, om
hem te gobruikon als machtsmiddel bij de
volledige uitvoering van artikel 192 der
Grondwet. Zulk een opvatting is in lijn
rechten strijd met het pacificatie-stand
punt, dat ten aanzien van het onderwijs is
ingenomen.
De reden, waarom ook audere leden meen
den, niet met het voorstel te kunnen mede-
gaan, acht de Minister evenmin houdbaar.
Het daarbij uitgesproken gebrek aan ver
trouwen in de rechterzijde moet als onge
grond ter zijde worden gesteld. Hooit toch
is het hem gebleken, dat de rechterzijde
als zoodanig liefde mist voor de deugdelijk
heid van het onderwijs.
Dat vele leden, blijkbaar van ^de linker
zijde niet z<5ó afwijzend tegenover het voor
stel staan als zij, wier opmerldngc-n liierbo
ven zijn beantwoord, stelt de Minister in
hcoge mate op prijs. Zij mogen de afzon
derlijke indieniDg van het sa-larisontwerp
betreuren, omdat zij dit onderwerp liever
geregeld hadden gezien als onderdeel van
de overige vraagstukken, welke bij do alge-
meene herziening der wet een oplossing
eisohen, do Minister meent zich te mogen
vleien met de hoop, dat deze leden de argu
menten, in de Memorie van Toelichting
voor een voorafgaande regeling der sala
riskwestie aangevoerd, aannemelijk achten.
Het stelsel van het ontwerp. Dat het
stelsel, om, in tegenstelling met de thans
geldende regeling, do'jaarwedde bij de wet
op een vast bedrag te bepalen, tot bezwa
ren aanleiding kan geven, zal do Minister
niet. ontkennen.
Aan bezwaren van praotischen aard heeft
do Minister gemeend zooveel mogelijk te
kunnen te gemoet komen, door in' het wets
ontwerp alsnog een bepaling op te Demon,
krachtens welke do Koningin bevoegd zal
zijn voor bep. gemeenten de in de wet- ge
fixeerde wedden op een hooger bedrag te
stellen wegens het werkzaam zijn van on
derijzers van scholen van bijzonder en
aard of voor werky.aniheden, welke aan
ouderwijzers buiten den gewonen schooltijd
zijn opgedragen.
Het theoretisch be zwaai-, óntleend aan het
beginsel, dat de verzorging van het lager
met zijn héldere oogen zoo innig aangeke
kon toen was hij haar plotseling heel
goed bevallen.
Op wion geleek hij toch op dat o ogen
blik
Wat had hij haar zonderling aangeke
ken En wat maakte het Aslaug onrustig,
als zij beproefde zijn gezicht nog eens ach
ter de gesloten oogleden te doen opdoemen.
Dat gelukte haar langen tijd niet.
Op een morgen kwam haar dikke oom in
eigen persoon en zeer vergenoegd het erf
opgereden om wol te koop en. Hij l\ad van
een handelsvriend in Aalborg de opdracht
gekregen een groote hoeveelheid van die
waar eerstdaags per zeilschip te leveren en
nu hoopte hij die van zijn zwager te kunnen
krijgen. Einnur had voldoende wol in voor
raad en beloofde een spoedige levering.
Haar oom vertelde van zijn handelszaken
en gaf hoog o-p van de groote winst, die do
traanzaak beloofde af te werpen. Hij was
één en al lof over Björn, 's Middags "reed
hij weer -weg, daar hij „Do Goede Hoop"
eiken dag kon terugverwachten.
Aslaug moest den geheelen namiddag aan
den jongen visscher denken. En toen was
het liaar plotseling of niet Jon, maar Björn
destijds tegenover haar gezeten en haar
gevraagd had of zij in haar hart ook een
beetje van hem hield.
Tegen den avond werd het stormachtig,
's Nachts werd zij plotseling uit een onrus-
tigen droom wakker. Stond er niet iemand
v&or haar bed? Hij keek haar aan. Aslaug
kende dat gezicht: het waren de levendige
oogen, de blonde baard en de frissch© wan
gen van den jongen visscher van het fjord.
En tegelijkertijd was het alsof iemand
haar naam riep.
,yBj drariep zij half /n slaap..
onderwijs moet blijven behooren tot de taak
der gemeente, behoort.te -wijken voor do
groote voordeelen, welke in de fixatie zijn
gelegen, en welke ook de Staatscommissie
dit stelsel deden verkiezen.
Do voorgestelde bedragen. Bij de be-
oordeeling van do vraag in het Voor-
loopig Verslag gesteld of do regeling
van liet ontwerp de jaarwedden wol op be
vredigend peil brengt, dient op nog enkele
overwegingen meer te worden gelet, dan die
reeds in dat verslag zijn vermeld.
Het is niet billijk, al to zeer te letten op
het aanvangssalaris van den onderwijzer of
do onderwijzeres, zonder eenigo verdere
akte. Wie zijn tijd wèl besteedt, kan op
21- of 22-jarigen leeftijd in het bezit van de
hoofdakte zijn, en heeft dan volgons het
wetsontwerp naar gelang van de gemeente,
waarin hij geplaatst is, een jaarwedde van
f 1160, f 1220, f 1270, f 1330 of f 1380, en
zoodra hij vier jaren dienst heeft f 1310,
f 1370, f 1130, f 1-190 of f 1550.
Toch heeft de Minister, op grond van de
hom ten dienste staande gegevens den in
druk gekregen, dat het" wenschelijk is nog
iets verder to gaan dan hij in het oorspron
kelijk ontwerp ging, en in de geldelijke po
sitie der onderwijzers nog meerdere verbe
tering te brengen. Hij is tot de overtuiging
gekomen, dat zoowel voor de leerkrachten,
die pa,s in dienst treden als voor hen, die
gehuwd zijn en kinderen hebben, verhooging
van het aanvankelijk in uitzicht gestelde
salaris in dé eerste plaats wenschelijk moet.
.worden geacht. Van daar, dat bij nota van
wijziging voorgesteld wordt-, liet aanvangs
salaris te verhoogen, waaruit een ^wijziging
van do schaal der salarissen voortvloeit, en
't stelsel van kindertoeslagen volg. de wet
van 6 Juni 1913 in gewijzigd en vorm in stand
te houden en naar dé. Onderwijswet over te
brengen.
Verplicht stellen van de hoofdakte. De
hier gemaakte opmerkingen berusten op
de opvatting, dat bij bet behalen van do
tegenwoordige onderwijzersakte de oplei
ding van den onderwijzer niet geacht kan
worden behoorlijk ten einde te zijn ge
bracht. De Mini-ster is het hiermede volko
men eens. In het ontwerp der nieuwe wet
is dan ook 'deze gedaclrt© tot uitdrukking
gebracht.
Do classificatie. In het feit-, dat de in
deeling der gemeenten in klassen eerst kort
geleden voor de rgeling der bezoldiging van
de Burgerlijke Rijksambtenaren is inge
voerd, ziet de Minister een afdoende reden,
oih dit stelsel ook bij de onderwijzerssala-
rieering toe te passen.
Dat deze classificeeriDg bij de leden der
Kamer zoowel bestrijding als verdediging
vond, behoeft reeds daarom geen verwonde
ring te wekken", omdat verschil van inzicht
zich in den regel bij elk voorgedragen
systeem openbaart.
Vergoeding voor bij-akten. Ten opzichte
van de vraag of bij belooning voor bij akten
enkel gelet moet worden op het bezit dan
wel op heb gebruik daarvan, zijn de meenin-
gon verdeeld.. De IVIinister heeft gemeend
hot in het wetsontwerp gedane voorstel,
om het bezit van bij-akten te beloonen, te
moeten vervangen door een regeling, waar
bij met beide beginselen rekening wordt ge
houden.
Het. beginsel, dat hooger algejiieene ont
wikkeling ruimer moet worclen beloond,
geldt vc-or het geheel© onderwijs. Vandaar,
dat in het gewijzigde ontwerp voor hot
loute# bezit van de bevoegdheid in elk der
vakken Frarsch, Duitsch, EDgelsoh svis-
Icitndo, landbouwkunde, tuinbouwkunde en
handelskennis voor de onderscheidene soor
ten van scholen een gelijke verhooging van
jaarwedde is opgenomen.
Voor de bezoldiging voor liet gebruik ma
ken van de speciale bevoegdheden is daar
tegen onderscheid gemaakt tusschen de ver
schillende soorten van scholen, waaraan een
onderwijzer verbonden kan zijn, alsmede
tusschen de klassen, waarvoor hij aange
wezen is.
Schoolraaddiploma. Voldaan is- aaa
den -v£pnsch, dat het schoolbestuur bevoegd
zal worclen verklaard een verhooging toe
te kennen voor het bezit van het school
raaddiploma en andere Boortgelijko akten
of diploma's.
Verkoogingon voor gehuwden.Bij de toe
lichting van 't voorstel, om de laatste drie
verhoogingen alleen aan gehuwden toe te
kennen, heeft do Minister er op gewezen,
dat hij zich daarbij heeft aangesloten bij het
beginsel, waarvan do Staatscommissie is
Toon werd zij geheel wakker en ging
rechtop in bed zitten. Snurkte Aloör zoo
hard? Necai, die storm maakte zoo'n leven.
Aslaug bleef een tijdllang naar het bul
deren luisteron en dacht over haar droom
na. Haa-r hart klopte onstuimig Zij was
eens als kind, terwijl zij de schapen hoedde,
te dicht bij een der warme bronnen geko
men en over den rand in het tamelijk heeto
water gevallen. Zij had) een kreet van schrik
geslaakt, en" was weer vlug naar boven ge
klauterd. Maar later, toen zij van den
schrik was bekomen, bedacht zij, welk een
heerlijk gevoel het toch was geweest toen
het dampende water haar wel eerst den
adem had benomen, maar zich daarop zoo
warm en behaaglijk tegen haar leden en
borst had aangevlijd1. Dat gevoel meende
zdj nu weer te hebben. Het kwam haar voor
alsof met het lichaam ook haar hart plot
seling in zulk bruisend bronwater onder
dook, het begon te juichen en ging open
zij moest te gelijk ween en en lachen,
krampachtig schokte het door haar leden
en evenals dat borrelende water ontsprong
aan de geheimzinnige, gloeiende diepte, zoo
ontsprong nu in haar hart, -de wo-nderbare,
warme, smart elijk-gelukldg makende bron
dor liefde. -
Destijds, toen zij van do bergweide thuis
kwam en naar haar kamer gevlucht was,
was dat slechts het voorspel geweest. Het
bruisende water meldt zich aan, het kookt
in de diepte,, ma ar nog stijgt het niet om
hoog. Het stijgt pas als zijn tijd is gekomen.
Voor Aslaug was hij gekomen in dien
nacht.
De storm huilde om den gevel heen,
stampte op het zoden dak, rukte aan de
v©p«fcQE9 en schudde aan de houten wanden.
uitgegaan, maar dat hij gemeend heeft, het
advies dier commissie te moeten aanvullen,
omdat dezelfde grond, welke voor onthou
ding van di© verhoogingen geldt voor hen,
dio krachtens afgelegde geloften geen hu
welijk zullen aangaan, evenzeer opgaat voor
degenen, clie ,om een andere reden onge
huwd blijven.
Ook na overweging van de hiertegen in
het Voorlcopig Verslag aangevoerde be
zwaren moet do Minister dit standpunt
handhaven. Uit het thans gedaan voorstel,
om kindertoeslagen te laten voortbestaan,
blijkt, clat hij zelfs vrijheid heeft, gevonden
de gedachte, welke heeft voorgezeten zoo
wel bij de Staatscommissie als bij den Mi
nister,' toen hij het oorspronkelijk indiende,
meer consequent uit to werken.
Pensioenen. Wijziging van de pensioen-
bepalingen is bij het onderhavige wetsont
werp niet aan de orde.
Verrekening met de gemeenten. In oen
nieuw artikel stelt de Minister voor de
uitkeeri.ng aan do gemeenten ter vergoe^
ding van de onderwijzerswedden te vermin
deren met het verschil tusschen. het bedrag,
door de gemeenten over 1918 aan onderwij
zerswedden besteed, en do som van do des
wege krachtens de bestaande wet over dat
jaar genoten Rijksuitkeering. Hierdoor zul
len de gemeenten financieel in dezelfde con
ditie blijven. Hetgeen door deze wet boven
do bestaande onderwijzersweddon zal moe
ten worden betaald, komt ten laste van het
Rijk. Heb tweede lid van dit nieuwe artikel
strekt om te voorkomen, dat de inhouding
grooter zou zijn dan dit verschil.
Het derde lid opent de gelegenheid tot
herbérelcening, wanneer mocht blijken, dat
de gefixeerde aftrek over eenig jaar voor
'ji gemeente financieel nadeel zou opleveren
terwijl volgens het vierde lid de aftrek het
.bedrag 'der nieuwe vergoeding niet te boven
mag gaan.
Eenvoudigheidshalve zijn de kosten van
het herhalingsonderwijs buiten de verreke
ning gelaten. De lioogero Rijksuitkeering in
die kosten brengt trouwens geen noemens
waardige verandering in de financieel© ver
houding tusschen het Eijk en de gemeenten.
Het totaal bedrag der inhoudingen kan
op ongeveer 15 millioen gulden" worden ge
schat.
Het aanvangssalaris verhoogd. Zooals
reeds is medegedeeld, heeft de Minister
vrijheid gevonden, het voorgestelde aan
vangssalaris te verhoogen. In verband daar
mede is de schaal der salerissen gewijzigd-
Dq hioruit voortvloeiende hoogere kosten
zullen nagenoeg een half inillioen
gulden beloop en. Aan verder gaando wen-
schcn op dit gebied meent do Regeering- met
hot. oog op den toestand van 's lands finan
ciën to minder to mogen voldoen, nu de
wijziging op andero punten een verhoogde
uitgave van ruim één millioen gulden nood
zakelijk maakt.
Het aanvangssalaris, dat volgons het oor
spronkelijk ontweip in de onderscheidene
klassen van gemeenten f 900, jf 870, f 830,
f 800 en f 760 zou bedragen, wordt gebracht
op f 1000, f 960, f 920 f 880 en f 810.
Hoofdinhoud van hot belangrijke ont
werp Arbeidswet.
I. B 'u i t c n de wet vallen
a. havenarbeiders;
b. steonhouwers
e. arbeiders in mijnen;
d. spoor- en tramwegpersoneel (grooten
deels)
e. landarbeiders
f. dienstboden.
II. I n de wet vallen werkzaamhe
den in
a. fabrieken c<£ werkplaatsen^
b. broodbakkerijen
c. winkels
d. kantoren
e. apotheken
f. koffiehuizen en hotels';
g. verplegingsinrichtingen.
III. In do wet vallen verder
a. werkzaamheden, die verricht worden
buiten de in punt 2 van a-g genoegde in
richtingen (behalve dan natuurlijk die van
punt I)
b. werk :_anj-h.den iu verschillend1© pu
bliekrechtelijke lichamen
c. barbiers- en kapperszaken
d. kantoren van personen, die een vrij
beroep uitoefenen (advocaten, notarissen,
In het aangrenzende vertrek werden de
meiden wakker.
„Wat een ontzettende wind„Hu,
wat giert dat!" „Ik kruip onder de
dekens." „Ben je bang, dwaas kind? De
-storm doet. ons immers niets." „Wat zal
hot nu op zee stormen." „Wees maar blij,
dat je vrijer een knecht is. Als hij nu eens
visscher van het. fjord wa-s 1" Vannacht
in een boot op zeel O, ik zou het van angst
besterven."
Björn was op zee in dit weer!
De golven sloegen wellicht nu over hetJ
schip heen. Misschien dreef hij nu cp het
water, zich vastklemmendo aan oen plank.
Het water sloeg over hem lieen en smoorde
met woest© hand zijn laatsten kreet, om
hulp.
Had hij haar niet geroepen
Zij lag hier in haar bed on hij, dion zij
beminde, streed den vreeselijken strijd met
de begeerigo zee.
Iets vreeselijks sloeg zijn ijzeren armen
om haar borst. Forscho handen grepen naar
haar hart en rukten hot uiteen, zoodat zij
het uitschreeuwde van naamlooze smart.
Dat vxeeselijko spook met die sombere
oogen, wat wilde het van liaar 1 Was dit do
liefde, waarvan de zaligheid zoo door de
menschen werd geprezen?
Het was Aslaug niet mogelijk langer zoo
te liggen. Kom zij hier rustig blijven, als
Björn liaar riepZij moest naar buiten,
naar hem toe, in den storm, in zijn nabijheid
zijn, over de bergen naar de zee hconvli-e-
gen on met de onmeedfoogende Ran om den
geliefde worstelen.
Zij stond zacht op, kleedde zich onhoor
baar aan en verliet het huis. Rondom haar
woedde de storm.
Zij haalde zadel en toorn uit den paar den
accountants, enz.) en van rechtspersoonlijk-
beid bezittende vereenigingen cn stichtin
gen
e. sociëteiten.
IV. Arbeid, door het hoofd of den be
stuurder van een onderneming of client
echtgenoot verricht (behoudens in brood
bakkerijen) wordt niet- beperkt.
V. Arbeid van kinderen beneden 13
jaar, en van nog leerplichtige kinderen
wordt verboden.
VI. De wet onderscheidt o.a.
a. m a n non: manlijke arbeiders van
18 jaar en ouder
b. vrouwelijk© arbeiders van 18 jaar ea
ouderv
c. jeugdige p e r o n e nman
lijke en vrouwelijke arbeiders beneden 18
jaar.
VII. Voor elko groep5 van arbeiders wor
den afzonderlijke bepalingen omtrent de ar-
belds- cn rusttijden gegeven. De hoof d-
bepalingen hebben zij echter alle
gemeen.
VIII. Voor den arbeid in fabrieken, werk
plaatsen cn in kantoren worcTb ingevoerd,
d e 8ju rige werkdag en de
45-urige werkweek.
IX. Voor den arbeid buiten fabrieken en
werkplaatsen en buiten kantoren wordt in
gevoerd del 0-u rige werkdag
en de 55-urige werkweek, doch ook voor
dezon arbeid^ kan de dag tot. 8 on do week
tot 45 uur worden' bekort bij bestuursnraatj
regel.
X. Bijwijze van ororgangsfliaat'
regel k,an warden bepaald, dat gcdu-«
ronde de eerste jaren na de invoering der
wet (2—4 jaren) de werkdag langer ia
(1—2 uur) dan in de punten VIII en IX ge-
Doemdl.
XI. Voor den r u s t t ij d op den work'
dag worden bepalingen getroffen en kun
nen bovendien allerlei nadere bepalingen
vastgesteld worden bij bestuursmaat
regel.
XII. vrije Zaterdagmiddag
wordt ingevoerd. Indien de Zaterdagmid
dag met. vrij kan. worden gegeven, dan moet
dit op eon anderen middag geschieden.
XIII. N aohtarbeid wordt
a. voor jeugdige personen zoo go el alö
verboden, behoudens zeer enkele uitzonde
ringen
b. voor m&iinon aanzienlijk beperkt-, en
alleen toegalaten in geval van technische
of maatschappelijko noodzakelijkheid en
dan nog slechts met een ploegen&telsel
c. voor vrouwen eveneens aanzienlijk be
perkt on als regel alleen toegestaan in ha-
ringspoterijon
d. in winkels verboden V
e. in broodbakkerijen verboden, en alleen.'
toegestaan bij .uitzondering otf overgangs
maatregel.
XIV. Zondagsarbeid w%rdt
a. voor jeugdige personen zoo goed als
verboden, behoudens enkele uitzondering
gen;
b. voer mannen verboden in fabrieken ou
werkplaatsen behoudens uitzonderin gen
c. voor vrouwen in fabrieken on werk
plaatsen vrijwel geheel verboden;
d. voor mannen ©n vrouwen buiten fabrie
ken eiy werkplaatsen zeer beperkt en aan
allerlei bepalingen gebonden
e. voor mannen en vrouwen in apotheken
en koffiehuizen en Ketels zeer beperkt: zij
moeten minstens 26-maal (apotheken) of
17-maal (hotels) per jaar een vrijen Zondag
on 'iedere week een onafgebroken rusttijd
van 36 uur hebben
f. in brood bakkerij én verboden, behalvö
in Israclietische bakkerijen. -
XV. Bij bestuursmaatregel zal worden be
paald, welke soorten van arbeid onder be
paalde omstandigheden niet of slechts
voorwaardelijk iaogen warden verricht door
jeugdüge personen of door vrouwen.
XVI. Een vrouw mag vóór en na haaf
bevalling gedurende te zarnesn 8 we
ken (en gedurende 6 na de bevalling) geen
arbeid verrichten. De werkgever móet-
vróuwen gelegenheid geven (in een lokaal
b.v.) haar kind te zoogen.
xvn. De arbeid van jeugdige personen
wordt nog aan allerlei bepalingen gebon*
«dén, afhankelijk van liet- bedrijf waarin zij
werken.
Dit zijn slechts do hoofdzaken
van het ontwerp. Namelijk datgene, wat
voor a 1 1 o n geldt, dio onder d'e wet val*
len. Iedere groep heeft daarnaast weer spe
ciale bepalingen.
stalliep naar de weide, waar Swawa
graasde, deed haar het tuig om en wierp
zich op haar rug. Waarheen Naar
hem! Zij stiet do merrie de liielen in de
flanken. Maar het dier snoof in de lucht,
schudde zijn kop en bleef staan. Ach, je
liebt gelijk, wat zullen wij bij het
fjord doen? Maar je moet met mij den
berg op van daar kunnen we do zee zien.
Ach, 't is immers zoo ver veel zal ik niet
zden. Voorwaarts!"
Het paard draafde over den dalgrond»
Nu eens baadden berg en dal in eon dag
helder licht, dan weer werden zij verslon
den dbor zwarte schadiiwen Wel, jo
bent immers" mijn verstandig paardje. Wij
vinden den weg ook zonder lan^arn. Je
bent toch niet bang voor do beclc, al ie het
ook nacht. Dapper er op los! Wat, wil je
in dat koude water gaan liggen? Foei, jij
ruig beestje, stam jo dan van een watergod
af? Je zult mij toch niet in d'en steek laten?
Wij moeten toch naar bovenwij moeten
naar Björn uitkijken. Jo kent Björn toch
je hebt- hem toch boneden aan het fjord ge
zien Ik kom, liefste. O, jij ondeugd^
•waarom was jo zoo zwijgend Je hieldt. meer
van do haaien dan van je Aslaug. Waarom
spraken alleen jo oogen en niet jo mond?
Ik zag het toch dat Asla-ug jo-u beviel. O,
je durfde zeker niet), omdat je maar een
visscher bent. Dacht je, dat de Baersdoch--
ter „neen" zou gezegd hebben 1 Dan zooi
je nu aan mijn zijde hebben gerust wij
zouden naar clen storm hebben geluisterd
en Aslaug behoefde niet bij nacht in dit
onstuimige weer een met oen bezwaard' hart
de rotsen oprijden om een weinig dichte^
baj je te zijn.
(Wordt) vervolgd)..
