WASCHT REIN
PRIMULA-PRODUCTEN
Hoeden
L. SCHUURING.
8 Tip Top Foto's a f 0.50, 6 Briefkaarten a f 1.20 dezelfde
3'J|j©3cls!ii|i
TE HUUR:
flCEIÏÏSCHflP NEOERLflHOSCilE BA1.
SMITS
PRINSÏSSEKADE
75 ets.
teöiiiforenJasfoiTiiÈen
1 L CRES JGHTON Aalmarkt 25
1
I
I
persoverzicht.
binnenland.
ingezonden"
Firma Wed. M. ROOS
Flinke CASSSERE
No. 18138.
LEIDSCH DAGBLAD Woensdag 16 April.
Tweede Blad Anno 1819.
BUITENLAND.
Wilt u met de a.s. feestdagen een goed gelijkend Portret, laat U dan Fotografeeren in het Fotografisch atelier „Rembrandt". Alleen Noordeinde 15.
WIET ZIEKTEKIEWRVRIJ WATER.
VOOR SOEPEN BOUILLON
PRi Wi A
S-ffi
'irma VAN NOORT,
Hoogewoerd 31.
Slappe Hoeden, Heeren- en
Jongenspetten, zelfbinders,enz.
Prima
Stopsajet,
Zwijndrechtsche Pooiuienplantsn
gevraagd.
IVIalson ZÜRLOH.
LAAT UW PIANO STERUJWÊN
Achteruitgang van liet aantal
cana'idateo voor ond erw (jzer.
Het „CHRISTELIJK SCHOOLBLAD" aegt,
dat jarenlang Regeering en Bers doof zyn
gebleven voor de klachten der pndenvQzera
over hun onvoldoende salarieeriag, dat hun
te kennen werd gegeven, dat hun
veeltalligheid hun tout was. „Hun aantal
overschreed de 25.000. En er was aas tan
beschikbaar. Alsof de onderwijzers uit een
overscnot gesalarieerd moesten worden!" aegb
het blad en merkt verder op:
„Onze ervaring leert, dat het geestelijk
gehalte der candidaten voor de opleiding
zeer merkbaar achteruitgaande is. En niet
in de eerste plaats een verbeterde oplei
ding, maar een gemiddeld beter genalte van
hen, die opgeleid worden, zal bc-tere resul
taten in de toikomat mogelijs. ma en E daar
toe kan de betere Ënanciesle positie der
onderwijzers krachtig bijdragen.
„En wat de bijzondere kweekscholen be-
treit, cfie niet zoo de keur der best aange-
legden nebbeo en thans hier en daar haast
allen moeten aannemen, die zich aanmelden,
zij hebben nog lang niet alle kunnen be
wijzen, dat haar opleiding merkbaar beter
is dan die van aUe normaalscnoleo, enz.
„Bewerking, zocder voorafgaande afzon le
ring van to hoog alliage, geeït geen gohalte-
verbotr ring
Onderwijs en persoonlijkheid.
In „SCHOOL EN "LEVEN" schrijft de
heor Antoon Thiry uit Lier, over het toeke-
nen naar de natuur .en zegt aan 'iet eind
van zijn betoog: -
„Voor rekenen, het meest positieve der
leervakken, moeten de antwoorden op do op-
ga-en zooveel mogelijk gelijkluidend zijn. Bij
het teekenen mogen de product» nooit ge
lijkluidend zijn; hoe meer zij van elkaar ver
schillen, hoe beter,als er fnaar harmonie
ontstaat lusschen het model, de persoonlijk
heid van het kind en het product van 'zün
invoelen; als de vreugde voor het uitbeelden
en de wil daartoe vitaal gehouden worden.
Niet de teekening, maai' de ziel van het
kind blijve het hoofdmonument.
„Het is weliswaar een zware toer werk
vrij te geven, aan hetwelk men twijfelt,
maar daartegenover zal er zooveel werk ont
staan, met zulk uitgesproken karakter \an
oorspronkelijkheid, dat hij op dit oogenblik
tot het besef zal komen: hoezeer hij zichzelf
nog door de kinderen moet laten opvoe
den eer hij werkelijk opvoeder wil kunnen
Z'gn".
fooien Levert ook naar België. De zuiver
heid der te ex.porteeren boter wordt d>or
he>+. Rykscontrólemerk gewaarborgd.
De nieuwe broodkaart. De broodkaart
van het 93ste tijdvak loopt van 19 tot en
mtl 27 ApriL
Rantsoenen Rcgeeringsgoedereii. Do
Minister van Landbouw, enz. heeft bepaald,
dat in het tijd/vak van 22 April tol 20 Mei
a.s. van de hieronder vermelde Rogéari les
goederen geen hoogerc dan de daarneven
aangegeven rantsoenen zuillen mogen wor
l den verstrekt:
Rijst Va K.Cr. per hoofd; peul vruchten
ll/a K.G-. per hoofd (1 K.G. bruioehoont-n,
witte boonen kievitsboonen of dergelijke.),
bovendien i/s K.G. capucijners of .dergelijke:
aardappelen 20 K.G. per hoofd; vlee^ch
igoedkoop) 1 K.G. per hoofd (voor speciaal
aangewezen gemeenten); jam 0.6 K.G. per
noofd; kaas 0.3 K. G. .per hoofd, suiker
1 K.G. per hoofd; gecondenseerde t'iptemelk
2 K.G. per hoofd; sa.go en pakined 60 K.G.
pc-r 1000 inwoners; kindermeel, kinderen
V- jaar, 0.6,K.G. per hoofd; kindermod, kin
deren van V*2 jaar, 12 K. G. per bocif-J,
iraizenn, kinderen tot 7* jaar, 0.3 KG. per
hoof-d; maïzena, kinderen van 7=2 jaar,
D.6 K.G. per hoofd'; vermicelli en macarmi
100 K.G. per 1000 inwoners; spek 0.8 K li,
pe« hoofd; harde kalizeep 0.2 K.G. per hoofd,
nel Rytkstoegl-ag, óf OJ, óf 0.2, óf 0.3 K.G.
aar kouze van de gemeente) per hoofd zan
der Rijkstooslag.
I>e N. O. T. De N. O. T. heeft van het
In ergeaLlieerd Comité te 's-Graveub ago ne-
v-.<-litginjg ontvangen van het dezer dageD
a-n die „Board, of Trade Journal" ontl-eond©
berxht, dat ook banden, gemonteeid op rij
wielen, N. O. T.-vrij kunnen worden aange
\oerd.
lot dusver konden, in verband met nood
zakelijke controle-maatregelen, alleen aecht-
Oclcsche vei'bruikers tin betrekken. Th tas
is be.paald, dat, gelijik vroeger, handelaren
wed-r tin kunnen koopen ten behoeve van
hun cl'iëntoelo. Voor icderen verkoop ia ech
ter de voorafgaande) toestemming ran du
ïs. O T. veroi'scht. De verplichting voor do
verbmikers, om N. O. T.-koopcontracten af
te sluiten en om toestemming aan <ie N. O.
T. Ie vragen voor verdere aflevering uit
veem, blijft gehandhaafd.
Dezer dagen is gemeld, dat voor den uit
voer van goederen naar NecC-Indië geen N
01 M.-consenten meer benoodigd zijn.
Ter voorkoming van misverstand wordt
vi.cwege de N. O. T. medegedeeld, dat voor
dien uitvoer nog wel vereischt blijven certi
ficaten, afgegeven door de sub-commissie A.,
alsmede, voor zoover noodig, certificaten vso
oo;sprong, terwijl de uitvoer uit Indië naar
Nederland van niet-N. O. T.^vrije goederen
uit dien aard der zaak nog steeds aüoen op
N. O. T.-consenten kan plaats hebben.
De Botcrproductio. Onze botei produc ie
gaat zeer bevredigend en de v-roes, nat doT
fcet toestaan van eenlgen uitvoer het bir-
nenlandsch boter verbruik zou moeten wor
den ingekrompen, Ls ongegrond. Hét is een
fcyit, dat tegen den maximumprijs van 18
cents per liter melk, welke aan le boeren
voor de boter wordt voi\goed, de totale bolnr-
preductie hier te land^ niet te plaatsen ie.
daar de boter tegen dien prijs in den klem-
handel op f 4.16 per K.G. komt. Van alle
kanten wordt dan ook de klacht vernomou,
dat men de boter tegen dien" prijs hier t-
iando niet kwijt kan, te meer, daar de bin-
nenlandsehe handed uitsluitend eerste quai"
feit beter verlangt. De voor export bo9tetr.de
hoeveelheid bestaat dan ook uit overgeble
ven boter, waaronder de koelihuisboter, die
h'or niet verbruikt is. Overigens vormt dew
hreveelheid slechts een klein dbel van enz©
tot ede botorproductie. Gelijk reeds werd te-
meld, is een deel hiervan naar Engeland
ui.gevoerd; voorts gaat een gedeelte naó'
(NooTd-Frankrijk on nu België ons weder
Vrijwilligo landstorm on Burgerwacht.
Ter wegneming van twijfel, die m som
mige streken nog schijnt te bestaan, wordt
omtrent de verhouding tusschen vrrjwilli-
gen landstorm en burgerwacht het volgende
meegedeeld.
De Regeering heeft reeds geruimen tijd als
haar zienswijze kenbaar gemaakt, dat oud-
j gedienden, zoo eenigszins mogelijk, zich be-
hoeren aan te sluiten bij den vrijwilligen
landstorm. Daar dwang nochtans uitgesloten
is, ligt het voor de hand, dat als een oud«
gediende bepaaldelijk de voorkeur mocht ge
ven aan de burgerwacht, de toegang daar
toe natuurlijk niet voor hem afgesloten moet
zijn.
Sleepboot-tarieven. De Minister van
Land/bouw, enz. heeft bepaald, dat de be
s/fa sd de verhoaging van 20 pCt. op de stee^
b ot-tarieyen met ingang van 14v April a.s.
komt to vervallen, behalve op de trajecten:
DordrechtBergen-op-Zoom cn omge
keerd; DordrechtGees en omgekeerd; ter
wjjl die vorhooginig van 20 pCt. cvuneens van
ur.aoht blijft voer het sleepen van riviersche-,
pea te Rotterdam.
Echter zal in plaats van do hieidoor vsf-
vailvnde verheuging van 20 pCt. mogen wor
den berekend ©en verhooging va a 10 pCt,
:-p de trajecten: Rotterdam naar Gouda, AL-
vhen a. d. Rijn, O ud-e-We tering, Aalsmeer,
Uithoorn, Leiden (via Koude kerke), Amsler
dam via Gouda en omgekeerd; Kr al in gen
n-.if«r Gouda, Alphcu a.d. Rijn, Koudekerk,
At-lsmcer, Uithoorn, Leiden (via Koudekerk)
Aiasteidam via Gouda en omgekeerd; Gouda
naar Alphen a.d. Rijd» Oude Wetering. Aals
meer, Oudshoorn, Overtoom on Amstcl, Lei
den (via Koudekerk) on ©m-gekeerj; Amsfcol
ou Overtoom naar Uithoorn, Oude Wetering,
i Gouwsluis, Alphen a.d. Rijn en omgekeerd;
RjUordamAmsterdam (via Vreeswijk)
Vreeswijk cn omgekeerd'; VreeswijkA in
ch:-dam cn omgekeeird; Overtoom naar hei
des (Spanjaardsbriog) en omgekeerd.
Geen uanteekening nieor wijziging vce-l
blapol. De Minister van Landbouw brengt
n r. kennis, dat vorderingen als bedoeld in
de tweede alinea van art. 1 zijner beschik
king van 17 Februari jL No. 14S4,, afdeeling
Vieesch voorzien mg, niet meer zul'on plaats'
kobben, zoodat de veehouders Diet lanvji^r
aantcekcning behoeven te houden vin de wij
zigingen, die hun veestapel zal oudergaan.
Do ambulance in Frankrijk. Naar men
.au het" „Hibl."' seint, is het personeel van
ce Nederlandse he ambulance te Valencien
nes te Pa-rijs aangekomen. Het zal Dondót^
dagochtend van daar vertrekken -o Zater
dag te Amsterdam aanko-lnen. Uit naam der
r'ranseho regeering heeft Herbette den i-;i-
cb.r, d-r. Van Ticnhovon, met het Legioen
van Eer begiftigd.
UIT NED. OOST-INDIE.
Reisroute ambtenaren.
WELTEVREDEN, 6 April. (,N. Crt.1*)
Waarschijnlijk zal de Regoering den ambte
unren toestaan om naar eigen keuze to rel
'/.n, hetzij over Suez op Nederlandsebc- stoom
schepen, hetzij over de Vereenigide Staten op
buitonrlandscbe stoomschepen.
Ingenieurs-congres.
WÉLTEVREDEN. 5 AprU. C.N. Crt.")
V >or het ingonieurscongres hebben zic'i
reeds 433 deoLnemers opgageven, o.a. 18 bui
tenlandsche ingenieurs uit Japan, drt veel
bolanjgstellinig toont.
Hoe in Hongarije do sovjet kwam.
Daarover vertelt de heor G. NijpvL in bel
,,HblcL": Men had reeds Donderdag 20 Maart
-de letterzetters in staking laten gaan ten
©inde alle courantenberichten te kunnea
voorkomen en vrijer spel te hebben, toen, als
oen uit den bolsjewikischea hemel gevallen
bon dig-e noot, Vrijdag 21 Maart o waste Viv
m< t zijn nota verscheen cn Karolyi - °-n
pracht van ©en gelegenheid bood om z;cb
terug te trekken en alle schuld op die heb
zuchtig© EnKnte te schuiven! Het volk w.os
J razond op die Franschen en ging in natioaa-
listlschon roes door dik cn dun mee- met wi©
zich als bevrijders van Hongarije aankondig
den: de bolsjewisten! De pas halfdood'gesln-
gen Bela Kun sloot een contract id de ge
vangenis met de links-socialisten en vormde
met hen een nieuwe communistische revolu
tionaire party (terwijl de reohto-socialisten
uit de partij traden), doch Kun bleef nog een
uurtje zoet in de gevangenis zitten, tot hij
om zeven uur door hot hem thans onotuinüfe
toejuichende volk daaruit ,ybevriji werd!
Een beetje comodie hoort er bij cn oen goede
mise-on-scène is de halve revolutie!
Op de Bung liep de onderhandeling met
Karolyi over de overneming dor -egeering
glad van stapel. Karolyi kreeg daaa wa •x-
schijnlijk reeds toestemming om naar Oos
tenrijk of Zwitserland, uit te wijken en de
rood© garde kon aan het werk. Overste V'?x
werd in zijn villa Andrassystraat 114 u-c
zijn bod gehaald en gearresteerd door een
Roemcensch communist, die toevallig door
Vix ter dood veroordeeld was. De wacht der
rpahi's werd entwapend en onder bcwak-.nc
gesteld, de Franschc vlag naar beueden ge-
naald. Het Fransclio garnizoen werd zonder
tegenstand ontwapend en, deugdelijk voor
zien van Franschc bodisjewietisehe propa-
ganda-lcctuur, voorloopig op kamerarrest
gesteld.
In de hotels werd jacht op vreemdeling'n
gohoowlen; o.a. werden leden van de Tsje
chische legatie in het Astoria-hotel ter dego
a 'geranseld en leeggeplunderd en al wat n:et
vriend of neutraal was werd kalm op straat
gezet.
De onde-r Engelse he vlag liggende Hoc-
ga-arsche monitor uv rd eveneens onder be
waking gesteld. Men be^weert vohter, dit
het den Enge lachen matrozen geLukte de
noode gardLten met whisky dronken le ma
kon en ofschoon cr aan den wal geschcl
stoni opgesteld en ©r een mijnen veld stroom
afwaarts was gelegd, stoomden En-gel
j schen weg en vortrokken naar hel ZuiL/i
over het mijnenvokl heem
Door de stad raasden 's nacht-s de aut-'c
met roode gardisten enschoten als wilden
in de lucht: zij beweren, dat dat seinen wa
ren voor de posten buiten, meer waarschijn
lijk is het, dal het als intimidatie voor evsn
lueel nog ver ze (Lustige burgers dienc-u
moost.
Om iweo uur s nachts begon de plun-dj i
ring van juwelicrswinkels, die duurde tot
Zatord-ag het standrecht werd afgekondigd, j
overigens, of je je juweelen zoo kwijt raa-ct j
of dat ze door den staat ingepalmd worden, J
is ten slotte vrijwel lood om oud ijzer.
Zaterdag ook kroeg Vix voor zich en ziju
troepen vrijen aftocht: gevochten lusschen
Franschen en Hongaren is er niet; Doch sol
daten, noch officiereo hebben eenigeo togen,
stand geboden.
En daar thans de messieurs parlant aux
pa lie, Béla Kun cn Varga, zoo'n gematig
den toon aanslaan en ons vooral trachten te
doen gelooven, dat ze het toch zoo goed1
meenen, is het nio;' oingewenscht. eens even
vast te leggen, wat a-ndere leden dezer regee
ring in de eerste dagen der revolutie als -
hufl plan en voornemen mededeelden. Zoo j
verklaarde bijvoorbeeld de tegenwoordige
volkscommissaris voor Binaenlaaidsche Za
ken, de uitvaardiger van al de beruchte wet
ten en verordeningen, Béla Vago o. va.:
„We hebben thans reeds voor vier milliardea
in beslag genomen en dit is allemaal voor
julliealle rechten zijn thans op het
proletariaat overgegaan eu de burgers' héb
beu er geen enkel meer, «nog minder dan
jullie vroeger. Wij zullen het voedsel brf
hen weghalen. Als er nood mocht komen
dan moeten de burgers maar het eerst „kre-
peeren".
En zooals ik reeds seinde, is dit gevaar
niet denkbeeldig, daar de boeren, net als
in Rusland, van het bolsjewisme niets heb
ben moeten en niets meer naar de stad stu
ren. En of <fo rood© garde op het land zal
durven m beslag nemen, betwijfel ik.
Direct zijn de inhechtenisnemingen be
gonnen van allo contra-revolutionnair ge
vaarlijke of verdachte individuen, meest ex-
ministers of journalisten.
Als ik nog verteld heb, dat, zeer merk
waardig, de zetters Zaterdag weer als één
man aan het werk gingen, zonder dat bun
locneisch, waarvoor ze Donderdag beweerd
hadden in staking te gaan, geregeld
werd, hetgeen een teeken te meer is, dat
deze staking c slechts ten doel had de bur
gerij gemakkelijker te kunnen overrompe
len, dan geloof ik, dat hierover niet moer
veel te vertellen valt Ik hoor een goed 1
kapitalist, den derden revolutiedag, tiog zeg
gen: ..Als Béla Kun de integriteit ran Hon-
garije herstelt, dan mag hy verder met
mij en met mijn geld doen en laten wat h$ 1
wal". Maar de communisten weten wel beter,,
denken aan heel andere grenzen dan dia
van Hongarije. Doch voor hen is sedert deza
wonderbaar gelukte overrompeling en mis
leiding vnn het burgerdom „Kun, oa Louio,
de grootste man der wereld".
De^ vreemde kolonie, die er tijdens da
eerste revolutiedagen het slechtst afgeko-»
men is, is de Tsjeeho-Slovakische. De Tsje-,
chen verheugen zich vrijwel overall in da
oude monarchielanden in onverdeelde anti-
pathie en het volk van Boedapest was vooral
j door de schitterend gefceekende aanplakbil-
j jetteu van Vértes, die fusiilemenfcen van'
kinderen cn burgers door Tsjech-en voorstef-
j den, tot op het uiterste opgehitst-
Da gezant en zjjn secretaris kregen een.
pak slaag en al, wat er in hun kamers iö
Astoria gevonden werd, werl geconf.skevrd,
resp. door roode gardisten in den zak ge
stopt. Tot des morgens vier uur bleef het
gezelschap gevangen, toen werden ze vrjj-
•gelaten Van Kun kregen ze een salvus con-
ductus tpt de Tsjechische grens en Maan
dagmorgen vroeg, om halfacht, werden zo
per, door mariniers bewaakt,
Castant© naar het station gebracht, waar:
ze, niettegenstaande hun vrijgeleide, allen;
raooah ze daar waren, 3 heereu en dam:s,
compleet uitgeplunderd werden: bot de trouw
ringen moesten er aan gelooven, terwijl een
diplomafc:eke kofier, inhoudende een b - rng.
van drie en een half miliioeu kronen, heti
nog tot de grens bracht, maar daar den
roxlen gardisten tot schadevergoeding dien
de voor de niet meer te vinden ringeD en
horlogos.
Eerlijkheidshalve moet ik toegeven, «lab
mftn vriend, de dappere Tsjechische ge*
zantschapsattaché, toen de gemoederen be
daard waren, over een en ander eens met
Kun is gaan praten en dat beloofd werd>
alle schade te vergoeden.
Een raadselachtige voordracht.
Morgen zal de Raad van Leiden een nieu
wen feeraar moeten benoemen in plaats van
der. onderwijzer Enders, die lange .jaren,
aan de Stedelijke Kweekschool voor «Inier-
wijzers les gaf in seho;ncchrrj.ven. Dool
B. en W. worden voor deze vacature voor
gedragen de hoeren W. Koops en W. van
der Laan, twee schooLhoo'fde-n te dezen
STede. Wanneer men nu weet, dat deze hoe
ren, wijl zjj hoofd zijn. reeds een 1000
guMen meer ontvangen dan een onderwijzer*
dat zij bovendien beiden reeds loonende bij
betrekkingen hebben, dan vraagt men zich
toch af waarom hier de onderwijzers wor
den gepasseerd en het bekende „die heeft>
zal gegeven worden" in toepassing m'oet
worden gebracht.
Het geval wordt nog gekker, wanneer men
bedenkt, dat zich onder de sollicitanten ook
een onderwijzer bevindt met akte schoon
schrijven M. 0., terwijl noch de heer Koops,
noch. de heer Vau der Laan deze bevoegd-
beid bezit.
Voor de hand zou het 'iggen, dat deze
onderwijzer, in stede van van de
voordracht te worden geweerd*
als deskundige op No. 1 werd geplaatst
Als meerdere malen staan wij iiier voor!
een raadselachtige voordracht. Met belang
stelling wachten wij de verdediging dezer
voordracht en de houding van den Raad af.
Met dank voor de plaatsing (lezer regelen*
JAC. TJALSMA.
CORRESPONDENTIE. Inzenders van
bijdragen voor ons Blad vorzoeken wij heb'
papier slechts aan één zijde on niet met
potlood, maair met inkt te beschrijven. Ook
moeten wij vooral op duidelijk schrift, zon
der allerlei verkortingen, aandringen.
Prjj3).
Aanbevelend
DE LEIDSCHE SANITAIRE EN CHEMISCHE WASSCHERIJ
B. C. J. VAN OMMEREN
HAARLEMMERWEG No. 49a. TEL. INT. No. 291.
3860
■V/otdën onder Rljk3toe2icftt vervaardigd en voldoen san zeer
hoogo olochen. 2e sljn thans 0o don vrijen ftandel.
Weiger olies, v/ot den naam Primula niet draagt.
6802
Kantoor niet Bovenwoning met verschillende
Borg- en Werkplaatsen, Kelders, Zolders. Paar
denstal en terrein, gelegen te Leiden aan de
Oude Vest, groot vaarwater. Te bevragen
Lesdsche Exploitatie-Nlaatsohappij van Onroe-
rende Goederen te Lelden, Heerengraoht 80.
6753
vanat f 7e60e
CO
Goeden Vrijdag zal het kantoor GEOPEND
zijn van 9X— II uur. Voor beleening en disconto
den geheelen dag GESLOTEN, 6790
(6 LOOD)
6809
Nieuwste Constritctie. Geëmailleerd,
6814
leveren wij in prima kwaliteit, tyj too en by lOOO stuks.
H. v. d. MEIJ Nzn., Hooge Morschwsg, Oegsigeest
6787
Zij, die ais zoodanig werkzaam waren,
genieten de voorkeur. G778
150.000 Extra sterke
te koop aangeboden door
T. NOORT, 1830a
Katwifk a. d. Rijn.
door: MAiLA S1EGELAA8
PIANO- EN ORGELHANDEL 6067
bEN HAAG, Tol. 7005. LEIDEN, Tei. 332.
Weimarstraat 53 Koorstseg 16.
Por keer of bij abbonn. door vakkundig personeel.
'tv*.
