No. 18126.
LEIDSCH DAGBLAD Woensdag 2 April.
EERSTE KAMER.
TWEEDE KAMER.
UIT DE OMSTREKEN,
KUNST EN LETTEREN,
INGEZONDEN,
FEUILLETON.
Rlbismd's Bekoring*.
VorffaderLnig van gisteravond
Do VOORZITTER etelt voor Woensdag to
«1! uren voormiddag ia openbare vergade
ring bijeen te komen tot verdere behande
ling der begrootinigen en da airmede Donder
dag verder te gaan.
Verder om Vrijdag vóór den middag i-n ae
af-declingcn te gaan-en dos namiddags om
twaalf uren weder in Ihet openbaar te ver-
e"Domkoor DE VOS VAN BTEEUWTJE
r(C.-H.) zou gaarne riem, dat Dondtadfaig ver-
Radord word, diaar op dien dag in verschlt-
atende provincies de verkiezing plaats heeft
troor do Provinciale Staten.
De heer STORK (V. L.) kan zich hier
mede niet vereenigon. De vergadering j*
eenmaal vastgesteld, en deelneming aan de
beraadslagingen van de Volksverlegenwoof-
'diging is voldoende excuus voor den straf-
Do heer VAK DER FELTZ (V.-D.) eluit
rich hieibij aan; bovendien Vrijdag is de
tetfciezing in Drente, dus dan moeten wij
dan ook niet vergaderen.
De beer VAN NIEROS (U. L) zegt, dat
feet getuigt van weinig eerbied voor den
wetgever en de wet om op verkiezingsdv
eon te vergaderen.
De heer FOKKER (U. L.) is het eens met
den hoer De Vos van Steen wijk.
De VOORZITTER ztgt, dat op 21 Maart
8*1. bij het Departement van Binnenland-
Bche Zaken de data der verkiezingen der
Provinciale Staten niet bekend waren.
Bovendien, wachtte de Kamer tot de ver
kiezingen achter den rug zijn, dan kocmt inen
aan de Goed© Week. Dan wordt er natuur
lijk ook niet vergaderd, zoodat wij eerst na
hot Paaschcrecès de begrootingen af bunnen
Idoen.
De heer STORK (V. L.} ze^t, diat het
.wetsontwerp betreffende verhooging van hei
gedistilleerd zoo spoedig mogelijk moet wor
den afgedaan, daar de Minister afdoening
van dit onderwerp zeer urgent acht. Het wae
nog beter, dat het vandaag afgedaan wordt
dan morgen. Door uitstel zal de Kamer ton
zeerste haar plicht vorwaarloozen
Een voorstel van den heer De Vos van
S'een wijk oan a. s. Donderdag niet te verga-
tieren werd verworpen met 25 tegen stem
men. De openbaTe vergadering wordt hierna
yerda-agicl tot Woensdag elif ureru
Zitting van gisteren.
Spoorweg- en Tramwegpersoneel.
Aan dö orde is de bespreking van den toe-
Stand van hot spoorweg- en van het tram
wegpersoneel.
Do hear KLEEREKOPER (Soc:-Dem.) ver-
felaart hot uiterst moeilijk voor de Kamer,
om dit {tób at te voeren, aangezien het bij
kans onmogelijk op de hoogte zijn van alle
dlótails dor arbeidsvoorwaarden.
BQ do nieuwe regeling gaat de positie, met
name do rechtspositie, van het personeel ach
teruit, hoe verbazingwekkend dit vooral in
deee tijden moet schijnen. Een duidelijk
merkbaar streven is er bij de directie, om
vrijheden te beknotten, do erkenning van
de vakverecn'gingen geschiedt uit de hoog
te, de vrijheid der directie, om ontslag te
ver Iconen, is urgent, het recht van beroep
i3 geknot, d© regeling van het scheidsge
recht is verslechterd; de samenstelling vaa
dat gerecht is beperkt gebleven en de rego-
iftbvg van arbeids- en rusttijden is niet ver
vat in het nieuw© dienstreglement. In al
'döso opzichten is de algemeen© toestand van
bot perseneed achtenuitgeigaan.
Spr. licht vervolgens al dbze punten nader
®be.
Do directie kan een haan- onwelgevallige
Vakveieeniging van het overleg uitsluiten;
Van georganiseerd overleg is dus nog geen
giprako. Als een nieuw recht w or dit inge
voerd, dat het personeel zich schriftelijk mag
wendlen tot de directie. Dit feit typeert thans
het gansohe reglement. Een zoo eenvoudig
recht wordt hier als iets nieuws opgezet
Noodig is het dat bestmursledei van vak-
vei het reohT krijgen om die funo
ties to vervuilen. De Maatschappijen dienen
'dienst kAalen beschikbaar te stellen voor 't
bijeenkomen van die vereenigingeiL omdat
in sommige deelen van het. land oe o-nge-
wonschto vakvereenigingen niet bijeen kun
nen komen, omdat mon hun geen zalen wil
verhuren.
Hij achtte het dringend noodzakelijk, dat
'do Maatschappij haar organisaties op die
Wijze helpen zal.
Vorvo-lgens critiseert hij die regeling van
het scheidsgerecht. Hij citeert daadbij ©enige
'gevallen, waarin de Maatschappij de uit-
epraak van het scheidögeDedht niet heeft
geëerbiedigd. Op die wijze helpt zoo'n go-
recht niets.
Do samenstelling van dit gerecht bevre
digt spr, niet. Ook dit licht hij nader toe.
Van ecniige stabiliteit in de rechtspraak is
geen sprake; van preventieve werking even
min. Do Maatschappij heeft wel stabiliteit,
omdat zij de vaste ambtenaren daarvoor
heeft en de werklieden daartegenover een
zwakke partij moeten zijn. Het scheidsge
recht moet een zekere permanentie krijgen.
Spr. vraagt het baanpersoneel veertien
dagen verlof te geven met behoud van het
volLe loon na vier jaren en voort9 één dag
meer voor ieder jaar dienst meer, tot een
maximum van drie weken. Voorts wenscht
hij aftrek voor woning en vrij vuur en licht.
Voorts vraagt hij volkomen verlossing van
de afloopende kortingenpensionneering op
55-jarigen leeftijd), pensioen van drievierde
va het loon en een weduwen- en weezen
pensioen.
Ten slotte verdedigt hij een beteren ar
beidsduur.
De VOORZITTER zegt, dat, als dit dpbat
Woensdagmiddag niet ailoopt, hg zal voor
stellen de discussie Woensdagavond voort te
zetten.
De heer OUD (V. D.) bepleit allereerst
opheffing van de afloopende korting.
Vervolgens behandelt hg de kwestie \an
het arbeidsgerecht. De bevoegdheid daarvan
dient uitgebreid en de samenstelling dient
meer geregeld te worden, overeenkomstig de
wenschen van het personeel.
Hg betoogt daarna, dat de arbeidsduur
veel te lang is; een 45-urige arbeidsweek en
ten hoogste 10 uur per etmaal acht ng voor
hot spoorwegpersoneel dringende eischen.
Zondagsrust, verlofsregeling, pensioenrege
ling zgn z. i. alle punten, die dringend rege
ling verdienen.
De heer OUDEGEEST (S. D. A. P.)
vreest, dat deae Minister zal weifelen om te
te grgpen, waar ingrgpen dringend noodig
is. De Raad van Toezicht is, volgeQ3 den
Minister, goed geïnstalleerd; maar spr. wgst
er op, dat deze Raad weinig of geen gebruik
heeft gemaakt van die bevoegdheid. Veel te
weinig initiatief gaat er van dien Raad uii
Spr. geeft tal van voorbeelden;^ waaruil
z. i. blgkt, dat de Raad van Toezicht niet
behoorlgk handelt, dat hg lamlendig is en
zich niet op de hoogte stelt van de feiten.
Hierna behandelt hg het tramwegperso
neel. De Minister is spr. tegengevallen. Spr.
vraagt of bg de beschikbaarstelling van de
twee millioep ook rekening is gebonden mei
de belangen van het personeel. Spr/s in
lichtingen zeggen het tegendeel. Wat is de
Minister van plan nu te doen?
De heer SM HENK (A.-R.) acht een perma
nentie van het scheidsgerecht noodig. Voorts
betoogt hjj, evenals de vorige sprekers, dat
een betere regeling van den arbeidsduur,
de Zondagsrust, het pensioen noodig is.
Op het stakingsrecht van het spoorweg
personeel wil hg niet dieper ingaan. Hg staat
op het standpunt, dat op grond van de vitale
belangen, die aan de spoorwegen zgn verbon
den, aan dit petrsooeel het stakingsrecht
niet kan worden toegestaan. De overheid
mag de wetten van 1903 niet intrekken.
Zg is dan echter verplicht dubbele zorg te
besteden aan het personeel Staatsexploita
tie acht hg daarom gewenscht
Bg het tramwegpersoneel dreigt z. i. een
conflict als voor dat personeel niet meer
wordt gedaan. De bevoordeeling van de leden
der personeelsorganisatie bg de Rotterdam-
8cho Maatschappg wekt veel ontevredenheid.
De heer H O. HERMANS (R.-K.) be
spreekt den toestand van het tramwegperso
neel van de lgn MechelenTerneuzen en
GentTemeuzen. Die toestand is heel slecht
Zelfe bestaat er geen verlofsregeling; straffen
zgn zeer willekeurig.
Vervolgens behandelt htf de loonregeling
var. het personeel der Centrale Werkpfaatsen,
die z. L onvoldoende zgn. Aan den Loon-
raad wenscht hij meer medezeggenschap .te
geven. Hij hoopt, dat de Minister de classi
ficatie der loonen nog eens zal herzien.
Ten slotte bespreekt hg het nieuwe regle
ment voor de dienstvoorwaarden. Hg wenscht
herziening van de strafbepalingen en van de
inrichting der scheidsgerechten. Betere jvge-
ling van den arbeidsduur is z. i noodzake
lijk en een beter georganiseerd overleg acht
hij onvernrgdelgk. Met dwang alleen is z. j.
niets te bereiken.
De heer VAN DE LA AR (Chr.-Soc.) (üuit
zlcJa aan bg de vorige sprekers en pleit
nog eens speciaal voor bevordering van de
Zondagsrust.
Do (heer KRUYT (Chr.-Soc.) bepleit op
heffing van de stakingswetten.
De MINISTER VAN WATERSTAAT, de
heer KöNIG, vangt zijn rede aan.
De vergadering wordt verdaagd tot
Woensdag te één uur.
KOUDEKERK.
L! tsJJ
Gemeenteraad.
Voorzitter: de burgemeester. Tegenwoor
dig alle leden.
Namens B. ep W. deelt de Voorzitter
mede, dat perceel 1 van de nieuwe begraaf
plaats ongeveer gereed is. Bij inschrijving
zouden de kosten bedragen hebben f4980,
en nu het in eigen beneer is uitgevoerd,
slechts i 1708. Een groot voordeel, te meer
nog, daar het werk meerendeels door inwo
ners is uitgevoerd en het daggeld f5
f6 bedroeg, hetwelk niet gering mag hee-
ten. De heer Boer informeert of perceel 1
geheel is afgewerkt, waarop de Voorzitter
antwoordt, dat een klein gedeelte oog moet
geschieden.
Vervolgens vragen B. en W. goedkeuring
om over te gaan tot aanbesteding van perceel
II, het maken van betonnen dammen en hek-
palen.
Er is een aanbieding van N. van Diggele
voor de som van f1274.50 of voor f24o aan
werkloon. B. en W. adviseeren den Raad al
leen voor het werkloon aan te besteden en
het materiaal zelf aan te schaffen, aangezien
tdit de voordeeligste weg schgnt
- Ingekomen is een verzoek om adhaesie te
betuigen aan een verzoek van Alphei? aan
den. Minister van Justitie, tot het instellen
van een brigade Koninkl. Maréchaussée.
Aan dit verzoek zal worden voldaan,
mits geen onkosten voor deze gemeente daar
uit voortvloeien. f
Een ai- en overschrijving og de begroo-
dienst 1918 groot f800 wordt toegestaan,
evenzoo een verzoek van de Koudekerksche
burgerwacht om £100 subsidie jaarlijks en
het gebruik van een lokaal der openbare
school voor de wekelgksche oefeningen.
Hierna gaat de vergadering over in comi-
bé-generaal ter behandeling van het kohier
H.O. dienst 1919.
Na heropening der vergadering wordt met
algemeene stemmen, in verband met een des
betreffend ingekomen 6ckrgven van Ged.
Staten besloten de jaarwedde van den burge
meester te brengen op f1800, die van den
secretaris op f 1500 en die van den ontvan
ger op f700. Ten slotte wordt besloten en
kele noodzakelijke herstellingen aan de dok
terswoning te doen verrichten en worden
B. en W. gemachtigd tot het 4oen aanbeste
den van de daarvoor noodige werken,
RIJNSBURG.'
Gemeenteraad.
Tegenwoordig alle leden. Voorzitter: 'de
burgemeester.
De notulen der drie laatst gehouden ver
gaderingen worden gelezen en goedgekeurd,
na enkele opmerkingen van den heer W.
L. v. d. Gugten.
Ingekomen o. a. een schrijven van Ged.
Staten, in zake salarisregeling burgemees
ter, secretaris, wethouders en ontvanger.
Minimum-salaris burgemeester f 2100;
wethouders 71/« pCt. van eerstgenoemd sa
laris, secretaris f 1890. ontvanger f 1050. Bij
combinatie van de functie van burgemees
ter en secretaris wondt het gezamenlijk in
komen verminderd met een vastgesteld pOt.
De heer Van der Gag ten merkt op. dat het
schijnt, dat de salarissen van genoemde £im>
tionnarissen de bijzondere aandacht vaa
God. Staten trekken; bijna elk jaar Is er
aandrang van die zijde om de betrekkelijke
salarissen te vorhoogen. Hij verzoekt den
uurgemeester zich te vorwijderenf om te
kunnen beraadslagen. De Voorzitter zegt,
niet van plan to zijn, dit te doen; hij is dit
niet verplicht^ bovendien is het een open
bare vergadering. Als de- heeren dit willen,
zal hij tot geheime vergadering overgaan.
Zij willen dit niet.
Het gaat nu om het salaris van burgemees
ter en secretaris (gecombineerd).
De heer Schoneveld vraagt of er een
voorstel is van het Dagclijksch Bestuur.
B. en W. hebben een voorstel, dat zich tot
de minima bepaald.
De heer Scnonevold vraagt of het salaris
van burgemeester en secretaris daarin be
paald la met aftrok van de combinatie-pro
centen. Zoo is het.
De Raad moet zich dan bij het door Ged.
Staten voorgestelde neerleggen.
Aan de orde is: Adres van de Vereen. Pa
trimonium ^Rijusburg", waarin wordt ver
zocht, ten le. progressieve heffing van den
H. 0.; 2o. minstens f 600 aftrek als onbe-
losfcb'aar inkomen; 3de. aanslagbiljetten vroe
ger te doen afgeven; 4e. laatste tormijn op
later datum stellen.
Do meerderheid van B. en W. stellen voor,
óon aftrek van onbelastbaar inkomen te be
palen op f500; de biljetten zullen voortaan
zoo vroeg mogelijk worden bezorgd; B. en W.
zijn ook voor progressieve heffing; deze
zaak is echter zoo belangrijk, dat de Voor
zitter zoo spoedig al© het kan aan de leden
een concept-verordening ter circulatie zal
toezenden.
Do heer Van der Gong ten wil het ontx>
lastbaar inkomen ©tellen o<p f600. Bij de in
komstenbelasting is dirt reeds f 600, terwijl
de Minister beloofd heeft dit bedrag te
brengen' op f800; hij maakt hiervan een
voorsteL De heer Schoneveld acht het uit
stekend, dat B. on W. gevoelen vc^h: pro
gressieve heffing van den H. O.; hu" ver
wacht, dat deze zaak spoedig zal worden be
handeld; ook verwacht hij, dat ditmaal de
menschen vroeger hun aanslagbiljet in huls
zullen hebben: October is zeer lastig voor
de menschen.
In stemming wordt gebracht het voorstel
van B. en W, om het onbelastbaar inkomen
te brengen op f 500. Aangenomen.
Do heer Van dor Gugten stelt n-u voor den
aft-rek van kinderen te brengen van f 25
per kind op f 50 per kind.
De Voorzitter vindt het beter, dit voorstel
in behandeling te brengen te gelijk met de
verordening op den te heffen H. O.
De verordening op het toelaten, enz., van
leerlingen op de O. L. S. is niet goedge
keurd. Van Ged. Staten terug ontvangen
raet verzoek van wijziging, le. loef tijd der
leerlingen: 5 jaar 6 maanden (opneming);
2e. de leerlingen moeten di© school verlaten,
na de klasse doorloopen te hebben, waarin
zij op 14-jarigen leeftijd zitten. B. en W-;
hob ben de bevoegdheid deze leeftijdsgrens
met één jaar te verlengen: 3e. tijd van
toelating is bepaald op 1 April Leerlingea,
die al onderwijs hebben genoten van hier,
of 'die zich in de gemeente vestigen, kunnen
ook op andere tijden worden opgenomen
4o. voor 1 April op nader vast te stellen
dagen, worden door het hoofd dier school
leerlingen aangenomen en ingeschreven; 5e.
deze verordening treedt in working op he
den (31 Maart 1919).
Op de 4de alinea beeft de heer K. vaü
Delft het niet begrepen. Hem ie een geval
tér ooie gokomon dat het hoofd dier school
een leerling op de lijst had, die nooit is
school gekomen. Deze kan dus wel meer kin
deren inschrijven, die van het onderwijs geed
gebruik maken.
De heer Van der Gugten vraagt of leer
lingen, die bijv. op 12-jarigen leeftijd de
klasse hebben doorloopen, niet van school
kunnen verwijderd worden.
De Voorzitter merkt op, dat die volgens
deze verordlening tot hun 14de jaar op school
kunnen blijven.
Van de gemeente Nieuwdorp is een ver
zoek ingekomen, om adhaesie te betuigen
aan de moti© van dezen Raad; de nadeelig
head voor het platte land, van de classifi
catie bij de salieering in het ontwerp-wet
De Visser constateeren de. Besloten de ge
vraagde adhaesie-betuiging te verleenen.
Vervolgens worden de stembureaus geko
zen voor de a. s. verkiezing van Gemeente
raad en Prov. Staten.
Benoeming Plaatselijke Schoolcommissie.
Gekozen worden dr. H. G. Jonker, dr. H
J. de Wolff en ds. Broekstra.
Bij de rondvraag passecren nog electriach
Jicht, het poten van boo men, toestand Zand
laan, overcompleet van distributie-ambtena
ren., bouwvenbod, in de gau/wte de revue,
waarna men overgaat tot geheime verga
dering.
KoninkL Fransche Opera-
Vrijdag a. s. geeft de Kondnkl. Fransdhe
Opera voor de laatst© maal in dit seizoen
„La Tosca'met als gast Zorah Doriy,
Huborman-Concort.
De beroemde violist BronisLaw Hu oer man,
die hetDvorige seizoen met zooveel succes
op 'n concert van het Stuclentenmiiziekgzei
schap „Sempre Crescendo" is opgetreden, zal
Maandag 7 April, gelgk per advertentie reedö
is aangekondigd, een vioolavond' geven In
den ^oyer van de Stadsgehoorzaal alhier.
Hij zal de bekende, mooie Stradivarius-
viooi bespelen, die hem; voor enkele maan
den te Weenen in zgn hótel werd ontstolen
en die na eenige weken van angst en spain-
nir-g weer in zgn bezit kwam.
Evenals op „Sempre" zal de piani3t Paul
Frenkel hem' begeleiden.
Nieuwo uitgaven.
„De Stuwing", orgaan van de Analer-
damsche Maatschappij voor jonge mannen*
„Mannen en Vrouwen van Bcteekonia''
(nieuwe reeks). Prijs per nummer f0.75,
per 6 nrs. bij inteokening f 2.25.
„Gustav Mahler" door Herman Rufcteru
Uitg. Hdlandia-drukkerij, Baam.
„Erfelijkheid", populaire beschouwingen
omtrent het tegenwoordige standpunt der
erfelijkheid door R. Hou wink Hzn., Mep
pol. Prijs f 1.90. Uitg.N. V. dr. „Florae
lia", Assen.
Afschaffing van nacht- en Zondagsarbeid
in de Loidsche bakkerij.
Mijnheer de Redacteur!
Naar aanleiding van de verschillende in
gezonden stukken in Uw blad verzoek ik
U, ook mg daarvoor plaatsruimte te ver-i
strekken.
Wanneer men zoo de verschillende mee1*
ningen nagaat, dan zien wij, dat een ge*
deelte voor laat afleveren ie, en een andeti
weer voor vroeg, zoo ook de commissi©, die
elf uren voorstelt, welk uur, naar ik ver now
men heb, zóó laat is, dat bij geen andere gr>>0
te gemeente een Later afleveringsujur be*
pa aid ia.
Het zal nu aan het oordeel' van den Raad
liggen, hoe straks dat afleveringsuur zal
worden bepaald, waardoor oen dier partijen
natuurigk haar zin niet krijgt. Waar nu bin**
non korten tjjdi de wet-mr. Aalberse in bo<
handeling komt. waarbtf het drie-ploegem
stelsel wordt voorgesteld; en men vermoede*
lijk nog vroeger mag afleveren dan de hier
in Leiden genoemde utren, dian komt bil
mij de ged-achteWaarom bij ons die strijdt
Irnmeis, bij aanneming dier wet, gaat de
gemeen te-verorden i ag te niet en moeten a l
le nieuwe maatregelen en mogelijke onkos
ten, die gemaakt zijn, als totaal verlies be
schouwd worden en zaL men zich opnieuw
aan die toestanden moeten aanpassen.
Er zou, volgens mijn begrip, suJechts éÓJi
uitkomst zijn, wanneer men als volgt han<
ddt.
Men heeft besloten tot afschaffing van'
nachtarbeid en daar men hier te lande ge
lukkig nog niet geheel en al aan banden'
ligt, besluite de Raad, dat het uur van afle
veren geheel vrij gelat n wordt. Het bedrijf
moet vrij kunnen concurreeren, opdat nochi
groot-, noch kleinbedrijf door middel eenefl
verordeniiug geknakt wordt. Ieder beeft
zteb' bij nieuwe omstandigheden aan te pas
een en alleen de capaciteiten van groot- of
kleinbedrijf zongen, dat dit bedrijf niet te
gronde gaat, daarbij zo<r£ dragende, dat da
beianigen van den arbeider niet geschaad
wonden.
Ik geef daarom den Raad' In overweging,
in dien zin de verordening aan te nemen,
opdat hij niet de oorzaak is van knellend*
banden, die later in de praktijk zich (kramen
voordoen.
Met dank voor de plaatsing,
J. MARK8
GEVONDEN VOORWERPEN.
3 ledige zakken; zilverbon van f2.60 (ge*
vonden in een R.-E. Kerk); medaillon melf
damesportret en haar; zwarte dameshand
schoen; sleutels; handwagen; zwart dames*
bont; 2 zgborden van een handwagen; porte-
monnaie met inhotid (w.o. één gevonden opj
het stations^perron); heeren parapluis; bril}
automobielketting; bril in étui; zwarte rg-
wielpomp; gouden ring met wit steentje; zak
woordenboek; 2 Fransche leesboeken; ring|
met 15 sleuteltjes; gouden potlood; kous;
zilveren armbandje; 3 bankbiljetten van f 10;
ijzeren raamhekje; bloedkoralen armbandje^
fluweelen zak; zwart handtaschje met zakjé
koek enz.; 10 witte zakdoekjes; wit tafellar
ken.
Gevonden in de olectriscke tram:
Fortemonnaie met inhoud; étui met kam!
en spiegeltje; een donkerbruine en oen licht
bruine glacé handschoen; zwarte reisfcasch;
zwarte schooltasch; overschoen; pakje klee
ding; damesparapluie.
Gevonden in het postkantoor. j
Een zilverbon van f 1.
Terug te bekomen en inlichtingen te ver*
krggen eiken werkdag, behalve Donderdags
en Vrgdags, van één tot drie uur n.m. ten
politiebureele alhier.
Novelle van WILHELM POEOK.
(Nadruk verboden.)
Do faldur (1) van hot fijnste batist deed
do bloeiende klour van haar gezicht bijzon
der goed uitkomen. Zij had4 echter een he
kel aan den sluier, die tob aan de heupen
neerviel.
Maar al zag Aslaug er in do vaderland
echo dracht oog goed uit, zij hield or toch
niet van. Zij handhaafde die slechts ter
wiilo van hot gebruik. Wat kleedde men zich-
daargindb in het Zuiden anders I Het was
zeker een soort natuurwet, dat mea zich
hier in zoo'n sombere kleedij stak. Evenals
voor de ijs vossen en ijsberen de witte klee-
ren passend waren, zoo pasten voor de
mod-emenschen, die over de bloetmlooze rot-
6en, do donkere lavavelden voortschreden,
de zwarte. „Hier treurt alles 1" was haar
eerste godaohte geweest, toen zij na haar
groote rei© voor heb eerst weer den voet op
den vaderlandschen bodem zette.
Na de kerk bezocht men de Sera. Dat
Was zoo van oudsher het gebruik. En daar
op verheugde Aslaug zich altijd het meest.
Do tScra was een vermakelijke oude heer
en ook Finnur, Aslaug's vader, stak wel
beschouwd vol humor. Die moest echter te
voorschijn gelokt worden. Daartoe diende
1) Hoofdbedekking in den vorm van een
brygisch© muts.
in de eerste plaats de oude Katla. Men gaf
haar echter dezen naam slechts achter haar
rug, want Katla beteekent heks mem noem
de haar zoo, omdat zdj uit de heksenstreek
afkomstig was, en zeker ook, omdat zij met
haar rimpelig gezicht en wanordelijk haar
op een heks geleek. In werkelijkheid heette
rij Aloör en was zeer ten onrechte aan dien
bijnaam gekomen, want het oudje koester
de, wel verre van een heks te zijn, de groot
ste vre©3 voor dio griezelige wezens. Heb
bijgeloof boorde zich in haar oud verward
hoofd al 8 de blaaswormen in de hersenen
van een aan de draaiziekte lijdend schaap.
Haar geloof in do waarheid van alle spook
geschiedenissen, die op IJsland de ronde
doen (en dat rijn er niet weinige), was on
wrikbaar.
Zij zwoer bij elfen, watergeesten en plaag-
zioko kabouters; zij had voortdurend te
kampen met nachtmerries en alle mogelijke
geestverschijningen, die haar vervolgden,
niet alleen 's nachtsmaar ook overdag. Zij
kende alle teekenon, waaruit men de toe
komst kan voorspellen. Zij bezat in een
voor haar omgeving angstwekkende mate
de gave van het tweede gezicht en Finnur
had meer dan eens gedreigd haar af te
danken, omdat zij hem alle meiden rebelsch
maakte. Do Sera waa het voorworp van
haar hoogste voreering, want aan den gees
telijken stand was volgens oude legenden
in bijzondere mate de heerschappij over de
booze geesten verleend. Er waren immers
vroeger priesters geweest, die meer van
heksen afwisten dan de hoksen zelf. Een
Sera vooral zoo'-n oude dio kon alles I
Dit vertrouwen beloonde Sera Halfdan,
dat moet, helaas, gezegd worden, met snoo-
den ondank. Aloör moest het op die Zon
dagnamiddagen geducht ontgelden. Finnur
hielp daarbij. .En Aslaug on Sigurd, die op
het punt stond student te worden, zaten
dan in een hoek op een klcerkist te schud
den van het lachen.
n
Aldus was mon op dien Zondag in de
pastorie bijeen. Sera Halfdan een Finnur
zaten aan tafel to dammen. Aloör hielp de
vrouw van den dominee met het wegzetten
en afwassohen van het koffiegoed. Aslaug
en Sigurd stonden voor 't raam naar buiten
te kijken in de „tun" 1), waar het
winterachtige grauw plaats maakte voor
het eerste groen. Sigurd was een groote,
slanke jongeling met een klein hoofd en
fraaie handen en voeten. Een levendig
temperament sprak uit zijn trekken en be
wegingen. De kin was krachtig gevormd
en verried groote energie. De vingers met
de rooskleurige nagels streken telkens door
het volle haar en trokken aan de uitsprui
tende vlashaartj es onder den neus. Is het
niet een moode iongen? schenen zij te zeg
gen. Aslaug leek bedaard, bijna bezadigd,
naast hom.
„Heb je Mar in de kerk gezien?" vroeg
Sigurd.
„Hij was er niet," zei Aslaug. „Hij stond
pp het kerkhof j toen wij aankwamenmaar
ia onmiddellijk daarop den berg opge
gaan."
„Mar i© een ergernis voor de gemeente,"
merkte de Sera, van het spel opziende, op.
„Vanmorgen bracht hij mij het legec-ien-
baek terug. Hij had weer brandewijn ge
dronken. „Beknor mij maar, Sera,-' zei hij
1) „Tun", het omheinde en gemeste graf
veld, dat da Uslandsche boeven omgeeft.
lachend, „ik trok me daarvan evenmin iets
aan als de Hekla, aan wier voet ik ben ge
boren. Wij zouden beiden niet zijn, wat wij
zijn, als wo geen vuur in 't lijf haddea."
„Een duivelscho kerel," zei Finnur ,.flÜ
moet in Groenland oen vrouw hebben."
„Spreek maar geen kwaad van Mar Vig~
fusson, als Kata er bij ia," zei Aslaug
lachend.
„Zij ia zeker verliefd op hem?"
„Neen, maar zij heeft veel met hem op.
Juilie weet immers, dat Mar het t eeken
heeft. Zijn wenkbrauwen komen aan el
kaar.
„Dat wil zeggen, dat- de heksen geen vat
op hem hebben."
Nu kwamen Aloör en de domineesvrouw
binnen.
„Aloör, dochter van Asbjörn, hoe otaat
het met ademhalen in de Bchuur?" zei de
Sera vroolijk togen het oudje.
„Het is erger dan ooit, hoogeerwaarde
Sera," antwoordde zij. „Het moet stellig
oen spook wezen. Het hcefb maar één oog;
ik heb het zelf gezien. En het haalt adem
als een blaasbalg men ziet een oog
gloeien als do maan en opeens is bet
verdwenen. Dan is het er weer weer weg
te er weer weer weg.'2
„Je bazelt, oudje," zei Finnur korzelig.
„U kan het Ranka vragen, die het hooi
voor mij naar beneden gooit. Ik ga niot al
leen in de schuur, God zij met onri D«
Sera moet komen en het met oen krachti-
gen vloek in een hol of in een been verbaa-
nen."
„Waarom niet?" zei d!e predikant. „Ik
verban alles, wat den Bijbel in den weg
staat. Slacht maar bijtijds een vetten ha
mel, dan hebben wij voldoende holle been
deren. Maar aJ© jouw spook een kater ia.
Aloör, betaal je tot straf een specie da-al-
der (muntstuk van f 2.40) in de kerkkas.'*
„Er waren meer spoken op do Oda-ur-
hoevo rond dan goed is," beweerde het
oudje heel ernstig. „Zij belagen ons. Als ik
maar kon, dan ging ik eiken Zondag aaar
het avondmaal. Hot was zeker een elf, die
Gullfaxi schichtig maakte; pas maar opf
Aslaug, dat zoo'n ondoraórdsch wezen je
niet als bruid meeneemt."
„Dat is de schuld van Kari," zei Aslaug.
„Ik heb onlangs gezien, dat bij bezig «ras
steenen in het elfengat te werpen. Maar
dat hindert niet. Als ik een elfen vrouw
word dan doe ik jullie niets dan goeds. Aan
jou en Ranka bijvoorbeeld geef ik oen hark,
die vanzelf zwaait; dan kunnen jullie bij
den oogst c*p een hooimijt liggen te sla
pen."
„Kari is oen slechte kerel," zei Aloör
toornig. „Heeft bij niet onlangs na zons
ondergang den vos bij zijn naam genoemd
en ontbrak er den volgenden morgen met
een schaap
„Wij zullen Mar Vigfusson al© knecht
huren," zei Finnur„voor hem hebben de
booze geesten respect
„Dat is al te mal," zei Sigurd in het
Deensch tot Aslaug. „Maar kom, laten wo
samen een poosje gaan rijden."
HL
Zij liepen door de tun" naar de weide,
waar de paarden van de pastorie met die
van de gasten der Oddurhoevo graasden.
Gullfaxi kwam dadelijk zacht hinnikend na
der, door een stukje suiker uit den zak van
Aslaug's rok aangelokt. Sigurd had cemge
moeite zijn zwart paard, Loki, te vangen.
Aslaug gooide den toom over den kop
van Gullfaxi, legde den zadel op zijn rug,
