No. *8124.
LE5DSCH DAGBLAD Maandag 31 Maart.
Tweede Blad Anno 1919.
GEMEENTEZAKEN,
BINNENLAND.
RECHTZAKEN.
Uslasad's Bekoring1.
Bonoouiugtui au ontslag.
Door do riariLüelijitö Sc^ociucoiinTussie
wordt, ter voorziening in do vacature, Ont
staan door het overriden van oen heer N.
Brouwer voor lid harer Commis.ie de vol
gende aanbeveling, bü loting opgemaakt, ge
daan, de lieeren J. B. Kanipschuui, oua-hoold
eener school in Ned.-Indie, en i. B. Me/nen,
idem te Leiden.
B. en W. geven in overweging den heer
A. Kist voor het tijdvak van 1 Febr. 19 :9
tot 1 Febr. 1922 te bes tend gen in d? be
trekking van stadsgeneesheer.
Met betrekking tot het verzoek van den
heer P. Iloestra, om eervol ontstag a's
Onderwijzer aan de 0- L. school der 3Je kl
No 4, marleen B. en "W. <sp, dat de heer
II. 30 Juli 1914 v-rtl b'uoeirl tol
onderwijzer aan geme'de school, doch dat hij
wegens verblijf onder do wapenen nog niet
;n dienst kwam.
Daar hij dien tengs vol ",e zrjn betrekking ntet
heeft kunnen aanvaarden, lean evo'gens
bur college, bezwaarlijk van o-tslag sprake
zijn en geven z'n dan ook in overweging
te volstaan met intrekking van hei benoe-
min^bnslnit.
Verhoogtng begi ooting, dienst 1919. I
Het laat zich, volgens B. en W., axnzwn,
dat vooir betalingen, in verband met do
biitengewone tijdsomstandigheden, het kas-
geld niet vo'doonlo zal zijn. Een verhooging
van de. posten voor opneming en aflossing
var kasgeld met f 1,000,000 wo.dt noodig
geacht. B. en W. stallen daarom1 voor ge
noemde posten op de begrooting te ver-
hoogen met fl,COO,COO.
Geen lichtbeperking in cafds on winkels meer
De verbetering, welke in den aanvoer van
steenkolen valt waar te nemen on naar alle
vooruitzichten wel blijvend geacht mag wor
den, maken, volgens B. on W., het gc-
wenscht het voorbeeld van Amsterdam te
volgen en de verordening op de beperking
var de verlichting van winkels in te trek
ken Een daartoe strekkende ontwerp-veror
dening wordt door hen aangeboden.
Het sluitingsuur voor vergunnings- en ver-
tofslokaliteiten en logementen, dat op- elf
uren was gesteld, zal vanzelf weer midder
nacht worden.
v Heffing van rechten voor onismofting.
Bij het zeer aterlc stijgend nadeolig over-
etbot van den gemeentelijken birmett'Vjn-
ïienst, aohtten 5. en W. thans den tij ge-
iconVsn, om in dc kosten van ontsmettingen
een tegem'oetkoming te vorderen van de di
rect belanghebbenden. De verke 5'ko aostvm
willen zij echter niet op belang/ie' binden
verhalen, omdat ook de gemeente belang er
bij heeft, dat ontsmet.bigen geschieden. On-
en minvermogenden blijven geheel vipgest \J.
'Daartoe worden nog gerekend personen mal
'een inkomen beneden f 1200; voor hen, wier
inkomen van fl'200 tot P2000 bedraagt,
wordt geheven voor vertrekken van een in
houd van 50 kub. M. of minder t' 5voor
hen, wier inkomen f2000 of meer bedraagt,
8 Voor eiken 25 kub. M. of gedeelten
''daarvan boven 50 kub. M., 20 pilt. uwer.
Voor afzonderlijke ontsmetting van pedue-
goed, enz. voor elke ovenvulling f12 vooi
dc eerste groep en f20 voor de tweede
groep Voor andere verrichtingen door den
ontsniettingsdienst wordt het tarief naar den-
zelfden maatstaf verhoogd, lisn en ander
hebben B., en W. neergelegd in een veror
dening, welke zij den Gemeenteraad ter vast
stelling hebben aangeboden.
Ciecu progressieve gasprijsregeliug.
Door do Buurte-eommlssia uit de Leilsche
arbeidersbeweging was een* adres gsr.cnl
aan den Gemeenteraad, houdende het verzoek
ever te gaan tot do invoering van een pro
gressïeve gasprijsregeliug. B. en W! hebben,
naar aanleiding van dit verzoek, advies ge
vraagd van oom «Issarissen der Stede.yks
Lichtfabrieken en commissarissen advisieren
in geen geval tot een progressieve gasprijs-
regeling over te gaan, zooals in het adres
wordt gevraagd, daar voor een gemeente
ai de onze het verlies, dat men zoodoende
aan de eene zijde kreeg te lijden, onmoge
lijk aan de andere zijde valt goed te maken
en het bedrijf derhalve de gemeente aan
merkelijk zou bezwaren. Uit een vergelij
kenden staat, door de commissarissen Ln hun
rapport ingelast, blijkt, dat Leiden, wat den
gasprjjs betreft, met tal van groole en mid
delgroots gemeenten den toets der b'üjjk-
beid zeer good kan doorstaan.
B. en W. geven den Raad in overweging
afwijzend op hot adres te beschikken.
Beschikbaarstelling Tau distrihutieartikelcn.
Door ed afd. Leiden van den Kev. Soc.
Vreuwenbond is d.d. 12 Maart oen adres
gericht aan den Gemeenteraad, met het ver
zoek, verschillende levensbehoeften: gas, sa
jet, aardappelen, suiker, melk, enz. in rui
me: e hoeveelheid en tegen lagere prijzen
beschikbaar te stellen. B. 'en W. merken, naar
aanleiding hiervan op, dat lo. de voorraden
sajet door het Kijk zijn opgevorderd, om tot
kousen en sokken te worden verwerkt. Doze
lo user, en sokken zuilen eerstdaags onder de
bereiking worden gedistribuesrd; 2o. dat de
gemeente op de kwaliteit der aardappelen
geen contrüle Iran uitoefenen, aangezien ook
zij moot accopteeren wat haar van Rijkswege
moet worden toegezonden; 3o. dat h:t euikcr-
rsnteoen door de Kegeering is vastgesteld;
4o. dat vermoedelijk mot 1 Mei do melkrant-
soeneering zal vervallen.
Verder merken B. en W. op, dat de var-
kensinesterij geen resultaten, heeft opgele
verd, maar dat een ruime distributie van
faardenvleesch heeft plaats gehad en dat
thans gezouten spek verstrekt wordt
Extra-subsidie aan „Schoclklndervoediiig".
Foor de -rereeniging „Schoollandervoe
ding", werd, behalve de gewone jaarlijk-
sctie subsidie van f1500, welke op de be
grooting van 1919 is uitgetrokken, een extra
subsidie ton bedrage van f5000 gevraagd.
Deze aanvrage houdt ook ditmaal verband
met do buitengewone tijdsomstan l'ghedbn.
Het tekort over het loopend© boekjaar moet
dientengevolge, niettegenstaande de giften
en bijdragen van particulieren, ongeveer
f 61X1 meer bedragen dan in het vorig boek
jaar op plm. f5200 wordt geraamd.
Tn deze omstandigheden zjjn er, volgens
B. en W,, wel termen aaniwezig, om ©en
cxtia-subsidie van f5090 toe te kennen.
Wijziging vvn con Kaadsbcsluit inzake
aankoop grond ondor Loidordorp.
Aan den aankoop van eenige peroeelen
grond onder Leiderdorp in de vergadering
van 20 Februari, werd de voorwaarde ver
bonden, dat alle bjj acte van 31 Maart 1916
gevestigde servituten ten behoeve van deze
perceelen zouden vervallen.
Jnmiddels is gebleken, dat de Maatschap-
pij „Nationaal Grondbezit", van welke Maat
schappij de grond werd gekocht, geen eige
nares is goworden van het geheel, daar een
smal strookje in het bezit is gebleven van
de firma Boot, welke firma geen afstand
van de door haar verkregen rechten wensoht
te doen. ook niet tegen betaling. Als ge
volg aan een en ander stellen B. en W.
voor do voorwaarden van aankoop ta wijzi
gen opdat deze overeenkomstig den werke-
lijken toestand zullen worden gebracht, zoo
als dit in de niouwe voorwaarden is aange
geven.
Verhuring van land onder Leiderdorp.
Tr. verband met den aankoop van eenige
perceelen onder Lcidcrorp, wenddde de heer
J. de Graaf aldaar, die deze perceelen van
de vroegere eigenaren in huur had, zich tot
B. en W. met het verzoek het land, dal een
oppervlakte heeft van plm. 5.33 H.A., ook
weder van de gemeente te mogen huren en
wei voor f300 per H.A.
B en W. geven deu Raad in overweging
daaitoo te besluiten onder conditie, dat ge
nekt wordt, dat de huur is ingegaan 1 Ja
nuari 1919.
Regeling der jaarwedden van de leeraren
der H. B. S. en het Gymnasium.
Ter voldoening aan de bjj de behandeling
van de voorstellen inzake de herziening van
da jaarwedden van -de leeraren en leerares
sen der beide Hoogere Burgerscholen en het
Gymnasium door aanneming eener motie van
den heer Reimeringer om ook de leeraren in
de gymnastiek en het teekenen in dezelfde
verordening op te nemen, hebben B. en W.
een drietal gewjjzigde concept-verordenin
gen den Raad .aangeboden, waarin met den
in do motio uitgedrukten wensoh rekening
is gebonden. Het is B. en W. slechts na veel
wikken en wegen mogen gelukken in deo
geest der motie een regeling te ontwerpen,
welke, naar zij hopen, in de practrjk niet
ai te veel moeilijkheden zal veroorzaken.
In tegenstelling met de leeraren en leera
ressen in het teekenen bjj het Middolbaar en
het Gymnasiaal onderwijs, bleek het echter
niet mogelijk de ontwerpen-regeling ook ten
opzichte van de leeraren on leeraressen in
de gymnastiek reeds dadelijk in werking te
doen treden. De leeraren cn leeraressen in
do gymnastiek genieten één traktement voor
hun gebeelen werkkring, onverschillig dus,
of dio wordt uitgeoefend aan hot Gymna
sium, de Hoogere Burgerscholen, de Kweek
school of de lagere scholen. De niouwe re
geling voor de hiei bedoelde leeraren en
leeraressen kan derhalve niet eerder in wer
king treden, dan nadat een afzonderlijke
trakteracntsrogeling ook voor de Kweek
school en de tagore scholen is vastgesteld.
Wat de salarissen betreft, verwijzen B.
en Vi naar de verordening. In verband met
de aanzienlijke traktementav.rb t ring ach-
tes B- on W. het rationeel, dat de perso
neel© toelage, welke de leeraar in de gym-
uastiek aan do H. B- S. voor Jongens (de
heer Steyns) in dea vorm van een kostelooze
ambtswoning geniet, te laten vervallen, waar
mede de betrokken leeraar genoegen neemt.
Krenten- en sucadebrood. Dö Minister van
Landbouw hooft, met wijziging: voor zoo
veel noodig van de bestaande voorschriften,
bepaaldlo. dat krenten en/of sukade-
bröod. bereid van Rogeoringsbloem, zal mo
gen worden v^rkoohb uitsluitend tot een
gewicht van 60 gram, 250 gram en 500 gram
2o. dat dit krenten en/of eukadebrood
slechts kan worden verkocht tegen inleve
ring van wittebroodbons, vertegenwoordi
gende een gewicht van respectievelijk 50,
200 en 400 gram3o. dat voor krenten- en/of
sukadebrood geen maximumprijs zal gelden.
Kaas, room, coiz. In een circulaire tot do
burgemeesters deelt do Minister mode, dat
thans dp aanmaak geoorloofd is van vol
vette kaas, room, gecondenseerde melk, ge
condenseerde taptemelk, melkpoeder en mar
gere melkpoeder, terwijl ook het vervoer
van deze artikelen, mot uitzondering van
gecondenseerde» taptemelk, geheel vrij i9.
Uitvoer van klompen. Op con vraag van
den heer Van de Laar betreffende het weder
toestaan van don uitvoer van klompen,
luidt het antwoord van don Minister van
Landbouw
De uitvoer van klompen is sedert 21
Maart weder toegestaan en zulks tot een
hoeveelheid van 1,000,000 paren klompen.
Ten eindie dc Nedorlandscho klompenindus
trie zooveel mogelijk van dezen uitvoer te
doen profiteeren, worden slechts uitvoer
vergunningen yoor dit artikel verleend aan
ljlompenmakers, zoodat ingovoordo par
tijen uit het buitenland niet door willekeu
rig© exporteurs kunnen worden uitgevoerd,
om zoodöondo do Hollandsohe klompenin
dustrie te benadeelen.
Hel s.s, „Dardanus". De „Dardanus", van
do Ned. Stoomvaart-Mij. „Oceaan", die te
Amsterdam van Java arriveerde, heeft de go-
lioelo uit- on thuisreis, met inbegrip van een
verblijf van circa zes weken in Indië, binnen
den tijd van vier maanden volbracht. Hot hooft*
en kostbare lading koloniale producten aange
bracht o.a. 12.000 kisten thee. 2000 ton tapioca.
12.000 balen koffie, enz.
Het ontslag van schepelingen van de „Heems-
kerek". Op do vragen van het Kamerlid Hit-
gonholtz betreffende het venloenen van ontslag
aan schepelingen van Hr. Ms. „Heem&korok",
en wijziging van do verlofregeling voor ©ver
dienende vrijwilligers rnel het oog op hot zoe
ken van een werkkring luidt hot antwoord van
den Minister van Binnenlaindsche Zaken ad. int.
Minister van Marine o.m.:
„De commandant van Hr. Ms. „Hocm-skerck"
verkeordo aanvankelijk in do meening, dat al-
losn de verzoeken om ontslag van kostwinners
on gehuwden zouden worden in overweging ge
nomen. Dat genoemdo commandant de aau-
vrag-on van bijna 50 schepelingen, 'dienende
aan boord van genoemd pantserschip, geduren
de vele weken zou hobbon aangehouden, is niet
juist.
Het is niet gebleken, dat de ovordienende
vrijwilligers, bij het zoeken naar oen burgèr-
bc-trekking, veel grootero moeilijkheden zouden
ondervinden dan de miliciens. Integendeel is
het opvallend hoe gemakkelijk V6el vrijwilligers
in een burgerbetrekking kunnen wórden go-
plaatst.
De meoning, dat do bestaande verlofregeling
voor het zooken var een werkkring, geheel on
toereikend zou zijn, wordt dezerzijds niet ge
doold. Voor wijziging van deze regeling bestaat
dan ook geon aanleiding."
De Bimienscheepvaart-iegcling. Aan
een antwoord van dm Minister van Land-'
bouw. NrjverheM en Handel op schriftelijke
vragen van het Kamerlid mr. Van Bjre3ieyn
is ontleeDd, dat de Mini.ter het niet wen-
schelijk acht tot principieele wjjzïging der
Binnenscheepvaartregeling over te gaan,
a'voren3 hy in het bezit i3 van het advies
der door hem benoemde commissie.
Voorts deelt de. Minister mede, dat, zoo
lang de beurtlijstregeÜng gehandhaafd
blyft, het niet m-ogelyk is orders te geven,
waarbij de tarieven beschouwd zouden moe
ten worden ah tnardmum-tarieven. De om
standigheden hebben inmiddels reeds geleid
tot verlaging der aanvankelijk geldende ta
rieven met 15 pCt., respect 13 pCt Een
commissie zal benoemd worden om den Mi
nister voor te lichten omtrent de tarieven,
die in de naaste toekomst zullen moeten
gelden. Ook herhaalt de Minister zijn ver
klaring, dat geen definitieve regeling oer
Binnenscheepvaart tot stand zal worden ge
bracht, zonder medewerking der wetgevende
macht
Arbeidsvoorwaarden bij de Haringvisseherij
Men verzoekt van werknemersz ij de opne-
mirug van het volgomde
Sedert begin Januari worden er tussoheo
de Ned. Vereeni.ginig voor de Haringivissoho-
rij en den "Ohr. Zeeliodeubond> onderhande
lingen gevoerd over de arbeidsvoorwaarden
bij de haringvi^Kïherij. De bestaande rege
ling voor d© trawlvisscherij bleef ongewij
zigd. Beide partijen plaatsen zioh op hot
standpunt, dat ernstig gepoogd moest, woe
den om in dezen tijd elk conflict te voor
komen, terwijl de C. Z. gelet op de on
zekerheid in het bedrijf, van meefcaf ver
klaarde in het adgemeen genoegen te zullen
nemen met de loonregeling van 1918. De in
stelling van een loon raad. werd voor de toe
komst wensoheiijk geacht, terwijl beid© par
tijen het er over eens waren, dat het „varen
op zegen'' geleidelijk dient vervangen te
worden door een regeling, die een minimum
loon garandeert, gecombineerd met een pre
miestelsel on met gedeeltelijke afsehaffing
van emolumenten.
Dezer dagen is overeenstemming op de
hoofdpunten bereikt; over enkele minder bö-
ianigvijke kwesties wordt nog onderhandeld.
Zoolang eöhter de regeling niet definitief
is vastgesteld, kan er natuurlijk van mon
steren voor de li aringvioscherij geen sprake
zijn.
Brandt/oorschriften voor kazernes. Nu bij
don kazernebraad to 's-Gravenrhage gebleken ia,
dat het toezicht op de brandblusch middelen,
oqz. to wenschen beeft overgelaten, worden al
lerwegen orders gegeven ter voorkoming van
brand en tot het nemen Yan maatregelen, tegen
oventueele kwaadwilligheid.
Zoo heeft, volgens „Do Tel." de commandant
dor Hde divisie thans bepaald:
De afsluiting van rustkamers moet zoodanig
aijn, dat het pcractisch onmogelijk ia zich met
behulp van een valschen sleutel toegang te ver
schaffen. Het toelaten van personeel op een
rastkamer mag alleen geschieden door dengene,
die met het toezicht op die rustkamer is be
last. Op de gedragingen en handelingen van
dat personeel moet nauwkeurig acht worden ge
stagen, terwijl alleen personeel mag worden
toegelaten, dat in alle opzichten vertrouwd is.
Rustkamers mogen nimmer geopend zijn, ter
wijl zich aldaar geen personeel bevindt Eet
open cn sluiten geschiedt steeds door dengene,
dio met het toezicht is balast; dezelfde persoon
overtuigt zich, wanneer daags op de rustka
mer werkzaamheden zijn verricht, dat ailes in
arde is.
Wanneer rustkamers gelegen zijn in een af
zonderlijk deel van het kazornegebouw. moet
de toegang tot dc trappen of gangen, uitsluitend
tot dat godoelte toegang gevende, verboden zijn
voor allen, dio niet uiihoofdo van bevolen dien
sten of krachtens hun positio daar moeten zijn.
Van andere niet bewoondo lokalen (bijv', werk
plaatsen van werklieden); dio daarvoor in aan
merking komen, behoor en voorschriften gegeven, i
ie worden in den geest van het vorenstaand®.
De comiruwideercnde officieren behooren hun
vollo aandacht te wijdon aan hel voor de kazer
ne of kazernes bestaande brandvoorschrift on
zich herhaaldelijk te overtuigen, dat hot perso
neel, voor de uitvoering die voorschriften aan
gewezen, op do hoogte is van zijn taak.
Voorschriften behooren to bostaan voor het
doen van rond® in de kazernes tusschcn „licht
uit" en de reveille, terwijl geregeld officieren
moeten worden aangewezen voor het controlee
ren van dezen diepst.
Huldiging der Ned. Ambulance in Frankrijk.
De Noderlandscho ambulance in Frankrijk,
die gedurende den heelen oorlog in het Pré Ca
talan te Parfjs geweest is en sedert zes wekon
naar Valenciennes verhuisd is, werd offioioeT
gehuldigd in het „Hospice-GenoraJ", waarvan
het een groot gedeelte in beslag heeft gen©'
in<m. Bij deze huldiging waron alle leden vaa
de ambulance tegenwoordig en verscheidcno
autoritei tem
De chèf der ambulance, dr. mr. Tienhoven,
sprak een redevoering uit, we'.ke rede werd be
antwoord door Tauchon, mairo van Valencien
nes. Maurice Gaudolphe bracht namons den Mi
nister van Buiteniandscbe Zaken, den dank
van de Fransche regeering, terwijl hij tevona
hot leedwezen van Allizó vertolkte, over diens
afwezigheid door zijn vertrek naar Oostenrijk
Gaudolphe sprak oen lofrede uit op Nederland.
Een Hollander Jsr dood veroordeeld. De
krijgsraad van het grooto hoofdkwartier heeft
doa Hollander Gill® Timmerman, oud 52 jaarr
Ier dood veroordeeld. Timmerman had vrij ge-
Fiiimen tjjd vóór den oorlog in België gewoond,
was 29 April 1918 gearresteerd onder beschul
diging van epionnagf ten gunste van Duit.sch-
iand. Sedert 1916 had hij tal van Belgen op
zijn aanwijzingen doen doodschieten, anderen,
werden uit kracht van zijn verklaringen ver
oordeeld tot dwangarbeid. Hij bekende dc ten
laste gelegde feiten cn beweerde als onzijdige
zich in dienst van DuilschlaLd. to mogen stel
len. De auditeur-militair antwoordde, dat hij
als inwoner van België misbruik had gemaakt
van do ga-stvrijheid van dit land.
De verdediger pleitte verzachtende omstan
digheden maar de krijgsraad heeft hem, do
feiten bewezen achtende, ter dood veroordeeld.
Nederland en België. Op de oonforentic
te Brussel der socialistische partijen uit
Nederland en België verklaarden de Bel
gische gedelegeerden zich tegen elke
annexatie, maar voor een bevredigende
oplossing van de Scheldekwestie en be4
kanaal van Genfc.
Eenparig was men van meening, dat er
besprekingen tussch-en de Belgische en N®
dcrlandsche regeeringen dienen gevoerd te
worden, alvorens de vredesconferentie een
besluit neemt, omtrent de Belgische veo>
zaekon.
GEVEILDE PERCEELEN.
Gehouden verkooping in het notarishui#
aan „Den Burcht", te Leiden, op Zaterdag 29
Maart 1919, ten overstaan van mr. H. M.
A Goebergh, notaris te Leiden: NoossloiaJa-
plein 6a, in bod f11,800koopar de heer
Z. A. Smdti q.q., voor f12,400; Kaiseraöraat
53, in bod f5100, kooper de heer W. v. dL
Hoogt q.q., Langegracat 28, in bod f1500,
koopor de heer Jan Segaar, voor f1800;
Langestraafc 55, in bod f1900, koop*r de
heer O. Ll van Dam:; Rynstraat 11 (Oegst-
geesb) in bod £1900, koopesr de heer J.
Bunnik voor f2010.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
J. J.f mellkverkooper te Lolden, stond te
recht, wegens het als volle molk voorhai-
den hebben van melk, -dli© bl-ëck met water
vermengd te zijn.
Beklaagde zeide, dat hij de melk van an
deren heeft ontvangen.
Als getuig© werd gehoord dr. J. J. van
Eek, JiTOcteun-sckeikundiSge hij den Gein,
Keuringsdienst van eet- en drink waren al
hier, die voriktaarde. dat de by -dezen melk-
verkooper in beslag genomen melk met wa
ter waa vervalscht.
Als gemachtigde van beklaagde trad op
mr. P. E. Brdët, alhier, die getuiige-desku ±-
dig-e een aantal' vragen deed; o .a. vroeg 'hij,
wat volle melk is, waarop <k>zo antwoordde-
dat het hem verwonderde, dat gemachtigd©
dat niet wist, omdat de definitie ©r van
in de verordening staat.
De verdediger me&ürdo op zijn. beurt, dat de
i)
Navolïo van WILHELM FOECK.
(Nadruk verboden.)
I.
Asinng, de dochter van Finnur van do
,'Oddurhoeve, reed aan haars vaders zijde
naar de kerk. Men zag het aan haar Uou-
jdiLng, dat zij zich haar afkomst bewust was
en zich dó rijke erfdochter voelde. Zij zat
aki een man in den zadel, doch dat is bij de
Uslandschè vrouwen niets buitengewoons.
JDo trots, dio uit haar verschijning sprak,
lag in haar houding en in haar blik. Haar
yvolgdten, eveneens te paard, do meiden en
knechten van de Oddurboeve. Niet alle
.eenige hadden moeten thuisblijven om \oor
heb vee te zorgen, 'b Was echter een statige
Btoet. De overige kerkgangers to paard
maakten eerbiedig voor hen pl&ntg en
Björn, de jonge visscher, die naast de
kerkdeur stonid, steeg heb bloed naar do
■wangen.
Want. de Oddurboeve was do grootste in
'don omtrek.
En men beweerde van Aslaug, dab zij
eiken dag op zijn Groenlands op haar vin
gors narekende, dlat zij van de Noorweeg-
sciio koningen afstamde.
Dien namiddag had do veerman, Oliver
Isloifson, bij wien men gewoon was na do
.kerk bijeen te komen, niet over gebrek aan
bezoek to klagen. Behalve de menschen van
'de koop plaats, die Zondags met voorliefde
,fcot aan do Sachsbeek reden, bevonden er
'zich meer kerkgangers dan gewoonlijk iu
het vertrek. De mee sten waren boeren
maar or waren ook eenige visschers. H-et
g03prek draai do om Aslaug.
Onder den invloed van den meegebrach-
ten drank begon Maf Vigfusson, dien allon
vooral clo vrouwen, gaarne mochten lijden,
te rijmen. Men rekende hem tot do „h&g-
maoltir men" dat zijn menschen, wien,
krachtons een goddelijke schenking, een
dichterlijke tong deelachtig is geworden.
Maar men ging toch niet gaarne met hem
om, waait hij was oen vagebond en allerlei
geruchten waren or over hem. in omloop.
Björn stond in oen hoek. Hij dronk geen
brandewijn, maar luisterde aandachtig
naar alles, wat er gesproken werd.
,,Dat is een duivelsche deerne," riep Mar
Vigfusson. „Heb irillie gezien, hoe haar
oogen vanmorgen vonken schoten naar do
jongens? Zij lichtten alg de zeo: „Kom,
jongen, waak bij mij op de bergweide, het
is in hot hartje van den zomer!"
En daarop joegen hij te reciteoren
Aslaug van do Ocldiirhoeve,
Po boerendochter van den prooten „baer", (l)
3RlJdt övor 't land als Ran over do zco.
Haar hengst heet Hoogmoed.
Genoeg jongo mannen komen naar don hacr.
Draven het orf op cn kloppen aan dc deur:
„Ik wil aanzoek doon om Aslaug van de Oddur-
(hoeve."
..Rijd maar weer terug. Ragnar.
Honderd schapen heb jij mUn vader duizend".
„Wat donk jo wel, Björn, visschcrsjongcn van
(het fjord,
't Is maar oen armzalig leven bij kabeljouw en
(traan."
..Rljd maar weer naar Reykjavik, Jon.
Ren student is niet veel. oen baljuw ïets meer."
Als Aslaug van do Oddurboeve zich ooit verlooft,
Dan moet het do koning van Hoorwegen zijn.
j Men lachte en juichte Mar toe. De
zwarte Karitas, Oliver's dochter, keek hem
1.) Baer boerenhoeve.
met haar glanzende oogen bewonderend
aan. Björn zei niets. Bij den versregel
„Björn, jij visschers jon gen van het fjord",
had Mar hem plotseling aangekeken, en
oen paar boeren hadden grijnzend hun hal-
zon naar hem omgedraaid. Dab ergerde
hem. Hij greep zijn muts en ging heen.
De zotn was reeds ondergegaan. Een
prachtig avcundglooien, zooals slechts do
IJölandsche hemel vertoont, overgoot het
rotsachtige land meb purperen vlammen
en zette als het ware de gletschers aan den
horizon in brand. In allo kleuren gloeiden
da wolkonals bon to koningssloten, strij
dende reuzen, steigerende rossen, stonden
zij aan de lucht. Björn wierp zich op het
eerste van hen en vliegensvlug ging het als
do stormwind naar de Oddurboeve.
Het gerinkel van glazen, en heb ge
schreeuw uit Oliver Isleifson's kamer wier
pen hen van zijn ros. 4jDet drinkgelag was
in vollen gang. Minachtend trok Björn zijn
schouders op. Wat had hij met die daar te
maken? En liij ging naar do weide, waar
de ruigharige paarden der gasteai met
s aamgeko p p el dö pcoten graasden, wierp
zich op zijn oude bruine en reed naar bene
den, naar het fjord.
o
Ze Zondagen, - dat. er kerk was, waren
Aslaug altijd bijzonder welkom. Niet alleen
om den rit, ofschoon zij dien heel genoeglijk
vond, en ook niet, omdat zij naar openlijke
bewondering hunkerde Het deed haar wel
aangenaam aan, dat zij, als zij kwam aan
gereden, de oogen der jongens op zich
voele rustendan gaf zij Gulfaxi heimelijk
een duw met haar hielen,.opdat hij uit zijn.
telgang in oen bevallige-n draf zou over
gaan. Zij was immers een meisje! Maar
hoogmoedig, zooals Mar .Vigfusspng haar in.
zijn lied schilderde, was zij eigenlijk niet.
Zij was alleen andere dan andere boeren
meisjes. Zij ging er natuurlijk een beetje
prat op, dat zij van een Noorweegsehen ko
ning afstamde, zooals een oud geslaehtsr
register meldde. Maar dat was eigenlijk
niets bijzonders; dat konden andere c-ude
inheemsoïic boerengeslachten ook van zich
zeggen. Alle IJslanders beroemden er zioh
gaarne op, kinderen van het oude reuzen-
geslacht der Noordlandvaarders to zijn,
dat als 'n vlucht edele valken voor duizend
jaren hun klauwen in hot hooge IJsland
had geslagen. In haar aderen vloeide,
naast het zware bloed van do vaderlijbo
voorvaderen, het lichte, dartele harer
Deensche moeder. Toen die gestorven was,
had zij een tijdlang bij de bloedverwanten
in Denemarken doorgebracht. Zij had het
prettig gevonden in dat vriendelijke laud,
ond'er die fijne, vroolijke menschen. Ja, heb
was mooi daar, waar do aarde zich als een
tïjpijt uitstrekte, alle licht zonniger straal
de, allo kleuren vroolijker gloeiden, waar
hot. leven een bonte bal was, waarmede de
kinderen speelden waar de dagen met ge
zang ontwaakten, de avonden met muziek
naar bed gingen en zelfs de nachten nauwe
lijks de stilte kenden, die groote, eind'e-
looze stilte, waaronder de kinderen van de
middernachtzon op hun vaderla-ndsche
beemden voortschrijden als op den hodem
van een zco. Dat maakte, dat Aslaug andere
was.
Zij verheugde zich ten eerste op de kerk
zelf. Do godsdienstoefening was altijd een
aangename afwisseling in het alledaagsche,
eentonige leven. De kerk was wol slechts
een kleine, leelijke houten barak en daarbij
nog scheef, ten gevolge van do laakt©
aardbeving. Maar van binnen waa zij toch
zeer indrukwekkend. De Sera (1) Halfdan
kwam cn plaatste Ach voor het altaar. Hot
witte gewaad over den talaar en heb witte
haar, dat. in lange, golvende lokken over
de purperen stola viel, glinsterden als
sneeuw. Als con zon vlamde het grooto
gouden kruis op zijn rug, cn Aslaug meende
te bemerken, hoe de gekruisigde Christus
met eon pijnlijke wolgovailigen glimlach
van uit het alfcaarschildlerij op den eerwaar-
digen geestelijke en drager van het. heiligo
symbool neerzag. De gemeente zong en de
Sera keerde zich om. Hij begon de litanie
en de gemeente antwoordde, waarbij men
af en toe opstonddan volgde de preek,
waaronder nu on dan dezo ol ge no van de
boeren, van den verren rit vermoeid, zaoht
indommelde. 9
Heb avondmaal was altijd het ihteroa^
santst. Dan stopden de mannen in hun
ruime broeken en korte duffelsch© jekkers
als zwarte zuilen voor het altaar, om het
sacrament te ontvangen. Aslaug volgde dan
in den stoet der vrouwen. In de deur der
sacristie bevond zich een glazen ruit en in
het voorbijgaan moest zij er altijd in kijksn.
Heb glas toonde haar, hoe de eigen gestalte
voordeclig bij die der andereu afstak. De
zwarte rok en het keurslijfje sloten nauw
aan en dedeiL de evenredige lijnen van haar.
figuur goed tot haar reoht komen. Het',
kostbare zilveren borduursel op den flu-
weelen gordel, op den rok en op den rand
van het keurslijfje kwamen schitterend uit'
tegen het zwart on do filigrain-knoopeh
van don voorhoofdsband flonkerden. Nie~(
mand .stond de feestelijke dracht zoo goed
als haar.
1) Dat is Sire (titel van den geestelijke)..
(Wordt vervolgd).
