LEID
DAGBLAD.
Officieels Kennisgevingen,
"staosnieuws
Nederland en de Oorlog
TWEEDE KAüfiEB.
TRIJS DEI? ADVERTENTIEN:
,Vflo 1—45 regels f 1.05. Iedere regel meer
f. 0.20. Kleine advetlcaticQ van 30 wcor-
::dcn 50 Cents contant; elk tiental woorden
rr.ner 12'/» Cent.—Incasso volgens pestrecbt.
Voor evenlüècle opzonding van brieven 10 cent
po; lo te betalen. Bewijsnummer 5 Cents.
Bureau Hcordsindssleh, Telesoonruünnisrs voor Directie en Administratie 175, Redactie 1507.
Vrijdag 15 November 1918.
Nummer 18012.
Dit nummer besiaat uit TWEE SSaden
EERSTE BLAD.
GELDiG VERKLAARDE SOf-iS.
-De BurgcmV.ster der Gemeente Leiden
brengt 1er algemeoa? keunis dat vanaf Za
terdag 10 November tot en met. Vrijdag 22
November zijn ge verklaard:
Tïon no. IÏ SO voibr 2; 10 liter volle melk;
Ron no. II S? voor 2,10 lit-r volle melk
(Deze hoeveelheden me eten strekken tot en
met Din: lag r».?.)
Bou no. II S8 vccv 1/2 pond suiker:
Bon no. IT 80 voor 1 KG. kleiaardapneler,
A S eh per K.G.,
Ron no. II 90 voor l K G. Yc-enaardappo-
ien a 5 1,2 ét. per K.G
Bon no. II 91 voor l 1/2 ons groene erwten
üt II ct. per pond;
Bon no. II 92 voor 1 ons bruine boonen
11*ct. per pond;
Ben no. II 93 voor 1 ons gort a 13 ct. per
pond;
Bon no. II 94 .voor-2 o s jam 11 ct. per
ons;
Bon no. H 95 voor 1./3 ons GouJjohe kaas
20-f- a S cent per ons;
Bon no. II 9G voor 1/2 ons zachte zeep a 3
cent per ons.
Kï N DER MEELBOEK J E.
Bon no. 14 voer 1 pond "kinderm.*vl a 49 ef.
per pond of 2 maal 1/2-pond kindermeel i
21 et. per 1/2 pond.
Bon no. 1,5 voor 1/2 ons zachte zeep a. 3 et.
per ons.
Bon no. 10 voor 1/2 pond suiker.
N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester
Leld'-v. 15 November 191S.
De I
brengt
ter van
Gezie
o aardse
285341
Hoe f
deze
Yoor
ter ine.
Leid
T A X DA AR 1) SC O OEN W El? K.
urge mees ter der Gemeente Leiden
ier algemeenc kennis, dat do Minis-
Landbouw, Nijverheid en Handel,
n zija beschikking betreffende sta.v
!i euwerk, dato 24 Juni 1918, no.
I. Af deeling Crisiszaken, Bureau A.Z.
goedgevonden:
1 csehikking te wijzigen.
:'rnghfcbbenden -ligt -een circulaire
ig.?, bureau Vischmarkt 18.
N. G. DE GIJSELAAR, Bnrgemcester.
n, 15 November 1918.
VM: LMPRIJZEX YOOR IUISHOUD-
EN IN DUSTRIEZEEP.
De Burgemeester der gemeente Lelden
brengt tor algemcen-o kennis, dat de Minister
van Laijdbouw, Nijverheid en Handel,
Gezien jn beschikking d.d. 19 October 'IS
r.o. 5413", Afdeeling Crisiszaken, Bureau
Volks voed' ng;
Heelt g-edgevonden fe bepalen:
dat de in voren vermelde beschikking voor
huishoud cn in du s triezee p gestelde maxi
mum prij.', u zijn te lezen. respectievelijk:
f 70.25 per ton van 120 K.G. ca
f 72.— :r ton van 120 K.G.,
j N C. DE GIJSELAAR, Burgorae?sler.
Leiden, 1 November 1918.
MAXIMUMPRIJZEN CACAOPOEDER.
De Burgemeester der Gemeente Leiden
I brengt ter algeme ne keunis, dat do Minister
van Landbouw, Nijverheid cn Handel
Hoeft goedgevonden:
1. in te trekken de bij beschikking van zijl
'Ambtsvoorganger date- 10 Juli i918, no.
S9.500c afdeeling CVLiszaken, Bureau Volks
voeding, vastgestelde maximumprijzen voor
"cacaopoeder;
t II. in te trekken het sub 1 C der beschik
king van zijn ambtsvoorganger dato 25 Mei
D18, no. 24.500, afu. Crisiszaken} Bureau
'A.Z. bepaalde, betreffende hbf verwerken,
f afleveren en vervoeren van cacaopoeder,
sjj De bijzondere aandacht wordt erop geves
tigd dat liet bepaalde sub II geen bevoegd
heid geeft tot verwerking, aflevering of ver
voer van cacaopoeder, welke in bezit geno
men zoolaüg niet de inbezitneming sfitdruk-
kolijk is opgeheven of voor verwerking, af
levering of vervoer voor iedere partij afzon
derlijk, bijzonder© vergunning is verleend.
■N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 15 November 1918.
MOSSELEN.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van do ingezetenen dat morgen (Za
terdag) aan den Gemeentelijken Vinchtvili
ke 1 cn het Openbaar Slachthuis Mosselen
verkrijgbaar zijn li 6 cents per K.G.
N. O. DE GIJSELAAR, Burgem.
Leiden, 15 November 191S.
VLEESGH VOORZIEN ING.
GELDIGE VLEESCH- EN VISCHKAARTEN.
De Directeur van het Distributiebedrijf
voor Vleesch en Visch brengt ten kennis van
belanghebbenden datemorgen (Zat©/lag) voor
.Visch geldig is Serie J 200-450. Voor goed
koop (gesteriliseerd) vleesch ia geldig Serie
B 240—550.
Het gesteriliseerde vleesch' is verkrijgbaar
f 0.60 per 1/2 K.G. van 10—12 v.m. en
2 1/2—4 1/2 n.m.
Lojden, 15 November 1918.
GELDIG VERKLAARDE BON
Dc Burge meevier vaa Ivciden brengt t or
kenuis v.tu de iugozeleneu dat ingaande
morgen (Zaterdag) wordt geldig verklaard
Bon H. 97 voor 1 ons rund-, kalfs- of scha
pen vleesch, terwijl Bon TT 78 na de volgen ie
week niet meer geldig is.
N. G DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden. .15 November 1918.
LOMPEN.
De Burgemeester van I/kJen maakt be
kend dal de'Minister van Landbouw, Nijver
heid cn Handel,
Hccfi goedgevonden te bepalen:
dat worJt ingetrokken de Ministerieelo
l-esclükkiug d.d. 8 Juni 1918t No. 22.983, Af
deeling Crisi.v.akou, Bureau Nijverheid lui
dende:
Do Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel,
Gezien zijn beaohikking van 20 April 1913,
Ni. 17-187. Afdeeling Crisiszaken. Burcva
Nijverheid, houdende verbodsbepalingen tea
cpzichte van de aflevering cn het vervoer
van lompen;
Heeft goedgevonden te bepalen;
dat de sub 1 en 2 in deze beschikking ge
stelde verbodsbepalingen ook van toepassing
zijn op afval van nieuw touw.
*L C DE, GIJSELAAR, Bufgeoioestor
Leiden, lu^November 1918.
missio voor c5o wachtgeldregeling gezonden
I a-an allo bij haar aangesloten Erma'a
I Nu door da demobilisatie van het Noc2er-
lanebcho leger duizenden arbeiders naar
hun haardsteden torugkeeren in een tijd,
waarin velen hunner geen werk zullen vin
den, doet het Kon. Nat. Stouncomitó ook
op een beroep. Do bij de Wachtgeldrege
ling aangesloten werkgevers zullen voor hot
oriljlijk verloop der demobilisatie do best©
hulp kunnen verlccnen, cloor ham vrocgero
k erklieden, die niet voor Rijksvergoeding
in aanmerking komen, op tb nemen in de
Wachtgeldregeling, zoolang voor hen nog
geen werk aanwezig is.
Het Kon. Nat.' Steuncomité is bereid voor
dezo arbeiders op dezelfdo wijze bij te dra
gen ala voor do anderen, en het twijfelt
ni&t of wij zullen ook clo andere contribu
anten daartoe bereid vindon. Mocht niet
bijtijds met alle bij de Wachtgeldrogeling
aangesloten werkgevers bot overeenstem
ming zijn gekomen, dan verzoekt het Kon.
Nat. Steuncomité U toch. van de eerste week
af ook voor Uw arbeiders het waohtgeld
uit te kceren cn het verklaart zich bereid
om voor de gevallen, dat U niet in staat
i of niet bereid blijkt Uw aandeel to betalen,
dit voor de eer3to vier weken voor zijd rokc-
ning te nemen.
Front teflon bei rcvolutionnair drijven.
Bijna geliedl spontaan de een had
het aan den ander gezegd kwamen
gisteravond een groot aantal personen,
waaronder - ook enkele daracs, vertegen
woordigend met elkaar 23 organisaties
op politiek, sociaal cn economisch gebied,
in 't gebouw ,,3b.-Pancras", aan de Hooi
gracht bijeen, ten oindc te overleggen; of
er tegenover heb drijven van een minder
heid der natie tot revolntie, niet ietr. gc-
1 daan moest worden van dc zijde der bur-
gerij, cli? in haar groote meerderheid dit
I pogen als een groot gevaar voor ons land
er volk verfoeit.
De lieer Van Rossum du Chattel, als
I vertcgienwoonYjger van de Vbreeniging
van den llandoldrijvenden Middenstand
hier ter stede, doolde met ccn kort woord
de droeve aanleiding tot deze bijeenkomst
mede. Met enkele andoren had hij reeds
overwogen, wat' er kon gedaan worden,
om aan de Re gee ring en de burgerij in
stad en land to toone-n, dat een zeer
groot doel der Lcidsche bevolking, hoe zij
overigens over dc godsdienstige, politie
ke en moafvchappolijke vraagstukken mo
ge denken, niet lijdzaam zal willen aan
zien, dat er revolutie wordt gemaakt.
Het kwam hun voor. dat een samenkomst
van orde!icveilden allereerst noodig was;
vandaar daze niet bijzonder goed a oorbe-
reide vergadering, zooclat zeker noj veel
meer personen tegenwoordig zonden zijn
geweest, indien zij* er van hadden af ge
vreten-
De heer Stc-iins, die moe liet voorberei
dende werk had (gedaan, vulde ,t gespro
kene nog kortelijks aan, waarna door.de
aanwezigen tot voorzitter werd aangewe
zen profmr. J. E. Ileeres, die verder de
vergadering leidde.
Prof. Visser van LTzendoorn, die slechts
kort kon blijven, sohetsto den toestand
van ons land, vooral na de Kamerzitting,
van dien dag, als-niet meer zoo spannend
en drong op kalmto aan.
Voor alles mo?st volgens hem, van dezb
vergadering, als tolk van een groot deel der
burgerij, een uitspraak uitgaan, waaruit de
Regeering en het vo'k van Nederland zou
den gunnen weten, dat in Leiden de burgerij
de Regeering steunt en haar pogen het ge
zag te handhaven en de vreedzame onlwik-
keling van ons staatkundig en maatsehap-
peliiV leven mogelijk t3 maken.
Uit de iuide teekenen van instemming der
aanwezigen b'.oek, dat men het hiermee eens
was.
Do Voorzitter hield vervolgens nog <3en
betoog in denze'fxlen geesl> v/aaropeen vrien
delijke gödachtenwisseling vo'gde over den
vorm, waarin men zich zou uiten.
De slotsom dezer besprekingen was, dat
een kort manifest hetwelk inmiddels door
Voorzitter werd opgesteld onderteekend
door alle aanwezigen, hedenavond in d plaat
selijke bladen zou worden gepubliceerd, ea
aan de Regeering en do Tweede Kamer der
Staten-Generaal gezonden, terwijl het mede
ter kennis gebracht wordt van de geheel e
bevolking, door middel van de groote pérs.
Dit manifest kan men vinden in onza ad-
verten tierubriek
Indien na Zaterdag en Zondag meerdere
stappen door een daartoe aangewezen perma
nent Comité, bestaande uit do hoeren prof.
mr. Ileeres, Van Rossum du Chattel en
Steyns, noodig worden geacht, zullen de
aanwezigen, versterkt met nog vele anderen,
wederom worden bijoengeroepen.
Met nadruk 'drongen de Voorzitter èn an
deren er op aan, dan men Kalm zou turjven;
een raad, die door alle aanwezigen werd
beaamd, en dien wg hier gaarne herhalen.
Colc wij zien den toestand niet bijzonder
ernstig in, doch al mochten wij ons ver
gissen, zeker is, dat kalmte cn "Zelfvertrou
wen bij het ordelievend deel der natie onder
alle omstandigheden noodig is.
Wachtgeldregeling.
Onderstaande circulaire, onderteekend
door da Commissie Wachtgoldrogeling, do
heeren D. Jaeger, voorzitter; mr. E. L. Th.
Hooge-nstraaten, secretaris en P. A. de
Gooyer. penningmeester, werd door de Com-
Door gravin H J. d'UrscI, gib. gravik
Worbcrt van Wasser.aer-Starrcnborg cn. ba
ronesse d-'unir. A. G. I. van Wcldcren Rcngcrs,
geb. gravin Worbert Van Wa^scnacr-Storrenburg
zijn aan hot gemeente-archief cn hel Stedelijk
Museum „Do Lakenhal" oenige bescheiden in
bruikleen gegeven, afkomstig van dc familie Van
Wassonaor.
Hieronder zijn twee adeLbrievcn, in 1792 door
keizer Frans II verleend aan Willem Lodewijk
van Wasscnaer-Starrenbiug als graaf van het
H Roomsche Rijk; een kcnirig calligraphisch
handschrift met wapenafbeelding, en een in
1815 door koning Willem II verleend aan jhr.
Willem Bodewijk cn jhr. Matheus Johannes
1 Worbert van Wassenaer, als graaf; een rckc-
j ning van de nalatenschap van Johan van Was-
S'11aer, 1G50, een genealogie van dc Heeren cri
1 rouwen van Vcenhuyscn. betreffende dc ge
slachten Ass .idclft eii Treslong, met wapen-
afbeeldingen en authentieke afschriften uit de
lcenrcgisters, 16011605, cn tweo zeer bclang-
rijko handschriften betreffende het geslacht
Van Wassenaer. Het eerste is een exemplaar
van de"Corte Gejioaïogicque Bcchrijvinge van den
oudon, Edeclen ende Doorluchten Stammc van
Wa©naar, waarvan D. F. Hagons inderTljd vier
of vijf exemplaren voor de verschillende lak
ken der famib'o vervaardigde, naar men zegt
voor f 4000 of f 5000 per exemplaar een voor
dien tijd, 1659, zeer hoog bedrag, 't Handschrift
i» keurig geschreven en versierd met een groot
aantal wapen afbeeldingen en afbeeldingen van
zegels- Hierin komen enk tweo gezichten voor
in cn op „Den Burcht".
Het tweede handschrift is ccn geschiedenis
van de Lcidscho Burggraven met afbeeldingen
van de Burggraven teruggaande tot clc oudste
tijden. Dc oudere afbeeldingen zijn natuurlijk
slechts fantasie, doch zijn souls belangrijk door
de op den achtergrond afgebeolde gezichten op
„Den Burcht" of op de kastoelen der Van Was-
senaers in do omgeving van Leiden. Het hand-
sehrift is vorvaardigd door Diederick, pastoor
van Katwijk omstreeks 1550, cn aan het slot is
hieraan toegevoegd oen zeer fraai geteckond por
tret van Luraey, graaf van dor Marck, den be
kenden hoofdman der Watergeuzen uit 1572 met
een gezicht op Den Briel.
Gisteravond had in ,,De Graanbeurs"
wccbr een openbaro vergadering- plaats,
belegd eloor het Rev. Soc. Comité. De,
groofco zaal' was ook nu wcor geheel bezetf
cn in d: omgeving was het den gehcelen
avond vrij cüruk. De ingang was dlibma-al in
de BurgEtccg en niet op hot Burchtplein
een maatregel, in het belang der orde ge
nomen.
Het eerst voerde weder het woord onzo
i stadgonool. Akkerman die, evenals de vo-
rige maal, betoogde, dat. allcon door do al-
I gomeeno werkstaking en door het vormen
van arbeiders- on soldatenraden de macht
aan dj kapitalistische klasss kon worden
j ontwrongen
De volgende spreker, de heer Van den
Berg, uit Rotterdam, schetste d'o beteeko-
nis eener revolutie, daarbij wijzende op do
I ontwikkeling dér revolutie in Rusland on in
Duitschland. Tot do aanneming van een
motie kwam het niet. Ook werd er geen
demonstrate o geprovoceerd. Dc vergade
ring had ccn vrij kalm verloop en bij het
uitgaan verspreidden de aanwezigen zich
naar da verschillende doelen der stad. Een
vrij grooto groep trok naar da( Breestrnat,
doch ging ook voor, het Stadhuis uiteen*
Tegen halftwaalf, toon wij nog eens langs
do hoofdstraten wandelden^ was het even
stil en rustig als altijd.
Geslaagd is voor het examen geschie
denis M. O., to Amsterdam, de heer R. H.
Cohen, alhier.
Voor liet examen vrije- en orde-oefe
ningen zijn to Amsterdam geslaagd de da
mes J. E. M. Sohoondorgang, H. Klompó en J
M. L. J van Es. allen alhier.
De acLpirant-reserve-officier van ge-
xor.dhoid (semi-arts) P. J. van Putte wordt
gedetaohcerd bij dc militaire ziekeninrich-
ting alhier.
Uit dc gang van „I nden Vergulden Turk"
word gisteren een fiets gestolen. Dc dief werd
nagezet en op het Gerecht gegTopen.
Heden voormiddag geraakte bij do firma
Boer en Jaeger, aan den Hoogo"Rijndijk, on
der Zoelerwoudo, een werkman, die bezig was
planken van een stapel hout weg te nemen on
der het vallend hout.
Zwaar gekneusd werd hij er onder vandaan ge
haald en naar het Academisch ziekenhuis ver
dord o
UIT ONZE STAD.
Hei broodrantsoen.
Wij vestigen er nog eens de aandacht op. dal dc
nu geldige broodkaart, hedon in gebruik gena^
men, tien dagen geldig is, alzoo lot en met 24
November.
UIT ONS LAND.
j De Geallieerden en onze voedselvoorziening.
Reuter saint ons uit Louden:
I De goallieerden doen alles om schepen
vrij te maken cn andere maatregel011 te ne
men ter verlichting van d?n voxlselnootl
in Nederland. Dc telegrammen van heden
uit Den Haag, die er op wijzen, dat, hoe
wel cr nog reden voor ongerustheid ia én
voorzichtigheid geboden ist de Nederland
se he regeering verklaard heeft de orde te
zullen handhaven, hebben den fcoea'.and ver-
geroakkelijkt.
Levensmiddelen uit Amerika.
Van betrouwbare zijde wordt medege
deeld, dat de in Amerika liggende achepe.i
,,Amsleldijk"f „Tason". „DjebresSirrah",
„Cornells"', benevens de in Nederland lig
gende schepen „Farsuni", „Brunswijk", „Del
ta", tjNoordwyk", „Moerdijk", ..Minerva",
„Almelo", Terschelling", aangewezen zijn
om uit Amerika verdere levensbeho.ften aan
te voeren.
Hervatting der trawïersvaart.
In de Donderdag te Umuiden gehoud.-n
vergadering van reoders vau stoomtrawlers is
een regeling getroffen voor hel spoedig in
de vaart brengen van oen dorligtaj stoom
trawlers. Van tedere reeder ij zal éón schip'
kunnen uitvaren, en van iedere roeder ij met
meer dan 10 schepen bovendien nog een
1 tweede stoomtrawler. Deze regeling is voor-
loopig getroEfen moeten worden niet heWx>g
i op den beperkten ter beschikking gestel-
I den voorraad steenkolen. Binnen korten tijd
is dus eon belangrijke toeneming in den
aanvoer van versche zee visch te verwachten.
Dc „Almelo" naar Amerika.
Naar de „Tel." verneemt, zal hot nieuwe
stoomschip „Almelo"', van de Koninklijke
Nederlandsche Stoomboot-Maatsc!a ppij, gr -ol
11.000 ton draagvermogen, met een kubiok
laadvermogen van 15.000 ton van 40 kubiek
voet, door de regeering gevorderd woi-den
om in ballast naar Amerika te vertrekken,
ten einde aldaar te laden een volle kuling
graan, vetten en katosn voor Nederland.
De reeder ij heeft- opdracht gekregen hel
schip, dat 'lot hete'grootets en snelste van dc
Ne.'lfci'landsche vrachtvloot behoexe, zoo spoe
dig mogelijk zseklaar te maken.
O'ók^ het s'oomschip Minerva", van 3~00
ton draagvermogen, is gevorderd om een
volle lading graan te halen in Noord-Amerika
voor Nederland,
j Rijst.
Do Minister van Landbouw heeft voor
rijst van alle soorten vastgesteld een
maximum-kleinliandelprijs van 1-1 ets. per
1/2 Ki'ogram.
Dc ex-kcizerin naar Nederland?
Het Vaz Dias-bureau meldt uit Berlijn
d.d. 14 Nov.
De ex-keizerin heeft door tussclienkoniT-
van het Nederlandsch© gezantschap tc
Berlijn toestemming verkregen zich naar
Nederland te begeven.
De ex-keizerin is hedenmorgen niet met
den trein, waarmede zij van officieele zij
de wercUverwacht, te Zevenaar aangeko
men, zoodat men nog in het onzekere ver
keert, omtrent het uur van aankomst.'
arriveert, zal zij haar reis per trein ver-
volgon naar het station Maarn en zioh van
daar per auto naar het Huis te Amerongen
begeven, waor zich. ook de ex-keizer be
vindt.
De zee vrijmaken!
Hen groot aantal \E11gelsche mijnenve
gers zijn bewesten den Waterweg bezig de
mijnen op te ruimen, naar ons uit Hoek
van Hol'land geseind wordt.
Dc dooriccht der Duitschc soldaten:
Sinds gistermorgen elf uur trekken met
toestemming van de Ncderlandscho auto-
li tciton Duitscho soldaten over de brug
t-usschen Maeseyck en Roosteren. Na hun
wapens te hebben afgelegd, eer ze Ne-
idcrlandsch grondgebied tbeljreden. Er
heersclit een opgewekto stemming ondeV
do Duitsdhe troepen, die in ordelijk ver
band doortrokken. Naar verluidt, zullen
bij Roosteren, waar Limburg slechts ruim
ccn uur gaans breed is, 150.000 Duitschers
uit België naar hun tand terugkeeren,
zoodat de doortocht waarschijnlijk nog
enkele dagen voort zal duren.
Zeemilitie.
De Minister van Marine heeft bepaald,
dat dc landstormjaarklassc 1917 en de militie-
lichting 1917, teerste cn tweede ploeg, kust
wachters inbegrepen, op 25 November of
zooveel eerder als mogelijk mocht blijken,
met onbepaald (klein) verlof zullen worden
gezonden.
Uitgezonderd zijn alleen zij, die den eersten
oefeningstijd nog niet hebben volbracht.
Erkentelijkheid.
D© heeren André de Ridder, Huib. Hoste
en Loui3 van der Swaelmen, Valeriusstr.20t,
te Amsterdam, vragen ons plaatsing van
het volgende:
Vermoedelijk zal binnenkort voor de mees
te Belgen in Holland het scheïdingsuur aan
breken. Wel zijn er, die zich zoodanig aan
het land hunner ballingschap gehecht heb-
beil dat zij plannen voeren er vroeg of laat
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden p 3 mud. f 2.IC p v.xek f 0.(6
Buiten Le;deo wair agetien
gevestigd zijn per weck „0 16
Franco por pést H 2 00
wel terug te kceren: ir.n.ir allen zul
len tóch vertrokken mot hel: gem'.cd vervuld
van dankbaarheid jegens het br:»e dor volk,
dat hun onverdroten, gedurende vier lango
jaren, gulle gastvrijheid, ge?.bound op stof
felijke. zedelijke en geestelijke hulp, ver
leende.
Er moet oen daad komen als herinnering
aan het verblijf der.-Belgen in Nederland,
gedurende den wereldoorlog.
Zoo rijst de vraag of dit aandenken zal
verwezenlijkte wördou onder den gebriukc-
lijkcn vórm vau gedehksteencn of monu
menten met vaag symbolische' architectuur
en of wij dc mooie Hollandsen? steden, die
tot dusver betrekkelijk vrij zijn gebleven
va-n dezo plaag, op deze wijze zullen hel
pen ontsieren.-
Ware heb-niet beier als bewijs van dezo
erkentelijkheidvers eriking cn ontwikke
ling te betrachten \an de banden, die tus-
schen beide volkeren aangeknipt v/orden
banden, die van. hoogcre ortle zijn, daar
zij m een tijd vau buiergewone beproeving
tot- stand kwamen9
Een voorwerp, dab het zinntibeolu -zou
zijn van die ban 'en en terzelfdertójd zou
heipon tot instandhouding en ontwikke
ling cr van, schijnt wel liet- beste geschenk
tc zijn da-fc wij Holland kunnen aanbieden.
Daarom wordt er voorgesteld te Am
sterdam, fijndc de- intellectucele. artis
tieke en economische bakermat, midden 'n
een plantsoen der Zuidelijke uitbreiding,
een Belgisch Paviljoen op te richten. Het
zou van - Belgische bouwstoffen .gebouwd
worden, een versiering der stad vormen,
en onder het beheer der Belgische kolonie
in Nederland geplaatst worden.
In dit- pa-\ iljoen zouden geregeld ten
toonstellingen van -Belgische produc'en
van allerlei aard gehouden worden en
voortdurend zouden dus de Belgische
kunst en-litteratuur,onze handel en indus-
t ie, ons sociaal leven- e. a. aan onze- Ne-
derlandsdhe vricndct.i !>ekónd worden
gemankt, een bibliotheek van dén meest
uiteen loop enden aard z;»u onderge
bracht worden, a.lsmed'e een bestencbg
inlichtmgenbureel.
Belgische kunstenaars zouden de op
dracht krijgen dit gobouw aan te kleeden.
Gelijktijdig zou .een dergelijk pavi'joon
met hetzelfde .doel wordeu opgetrolrkcn.
uit Ilollandsche materialen in een
der nieuwere buurten van Brussel of Ant
werpen, "en daar wederkeeiig tof bekend
making van allerlei Noord-Nederlandscho
Toortbitengselon, op intclieotu?el of eco
nomisch of ecnig ander gebied, dienen.
Die twee rechtstreeks nutffge instellin
gen zouden, een veelzijdige wisselwerking
tussdien beide naties bevorderen.
Al don Belgen.-die iets voelen voor de
verwezenlijking van deze gedacht© onder
dezen of onder een anderen vorm, wordt
vriendelijk verzocht hun instemming aan
een der genoemde hoeren te laten gewor
den. Ook zullen deze volgaarne kennis ne-
wen van alle andere voorstellen, in ver
band met de daad van erkentelijkheid,
welke zij voor oogen hebben.
Vergadering van gisteren. j
De Toestand en de militaire interpellaties.
De heer DE GEER (0. H.) constateert,
dat de beëindiging van den oorlog op
ons volk een geheel anderen indruk heeft
gemaakt dan wij ons hadden voorgesteld.
Hij wijst op het groofce geluk, dat wij er
buiten zijn gebleven, hetgeen boven ve
ler verwachting is geweest. Thans heeft
zich voor ons land een schoon perspec
tief geopend, doch juist nu zouden wij
gaan kerven in ons eigen lichaam. - Hjj
herinnert aan hetgeen mr. Troelstra op 4
Ang. 1914 heeft gezegd, til.„Indien er
één onschuldig is aan bet leed, dat ovar
de wereld wordt uitgestort; dan is het onz»
Regeering, die geen enkele aanleiding heeft
gegeven, welke ons- land in den strrjd zon
kunnen deen storten."
Welnu, diez?ifde woorden zijn nu nog
volkomen van kracht.
Met genoegen w\jst spr. er op, dat de
peirtjjgenooten van dén heer Troelstra, de
heeren Vliegen, Polak en .Albarda, zich.
tegen de revolutie hebben verklaard. Nu
heeft de heer Troelstra wel gezegd: Het
geweld zal niet van ons uitgaan, maar daar
aan is niet te ontkomen. Dat zou' alleen juist
zijn, indien de Regeering Zich bij voorbaat
aan den heer Tröelstra overgaf. Dat zou zijn
alsof een struikroover u aanhoudt met het
verzoek hem alles af te geven, zonder dat
u zich verzet
De heer §CHAPER: Een pr a chtver gel ij
king!
De heer VAN DEN TEMPEL: De ar
beidersklasse is geen struikroover.
De heer DE GEER verklaart dit zóó niet
te bedoelen. (Nieuwe sociaal-demo
cratische interrupties.)
Laten we dan, zegt spreker, een and>r
voorbeeld nemen. Duitschland verzocht in
1914 ongehincJerd door België t© mogen
gaan. Geweld zou niet worden gebruikt,
mits België de. troepen hun gang liot gaan.
Doch België mocht datniet doen, het
moest zich tegen aanranding van zijn
gebied verzetten.
Vorder wijst spr. er op, dat een revolutie
onze gangcho 1 ovensmiddelenvoorziening zou
kunnen doen mislukken en dat dc Entente ge
wapenderhand zou kunnen ingrijpen om de re
volutie te keeren.
'Do sociaal-democraten geven nu voor, dat zij
door ooncesisies van do andere zijde hun doel
niest kunnen bereiken. Maar, vraagt spr, heb
ben wij niet door concessies den schoolstrijd
gewonnen? En is niet het algemeen kiesrecht
door concessies verkregen? Spreker is in zijn