BMo. 17975.
SPORT.
LEIDSCH DAGBLAD Donderdag 3 October.
Tweede Blad
Anno 191B.
33e strijd aan liet Westelijk front.
Burgerlijke Stand Leiders.
KUNST EN LETTEREN.
w DE OORLOG.
toe loo
Hstattos
GANDj
Furnea
^xmydo
hVetc£r?n
•'V^ïlv
^Jvjnoye
Mo cps eel o
Steeovoorde
bderbrakel
h.rïêh
fburcomj
5; </SS
igin'ftS
M&
Armentië
toubaix
9 ^Merville
LILLE
.euz©
CfMovres
Orthicsi
DScourt
iDOUAi
Anzir.V
JsQusaftqy
rmcsS:
,-csnes
'e/pö
b3m«»
JeNouvion
LtaCaoolfe
auto;
A)'i tóii&re»
^VeVvina
'court
fëèïtwêfp
Eussus
GgfatBTi
<>i onidJfJi'ef
lM»S «OmÜ •V "V',
ut®Cambrai
capflilffcc
Ptrtnrt ïfSiQuïtón
[flccurt
/voyoft0 v
Soissors)?
eiaott
O PAWS
Senonm
terete
&ÏRNS'
j-pÏÏn WIELRIJDEN. - ;jt
(OTii 1^" «Leid/jclie Snortvoreenigrjig''. :"'-h
(jp^ (Afd. Wielrydcu).
Uitslag van den "Wielerwedstrijd over 20
K. M. (Haagscho Schouw, Roomhuis en te
rug).' 1. G. ET. Hulst, 2. A. Et kelens.
J, W. nageman kreeg 1 K. M. vóór de
eindstreep bcndenpech, waardoor voor hem
een groote kans verloren ging.
(Afd. Aildotiek).
1 Tevens is Zondag 1.1. het kampioenschap
over 1500 Meier vcrloopen, waarvan het re-
öultaat is: 1. G. van Putten, kampioen, 2, J<
El3inga.
WATERSPORT.
In verband met eenige ongevallen, over
komen aan zeiiLvaartruigen (sehouwen) eener
scih ui ten ver huurde rij te Warmond, heoft het
•bestuur dor Kon. Zeil-, Roei- en Motorsport-
vereen Lging »Öo Kaag", zoowel in het be
llang van huurders van dergelijke vaartui
gen. als in het belang van de watersport ia
het al gom eon, eenige prooven' genomen met
ecu dergelijk vaartuig.
Het Oolilege van B. en W. van Warmond,
hiertoe door het bestuur van „Be Kaag"
inigonoodïgd, was bij deze pToeven tegen»
.woo r dig.
Allereerst werd do stabiliteit onderzocht
en bleek -deze absoluut onvoldoende, daar
•het vaartuig zonder -eenige moeite tct om
elaan werd gebracht. Baarna werd nagegaan
of liet vaartuig in omgeslagen toestand vol-
Idoende d r ij fver mogen had om eenige per»
so oen .te dragen, liet bleek, dat slechts twee
personen, goed met het water vertrouwd',
zich. op hot vaartuig drijvende kondon hou-
'don.
Haar aanleiding dezer demonstratie heeft
het bestuur van ,Bc Kaag'' een schrijven go-
trLoht aan -B. en W. van Warmond, waarin
'in overweging wordt gegeven het verlui
eren. van dergelijke vaartuigen te verbieden
en als cischcn voor eon scliuitenvorhuurde-
rij te stellenv
.to. Verhuren van uitsluitend vertrouwde,
stabile vaartuigen;
2o. do verplichting, om met huurders, wie*
'geoefendheid in hot zeilen niet gebleken is,
een geoefend schipper modo t© geven;
Het is te wenschen, dat B. en W. vao
.Warmond aan dit schrijven ernstigen mu*
'dacht wijden, zoodat voorkomen vr<, ut dat
neohenlovens ten offer vallen aan een
.verkeerde beoefening van do watersport. on
Id it College niet bevreesd /.ij, de behingen
van <?cr. exploitant eener verhuurde\v hier
door te sehaden, daar dit bovendien slechts
dcüfclttcldig ia, want wat kan meer i:i het
belang van oen verhuurder ij zijn, dr.n do ze-
kciheid, dat men in personeel en materiaal
ycririuwon kan stellen?
PAARDENSPORT.
Harddraverijen to Lisso.
Gisteren werden te Lisso de gewonb na-
jaarödraVerjjen gehouden dcor do Harddra-
vc-rij-Vereeniging „Lis&e en Omstreken'.
Voor de voor middagdra verirj waren 8 paar
den ingeschreven en wel: „Innocence", van
sfel Dolce, in Ben Haag; „Chique", van C.
J. van Cassel, te Voorburg; „.Juliana", van
D„ v. d. Wel, tja Alphen; „Albert R", van
T\ van den Sfceenhoven, to Rotterdam; „Ca
roltentrje", van denzelfde; „Eminentie", van
W. F. Smit, in Ben Haag; „Fleuriste", van
II. Verdegaal, te Lisse, en Geertje T", van
Jac. Lammers, te 'Zoetermeer.
De le pa*, van £100 werd gewonnen door
„Eminentie", de 2de prijs van i 50 door, „Chi
que'', de 3de prjjs van f 25, door „Fleuriste"
en de 4de prijs van 10 door „Juliana".
Voor de namiddagdraverij waren niet min
der dan 19 paarden ingeschreven, namelijk;
„Eminentie", van W. F. Smits, in Ben Haag
berijder Je eigenaar, afstand 295 M.; Aura
van JL Verdegaal, te Lisse, ber. de eig., ai-
etend 310 M.; „Chique", van 0. J. van Cassel,
te Voorburg, ber. de eig., afstand! 295 M-,
„Auto", van stal B, te Rotterdam, ber. C.
Ockhorsï, atetand 310 M.; „Charlotte Cof-
day". Van stel „Velox" te Amsterdam, ber.
P. Thijsaen, afstand 310 M.; „Gekko", van
stel „Bolco", in Den Haagt ber. A. de Vlie
ger, afstand 315 M.; „Etampes", van G.
Terpstra, te Wijnaldum, ber. M. Sideriud,
afstand 315 M.; „Doorloop-er" van Joh. van
Scliaik, te Haarlemmermeer, ber. D. de Vlie
ger, afstand 315 M.; „Fini", van B. van
iWieringen, to Haarlemmermeer, ber. C. Ock-
horsB, afstand 310 M.; „Carolienfcje", van F.
.van den Sfceenhoven, in Rotterdam, ber. do
eng., afstand 290 M.; „Berfcha", van Joh. Si-
derius, te Leeuwarden, ber. de qig., afstand
310 M.; „Harold", van D. d1© Vlieger, te
Haarlemmermeer, ber. J. de Vlieger, af
stand 295 M.; „Zwaluw", van J. Smit, te
Sohagerbrug, ber. de eig., afetend' 295 M.;
„Catharine L", van P. C. Appel, te LJsel-
monde, ber. A. Witterveen, afetend! 305 M.;
(„Albert R", van F. van den Sfceenhoven te
Rotterdam, ber. de eig., afetend 290 M.; Bar-
tinus", van J. Bakker, te Haarlemmermeer,
ber. M. V. d. Berg, afstand 305 M.; „Colo
rado", van IC. Klarenbeek. ber. J. van Leeu
wen", aflstand 310 M.; „Clemence", van stal
„Rotterdam", te Rotterdam, ber. L. van
•Hemmen, afstand 310 M.;Betty Brook", van
J. Kruithof, to Voorburg, ber. J. Hulscbotfch,
afstand 305 M.
Be Is te prijs van £250 werd gewonnen
door „Gekko", de 2de prijs van f 100, door
„Doorlooper", de 3de prijs van £50, door
„Oiemenee", en de 4do prijs van £25 door
„Aura." Be troostprijs van f75 werd ge
wonnen door „Bertha" en de ti'oostpremio van
125 door „Eminentie4'. Het bestuur kendo
aan „Cafcharina L" een surprise toe van f 25
als een vergoeding voor ide vele en moeilijke
ritten, die het moest maken bp de eindritten.
Hoewel het/weer aioli zser ongunstig -liet
aanzien, helderde het in den namiddag toch
eenigszinS op, zoodat de Ze courses eigenlijk
buiten verwachting tooh een goed en guns lig
verloop konden hebben. Hoewel de verkoop
•yan particuliere kaarten onder den invloed
{Van het ongunstige weer niet zioö^groot was
als gewoonlijk, waren er toch nog 900 par-
Ifciculiere toegangskaarten afgegèVen. De mu-
^ekvereeniging „Eensgezind", ^opgde weef
TQO$ i^u^jo ,a|wj^elipg. j .-jj'v
ken nooü blijken dan de uitvoerige veldvery
sterkingen zooals bijv. da Hindenbcrglinie,
mita de aanvaller zoovele zware kanonnen en
houwitsers aanvoert, als waarvoor hij' stellin.
gen kan vinden en bovendien een bijna on-<
beperkte hoeveelheid munide tot zijn bef.'
schikking heeft. En zoo Foch 05 het hem
daarvoor geschikt voorkomende oogenblik,
besluit de verdedigingswerken van Metz aan
te vallen, dan is er geen reden waarom tree,
pen, die de eene taak hebben volbracht, do
andere niet zouden kunnen volvoeren.
1
Maafechrvppij dor Nedorêiuidiciio Lefter^Hndc
In de gewone maandolijksche vergadering;
die op 4 October a. s. in het. gebouw van de
Maatschappij tot Nut van 't Afgomeon alhierr
plaafc3 hoeft, zal de heer Dr. J. Verdam een
voordracht houden, getiteld: „Lexicogran
phisoho smippera".
„Elia 3 Vore".
e Iiiuie op 18 Juli
Voorbereidende maatregelen der Belgische
Regeering.
Op licfc oogenblik, waarop do Belgische
soldaten vooruitrukken, ter verovering van
hun vaderland, is de Belgische regeering
druk bezig meb de voorbereidende maatre
gelen tot het her-inrichten van hun tend.
In een van do laatsto vergaderingen van
den ministerraad, gehouden in het hoofd
kwartier, onder het voorzitterschap van
den Koning, heefb men de bewoordingen
vastgesteld van de rapporten, die in het
Staatsblad do beide besluiten moeten
voorafgaan, waardoor do reeds boloofde
studie-commissies betreffende de grond
wetsherziening en do talenkweslie zullen
in het leven geroepen worden.
Dc grondwotsh» rziening zal vooral loo-
pen over de verandering van het kiesstel
sel. Do leidende kringen van de Bolgischo
politiek zijn er van overtuigd, dat, onmid
dellijk na. de bevrijding van het land. de
voornaamste punten van betwisting in de
inwend-'go politiek uit den weg moeten
geruim l worden, opdat do merkwaardige
eendracht, ontstaan uit het gezamenlijk
lijden, te onzaliger ure niet zou verstoord
wordon. Men weet hoe, -vóór den oorlog,
de vraag om het zuiver algemeen stem
recht in Belgiè aanleiding gaf, jaren lang,
tot een vinnigen politioken strijd, waarbij
zelfs meor dan eens bloed vteeide. Mon
schijnt nu in de groepen van intellcc-
tueelen te Brussel «n te Havre het er over
oens te zijn het kiesstelsel to vereenvoudi
gen en het. kiesrecht uit te breiden. In het
raport dor rogoering zal ondor meer voor
komen hof verlangen, dat' aan het nieuwe
stolsel do volledige gelijkheid zou ten.
grondslag liggen.
Do regeering drukt ook haar Koop ui£,
dat door het parlement het talonvraag'stuk
Unie op 11 Sept.
ovenocus zal opgelost worden in deaa geesï
van volstrekte gelijkheid lussoken do Walen
en Vlamingen en'dat do commiasio oeoi op
lossing zal zoekeh, wolke in niets do na
tionale eenheid on eendracht schaden zou.
Dit laatste gaat rechtstreeks in togen de
richting van hot hoil of half activisme.
Van de beide studioctimmissieënj die inge
richt worden, zullen tweederde der leden
eerst aangesteld worden als het land be
vrijd is en uit -personen, die in België ge
bleven zijn tijdens de bezetting. Het gou
vernement wil blijkbaar rogoeren met hen,
die bij hun volk bleven in don nood.
Do buit Van de geaili(€ordcfn.
Sedert de offensieven der geallieerden op
15 September ltebben dezen den volgenden
buit gemaakt:
Aanval in het Oooten, door de Scnrviërs,
Grieken, Franschen, Engeteehen en Italianen
moeu" dan 50.000 gevangenen en moer dan
350 kanonnen.
Aanval in Palestina door do Engelschen
50.000 gevangenen en 325 kanonnen.
Aanval in Oliampague, door do Franschea,
meer dan 11,000 gevangenen.
Aanval in do Argonno, door do Amerika
nen, meer dan 8000 gevangenen en meer dan
100 kanonnen.
Aanval bij Kameryk, door de Engelschen,
meor dan 22,000 gevangenen en meer dac
300 kanonnon.
Aanval bij Yiporen en Dixmuiden, door do
Bellgen en Engelschen, meer dan 9000 gevan
genen en meer dan 200 kanonnen.
In het Westen zijn dus 50,000 gevangenen
en 600 kanonnen genomen, op alle ooriogs-
tooncolen 150,000 govangeneu on 1300 ka
nonnen,
Do forten yam Motz. 1 ij
Generaal-majoer Sir. F. Maurice schrijft
5a de „Daily Chronicle";
Veie jaren lang hebbea 'de Buitookers den
'Jortengordel om Mefca heen .uitgebreid; al
naarmate verdeti dragend, geschat ontwikkeld
IIHHIUIIlir Unie op 3ö Sept.
werd. Ik was in liefc voorjaar van 1914 te
Metz en toen werd er. nog gewerkt aan de
buitenste "forten.
Deze buitenste verdedigingswerken van
Metz liggen in een halven cirkel met een
straal van ongeveer. 8 Kilometer van het
midden der stad afgerekend en bestaan uit:
het fort Lotharingen in het Noord-Westen, opi
den heuvelrug Oostelijk van het fort Privat
en Amanvillers, het lort Kaiserin pal Weste
lijk van de stad gelegen en juist Oostelijk van
Gravelotte. Het fort Kronprinz op hethooge
plateau dat 'fle Moezel beheerscht en de
Noordzijde van het Gorzxavijn, afsluit, dat de
Buitschers in 1870 doortrokken om Baaaine
bij Mars-La-Tour. aan te vallen, en fort Sommy
in het Zuiden, op den Oostelijken oever van
de Moezel.
Deze forten zijn naar een geheel andet
beginsel gebouwd dan die van Luik en Na
men. Deze laatste bestonden uit gepantserde
torens, of koepels, verzonken in een gemet
selde bedding, waarbij ter, bediening van de
kanonnen en torens veel ingewikkelde machi
nerie noodig was. Een directe treffer van
een der zwaarste typen houwitsers stelt zulk
oen toren en stuk gewoonlijk buiten gevecht,
terwijl nog een paar. goed gerichte schoten
ze geheel en al vernielen.
De forten van Metz daarentegen zijn be
doeld om als spil te dienen voor een verde
digingsstelsel ran mobiele infanterie en ar,-
tiLerie.
Be zware kanonnen zijn bijna zeker niet
in vaste emplacementen opigeste.d, maar kun
nen vermoedelijk verplaatst worden, zoodat
de vijand» steeds moet blijven gissen waar zij
geplaatst zijn. Waarschijnlijk is de pantse
ring van de forten van Metz dan ook niet zoo
kwetsbaar door houwitser vuur als "die der,
Belgische vestingen, en het zou te veel zijn,
te verwachteD, dat haar kanonnen op de
zelfde wijze als die van Namen tot zwijgen
kunnen worden gebracht.
Maar waarschijnlijk zullen permanente ver
dedigingswerken een niet moeilijker te kra
'A.s. Vrijdag gaat in hot Thoator Verkado
te 'qjpravenhage, bij het Hofstadi-TooneeL
de première vau Louis Couperus* vEli'nej
Vore'',
Mr. J. N. vaiu Hall. f
Te Bilthoven is, achtenzeventig jaar oud,
Mr. J. N. van Hall overleden, die van 1805
tot 1906 wethouder van Amsterdam is ge-»
weest en van 1883 tot 1916 lid der redactie
van ,,Bo Gids", den meesten tijd haar secre
taris. Oprichter van liet Tooneelverbond,
heeft hij acht jaren het tijdschrift hiervan
bestuurd. In later jaren is hij -oen der stich
ters van het MultatuLi-museum geweest.
Onder de werken door.hem uitgegeven, heeft
zijn bundel, ..Dichters van dezen tijft", hear
de me«o?te voldoening gegeven.
NatifOjialc Zangwcdslrijden.
Be groote Nationale Zang wedstrijden, u.it-<
geschreven door liet Haagdch gemengd Koor,
„Onder Ons" zullcu gehouden worden einde
Mei en begin Juui 1919,- met beide Pinkster^
dagen, in het Kurhaus te Schevcningen,
Door de directie van de Maatschappij Zee
bad Schcveniugen is toegezegd, dat do prijs»1
winnende vereenigingen uitgonoodi^gd wor
den, gedurende het zomerseir.ocn in hels
IC u rh a u s concert te govc u
Jchirii&ljvsltek.
Als waarnemend redacteur van het Ka
tholiek Soc. Weekblad", waarvan minister}
Aalberso einds de oprichting redacteur wis,
is o»pgetreden de weleerw. heer Joh, C,
'Afilbersp, Rector te Haarlem.
POLITIE. -
Gevonden voorwerpen.
Gevonden in het xiojstkajifcoor.
2 parapiuies; zwarte pofcloodhouder. i
Terug te bekomen en inlichtingdn te yer-4
krijgen eiken werkdag, behalve poiuierdags
en Vrijdags, van 'éón ]fcot drie uur. n.ra. teaj
politiebureelo alhier.
GEBORENCornolia Jacoba, D. van C.
J. v. Iterson en M. C. Teske. Karol
August HerKÜrik Frans, Z. van H. H.
Bruers en M. A. L. J". Maes. Hendrik
Willem, Z. van H O. v. Leeuwen en W. C.
Jansen. Jacobus, Z. van F. Cederhout en
J. Baars. Wilhelmus Johannes, Z. van
rW. J. Hensing on C. J. God'dijn. Jo
hanna Petronella, D. vanC. P. Kouwen-
berg en G. O. Kooreman. Antoinefcta
Bernardina-, D. van C. A. Knijnenburg
en G. J. van Dorp. Willem, Z. van
D. de Roede en A. de Roocle. Jacobus, Z.<
van H. Klinkhamer en M. Lasscbait. 1
Margaroblia, D. van A, Kroes en A. Borgs-
ma. Hendrika, D. van J. D. Bey en J.-
Befcgon. Cornells, Z. van W. Monfils en
J G. Abbuik. Gijsberfcus Z. van J. G. Ku-
porus on E. E. van Egclom. Johannes
Hendrikus, Z. van P. M. Muyselaar en M.
H. Kolcaormans. Andri^ Jan, Z. va-n J.
Zaal en M. H. van Tol. Pebronella, B.
van C. van SokJt en D. M. Soheffel. -
Bernardus, Z. van J. Westhof en E. Win
kels. Petrus, Z. van S. Dreef en J. v. d.
Plas. Antonia, D. van H. Buitendijk en
A. M. Velthuijzen. Willielmina, D. van
D. Weteolaar en L. J. de la Rie. Hui-
bertina Maria, D. van J. J. C. Bronsgeesh
en M. O. Sanders. Theodor Georg, Z.
van Th. G. Barthen on M. do Koning.
Alicia Marijtjc. D. van K. P. Rijk en lï. E.,
Ovorvliet. Elfeaboth, D. van H. Dubbe-
laar en A. F. BaartGovert, Z. van G.-
G. He "Bruyn on M. Waar. Maria Margav
retha, D. van J. A. Cambior en A. H. v. dl
Kwartel. Maria Genovova, D. van F.
Kok en D. C. Beddcer.
GEHUWD C. Sfcefarius w. en L. Ber le
mon w. G. Delfos jrn. on N. Kovenhof jR.,
K. lo Febre jm. en M. Pret jcl. M. KuL
venhovon jrn. en B. v. cl. Zeeuw jd. Ja
v. d. Zeyde jm. en J. A. P. cle Haas jd.
H. C. J. de Haan jm. en L. J. K. Kloet jd.
J. C. Veerman jm en J. A. Waterland jd.
H. van Riekerk jm. en J. Gans jd. J. AU
Bcrurso jm. en C M. v. d. Spek jdL A.
Koet w. en E. M. Kooien jd. A. .T. Ro
denburg jm. en J. H. v. d. Volden jd.
O VERLEDENM. Sparaman, ongeil. vr<
80 j. M. Wetaolaar.wod. J. A. do Groot,-
75 j. C. van der Krogb- Z. 2 w. J.,
Schijf, geb. van Heiningen, v. 43 j. H.
P. M. van Benten cl. 9 m. G. Slaaf,
ongeil, vr. 79 j. A. F. Biegelaar ra. 83 j.-
J. C. Hanselman, gosch. \t. 77 j. M. P.
Biesot, ongeil. \t. 73 j. C. UI jee, wed.
M. L. Heruer> 06 j. S. Sohreudor, wed.
C. Kappaan, 79 j. H. W.-van Leeuwen
2d. T. Krijt z. 26 j. A. Bazel, wecB
H. J. van Leeuwen, 82 j. D. Rosmolen m.;
52 j. E. van den Hoek m. 61 j. A. don
Besten, ongeil, man, 51 j. M. Kroes cP.
18 uur. P. W. Kriok v. 87 j