LEIDSCH mDAGBLAD. Bureau Noordeindsplefn. Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507. PRIJS DEK ADVERTENTIENt 1^5 rogelfj f 1.05. Iedere regel meer fl ö£0. Kleine advertentiën van 80 woor- Scn 60 Oenis contant; elk tiental woorden taser 12'/» Cent.—Incasso volgen» poatrecht» ÏÏ&ox evoulueele opzonding van brieven 10 cent porto te betalen. Bewiisnammor S Cents. Dinsdag 17 September 1918. Nummer 17961. - 1 Officieele Kennisgevingen. GELDIG VERKLAARDE BON. De Burgemeester der gemeente Leiden brengt ter algemeene kennis1,- dat van af he den tot en met Vrijdag' 20 September is 'geldig verklaard: j i I 1 'j BON No. G. 72, voor 1' K.G. Veenaard- appelen ii 5*/a] cent jrer K.G. Morgenavond zal weder een bon voor 1 K.G. aardappelen worden geldig verklaard. N. C. DE GIJSELAAR, Burgemeester. Leiden, 17 September 1918. VLEESCH VOORZIEN ING. GELDIG VERKLAARDE BON. Dö Burgemeester van Leidien brengt ter kennis van do ingezetenen, dat mot ingang van heden wordt geldig verklaard: BON G. 71, voor 1 ons versoh vleesch, N. G. DE GIJSELAAR, Burgemecstor. Xeiden, 17 September 1010. GELDIGE VLEESCH- EN V1SCHKAARTEN. Do Directeur van het Distributiebedrijf voor Vleesch on Visch brengt tor kennis van belanghebbenden, dat morgen (Woensdag) voor goedkoop vleesch geldig is Serie G. No. 780 —1000 cn Serie II. No. 1—*200. Voor Viseh is morgen (Woensdag) geldig Serie E. No. 1—1000 en Serio F. No. 1—300. Lekten, 17 September 1918. De brand stoffencommissie districteLEIDEN, brengt hot navolgende ter algemeene keunis de bons der ZOMERRANTSOENKAAR- TEN en bon 1 der MINIMUM-RANTSOEN KAARTEN blijven geldig tot 30 Septem ber *918! Het zal den handel niet geoorloofd zijn NA DIEN DATUM op bovengenoemde bons brandstoffen ai te leveren. KOLENRA NTS'OEN VOOR GROEPEN B C Met uitzondering van de onder groep C restorteerende ziekenhuizen, sanatoria, kerken, scholen, centrale keukens, gestich ten van weldadigheid of algemeen' nut, openbare gebo.uwen (niet voor publieke Vermakelijkheden), rijks-, gemeente- en provinciate kantoren, alsmede gevangenis sen, z.il aan Groepen B en G waarschijn lijk niet meer dan 60 a G5 pOt. van het oorspronkelijk vastgestelde rantsoen dus oïrea 50 pCt. der normale behoefte gele verd kunnen worden. Groep O heeft bij de voorziening den voorrang boven Groep B. Men gelieve dus daarmede rekening te houden. KLASSE A Vin (CENTRALE VERWARMING): Hoeveel aan deze klasse van het rant soen geleverd zal' kunnen worden is op hot oogenblik niet vast te stellen. Voor zoover geen gietcokes beschikbaar is zal deze 3oor andere brandstoffen, als stukkolcn, grove nootjes, bruinkool, turf,- enz., ver vangen moeten worden. Dc Directeur van hot Brandstoffen bureau, -v KRAMER. Leiden, 17 September 1918. 8925 STADSNIEUWS. Leidsc-li Uii iv-ei'siieitsïonds. „Uit het jaarverslag 1918'19 van het Dêidsc'u Universiteitsfonda blijkt, dat het fonds dit jaar werd gereorganiseerd. Met het doel een band te 'eggen tussehen de Leid- sobe academie en een aantal haxer vroegere kwekelingen eri tegelijkertijd, .een gelegèn- heid te ^oheppen Oiu dé academie te 'doem Vernemen wat haar vroegere kweekelingen in haar belaug gewenscht achten, werd het algemeen bestuur van het fonds aan een Uni- Versiteilsraad van oud-studenten opgedragen, bestaande uit fen hoogste 55 personen, van i wie ten hoogste (50 zooveel doenlik ,uit de Verschillende deeleu des lands en uit kwee kelingen Van de verschillende faculteiten ge kozen moeten worden, terwijl uit deze 50 leden zitting nemen 5 andere leden, door den Academischen Senaat uit Zijn midden aan gewezen. Drie of zes leden van den Raad Voeren als Gecommitteerden het beheer over het fonds; de besteding der .daartoe be schikbare gelden is aan een commissie van Uitvoering Opgedragen, bestaande uit Vijf door den Aeademischea Senaat aangewezen leden Van den Raad. H. M. de Koningin aanvaardde het bê- schermVroiiwschap der gereorganiseerde stichting. Bij Kon. Besluit yan 6 April werd liet fonds aangewezen als bevoegd' om een bij- zonderen leerstoel in de leer der. 'financiën Op te richten, waarna mr. dr. Ant. Van Gijn zich bereid verklaarde de benoeming te aan vaarden. Als curatoren van den leerstoel zijn aangewezen de heeren mr. G. Vissering, Voorzitter; mr. J. A. F. Coebergk en mr. R. J. H. Patrjh. Over .den .toestand; van "het fonds valt nog het volgende mede te deelen. Het aan tal leden in Nederland is, hoofdzakelijk we gens de tijdsomstandigheden, ook 'dit-jaar achteruitgegaan. Tegen toetreding van 2 do nateurs, 36 begunstigers en 25 leden stond een Verlies van een stichter, tevens bescher mer en donateur, 136 begunstigers en le den. In Augustus 1918 werd het in deze tij den dubbel heuglijk bericht ontvangen, dat zich in.Indië een commissie geyermd heeft met" het doel, belangstelling te wekken Voor bet fonds. Het geVolg is' geweest, 33 nieu we-leden met jaarlijks'ohe bijdragen van 'te sam'en f 279.50; 52 anderen met giften ineens ad f4025; een .ondersteuner, die van f2.50 op' f25 kwam'. In het geheel telb het-fonds 1003 ondersteuners.. Het te taal der -ontvangsten bedroeg f 16.391.41 Va, der uitgaven f 8797.08zoo- dat" het batig saldo bedraagt f 7594.33. Het kapitaal bedroeg op 31 December 1917 nominaal f 13R80Ó, waarvan de reëele waarde was 108.960.S5. Het' legaat- Sohlegel: f 1178.21. De jaarlijksehe uitga- gaven worden nu reeds op f 10.000 begroot. Dezelfde bijdragen alS ih het Vorig jaar werden toegestaan. Aan de hoofdredactie Van liet Algem. Nederl. Studentenblad Miner Va"' werd een subsidie Van f250 .verleend. De Leidsehc Reddingsbrigade. Gisteravond vergaderde de Commissie va-s Voorbereiding tot de oprichting ran een Leidsche Reddingsbrigade, order voorzitter schap van defii lieer O. ,T. Verzijden. In de Vorige bijeenkomst .waren .uit. de Commissie een viertal personen aangewezen tot het ontwerpen van statuten ,en een huis houdelijk reglement. Beide ontwerpen kwamen nu ter jbafel ön werden behandeld. In hoofdzaak', .wer den zij goedgekeurd, zooals de Commissie vanw Redactie ze had .ontworpen. Het doel der Vereéniging, dat nader in volgende artikelen wordt omschreven, is,' practische hulp' te verleenen aan ieder, meiiSch' of dier, die in nood of gevaar ver keert. De Vereehiging zal bestaan ii;t .werkende 'ledfeh, adspira'nteleden, ondersteunende leden ein eereleden. .Van de ontwerp-statuten en het regle ment zullen proefdrukken werden gemaakt en nadat deze toegezonden zijn aan de zich reeds opgegeven hebbende of nog Jj'rj bet bestuur aan te melden leden, zal een alge meene vergadering worden gehouden ter vaststelling dezer ontwerpen en om een bestuur te benoemen. Daarna zal de Ver- eenigiog baar reeds voorbereid werk kun- ne!n beginnen. i Metn zal dus in ieder geval Voor den winter- voor het reddingswerk klaar kun nen zijn. Personen, die tot de" oprichting weiiscbên mede te werkeii, kunnen zich tel vast bij den secretaris, den' heer F. M. Verhoef, Ha-Ven 46, of bij een der andere leden van de Commissie aanmelden. „Knijpen maarl" Kleine, zelfs zeer kleine revues, waarin slechts een paar menschen voor het voet licht lcomen, op een tooneel van maar weinige vierkante meters oppervlakte,, trekken hier gewoonlijk al tal van bezoe kers. Hoeveel te moer dan een groote, een odhto revue, een vair niemand minder dan Honri 'ter Hall, sedert -conigcn tijd hoog edelgestreng, opgevoerd in onze groote Stadszaal I Komt zulk een revue daar, drie avonden achtereen gewoonlijk, dan kan men er van verzekerd zijn, dat die zaal, mitsgaders haar balkon, geheel bezet is met bewoners van Leidon en uit de omgeving der Sleu telstad. Zoo was het reeds, toon „Scala" in Den Haag, door zulke belangstellenden nog laat kón verlaten worden, zoo is het nog, in sterker mate zoo mogelijk, nu dit op weekdagen met meer het geval kan zijn. Ter Hall kan gerust eersb een flinke poos in de groote steden een tovuo gevenen behoeft op zijn tournee daarna verder door den lande Leiden niet met bekwamen spoed te begunstigen; hij kan er gerust zijn menschen heenzenden, als hij weer haast met oen nieuwe Tevue, zij het dan ook geschoeid op de oude leekt, klaar is, want liij kan te voren staat maken, na ondervinding, op drukke klandizie cn een dankbaar publiek. „Knijpen maarontegenzeglijk nog do nieuwste revue van den grooten revue- schepper, ging dan gisteren hier. Wij den ken er niet aan den inhoud van do drie actcn hier weer te geven, of stil te staan bij dc tweo-en twintig tafercelcn. Met het tekstboekje wordt in de zaal gevent. Ook zullen wij Hier geen moppen na tap pen, zelfs niet de geurige mop over de veevoederfabriek onzaliger nagedachte nis on dreigend toekomstspook. Dat zou onaardig zijn jegens de bezoekers van vau- - avond en morgen. Wat wij wel kunnen doen, is mcdedeelon dat deze rovue -in samenstelling en mon- toering veel gelijkt op haar voorgangsters. - Deze worden mooi gevonden. Alzoo „Knij pen maar!" dat best „Vast niet" liad kun nen hoe-ten, al steekt: het er niet boven" uit. ook". Ge weet wel, lezeres,, ge herinnert u wel,, lezer, van die bordjes met opschrif ten, wapens, enz., 'gedragen door sc-hoone, minzaam doonde juffers, in keurige lclee- dij; van die ernstige, gevoelde scènetjes, hier een misdadige vrouw in. de» cel en gewond© strijders, tusscfen tallorlei zot ternij on wondere acrobatiek. Van die mooie s'otgroepon, hier „Beschermt Hol lands Bosch!", In bet Land der eeuwige Sneeuw!" on „Alle Menschen'Broeders met onze Koningin ten troon en de Prin ses aan Haar zijde. Van die prachige kleu renmengelingen en die verrassende over gangen. Van dien koor- en solo-zang en-die vele muziek door een groot orkest. 'En ge kent ze nog wel en anders zult go ze bij kennismaking naar waarde' leeren schattenden heer en mevr. Nieujvenhui- zen, den heer Buziau, mej. Wieckmann én de andere vooraanstaanden ónder de vele tientallen En ge verbaast u over veel, gó bewon dert veel en ge hoort lachen,'almaar lachen om u heen cn lacht zelf mee, harder of zachter, een enkelen keer of vele malen, al naar uw aard en naar de indrukken, die go ontvangt. Wijnkoop over de binnen- en buitenlandsclic politiek. Gisteravond had- do afd. Leidon van do S. D. P.. in „Do Graanbeurs" eon openbare vergade ring belegd, waarvoor als spr. was aangekon digd do hoer D. Wijnkoop, lid dor Tweede Kamer. Hoowel de vergadering logon acht uren was uitgeschreven, wordzij ooPst to ruim lialf- ncgem door den voorzitter, dr. J. A. N. Knut tel, geopend. Zij werd door ongeveer 200 men schen bezocht. De beer Knuttel woos er o.a. op, dat do r e v olu ti onn air en nu in hot Parlement ook oen viertal vertegenwoordigers hadden, dio zich tot oon Kamerclub hebben voreenigd. Dczo zullen op hun post zijn, maar zij mootcn gevoc- Ion, dat zij hel proletariaat achter zich hebben. Vordor besprak hij de treurigo houding, door de pers ook de Leidsche tegen de Bols-' jewiki-rogocring aangenomen, 'die door haar .wordt belogen en belasterd. Hij liet daartegen een krachtig protest hooren' Do. heer Wijnkoop ving aan mot een bespre king van de Oostcnrijksche vredesnota, 'die voor oon dool is ingegeven door domagogischo motie ven. Men hoopt daarmede verdeeldheid to zaaien in de Entente-landen en tevens don ar- boidors in do Centraio staten do overtuiging óp te dringen, dat de voortzetting van den -krijg tie schuld is van den vijand. Wel geloofd hij, dat de oorlog in zijn laatste stadium is geko men, doch dat stadium kan nog lang zijn. Zijnerzijds verwacht hij eerst oen duurzamen vrede van' 'do revolutionnairc soGialiston. En j nu moge Het in Duilschland cn andoro Slaton broeien voor oen sociale revolutie is bet prole^ tariaat or nog niet rijp. Komende tot don binnenlandscben toestand, critisecrdo hij scherp het afgetreden Ministe rie, dat voor haar - misdadige vorwaarloozing dor volksbelangen in staat van beschuldiging zal. mootcn worden' gesteld. Da. lovolutionnaire Kamorelub zal voor do be langen van het proletariaat opkomen, doch daar in alleen staan. Zij zal ook de soc.-palriotton dor S. D. A. P. togon zich krijgen. Het proletariaat zelf moot haar steunen en haar actoie zöo noodig met een algemeene werk staking kracht bijzet,ten. Spr. werd aan hot oind toegejuicht. Na een korte opmerking van een der aanwe zigen ,werd de vorgadcring te halfelf gesloten. Na' afgelegd; examen, voor .een Com missie yan de Yereemiging tot bevordering der opleiding tot) Instrumentmaker, voor zitter de heer A. 'A. Dosting -e. i. te Zwolle, secretaris Ür. A'. Crommelin, pihier, z$n geslaagd: Voor eerstbegin'nend instrument maker: J. J. Diesch, Middelburg; D. J. Boudewijn, Leiderdorp; P. J. van Aartsen, iVlissingen; C. F. L. Kranev&ld; alhier; J. iW- Maarfcense, alhier; E. M. Buter, - Zaandam; O. iW. Spanjex, Dén Helder; J_ W- Smit, tdhier; N. Hensein, Haarlem; F. J. van Milaah. alhier; A. R. B. Gerritsen, Middel burg; M. Looyén, Wa'geaingen; P. J. v. 0. Roest, L Hiindling en H, Y.oigt, Amsterdata; 'J. G: de Beet, Bergen op Z-oom. Afge wezen' geón. Natuurk. Instrumentmaker. Ge-slaagd: J. Ppter, Rotterdam. Afgewez-en geen. Electrjscli instrumentmaker. Geslaagd: I. Tennissen^ Delft; R F. Thiiring, Amster dam; ;H. P. ,Verschta'gen, alhier. Afge wezen', geep, Eerstbegin'nend glasblazer. Geslaagd: J. Gunter,. Amsterdam. 'Afgewezen geen. Bij bóscduikldng van den Minister van Binnenlandsohe Zaken is, mot- wijziging van die beschikking van eten Minister van Bin- n-enlandsohó Zaken van 16 Augustus 1918, to rekenen van 16 Augustus tot en met 3 De cember 1918, benoemd tot assistent bij do heelkundige afdeeling in het ziekenhuis aan de Rijksuniversiteit alhier, A. van Ravens- waay, arts, aldaar. Bij resolutie van den Minister van Fi nanciën" zijn, mot ingang van 1 October 1918^ de heeren F. Schütt en~R. A. Corne- lissen, te 's-Gravonhage, tijdelijk belast met de waarneming der betrekking van inspec teur der directe belastingen en zijn zij werkzaam gesteld aan de inspectie der di recte belastingen, enz. alhier lste*' afckeling en 3de afdeeling De heer N. Webbers hoopt a. s. Maandag den dag te herdenken, waarop hij 25 jaar geleden in dienst trad bij de firma ■Stijnman, in de Buchteteeg. Bij het programma, dat toch_ reeds be langwekkend was, heeft de actieve dircc- -bio van liet. „Luxor-theater" van gister avond af nog gevoegd 'fc actueèle nummer „Het spoorwegongeluk bij Weesp", het welk vóór de pauze wordt vertoond. Het geeft een. duidelijk beeld van den omvang der ontzettende ramp. Men ziet den toe stand van dat gedeelte van den trein, het welk zoo deeriijk heeft geleden, 'de ge steldheid. van het terrein, waardoor, het vreeselijk ongeval word veroorzaakt, en eenige opruimingswerkzaamheden. Hoewel wij hopen, 'dat de directie nimmer meer in de gelegenheid! zal worden gesteld Van zulk een ramp een voorstelling op het doek te floeu Verschijnen^ prijzen Wij het in haar, dat Zrj, in navolging van de bioscopen in de groot-ste steden, don Leidenaars ook gauw en goed geeft ia beeld', hetgeen zij gep lezen hebben in hun dagblad'. LEIDSCHE SCHOUWBURG. - Casino-Ensemble. „Tropcnadel. Hot Leódsohe publiek, dat gisteren on danks - den praohtigen Septemberavond naar den schouwburg was gekomen, is door do directie van het Casino-encemble teleur gesteld op een wijze, als naar wij ernstig hopen in dit seizoen geen enkele maal meer zal plaats hebben. Te tien minuten over aoht. rees hot scherm' zonder voorafgaanden gongslag en verscheen do leider van het ge zelschap, de heer Ales Frank, ten tooneele met de medecteeling, dat aangezien verschil lende artisten nog niet waren gearriveerd, de voorstelling eerst te Circa negen uur een aanvang zou kunnen nemen. Het publiek droeg do onaangename tijding met een bijna verbazingwekkende gelatenheid, sommigen gingen- in de avondschemering een wande ling langs onze singels maken, anderen meer op hun gemak gesteld, brachten den tijd in den foyer of op Hun plaatsen zoo goed als het ging door. Doch hoe werden zij PRIJS DEZER COURANT, iVoor Leiden p, 8 mnd. f 1.85 p. week 'f 0,14 'Buiten 'Lolden waar agenten go* vestig'd zijn per. week _.j, M M 0X4 Franco per'post u M oat dc u 2.25 voor hun trouw geduld beloond Te negen u\jr werd inderdaad1 gebaald, en het eerste bedrijf van heb vermakólijko stuk kon zon der stoornis gespeeld worden. Toen kwam er weer een eindeloozo pauze, dfie wellicht tob het krieken van den dageraad zou heb- ben voortgeduurd, wannéér niet het pu- bliek dotor luid trappelen met do voeten aan de menschen aan do andere zijd© van heb voetlicht had beduid,.'dat het nu einde lijk wel eens wat meer wilde zien en hooren. Toen rees liet scherm opnieuw, wederoin zonder gongslag, en de heer: Alex Frank kwam met zijn heminnelijksten glimlach verbellen, dat aangezien mevr. Caroline van Dommelen nog niet was komen opda gen, do voorstelling gestaakt moest worden, terwijl de aanwezigen aan dó kas hun ch- tróo-gelden konden terug bekom en. Wij hebben het toen als onze plicht be- 6ohouwd den leider van het gezelschap om nadere inlichtingen te verzoeken, waaraan door den heer Frank aanstonds op bereid willige wijze werdt voldaan. Echter hebben i wij uit dit onderhoud niet de overtuiging kunnen winnen, dat heb gebeurde aan over macht moet worden toegeschreven. Inte gendeel verkregen wij den zeer 'sterken in druk dat de directie van het Casino-ensem ble, klaarblijkelijk zonder veêl scrupules, gemeend heeft het Leadsohe publiek to kunnen gebruiken voor een kracht-prestatie, waarvan <3© uitkomst aan ieder denkend mensch reecfe van meet af twijfelachtig heeft moeten toeschijnen, zoodat wij zonder om- wégen moeten zeggen, c'fat heb gebeurde van gisteravond uitsluitend moet worden toegeschreven aan het onverantwoordelijk geknoei van'den betrokken toooieeldirectie. Wat toch is het geval In het Casino to Rotterdam treedt een operette-ensemble op waarvan de voorstellingen wegens een sta king der musici dreigden met te kunnen doorgaan. Zoo werd Zondagavond reeds in plaats van de operette een opvoering gege ven van Tropenadel, cbor het gezelschap van don heen Soesman, die tevens directeur is van hot Casino. Aangezien het gesohil in do muziekwereld nóg niet was bijgelegd, cn men, ten einde de staking to breken, tot olken prijs een voorstelling in Het Casino wilde geven, werd Maandag te twaalf uur besloten de Leidenaars maar in ellen steek te laten. Dit, .niettegenstaande bekend was, dat reeds een groot aantal onzer stadgenoo- ten zicH de moeite Hadden gegeven plaatsen, te doen bespreken. Aan de sckouwburgcommissie werd van hetvoornemen kennis gegeven, en deze be ijverde zich aanstonds ton einde te voorkó men, dat velen vergeefs naar den tempel -des vermaaks zouden optrekken. Ook aan de art-isfen van Het gezelschap werd aange zegd, dat zij te Rotterdam moesten optrc- -don. In don namiddag kwam echter een loozc guit op het denkbeeld, dat men voor het geven van een operette-voorstelling geen volledig orkest behoeft, met een enkele piano zou het ook wel lukken, en dés werd te elfder ure besloten in het Casino do ope rette met da piano te geven, terwijl de goedo Leidenaars dan van Tropenadel konden genieten. De artisten werden tele grafisch gewaarschuwd, on voor zoover zij op deze wijze niet meer to bereiken waren, zou hun 's avonds aan het Casino worden verteld, dat zij maar liever naar Leiden moesten oprukken. Op deze wijze zou de voorstelling alhier in ieder geval te negen uur kunnen aanvangen, dacht men. Dit bleek ook inderdaad mogelijk, maar mevr. Van Dommelen (die eerst in hot tweedé be- 7 -drijf optreedt.) schijnt om de een of andoro reden verhinderd te zijn geweest de reis to aanvaarden. Wellicht heeft zij ook weinig lust gehad om zich op het laatste oogenblik weer naar Leiden to laten sturen. Hoe dit ook zij, wij hebben aan den heer Erank ver zocht, mevr. Van Dommelen uit te noodi- gen, het Ledckcho publiek door middel van ons blad in te lichtenomtrent de oorzaak van haar uitblijven. In afwachting hiervan kunnen wij echter niet nalaten reeds thans uiting te geven aan onze ernstige afkeuring over de manier waarop do directie met do leden van haar ensemble en met het Leidsche publiek meent té kunnen omspringen. Wat de eer sten "betreft-, dezen moeten ten slotte zelf weten, of zij zich als een postpakotje naar liior en ginder willen laten sturen. Doch over de bejegening aan ons schouwburg publiek ten deel gevallen, zouden wij wei eens een hartig woordje willen zeggen. Het gaat o.i. niet aan een voorstelling alhier, waarvóór reedis plaatsen zijn besproken, af to lasten, omdat men in Rotterdam de stakers in bet vaarwater wil zitten. Doch het komt nog minder te pas cp het laatste oogenblik de menschen tooh maar naar den FEUILLETON. TITC1XO BEAHS. Roman uit hot laatst der 16de eeuw, naar hot Deensclij van VILHELM OSTERGAARD. 36) „Nu, cn wiit nog meer 1" interesseerde men zich lovendig. „Wel, de twee beraadslaagden eens, hoe zij hot best do gewijde munt binnen de om- Soining, aan den voet van Mercurius, zou den aanbrengen. Maar geen van beiden hadden zij toch den moed, dit stukje uib te vaei'on. Toen praatten zij er over, dat het toch nooit in den haak kon zijn mot onzen jonker, a]s hij zich zoo inliet met die toover- kunstenje kon nooit weten, wat daar nog ééns van kwamIk hoorde, dat Por •Hazelstok zijn spreuk nog éon paar maal ijéreundomaar, om hot staketsel binnen te gaan, daar durfden zij toch niet aan; en eindelijk sjokten ze allebei maar wcor Keen „Ik vind, dat wij den jonker in kennis moesten stellen," meende een van do toe hoorders. ,,Je weet nooit, wat zulke domme menschen nog eens verzinnenMisschien dat zij vannacht wel samenscholingen hou den, om gewéld te plegen met het Heer lijke beeld." „Laten .we er mot meester Gemperlin cons over praten. Die weet altijd raad en, als het dan tóch aan d'en jonker gezegd moet worden, dan kan hij 't nog het beste „Waar is meester Gemperlin 1 Waarom is hij óók niet hier een beetje benoden geko men, zooals hij anders altijd doet?" „Hij is bezig met een nieuw, groot doek, en, als hij eenmaal begonnen is, dan weet hij van geen uitsohoiden. „Ga jij nu maar hem toe, Poter Femlosè, en vertel hem het avontuur." Peter zou dadelijk maar gevolg geven aan dien wenk, cfear hij liever go en enkele ge legenheid- voorbij liet gaan, om een praatje to maken met denwool ij ken kunstenaar. En, samen met een paar andere studenten, ging hij naar het hoofdgebouw, om meester Gemperlin op to zoeken, terwijl de anderen eon .wandelingetje gingen maken de wallen. langs, van waar zij het beste den zonsonder gang konden waarnemen over de kust van Scoland. In eon kamer op do benedenverdieping, waarvan do vensters op het zuid-woston lo gon, stond meester Gemperlin met zijn work. Hij was niet bijzonder veranderd in de jaren, ctie verloop en waren, sinds hij Ty- cbo Braho naar Denemarken gevolgd was. Zijn gelaat was rond en blozend, het haar vol on gekroesd en de oogen schitterden door zijn gowono opgewektheid. Het was al een hoogst eigenaardige allo- gorische voorstelling, waar hij meo bezig was en die, ingevolge Tycho Bralie's ver langen, zou aangebracht worden op een quadrant, dat do jonker had laten vervaar digen in zijn eigen werkplaats, even nadat hij op Hvcen gekomen was. De schilderij moest een zinnebeeldige voorstelling bedui den van de verhouding der wetenschap tob dé eeuwige en goddelijke waarheid, zooals Tyclio Brahe die opvatte, en de geleorde astronoom het met den kunstenaar had af gesproken. Meester Gemperlin had langen tijd aan de soMlderij gewerfcb en die naderde oï bijna haar voltooiing. Hij leunde achter over en beschouwde zijn arbeid met tevre den uitdrukking op het gelaat, toen Peter Femlose en zijn kameraden het vertrek bin nentraden. „Gunt u zich vandaag heelemaal geen rust?" vroeg do breed-geschouderde sfcu- d9nt, zoodlra hij over den drempel getreden was. „Wij misten u boneden, meester Gem perlin, en zoo dadelijk zult u dé avondklok al hooren luiden. Heeft u tijd, een oogen blikje met ons te praten?" „Het komt mij voor, jongelui," ant woordde meestor Gemperlin, op eenigsans vermanenden toon, „dat jullio een gevaar lijken lust tot ledigheid hebt, en," als onze jonker er niet do tucht oncler hield, goloof ik clat je vrij wat meer tijd verpraatte en verlummelde, dla-n dat je over boek en pen gebogen zit en zon en sterren waarneemt Komt maar eens hier en ziet," wat ik voor je geleerden meester, ten uitvoer hob ge bracht. Dat zal j o misschien tot ernstiger gedachten stemmen"' De studenten traden wat naderbij het voetstuk, waarop het quadrant geplaatst was, dat de allegorie vertoonde. „Kijkt dien boom eensAan den rechter kant is hij groen en bladerrijk en groeit er frisch gras aan zijn voet-. Maar aan de lin kerzijde zijn de wortels uitgedroogd en de takken dor en bladerloos. En dan moet je vorcler oplettenHier, onder het groene deol van den boom, zit een jongeling. Hij draagt een l&'uworkrans op heb hoofd en in do cone hand houdt hij ccn opengeslagen boek, .in de andoro cer> hemelbol. Maar on der het verwelkte deeJ van den boom staat een tafel, met een kistje er op vol geld, en vorderkronen, schöptors, adellijke wa pens, goudfen ketenen, odelsteenen, vrou- wonsieradan, bekers, kaar ben en dobbolstee- non; kortom, al datgene, waar gewoonlijk veel prijs op gesteld wordt hier op aarde. Maar je ziet ook wol, dat er aohter do tafel een geraamte staat, dat zijn knokkelige ar men uitsteekt, of het al clie heerlijkheid naar zich toe wilde halen - -, En verklaar ons nu eens do andere betee- konis van uw allegorie, meester Gemper- lin?" (Wordt vervolgd)!- -]

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1918 | | pagina 1