1 naar do duikboot om zijn papieren aan den commandant te toonen. Dezen verklaar,do don schipper, dat zfja logiger op weg was naar Scheveningen ter ontscheping van don zieken opvarende en zich dus geenszins in het als verboden verklaarde gebied ophield ter uitoefening van het vtochrijbedrijf. Slechts door de weersgesteldheid, dus buiten zijn aahuld of toedoen, wafl het schip zoo ver, uii de kust verwijderd. De commandant der duikboot, die een hu maan inenecïr bleek te zijn, en zich overtuigd hield van de moeilijke omstandigheden, waar in de visaohers varkeerden, liet hen weer naar boord van hun vaartuig teruggaan en de reis naar huia venier ongemoeid .verrok gen. De samenstelling van ons brood. Naar do „ToL" meldt, zal, tijdelijk al thans de tarwebloem, waarvan ons zoo genaamde wittebrood gebakken wordt, be staan ait een mengsel van ziüvere tarwe bloem en roggebloem. Het lijnmeel, hetwelk (in klein percentage trouwens) er in voor kwam, is reeds eenige weken uit die mélange verdwenen, maar ook het aardappelmeel, dab voor nieb minder dan 40 pet. bijge mengd werd, zal tijdelijk achterwege blij ven, tot van don nieuwen oogst weer vol doende verkregen is, om in bet geheeJe ge maal als bijmengsel gebezigd te kunnen wórden- Een hondcnslachterjj ontdekt. Te Rotterdam is een homdenslaohterij ont dekt. Een partij hondonvleesch, 3 levende honden en een aantal alageragereedschap- pen zijn in beslag genomen. Aardappeldrogerijen. Deze week zullen de navolgende aardap peldrogerijen in werking komen: K. en J. Wïlkens te Ommelanderwijk, de Krim to Dedemsvaart, Erica te Hoogezand. Dage lijks zullen reap, vier, acht en acht wagons voor consumptie ongeschikte aardappels worden gedroogd. BINNENLAND. Vice admiraal Naudtn ten Gate Minister van' Marino. Naar wij nit Den Haag vernamen, is 3e benoeming van den vice-admiraal Naudin ten Cate tot Minister van Marine heden te Verwachten en zal hij nog hedenavond al? zoodanig beëedigd- woxjcüen'< Salarisactiè Rijkspersoneel. Het Comité van Actie xdt de Vereenigde Céntralen van HijkBambtenaren, vertegen woordigende meer dan twintig duizend ambtenaren en beambten in Staatsdienst, besloot, naar het mededeelt, een actie in te zetten, ter verkrijging van onmiddel lijke versterking van inkomsten. Aan Ie Eegeering zal worden verzocht, de door de Staateoommissie-Stork noodig geachte salarisverhoogmg ten volle toe te kennen met ingang van 1 Januari 19*18, met behoud van een bestaanden duurte- bijslag, uitgebreid tot hen, die daarvan tot dusver (fcn onrechte verstoken zijn geble ven, en om bovendien aan Eet in dienst zijnde personeel een maand extra-salaris nit te keeden. Het Comité verheelt zich niet, dat in williging van de bovengenoemde dringend noodig geoordeelde positie-verbetering een belangrijke uitgave uib de Staatskas zal vorderen. Het is echter tevens van oöT- deel, dat de huidige omstandigheden, waaronder het Rijkspersoneel verkeert, niert langer mogen voortduren. De door de Staatscommissie voorgestel de salarissen rijn berekend op na den oor log te verwachten normale tijden, waarin de levensstandaard 20 a 30 pCt. hooger wordt geacht dan vóór den oorlog. De afgetreden Eegeering nam de voor gestelde cijfers over, doch besloot slechte van de daaruit voortvloeiende verhoo gingen toe te kennen en het resteerende 14 over een aa.ntal jaren successievelijk te verïeenen, een en ander gepaard gaan de met verzekering van bestaanden duur- tebijslag. Praktisch beteekent dit, dat de Ned. Staatsambtenaren in deze schrikke lijk duren tijd werden afgescheept met een salaris, lager dan hen in de toekomst, na herstel der gewone wereldorde toekomt, volgens het oordeel eener' daartoe expres ingestelde oommissie. Jarenlang gaan de Rijksambtenaren ge bukt onder een te schriele bezoldiging. Alleen een radicale verbetering, vrij van spitavoucïghedlen, kan helpen. De oude Tweede Kamer heeft rich reeds onomwonden uitgesproken in deen geest ala waarin vorengomeld comité rijn verzoeken indiende. Vertrouwd mag worden, dat do nieuwe Tweede Kamer, na kennisnaming dier fei ten, geen andere overtuiging zal huldigen. „Huishoudelijke" inzichten. De Algemeeno Rekenkamer zoo schrijft men aan ,,De N. Ort." heeft geadviseerd, en haar advies is bereids opgevolgd om do huishoudelijke uitgaven van het Departe ment van Koloniën alle te doen verant woorden door den chef van huaahoudelijken dienst, in tegenstelling van het tot dusver gevolgde abelsol van „abonnement", (het geen beteekent een afdragen van zekere Gom gelds aan een beambte, die voor bet beheer der huishouding in enger en zin zorgde: betaling van werkvrouwen, inkoop van ingrediënten als zeep, waach- loon, fooien, enz., enz.). Dit allee bedroeg over 1917 een ldeine 3% duizend gulden, wolk bedrag rit in een deabetreffenden veel grooteren begrootingspost, waarbij uiter- aard -geen nauwkeurige specificatie valt te geven. De Rekenkamer oordeelde terecht, dat zoo groote uitgaven niet op de bonne fooi mogen verantwoord worden, omdat daardoor gelegenheid bestaat tot onnauw keurigheid. Zij kwam tot dit inzicht naar aanleiding van een verhooging van de 3%' tot bijna 4 duizend gulden, op zichzelf wel begrijpelijk cfoor de exorbitante prijsver- hoogingen van verschillende voor zoo groo te huishouding bemoedigde artikelen. Overi gens dient ei* op gewezen. c£a± juist met be trekking tot die uitgaven in kwestie niet die allergeringste aanwijzing van verkwisting bestond en de nieuwe regeling dan ook slechts als proef is voorgesteld. Een proef, dSo niet veel succes belooft, omdat er bij onze departementen in 't alge- men, bij name bij Koloniën, hoiahoucBelijko inrichten geldon, waarmee elke gemiddelde particuliere huishouding naar den kelder zou geraken. Dit is vooral duidelijk gewor den sinds het nieuwe gedeelte van het de partementegebouw in gebruik is genomen. De huishoudelijke dienst van dit deel van het departement was gesteld buiten het „abonnement", en juist hier speurde de Rekenkamer onnauwkeurigheid. Het begon al bij de in-gebruik-stelling be halve met in dezen tijd moeilijk te motivee- ren aankoop en, met de schoonmaak van die nieuw opgeleverde buroaiulokalenEigen of tijdelijk in dienst te namen personeel mocht dit werk niet doen. Het werd uitbesteed aan een glazenwaescherij voor bijna f400. Do firma bleef echter wegens staking onder haar personeel, in gebreke. Noodgedwon gen moest dus ctgen en vóór deze gelegen heid te huren personeel aan het werk gezet worden. De betaalde ruime vergoedingen en aankoop van zeer dure ingrediënten, (die echter voor de huishouding ter beschik king bleven) beeft bij lange na nog geen f 150 gekost, zoodat do huishoudelijke dienst voor cüit zeer beseheiden bedrijf van slechts enkele dagen pl.m. f 250 te veel zou hebben besteed. Precies evenzoo gaat het met andere din gen. Gordijnen, die eigen personeel behan delde voor een paar dubbeltjes per stel, moesten, zonder eenige opmerking hoege naamd te maken viel, tegen 4%-riJbai dien prijs uitbesteed worden. Aan do distributie voorschriften betreffende het gebruik van gas, electrischen stroom, aan inlevering van onbruikbare lampen ter verwisseling mot nieuwe en aan zooveel andere zaken, dio thans in elke huishouding hoofdbrekens kosten, en waarmee met betrekking tot een paar honderd groote en kleine lokalen toch altijd vrij groohor bedragen gemoeid rijn, niemand op hot departement trekt er rich iota van aan. Iedereen besbelt er maar op los, den chef van huishoudtelijken dienst steecfa plaatsend voor het voldongen feit, waarbij hij rich heeft neer te leggen. Bij zulk beheer gaan duizenden en duizen den verloren, zoo al niet door oneerlijk heid in den zin van dieverij (waartoe echter volop gelegenheid bestaatdoch voor moge lijke delicten ontbreken dan de bewijzen, omdat een geparafeerd papiertje alles kon dekkendian toch door overgroot® slordig heid. In een tijd als deze, is op de beschreven wijze een ton goudb nutteloos verdwenen vóór iemand er gedachte op heeft. De huis houdelijke inzichten bij onze departementen dienen grondig hemen, de belastingbeta ler heeft alle reden om dit te easchen, afgo den nog van hoogere belangen. De „Staaatsort." bevat het program ma, voor do opening man de ritting der Staten-Genoraal op morgen. H. M. de Ko ningin, vergezeld door Z. K. H. Prins Hen drik, vertrekt te 1 uur van het Kon. Paleis in het Noordeinde, te 's-Gravenhage. Do stoet, op de bekende wijze samengesteld, gaat door de Heulsbraat, het Lange Yoor- hout( schelppad), over cien Korten Vijver berg naar het Binnenhof, en zal denzelfden weg torugkeeren naar hot Palais. Zaterdag heeft dte Minister van Binnen- landscbe Zaken, jhr. mir. Oh. L. Ruys de bec- renbroedk, in buitengewone audiëntie ont vangen de dames Nine Minnéma, en A Mo lenaar Abheetó, presidente en secretaresse van „De Neutrale", vereeniging voor vrom wenfkiesredht, dde namens haar Vereontging een adres aanholden, waarin den minister go'j vraagd wordt, te willen bewerkstelligen, duf i in het eerste regeeringsjaar een wetsvoort stel wordt ingediend tot wijziging der kies wet, zoodanig, dat door die wijziging actief vrouwenkiesrecht wordt ingevoerd, Eenige besprekingen .volgden, waarbij dte vertegenwoordigsters van ,J)e Neutrale", vooral den nadruk legden op het wenachelijks) van een spoedige invoering van vrouwen- kiesrecht, waarna de Minister de verzekering gaf dat de zaak met den noodigen ernst ojH dcT het oog zou wordten gez'en. De Minister van Oorlog heeft, ter be-' studeering van de eischon die de detfensia zal stellen in verband met de afsluiting ea' gedeeltelijke drooglegging van d© Zuiderzes) een .commissie benoemd. Voor het nieuwe stadhuis te Rotterdam ia door de heeren J. H., J, C. en A. Vodeq aangeboden de marmeren wandbekkoding met de mahoniehouten deuren naast d« schouw in do buigerzaal. i Te Bloemendaal is Zondagavond over leden de heer -J. A. Laan, lid der Eerste Kamer. De-heer Laan bereikte den leeftijd van 70 jaar. Do Raad van Middelburg heeft een ver ordening op (le verplichte winkelsluiting vastgesteld, waarbij heb sluitingsuur .be halve 'voor Zaterdagavond is bepaald .op aoht uren. In een vergadering van het bestu-ur van do Centrale, vereeniging tot verhooging van den bloei van Groningen, bij welke vereeni ging 48 vereenigingèn, werkende op velarleï gebied, zijn aangesloten, is in beginsel be- sloten, dat de Centrale het initiatief zal nomen voor het stichten van een monument; voor haar voorzitter, nu wijle® den heer J, E. Scholten. iDe te Leeuwarden gevestigde notaris; een hebben besloten voortaan op Zaterdag des namiddags om halféén hun kantorer. ,to sluiten. 14 BEBEN8D MEÜWS f; De spetsrwsgramp bij Weesp. Hel opruiraingswerk is in vollen gang, doch zooals begrijpelijk, zul len de werklieden nog dagen lang werje heb ben. Men verdiept zich thans in allerlei gis singen ten aanzien van de oorzaak der dijkver-'. zakking. Het zijn alio echter slechte min of meer aannemelijko hypothesen, wier waarde niet an- 1 ders dan zeer betrekkelijk kan worden genoemd. Hopelijk zal de uitkomst van het officieele on derzoek niet al to lang op zich laten wachten, mede omdat vol cm financieel betrokken zijn bij do vraag of men hier met „overmacht" te doen' heeft, in welk geval de maatschappij niet tot het betalen van schadevergoeding verplicht is. De dijk ia voor eon groot gedeelte uit zand samengesteld. Do stroom en water, welko in de laatsto dagen op den dijk zijn uitgestort, kun nen zeer wel terzijde van dem dijk een uitweg hebben gevonden en daarbij het noodige zand uit den dijk hebben meegevoerd. Is er eenmaal zoo'n uitweg, dam is het mogolijk dat door den steeds aanhoudenden waterval een aanrienhikcv hoeveelheid zand is weggevoerd, waardoor da baan ten slotte werd ondermijnd met het be- kende gevolg. i' Nu zijn de spoorwegen wettelijk verplicht eenigo malcsn per dag dem weg nauwkeurig onderzoeken.Dit geschiedt dadelijks door arbei-; ders, terwijl hierop door toeziend personeel oei» uiterst gestrenge en nauwkeurige controle be hoort to worden uitgeoefend. Indien de controle dus niets onregelmatigs aan de spoorbaan heeft kunnen constateer en, zou mem hier te doeö hebben met overmacht, als gevolg van den ont-' zetlenden regenval. Voor overmacht is niemand aansprakelijk to pteRen» zoodat in dit geval ieder, dio door de ramp schade heeft geleden, die schade zelf zou hebben te dragen. Het is echter ook mogelijk, dat het thans in- gestelde onderzoek zal- uitwijzen, dat vooral te. constateeren ware geweest, dat de dijk onder- mijnd was. Een aanwijzing daartoe xou terzijde van den dijk uitgestroomd zand kunnen zijn. Mocht hier inderdaad van onvoldoende con- trole op de baan sprake zijn, dan zou men de spoorwegmaatschappij, welke dam door nauw keuriger onderzoek hel gebeurde had kunneit voorkomem, aansprakelijk kunn-n stellen. j Het onderzoek. Zaterdagmiddag hebben de heer dr. C. Lely, Van der Vegt en Van don Thoorn, leden van de commissie van onderzoek, die door den minis- ter van waterstaat is ingesteld, met den secre- taris, don hoor Bavenek, onder leiding van den hoer Maas Geosleranus, chef van weg en wer ken der H. IJ. S. M. en eveneens lid der com- missie,-een bezoek aan het terrein van de spoor wegramp gebracht. Dool was het instellen van een voorloopig onderzoek naai* de afschuiving JSiAJlmmerman. ïv Haïtetarancier. NieawBÜi/niG. Steeds hel meuimte tn «f HEEBEMMODEAKTlKEtEM. Agenda van de week. Maandag: Sahouwburg: „Tropenadel". 8 uur. Stadszaal„Knijpen maar 1" 8 irur. „De Graanbeurs"Spreker de heer Wijnkoop. 8 uur. Dinsdag: „De Qraanbeura"Feestelijke herden king 133-jarig bestaan „M. S. G." Half acht. Stadszaal„Knijpen maar8 uur. Woensdag: Stadszaal „Knijpen maar 8 uur. „In dem Vergulden Turk": Openb. verg. Middelbare Technici. 8 uur. Al p h e nGroote vrije paardenmarkt. 'b Morgens 8 uur. I Hillegom: Harddraverij. 1 uur. K a» wijk-Binn en, ton huizo vam den heer IJ. Hueting: Alg. Vergadering van aandeelh. N.V. „Zanderij Do Ridder", 2 uur. Dagelijks: „Hol 1 andia-Bioscoop". Oranjogracht, Woena- ftag- en Zaterdagnamiddag van 2 tot 4 en van 5 tot 7 uur. Dagelijks .om 8 uur 'b avonds. „Luxor-tbeater", Stationsweg 19 Woens dag- en Zaterdagnamiddag van halldrie tot halfvjjf. Dagelijks om 8 uur. „Thalia-Tbeater". Haarlemmerstraat 52, Woensdag- en Zaterdagnamiddag te 2 u.ur. Dagelijks te 1 uur 's avonds, behoudens 'g Zondags; dan te 8 uur. „De Sphinx" Tentoonstelling van schil derijen en teekeningen. Hoofdgroep J. G. Kesler. van zijn vader gelegenheid vindt het hof to maken aan een getrouwde vrouw. Het zou licht belachelijk of dégoutant kunnen worden, doch de jangè Wiüy van Duin sloeg zich dapper 'door zijn niet gemakkelijke r .1 heem.Hij heeft stellig nog voel aam te leerem, doch zijn naam willen wij in het oor knoopen, wamt hij is een belofte voor do toekomst. Erg los van bewegen is hij echter niet, en op zelfbedwang mag bij rich eveneens wel wat toeleggen. Zoo, zouden wij hem er op willen wijzen, dat men geen drama tisch effect verkrijgt door wijdbeensch te gaan staan of ritten, evenmin als een heftige ge moedsbeweging door het buitensporig .verwrin gen der gelaatstrekken op het publiek kan wor- den overgebracht. Overigens hebben wij hem, evenals trouwens het geheele gezelschap met veel genoegen zien spelen, en wij hopen het wakkere troepje van Louis de Vries spoedig in onze sleutelstad terug te zien. Ten slotte nog één opmerking: de pauze tusschen I en II had aan merkelijk korter kunnen zijn; het is heusch geen schande, wanneer do schouwburg eens om halfelf is afgelpapen. Nederland en de Oorlog, rr UIT*ONZE STAD, Dte eenheidssigaar. In de laatstgehouden vergadering van de „Leidsche Vereeniging van Sigarenwin keliers" werd besproken de kritieke toe stand in het sigarenvak, en kennis gene men van het conflict tusschen de N. U. M. en de fabrikanten, zoodat de eenheidssi gaar Hevig in het gedrang komt, en er wellicht binnen afzienbaren tijd nog niet wezen zal. Tevens werd geconstateerd, dat de inkoopprijzen nog steeds sterk opgedre ven worden, zoodat noodgedwongen weer tot verhooging moet worden overgegaan. Gemeente-groenten. De Duurte-Oomanissie uit de Leidscthe Ar- boiidteröbewegiag heeft den burgemeester ver- j zocht bij eventneelen verkoop van groenten door de gemeente dezen op minstens oen vijftal plaatsen te doen geschieden, UIT ONS LAND, J Port- of zeemhoning. De Minister van Landbouw hfeeft Voor pers- of zeemhoning een maximirm-fcleinhau- delprijs van f 0.677- peT 'h K.G. vastgesteld. Tabak, De Minister van Landbouw brengt ter kennis, dat het taibabsgewas van den oogst 1918 door hem in bezit genomen is, of zal genomen worden op het tijdstip, waar op 't oogsten is aangevangen of zal aan vangen en dat het Rijksbureau voor Ta bak, Prins Hendrikkade 160, te Amster dam, is belast met de inbezitneming en in zameling van voornoemd tabaksgewas. en koepels verhief zich 'een hooge, achtkan tige toren. De weerhaan op de spite in den ronden koepel was gevormd als de gevleu gelde Pegasua Even ten Zuiden van het alot lag een an der ge-bouw, minder in het oog vallend en aanzienlijk, maar nog merkwaardiger van inrichting. Het bestond uit een serie onder- aardsche* vertrekken, waarover rich bijzon- der-gevormde koepels en beweeglijke daken welfden, cEe ook maar nauwelijks boven den grond uitstaken. Hier en daar stonden zuilen, voetstukken, waarop astronomische meetinstrumenten konden aangebracht wor den; en die he ede inrichting was omgeven door eon laag muurtje. Boven den ingang, die naar benoden voerde, werden drie leeu wen gezien, in het steen uitgehouwen en waarvan de middeJeto een schild vasthield met da volgende inscriptie Nee fasoes nee opea sola artis J -■ I sceptra perennant. 1)'* 1) Nóch macht, nóch rijkdom, maar alleen do kun3t blijft bestaan door do tijden heen. Verder wordt bekend gemaakt, dat on der ruwe tahak, bedoeH in do beschikking van 14 Februari, betreffende verkoop, aflevering en vervoer van ruwe tabak, ook begnepen is het tabaksgewas van den oogst 1918. Beendermeel. De Minister van I andbouw heeft bepaald: 1. dat het varbod van vervoer en afleve ring van beendermeel slechts van toepassing zal zijn op het vervoer en de aflevering van dit artikel door beendermeel produoeerende bedrijven; 2. dat onder beendermeel in deze beschik king wordt verstaan, in stukken gebroken en/of gemalen beenderen, hetzij al of niet geheel of gedeeltelijk ontvet; 8. dat het verbod sub 1 gesteld niet van toepassing is voor zoover tot het vervoer en d© aflevering toestemming is verleend door het Rijkskantoor voor Kunstmeststoffen, Oa- rel van Bylandtlaan, 3, 's-Gravenhage. Vervoerverbod en verbod tot verwerken van zoamobloemzaad. De Minister van Landbouw heeft verboden zonnebloamzaad af te leveren, te vervoeren, te verwerken of te doen verwerken, of als voedermididel voor dieren te gebruiken. Het verbod van aflevering en vervoer van zonnebloamzaad is niet van toepassing, voor zoover de aflevering geschiedt aan door het RJjikskantoor voor .Vleeseb on Vetten aan te wijzen persGnen. De teelt van zounebloom voor do yet- voorzlening. De Minister van Landbouw brengt ter al- gemeene kennis, dat de teelt van zonnebloe men als landbouwgewas op groote perceelen niet is aan te bevelen, om reden de op brengst aan zaad slechts 650 tot 1000 K.G. per H.A. bedraagt, waaruit niet meer daa! 20 pet. olie, of 130 tot 200 K.G. per H.A te winnen is, terwijl uit koolzaad met een op brengst van gemiddeld 2000 K.G. zaad per H.A. 37,5 pet. olie verkregen wordt, wat over eenkomt met 750 K.G. per H.A. Een verder bezwaar tegen de grootcultuur van zonne bloemen is de groote moeilijkheid het drogen der zaden verbonden. De Minister meent echter wel ïe moeten wijzen op hot nut van den algemeenen ver bouw van zonnebloemen op allerlei pei> cceltjes, zg. verloren hoekjes die niet voor voedingsgewaseen wonden gebezigd. Zulks plokjes vindt men in bijna eiken tuin, aan d® hoeken en langs de kanten van vele per ceelen bouwland. .Van regceringswege wor den thans maatregelen genomen, om een f linken voorraad zonnebloempitten vooe zaaizaad in te zamelen en beschikbaar te houden tegen het a.s. voorjaar. Deze inzameling zal gesoliieden door het Rijkskantoor voor Vleeseb en Vetten, op overeenkomstige wijze als de inzameling van beukenoten is geregeld. Alleen eieren voor zieken en zwakken. De wethouder voor de levensmiddelen te Htiecht had aau den Minister vam Land bouw verzocht voor de gemeente Dtrechfc per maand 140.000 eieren beschikbaar to stellen, opdat aan iederen ingezetene 1 ei pej 4 weken zou kunnen worden verstrekt. Te vens verzocht de wethouder om ontheffing, van het vervoerverbod, indien de gevraagde hoeveelheid niet kon worden verstrakt, op dat dan de gemeente zelf de eieren zou kun nen koopen. Naar het PH. D." meldt, heeft de Minister geantwoord, dat de gevraagde hoeveelheid niet kan worden beschikbaar gtstold, terwijl ook op het yorzook, om eon vervoarvergTm- ning voor Utrecht toe te staan, afwijzend is beschikt. De minister doet opmerken, dat de beschik bare hoeveelheid nauwelijks voldoende is om te voorzien in de behoeft© aan eiereta voot zieiken en zwakken, nu een groot deel vaa die hoeveelheid moet worden bestemd om voor rijksrekening te worden ingekalkfi, op dat ook in den a.s. winter de rieken en zwakken kunnen worden geholpen. Aam torpedeoring ontkomen. Do bemanning van-den' in de haven te Scheveningi® aangekomen zeil logger Sch. 58 (President-Commissaris van den Bergh) van de reedcrij-Mij Scheveningen, is dezer dagen aldus wordt aan do „Nlouwe Ct.'' gemeld, op een bijzondere wijze aan ©en torpedeering ontkomen. Het logger schip was van een Nooridzeereis torugkoerend vóór de haven van Schevenin gen aangekomen, doch kon door omstandig heden niet birnenloopen. Wegens gevaar voor stranding moest de schipper zijn logger uit den wal trachten te houden en kwam zoodoende verlder dan de als veilig aangege ven zeven mjjlen uit onze kust. Eensklaps werd het vaartuig beschoten door een duikboot, welke later herkend werd als van Duitsche nationaliteit te zijn. Met de geheele bemanning (van welke één ernstig ziek en daarom in dekens gewikkeld was) in de scheepsboot roeide schipper Pronk' Ann de Noordelijke zijde voerde een trap naar beneden, naar een ruime, vierkante kamer, en daarnaast was de ingang naar de vijf gewelfde kamertjes, dio dienst deden ala observatorium. Bcrven de grootste ruim te, in het midden, welfde zich geen koepel, maar een boogvormige muur, die bovendien nog overdekt was met aarde en graszoden, zoodat er een hoogte gevormd werd, waar op een figuur van koper stond, die voor stelde een Mercurius. Door een kunstig mechanisme, maar schijnbaar zonder dat iets ze in beweging bracht, kon de figuur het hoofd wenden en- haar gevleugelden voet opheffen, of ze wilde wegvliegen van den onderaardschen burcht, dien zij bewa ken moest. Als een van de oude geesten- opgestegen was uit de ruimte, dan zou duo het eiland niet herkend hebbenwant waar vroeger bet vee graasde, lag nu het nieuwe slot met den merkwaardige® onderaardschen burcht. En waar de herdersjongen in zijn mantel van dierenhuiden de kudde huiswaarts had gedreven, Repen nu studenten en kunste naars, en handwerkslieden en bedienden, die allen op het slot behoorden. Nu waren het niet langer enkel boeren, die met groo te tusschenpoozen over do Sond trokken, om hun vee en hun karen op Seeland te ver koop en, of om er het Thing bij te wonen. Er was druk verkeer ontstaan op de Sond door de vele geleerde en voorname reizigers dio overgevaren kwamen, om„Umnieborg" te bezoeken. Hot heldero licht der Septemberzon scheen nog over de Sond, maar de zon zelve was weggedoken achter do kunst van See land en enkel een gouden licht achter gela ten. Het was oven vóór bet avondeten en de dagtaak was ten einde. Do studenten, die zich in ,,üra.nioborg" ophielden, als as sistenten of leerlingen van den slotheer, stonden bijeengeschaard op bet open plein voor het hoofdgebouw, waar rij op de aan genaamste wijze dem tijd zoek brachten, tot de avondklok hen aan tafel riep. Maar ri] zorgden wel, dat rij niet al te luidruchtig werden en soms, als ,er eens wat harder ge lachen werd, dan raadzaam was, keken zij een van aHen naar een venster op de bene denverdieping, waar de babliatheekkamer lag en waar de geleerde slotheer, sands dien middag, bezig was geweest. Zoowat midden in de schare, die nu epns elkaar tot stilto aanmaande, dan weer alle voorzichtigheid uit het oog verloor, stond een lange, opgeschoten jongen met breedj schouders en donker kroeshaar. Hij sprak levendig, maar met gedempt© stom, en tel kens als zijn toehoorders in lachen uitbarst ten, wenkte hij ze beurtelings waarschu wend en dreigend toe. „Maar is het nu echt waar, wat je daar vertelt, Peter Flemlass V' vroeg er een. „Ieder woord er van is waar! Jullie waart allemaal al lang in bed, maar ik had *het den jonker beloofd, dat ik een waarno ming zou doen in de vroege morgenscheme ring, en, terwijl ik diep, was ik alleen in dte krypt van onze nieuw-gebouwdto sterren wacht. Ik hoorde iemand bezig aan het staketsel en ik schoof het dak weg en keek uit. Ja, zoowaardaar stonden twee boe ren. Eén van hen kende ik; rijn naam was Por Olsson, maar rij noemen hem Por Ha- zolstok. Hij en zijn kameraad stonden naast elkaar, sloegen een kruis en wezen in cle richting van den verguld/en Mercurius, (Een vrij pas onlangs op de verhevenheid zetten. Ik begreep uit wat ik van hen verstond, dat rij meenden, dat de duivel rich in dat beeld verstopt had, omdat dit uit zichzelf draaien kon. Toen haalde Por Haaelstok een oud tooverboek uit rijn rokzak en wees rijn ka meraad een plaats dn het boek, waar de geestelijke had gezegd, dat een spreuk stond, die toepasselijk was, als duivels en heksen bezworen moesten worden. Maar men moest te gelijk een gewijde munt bij zich dragen en voor zoo een had Por Hazel- stok dam ook wel gezorgd. Hij kende de for- mule van buiten, die luidde ongeveer als 1 volgt Messias, Emmanuel, Athanaeius, Adonai en Sabaoth, verdrijven wij u van ieder plek, waar deze heilige mant wordt neergelegd. Voorts verbieden wij u, dót gij I eenige macht zoudt hebben om ons met pest I of amdoro boozo dingen to schaden. Keer te- i rug, gij vervloekte, naar de vuurpoel waar- van gij gekomen rijt, en verstout u niet f meer, u hier te vertoón-cn - I, '(Wordt vervolgd)'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1918 | | pagina 2