i-'
GraveWnea
^.PJtncve.
indaote
Popl'ringhs
lYIoorseeto
Steenvoorde
Armentie.
Souboi-t
LSLtLE
Cfiievrc-3
tillers?
Örècourt
a^J 3è-
&LENCTENH£S=<
":ji.
JaQueifiay
jle'Cptcauj
JeNcuvion
'AAA
v- ',UWl'„
Roslêres
gpfevioa
fibemcttt
JjV5-n«^our6
Arras®
°teoftI
QPAWB
"ik.'Janey
No. 17957.
Hat nieuwe Ministerie.
Wat tie Pers er van zegt.
Ons persoverzicht voortzettend, geven
vrij heden in do eerste plaats het oordeed
rweor van de „STAND" A ARP", waar naar
velen wel mot belangstelling zullen hebben
uitgezien. Dr. Kuyper is van meenjng dat
„uitlokkende schijn niet misleiden mag, en
zonder zweem van aarzeling moet beleden
dat de nieuwe kabinetsformatie een karak
ter draagt, dat tot dusver onbekend was".
Na dit. te hebben vastgelegd, vervolgb <3e
schrijver aldus:
„Er is dan ook geen sprake van, dat dit
Kabinet, wat zijn grondformatio betreft,
met de Kabinetten van Mackay, Kuyper
en Heemskerk op één lijn zou staan. Het
draagt krachtens zijn oorsprong een geheel
ander karakter. Het is niet, gelijk vroeger,
een Kabinet uit drie saamwerkende poli
tieke elementen saam gesteld, maar het is
een Kabinet, waarin het Koomsch-Katho-
lioke element overheerachend is, zij 't al
niet in het aantal van zijn leden.
Immers van compositie der drie partijen
is ditmaal geen sprake. Met do Kabinetten
van voorheen die uit de drie partijen op
kwamen, heeft dit Kabinet niets gemeen
schappelijks. Het treedt op als geheel
nieuwe figuur in onze politieke ontwikke
ling. Boven den nok van dit Kabinet waait
de Boomsch-Kathoüeke wimpel.
Doch al moest dit ter voorkoming van
misverstand, met klem op den voorgrond
worden gesteld, gelijk het Kabinet zich nu
ten slotte aanbiedt, kan en moet het met
ingenomenheid ook door ons worden be
groet.
Een tweede opmerking van meer alge
meens strekking aj hier ten slotte nog aan
toegevoegd. Wij, Antirevolutionairen zijn
nu eenmaal democraten, en het conserva
tieve element verloor ond'er ons steecL
meer in beteekenis.
Bij ons is er geen sprake van, dat wij
heb element der arbeiders naar achteren
zouden schuiven, en het zijn politieke be
teekenis zouden ontroovon. Hier echter kan
door niemand berweerd worden, dat dit
element van ónze werklieden tot zijn reoht
konrt. Eer bet tegendeel. Wat hier voor ons
treedt, draagt een, we zeggen niet aristo-
oratisch, maar toch beslist conservatief ka
rakter. Al weten we toch dab do hoog
leeraar Aalberse steecfc vooraan stond on
der de strijders voor de sociale demooratie,
niet hij is 't die op cüib Kabinet zijn stempel
drukt j eer is hij zelf van lieverlede min of
meer aan zijn vroegere democratische sym
pathieën ontgroeid.
Hierin nu mógen wij hem niet volgen,
en bij allo ingenomeriheid, waarmede wij
dit Kabinet in zijn samenstelling begroeten
blijven wij toch geroepen om ons Anti
revolutionair karakter -in geen enkel op
zicht te verzaken. Het zal ons daarom plicht
zijn, dit Kabinet op nobele wijze steun te
verlcenen, maar zonder een oogonblik onze
eigen roeping uit het oog te verliezen.
Steun van harte, maar we blijven op ons
zelf staan; we denken er niet aan om.ons
zelfstandig karakter te verloochenen.
En met name ons democratisch karakter
geven we tegenover do conservatieve nei
gingen, cliie hier op don voorgrond treden,
geen oogonblik prijs."
En ten slotte heet het
„Met waardsering en belangstelling be
groeten we daarom het nieuwe Admiraals
schip met don gelen wimpel, dat thans uit
de haven stoomt, maar al zijn we van liarte
bereid, heb waar noodig en waar doenlijk te
steunen, we blijven op ons eigen schceplce
onder eigen vaandel. Aan boord van het
(Admiraalschip, en onder het commando van
den Admiraal, die er het bevel op voert,
vindt men ons niet."
Als tegenvoeter ontleenen wij voorts aan
de „TRIBUNE" <S. D. P.) de volgende
critiék
„Al is Ruys misschien een minder stram
me persoonlijkheid dan do oude Corb, ach
ter het jonkerlijke mom verbergt zich zeker
1 geen minder reactionaire dictatuur.
BeecSs onmiddellijk zet Ruys op zijn ma
nier de dictatoriale gewoonten van Kiiy-
per-Corb voort, door zijn ministerie onder
ourateele te stellen, door het instituut van
een soort S taats-Secretariaat naasb zijn
eigen wat wij zouden willen zeggen
Kanselierachap.
En de zwakkere persoonlijkheid van Ruys
waarborgt - geenszins, dat die dictatuur ook
liohter te dragen zal zijn, want gemeenlijk
regeeren de zwakste persoonlijkheden met
do sterkste middelen."
Besluiten wij ons overzicht der Nocjer-
landsohe pers, nog met een tweetal katho
lieke uitspraken. De .LIMBURGER KOE
BIER" zegt over de instelling van een
staatssecretaris
„Mot het oog op de uiterst gewichtige da
gen, die Nederland èn in binnen- èn in bui-
tenlandsoh opzicht in de allernaaste toe
komst te gemoet kan gaan, dunkt ons da
greep niet ongelukkig.
Maar een greep blijft het.
Moge heb de greep van een Staatsman en
niet do Staatsgreep van één man blijken."
En do.„QELDERIiANDER" zegt:
„We vinden het slechts jammer, dat de
naam van den orisisminisber te weinig zegt,
om het volk oogenblikkelijk heb vertrouwen
in te boezemen, dat onder Posthuma zoo
droevig verloren ging. Hier had een man
moeten staan, wiens naam in heel den lande
- wilskracht, werklust, doortastendheid, eer
lijkheid, breedheid van blik beteekemt."
Konden wij gisteren wat heb buitenland
betreft, het oordeel der „Erf. Ztg." afdruk-
ben, intusaohen heeft Havas ons do opvat-
ting der Fransohe bladen geseind. Het o£Er
cuëuso agentschap noemt geen bepaalde
persorganen, doch geeft de volgende samen
vatting
de besperking van het nieuwe minis-
0I"io in Nader land herinnert de Fransohe
fiers aan de moeilijkheden, cEe het kabinet-
LËIDSCH DAGBLAD Donderdag 12 SepSeioiwr.
Tweede Blad
Anno 1918.
Corb van dor Tanden moest overwinnen, om
Nederland's neutraliteit te handhaven. De
Fransche perp brengt liulde aan de loyau-
teit en de correctheid van de afgetreden
Regeoring in dit opzicht.
De bladen drukken allen de hoop uit, dat
ondanks de zoo sterk uitgesproken neiging
van sommige leden van het nieuwe kabinet,
voor de Central en, er geen wijziging zal ko
men in de toepassmg~"der neutraliteitsbe
ginselen, die sedert het begin van den oor
log zijn gehuldigd.
Bij voorbaat waarschuwt de Fransohe
pers de publieke opinie in Nederland reeds
begen plannen van "gedeeltelijke demobilisa
tie, die geen ander effect zou hebben dan
Nederland buiten staat te stéllen weerstand
te bieden aan allerlei pressie van Duitsohe
zijde.
Wat betreft de vred'es-progaganda, die
Duitscho agenten gelijktijdig voeren in ver
schillen neutrale landen, betoogen do Fran
sche bladen, dat zulle een campagne allicht
bij de geallieerden wantrouwen wekt en
verdacht is. Zulke vredespogingen kunnen
de rogeeringen, die er zich toe leonen,
slechts compromittceren, zondSer ecnig re
sultaat dan den tijd voor een rechtvaardi
gen en duurzamen vrede te vertragen, voor
eon vrede, cEe allo strijdende volkeren en
do neutralen van gansoher harte moeten
wenschen en die steeds meer en meer
nadert.
Wij kunnen niet nalaten een ernstig woord
van protest te doen hooren tegen den, laat
ons zeggen, wat „eigenaardig" klinkenden
tocm van dit communiqué. Reeds „bij voor
baat" willen wij de Fransche pers er op
wijzen, dat de vraag of het tijdstip voor ge
deeltelijke demobilisatie al dan niet geko
men is, door ons als een zuiver Neder-
landsche zaak wordt beschouwd, waarbij
wij geen buitenlanöscho inmenging dulden.
Indien onze landsregeering het aanstonds
wellicht dienstig oordeelt een deel dier weer
macht naar huis en haard terug te zenden,
dan doet zij dit heusch niet onder Duitsohe
pressieevenmin zal zij zich echter van een
dergelijk besluit laten terughouden omdat
meneer Olemenceau het minder prettig
vindt. Do indringerige wenk, die Havas zoo
plompverloren aan heb nieuwe kabinet
geeft, verraadt overigens een diepgaand ge
mis aan kennis van do vele en ernstige
moeilijkheden, waarmede ons land te kaïn-
pen heeft. Wij willen hierop verder thans
niet ingaan, ofschoon wij met leedwezen een
zoo geringe mate van lóesch medevoelen bij
de Fransche pers geconstateerd hebben. Dit
ééno willen wij echter vastleggenwelke
bedenkingen men ook togen het nieuwe ka
binet moge hebben, het Nederlandsche volk
zal zioh als één man om zijn regeerders
scharen, zood'ra men van boitenlandlsohe
zijde wie het ook zij rich wil mengen
in aangelegenheden die uitsluitend on al
leen onze zaak zijn. En reedb „bij voorbaat"
willen wij waarschuwenpogingen om ons
onder voogdij te stellen zullen altijd afstuï-
ton op onzen oiiwrikbaren wil onafhanke
lijk en onzijdig te blijven. Daarvoor zij het
devies van ons Oranje-huis borg: „Je
Maintiendrai 1"
KUNST EN LETTEREN,
Nederlandsclie Opera.
Bij het gezelschap van de Nederland
sche Opera (dir. G. H. Koopman), zijn
alsnog voor het volgend seizoen verbon
den inej. Lien Engelen, als tweede solo
danseres en de heer John SfaEson, als so
lodanser.
Voor het volgend seizoen is aan do Ne
derlandsche Opera (dir G. H. Koopman),
verbonden de heer Andró Span, lyrische
bariton, vroeger als zoodanig verbonden
aan de Kon. Fransche Opera te 's-Gra-
venhage, en de Ireer Max L. Blitz, als
speeltenor.
De Stadsschouwburg te Haarlem.
De offieieel'e opening door den burge
meester van Haarlem zal plaats hebben
30 September, des avonds om halfacbb.
Op de openingsavond zal worden vertoond
„De Heks van Haarlem", van F. van
Eeden, door het gezelschap van Willem
Royaards. Voor do openingsweek is het
programma als volgt: op Dinsdag 1 Ooto-.
ber geeft de Kon. Ver. Het. Nedorl. T o-
neel „Hein Roekoe", van Jan Fabricius,
met Louis Bouwmeester in de titelrol;
Woensdag 2 October, de Nederlandsche
Opera, met „De Herbergprinses" van Jan
Bl'okxDonderdag 3 October herhaling
van „De Heks van Haarlem"Vrijdag 4
October, Het Hofstadtooneel, met „Eline
Vere", door Louis Couperus; Zaterdag 5
October, het Rofcterdamsch Tooneol, met
„Beatrijs", van .dr. Felix Rutten..
Zondag 6 October zal voor de eerste
volksvoorstelling gegeven worden: „De
dienstknecht in het huis", door het Ned.
TooneelMaandag 7 October „Dageraad"
van Horman Hoyermans, door de Tooneel-
vereenigiagDinsdag 8 October, tweede
voorstelling met een herhaling van Heyér-
mans laatste werk.
De stadsschouwburg bevat in het geheel
750 plaatsen, die in 6 rangen zullen wor
den verdeeld. Door de commissie van be
heer zal bij genoegzame' deelneming een
weekprogramma worden uitgegeven, gere
digeerd door den secretaris der commis
sie, den heer J. B. Schuil. Thans zijn reeds
voor 160" avonden contracten afgesloten.
Naar alle waarschijnlijkheid zullen dit
seizoen meer .dan 25 opera-voorstellingen
door de Nederlandsche en Fransche Ope
ra worden gegeven.
Burgerlijke Stand Lelden.
GEBOREN. Izak, z. van 'J. DissoveH
en L. Voorzaat. JohannaOatharina, d.
van W. Devilee en 0. J. v. cL Ven.
Geertje, d. van P. den Hoed en A. Zitman
Elizabeth Oorneba, d. van M. Al
Schreuder; en H-. yan Leeuwen. Eliza
beth, d. van J. Stavleu en E. Stikkelorum
Hendrika d. van E. Geortsma en H.
J, Knol. Hendrica, d. van E. Roelandso
on M. Cambior. Henclrika, d. van M.
Pauw en H. Broers, Hendrikus, z. van
A. Regeer en A. v. d. Krogt. Pieter
Jan, z. van J. da Wet en P. H. Vet.
Adrianus Joannes Jozef, z., van F. Simons
en M. A. de Jong. Abraham, z. van 0.
v. d. Berg en 0. M. Griffioen. Berhar-
da Maria Cc-nelia, d. van P. P. v. 'Zijp
en J. O. van Maris. Paulus, z. van N.
v. d. Hoed en H. Wallaard. Louis Dirk
Franciscus, z. van J. F. L. Keulemans en
J. 0. Bienen. Wijnandus, z. van H. v.
d. Berg on A. Blansjaar. -r- Leni Walbur-
ga Alphonse Maria, d. van H. J. Schim
v. d. Lóeff en K. E. Dijkman. Wiihel-
mina Jacoba, d. van A- van Iterson en E.
M. de Heijde. Sara, d. van W. Blok en
H. 0. Kuijvenhoven. Geertruida, d. van
J. van 't Zand en M. Verbiest. Wouter
Gerardus, z. van G. A W. v. d. Oord en
E. 0. "-M. J. Franken. Wilhelmina En-
galina, d. van G. -A. W. v. d. Oord en E.
0. M. J. Franken. Johannes Maria, d.
van A van Dongen on A. M. C. Heggel-
man. Mcolaas, z. van N. de Water en
A J. 0. Langen. Alida Oatharina, d.
van A. v. d. Laan en W. J. Eradus.
Maria, d. van W. Bekooij en J. M. Zwet
sloot. Johannes Jacobus, z. van W.
Springer en M. Bon. Johan Anton, z.
van. 0. A. van Beugen en 0. M. Kerkvliet.
Wilhelmina Maria, d. van J. J. Laman
err J. Verhagen. Jacóba, d. van J. J.
Laman en J. Verhagen. - Jacoba Oorne-
lia, d. van J. v. d. Voort en J. van Tol.
Petrus Johannes, z. van A. Beekman
en J. Schnettelker. Pieternella, d. van
W. van Oosten en M. Leijs.
GEHUWD: H. y. Venetien jm. en E. V.03
j dl I. Sloos jm. e& M. C. Verboog jd.
N. EJoots jm. en A Kroonenberg jd.
J. Lemmens jm. e'n M. 0. dén Hagenaar jd.
J. Muller jm. en E. G. Nieuwenbuig jp.
0. Stol jm. en E. Minke jd1. M. A.
van ;Wól jm. en J. H. Oatin jd. P. CL
dje Vos jm. en E. .V. d. Blij jd. J. Fuchs
jto. eb E. R. Baart jd A Schaft jm.
en E. v. Weizen jd1.' H. Iigtvoet jm. en
K. M. C. Brouwer jcL
OVERT .EDENM. H. E. Eranck, ongeh. vr.
45 j. J. Schroef, m., 55 j. M. Rietmoijer
w. 81 j. H. N. van Griethuizen, z. 8 j.
D. A Velüiliuijzen van Zantcni ong. m._52 j.
J. Selior, m. 50 j. J. P. Oostveen geb.
Kruik, v. 50 j. J. Biesbroek, z. 15 m.
N. Rinkel gob. Meijer v. 61 j. 0. de Vos,
m. 24 j. J. T. Fcltkamp m. 55 j. J. Ras
m. 62 j. C. Pi ook, m. 38 j. A. A. H. M.
Sohrama, de 22 m. H. Krul z. 24 j. "W.
S. Nollce, weck 0. F. L. van dér Woerd 82 j.
w- J. F. Kisker, m. 74 j. levenl. geb. kind
van J. Zonderop, en J. H. van Es.
Opgave van Personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
Mej. D. J. C. Remmers, Kaiser L. 14.
J. L. Buïjsman, GroenJiovenstva..t. S.
Mej. W. SchrijverVan leeuwen, Rijndijk-
straat 25. Mej. Ohr. y. dl Berg, dienst
bode, Steenstraat 45. Mej. W- L. A Dus-
seldorp, modiste, Haarlemmerstraat 126.
F. A J. M. y. dl Kun en vrouw, Witte Rin
gel '22. Mej. M A. G. J. van Bosse,
iWitte Singel 38. Mej. H. van -Marle,
Oegstgeesterlaan 21. Mej. S. M- Busink
dienstbode, Plantage 1. ,T. H. J- Kam,
Aoëlaan 15. W- A. W» Coawenbsrg,
Breestraat 84. G. J. J. .Osehatz, win
keljuffrouw, Zijlsingel 72. Mej. J.
van Osch, Oude Vest 83. H. H. v. Soest,
Noordeinde 27. Mej. 0. M. Hazebrool^
huishoudster, Hoogewoerd 93. Mej. ML
J. v. Horst, huisjuffrouw, Breestraat" 84L,
O. J. J. Bazelhorst, huishoudistier, Zijk
singel 6. Mej. B. Klein, Apothekersd^jK
32. Jhr. H. W. Sandberg, student. Eoori
gewoord 34. A. Tieleman, Oogatgeester-c
laan 12. Mej. G. E- BunschotenBroekje,
huis, Hooigraeht 57. F- van Kooperend
Janvossensteeg 5. T. C. G W- v. Nooten,
Rapenburg 45. ,T. J. Teujae, student^
Rapenburg S8. H. Varekamp, Éangebimg
33a. F. H. Ver molen, werkman gasfabriek
Vaartkad'a 8. Mej. N. Vink, dienstbode,;
Wasstraat 3. W. Th. Boissevain en. ge-,
zin, predikant, Plantage 14. Mej. D. da
Jagers, dienstbode, Hoogewoerd 154. jB.
Hageman, handelsreiziger, Apothekersdijk 36
P. J. Dijkman en gezin, koopman, Nieuwe
Rjjn 55. - A v. Ossenildrp, Boommaxkli
2. Mej. D'. E. Beeckman, Jan van Goyen-.
kade - 23. Mej. A. y. Beek, dienstbode,;
jan van Goyenkade 33. M. Wesselius,
tuinder, Vliet S. J. y. d. Berg, studen^
Iüok3teeg 2a. W.-F- K- Hussem, Oud'e
Rjjn 3. Mej. 0. H- Go ossen, Plantage 9.
Mej. J. E. v. di Plaats, Hugo de Groot-,
straat 13. D. Sirach, boekdrukker, Leu-
venstraat 7. A Weber, Nipponstraat 101
Mej. A. O. van Gessel, huishoudster, Jam*
van-Goyenkadé 3. AF. T- \Tan Kollq
sigarenmaker, Wittelaan 27. J. G. van
Wijk, los werkman, Stadhouderslaan 3.
R. dè Jong en gezin, timmerman, JEaariL
straat '259. G. Haueveld, mandenmaker,;
Groenesteeg 90. Mej. E. R. de Zoete,
H. Rijndijk 38. F. P. M. Proost en gezin,
werkmeester, Heerenstraat 5. H. C. Hoek,'
muntopnemer Gasfabriek, Sophiastraat 25.
D. Holswilder,koperslager, Minnebr.gr.
12. G. P. Reichenfeld', kantoorbediende^
Diefsteeg 6at j'
Pront van 1915. o Front op 15 Jnli 1918.
Hindenburg-Unie (1917). j Front op 11 September 1918.
