LEIDSCH m DAGBLAD.
stadsnieuws.
Dinsdag 30 April 1918.
Officieele Kennisgevingen,
Nederland en de Oorlog.
PRIJS DER ADVERTENTIES!.
1—5 regels f 1.05. Ieders regel meer
0.20. Kleine advertentiën van 30 woor-
Uen 50 Cents oontant; elk tiental woorden
meer 12'/> Cent.—Incasso volgens postreoht,
Voor eventueels opzending van brieven 10 cent
porto té betalon. Bewijsnummer 5 Cents.
- wvT-ajxnrrrr.n.-r—^-^-.—.-rgvw-r-pewi'Bgp-ST-
Nummer 17643.
Bureau Noordelndspleln. Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT,
Voor Leiden p. 3 mnd, f 1.85 p. week I Ml
Bulten Lo'den waar agenten ge
vestigd zijn per week -1 n IR
Franco per post R25
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
GELDIG VERKLAARDE BON.
Do Burgemeester cler gemeente Leiden
brengt ter algemeen© kennis dait morgen
aan de Yischmarkt tegenover het Distri-
butiobureau uit een schuit prei zal worden
verstrekt. 15' cent per K.G..
In verband hiermede wordt BON No. 90
geldüg veklaard voor 1 E.G. prei h 15 cent
per K.G..
N. C. DE GIJSELA AR. Burgemeester.
Leiden, 30 April 1918.
VLEESCH VOORZIENING.
De Burgemeester van Leiden brengt ter ken
nis van de ingezetenen, dat morgen, (Woens
dag) voor varkensvieesch in aanmerking komen
de niuntnc/i'? der leven?nviddelenkaarten van
140008000.
Do verkoop geschiedt op liet Openbaar .Slacht
huis van v.m. 9 tot n.m. 4 uur, ingang Pasleur-
etraa t.
Gegadigden gelieven hunne levensmiddelen
kaarten en verpakkingsmateriaal mede te
brengen
- N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester,
i Leddeu, 30 April 1918.
CEMENTKALK.
Do Burgemeester van Lcicüon maakt be
kend! dat de Minister van Landbouw, Nijs
verheid on Handel
Gezien artikel S der Distributiewet
1016;
Heeft Goedgevonden
voor cementkalk.' ook wel genaamd zak-
ikalk of geblusclite (gemalen) Hydraulische
kalk een maximum groothandel prijs vast te
/stellen- van f 4.50 per 100 K.G. franco op
of in vervoermiddel ter plaatae waar de
fabrikant of importeur zijn opslagplaatsen
heeft.
N, C. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
Leiden, 30 April 1918.
De Burgemeester en Wethouders van Leiden
loon te weten dat door den Raad dier gemeente,
Xn zijn vergadering -van den llen April 1918, is
vastgesteld 'de volgonile verordening:
VERORDENING,
houden do wijziging der verordening op de Mark-
j ten van 26 Mei 1898 (Gemeenteblad No. 10),
laatstelijk gewijzigd bij verordening van
ften 6en November 1913 (Gemeenteblad Mo. 37).
EENIG ARTIKEL.
Aan het slot van art. 17 vervallen de woor
den: „en op Dondordag, des vóormiddags van 8
tot 12 en des namiddags van 2 tot 5 uur".
Vastgesteld door den Gemeenteraad van Lei
den, in zijn openbare vergadering van den llen
'April 1918.
De Burgemeester,
N. G. DE GIJSELAAR.
De Secretaris,
VAN STRIJEN,
Zijnde deze verordening aan de Gedeputeerde
Staten van Zuid-Holland, volgens hun bericht
van den 16-18 April 1918, B. No. 497 (2e afd.)
G. S. No. 37, in afschrift medegedeeld.
En is hiervan afkondiging geschied, waar het
behoort, den 30en April 1918.
BuFgemeester en We hcudi-is voorn.,
N. C. DE GIJSELAAR. Burgeni.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Verjaardag van Prinses Juliana.
Vandaag is Prinses Juliana neigen, jaar
geworden.
D<| gewone vlaggen tooi herinnerde
h~den alhier aan dit. feit.- In het micldag-
uur deed het carillon van den Stadhuis-
i, 'toren zich hoor en. Ook weerklonk langs
straten en grachten draaiorgel muziek.
De Chr. za-ngvereeniging ,Ledta-goh",
wolko toevallig hedenavond in ,,Do
Graanbeurs" een uitvoering geeft, deed
haar programma met heb oog op 30 April
op Oranjepapier drukken.
Tehuis voor schoolgaands kinderen.
Uit het jaarverslag van die Yereeniging
Tehuis voor Schoolgaande Kinderen",
uitgebracht op de laatste ja-arlijkscbe alge-
meene vergadering, wordt herinnerd aan
het groote verlies, d!at de Vereendging leed
door den dood van mej. C van Manen, een
der op rich titers, ciie zich met hart en ziel
aan de belangen van het Tehuis heeft ge
wijd.
Mevr. Goudsmit—Oohen bedankte als
Beoret-areisso en ook raoj. Alma moest we- j
Igens vertrek uit deze gemeente als pen
ningmeester es bedanken. In d'eze vacatures
werd voorzien door de benoeming van de
dames mej. C. Prins, mevr. Van Blom
Van der Goot en mevr. Heinsiu- Montijn.
De directrice, mej. Buut, verkreeg eer
vol ontslag wegens een benoeming in ge
lijke betrekking te Rotterdam. In haar
plaats werd benoemd mej. A. Sleveor, die
met veel toewijding haar taak aanvaardde.
Met dankbaarheid wordt, melding gemaakt
van een legaat, van f 1000. door don heer
«T. Hartevelt Az. aan het Tehuis vermaakt.
Door dc groote dirurte van ievensmidlcfo-
- Jen, enz. zijn de uitgaven angstwekkend
boegen ome». Er waa in Februari nog^
slechte f 12 in kas. Gelukkig kwamen op
een bedio in het. „Leicfech Dagblad" ver
schillende giiften in, zoodat het mogelijk
bleek vooralsnog het Tohuis geopend te
houden
Het Tohuis werd bezocht door 6368 kin
deren voor den geheelen en 1232 kinderen
voor den hal ven dag.
Vrouwenkiesrecht.
Gisteren hield Yle aid. Leiden van cïe
Vereenigimg voor Vrouwenkiesrecht in het
Nutsgebouw een ledenvergadering, onder
voorzitterschap van mevr. Alings-Van
Mels. Onder meer werd de beschrijvings
brief voor de algemeene Zomervergadering
to Utrecht behandeld. Beeloten word de
afgevaardigde op te dragen, te pogen de al
gemeene .Wintervergadering te Leiden t©
doen plaats hebben. Tot afgevaardigde en
plaatsvervangend afgevaardigde werden
resp. benoemd mevr. M. Blöm-Düren en
mej. M. Schuyt Best.
- Op 15 Juni zal hier een propagandadag
worden gehouden, waarin als spreekster
zal optreden mevr. Thiel-Wurfbain, te
Amsterdammevr. Van Leeuwen verklaar
de ach bereid eenige liederen te zangen,
terwijl mede een violist zal optreden.
Nog werd het bestuur opgedragen het
houden van cursussen over verschillende
staatkundige en economische onderwerpen
te overwegen.
Grenswijziging der Gemeente.
De heer Hugo van Poelgeest-, directeur
van-de te Leiderdorp gevestigde n.v. Steen
fabriek Ouderzorg", wier belangen in
liooge mate betrokken zijn bij de grenswij
ziging tusschen de gemeente Leiderdorp
en de gemeente Leiden, heeft een acllrea ge
zonden aan den Gemeenteraad, waarin hij
o.m. opmerkt, dat de vennootschap twee
fabrieken heeft, Ouderzorg" en CTanton"
Ouderzorg" ligt aan den Lage-RijncEjk
een gedeelte van de opslagplaatsen dier fa
briek ligt in de Waard. De fabriek Can
ton." ligb met haar opslagplaatsen in de
Waard. De producten der beide fabrieken
vullen elkaar aan, zoodat zoowel bij het
verwerken der grondstoffen als bij het los
sen en laden der goederen regelmatig alle
werkzaamheden in elkaar grijpen, werk
lieden en materialen heen en weer gaan.
Zooals het plan tot grenswijziging mi is,
zal de Waard bij Leiden komen en zal de
grens t-usschen Leiderdorp en Leiden loo-
pen langs den oever van den Oude-Rijn,
aan den Leiderdorpschen kant, zoodat de
Rijn bij Leiden zal behooron. Daaruit voor
ziet adressant voor de zaak groote nadoelen
welke nader door hem worden uiteengezet.
Ook van de logische redenen, die tot
annexatie door grootere gemeenten terecht
leiden, zijn volgens adressant juist aan te
voeren tegen overgang van do bezitting in
de Waard. Hij ziet het algemeen, belang
niet te kort gedaan, integendeel beter be
hartigd, als de grens tusschen Leiden en
Leiderdorp zal loop en midden door de Zijl,
Nieuwe Kanaal ,,Rijn-Schie" en Nieuwe-
Rijn.
Als de door adressant aangegeven over
wegingen er niet toe kunnen leiden, dat
deze grens wordt getrokken, vraagt deze
den Raad om er toe mede te willen wer
ken, dat zooveel mogelijk alle bezwaren,
maar in ieder geval de financieele nadoe
len, die uit de grenswijziging voor rijn on
derneming en de daarbij betrokken per
sonen zullen voorkomen, bij de wet of bij
afzonderlijk contract -zullen worden opge
heven,
Rogoering en Zending.
Gisteravond hield de Nederlanrfeche
Bond van Zendelingkweekelingen zijn voor
jaarsvergadering in het gebouw van de
Nederlandsche Zendingsohood te Oegat-
geest. Deze Bond beoogt het doel de a.s.
Zendelingen van alle in ons land bestaan
de Zondingscorporaties te vereenigen, can
zoodoende een bap.dl te loggen, die later
van beteekenia kan zijn voor de samenwer
king op de verschillende Zendingsterredr
nen in ons Indië. Do bedoeling is ook con
tact te zoeken met buiten! andsch© Zen-
clSngshuizen met enkele Duitsche Zen
dingshuizon staan zij reedb in verbinding,
terwijl pogingen worden aangewend om
ook verband te krijgen met de Engelsche
a.s. zendelingen.
Na bespreking van de huishoudelijke aan
gelegenheden werd de vergadering ge
opend, waarook verschillejnde belangstel
lenden waren genoodigd! Als spreker trad
op mr. J. N. J. Schepper, nieuwbenoemd
Zondingsconsul, met het onderwerpRe
geering en Zending.
Spreker merkte te voren op, dat hij zich
alleen zou bezig houden met de verhouding
t-usschen do Regeering en de Chr. Zending-
in die heidenlanden. Die verhouding is
allesbehalve gemakkelijk te bepalen.
Eenerrijds toch hebben R. en Z. 'n gemeen
schappelijke ta-ak en hetzelfde arbeidsveld;
vele concrete doeleinden zijn liaar gemeen.
Maar anderzijcfe is het einddoel voor beide
verschillend en levtifa beide 'uit geheel on
derscheiden beginselen, wat verscheiden
heid! van middelen en werkmethoden .on
vermijdelijk met zich brengt. Er is natuur
lijk voortdurende aanraking tusschen R. en
Z. op maatschappelijk terrein. Beidie
trachten ieder van eigen standpunt uit en
op eigen wijze de bevolking op te voeden
tot de haar toekomende plaats in de we
reld, haar te associé er en aan de Wesfccr-
sclie cultuur met behoud van eigen Oos-
terseh karakter. Maar is voor de R. die
associatie doel, voor de Z. is zij middel. De
Tl. treedt politie k-pacdagogisch op
en heeft, een sociaal-politieke baak (de be
volking op te voeden tot waarcfögo onder
danen van het Ned. gouvernement, tot
autonome cmderdcelen van den Ned.
Staat). Zij werkt dus aan den buitenkant
en van buiten af; is op daden en fedt-en
uit (omzetting van den maatschappelijken
en politteken toestand). Zij beveelt en ge
bruikt „voor haar djpel desnoods dwang. Zij
is nrj. eens geneigd» of genoodzaakt de toe
standen te laten, zooals zij zijn, dan weer
tracht rij d/o-or dtruk van boven af-haar
doeleinden in den korteb mogelijken tijd te
bereiken. De Z. daarentegen treedt,
godsdiens bi g-paedagogisch op en
heeft een gocfedienstdg-sociale taak (d!e be
volking dloor en tot hot. Evangelie op te
voeden, haar in aanraking te brengen mot
den persoon van Jezus Christusdirecte
verandering van de maatschappelijke toe
standen is daarbij slechts haar middel). Zij
werkt aan den binnenkant en van binnen
udttracht do innerlijke gezindheid te ver
anderen. Bij haar treedt het dienend ka
rakter op den voorgrond, het overreden en
het wekken van een eigen overtuiging door
heb indragen van een nieuw levensbeginsel
in het persoonlijk karakter en in den volks
aard. Zij beveelt nooit en schuwt al wat
dwingt. Zij verricht met geestelijke midde
len een geduldsworkopvoeding langs ge
leidelijken weg tot ware a menschen. ui.
kinderen Gods
Wie aldus de groote verschillen tusschen
de Regeerings- en c?e Z endings taak, -doel
einden, -beginselen en -methoden goed in
ziet, zal volgens spreker tevens begrijpen,
hoe bij die onmiskenbare aanraking tus
schen R. on Z. zich telkens moeilijkheden
zullen voordben. R. en Z. moeten nu een
maal tot op zekere hoogte kunnen samen
gaan, zullen niet beide elkander tegenwer
ken en in de wielen rijden. Bij dat samen
gaan zal voor vruchtbaren arbeid èn door
do R. èn clodr de Z. drieërlei zijn in acht
te nemen
lo: diat ieder van beide vrij blijve naar
eigen beginselen te handelen2odlat elk
met de taak en cïe moeilijkheden van de
ander welwillend rekening houde; 3or dat
mem van weerszij en open zij, vertrouwen
toono en in elkander belang stelle.
In de kringen der bestuursambtenaren
groedt sympathie voor de Zendiingsarbeid.
Dat is gelukkig. Maar het is ook gevaar
lijk. Want sympathie voert zoo licht tot
een steiiaen van en daarmede een in
grijpen in! het werk der Zending. Daar
van is deze allesbehalve gediend. Zij wil
alleen vrij zijn en zichzelve blijven. Zij wil
de R. alles open laten zien en ook overleg
met haar plegen. Maar wat zij, omdat het
in strijd is met haar karakter en haar
levensbeginsel, niet wil en dan ook nim
mer zal gedoogen, is als een werktuig in
de Rogeeringsmachme te worden gescha
keld Ook niet op het gebied van het onder
wijs. Op haar vrijheid stelt de Zending
prijs. Daaraan kan noch" mag zij laten
tornen.
Harerzijds dient de Zencfing zich er wel
van bewusb te wezen, dat rij aan de be
stuurstaak der R. evenmin moeilijkheden
in den weg mag leggen. De R. toch draagt
een element in zich, dab voor een goede
opvoeding van de bevolking evenmin on
misbaar is als overreding en overtuiging,
en dat de Z. juist mist en missen wilhet
dwingende gezag en de gehoorzaamheid.
Zonder die laatste \frare niet alleen de be
stuurstaak onuitvoerbaar, *maar zou ook de
Z. vaak vruchteloos bij de bevolking aan-
knoopingspunten vinden. Do R. plege ech
ter in haar eigen belang en in dat der be
volking overleg met de Z. over de vraag:
waar, wann ee r en in welk©
mate rij dwang zal toepassen.
Het bovenstaande word door spreker
nader toegelicht en verduidelijkt door aan
de practijk ontleende voorbeelden.
Ten slotte behandelde spreker art. 123
van het Regeeringsreglement en de wen-
aóhelijkheid van zijn behoud. Hij komt tot
de conclusie, dat men het artikel, ondanks
de vele theoretische bedenkingen er tegen
en de moeilijke toepassing er van, voor-
ïoopig moet behouden.- Het zal echter in
dezen rin zijn te wijzigen, dat de toelating
niet langer wordt verleend aan den zende
ling, maar aan de zendende Kerk, ge
meente of corporatie.
In de avondvergadering, waar eveneens
verschillende gonoochgden aanwezig waren
en waar gelegenheid was voor kennisma
king en conversatie, eprak dr. J. R. Cal-
lenbach, Ned.-Herv. pred. te Rotterdam
en Voorzitter van het Sangir- en Talaud-
Gomitó, over: De Humor van Luther.
Vereemglnfl van Geitenhouders.
Vermoedelijk mede in verband met de
moeilijke tijdsomstandigheden, is ook in
cBeze gemeente opgericht een Voreeniging
van Geitenhouders.
Dool is het fokken van een goed-
melkgevende geit en verbetering van het
fokmateriaal. Zij tracht dit doel te berei
ken door bovengenoemde middelen en ver
der door het coöperatief koopen van do
dieren het voeder, enz. en het houden van
vergaderingen en leringen in verband met
de strekking der Vereenigditg. Als adviseur
treedt de dieren-arts dr. Roos op, (Se ook
reeds bij het aanschaffen van jonge dieren
den leden bijstond. Ook is een fonds aan de
Vereeniging verbonden, om geldelijken
steun tê verleenen wanneer een der dieren
sterft om een nieuwe geit aan te schaffen.
Ongetwijfeld verdient deze nieuwe Ver-
eenigingt onze sympathie en wij wijzen per
sonen, die zich er bij zouden willen aan
sluiten, gaarne het adres van hot secret-ar
riaatHeeronetraat 56.
De Leidsohe Bestu underspend hield zijn
jaarvergadering. Do jaarverslagen van secre
taris on penningmeester werden, na enkele op
merkingen, goedgekeurd. Evenzoo het verslag
van het Bureau voor Arbeidsrecht. Den ambte
naar werd dank gebracht voor de verrichte
werkzaamheden. Als voorzitter werd gekozen de
beer T. Grocneveld. Als bezoldigd secretaris de
heer J. J. van Stralen. Li de overige bestuurs-
plaatsen werden gekozen de heeren H. J.
Baart, H. Boy, F. J. Bakker, A de Bruin, F.
Haasbeek, H. Lacourt en J. S. Tierolf. Voor de
controlecommissie vrorden gekozen do hoeren
P. M Enserinok, C. Huisman en J. J. Zeeger-
man. De yorkiering v«n vijf leden voor d® Gwa-,
missie voor Arbcidsrontwikkeling werd wegons
het late uur uitgesteld tot de volgende verga
dering.
Naar aanleiding van meeningsverschil om
trent de contributie, werd hot vaststellen van
dc begrooting eveneens uitgesteld tot die ver
gadering.
D© examen-commissie der Vereeniging
,,Boerha-ave" heeft; in haar zitting van
gisteravond het clip'oma Alg. Ziekenver
pleging uitgereikt aan de zusters L. 0
Stoové en W. E. Nieratraaz, opgeleid in
het Hópital wallon, en aan de zusters D,
Derssant, S. M. van der Oord, E. Elling,
A. Gerritsen, N. Wijnands en T. van Dijk,
opgeleid in hot Diakonessenhuis, alhier.
Mr. A. van der Eist, alhier, is herkozen
als bestuurslid van het Centraal Genootschap
voor Kindorherstellings- en Vacaatie-kolonies.
Als commissaris der Vacïerlandsc-he
Hypotheekbank te 's-Gravenhage is her
kozen de heer H. M. Sasse, alhier.
Thans blijkt, -diat die heer D. Beuth,
die in de vergadering van Vrijdag j.l*. van
den Economisdhen Bond tot bestuurslid
werd voorgesteld1, bij nadere overweging
heeft besdoten alsnog in het bestuur zit
ting te nemen.
Aan den muzikant bij het vierde rog, inf.
alhier den heer J. van der Kaay ia heden de
zilveren medaille wegens 24-jarigen militairen
dienst uitgereikt.
Ds. Ohr. de Meijere, prec&kant bij cïe
Luthersche Gem. Naarden-Bussum, beroe
pen alhier, nam Zondiag afscheid van rijn
gemeente. Een dameskoor zong eenige lie
deren. Namens d© gemeenteleckfi werd
dén scheidenden predikant een bureau
ministro aangeboden, Ds. De Méijere zal,
zooals wij reeds meldden, op 12 Men rijn
intrede alhier doen.
Gistermiddag werd op de Blauw-
poortsbrug een zesjarig meisje door een
wielrijder aangereden. Heb meisje kwam
te vallen en kon niet weder opstaan. Dr.
Suringar, die er toevallig passeerde en het
kind voorloopig onderzocht, adviseerde de
kleine over te brengen naar het Acade
misch Ziekenhuis. Nadat het door een po-
litie-agent in dragende houding er heen
was gebracht, bleek, dab heb rechterbeen
was gebroken,
UIT ONZE STAD.
Voor ho! Steuncomité.
Bij den lsten penningmeester van liet
Steuncomité zijn ingekomen 3e navolgende
biljetten:
P. H. f60.—; J. M. M. R f 10.—a W.
H. f2.50; A. T. O. 12.60; C. I. N. 12.—;
v. P. f3.—; prof. mr. E. M. M. f 15.
R. y. A. f5.totaal met onze vorige
opgave f 9956.16.
Ons TEKORT was f 12219.79V*
Verzonden 2000 biljetten.
Ontvangen 2S5 biljetten 9956.16
Blijft TEKORT t 2263.631/2
Het gaat op 't oogenblik sleoht 8 bil
jetten voor een bedrag van f90.En dat
waar er nog een tekort is van meer dan
tweeduizend gulden. Een sleohto belooning
voor het belangloos werken van al de dames
en keeaen, die "na al moer dan drie-en-eanr
half jaar zich aan hei Steoncomité wijden.
Er zpn ongetwijfeld nog Leidenaars genoeg,
die een flink bedrag kunnen afzonderen en
stellig honderden, die een kleinere gift kun
nen zenden. Vinden ai die 1700 stadge-
nooten, die nog niets zonden en een in-
achrijvingsbiljet ontvingen, het zoo gemak-
kelirk zich buiten alles te honden? Kunnen
ze dat voor hun geweten verantwoorden in
deze voor duizenden zoo moeilijke, zoo be
droevende tijden? Laten de gefortuneerde
stadgenooten alsnog blijk geven van hun
weldadigheidszin en ook de minder ge£oi>
tuneerden bewijzen, dat vele kleintjes een
groote jnaken.
UIT ÓNS LAND,
'Wit
NEDERLAND EN OUITSCHLAND.
Er js geen verandering in den toestand
gekomen, in welken zin ook. Do onderhan
delingen duren voort.
De „Nordd. Allgem. Ztg." bericht, dat
de Nederlandsche gezant baron Gevers
weder te Berlijn terug is en Maandagoch
tend een bezoek op het ministerie van bni-
tenlandsche zaken heeft gebracht.
Het „Ned. Tel. Ag." bericht uit Keulen,
dat volgens een telegram uit Berlijn aan de
„Köln. Zeit." over de onderhandelingen tus
schen Dnitschland en Nederland er op het
oogenblik alleszins uitzicht bestaat op een
minnelijke schikking en dat het niet buiten
gesloten is, dat da onderhandelingen in de
eerstvolgende dagen tot een gunstig einde
komen.
Ook de redactie van het ,,Berl. Tagebl."
merkt op, als onderschrift van een corres
pondentie van haar Haagschen berichtgever
over de Duitech-Nederlandsche kwesties:
„Naar wij vernemen, valt uit de te be-
voegder plaatse ontvangen berichten te
hopen op een voor beide partijen bevredi
gende oplossing der hangende kwesties."
Duitschlands pressie op Nederland be
sprekende, schrijft de „Pall Mali Gaz.", dat
het Duitsche militaire machtsvertoon zekere
moreelen indruk heeft gemaakt op de wei
nige nog overgebleven Europeesoho neu
tralen. Maar zelfs de verst denkbare vorde
ringen kunnen geen einde aan den oorlog
maken of het net verscheuren van de zee
macht, welke alle vruchten van successen!
te land denkbeeldig maakt Duitechland kart
zijd welvaart slechts herkrijgen op voorwaar*
den, die de beheerschers der zee het zullerf
oplegger-
De Rotterdamsche correspondent van de
„Daily News" seint: „Nederland Jeeft ge
bukt voor de "Duitsche gepantserde vmstt
na een periode van 24 uren, waarin de toe
stand ernstig werd genoemd en iedereen
wel moest gelooven, dat de onderhandelin
gen op het doode punt waren gekomen en
men op den rand stond van vrede of oorlog."
Na een overzicht van den loop der on
derhandelingen zegt de c rrespondent: Hoe
wel het nog niet mogelijk is in bijzonder
heden den aard van de overeenkomst aan
te geven, mag wel worden aangenomen,
dat het zand- en grintvervoer binnenkort
zal worden (hervat en dat ook weldra een
oeconomische overeenkomst zal worden af
gekondigd.
Het heet dat die overeenkomst groote
oeconomische voordeelen zal brengen aan
Duitechland en automatisch aan Duitsoh-
land in de toekomst kandelsvoordeelen ml
geven, die van groote waarde zullen zijn met
net oog op de uitvoerverboden van de En
tente en de tegenwoordige Britsche handels
betrekkingen. Nederlandsch geld zal op
nieuw naar het oosten vloeion in plaats van
naar het westen. Nederland zal gedwongen
worden opnieuw afgewerkt? a t ke en te le
veren im r uil voor grondstoffen en het Duit
sche erediet zal in het land stijgen ondanks
het feit, dat de meerderheid van het volk
van harte het Duitsche militarisme en de
Duitsche methode verafschuwt.
Of het Nederlandsche besluit om voor het
schijnbaar onvermijdelijke te buigen, beslist
noodzakelijk was met het oog op do militaire
positie van het land, wordt" betwistbaar go-
acht in ver vooruitziende kringen, die mes
tten, dat zelfs nu er maar één front ia,
Duitechland zou airzelen het gevaar te loo-
pen van een aanval door een half miliioen
vastberaden mannen op zijn flank en van het
verschaffen van een bruggenhoofd aan de
Entente, dat een uitstekende basis Zóu leve
ren voor vliegeraanvallen op Essen en het
industriegebied.
Een vooraanstaande Nederlandsche per
soonlijkheid, geïnterviewd door het „Jour
nal", verzekerde iïiegenlee', dat. N derlaml
voor de Duitsche bedreiging niet zou buk
ken.
Wij hebben aldus de geïnterviewde
Nederlander 500.000 man onder de wa
penen, die als één man zouden oprukken
tegen de beleedigers van onze neutraliteit
wie dat ook zijn zouden.
Het gedrag van Holland zal hetzelfde zijn
als van België. Het zal de Schelde verde
digen, zooals België de Maas heeft verdedigd,
Nederland voegde hij er aan toe
lijdt veel ten gevolge van den oorlog. De
Bchaarschte aan levensmiddelen heeft haar
niterste grens bereikt. Wy hebben den wniter
nagenoeg zonder brands ofïe.i do rg' bracht,
maar wij zui.en noch voor het graan der
Entente, noch voor de Duitsche brandstof
fen afstand doen van wat wij ons recht
achten.
De „Figaro" bespreekt de houding van
Duitechland tegenover de neulra'en.
Het blad constateert, dat Duitechland plot
selinge schrikaanjaging: n gebruikt, om aan
de neutralen buitensporige concessies af te
persen in ruil voor producten, die Duitsck-
land zelf gemakkelijk verkrijgt.
De „Echo de Paris" ziet in de pischen
v^n fuitsch.'and slechts voorwendsels, waar
van het een gunstige gelegenheid verwacht;
om het vrije Nederland onder zijn juk te
brengen en het vervolgens te onderwerpen,
ten einde het oeconomisch en militair te
exploiteeren evenals het België gedurende
vier jaren heeft gedaan.
Hun iot "zal voortaan afhangen van de
Eransche, Engelsche en Amerikaansche le
gers. Onze vrede zal ook hun wede zijn.
Door onze overwinning zal het bestaan van
deze landen verzekerd worden en door onze
nederlaag vernietigd, maar onderwijl vraagt
Duitechland zich af, o£ schending van hnn
neutraliteit zijn kansen op de overwinning
niet zou verhoogeu. Deze overweging alléén
leidt Duitechland bij zijn beslissing.
In een hoofdartikel: „Nederland in ge
vaar" schrijft Hervé in de „Victoire": Het
groote gevaar, dat Nederland bedreigt, ligt
'in de roes, waarin de geheele Duitsche mi
litaire wereld verkeert sinds de overwinnin
gen op het Russische front ^n de jongste
successen op het westfront. Hervé voegt
hieraan toe niet te twijfelen aan de fierheid
van dit kleine volk van vrije mannen, maar
wel of het lang weerstand zal kunnen bie
den aan den wildeman. Hervé besluit: Wij
hebben Servië en Roemenië laten verplette
ren; maar thans, nu wij een generalissimus
hebben voor alle geallieerden, zou het niet
tel verontechuldigen zijn, indien wij Neder
land ook lieten verpletteren. Heeft men te
Londen en Parijs gedacht aan het geval,
dat Nederland mocht worde» behandeld,
evenals België?
Da Italiaansche pers bespreekt de hui
dige politiek van Duitechland, welk» ten
doel heeft van Nederlaaid en Zwitserland
doorvoerfaciliteiten en gunstige handels-
voorwaarden te verkrijgeb. De bladen zijn
van meening, dat Duitechland, als het den
tijd gekomen acht, niet zal aarzelen zijn
bekende dwaug-paliliek tegenover de kleine
staten aan te wenden en wgzen er oft dat
de kleine naties li ieruit kunnen zien, wat
van een overwinnend Duitechland kan wor
den verwacht.
Het lijdelijk stopzetten der militaire verloven.
Van verschiiileude zijden is gevraagd af,
nu etc militaire verleven tijdelijk zijn stop
gezet, daardoor ook in dienst moeten blij
ven do onderofficierenkorporaals en man-
aoitappeu. die, autérieur aan den dezer
dagen genomen maatregel, reeds in het
genet vmi onbepaald (klein) verlof zqgden
