LEIDSCH m DAGBLAD.
Woensdag 3 April 1918,
Officieele Kennisgevingen.
Nederland en Oorlog,
BINNENLAND.
PRIJS -DEB ADVEBTENTIEN»
iV«n '1—5 regel» f 1.05. Iedere regel mee*
I Kleine «dvertentiën Tan 30 woor-
jJeD 69 Cent» contant; elk tiental woorden
meer 12V» Cent.—Inoasso volgen» poatrecht.
Voor evontueele opzonding Tan brieven 10 cent
porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cent».
Bureau Nosmfelndspllelffi, Telefoonnummers voor Admlnlsfraiie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT,
ijfaw? Lelden 8 mnd. t 1,85 p. week 014
Suften Le'desa waar agenjea ge
vestigd rijn P©r week „014
Franco per posi n <r.« m m „225
Nummer 17820.
Olf nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
He Burgemeester eter Gemeente Leiden
brengt ter algemeen© kennis, dlat vanaf
beden tot en met Vrijdag 5 April geldig ia
verklaard
Bon E 17 voor I K.G. Veenaardappolen.
N. O. DE QIJSELAAR, Burgemeester.
Loien, O.April 1918.
ARBEIDSBEURS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kermis, dat geda-
rende het 1ste kwartaal .191S bij het Be
stuur der Arbeidsbeurs ^fn ingekomen 111
aanvragen van patroons en 1587 itanvragen
van werklieden en dat door bemiddeling
dier tours zjjn geplaatst 98 werklieden,
verdeeld als vcdgt:
Behangei'-Stolfeerders 1'
Timmerlieden 15
Metselaars 8
Schilder»; 11
Koks 2
Keüners 5
MacMne-bankwerk 1'
Loopknechts 4
Losse werklieden 22
Ojtperlieden 7
Stncadoors 5
.Steenbikkers 2
Werksters 8
Boomenoeiers 7
N. a DE GI.1SET A,VR, Burgem.
VAN STRMEN, Secretaris.
Leiden, 3 April1918.
„BRANDSTOFFENCOMMISSIE LEIDEN".
Do Commissie maakt bekend, dat haar Bu
reau tot nader order voor het publiek zal ziin
gesloten.
De Directeur van het Brandstoffenbureau,
KRAMER.
loidon. 2 AprU 1013. 32(50
„BRANDSTOFFENCOMMISSIE LEIDEN",
Do Brandstoflenccinmissio maakt békend,
dat aan degenen, tlio nog geen aanvraugtormu-
Kcr Huisbrand 1918—19)9 hebben ontvangen,
zoorvo] als aan degenen, dio voorlichting bij do
'invulling dor aanvraagformulieren wonschon,
Ac gelegenheid zal worden gegoven om in het
bezit van con aanvraagformulier to worden ge-
efeld cd om do gewensebto inlichtingen te ont
vangen aan oen der dnarloo ingerichte Bureaux
in de Stadsgehoorzaal of Musis-Sacrum op Vrij
dag 6 on Zaterdag G April tolkena das voor-
middags 912 en des namiddags 20 uur.
Met nadruk wordt er op gewezen, dat daarna
'do goiegouheid lot hot doen van aanvragen voor
huisbrand 19181919 wordt gesloten on dat de
Commissie geenevlei aansprakelijkheid kan aan
vaarden voor do bohandeding van aanvragen,
dio na dien tijd binnenkomen.
Voor do Buitengemeenten zullen de zittings
dagen der Sub-Commissies nader worden be
kend gemaakt.
De Directeur van het BrancUt-offenburoau,
KRAMER.
leider, 3 AprU 1918. 3339
LEIBEN. 3 APRIL.
Wan!schappij van Nüverhold.
Gisteravond hield op uitnoodiging. van
het departement Leiden der Maatschappij
van Nijverheid, de heer G. J. de Jongh,
jng.-inspeoteur van den Arbeid te Arnhem,
een voordracht over: Hoogoven- en Wals-
werken.
Er was veel belangstelling'. Do Nutssaal
i Was geheel met leden en gèïntirotlucoerden
gevuld.
De heer De Jongh, die zijn onderwerp in
1 Verband mei de door de Regeering ge
steunde plannen 'tot oprichting van ijzer
gieterijen behandelde, deed e: rsi uitkomen,
dat ijzer in gedegen toestand in de natuur
slechts sporadisch voorkomt, dooh boofdza-
ïelijk ate erteen in verbinding met zuur
stof en andere stoffen. Deze moeten aan
de ertsen worden onttrokken en er moet
koolstof aan worden toegevoegd. Hoe meer
koolstof ijzer bevat; hoo harder en gemak
kelijker smeltbaar hot is, terwijl ijzer zonder
koolstof week is en slecht smeltbaar.
Hoe het obemisch proces, waardoor het
erts tot bruikbaar staal of ijzer wordt, zich
Afspeelt, werd vervolgens op bevattelijke
wijzo en aan de hand van afbeeldingen door
spreker duidelijk gemaakt- Daar dit hoofd
zakelijk geschiedt In de hoogovens, werd
een moderne hoogoven in zijn constructie
en werking uitvoerig beschreven. -
Men krijgt een denkbeeld van den omvang
tan het bedrijf, wanneer men hoort, dat,
wanneer, zooals de Nederlandsche Regee
ring het zich voorstelt, vier hoogovens in
werking worden gesteld, alleen voor het
afkoelen der vuurvaste steenen daarvoor
1 no-odig is een waterleidings-instal'atie, die
In de behoefte aan water voor een stad
i van 100,003 inwoners zou kunnen voorzien,
ïn gelpe verhouding staat ongeveer het
gebruik van brandstof; voorn, cokes en
2y de bespreking tka <1»
behandeling kwamen de mtewerken ter
sprake. Ook hierbij dienden rekeningen om
licbtbeelden weder tor verduidelijking.
Eindelijk behandelde do heer De Jooigk
de vraag of in Nederland dit bsdrjjt levens^
vatbaarheid zat kunnen hebben, welke hij
in bevestigenden z'.n beanfcwoxide, mits do
plaats zoo gekozen worde» dat de^ trans
porten geen onoverkomelijke moêiiijkne-uan:
in den weg loggen.
Deze bestaansmogelijkheid stanneniSD.de>
besloot de spreker met een kracatige op
wekking tot zjjn gehoor, om. hun sympathie,
wet deze nieuwe onderneming te beioigen,
waardoor Nederland ook in dit opz.ont min
der afhankelijk zal zjjn van het bintsaJani.
Da talrijke aanwezigen beloonden den
spreker mot een warm applaus en de voor
zitter, de heer W. F. Veriiey van Wijk,
sloot zioh daarbij aan en sprak tevens den
wensch uit, dat de goede verwachtingon,
die de spreker koesterde voor het wel
slagen van de door de Regeering ge teunde
plannen, mochten worden verwezenlijkt,
weze vermoedelijk laatste wetenEokajvpw-
ljjke bijeenkomst in dit esizoon, was eea
zeer geslaagde,
Gisternamiddag ontetoad. een
van brand bij den heer E. K., wonend»
aan de Hooigracht 80, doordat een lied
in braad geraakte. Benige voorbijgangers
met behulp van de politie, die weldra, tof
plaatse was met een nmdmnx en eenige
emmers water, bluschten den brand. Een
gedeelte van bed en ledikant- is verbrand,
maar verder kon de brand zioh niet uit
breiden.
Aan het postkantoor te Leidea on de daar
onder ressortoeroade bulppoetiantorea werd
gedurende de maand Ma ark 1918 ingelegd
f 104.576.08. terugbetaald t 00.923.42. Het laat
ste door dat kantoor uitgegeven, bookjo drenst
bot nummer 43351.
LEIDSCHE SCHOUWBURG*
Blrk SoMte
Een vrij talrijk publiek, waaroiidö'p
tal van Loidsche piamsfcea bévrmetea, wm
samengekomen om to luisteren naar bet-
geen een der grootste Nettevtoadkcho pb.m&-
ten, Dirk Schilfer, eou voordragen. Dat bet
vroege aanvangsuur van h&b concert voor
velen een bezwaar was om op tijd aanwezig
to zijn, bleek uit do te ïaafc birmenkomeen
den., die storend op den pianist werlcten,
ofschoon höfc haltiïluiaber, wao.rin cSö kuïïSfcG"
naar zich gehuld bad, hem in zijn aandacht
beschermde. Was dit halfduister wel zog
noo-dig om bet effect fee verbóogenf Tour
heit publiek zeker niet-, omdat men gaarne
een uitvoerend -kunstenaar bozig ziet; e-a
voor een kunstenaar als Dirk 8 chafer even
min. omdat SehJifer geen effect aoo<fig
beeft om luister bi? te zetten»
Door de uitvoering van het uitnemend (e,
elkaar gezet programma bleek ten volle,
hoe ernstig deze pianist het met de kunst
meent: hoe Schilfer rich heeft doordrongen
van den geest van den componistv men®
worken hij vertolkt.
Allereerst bleek dlit uit" Beethoven's So
nate opU9 53. Na het briljant gespeelde
eerste deel, werd do overgang van het Sn-
fcrodhudono naar het' Rondo zeor mooi pmo
men, terwijl in heifc Roradta eïe mélod&Beh©
lijn sierlijk werd afgeteekeiwk Toch meenorc
wij, dat op Cho-pin's gebied SchéLfer riek
nog meer thuis gevoelt. Heb gevoelige,
hiina welke van ziin aanslag past rich bij
Chopin's muziek geheel aanio het roreche
spel kinjgt de aanslag vaak een meer droog
karakter. Zeer stelden wij het op prijs, dat
van Ohopin behalve cSens overbekende
Nocturne opus 55 on Valse opus 42. het
Rondo opua 18 en Andante et Polonaise
opus 22 waren gekomen, die men met. dik
wijls op programma's aantreft en die
Diet do meest mogelijke technisch^ verfij
ning voorgodra-gen boeien. De Be-ohst-ebi-
vleugel was ©venwel uit de stemming ge
bracht en cloor de moeite, vetoorizaaH ora
het instrument er in terug fee brengen,
werd het publiek er niet uit gebracht. Dit
waa jammer ton opricht© van de hulde aaa
de nagedachtenis van dten onlangs over
leden componist Debussy, wiorui Reflets
daas l'eau" on „Me joyeuse" het eigen
aardige vo-n deze muriek lïe^t hoor en, Ais
extra speeleïe Scïi. van (Jenzelfden comporurt
„Fille aux cheveux de waarop een
ent-huriast applaus volgde»
houtskool.
Na te hebben aangetoond hoe uit de hoog-
.oveua het ruw ijzer wordt gewonnen, zette
spreker uiteen, hoe- de bewerking van het
ru1»? ijzer verder plaats heeft. Hot ruw $zer
als zccn^nig is alleen11 geschildi voor sommige
gioweikcfl», om oxi a teal <m aaaedüzer v&x
UÏT ONS LANa
Op.wefl naar Enife^ajjd?
Mon tneldt ooo nït ï\etv.ij'K-,-av.-?icoï
OLstoravond koeraten een pr-r-oot nnntaS vtieff-
tuizou van Duiteoho nationnlltelt Innjïö (la kuet,
komende uit noordelijke richting. Deze viiegtnï-
gon kozen tnsschem Katwijk en Waescnnar
vollo zen en verdwenen in Enirt-weatoiijko rich
ting. Een der vliegtuigen gaf door üohteoinon
do richting aan.
Do „K.W. 151".
Men meldt ons alt Katwük-aan-ZoO!
Do schipper van do K.W. 151, van do recSorij
N. P., nlliioi-, woik vaartuig onlangs naar Cuv-
haven la opgcbrachL hoeft hericiit gezonden, tint
da bemanning in gooien welstand vwkeorto De
aan boord van dit vaartuig gevangen vlscfe sn
to Guxhaveu verkocht en bracht 4809 ma.rfc op.
Oc „0. 11" op ®«n mijn geloopüsi.
Do marine-autoriteiten te Nicawediop Reb
ben aan do Nieuwe Bergingeniaatechapptj te
Maassluis opgedragen pogingen io bet werk la
stellen om de 11" to lichten. Do borging-p.
vaartuigen „Ureus" ch „DflffoT' otja i.16 Mafuj-
l.riuia en bot A»odng3vanrfute gak-
Ruizen te Terschelling aangekomen. Men i»
reeds begonnen staaldraden onder het schip to
brengen,
D« geassocieerde regocringeit en onze
bandelsylool.
De directie der Stoomvaorttnaatscliappij'
„Nederland" ontving van haar agenten te
New-York d.d.'2S Maart j.l. telegrafisch be
richt, dat toen omtrent do lading vau het
door de regeering' der Vereenigde Staten van
Noord-Amerika gerequireerde stoomschip
„Celebes" nog hiets was-beslist,
Volgens een te'egram uit Batavia van 27
Maart_ j.l. aan het ,,Hbld." rallen de te San
Francisco in beshig genomen Nederlandsche
Bohepen vermoede'ijk met equipages vn de
Amerikaansehe marine worden bemand. Voor
de Nederlandsche bemanningen wordt ge
zorgd. Sommige zoo niet alle schepen zullen
wellicht den dienst op Java voortzetten onder
toezicht en voor rekenins; van de Ameri
kaansehe shipping-board".
Blijkens bij het departement van Buiteu-
htidsche Zaken ontvangen berioht van den
Nederlandse hen coosni-generaai te Londen,
heeft laatstbedoelde van' onzen consnl te Li
verpool mededeeling ontvangen dat het s.s.
„Beterland", 'waarvan de opvordering j.l.
Zaterdag is gemeld, weer vrijgelaten is, dat
de steeds ontslagen bemanning weder aan
boord is gebracht en het schip dezer dage*
naar Rotterdam zou vertrekken,
To Hongkong zqn yijf Nederlandsche
stoomschepen in beslag- genomen, "met el
kaar metende ,2S'.1-jÏ ton,
NodorlandoH on Duit»che dnikbootcit.
Naar aanleiding van oen. getuigenverkla
ring bü de behandeling van de „Atlas" voor
den" Ra3d voor de Scheepvaart, waaruit
bleek, dat er op Daitsche duikbooten Neder-
iaudsob werd gesproken, heeft de correspon
dent van de „Tel." te Groningen gefaacht,
nadere inlichtingen to verkrqgen omtrent het
dienstoemeu van bemanningen van Neder
landsche tjalken_iu Duitscbland op Dniteche
duikbooten.
De scheepvaartinspectie in nas land heeft
gedurende den oorlog tel) dezen geen be
trouwbare gegevens kun-en wrzam lcn. Het
tnag echter van algemeene bekendbsid wor
den geacht, dat er in de kleine buitenlandr
ache vaart nog verscheidene Nederlandsche
schepen en tjalken varen op de Duitsche en
Deensche havens onderling, met name in de
Ooetaee. Het is niet onmoge'ijk, schrjj'ft voor
noemde corresiJOndeut, dat er onder de be
manningen dezer schepen zjjn, die dienst
hebben genomen op Diitsche duikbooten;
ook kunnen het deserteurs zjiu, dié ten slotte
op de Duitse,ho vloot terecht zijn gekmncn.
Bovendien zijn in deze oorlogsjaren ver
scheidene oude schepan van de kleine vaart
naar Denemarken verkocht. Niet met juist
heid w te controleeren, of de bemanningen
van ai deze vaartuigen we,ler iu Nederland
zjjn teruggekeerd.
Machinisten voor Dullschland,
Aan de „Nieuwo Ct." wordt motlogotleeld,
dat eeri ingenieur machinisten voor do spoor
wegen van Duitschland poogt te werven tegen
f 12 per dag.
Wondt dat toegelaten? vraagt het blad.
Bnlpcho ronseinrij onder Belgische
üïolntorneerden,
fa Amersfoort wordt door „geheime" Duit-
sche agenten druk geronseld onder de ge-
interneerde Belgen. Een dier agenten, zekere
F. J. Busch, maakt zich bijzonder druk.
Eenige weken geleden gelukte het hem,
eenige personen over de grens te krjjgen,
terwijl e nige and ren w. r'en rangehouden.
Eén der aangehoudenen had verzuimd jsjjn
militaire klecding geheel voor burgerkleeding
te verwisselen eu werd herkend. De beloften
zj;n zó6 mooi, dat vele geïnterneerden be
zweken, vooral omdat hun toegezegd wordt,
dat ze elke zes weken h'un achtergebleven
verwanten in het beze'te gebied mogen be
zoeken. Bovendien wordt hun gezegd, dat er
voedsel ra overvloed verstrakt wordt,
Ben dienstbode in Amersfoort zou.de vo
rige week met h aar aanstaanden man, een
Belg, ook naar Duitschland gaan. Ze bad
haar bagage al klaar en zou met haar ga
lant fs avonds per auto, die in een naburig
straatje wachtte, de reis ondernemen. Geluk
kig wist haar mevrouw haar van gedachten
te doeu veranderen.
Mjjnheer Busch leeft intusschen zeer
royaal, was oorspronkelijk deserteur, doch
sohqnt „gerehabiliteerd" te zjjn. Ook geeft
hjj voor, dat hjj zorgen "kan, dat achterge
bleven vrouwen van Belgen gauw over de
grens kunnen komen. Een der Belgen heeft
reeds over de f 100 aan Busch betaald,
doch zijn vrouw is nog niet in ons land en
kan door diens bemiddeling ook niet bomen.
Busch staat bij dq politie slecht bekend.
Eenige huiszoekingen bjj hem brachten niets
aan het licht. Herhaalde malen verandert
h£ van adres. De commandant van het Bel
gische kamp zal hem vermoedelijk spoedig
doeu arresteeren.
Het mijnengevaar.
De (heer Knobel heeft aan den minister
van Landbouw, enz. de volgende vragen ge
steld;
Bevatten "de berichten in do pers. dat,
van Bngelsche zjide, mjjnen zqjn verankerd
véör den toegang tot de Sohelde, vlak bij
oaze territoriale grens, waarheid'?
Luidt 'S antwoord hierop bevestigend, wat
tau de minister dan mededeelen ten opzichte
van de volgende vragen:
Heeft de regecring van tevoren langs amb-
felsken weg kennis gekregen van die mij-
nenlegging of hoeft det» plaats gehad bui
ten haar voorkennis?
Heeft, in het éérfe' geval, de regeering
met die kennisgeving genoegen genomen, en
tot welke maatregelen heeft zjj in het andere
geval, besloten of aai- zjj besluiten tegen
over bedoekte daad van ééu dei oorlog»
9'üoreadeuJ i
Moet «f kan aan genoemds mjfnenverau-
kering worden toegeschreven het onlangs
plaats gehad hebbend ongeluk van een loods-
kotter, waaraan 't verlies van ettelijke men-
schenleveus gepaard ging? i
Wachtgeldregeling voor werkloore 1
tabaksbewerkers.
Tussehen het hoofdbestuur der vier werklie-
den-organisatiea voor de Tabaks- on Sigaren-
induatrio cn het Kon, Nat. Steuncomité is eon
waohtjeldïogcling getroffen iu zake uitkee-
ring aan workloozcn in genoemd bodrijf, gel-
dondo voor goorganisoerdo cn ongeorgani
seerde werklieden, doch mot dien verstande,
dut do nict-georganiseewlen 5 pet. minder ult-
keering ontvangen dan bun vereenigde col
lega's.
Do uitkeeringen btnhaeen: voor gehuwden
zonder kinderen cn uitsluitend kostwinncre,
die geboet werkloos zijn, f 12 per week plus
f 0.75 voor elk niot verdienend kind. Voor on-
gehuwdeu, die geheel Wurkloos zijn en niet bij
hun ouders inwonen, f 9 per week. Voor onge-
huwdou, die geheel werkloos zijn en bij hun
anders inwonen ,f 8 per week.
Do uitkeer Lagen inogen celiter nooit hooger
zijn dan 70 pet. van do gemiddelde verdiensten
berekend naar het verdiende loon der laatste
zes volle weken.
Recht op vorengenoemde trilkcerlng hébben
alleen zij. die niet door oigon 'schuld werkloos
zijn gowordon.
Duilschc deserteur».
Te Vlissingon hebben eau paai daaon ver
toefd twee Duitsoho vliegers, die gestation-
Dooid zijn geweest te Zeebruggo bij den
maiinevliegdienst. Zij waren gestraft omdat
zij omgang hadden met con Belgisch meïsjd.
Hun straftijd brachten zij door te Hoijst, maar
daar wisten zij burgorklccrea te krijgen on trok
ken zij in de richting van dc grens cn wfcicn
bjj Cadzand, na den draad to hebben doorge
knipt, don Nederlandsoken bodem te bereiken.
Een hunnor, dio o.a. reeds oen paar maal naar
Dover vloog, stamt uit een Ncdcrlandscho Fa
milie. Do andere heeft eens beven Vliseingon
gevlogen. Beiden hoopten ia Nederland wort to
kunnen vindon.
Smokkelaars aangeschoten
To Hoogcbrug onder Winschoten schoot een
hnlpkommies con smokkelaar in 't hoofd, An
deren van den üocp werden gewond.
Het opvorderen van vee.
In do pfgeloopon weck Ward in do gemeente
Ovcrschie van hoogorha nd bevel gegeven do
aldaar voor de vlecschvoorzioning van do bur
gers gevorderde koeien niet al te leveren, voor
zoover zij nog niet at gele vort! -waxen. Hierom
trent verneemt men nador, dat aan de veehou
ders aldaar do verplioliting za! worden opge
legd, ora per maand een vast aantal koeien ie
leveren, onverschillig van welken eigenaar af
komstig. Wordt hieraan voldaan, dan zal geen
navordering worden gedaan. Voor do veehou
ders is dit een aardig voordeel, omdat zij daar
door do koeion langer kunnen vetmesten en het
vee daardoor in koogere prijsklasse aal komen.
Ook het algemeen belang wordt er meo ge
diend, doordat men oen grooler qu&htum
vleescli verkrijgt en betere qualiteit.
Kulden en leder.
Het Rijks-Distributiekantoor voor huiden en
leder heeft bij de gemeentebesturen op de grootst
mogelijke zuinigheid bij hot gebruik van leder
aangedrongen.
De beschikbaarstelling voor de maand April
Is nog op dezelfde basis gebleven als do Maart-
distributie, welko echter ook al verlaagd was.
Thans waarschuw* bovengenoemd kantoor er
echter voor, dat, tenzij de aanvoer van looistof
fen zieh onvoorzien zeer spoedig aanmerkelijk
mocht verbeterende toewijzing aan de gemeen
ten voor de volgende maanden minstens mot
25 pet. verminderd dient to worden,
Rlei en carton.
De aanvoer van. riet voor de cavtonfa-
bxieken in Groningen houdt nog steeds aan, per
trein en schip. To Hoogezahd-Sappemeer lig
gen thans ongeveer 100 geladen schepen. Do
-Rond van Rietdekkers komt tegen dit gebruik
van het riet op; de prijzen zijn erg gestegen.
Enkele landLouwvereenigingen hebben adbaesi©
betuigd aan de bezwaren van den Bond.
Een doctoraat In da taal- en staatkunde van
den Oost-Indische» Archipel.
Een aantal personen, allen gedurende
longeron of korteron tijd behoord hebbende
tot het corps der ambtenaren van het bin-
nenlancfech bestuur in Nederlandsch-IndiS,
hebben onder de aandacht van de Minis
ters van Binnealancfscho Zaken en van Ko
loniën gebracht beschouwingen nopens de
opleiding van ambtenaren voor den Indl-
scben bestuursdienst.
Het komt hun noodzakelijk voor thans
over to gaan tot de instelling, ten. behoeve
van Indische bestuursambtenaren-, van een
nieuw doctoraat, tot de studio waarvoor
zullen toegelaten worden de afgestudeerden
zoowel der gymnasia als der hoogeré bur
gerscholen, daar do toelating dezer laat-
sten noodzakelijk is, om op den diuur een
voldoend aantal candidaten te krijgen, en
ook in hun voorafgaande opleiding voldoen
de waarborg bestaatvoor het bezitten der
bekwaamheid om de hoogere studie to vol
gen, zoo dat in hun uitsluiting zelfs een on
billijkheid gelegen zou zijn.
Adressanten geven den Ministers drin
gend in overweging:
lo. als eerst nooctigon stap voor de berei
king van 't> door hem omschreven doel bij
de Volksvertegenwoordiging een voorrie-
rrfng in de Hooger Onderwijswet aanhangig
to maken, in dhsn ria. dat
a. art. 130 wordt aangevuld met een nieuw
doctoraat (6de) in de vereenigde faculteiten
der rechtsgeleerdheid en der letteren en
;eetó&. Dit zou kunnen -heetendoc
toraat in de taal- on staatkunde van den
Oost-Incfischeo Archipel
b. art. 130 wordt aangevuld met de bopa^
Mug, dlat zoowel cfce diplom's voor universi
tair o studio als het oindidiploma der vrijï-
jarigo hooger© burgerschool toegang geven
tot de examens voor het doctoraat in d©
vereenigdo faculteiten der rechtsgeleerd"
head én der letteren en wijsbgoerto
o, volledigheddshal ve art. 78 wordt aan
gevuld' mefc de vermelding van leerstoelen
ia het Hedorla-ndscIi-Indische wetboeken-
recht en in de geschiedonk van Ned.-Indiëi'
20. reeds dadelijk na de tot-stand^komini?
der sub lo bedoelde wetsvoorrierkng over
te gaan tot de samenstelling eener commis
sie, bestaande uit drie of vijf oud-Indischo
ambtenareo^ welke te zamen met dé hoog-
leeraren der betrokken faculteiten tot. taak
zal hebben te trachten, het nieuwe docfco-4'
raat zoo góed mogelijk te doen beantwoor
den aan rijn. doeldo jongelui, waar noo-
dig, van advies te dienen bij de inrichting
hunner studio, en do Regeering voor te lich
ten omtrent^Saarmede in verhand staande1
aangelegenhrrd-onte4- ook vaoi
heb tot hun récht k« ,cgekende
fibudietoelagen, als anderzins, met oodrachfc,
te zamen mét do betrokken hoogleeraren,
voorafceliea te doen omtrent de alsdan ver
der noocHge aanvulling van het. Academisch
Statuut met do examen- en promo-tier ego
ling voor het nieuwe doctoraat, en den ge
leidelijken overgang van de tegenwoordige
sbucherögeHng voor die can cM daat-ambtena-
ren tot de niéuwe, zoodanig, dat storing
dientengevolge in de geregelde aanvulling
van het korps bestuursambtenaren zooveel
mogelijk vermeden worde.
Do bij Indische ambtenaarsopleiding
dienst doende Leidsche hoogleeraron, dr. O»
Snouck HwrgTonje, mr. C. van Vollen-
hox'en, mr. dr. J. O. G. JonBfcr. dr. A. W.
Nieuwenliuls en dr. Ph. S. van Rcnkcl, heb
ben adressanten gemachtigd te verklaren,
dat zij niet een regeling als de bovenbedoel
de volkomen instemmen en haar tot-stand-
-konring zouden begroeten als een gelukkige
oplossing.
iiSMdwaaf ArbGtdssficrelariaai
Te Utrecht! is drie dagen achtereen een'
congres gehouden van het Nationaal Ar-
beiassecretariaat Den eersten Paaschdag is
dit) Congres begonnen in „Buitenkist". De
voorzitter, de heer B. Lansink, constateerde
in z\jn oponingsrede, dat het totaal aantal
leden 25,500 bedraagt. Te verwachten is,
da(i tie Federatfe van Transportorb ile-s z'ch
ook zal aanslaïten. Het orgaan „De Arbeid**
telt 58ÖO xuteekctiareu.
Vertegenwoordigd bleken 102 cfdeelingem
Besloten werd door de plaatselijke comité's
protestvergaderingen te doen beleggen, ter
bespreking van de hongerpoKtiek on den
oorlogsgeest.
Namens den Revo]. Soc. Vrouwenbond
werd ter vergadering protest aan^eteekend
tegen de nieawe vermindering van het
broodrantsoen, 'waarvan de vrouwen In de
eerste plaats het s^chtoSer wórden.
Daarna werd het beleid van het hoofd
bestuur aan discussie onderworpen. CritJek
werd geoefend op de plaat* ge' a l hebbende
acties insake ©en b^fee e levensmiddeHnvoor-
aeniüg; in velo plaatsen liep dat uit op
een volslagen mislukking. In Den Haag had
de demonstratie meer van een lijkstoet dan
van een revolutionnaire betooging.
Van bestuurszijde werd geantwoord, dat
de houding van het N. A. S. met betrek-
kmg' tot de levensmiddelen-actie toch wel
de juiste ïs geweest; omtrent de aan te
wenden middelen moeslf water in den wijn
worden gedaan, gegeven het feit, dat <36k
do Christelijke vakcentralen zouden mee
doen, al deden wij positief uitkomen, dafe
ten slotte de staking zou dienen te worden
aanvaard» De uitslag- der actie was aller
minst een fiasco.
Met algemeene stemmen werd de volgende
resolutie aangenomen:
„Het Congres, enz., gehoord do bespre
king van het levensmiddelen-vraagstuk in het
parlement; van oordeel, dat sedert dien aaa
levensmiddelen het steeds meer begint te
'ontbreken, aooals. blijkt uit het besluit van
minister Posthuma om het tijdvak van de
broodkaart van 11 op 14 dagen te ver
lengen; kennende den economischen nood"
toestand van bet Nederlandsche proletariaat;
protesteert ten scherpste tegen de onverschü-
iige houding der Regeer.'ng- Inzake de levens-
middelenvoorziening-en besluit krachtig
do arbeidersklasse op te wekken een ener
gieke agitatie te voeren en zoo noodig met-
alle middelen de overheid te noodzaken het
volk van voedsel te voorzien; het congres
eveneens van oordeel, dat door het drjjven
van het*Nederlandsche kapitalisme de oor
log voo^irend nader komt. roept de arbei
ders op si oh gereed te houden, op het sein
van het N. A, S., om door do algemeene
werkstaking«dea oor'og te verkinde-en. aan
gezien w§ een oorlog met de Centralen
noch piet de Geassocieerden willen, daar
deze beteekent een nog grootero ramp voof
het Nederlandsche proletariaat; roept de
ai-beid ers nogmaals op dezen oproep van
het N. A. S. met alle Icraeht en - energie"
te steunen,*'
Vervolgens lichtte de heer B. Lansink Jiv
het voorgestelde sociaal program van actie
toe, \vnarm als minimuineischen c. s/'. ge
vraagd wordeo: volledige erkenn ng van de
vakorganisatie; de 8-urige arbeidsdag; af
schaffing van den nachtarbeid; een week
vacantie met 100 pCt. toeslag op het loon;
verbod van arbeid voor kinderen tot 14 jaar;
uitbreiding van de leerplichtwet; verschil
lende loorbepalrngen; premievrjje werkloos
heid-, ziekte-, mvaliditeits- en ouderdams-
verzekeriag; a't relji'ig van d> Oagriva'l-a-
wet; versohidende onderw^seiBchenkeuring
van levensmiddelen; goede volkshu'Bvesting;
afschaffing van indirecte belastingen, enz,
Ch-er dit program voerden ecu grdot aanfn!
afgeroarc&igden bet waoid, wuaroïj v^xsch^r
lende wi$Hgnu»en werden voorgesteld.
