Z<m i;j FEBRUARI BEI BURCHT GRAANBEURS
opruiming
20 pCt. korting
J
algeMeene
Hollandsch Fabrikaat bruns ANKERMAN.
J, J. SLEIJSER, Hoogewoerd 17
KEHVING - BRANDSTOFFEN.
I afelserviezEci
Wascmstelleu
MUIS
•nTri>tcL,
JUXE ->
ttOUDÉLiJnEARJjUEyjii
Burgerlijke Stand Leiden.
Kunst. Letteren enz.
ENGELSCHE BRIEVEN.
VRAGENRUBRIEK.
Fiches-doezen enz.
Aangeboden voor directe severing
Groote Vkeschafslag
Zit- en Slaapkamer
GUMMIWAREN
N.V. Mij. „Sanitas".
Maatschappij van Levensverzekering en Lijfrente.
Gemengde verzekering met Premie ineens:
tigr KUISBRAMD,
P. C. BRANDSE. St. Aagtenstraat 23-26.
Eouwmanswcming
GEBOREN: Cornelia AUetfonda. d. van J. C. A.
van der Steen en C. S. M. van Sonderen. Jacobus
Cornclis z. vnn dezelfde ouders tweeling. Karin
Joliannn. d. van F. P. Delsasso en M. J. de Winter.
Hendrik Jacobus, z. van J. Heymnns en S. M.
Klip. Elisabeth, d. van J. Lepelaar en E. van
Hooidonk. Christina Adrians, d. van A. Wieehert
<fn J. 0. de Vriend. -Jannetje, d. van A. A. van
Fcüv en J. P. Dullemond. Cor. z. van H. W.ïb ja
ilor "on 0. Mewe. Wilhelmina Maria, d. van J. J.
L. Koet en J. W. Tendeloo. Simon overt, z. van
J Willems of Brilman en I. Miereniet. Prlenljc,
d van S, P Israel en o. J. Potappel. Hendrik, z.
van W. 0, Plezier en M. Neutehoom. Pleter Lau-
rens z van 0. A Spreeuw cn A. van d> r Made.
Anlonlus z. van W. J. A. van Gastel en H. J. Mol.
Franolseus z. von G. J. do Hoes en J. P. van der
Bom. Adrianus, z. von A. Crama en J. Knljff.
Willem Hendrik, z. von W. H. Philfnpo en J. f.
Kirhzee. Petronella. d. van L. Jsnsen en J.
Schroef Benedictus Wynandus, z. van M. Schel
vis en E. ran den Berg. Jacobs. d. van J Flam an
cr. J. Slegtenhorst. Pleternella Coruc'ia d. van J.
Rietkerk en J. C. den Houter. Jacobus, z. van E.
A. Th. Vogelenzang cn M. Korenhof. Wijnand. z.
van H. Eduard en van Heusden. Qcrardus Ple
ter. z. Tan J. W. Snel en J. On*cr.'l'«ec
Adrianus, z. van 0. Vingerling en TT. W. Moer',
Willem Albertus z. van B. A. n Mee en C. van
Wyncn. Evertjc Hendriks, d. van L. M. den
Ouden en E. H. Albus. Elisabeth Margrietha d.
van H. J. van Kamnen en A. M. Walraven. Ma-
cblcl. z van J. Ovcrduin en H, Schijf. Gemrda
Petronella Maria. d. van T. C. F. Stynman en Tï. M.
van BobemeD.
GEHUWD: L. Roouackers Jm. c-n S. <d.
A. Oudshoorn Jm. en E. Brake] Jd. 0. Mol jm.
G. Bambcvrer Jd. H. Bos Jm. en C. D. de Wilde Jd.
U. de MooIJ Jm. cn J. Bey jd. H. J. T rk jm. en
0 Noort jd A. van Bostelcn Jm. "Ti M. A. van
Gestel Jd. P. J. Mcijlink Jm. en J. M. Schouten Jd.
W. F. Buys Jm cn P. Kukler Jd.
OVERLEDEN: S. J. Plezier wed. L. Tisseur 83 J. -
W. Vermeulen, w. 83 j, A .van Vliet geb. tan
EodcnriJs. 65 J. M. Kiesllng, d li J. A. van den
Berge, z. 9 ro. Levcnl. kind van D. N. vnn Ticl en
O. C. Doove H. van den Berg. z. 26 J. C. van
der Spruijt z. 8 d.
Opgave van Personen, die zich te
Leiden hebben gevestigd.
MeJ. N. Moree, Zljlslngel 6. J. P. Bochovo leer
ling Ambachtschool. Jan van Goyenknde 36. MeJ.
H. M. van Amsterdam. Rembrandtstr. 2. Th. Wil-
lemscn, sigarenmaker, Oranjegrneht 17a. J. 0. M.
Flcs-Sllnkcrt. Hooigracht 24. MeJ. T. Wartena,
Rapenburg 131. A. J. Sormanl. student. Jan van
GoycDkade J. MeJ. E. J. L. Couvée. Plantsoen 103a.
MeJ. J. de Ruiter, dienstbode Hoogewoerd 25.
J. van Dijk, sigarenmaker. N.-Beesteninarkt 3. G.
J Philipscn. Morschstraat CO. E J. H. Midderbam
Mnredljk 5. MeJ. M. do Vries. Rljnshurgcrsingel 45
J. L. H. Bink. sleenliouwcr. Óranjegracbt 26 B.
3. v. d. Meer, Geero.grarht 41a. B. D. Abdoellnk,
Wit te-Singel 31, MeJ. M. Huisman, Vrouwerstceg
5. T. W F.lfert zadelmaker. KrcaJerstroat 23.
F. Bakker. Volmolen gracht 2. J. J. Groen. Pie
terskerkhof 84. T J. A. Vrolijk, surnumerair b.
d. Posterijen DlefsV g Ca. N. H. Wasserman, sl-
goronsorteerd^r, Staaïwljhstraat 6.
40-Jarlg jubileum Cor Sehulze.
Den 4en April lioopt Cornelis Sehulze
zijn 40-jarigen tooneeldienst te herdenken.
Hij treedt dan op in Ludwig Fulda's
„Boezemvrienden." Al die jaren heeft
Sehulze ona'geVoken behoord tot bet ge
zelschap der Kon. Ver. „Het Nederlandsch
Tooncel". (N. v. d. D.)
Jan Fabricïus naar Oostenrijk.
Jan Fafcricius zal te We enen een voor
dracht over Indië houden onder den titel
„Aus dem Paradis der Erde". De Oosteu-
rijksclie VlootvoreenigiDg zorgt voor zaal
en publiek.
Het Korr.-Bureau seint uit Weenen, dat
het publiek daar deze week gedegenheid
zal hebben met een „belangwekkënden
gast uit een neutraal land" kennis te
maken.
Wij. der Nederlandsche Letterkunde.
De Mij. der Nederlandsche Letterkunde
houdt haar gewone Maandelijksche Ver
gadering op Vrijdag a.s., in het gebouw
van de Maatschappij tot Nut vaD 't Alge
meen. Pater B. Kruitwagen zal een voor
dracht houden over: „De wonderbare
kruisenregen bij Maastricht en Aken in
1501.
Nieuwe Uitgaven.
Verschenen z\in: „The lie of Aug. 3rd.
1914". Uitg. Hodder and Stoughton te
Londen.
„De Roode Kamer", door Aug. Strindberg,
uit 't Zweedsch vertaald door J. CL de Cock.
Uitg. J. M. Meulenhoff te Amsterdam. Prgs
85 cent
„Rosmexsholm", door Hendrik 3 bi en. Uitg.
J. M. Meulenhoff te Amsterdam. "Prijs 85
cent
„Mesopotamia", de sleutel tot de toe
komst", door kanunnik J. T. Parfit Uitg.
Hayraan, Christy and Lilly Ltl. te Londen.
„Van België naar Zuid-Amerika", door
Arthur Buysse. Uitg.: CX A. J. van Dishoeck
te Bussum.
blik met de 6 weken opzeggen, maar moet
daarbij den gebrujkeljjken termijn afwach
ten.
G. v. L., te L. De nieuwe eigenaar
moet u opzeggen tegen denselfien tijd als
de vroegere eigenaar had moeten deen. Dat
zal dus wel zgn tegen Kerstmis.
Abonné. De dienstbode mag niet op
1 Februari met de 6 weken opzeggen in
uw geval.
A. A, P., to Leiden. Wanneer de lich
ting 1912 van de bereden wapens met on
bepaald klein verlof gaat, is niet bekend.
- Niet onmogelijk is het, maar zekerheid
hebben wij nog niet, dat de lichting 1913
na twee maanden volgt.
A. E. H., te Leiden. 1 Maart as.
komt de eerste ploeg der militielichting 1915
in genot van z.g.n. klein verlof.
J. L, te L. De schuldeischer behoeft
met afbetaling bij gedeelten geen genoegen
te nemen.
J. T., te L. Uw dienstbode had niet
het recht om met 1 Januari op te zeggen.
Zij had half December tegen 1 Februari
moeten opzeggen.
G., te L. Een inwonende kinderjuf
frouw, die b'j afwezighei I d r familie eeni-
go dagen naar huis worlt gestuurd, heeft
recht op kostgeld.
J. W. K., te L. Wanneer het de be
grafenis geldt van ouders of kinderen, of
broers of zusters, moet uw patroon u ver
lof geven en mag hjj dit verzuim niet af
trekken.
De G., te L. Dit is een poliüemak.
,G. H. P., te L Gij zegt, dat het
loon door u tot 1 December, den dag van
vertrek, is betaald. Wij maken daa uit op,
dat het loon geregeld ook tijdens de ziekte
door u is betaald. Verdere verplichtingen
i hebt u in dezen niet Wel kan men vrar
gen om kostgeld (beter: verpleeggeld) tjj-
i dens de ziekte. Dat de dienstbode naar de
moeder ging, sluit uiei uit, dat de kosten
toch door u moeten worden betaald, ten
zij anders is afgesproken.
E. M.. te L. Het loon gaat een be
trekkelijk korten tijd door, bijv. 1 week.
Recht op ziekengeld .heeft een uitwonend
bediende niet
Tj. M., te L. Uw meisje mag de
Nieuwjaarsfooi behouden, tenzij gij bij het
j geven er voorwaarden aan hebt verbonden.
M. te L. Inderdaad hec-ft mevrouw
I gelijk. Gij moogt zoo maar niet -elk oogen-
(Van onzen Londenschen briefschrijver.)
(Nadruk verboden).
VROUWENKIESRECHT
Londen, Januari
„Dat uws vrouwen in de gemeenten zwij
gen, schreef Paulus aan de Korinthiërs 1),
„want het is haar niet toegelaten te spreken
maar bevolen onderworpen te zijn, gelijk
ook de Wet zegt; en zoo zij iets willen
leeren, laat haar tehuis hare eigene man
nen vragen; want het staat leeijjk voor de
vrouwen, ,dat zjj in de gemeenten spre
ken".
En later heeft hij het nog eens duchtig
gezegd in zijn eersten brief aan Thimo-
theus: „Eene vrouw late zich leeren in stil
heid, in alle onderdanigheid; doch ik laat
de vrouw niet toe, dat zjj leere, noch over
den man heersche, maar wil, dat zjj in
stilheid zjj2)
We móeten er maar niet te lang over
philosopheei en, of Paulus toen al heeft zien
aankomen, dat de vrouw nog eens als recht
zou eischen, wat den man als plicht is op
gelegd, maar al rveten we bovendien ook,
nat met de eerste aanhaling alleen bedoeld
is, dat de vrouwen van net predik-ambt
moeten worden uitgesloten, toch is er geen
kwestie van, dat de Nieuw-Testamentaire
leer, evengoed als de Oude was, dat er
een groot gevaar in stak de vtouw een stem
te geven in het bestuur van 's lands aan
gelegenheden.
Maar de tijden veranderen en de zeden
veranderen en heden ten dage kan er, zon
der dat de wereld er veel notitie van neemt,
in het Bri.Mlie rijk een omwenteling ge
schieden, zóo kolossaal, dat niemand de ge
volgen er van kan berekenen. Aan ze3 mil-
lioen vrouwen is na een tam debat van twee
dagen in het Hoogerhuis door de nobele
Lords, met een meerderheid van bijna twee
tegen één (134 tegen 71 stemmen) het
kiesrecht gegeven! Ze3 millioen is (volgens
berekening) het getal der vrouwen, dat aan
de vastgestelde eischen voldoet. Zij moeten
den leeftijd van 30 jaar hebben bereikt
de man dien van 21.
Dat vers hil is nogal absurd: hf de vrouw
is bekwaam en zelfstandig genoeg om
schouder arn schouder met aen man te
stemmen op haar 21ste jaar, óf zjj is het
niet en dan maken die 9 jaar meer levens
ervaring haar weinig bekwamer. Die leef
tijdsgrens, waardoor het kiezerskorps niet
j met één pennestreek verdubb ld wordt (wat
velen Parlementsleden de, pil een beetje
i schijnt te hebben verguld) zal beslist bin-
nen korter of langer tijd vervallen en dan
zal ook wel meteen de restrictie worden
opgeheven, die nu nog bepaalt, dat vrou-
1) 1 K rinthe XIV, 34-35.
2) 1 Timotheus II, 11-12.
wen wèl mogen kiezen, maar niet kunnen
verkozen worden.
Eenmaal aangenomen, dat de vrouw in
de maatschappij op precies denzelfden voet
staat als de man (zij het dan ook op een
meer elegante») dan is het kleingeestig, de
deur niet wijd te openen, en ze hartelijk
welkom te heeten in het Huis, waar de
aangelegenheden van den Siaat worden be
sproken. Vooral wanneer ze het zelf vraagt
Maar vraagt de Engelsche vrouw het zelf?
Is ze op zitting in het Parlement ja, is ze
op het stemrecht zelf werkelijk gesteld?
De (hartstochtelijke „laatste" vertogen in
de bladen van de dames Humphry Ward
en Constance Penwick Smith tegen vrouwen
kiesrecht, zonden er haast aan doen twijfe
len.
We weten, dat het hysterisch suffragettes-
gedoe van véór den oorlog, door de ern
stige ijvera3isters voor vrouwenkiesrecht
even hevig werd veroordeeld als door de
'tegenstanders. En we weten, dat de holle
vaten, die zoo hard klinken, heelemaal niet
de uitverkoren vaten zijn, waardig om den
naam van kiezer te dragen, maar hoe de
overgroote meerderheid der Britsehe vrou
wen over de kwestie denkt, weten we nog
even min, nu, als in de ergste dagen der
suffragettenschandalen. Ze hebben nsoit ge
zamenlijk en met aandracht om het kiesrecht
gevraagd, geen monsterpetitie opgemaakt,
geen indrukwekkende demonstraties in alle
steden van Engeland tege'jjk gehouden, een
ééndagsstakirg bijvoorbeeld, w arbij de man
nen, thuis komend, een koud] fornuis eo
ongedekte tafel mochten vinden, wat mo
gelijk een zeer doeltreffend middel om snel
haar dl oei te bereiken zou zijn geweest!
Maar de suffragettes en de suffragists heb
ben nimmer zulk een beioep op de Vrouw
aangedurfd, wetende, dat een fiasco den
bodem uit hun argumenten zou hebban ge-
Neen, zegt mra Penwick Smith, de vrou
wen in dit land hebben nimmer om het
stemrecht gevraagd en het is in de hoog
ste mate unfair, maar op goed geluk aan
te nemen, dat ze het verlangen. De stem
rechtvrouwen hebben het recht niet te be
weren, dat zij de gevoelens der Britsehe
vrouwen weergeven. Ik ben integendeel van
oordeel, dat de overgroote meerderheid der
vrouwen tegen een dergeljjken revolution-
nairen maatregel gekant is.
Vrouwen, die nadenken, werpen het denk
beeld verre van zich, dat hun oorlcgswerk
„beloond" zou worden met een verlof mede
to mogen helpen het land te regeeren. Het
denkbeeld van een belooning voor iets, da,t
zoo absoluut een plicht is, stuit ze tegen
de borst En het feit dat vrouwen haar
land goed hebben gediend, schenkt haar
nog volstrekt niet do begaafdheid het te
regeeren.
Dezen laateten aanval op de bekwaam
heden harer sexe-gencoten, had zjj maar
achterwege moeten laten, daar de over
groote meerderheid van de mannen evenmin
ae begaafdheid heeft het land te regeeren en
er dan ook niet toe geroepen wordt, even
min als dat later met de onontwikkelde vrou
wen het geval zal zijn.
Maar wel heeft zjj geljjk dat het kiesrecht
nimmer als een belooning voor bewezen
diensten mag worden geschonken. Men kwan
selt niet of handelt niet of doet niet gul of
schriel met beginselkwesties. Z(j die véór
den oorlog do eerlijke overtuiging hadden
dat de vrouw, hoe bekwaam en zelfs supe
rieur z(j ook z(jn mag, in sommige binnen-
iandschc en gemeentelijke aangelegenheden,
den wij len blik en zeer zeker ook da
belangstelling mist voor buitenlandsche
politiek, kan niet ph.tseling omslaan, nu de
vrouw getoond heeft den man in binnenland-
sche aangelegenheden kranig te kunnen ver
vangen. Dnt de regeeringen met al haar po
litieke daden en redeneeringen den oorlog
niet hebben kunnen verhinderen, dat het stel
sel van geheime diplomatie een diep-treurig
figuur heeft geslagen, en wel voor immer zal
hebben afgedaan, bewjjst nog volstrekt niet^
dat een regeering, waarin vrouwen zitting
hebben, niet even groote flaters zal begaan,
minder imperialistische doeleinden zal na
steven, in één woord democratischer ial
zjjn d3n 'de tegenwoordige.
Toch is er in de vertogen der tegenr
etanders een zeer zwak punt en dat is dit:
ze zeggen dat zo er heelemaal niet .van
overtuigd zijn dat do- vrouwen kiesrecht wen-
echen. Toegegeven, de vrouwen hebben zich
er nooit en bloc of in zeer grooten getale
b(j millioenen véór verklaard. Maar-
er tegen ook niet en er zijn onmiskenbare
teekenen dat de meerderheid van het ge-
heele volk, mannen zoowel als vrouwen, goed»
gunstig gestemd is voor vrouwenkiesrecht
Men ziet het aan da weinige emotie in den
lande, verwekt door de bespreking in het
Huis. Is dit onverschilligheid, is men ta
veel vervuld met de grootere gebeurtenissen
van den dag, het neigen naar aen vrede, om
zijn hoofd te breken met kiesrechtbervor-
ming? Neen, het is een bewjjs van instem
ming b(j de meerderheid en van verslapp'ng
der oppositie.
En als dan werkeljjk het volk het wil
en b(j elke tusschenlijlsche verkiezing
hebben de candidaten ook op dit gebied hun
standpunt moeten verdedigen dan moet de
vrouw het stemrecht gegeven worden, of
zjj er om vraagt of zjj er naar verlangt
of zjj er onverschillig voor is of niet.
Als de regeering in den tjjd van de suf
fragettes, die voor de ergste vagebouoages,
zelfs brandstichting, niet terugdeinsden, had
toegegeven, kon men spreken van opportu
nisme. Dan had men haar om weer een
plaats nit de Schrift aan te halen met!
recht kunnen vergeleken met den onrechte
vaardigen rechter in de gelijkenis 3):
„En er was een zeker rechter in een
stad, die God niet vreesde en geen mensoh
ontzag.
„En er was een zekere weduwe in de
zelfde stad; en zjj kwam tot hem, zeggende:
Doe mjj recht tegen mijn welorpartjj.
„En hjj wilde voor een langen tjjd niet;
maar daarna zeidé hjj bjj Ëchzslven: Hoe
wel ik God niet vreeze, en geen mer.sch
ontzie.
„Nochtans, omdat deze weduwe mij moei
lijk valt; zoo zal ik haar recht doen, opdat
zij niet eindeljjk kome, en mji het hoofd
breke
Maar de weduwe PankhursE doet oor-
logswerk op haar manier en Asquibh is geen
premier meer, dns is aan zjjn opzienbarende
„bekeering" voor vrouwenkiesrecht zelf3 alle
schijn van opportunisme vreemd. Het zjj
dan zoo, de emancipate der vrouw is bijua
bereikt Bjjna, ja laat het in 's hemels naam
bjj bjjna blijven: laat de vrouw den man
trachten te evenaren op elk gebied van
vreemdz me on.wikkeling, m ar m inn -
plicht zij de vrouw onvoorwaardelijk c>te
zegd: wjj hopen haar nooit in de vuurljjn
te rien.
3) Lukas XVIH 1-S.
1016 jf
GROOT BAL MASQUEo
van alle SFELEI met
op de coacurreerende Winkelprijzen.
ALS 972
Trictrac-bakken,
Dam- en Schaakborden,
Dcmme- en andere spelen,
200,000 K.(i. hennealïont, gczmiigd op 1 Meier.
Eikenhout, iCi.50 per 1000 K.G., t 6. tO per 100 K.G.
I^escltcnhoot, 155.10.
Eikensiobben, klein gezaagd, 145.1000 KG.
Vi EUEEVEIlaOOcKR.S FLINKE KORTING.
5-100 Esschen Erwtenrijxjes, voor z.ecr billijken prijs.
IS. VAN «EU 51 EU Nan. Oegstgeest. NaGTEGAAL cn
Co., Jan v. Goyenliade. Telef. 940. JlOS'2
Vrijdagavond om zeven
uur, bjj A. VAN WIJK
aan den Steenen Molen te
Hazerswoude. 1014
Ook prima rooketukken.
S3
gevraagd door student, om
onmiddellijk te betrekken. Br.
met opgave van condities Bur.
v. d. BI. onder No. 6654a.
A LLE
gegarandeerde kwaliteit.
Lavement-, Injectie- en
Vronvrvnspiiiten In nlle
genres.
Leiden, Vischmarkf 25, 9574a
Steenschuur 1.
Haarlem, Kruisweg 45.
Amsterdam, Rembrnndtpl. 2.
Haag, Prinsestraat 80.
Damrak 74, Amsterdam,
Iemand van 30 jaren sluit een verzekering van f 10.000.
betaalbaar na 25 jaren ofoumiddolljjkna zijn vroeger plaats
hebbend overlijden. Inplaats vau daarvoor een jaarlijksche
premie van i 321.60 le betalen, stort bij een koopsom van
(4833.50 eD isdaardoor van alle verdere betaling vrijgesteld.
Koofd-inspecteurH. DOVER, Wilhelminastraat 14,
Den Haag. Inspecteur voor Koerd-Hólland en
Westelijk Zuid-Holland: P. L. THIEREtJS, ioh. v.
Vlietstraat 83, Haarlem. 1010
Nog in voorraad voor
Brninkoolbriqnetten Merk
per 100 K.G. f4.50
Gietcokes „7.65
Gascokes per H.I.. 1.80
Amstel veensehe toi I (zware korte tart) p. 100 t 1.50.
Op alle bona wordt er geleverd en thuis bezorgd.
Beleeft aanbevelend1009
In de Janvossensteeg 77/75 b. d. Haarlemmerstraat.
if
Tarief van Schoenreparatie.
Heeren Zolen en Hakken vanal £.35,
Heereu Zolen f 1.90, Heeren Hakken /"O.GO,
Dames Zolen en Hakken f 1.55, Dames Zolen
ƒ1.35, Dames Hakken yo.SS, Kinderwerk
volgens grootte. Heeren Zolen en Hakken met
bon Dames Zolen en Hakken met
bon 1.50, Kinder Zolen en Hakken met
bon 1 0.85 en f 1.15. gSST" Sohoenreparaticn
kunnen vanaf heden weer in 1 nar klaar zjjn.
Heden ontvangen: Gnmuii-Ilnkken,
Veters, Schoencrêmo, Eedersmecr,
Riempjes, Spijkers, enz. 1027
Electrische Schoenmakerij. Aaubev. n. A. v. WIJK.
z H WlLLEsC^
fr fyZ -i-
l\ O;
v Bot er mor KI Tïl
-
v:
0
IhEESERUiEZEn-,
926
Gevraag*d
met 1 Mei of "eerder, of later,
door Heer, (geen student)
z. b. b. li. h.
twee of drie gemeubil.
kamers, zonder pension,
in rustig gezin. Br. Bur. r.
d. BI. onder No. 6675a.
Uit de hand te koop, een
met stalling voor GOkoeien,
met 13)4 H A. WEILANU.
Te aanvaarden do woniDg
met Mei 1918, do landerjjen
onmidilelljjk na betaling der
koopprjjs op 15 April e. k.
Dagelijks te bezichtigen,
behalve Zondags, bjj Mej.
do Wed. Jb. HE RUK te
Eeimulden. 1023