LEIDSCH tSh DAGBLAD.
--■
«1
Dinsdag 22 Januari 1918.
Officieele Kennisgevingen.
Nederland en de Oorlog.
ptfM Mft iÖfKdTBOTffflli
fta I—5 res*1® 1*05. Iedere regel
t 0.20. Kleine advertentiën van 30 woor-
Ben 50 Centa ooDtant; elk tiental woorden
meer 121/» Cent.—Incasso volgens postrecht,
iVoor eventueelo opzending van brieven 10 cont
porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cents.
Nummer 17761.
Bureau Noordeindspleln. Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507.
PRIJS DEZER COURANT.
Voor Leiden p. 3 mnd. f 1.85 p. week 0.14
Bulten Le'den waar agenten ge
vestigd zijn per week u gj 0.14
Franco per post 2.25
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
RUWE, ONGESPONNEN WOL.
De Burgemeester der Gemeente Leiden
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
onder z\jn bekendmaking, betreffende op-
eaven van wol, moet worden verstaan UIT
SLUITEND ONGESPONNEN WOL (HETZIJ
RUW OF GEWASSCHEN).
In aansluiting hiermede worden tevens
jpgaven verzocht van de wel verwerkende
fabrieken, voor zoover betreft partijen wol
bij hen opgeslagen, DIE NIET HET EIGEN
DOM VAN DIE FABRIEKEN ZIJN, onder
.pgavo wie de werkelijke eigenaar is.
N C. DE GIJSELAAR. Burgemeestor.
VERBOD AFLEVERING EN VERVOER
VAN WOL.
Do Burgemeester der Gemeente Leiden
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
Kte Minister van Landbouw, Nijverheid en
Jandel, gezien art. 1, 1 sub B. van de
wet van 1 September 1917, Staatsb ad No.
578, heeft goedgevonden te bepalen:
1. Het vervoer van wol uit eenig deel
eener Gemeente naar alle overige deelen des
Rijks, hetzij in of buiten die Gemeenten
felegen, en de aflevering van wol zijn ver
oden;
2. onder wol in deze beschikking wordt
verstaan ALLE ONGESPONNEN WOL (hete
rij ruw of gewasschen);
3. het, verbod sub 1 gesteld is niet van
toepassing op partijen scheer- en blootwol
van inlandsche schapen, gelekt door een
vervoerbewijs, afgegeven door ,%en Heer
Hoofdintendant van het leger, b-last met de
wolvordering of door de vbrple ingsoomm:s-
sie van de stelling Amsterdam;
4. ontheffingen van het ve:bod sub 1 ge
steld, kunnen, zoo noodig. onder daarbij te
stellen voorwaarden worden verleend door
den Minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel.
N G, DE GIJSELAAR, Burgemeestor.
MAXIMUMPRIJZEN BRANDSPIRITUS.
De Burgemeesier dor Gemeente Leiden
.brengt ter algemeene kennis, dat de Minis
ter van Landbouw, Nijverheid en Handel,
gezien zijn beschikking van 4 Dec. 1917,
No. 3469, -betreffende maximump. ijzen voor
^brandspiritus, heeft goedgevonden te bepa
len dat de op 4 Dec. 1917 reeds bij den
Handel voorradige f.essoken brandspiritus
1 van afwijkenden inhoud en sterkte, tot en
met 15 Februari e.k. alsnog kunnen worden
verkocht tegen de hieronder vastgestelde
maximumprijzen
Inhoud.
Sterkte.
Max vork.
prijzen voor
den tus-
schenbnn-
dol aan
Grosslois.
Max verk
pijjzen voor
den tus
.schort b au
<1el «aan
wintollors
Sis
S 2.a
•a
0.7 L.
90 pCt
f 0.75
r 0 80
f 0.91
0.7
&3
0.761*
n 0.81»,
D 0-O2K
0.7
95
n
n 0.79
0 84
0.95
0.6.
85
081
0 83
n 097>*
0.6
90
n 0.65
n 0.90
L-
0.6.
92
r
D 0.37
093
- 1.02%
08
95
n
090
0.95
2.05
VANAF
15 FEBRUARI 1918 is de TUS-
SGHENHANDELPRLS voor Land pi ritus in
flesschen a s volgt:
A. bij levering aan grossiers in Lesschen
van 0.7 L. ad 85 pCi. f0.7272 per fleseh
flanco geleverd, en bal ago ongef a kecrl to
retourneeren. Flesschen door afnemers ter
beschikking te sielien of tegen berekenden
prijs terug te flemen;
B. bij levering door den lus.chei;handel,
waaronder begrepen grossiers aa i den k.ein-
handel (winke.iersj in Leescaen van 0,7 L.
ad 85 pCL 10,7772 per flescn, f.anco gele-
vera, emballage ongefrankcerd te retour
neeren. Flesschen door afnemers ter besohik-
king te stellen of tegen berekenden prijs
terug te nemen.
N. G. DE GIJSELAAR, Burgemeester.
LEIDEW, 22 JANdARI.
LEIDSCH VOLKSHUIS.
Voordracht prof. Nolen.
Grooto belangstelling was or voor het
aangekondigde onderwerp ,,Eenigo merk
waardige lichaamsorganen in verband met
Ziekten" een bewijs, dat velen met onver
schillig zijn omtrent de inrichting van het
menschelïjk lichaam.
Na een kort inleidend woord, waarbij
spreker bij den vèrstrekkenden invloed
van een goede gezondheid stilstond, be
paalde do hoogleoraar zich meer in het bij
zonder tot do behandeling van do ldieren,
door duidelijke lichtbeelden toegelicht.
Buiten do traanklieren, do speekselklier,
de zweetklieren, waarvan de werking bij
den normalen mensch duidelijk merkbaar is
door afscheiding van vocht, bestaat er ook
do echiltklior, een orgaan, waaraan do
medische wetenschap in do laatste jaren
ffrooto aandacht heeft gewijd.
Do stof, door deze afgescheiden, wordt in
net bloed opgenomen en van hoe groot be
lang een behoorlijken afscheiding is voor do
normale ontwikkeling van don mensch, J
toonde spreker met verschillende voorbeel
den aan.
Daar, waar de werking te wenschen
overlaat, kenmerkt bet individu zich dbor
traagheid van geest, dikwijls stompzinnig
heid, het gelaat ia bleek en rimpelig, de
neusring ingevallen, het-hoofdhaar dun en
dor, spreken en loopen zijn gebrekkig en
het beenderenstelsel van de hand onvol
ledig. Wij zagen verschillende sterk spre
kende typen van deze soort. Vooral in de
bergstreken komen zij veel voor, do z.g.n.
Chrótins, een krópgezwel, wijst uitwendig
vaak aan, dat het met den schiltklier niet
in orde ia.
Is do afscheiding van het schiltklier-vocht
te sterk, dan ontstaan tegenovergestelde
verschijnselen. De oogen puilen uit, de pa
tient is haastig, prikkelbaar en voelt zich
evenmin normaal. Gelukkig, dat de weten
schap in beide gevallen kan ingrijpen
waar do afscheiding tekort schiet, wordt
vaak de toevlucht genomen tot do schilt
klier van het 6chaapdie lijder, daarmede
gevoed of ingespoten, komt aanmerkelijk
bij en men heeft met deze methoden in d:e
laatste jaren verrassende resultaten be
reikt.
Ook de bijschiltklier is een belangrijk or
gaan en het wegnemen daarvan doet herige
krampen ontstaan in do hand.
Een zeldzaam voorkomende ziekte, die
zich aankondigt, door grooto vermoeidheid,
het bruii worden der huid en veelvuldigcn
moedervlekken, is het gevolg van de onvol
doende werking der bijnieren; kleine or
gaantjes, die zich nevens de nieren bevon
den terwijl door de slechte werking van
den alvleeschklier suikerziekte- kan ont
staan.
Ook in de hereenen, achter het oor om
geven, bevindt zich een klein orgaantje,
dat groote stoornissen in do gezondheid
kan teweegbrengen en het uiterlijk van
den mensch aanmerkelijk verandert.
Door al deze voorbeelden toonde spreker
aan hoe de gesteldheid van het menschel ijk
lichaam in nauw verband staat met den
geestestoestand van den mensch en, in dit
licht gezien, wordt het gemakkelijker de
eigenaardigheden van moeilijke naturen to
verdragen. Met de opwekking om genoemd
verband in den omgang met deze mede-
mcnschen steeds voor oogen te houden,
eindligd'o spreker zijn rede, die in groote
aandacht werd aangehoord.
Alhier vergaderde do R.-K. Kies-
kringvoreeniging Leiden. Van 24 aangeslo
ten locale kiesvereonigingen "waren afge
vaardigden tegenwoordig.
De heer J. Bos, van Alphen, opende als
oudste dor nieuw gekomen bestuursleden de
vergadering.
Met grooto meerderheid van stemmen
werden vervolgens gekozen tot voorzitter
on secretaris do heeren A. J. Oostdam en
mr. Brantjea van Rijn, beiden alhier, cho
doze functies ook in het vo.orloopig bestuur
hatklon vervuld.
Daar de heeren prof. mr. Aalbcrse en
prof. Aengenent voor een bestuursfunctie
hebben bedankt, en ook de heer Blomme-
stein geen benoeming wenschte to aanvaar
den, bestaat nu het bestuur uit de heeren
A. J. Oootdam, Leiden; mr. W. J. M.
Brantjea van Rijn, Leiden; IT. Bader,
Safisenheim; F. A. Moorel, Oude wat-er,
dr. A. G1. A. Hoffman, Gouda; A. C. v.
Borkei," GoudaG. Bulten, ZilkC. P.
Paardekoopor, Zoetermeer; P. Warmer
dam, LiasoTh. A. Houdijk, Boskoop J.
B. Bes, AlphenJ. H. M. Balvers, Hille-
gom; H. Bank, Hoogmade.
De voorzitter, de heer Oostdam, dcoldo
o.m. mede, dat er weldra vergadering zal
plaats hebben van de besturen der vier
kieskringen in Zuid-Holland, ten einde een
combineoren van de candi datenlij sten voor
do Tweede Kamer te bespreken. De voor
zitter verzocht den afgevaardigden te wil
len zorgen, dat vóór 16 Februari bij hot
Kringbcstuur groslijsten van de candidaat-
stellingen bij hun vereenigingen zijn inge
diend, met heb oog op hun vergadering der
Kringbesturen, welko 16 Fcbr. te Utrecht
zal worden gehouden.
Ook drong do voorzitter er op aan, niet te
veel namen op de groslijsten te plaatsen,
bijv. hoogstens drie.
Er ontspon zich een breed© discussie over
candidaatstolling en combinecrcn van lijs
ten.
De kiesvereeniging te Noordwijk had ter
kennis gebracht een motie, waarin zij zich
uitspreekt togen standenvertegenwoordi-
ging, maar voor een vertegenwoordiging
uit verschillende standen, o.a. voor de af
vaardiging van een Katholiek bijzonder
onderwijzer. Dit laatste lokte bestrijding
uit. Do meening werd verdedigd, dat de
bijzondere onderwijzers zelf de behartiging
dier belangen van het bijzonder onderwijs
evengoed aan een Katholiek openbaar on
derwijzer toevertrouwd achten. Conclusies
werden uit de besprekingen niet getrok
ken.
Gisteravond vergaderde de Ned. Reis-
vereeniging, afd. Leiden, in een der boven
zalen van „In den Vergulden Turk onder
voorzitterschap van den heer A. Bar ten.
Uit het jaarverslag van dsn secretaris
bleek, dat het ledenaantal, ondanks de ab
normale toestanden, was vooruitgegaan met
24 leden en thans bedraagt 392.
Tot voorzitter werd herbenoemd de heer
A. Barten en tot bestuursleden de heeren
A. W. Vinken en W. Dirkse, terwijl als
nieuw bestuurslid werd gekozen de heer L.
J. Roeper Bosch, in de plaats van den heer
N. de Bink, die zich niet' meer herkiesbaar
had gesteld.
Uit het» verslag van den penningmeester
bleek, dat het batig saldo bedroeg f2.17.
De Voorzitter wekte al de leden op, om
toch vooral de tochtjes, welke het bestuur
uitschrijft, mede to maken. Het gezellig
aamenzjjn werd gesloten met een dansje. J
De uitslag der door B. en W. alhier
gehouden aanbesteding van het aanleggen
van straten beoosten den Zijlsingel is als
volgt:
Inschrijvingen van de heeren H. Kors-
wagen Hz., te Leiden, voor f45,600; G.
Bergshoeff, to Alphen aan den Rijn, £42,400;
idem, te idem; f41,800 (Belg. steen); A.
in 't Veldt Jzn., te 's-Gravcnhage, f41,000;
W. Diepstraten, to Made (N.-Brab), f39,800;
W. Visser, te Den Haag, f39,500; O. Hoo
gendoorn, te Oegstgeest. f38,910; A. Dub
beldam, te Dordrecht, f36,180; A. Timmer
man JDz., te idem, f35,835; Isso de Vries,
te Purmerend, f33,791; J. Saras, to Oude-
wetering, f33,700; P. Dekinga, to Amster
dam, f33,284; G. don Adel, to Beverwijk,
f32,800; P. A Joustra, te Haarlem, f32,640;
H. de Weers, te idem, f32,632.50; A. van
Boven en A. van Gcal, te Dordrecht, f32,145;
M. J. Konings Mz., te Leidon, 131,900; P.
B, Huberts, te Nijmegen, f31,233, en C. J.
Molhoek, te Utrecht, en H. J. Molhoek, te
Heilo, f31,000.
De uitslag der aanbesteding door B.
en W. alhier van bouwmaterialen en schoon-
raaakgereedschappen, enz. in veer li: n porce-a-
len is als volgt: van 1. houtwaren; 2. eiken
hout; 3. kl. ijzerwaren; 4. kachels enz.; 5.
plaat- en staafijzer; 6. smidswerk; 7. slijk-
bakken; 8. kalk, tras enz.; 9. verfwaren
Desinf. m.; 10. bezems boenders; 11 sponzen,
dweilen; 12. machinekamer!).13. stokken,
stalen; 14. cement riolL enz.
Inschrijvers: de heeren H> C. Visser
Zn., te Leiden, 9. f4370.90; 12. f1150;
(zonder vaseline); G. A. Gonijn Zn., te
Alkmaar, 2. f4439; J. C. Bernard, te Leiden,
3. f 5806.17; 4. f3079.25; L. F. Mol, te
Breda, 2. f2589.50; N. V. Wernink's Beton-
fabriek, te Leiden, 14. f957.70; BetonfabLek
„Driebrugge", te Driebrugge, 14. f947.50;
G. Alders Jr., te Haarlem, 6. f5-i22.50;
Gebrs. Van Hoeken, te Leiden, 1. f 13.579.61;
N.V. Bouwm.handel v.h. v. d. Berg en Den
Duijn, te Leiden, 14. f967.50; L. L. Kreliog,
te Oudewetering, 13. f390.25; K. N. Grof
smederij, te Leiden, 7. f2100; J. H. Brum-
melkamp, te Leiden, 11 f 1190.08 A; G. H.
Lens, te Leiden, 11. f 1219.16 B; Th. R.
van Epen, te Amsterdam, 1. f33.767.85;
2. £3829.03; M. Langezaal Zn., te Lei
den, 3. 16034.83; 4. f2070.70; L. J. Pk. van
der Drift, te Leiden, 11. f 1325.56; N. V.
Teckn. Bureau Van Duuren, te Leiden,
12. f 1075'(zonder vaseline); N. V. Electr.
Kleiw.fabr. v.h C Fiiippo, teHazerswoude,
8. f3636.50; A. v. d. Kwast, te Leiden,
9. f4471.85; D. Brieër, te Leiden, 11.
f 1397.42.
Mej. Oostveen, alhier, is benoemd tot
tijdelijk onderwijzeres aan dle openb.
school to Koudekerk.
Gisteren in den vooravond kwamen een
paar jongens in den broodwinkel van de
wed. H. aan het Levendaal, hoek Kraaier-
straat, en vroegen elk een bro.d. De win
kelierster verlangde een broodbon. Dezen
hadden de jongens niet bij zich. Eén der
jongens greep toen naar den binnenzak van
zijn jas en dreigde de vrouw niet een revolver
te schieten, als zij geen brood gaf. De win
kelierster liet zich niet van haar stuk bren-
j gen en waarschuwde de pol tie. Deze stolde
een onderzoek in, waaruit bleek, dat het
slechts een dreigement was geweest en n ets
méér. Geen der "jongens was in het bezit
van een vuurwapen.
Tusschen acht uren en halfnegen gis
teravond werd aan den Hooge-Rijndyik alhier
bg J. van E. een spiegelruit van do voor
kamer ingeworpen. De bewoners schrikten
hevig en toen zij zich naar buiten wilden
begeven, bleek de voordeur met een zwaar
touw vastgebonden te zjjn, zoodat het heel
wat tijd kostte om naar buiten to komen.
De daders liaddsn zich toen al uit de voeten
gemaakt De politie, met het geval in kennis
gesteld, wist de daders echter op te sporen.
Het waren een drietal jongelui, die ver
moedelijk uit een soort wraakneming, in ver
band met een verbroken dienstbetrekking,
het laakbare feit hadden gepleegd. Er is
tegen het drietal proces-verbaal opgemaakt.
Wel wekte zo nu niet precies de illusie van een
jongo vrouw, die gekomen is tot don leeftijd, die
do kans op een huwelijk doet verminderen, maar
dat vergat men. al heel gauw, Wo hebben deze
actrice woei kunnen bewonderen als zoovele
roalon te voren om haar weldoordacht spel. Dezo
creatie was af. Ze maakte indruk door haar
dictie, maar nog meer haast door haar actie.
Haar stil spel was boven allen lof.
Naast haar stond Frits Tartaud als Jörgen
Tosman, de docént in cultuurgeschiedenis, de
man met den werklust en den ijzeren wil Geen
gonio, maar een middelmatigheid in alles, die
door zijn ijver gekomen is op de plaat3, die hij
inneemt. Zoo- heeft Tartaud ons Tosman ook in
elk opzicht doen govoolen. In zijn verhouding
tot tante Jule, in zijn oordeelen over den genia-
len Lövborg, in zijn gedragingen jegens, zijn
onderworpenheid aan Hedda niet het minst.
Tanlo Julo van Elle Wiazda was goed uit
gebeeld en Lena Vervoorn-Karstel gaf een ge
slaagd typo van do oude dienstbode Bcrte.
Resten ons nog drie personen: Ejlcrt Löv
borg, Theo Elosted en Brack.
Het verloopen genie, door mevrouw Elovsteds
invloed weer een beter mensch geworden, door
Folkert Kramer gespeeld, was zooals men zich
Lövborg zal denken. Verboemeld, maar toch nog
niet geheel ten onder gegaau. Met den matten
blik van iemand, die na zoover gezonden tc zijn,
toch weer bij den wal opklautert, zich nog wel
bewust niet goliecl do oude moor te zijn.
Bij Mien Vermeulen was Thea Elosted in
goodo handen. Zo speelde do rol met gevoel en
veel angst voor den weer dreigenden ondergang
van Lovborg, gepaard aan een voortdurend ver-
keoren onder den suggestieven invloed van
Hedda_.
Henri Morriön als do rechter Brack was
voortreffelijk. Buitengewoon in zijn samenspel
met Hodda.
Naast dit individueel gocdo werk stond een
uitnemend samenspel.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
„Hedda Gablcr".
21 Januaride eerste voorstelling door
„Het Rotterdamsc-he Tooneel'! Dat zal wel
nooit te voren zijn gebeurd. Maar Leidon is z'n
Rotterdammers nog niot vergeten. Dat bleek uit
do flinke opkomst voor allo rangen. Jammer
alleen, dat dio belangstellenden niet alle op tijd
waren, wat vooral in den aanvang wat hinder
lijk was.
Behalve voor het gezelschap zal er ook be
langstelling zijn geweest voor het op to voeron
tooneelspel. Ibsen wordt tegenwoordig niet veel
meer gcspeold, maar Van Eysdcn en Tartaud
hebben nog een werk van den gvooton Noor op
hun repertoire n.l. „Hedda Gabler".
Reeds eerder is dit stuk bier to lando ge
speeld, n.l. eon viertal jaren geledon door „Dio
Haghc-Spclers" met Enny Vrede in de titelrol.
De vertooning is toon maar matig ingeslagen.
Nu was dat boel anders. Bij de velo toeschou
wers hadden de Rotterdammers een inslaand
succes. Na elk bedrijf velo malen halen, een
applaus dat niet scheen to eindigen en bloemen
van het studentencorps voor Alicia Tartaud-
Klein, do vertolkster van Hedda.
Do oorzaak? Het verschil van opvatting over
dit werk. „Hedda Gabler" was uit de Ibsen-
sfoer gehaald, zooals we die kennen van opvoe
ringen van dit stuk en b.v. „Spoken". Een brok
realiteit was 't geworden onder do regio van
Chrispijii Sr. Of 't zoo beter voldoet? Er zit in
„Hedda Gabler" zooveel dal vreemd aandoet,
dat niet onverdeeld kan berkoren. Er zijn zoo
onbegrijpelijke situaties in Maar tban9 was er
een mooio gelegenheid voor breed-opgezet spel
in bijna alle rollen.
En wanneer wo iets zullen zeggen van de uit
beelding der verschillende rollen, dan komt in
do eerste plaats Aiida Tartaud-Klein als Hedda
UIT ONS LAND.
De „Mieuw-Amsierdam".
Zondag on gisteren hebben gedeelten van
do equipage van de stoomschip „Nicuw-Am-
stcrdam" gelegenheid gekregen, om hun ge
zinnon te bezoeken. Gisteren kregen ook do
passagiers vergunning, om voor zoover zij dit
wilden, zich ©enigszins aan land te kunnen
vertreden. Zij moesten evenwel gisteravond
6 uur aan boord terug zijn.
Er zijn reeds enkelo passagiers, die hun
koffers hebben gepakt en voorgoed vertrok
ken zijn, in de overtuiging dat het schip niet
varen zou. Intussclion is dit maar een klei-
no minderheid. Do rest hoopt nog met do
maatschappij. Definitieve plannen bestaan
er zeker nog niet, als men hoort dat Zon
dag aan boord werd geannonceerd dat" de
boot Maandagmorgen 7 uur vertrokken zou.
Toch ligt ze nog aan de Willielininakade.
Het „Hbld.'' verneemt voorts, dat het reeds
was uitgemaakt dat het schip na aankomst te
New-York voor den tijd van acht maanden
door het Amerikaansche gouvernement ge
charterd zou worden. Hiertegen verzetten zich
de Duitschers.
Onze schepen in de Vcreenïgdc Staten.
Reuter seint uit Washington, <lafc door
de Nederlandsche regeering thans besloten
is do 80 stoomschepen, die zich in Ameri-
kaansche havens bevinden te verhuren aan
do Vereenigde Steten.
De desbetreffende voorloopige overeen
komst is zoo juist- te Londen geteekend.
j Daarin wordt Bepaald, dat de schepen niet
naar de oorlogszone gezonden zullen worden.
Dc economische onderhandelingen.
Omtrent de oecouomische onderhandelin
gen met de regeeringen der geallieerden
vernemen we van doorgaans goed ingeli hie
zijde dat daarbij nog tal van moeilijkheden te
overwinnen zijn, die zullen veroorzaken dat
niet zóó spoedig overeenstemming wordt be
reikt, als aanvankelijk werd verondersteld.
Partijen twijfelen niet aan een goeden uitslag
doch in de verschillende aanhangige onder
werpen zitten, naar ons werd meegedeeld
zoovele „haken en oogen", dat deze zeer ern
stig moeten worden bezien. Temeer waar een
goede oplossing, in de toekomst moei.ijkkeJen
bij de uitvoering van het agreement zal voor
komen.
Behalve het aanbrengen van goederen uit
onze koloniën, van graan voor het Belgisch
Reliefcomité en voor onze levensmiddelen-
voorziening, eischen de credietregelingen nog
gedachtenwisseling.
Er wordt echter met voortvarendheid op
aangestuurd om zóó spoedig gereed te ko
men, als met het belang der zaak is overeen
te brengen.
Indië en de Ned. Stoomvaartmaatschappijen.
Naar uit Batavia wordt gemeld, over
weegt do Engelsche regeering voorstellen
van do Nederlandsche scheepvaartmaat
schappijen, ten einde te gemoet te komen
aan het tekort aan scheepsruimt© in
Britsch-Indië, op voorwaarde, dat de
rijstexporfc uit Rangoon weder wordt open
gesteld. In verband met dit tologram wordt
nog van de zijde der scheepvaartmaat
schappijen te Amsterdam het volgende
vernomen
Zooals bekend is, heeft door gebrek aan
scheepsruimte een groote ophooping van
suiker in Indië plaats gehad. Voornamelijk
op Java was dit het geval. De Engelsche
lijnen, die in normale tijden voor het
transport van de Javasuiker naar Britsch-
Indië, de voornaamste afnemer van dit
produet, zorg droegen, zagen haar sche
pen gerequire-erd door de Britsche regee
ring. Onze Nederlandsche maatschappij
en, in het bijzonder de Paketvaart, traden
toen in overleg met de groote suiker-
exportonra en als resultaat volgde een re
geling, waarbij bijv. de Kon. Paketvaart
suiker naar de Britsch-Indische havens
bracht en op de terugreis rijst uit Rangoon
ten behoeve van Nederlandsch-Indië mede-
nam. Op hetzelfde tijdstip dat de moei
lijkheden in het telegrafisch verkeer over
do Britsche kabels ontstonden, werd de
rijstuitvoer van uit Rangoon stopgezet.
Sedert ongeveer half October heeft de ia-
voer van dit voor Indië zoo hoogst be
langrijk volksvoedsel dus zoo goed als in
het geheel niet plaats gevonden, hetgeen,
indien deze toestand zou voortduren, tot
ernstige moeilijkheden zou kunnen leiden.
Men noemde het dan ook een verblij
dend verschijnsel, dat op deze wijze naar
een oplossing voor dit probleem der In
dische voedselvoorziening getracht wordt",
(„Hbld.")
Do 39s!c broodkaart.
De directeur van het Centraal Broodkantocr
maakt bekend, dat do broodkaart van het 39slo
tijdvak loopt van 23 Januari tot en met 2
F ebruari.
Dc pluimvee-knoeierijen.
Naar wij vernemen, heeft de heer Lankamp
den heer mr. M. Slingenberg, rechtsgeleerde
en raadsman van de exporteurs, medegedeeld,
dat hij tot zijn spijt en met alle deferentie voor
mr. Heemskerk bezwaar maakt, verder de ver
gaderingen van do Commissie van Onderzoek
hij to wonen, daar hij dit onderzoek moeilijk au
serieux kan nemen. („Tel.")
Transport Engelsche krijgsgevangenen.
De heer Heeres heeft de volgende vra
gen op 11 Januari j.l. betreffende do in
scheping der gewonde Engelsche krijgsge
vangenen to Rotterdam, aan boord van de
„Singapore" tot de regeering gericht:^
1. Is het bericht in de dagbladen juist,
clat de Engelsche generaal sir Hanborg
Williams een protest tot de Nederland
sche regeering heeft gericht over de onvol
doends» regeling van de inscheping der
gewonde Engelsche krijgsgevangenen te
Rotterdam aan boord van de ,,Sindoro"t
2. Heeft do regeering naar het gebeurde
een onderzoen ingesteld en is'zij in dit
geval bereid, het resultaat van dat onder
i zoek en haar oordeel oveT het gebeurde
aan do Kamer mede te deelen 1
3. Indien de regeering meent, dat be
doelde regeling inderdaad onvoldoende
was, welke maatregelen heeft zij dan ge
nomen, om herhaling van het gebeurde to
voorkomen 1
Do heer Cort van der Linden, minister
van Staat, minister van Binnenlandsehe
Zaken, tijdelijk voorzitter van den Raad
van ministers, heeft hierop d.d. 18 Jan. het
volgende geantwoord
1. Het bericht in de dagbladen dat de
Engelsche generaal sir John Hanburg
Williams een protest tot de Nederlandsche
rege-ering heeft gericht over de onvol
doende reveling van de inscheping der ge
wonde Engelsche krijgsgevangenen te
Rotterdam, aan boord van de „Sindoro",
is onjuist.
Wel bereikte het departement van Bui-
tenlandsche Zaken een mededeeling van
het Britsche gezantschap te 's-Gravenha
ge, waarin do fouTtn vermeld werden, wel
ke genoemde generaal bij de eerste in
scheping van gewonden had opgemerkt.
2. De regeering heeft naar het gebeurde
een onderzoek ingestell, waarbij gebleken
is, dat de oorzaak der tekortkomingen
moet worden gezocht in het ontoereiken
de der aanvankelijk genomen voorberei
dingsmaatregelen en in het verkeerd be-
grij]>on van de afbakening van de taak en
de bevoegdheid der verschillende licha
men, die belast waren met de verscheping
van krijgsgevangenen.
3. Door een scherpe afbakening van elke
bevoegdheid on werkzaamheid en door het
treffen van een regeling, waarbij reeds in
de treinen en op de schepen de in- on ver
scheping kan worden voorbereid, heeft de
regeering er naar gestreefd een herhaling
van het gebeurde to voorkomen. De be
raamde maatregelen zijn door hun uitvoe
ring bij do tweede inscheping van Engel
sche gewonden en bij de ontscheping van
de Duitsc-he gekwetsten in allen deele
doeltreffend gebleken, zoodat de goedo
gang der verdere transporten van inva
lide gevangenen verzekerd schijnt, wat hun
in- en ontscheping te Rotterdam betreft.
Dc Nederlandsche neutraliteit.
De zonderlinge geschiedenis van den kabel
ballon, die Zaterdag in Westelijk Zeeuwsch-
VI aan deren daalde, schijnt groot opzien ge
wekt te hebben en to recht, want weer is de
neutraliteit van het Nederlandsch grondge
bied geschonden, schrijft een „Tel." corres
pondent.
Wo hebben naar dat punt een nieuw onder
zoek ingesteld. Vier vliegtoestellen omring
den reeds boven België de ballon en de avia-
teurs schoten er op, maar zonder succes. Een
der machines vloog weg in do richting van
Zeebrugge, keerde dan snel torug, had blijk
baar een beter projectiel gehaald en viel dien
ballon weer aan. Deze was intussclion voor
bij den toren van Aa-denburg, dus boven Ne
derlandsch gebied. Do drie a via tours omring
den hem nog steeds, do vierde vliegenier
raakt hem nu zoo doeltreffend, dat het ge
vaarte in vlam schoot eenige minuten, brand
de en dan viel nabij een hoeve in den So«
phiapolder te Draaibrug. Een der vliegers te
toen tot nabij den grond gedaald, inspec
teer do even den ballon en verdween weer*
Do kabelballon ia to Oostburg opgevouwen
en zal over de Schelde verzonden worden.-
Uit het feil, dat de aviateurs boven het
Duitsoh marinegebied in België ongehinderd!
don ballon konden aanvallen, leidt men af,
dat het Duitaohers waren, die den ballon, tm
deze losgeslagen was, wilden onschadelijk
maken*
