No. 17726.
LEiDSCH DAGBLAD Zaterdag 8 December Derde Blad Anno 1917.
Het beleid van den Minister van
v Buitenlandsche Zaken.
DE OORLOG,
Nederland en de Oorlog,
x
Do minister van Buiteiilandsche zaken heeft
in tlo memorie van antwoord nopens zijn be
grooting voor 1018 verschillende mcdedeclingen
gedaan, waaraan het volgendo is ontleend:
Inzake het 70-tal Nederlandsche stoom
schepen, dat ougebruikt in Amerikaansche ha
vens moet blijven liggen, omdat de noodigo
buiikerkolen hun geweigerd worden, is de mi
nister bij herhaling met klem daartegen opge
komen. Onderhandelingen zijn sedert goruimen
tijd met den Amerikaanschen- War Trade
Board gaande;' van Amerikaansche zijde wor
den als contra-praestatio voor het leveren van
bunkerkolen dienston yan do Noderïandsche
ecbepen verlangd. Het stadium waarin de
onderhandelingen thans gekomen zijn, wettigt
'do verwachting, dat binnenkort een oplossing
gevonden zal worden.
De minister verklaart niet gekant te zijn
tegen de instelling van een persbureau aan
zijn departement. Hij overweegt op dit oogen-
tlik do mogelijkheid om daartoe over te gaan.
Na mededeoling van do verschillende wijzi
gingen, die de vrije vaargeul in de Noordzee
heeft ondergaan, schrijft de minister, dat thans
de minste breedte daarvan 10 zeemijlen be
draagt.
Do Duilschc regeering lieeft, wat de kolen-
uit Duitschland betreft, nader toegezegd een
extra-levering voor eens van 50.000 ton en een
verhooging van de verdere maandelijkschc
levering met 30.000 ton per maand tot 1 April.
Hierbij moet echter in het oog worden ge
houden dat, "met het oog op vorvoermoeilijk-
heden en andere omstandigheden, levering van
kolen uit België bijzondere bezwaren onder-
vmdl, en dat derhalve van daar waarschijnlijk
belangrijk minder dan 50.000 ton zal kunnen
worden verkregen.
Dc gesloten overeenkomst zal aan de Staten-
Oeneraal worden medegedeeld, zoodia zij door
de beido regeeringen is bekrachtigd. Dit is
echter nog niet hot geval, aangezien nopens
verschillende punten, waaromtrent een voor
behoud is gemaakt, nog overleg gaande is. In-
tusschen werkt zij reeds wat de kolen betreft.
Een der belangrijkste punten waaromtrent
nog geen overeenkomst is verkregen, i9 de
leveriog van staal ea. ijzer voor den scheeps
bouw.
Met betrekking tot de neutraliteitsschending
op 10 Juli j.l. kan de minister modedcclon, dat
de Britsche regeering alsnog haar verontschul
digingen heeft aangeboden voor do op het Ne-
derlandsche gebied neergekomen projectielen,
en zich bereid heeft verklaard de eventueel
daardoor aangerichte schade te vergoeden. Zij
voegde er aan toe,"dot het uitblijven dezer ver
ontschuldigingen aan een verzuim harerzijds
was te wijten.
Ook heeft zij haar verontschuldiging aange
boden voor de hij de beschieting van de „La-
vinia" en „Renata Leonhardt" op Nederlandsch
gebied neergekomen projectielen, maar ver
plichting tot -sobadevorgoeding ten aanzien van
dio schepen betwist.
De minister sprak de verwachting uit dat dc
Britsche regeering de onhoudbaarheid van dit
standpunt zou inzien en bereid zou zijn de con
sequenties van hQt door haar zelve als onrecht
matig erkende optreden der betrokken Brit
sche oorlogsschepen te aanvaarden.
l)en minister ontbreken op hot oogeiiblik
volledige gegevens om to beoordeelcn of do
stappen welke hij gedaan heeft ten behoeve van
dc naar Duitschland gedeporteerde Belgen, die
na hun vlucht uit België in Nederland hadden
vertoefd, het beoogde doel ten volle hebben be
reikt. Blijkens mcdedeeling van den minister
president te Brussel waren op 11 Juli 11. van
4197 Belgen, voor wier terugkeer naar België
stappen waren gedaan, 2853 teruggekeerd.
Mocht den minister blijken, dat Belgen-, be-
bcorende tot do categorie voor welke hij ge
meend heeft te moeten opkomen bij de Duil-
sche regeering. tegen bun zin ten gevolge van
een misverstand of anderszins in Duitschland
worden vastgehouden, dan zal hij niet nalaten
genoemde regeering daarop opmerkzaam te
maken.
De Zwéedscho regeering liceft onlangs te ver
staan gegeven, dat zij voorloopig niet voorne
mens was de neutrale gezanten te Stockholm,
voor zoover dezo daartoe gemachtigd waren,
tot een bijeenkomst te noodigen.
Voor do levensmiddelenvoorziening van Ne
derlanders, in België woonachtig, verleent dc
„Commissie tot regeling van do voorziening van
noodzakelijke levensbehoeften in Belgische go-
meenten" haar bemiddeling
Het aantal pakketten is bepaald op -4000 per
maand.
Ten behoeve van Nederlanders in Duitsch
land is eveneens een regeling getroffen.
Het wetsvoorstel strekkendo tot liet Inlijven
van alle vreemdelingen die langer dan één jaar
In dc Vereenigde Sialen verblijven, hetzij zij
gebruik maken van de hun verstrekte bevoegd
heid om binnen 90 dagen het land to verlaten,
heeft nog geen kracht van wet verkregen.
Wol worden krachtens een thans geldende
vel vreemdelingen, die den wonseh te kennen
hebben gegeven volgens do daarop bestaande
bepalingen Amerikaansche burgers to worden
(z.g. eerste papieren hebben aangevraagd) tot.
militairen dienst in de Vereenigde Staten ver
plicht.
Er is echter «reden te vertrouwen, dat zij niet
tot dienst op het Europccsche govechlsveld zul
len worden gedwongen.
Naar aanleiding van de publicatie van het
Centraal Communiqué voor de nationale verde
diging te Konstanlinopel, betreffende een „Al-
gemcene Bekendmaking aan alle belijders van
den I-kun" en welke bepalingen bevatte, waar
in de Mohammedanen in Ncderlandsch-lndië
werden opgehitst tegen de Nederlandsche re
geering, ln-eft Hr. Ms. gezant te Konstantino-
pel zich tut de Turkscho regeering gewond met
het gevolg, dat er communiqués in eenige
nieuwsbladen worden opgenomen ter verlooche
ning van de bekendmaking.
Ofschoon in de tekst hiervan de onafhanke
lijke positie van Nederland in Ncderlandsch-
Indiö wel duidelijker had kunnen worden uit
gedrukt. besldnd er toch verder voor de regee
ring geen aanleiding tot het nemen van eenige
maatregel.
Na het afbreken der diplomatieke onderhan
delingen tusschen Duitschland on Amerika, is
het gezantschap te Berlijn belast geworden met
de bescherming der Britsche onderdanen in het
Dultsche rijk.
Tot de zeer omvangrijke werkzaamheden
waarvoor het gezantschap zich plotseling ge
plaatst zag, behoorde het organiseeren van ecu
bijzondoren dienst, bestaande in het bezoeken
van Britsche gevangenkampen. De .minister
wees hiervoor aan dr. Keuelienius en nog een
anderen arts, nadat informaties omtrent heide
candidateu waren verkregen. Spoedshalve is er
door den minister uit dien hoofde van afge
zien vooraf de regeering te Berlijn te laten pol
sen over do vraag of men er op kon rekenen,
dat aan bedoeldo doktoren vergunning tot het
bereizen van de kampen zou worden verleend.
Toen-ten slotte do Duitsebe regeering had
doen weten, dat op het door den gezant inge
diend verzoek t. a. v. dr. Iveuchenius geen gun
stige beschikking kon worden genomen, heeft
de minister, ofschoon betreurende het tijdver
lies, dat verscheidene weken werkeloos wachten
voor den dienst en ook voor dr. E^euchenius
medebracht, geen aanleiding kunnen vindon er
nader op to laten aandringen, dat dezo alsnog
zou worden in staat gesteld zijn opdracht te
vervullen.
Immers voor een doeltreffende uitvoering van
de door de kampbezoekers te verrichten uiter
aard teedcre taak is het een bepaald vorelschte,
dat zij persoonlijk het onvoorwaardelijke ver
trouwen ook van do Duitseho autoriteiten ge
noten. Zelfs al waro de mogelijkheid voorzien,
om door naderen aandrang te Berlijn verande
ring in de genomen beslissing te bereiken, dan
nog zou de minister in het belang van de aan
Nederlandsche zorg toevertrouwde gevangenen
daarvan hebben afgezien.
Het is den minister aangenaam, hierbij te
kunnen voegen, dat in het kampbezoek sedert
wordt voorzien door 2 geneeskeeren en een
rechtsgeleerde en dat het, dank zij hun in
gespannen arbeid, die ook van Britsche zijdo
ten volle gewaardeerd wordt, is mogen geluk
ken, do gevolgen van den in den aanvang min
der gelukkigen gang van zaken te niet te doen.
Lloyd George ongesteld.
Lloyd George lijdt aan een lichte verkoud
heid. Het feestmaal, dat morgenavond zou
plaats hebben en waar liy, naar men ver
wachtte, een verklaring zou afleggen omtrent
den brief van Lansdowne en de oorlogsbe-
doelingsn der geallieerden, is een week uit-
gesteld.
Passagiersschip getorpedeerd.
De „Daily Graphic" bericht, dat dc pakket
boot „Apapa" van de Eldordcmpstermaat-
schappij in den grond is geboord. Het schip
kreeg twee torpedoschoten. Tachtig passagiers
on leden der bemanning worden vermist. On
geveer 120 passagiers zijn gered.*
De overlevenden van de „Apapa" ver
klaarden in een interview, dat bet Bchip
reeds zonk ten gevolge van de ontploffing
der eerste torpedo, toen nog een tweede tor
pedo werd afgezonden om de hulpelooze be
manning en passagiers te vermoorden, die in
allerijl uit hun bedden kwamen.
De tweede torpedo verbrijzelde een boot,
waarin zich 20 h 30 personen bevonden,
van wie velen werden gedood door de ont
ploffing en de anderen verdronken.
Toen het schip werd aangevallen, waren
ade lichten gedoofd; slechts de maan wierp
haar bleeke schijnsel op het ontzettend
schouwspel.
De reddingbooten werden alle zonder on
gelukken te water gelaten.
„De boot, waarin ik had plaats genomen",
vbrvolgde onze zegsman, „werd door den
wind en de golven tegen den romp van de
„Apapa" gedrukt en wy konden er niet in
slagen ons van het tetcfiip te verwijderen.
De groole zwarte romp zat als vastgekleefd
aan onze boot en wij zagen haar langzaam
op ons toekomen als een hooge, zw3re muur.
Toen riep een van mijn mede-inzittenden:
Laat ons over boord springen! en ik wierp
my in de golven.
Toen ik van de koude onderdompeling was
bekomen, zag ik dat het enorme schip met
een ontzettend lawaai zonk. De schoorsteen
kwam terecht te midden in de boot, waarin
ik had gezeten, en verbrijzelde haar.
Het was een vreeselijk gezicht. Kapitein
Taft die zich mot den eersten officier op de
brug bevond, ging met zijn schip onder. Hij
werd. later gevonden en opgepikt; hij had
zich vastgeklemd aan een omgeslagen red
dingboot.
Het is alleen aan de uitstekende discipline
der bemanning te danken, dat niet meer
dan 40 man van de bemanning én 39 passa
giers, waaronder 11 vrouwen, omkwamen.
Alle booten waren neergelaten en ofschoon
het schip 18 minuten na het ontploffen der
eerste torpedo zonk, geloof ik toch wel,
dat allen in (staat waren het te verlaten.
Ik dreef een half uur in het water, al
vorens ik door een reddingboot werd Op
genomen. Dank zy het maanlicht, hadden de
inzittenden my opgemerkt, niettegenstaande
ik tnij op verscheidene meters afstand be
vond."
Dwangarbeid voor vrouwen en gebrekkioen
in België.
Men meldt aan de „Tel." van do grens:
Reeds is de dwangarbeid opgelegd: aan
vrouwen te Tilgem, Calstre, in het oosten
der provincie West-Vlaanderen, to Ley-
seele, bij Brugge, in plaatsen aan de kust
en bij Kortrijk maar ook te Blanken'berghe
dwongen de Duitschers een groot aantal
dienstboden haar betrekking te verlaten. Zij
wilden haar dwingen voor het leger te
arbeiden en los-,-laad- en transport-werk te
verrichten. Do meisjes weigerden en wer
den in het hotel „Belvédère", dab tot ge
vangenis dient, opgesloten De meesten vol
hardden echter in haar weigeren en einde
lijk liet raen ze gaan, maa-r nu worden ze
opnieuw opgeëischt en naar de stations en
zelfs naar den havenmuur van Zeebrugge
gezonden om voor de Duitschera te arbei
den. Men requireerb ook boeren- en burger
dochters uit de omgeving. Do militaire over
heid spaart zelfs do gebrekkagen en zwak
ken niet. Te Blankenberghe en in omlig
gende plaatsen roept men verminkte en
ziekelijke personen op. Iemand met slechts
één been wijst op zijn gebrek. „Er ia werk,
dat ge mei- uw banden kunt doen", ant
woordt men. Iemand met één arm hoort
sdoh toevoegen: „We zullen u een makker
geven, die ook één hand heeft en ge kunt
elkaar helpen en samen een werkman vor
men". Geen enkele reclame helpt. Een
proteso tot den gouverneur-generaal ge
richt, is zonder invloed gebleven," niemand
blijffc vrij en voor hen, die onwillig zijn, is
de gemeenteschool van Dudzeele tot straf
kolonie ingericht. Het gebouw is als een
krijgsgevangenkamp door prikkeldraad om
ringd. Een andere strafkolonie ia een
kasteel te Lophem, bij Brugge.
Zoo treden do Duitschors op tegen de
wcerlooze Vlaamscho bevolking, tegen
vrouwen, tegen zwakken en verminkten en
we durven gerust deze zeer ernstige feiten
*aan een onpartijdig onderzoek onder
worpen."
KORTE BERICHTEN.
Ten einde de volkstelling en de controle
'der levensmiddelenkaarten zoo nauwkeurig
mogelijk te doen geschieden, heeft het ge
meentebestuur van Duisburg voor ieder, die
zyn vragenlijst nauwkeurig en strikt naar
waarheid invult, als belooning een kaart
in uitzicht gesteld, waarop in de Kerstweek
eenige extra levensmiddelen verkrijgbaar zijn.
De keizer heeft aan den landbouwer M.
Verhulsdonk, te Benz, bij Lübeck, wiens elf
zonen zich in militairen dienst bevinden, zyn
portret in lijst gezonden, met "begeleidend
schryven, waarin de vader wordt geprezen,
omdat hij al zijn zoons tot landsverdedigers
heeft opgevoed.
In Frankrijk worden maatregelen getrof
fen om eventueel alle luxe-paarden, d.w.z.
paarden, niet gebezigd ten behoeve van het
economisch leven of do nationale verdedi
ging, ter beschikking van de militaire over
heid te kunnen stellen.
Graaf Michael Karolyi heeft, na zijn
terugkeer uit Zwitserland, waar hij ge
tracht heeft mot Ententekringen in aan
raking te komen, verklaard, dat naar zijn
meening de vrede nog zeer ver verwijderd
is en wel omdat de vijanden de hoop koes
teren, de Centrale mogendheden met
Amerika'3 hulp te kunnen overwinnen. De
Centraio mogendheden- hebben dan ook
geen andere keus, dan te berusten in de
voortzetting van den oorlog.
De Engelsche. admiraliteit heeft besloten
vrouwen dienst te laten doen voor ver
schillende werkzaamheden tot dusver door
mannen verricht. En met dat doel ie ge
vormd de Women's Royal Naval Service.
Welke werkzaamheden aan de vrouwen van
dat nieuwe corps waartoe met de vrouwe
lijke geëmployeerden in het marine-depar
tement, de vrouwen in de burgerlijke
inrichtingen, onder de admiraliteit ressor
teer end, zullen worden opgedragen,
wordt niet medegedeeld.
Daar in Oostenrijk het vervoer van allo
reizigers met de personentreinen niet meer
mogelijk is en het aantal daarvan thans niet
kan worden vermeerderd, i3 bij enkele goe
derentreinen het personenvervoer Ingevoerd.
Den reizigers is verzocht om vooral voor
korte reizen daarvan gebruik te maken.
e ft
De officieren van het Amerikaansohe le
ger in Frankrijk hebben gummi-laarzen van
een nieuw model. Het ondergedeelte lijkt
een gewone gummi-sohoen, maar het ge
deelte, dat het been bedekt, is zeer dun en
even soepel als gummilinnen en reikt tot
aan de knie. Dezo laars neemt, eenmaal ge
vouwen, -bijna geen plaats in en gaat in een
zakje, dat aan den gordel wordt gehaakt.
9
De verovering van Duitsch Oost-Afrika
is te Durban gevierd met het houden van
een marine- en militairen ommegang, sport-
feesten en vuurwerk. Ook werd een gods
dienstoefening in de open lucht gehouden,
om daarvoor te danken. De winkels en
kantoren waren 'a middags gesloten.
Verhooging yan brandstofprijzen na de
eerste 10 eenheden.
Heb Bureau voor Mededeelingen in zaka
de voedselvoorziening meldt:
Te rekenen van 1 Deoember 1.1. af is
thans de volgende prijsregeling voor brand
stoffen vastgesteld
Voor alle gebruikers van groep A (parti-
ouliera personen) blijven de prijzen, zooala
ze in October en November waren, voor
zooverre aangaat die 10 eerste brandstoffen-
eenheden, waarop zij aanspraak kunnen
maken.
Voor alle overige toewijzingen echter
worden de prijzen verhoogd, zoodat voor
de hoeveelheid die men mag ontvangon
boven <fe 10 H.L. meer moet worden betaald
per H.L. Anthraciet ongeveer f 3 per H.L.,
kachelkolen ongeveer f 2.40 en per 100 K.G-.
gietcokes ongeveer f 3.50.
Boven de normaal detail-prijzen zullen
bovendien nog de navolgende verhoogingen
ih rekening moeten worden gebracht
Klasse II tot en mot VII van groep A
(van 2 tot en met 7 haardsteden) betaalt
den normaal detailprijs plus f 1.30 verhoo
ging per brandstoffeneenheid. Klasse VIII
van groep A (centrale verwarming) betaalt
den normaal detailprijs plus f 6.30 verhoo
ging per brandstoffeneenheid j
Groep B (groote magazijnen, winkelkan
toren) betaalt den normaal detailprijs plus
f 3.50 verhooging per brandstoffoneenlieid
Groep C (openbare gebouwen enz.) be
taalt den normaal detailprijs plus f 3.50
verhooging per brandstoffeneenheid behalve
do tot cïeze groep behoor ond'o kerken, scho
len, ziekenhuizen -en gestichten van wel
dadigheid of algemeen nut, welke den iwr-
maal detailprijs betalen plus f 1.30 verhoo
ging per brandstoffeneenheid.
Groep D (ge-bouwen voor publieke ver
makelijkheden) betaalt den normaal detail
prijs plus f 3.50 verhooging per brand
stoffeneenheid.
Bij geschil tusschen de brandBtoffencom-
missie en de verbruikers of zij zijn te rang
schikken onder de catagorie van kerken,
scholen, ziekenhuizen en gestichten van wel
dadigheid of algemeen nut beslist de direc
teur van de Rijkskolendistributie.
Voor zoover in enkele uitzonderingsgeval
len aan de verbruikers van groep A rceda
meer dan 10 brandstoffeneenheden mochten
zijn afgeleverd bij klasse VIII zal dit in het
algemeen het geval zijn, ovenals door extra
verstrekkingen ten behoeve van kamer
bewoners en aan doctoren zal bij deze
verbruikers voor do meerdere afgeleverde
eenheden het verschil moeten worden nage
vorderd tusschen don ouden detailprijs en
den normaal-detailprijs, vermeerderd met
d!e toepasselijke verhoogingen.
Bij de groepen B, C en D zal navordering
moeten geschieden bij die verbruikers, aan
wie op 30 November j.l. meer dan 25 pet.
hunner rantsoenen is afgeleverd.
Deze verbruikers zullen moeten worden
belast met het verschil tusschen den ouden
detailprijs en den normaal-prijs, vermeer
derd met de toepasselijke verhoogingen
voor de hoeveelheid ontvangen boven de
hiervoor genoemde 25 pet.
Bij weigering van verbruikers om" aan
deze navordering te voldoen, zal hun moe
ten worden medegedeeld, dat zij geen brand
stoffen meer zullen ontvangen zoolang de
kolendistributie van Rijkswege geschiedt.
Wat de gae-cokes aangaat, zullen de na
30 November geproduceerde op basis van
een normaal-detailprijs van ten hoogste f 3
per H.L. ter beschikking der brandstoffen-
commissies worden gestelde De op ultimo
November bij de gasfabrieken aanwezige
voorraden zullen echter nog tegen do oude
prijzen moeten worden afgeleverd. Do prijs
waarvoor de gascokes aan het publiek op
de eerste 10 eonheden zal worden geleverd,
wordt op ten hoogste f 1.30 per H.L. ge
steld, zoodat een bedrag van f 1.20 per H.L.
zal worden toegelegd op de hoeveelheden
gascokes na 30 November geproduceerd en
op de eerste 10 eenheden afgeleverd. Wan
neer gemeentebesturen de gascokes tegen
lageren prijs dan op de basis van een nor
maal-detailprijs van f 3 per H.L. wenschen
te leveren, zullen natuurlijk de verkoops
prijzen voor aflevering aan verbruikers op
de eerste 10 brandstoffeneenheden in gelijke
mate moeten worden verlaagd. Overigens
zullen aan-do verbruikers van groep A over
hetgeen hun aan gascokes boven do 10 eerste
brandstoffeneenheden wordt afgeleverd en
aan de groepen B, C en D de hierboven ge
noemde verhoogingen boven den normaal
detailprijs in rekening moeten worden ge
bracht.
De prijzen, waarvoor de turf aan de
branclstoffencommissies wordt toegewezen,
ondergaan geen verandering.
Voor zoover evenwel de turf wordt afge
leverd aan do verbruikers van groep A op
hun rantsoenen boven de eerste 10 eenheden
on aan de verbruikers van de groepen B, C
en D, boven de 25 pot. van hun rantsoenen
zullen de toepasselijke verhoogingen, hier
voor aangegeven, moeten worden in reke
ning gebracht.
In verband met vorenstaande regeling zul
len wegens verdere aflevering, op de eerste
10 brandstoffeneenheden aan groep A
tekorten ontstaan.
Daarentegen ontstaan overschotten we
gens de verhoogingen boven den normaal-
(Detailprijs op alle andere leveringen van
huisbrand in rekening gebracht en wegens
navordering. De brandstoffencommissie3
moeten hiervan nauwkeurig boekhouden.
Aan de brandstoffencommissies is opgedra
gen bij het vaststellen der normaal-detail-,
prijzen er rekening mede te willen houden,
dat de verhoogingon beperkt blijven tot het
strikt noodzakelijke en dat dus winstcijfers
en andere lasten, welke op de verbruikers
kunnen worden verhaald, niet in evenredig
heid met de verkoopsprijzen stijgen.
Duitseho vliegmachine boven ons land.
De grenswacht te Bourtange (Gt.) schoot gis
teren op een Duitseho vliegmachine, waarop dit
vliegtuig direct koeiu zette over de Duitseho
grens.
In beslag genomen.
Door het personeel van don Distributiedienst
te 's-Gravenhage werd in beslag genomen pl.m.
20 KG. carbid, 50 K.G. stijfsel. Verder werden
door dezen dienst, na bekomen machtiging van
den burgemeestor, in bezit genomen 20 grooto
pakken lucifers en 45 kluwens touw, 35 balen
rijst A 100 K.G. en 1 H.L. witte boonen en 3
kisten stijfsel 25 K.G.
Door de Centrale controlo op do distributie-
wet te Rottordam zijn in verschillende pakhui
zen op de Prins Hendrikkade 110 balen San
toskof fio voor de regeering in bezit genomen.
Door de politie is te Vlaardingen een partij
calcium carbid, groot 25 vaten, in beslag ge
nomen. Deze partij zou naar Rotterdam wor
den vervoord.
Van 1619 November werden to Amsterdam
in bezit genomen 100 balen, 128 vaten en 50 kis
ten cacaopoeder, 90 pakken cacaoboter, 1 vat ccl-
licino, 3 zakken groono erwten, 1 zak capucij-
nors, 1319 kisten harde zeep, 550 liter jenever,
37 pakken kaneel, 10G balen koffie, 51 pakken
en 348 kisten lucifers. 100 K G. meel, -46 balen
manufacturen, 244 kisten gecondenseerde melk,
4 balen geplette mais, 52 balen en 22 kisten
nootmuscaat, 1 vat olie, 21 vaten en 18 kisten
slaolie, 67 kisten macaroni, 50 kisten en 20
doozen maizena, 35 balen pindas, 10 vaten
stroop, 510 kisten stijfsel. 13 kisten thee en 253
kisten vermicelli.
Kaarsen cn schemerlichten.
-Door den minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel is tot de burgemeesters
de navolgende circulaire gericht:
In aansluiting aan mijn circulaire, d.d.
4 October 1917, waarbij u opgaven werden
verzocht in verband met een nieuwe rege
ling voor de toewijzing van kaarsen, sche
merlichten e.d., voor de maanden Novem
ber en December 1917, deel ik u thans
mede, dat voor de nieuwe toewijzing ten
behoeve der verlichting in de periode l
Januari1 Maart 1918 geen nadere opga
ven behoeven te worden verstrekt, aange
zien de toewijzingen op dezelfde grondsla
gen zullen berusten als die der vooraf
gaande twee maanden.
Gestrande Nederlanders.
Men meldt ons uit 's-Gravenhage:
Ons werd heden een afdruk toegezonden
van het verzoekschrift, dat namens de 309.
Hollanders, die in New-York „gestrand" wa
ren, tot president Wilson is gericht en waarin
den president werd gevraagd vervoergelegen-
heid aan die Hollanders naar Nederland te
strekken, hetzy op de „Nieuw-Amsterdam",
hetzij op eenig ander Nederlandsch stoom
schip, dat zich in de haven van New-York;
bevond.
Het verzoekschrift was ingediend door een
comité als voorzitter waarvan de bekende
b'oomkweeker Jac. Smits, van Naarden, op
trad.
Tezamen met twee collega's uit Boskop
had deze een apartement gehuurd en dit tot
bureau ingericht waar de „stranded Hollan
ders" voortdurend inlichtingen konden in
winnen en van waaruit de actie werd ge
voerd.
In het verzoekschrift werd er aan her
innerd, dat de „Nieuw-Amsterdam" op 30
Juni van dit jaar ons land had verlaten
en Ig'echarterd was door de Belgian Relief
Commission om een lading graan voor die
commissie in te nemen.
Rekenende op de zekerheid van de vaart
met een lading voor de Relief, terwijl geen
andëre lading aan boord was, reisden ver
scheidene Indische ambtenaren en andere
Nederlanders naar New-York oni met. dit*
schip te kunnen terugkeeren. Intusschen
werd de uitvaartvergunning geweigerd, zon
der opgaaf van redenen en bevonden dez?
Nederlanders zich reeds meer dan twee
maanden in New-York, ronder vooruitzicht
van te kunnen vertrekken.
Het comité stelde nu de vraag of de re
geering der Vereenigde Staten wel gerech
tigd was dit schip vast te houden. Het er
kende volkomen de eischen die de oorlogs
toestand stelt, maar macht maakt nog geen'
recht.
Nog werd herinnerd aan de gastvrije wijze
waarop in Augustus 1914 het Nederland
sche volk tienduizenden Amerikanen, die daar
uit Duitschland, Oo3tenrijk-Hongarye, Zwit
serland, Frankrijk. Rusland en België wa
ren gekomen, heeft opgenomen en verzorgd
totdat de middelen konden worden gevon
den, voor hun terugkeer naar de Vereenig
de Staten.
Van.welken invloed dit vertoog is geweest
op het besluit van den president is uit den
aard der zaak niet na te gaan; niettemin mag
worden aangenomen dat de eensgezinde actie
onzer landgenooten van groote beteekeni3
is geweest
Zoodra de Nieuw-Amsterdam" zal zijn
binnengekomen, zullen hieromtrent wel meer
dere bijzonderheden bekend, worden.
Oefening kader-landsiorm.
Bij beschikking van den minister van Oor
log is goedkeuring gehecht aan de voorstel
len van den inspecteur van den Landstorm
om de Kerstoefeningen van den kader-land
storm te doen houden onder commando van
den reserve-kapitein J. W. Klein, van Woens
dag 26 tot Zaterdag 29 December 1917 in
de omstreken van Laren (N.-H.), waar de
vrywiliigers dan bij burgers ingekwartierd
zullen worden.
Gewone vrywiliigers,- al dan niet gegra
dueerd en al dan niet vrijgesteld van de ge
wone oefeningen, zullen ook tob een beperkt
aantal de oefeningen kunnen medemaken.
De 8randstoffenvoorziening.
Laat de brandstoffenvoorz-ening in de
groote steden veel te wenschen over, ook in
de kleinere plaatsen is de distributie verre
van volmaakt, zoo wordt uit Woerden ge
meld. In die plaats zijn gezinnen, die nog
altijd op de eerst? verstrekking van brand
stoffen wachten. Niettegenstaande de strenge
koude, wérd aan een vijftiental gezinnen
nog geen huisbrand verstrekt.
Aan de bewoners van Texel zyn nog ma-af
enkele eenheden van liet toegewezen kwairt-
tum brandstoffen verstrekt. Vele gezinnen
hebben dan ook niets of weinig meer en ef
is ook niet voorhanden. Het Haagsche kolen-
bureau heeft voor November niets aan deze
gemeente toegewezen. Wanneer er niet spoe
dig 'wat komt, is de toestand onhoudbaar. En
als nu de winter eens inviel? Dan zou er
niets meer aangevoerd kunnen worden.
Bericht aan dc Belgen.
Het Officieel "Belgisch Comité! t meldt ons:
Om na de bevrijding van het grondgebied
in België te mogen terugkeeren, zullen de
Belgen, die in Holland hebben verbleven, in
het bezit moeten zijn van verschillende iden
titeitsstukken.
Daar het aantal uitgewekenen groot is, zal
het opmaken dezer stukken veel tijd vragen.
Dienvolgens worden alle Belgen, die in Ne
derland verblyven, -dringencT verzocht zich
zonder verwijl te laten inschrijven op de be
volkingsregisters der Nederlandsche gemeen
ten, waar zij tijdelijk verblijven. Tevens wor
den zij verzocht zich eveneens te laten in
schrijven op liet consulaat van het districts
waar zy zich hébben gevestigd. Deze con
sulaten zullen te hunner beschikking een
inschrijvingskaart houden met aanduiding van
allo noodige gegevens. Deze kaart zal op
aanvraag aan alle belanghebbenden- ter ia-
vulling worden toegezonden.
De Belgen, die aan dezen oproep geen
gevolg zouden geven, stellen zich bloot aan
onaangename gevolgen.
Yan deze formaliteiten zijn nochtans ont
slagen:
lo. de geïnterneerden;
2o. de Belgen, welke in de' vluchtoorden
verblyven;
3o. de families van gemtorneerSlen, 'dia
in de nooddorpen, bij de intemeenngskaa^
pen opgericht, rijn gehuisvest