No. 17706.
DAGBLAD Donderdag 15 November
Tweede Blad Anno 1917.
Het buitengewoon Oorlogs-
crediet van 160 millioen.
DE WERELDKRIJG,
Nederland m de Oorlog
¥R&GE?JTORiEK.
I.
Een wetsontwerp is ingediend tot verhoogi-ug
der Oorlogsbegrooting voor 1917 niet een be
drag van 160.87S.900.
Blijkona de toelichting va:\ den minister vau
Oorlog kunaen de uit het buitengewoon crediot
te bestrijden, uitgaven in tweo groepen worden
verdeeld; tot do eerste groep behooren do zoo
danige. die strekken tot instandhouding van
het gemobiliseerde leger of wel rechtstreeks en
onvermijdelijk uit den toestand van mobilisatie
veert vloeien, terwijl de tweede al die ..uitgaven
omvat, waardoor de uitrusting en de gevechts
kracht van de op oorlogsvoet gebrachte strijd
macht wordt verhoogd.
Voor zooveel de uitgaven der eerste groep lot
een hooger bedrag moesten worden uitgetrok
ken dan bij de eerste crcdictaanvrage voor 1917
-'is de stijging nagenoeg uitsluitend te verkla
ren uit^ de gegeven omstandigheden.
Tot de tweede groep van uitgaven, die uit
liet buitengewoon crediet moften worden be
streden, behooren die v'oor de luchtvaartaf-
deeling, den motordienst. het materieel der ar
tillerie en den dienst der genie, terwijl ook de
uitgaven voor deu geneeskundigen dienst voor
een deel onder deze groep zijn le brengen.
Aan de toelichting van de credietaanvrage
voor elk dezer onderdeden is het volgende ont
leend:
Luchtvaar lorganisatie.
Voor vernieuwing en aanvulling van mate
rieel zal een bedrag van 18 a 19 millioen wor
den gevorderd.
Omtrent ilen stand van zaken wordt o.a. het
volgende medegedeeld:
lie N. V. Nederlandsche Auto- en vlicgtui-
gonfabrièk „Trompenburg" is bereid on in staat
bevonden zich voor de vervaardiging van vlieg
tuigen op zoodanige schaal in te richten, dat zij
belangrijke opdrachten voor de departementen
van Koloniën, Marine en Oorlog hc-eft kunnen
aanvaarden.
Met de reeds afgeleverde vliegtuigen zal
„Trompenburg" nog in het jaar 1917 voor het
departement van Oorlog in totaal 27 vliegtuigen
kunnen afleveren, echter zonder de motoren;
deze laatste zijn of worden met de noodige re
serve-motoren door het buitenland geleverd.
Intus-chen is de fabriek ook met den aanmaak
van m wen begonnen. Binnen enkele maan
den zal vermoedelijk de vervaardiging van een
goeden vliegtuigmotor zoodanig gevorderd zijn,
dat met de aflevering begonnen kan worden.
Uiteraard kan de nog jonge vliegtuigin
dustrie thans nog niet voldoen aan de hoog'c
oïseben van snelle productie, die door de om
standigheden gesteld moeten worden, en die
nog zeer veel hcogor zullen worden, wanneer
van onzen vliogdienst oorlogsprestaties zullen
worden verlangd. Daarcvm, en omdat voorloopig
liet buitenland. on3 technisch nog de haas is,
zijn en worden gelijktijdig bestellingen in het
buitenland geplaatst en worden maatregelen
genomen om van de ervaring van bekende bui-
tenlandschc fabrieken zooveel mogelijk profijt
le trekken.
Ondanks de vele moeilijkheden om uitvoer
vergunningen te verkrijgen ert het vervoer te
bewerkstelligen zal in 1917 het luchtvaartmatc-
rieol in beheer bij het departement van Oorlog
door aankoop in het buitenland uitgebreid wor
den met 30 vliegtuigen met motoren, reserve-
motoren, enz.
Hieronder zijn Tiiet gerekend een aantal over
genomen geinterneerdo vliegtuigen, welke door
hun groote verscheidenheid en liet gemis van
een voldoend aantal rosorvedoelen voornamelijk
waarde hebben als leormatcricol.
M o tordiens t.
Voor den motordienst wordt aangevraagd een
bedrag nd 3.800.000 vermeerderd met het
voor dit onderwerp bereids op de gewone be
grooting voor het dienstjaar 1917 uitgetrokken
bedrag. Hiervan is o'.a. bestemd: 515.000 voor
aanschaffing van een 50-tal vrachtauto's,
140.000 voor 10 moiorlichters, 60.000 voor
kosten, vallende op de etappen-directie;
130.000 voor kosten, vallende op het perso
neel van de autotreinen en op personeel en
werkplaatsen van do etappen-inspectie;
400.000 voor de kosten van de depot-afdèe-
iing van den motordienst; 170.000 voor de
kosten van het vrijwillig militair automobiel-
korps; 120.000 voor de bij de Artillerie-Tn-
richlingen te verrichten herstellingen aan auto's
en motorrijwielen; 122.000 voor aanschaffing
van 130 motorrijwielen en 40 zijspanwagens;
1..500.000 voor banden, waarin een bedrag van
1.000 000 is begrepen voor do ve.rdcre vor
ming van een oorlog«svoorraad; 300.000 voor
aanschaffing van benzine, carbid, oliën, vetten
on nndore zaken.
Da nieuwe rijkskanselier.
Men schrijft- uit Zürioli a-an de „N. R.
Cb.", hot volgende:
Een landsman van den nieuwen rijks-
'karwwKier ontwerpt in de ,,Gaz. de Laus."
een kar Mere r schets van Duitschland's o et
sten bewindsman. Het- beeld is allesbehal
ve vleiend; de ontwerper is waarschijn
lijk ofschoon persoonlijk met hem be
kond geen groot vriend van den graat
Maar na de houding van den rijkskanselier
inaake de benoeming van Von Payer, heeft
d9 schets toch aan actualiteit gewonnen.
En dan, het ia altijd goed, een ding vau
twee kanten te bekijken.
..Hot is ara ongeveer vïjt en twintig
jaar geloden, aldus do zegsman van de
,.Gaz.", dat ik aan graaf Hurtling werd
voorgesteld, gesteund door een aanbeve
ling van een geestelijke, die een neef van
den graaf was. Die eerste kennismaking
heeft bij mij tot op den huidigen dag een
onaangename herinnering achtergelaten.
Het zalvende in zijn stern en zijn glimlach
konden zijn innerlijk iniet verbergen-geen
man mei!' een warm hart, integendeel ge
maakt irt heel zijn doen. En deze indruk
wrd nog dieper, telkens, dat ik den graaf
ontmoette. Hij heeft trouwens in zijn trek
ken niets, dat herinnert aan de innige g:-
loofnovortuiging of de groote liefde an
den katholiek bij uitnemendheid: heel zijn
houding en zijn toon verraden zijn zucht
naar roem, zijp zelfvoldaanheid, zijn zelf
zucht.
Deze ontmoeting dateert van vijf u
twintig jaar geleden en in zulk een spanne
tijds kan een karakter zich sterk wijzigen.
Maar heb ia fcoch nog niet zoc heel lang
geleden het was in 1912, toen Hertling
't Beiersche minister-presidentschap ovjr-
nam dat' hij verklaarde heb parlemen
taire stelsel met alle kracht, die in hem
was, bevuilen best-rijden. ,,Yolstrecker des
Herrscher-willens will ich sein", .uitvoer
der van mijns meesters wil wil ik zijn", al
dus formuleerde hij zijn regeerings:pro-
gram. En men heeft maar het een of an
dere nummer van 'a graven lijfblad ,Dij
Bayerische Staatsztg." op te slaan, om
daarin nog zelfs in de laatste maanden
felle polemieken te vinden tegen datzelfde
regime, -welks voorstander metterdaad
rijkskanselier Hertling heet te zijn."
Men ziet, het beeld is niet vleiend, zal
ook wel niet heelemaal juist zijn, maar de
afbeelding is actueel.
LÊnin.
Lénin. wiens eigenlijke naam Wladimir
Oeljanof luidt, is nog geen 50 jaar oud en
moer algemeen bekend geworden sedïrit
het tweede congres der Russische sociaal
democratie, dat in 1903 te Brussel en in
Zwitserland gehouden i3. In het -politieke
leven trad hij uiterst energiek op. Reeds
op 'het bedoelde congres sprak hij namens
da groep, die later de bolsjewiki genoemd
zou worden.
Steeds was hij voorstander van een vol-
komeu afscheiding van de opportunisten.
Een jaar of 14 geleden heeft hij in Müli
chen gewoond. Bij de eerste revolutie
keerde hij naar Rusland terug doch moest
later liet land weer verlaten. De laatste
jaren vóór den oorlog woonde hij in Kra-
kau, vanwaar hij de toen ontstane bolsje-
wiki-couranfc in Pebrograd van artikelen
voorzag. Bij het uitbreken van den oorlog
werd hij door de Oostenrijksche autoritei
ten gearresteerd, doch na korten tijd weer
vrijgelaten on hij kreeg door de medewer
king van zijn partijgenoot Victor JLdler
kort. daarna toestemming naar Zwitser
land te gaan. Daar is hij gebleven tot ce
revolutie heb hem mogelijk maakte naar
zijn vaderland terug te keeren.
Er werd destijds een aanklacht tcgo
hem ingediend" wegens verstandhouding
•met den vijand, waaraan hij zioh echtor
heeft weten te onttrekken.
Rousselaere.
Van de grens wordt gemeld:
Dikwijls staan bij avond de bewoners van
Rumbeke en Isogem naar de vlammen boven
Rousselaere te kijken. Luguber is de aanblik
van do geheel ontruimde stad. waar de bewo
ners alles moesten achterlaten. En 't -was een
stad raet veel rijkdom. Voor millïoenen machi
nerieën en -andere bezittingen moest de arme
bevolking prijsgeven. De Duitschers voer ?n
nu-, allerlei materiaal weg: weefgetouwen,
spinmachines waarbij er veel waren van
T5.000 franc waarde ieder ketels, enz. Veel.
dat niet vervoerbaar is, wordt vernietigd Met
de diepste ontroering zagen de bewoners van
nog bevolkte plaatsen de burgera d^r geteis
terde stad heentrekken, per trein of te voet.
Lange, triestige stoeteQ kwamen lang3 Rum
beke, Isegera of Ardou Thielt. Moeilijk en
pijnlijk was do reis. En steeds zag mon dc ban
nelingen stil staan en omzien naar den hori
gen Sint Michellstoren, want het scheiden viel
zoo zwaar. Een leven van arbeid en zwoegen,
liet men or achter; arm en beroofd moe3t men
verder.
En voor ben, die in den omtrek nog blijven
moesten, was het als eea vreselijke voorspel
ling van het lot, dat hun wacht
Zoo zijn onmiddellijk bij het front Winkel,
Sint Elooi, Wevelgem, ïsegcm, Rumbeke nog
bewoond. Maar hoe lang nog'? 't Leven is er
lastig en gevaarlijk en velen slapen er reeds
maanden in den kelder.
Ter beveiliging van Venctie.
Ward Prioe, de oorlogs-f^orneö^ndent
in heb Italiaansche hoofdkwartier, seint,
dat, aangezien de geveöhtelinie steeds
meer Veuetië nadert en dezo stad na 50
jaren wederom aan de oorlogskansen ia
blootgesteld, do Italiaansche regeering al
les in het weTk stelt, om de nationale
schatting voor vernietiging te behoeden.
Indien dc vijand binnen schootsafstand,
van Venetië mocht komen-, zou een bom
bardement van een uur de eeuwenoude
schatten onherstelbaar vernietigen. Daar
om wordt al hot mogelijke gedaan, ->m
den vijand elk voorwendsel te ontnemen,
om Venetië te behandelen als een vesting
of een bestanddeel der Italiaansche ver
dedigingswerken. Niemand, die uniform
draagt-, is het toegestaan Venetië te be
troden en de civiele bevolking wordt, aan
gespoord, vrijwillig de stad td verlaten.
In deze momenten van beproeving geven
de Italianen blijk van moed en vertrou
wen.
De eloctrisKthe telemobielbool.
Men aal zich herinneren, dat eenige dagen
geleden de Eugelsche admiraliteit berichtte,
hoe op de Belgische kust een eleotrisch be-
fltuurd schip tot zinken was gebracht», het
rierde van dien aard.
„Naar alle waarschijnlijkheid", a'dus de
maritieme medewerker van liet „Berl. Ta-
geblatt", L. Persius, „betreft het hier een
vaartuig, dat onder den naam „Femlenk-
boot" bekendris. Het werd in onze literatuur
voor het eerst in de Juli-aflevering van de
„Marino Rundschau" 1911 genoemd. Daar
heet het: „Een bemanningloos schip."
Te Neurenberg werd tegen het einde van
Mei, een door den onderwijzer Christbph
Wirtli vervaardigde, 11 meter lange boot op
een vijver gedemonstreerd, die door Her-
ziaansche ethertrillingen bestuurd werd, door
een enkelen handgreep vhn den bestuurder,
die zich aan land bc\»ad, in bewegi'fg
kwam, stopte, achteruit voer, links en rechts
wendde, en signalen gof door het afvuren
van schoten of liet luiden van de scheeps
klok."
Dok in het „Berl. Tagebl." werd op 17
Juli 1911 in een artikel .,De kracht der
elhergolven", gewag gemaakt van de teie-
mobielboot, en wel naar aanleiding van een
proeftocht'op de Wannsee. De uitvinder de
monstreerde destijds het vaartuig voor den
kroonprins en een door de Vlootvereeniging
uitgenoodigd publiek. Later vernam men or
echter niet meer van.
Deze uitvinding maakt het mogelijk, een
vaartuig t e 'besturen en allerlei arbeid aan
boord t-e verrichten door middel van Heiv
ziaanscho electrische golven, de be keilde
overbrengers der draadlooze telegrafie. De
uitvinding berust op het idee, dat dreadlooze
energie in staat is, zekere toestellen op ver-
.ren afstand in werking te brengen. Natuur
lijk wordt niet .de beweegkracht zelve aan
boord van het schip door deze ether trillingen
in het leven geroepen. Daarvoor zijn de etec-
trisch gevoede machines. De trillingen bren
gen deze machines slechts aan den gang,
die den stand van het roer wijzigen, gang-
wisseihefböomen overhalen, enz.
Op het land bevindt zich de bekende
antenne, zooals die ook gebruikt wordt bij
do draadlooze telegrafie en op 't schip be
vindt zich een dergelijke antenne, ditmaal
echter als ontvangstation ingericht. Naar
mate er op dezen o£ genen knop gedrukt
wordt-, neemt de intensiteit van de Herzi-
aansehe trillingen toe of af en verspringt
Op 'een schijf"' aan boord van het schip een
contactwijzer, waardoor de verschillende ma
chines in werking worden gebracht.
Reeds in 1908 vond de Franschman Gabel
een radio-bestuurbare duikboot ui', voorzien
van een inrichting, om van de kust af de
zich daarin bevindende torpedo te richten 'en
af te schieten, maar de uitvinding mankte
geen vorderingen, daar het onmogelijk bleek,
de draadlooze inrichting vrij te houden van
beïnvloeding door d?*i vijand.
GeldleouiOg vau 500.000.0(H).
Da commissie van Rapporteurs der
Tweede Kamer over het wetsontwerp tot
hefc aangaan eener geldleening van vijfhon
derd millioen guldens komt a s. Maandag
bijeen in verband met de vaststelling van
haar verslag.
Dorlogswinstbelasting 1916.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van artikel 54 der wet. op de oorlogs
winstbelasting 1916 Do termijn van drie
jaren gedurende welke 'navordering van.
oorlogswinsfcbelasting is toegelaten, is in
praktijk gebleken te kort te zijn Immers
op 2 Augustus 1917 was bedoelde termijn
reeds verstreken voor aanslagen over bet
jaar loopende van 2 Augustus 1913 tot en
mot 1 Augustus 191-te terwijl liet ten gevolge
van dc velp werkzaamheden, die de uit
voering der wet medebrengt, zelfs nog niet
mogelijk is geweest, alle aanslagen over het
jaar, waartoe, do lo Augustus 1914 behoort,
tob stand t-e brengen. Hot is daarom noodig
don genoemden termijn met- twee jour te
verlengen.
Kustverdediging.
Blijkens het verslag betreffende het wets
ontwerp tob vaststelling van de begrooting
van inkomsten en uitgaven van het fonds
ter verbetering van de kustverdediging
dienst 1919. verklaarden verscheidene leder»
wederom hét kwalijk verantwoord te ach
ten, dat terwijl de definitieve lessen *uib den
tegonwoordigen oorlog nog moeten word ?n
getrokken, omtrent zijn internationale poli
tieke gevolgen no# niets met zekerheid
valt te zeggen, wordt voortgegaan met het
uitgeven van millioenen voor kustverdedi
ging, waarvan in verband met een en ander
de noodzakelijkheid en bovendien de meest
gowonechto wijze van inrichting tuinder dan
ooit vaststaan.
Bala u«-Verloven
Ten behoeve van de verloven voor inven
taris- en balanswerkzaamheden zal gedu
rende December en Januari, behalve o%er
de beschikbare ruimte in do. 17 pet., ook
kunnen worden beschikt over de aanwezige
ruimte in do 3 pet. Deze verloven mogen
voor eiken dienstplichtige lioogateits drie
weken, bedragen.
Do Russische legftlie erkent ï.eniiis gezag niet
De Russische legatie te 's-Gravenhage
deelt mede, dat. zij van het begin af van
den staatsgreep der maximalisten gewei
gerd heeft do personen, die te Pet-rog rad
de regeering nebben verdrongen, als wette
lijk gezag te erkennen.
Beveiliging tegen bomaanvallen.
Tor voorkoming van bomaanvallen do»r
vliegeniers zijn door de directie der Coöpe
ratieve Suikerfabriek te Sua van Gent op
de fabriek drie gröote electrische' lampen
geplaatst, in de nationale kleuren, die dus
reeds van uit de verte zichtbaar den neu
tralen bodent kenbaar maken.
Scheepstouw-materialen uit Duitschland.
Te Rotterdam hield de Centrale Bond van
Scheepsbouwmeesters in Nederland een alge-
mecno vergadering.
De voorzitter deelde mode, dat het bestuur
een krachtige actie voert ter verkrijging van
een betere regeling ten opzichte van de leve
ring van materialen.
Tussclien do Nederlandsche en do Duitsche
regeering is nog geen overeenstemming verkre
gen 1 ten opzichte Yan do levering van mate
rialen.
Do veroenigtng sprak als haar overtuiging uit
dat de Duitsche voorwaarden ten eenenmale
onaannemelijk zijn voor het overgroot© deel
der scheepsbouwmeesters in Nederland, zoodat,
wanneer daarin goon verandering wordt ge
bracht, deze genoodzaakt zul Ion worden, hun
bedrijven stop te zotten, tenzij de rechten van do
scheepsbouwmeesters tegenover d« hostellers
worden gewaarl>oxj;<L
Het Officieel® Bulletin der Amerikaan-
sehe regeering van 30 Augustus 1.1., hetwelk
gisteren werd ontvangen, bevat de volgende
mede deeling
„De Nederlandsche gezant heeft het
Staatsdepartement medegedeeld, dat hij bij
zijn regeering inlichtingen, heeft ingewon
nen aangaande bet bericht, dat Duitschland
geweigerd had staal te leveren aan Neder
landsche Kcheepsbouweis, tenzij zij goed
vonden dut de schepen gedurende vijf jaren
na den oorlog in Duitschen dienst- zouden
zijn.
De Nederlandsche "gezant heeft, hat- Staats
departement de volgende mededeeling ver
strekt welke hij van zijn regeering heeft
gekregen
„Een paar maanden geleden vroeg
Duitschland aan Nederlandsche scheeps-
herstellers de eigenaars der to herstellen
.schei» en er too te bewegen een verklaring
te teekenen dat gedurende vijf jaren na
den oorlog deze schepen de belangen /.ouden
dienen van Duitschland en zijn Boridgenoo-
ten.
Na bezwa ir van de zijde van Nederland
tegen deze clausule, welke de voortzetting
van den oorlog na den oorlog in zich slope,
is clezc tlausulc geschrapt.
Voor nieuwe schepen, welke met. Duitsch
staal moeten worden gebouwd, verlangt
Duitschland, dat, na den oorlog deze sche
pen in geval zij niet gebezigd worden
voor Nederlaiidsche behoeften ter be
schikking zullen staan voor Duitsche be
hoeften.
Het eanig motief voor dit. verzoek van
Duitschland :s blijkbaar zich zelf scheeps-
ruimte to verschaffen na den oorlog.
Dit laatste verzoek komt den Nederland
sche regeering niet» van bijzondere betee-
kenis voor, aangezien Holland ongetwijfeld
al zijn scheepsruimte na den oorlog zelf zal
n o o dig hebben.
Wnf hiervan zij, nog niets is heslist en
onderhandelingen zijn nog gaande.'"
Uitvoer van corpcnt naar Nederland.
In antwoord op vragen, betreffende ci.n
uitvoer van cement naar Nederland, art-
woordde de blokkade-minister, Leverton
Harris, in het Lagerhuis, dat de Order in
Council van 8 October niet uilsloot, dat
vergunningen voor uitvoer verleend wer
den, voor zoover dit mogelijk was met het
ojg op de belangen der geallieerden.
Feitelijk is slechts een vergunning (voor
3110 ton) verleend^ terwijl ten gevolge van
het doorvoeren van cle algsmeene handels
politiek der geallieerden geen verde-re ver
gunningen werden toegestaan.
Daar er evenwel geen reden was, aan te
nemen, dat eenig cement, door Engeland
gevoerd, direct of indirect vail nut- was ge
weest voor onz? vijanden, Jag het niet in
de bedoeling de reeds verleende vergun
ning in te trekken of schepen, m?t het be
wuste cement geladen, aan te 'houden.
Wat de vraag betreft of cementen dno-
7-cii, welke de namen van Britsche fabri
kanten droeg dn, in de Duitsche verdedi
gingswerken in België gevonden zijn, werd
medegedeeld, dat het reeds door de mili
taire autoriteiten ingestelde onderzoek
dit geraoht niet bevestigd heeft.
Het onderzoek wordt evenwel voort
gezet.
De vergadering van leden van de graart-
beurs nam met- algemeen© stemmen :an
mofio aan. waarin onmiddellijke- stopzet
ting wordt- gevraagd van den uitvoer van
cement naar Nederland, intrekking van
alle toegestane lieenteYi en staking van
alle bevrachtingen.
De motie is ter kennis gebracht van den
oei'sben minister, den "secretaris van»Bui-
te-nlandsclie Zaken, den minister van
Blokkade en den voorzitter van de Board
of Trade.
Geen kaas naar Frankrijk.
Het b'estuur der Kaasvoreeniging bericht,
dat, ondanks de geruchten, cïat kaas via
.Engeland naar Frankrijk gezc-nden kan
worden, het Landbóuw-Export-Bureau na:i
hot bestuur voornoemd heeft medegedeeld,
dat de o doorvoer niet meer kan worden
toegestaan
Commissie Veevoeder uit afvalproducten.
De minister vau Landbouw heeft benoemd
tot lid der Commissie, belast met het toe-
zicht op de. bereiding van veevoeder uit
afvalproducten, den heer dr. J. van Leeu
wen, to Utrecht-, lid van de-Tweede Kamer.
Koper.
Door den minister van Landbouw is inge
steld een rijksbureau voor koper, hetwelk
gevestigd zal zijn Buitenhof 8 te 's-Graven
hage. Tot directe-ar van dit bureau is be
noemd de heer J. W. van Houten te Rot
terdam.
De minister van Landbouw heeft ver
botten het vervoer van Nederlandsche brort*
zen of nikkelen pasmunt. Dit verbod is niet
van toepassing op hoeveelheden van niet
meer dan 2 K.G.
Deze beschikking treedt in werking 25
November 1917.
De Minister heeft- voorts verboden den
verkoop, de aflevering en het vervoer van
oud rood koper of brons ja soorten en oud
geel koper (messing).
Do minister heeft vastgesteld de volgende
maximumprijzenoud rood koper f 3.50
per K.G brons in soorten 3 per K.G.,
oud geel koper (mes3ing) geslagen op licht-
f 2 per K.G., gegoten op zwaar f 2.50 per
K.G. op plaats van levering. Ook deze
beschikking treedt iu werking 25 November
1917.
Nikkelen stuivers. 7"'
Door rijksambtenaren van Eindhoven zijn
9 A 10.000 nikkelen stuivers gevonden iu
de woning van een landbouwer te Meer-
Veldhoven. De voorraad behoorde aan een
opzichter eener steenfabriek, dio bekende,
dat het'zijn verzameling was. Proces-ver
baal en Inbasia^u«jmiQg is ^evoj^d.
In beslag genomen.
De Rotterdamsehe politie ontdekte aati
boord van het Lijnschip „Gelria", liggende
aan de Feyenoordkade. dat ter hoogte va'A
•den voorpiek twee staaldraden in het water
hingen, waaraan onder wat?r bevestigd \va-,
ren twee ijzeren vaten, twee bruine zeildoe
ken zakken en een dichtgesoldeerde ijzeren
bak. De vaten bleken te bevatten elk 2300
stukken zeep,, terwijl zich in de zakken en
den bak een aanzienlijke hoeveelheid ham
en Spek bevonden. In verband met deze pon
ging 'tot smokkelen zijn aangehouden del
schipper en zijn broer, beiden Duitschern.
Nader deelt men mede omtrent deze smok-
keiaffaire, dat de eigenaar zich had aange
meld aan het Rotterdamse!» politiebureau om
een gevangenisstraf van zes weken te on
dergaan, waartoe hij veroordeeld was wegens
verboden uitvoer. Voor deze zes weken had
hij-een zetschipper met een knecht, aange
steld, die onmiddellijk de gelegenheid ge
bruikten om een zoet winstje te maken. Bij
zijn afscheidsbezoek ran boord bemerkte do
eigenaar wat het plan zpaer plaatsvervan
gers was en uit vrees voor inbeslagnemen
van zijn schip deed hij aangifte van z(jo
bevinding bij de politic.
Door do controleurs van lief. gcm£e&tel(jk !e-
vensmiddelenbedrijf te Heerlen zijn bij eea
landbouwer ca. 500 lv.G. rogge in bezit geno
men, welke onder'hel baksel verborgen waren
Een. scherpe controle zal worden ingesteld.
Ook in Eijsden zijn bij verschillende land
bouwers, grooto hoeveelheden graan in beslaer
genomen; veel er van was reeds zelf gemalen
voor eigen, gebruik en als veevoeder aangewend.
Door den burgemeester van Steen wijk en den
directeur- van bet levcnsmiddelenbureau zijn hij
verschillende grossiers, winkeliers, z.g.n., ge-
Jègenheidshandelarea en particulieren, onder
scheidene levensmiddelen, in hoofdzaak cacao
maïzena, vermicelli, stijfsel, gecondenseerde
melk, spek eu vleesch in beslaggenomen.
Door do politie te Gouda zijn in beslag
genomen 50 kisten stijfsel, toebehoorendo
aan den winkelier G. Wientjes en gebor
gen in een pakhuis van •Van Bandek.
Te Haaksbergen werden op last van den
minister, bij smeden en particulieren ruim
7000 K.G. spijkers in beslag genomen.
Door de politie te Oudewater is eenschuia
met 9000 K.G. voeder bleten aangehouden en
in beslag genomen. De schuit kwam van
IJsselstein. --
De handelsreizigers en de distributie.
Door vereenigingen van hanclelsreizigerr
is tot den minister van Landbouw, Handel
en Nijverheid het verzoek gericht, bij het
vaststellen van maximum-prijzen deze zoo
hoog te stellen, dat de'patroons biy den
minderen omzet toch evenveel verdienen als
wanneer het artikel vrij was, on hun dtan
do verplichting op to leggen, hun reizigers
hun gewone inkomen co blijven uitbetalen.
De Alg. Ned. Bond van Handels- en Kan
toorbedienden heeft zioh niet bij cle com
binatie» aangesloten, doch zelfstandig een
adres tot- den minister gericht, met verzoek
bij het onttrekken aan do vrije markt van
artikelen, de patroons de verplichting op
te leggen, liun personeel, reizigers en be
dienden, hun salaris te blijven betelen.
De miniscer deelde in zijn antwoord mede.
dat bij het vaststellen van prijzen er reecb
rekening mede gehouden was. dat de han
delaren het risico niet. op het personeel
behoefden af te wentelen, doch dat de wet-
hem geen bevoegdheid gaf, de patroons te
verplichten het personeel te blijven betelen
De Alg. Ned. Bond van Handels- en Kan-
toorbediencten heeft thans ee.n amtel ge
gevens verzameld van gevallen, waarin
reizigers óf slechter arbeidsvoorwaarden
hebben gekregen, öf zijn ontslagen door hefc
onttrekken aan do vrije markt- van het
artikel, waarin zij reizen en tev ons van
gevallen, waarin hetzelfde 's geschied door
het ontbreken van grondstoffen.
N. S„ te Leiden. Om inlichtingen td
krijgen omtrent een persoon, die in gouver
nementsdienst naar Indië is vertrokken, zult
u zich moeten wenden tot net Departement
van Koloniën. Al de gegevens verstrekken,
die u in staat zijfc te leveren, Vermoedelijk
zullen er wel geen ko3le:i aan verbonden*
zijn.
M. Zta Leideu. Belgen, die zioh hier
gevestigd hebben, worden niet a!s foren
sen beschouwd. U wordt derhalve voor een
geheel jaar aangeslagen. U zoudt naar een
inkomen van f 1600 met aftrek voor éóa
kind voor een vol jaar aangeslagen kunnou
worden voor f83.65. Zooals u ziet, is u
nog al goed behandeld. Vermoedelijk heaffc
men het inkomen wat lager gelaxeerd.
Abound, te Leiden. Zooala onlangs ia
do „Brieven van een Leiden nar'' is medio-
gedreeld, is ook in 1913 een woningtelling
gehouden. Deze telling beoogde in het
bijzonder op de hoogte te komen van heb
aantal en dea toestand der poort- en slop
woningen, 'uitgezonderd hofjes, woningen,
en stichtingen. Er waren einde 1912 nog
508 woningen in poorten en sloppen be
woond door 1938 porsonën, tegen 80-1 met»
3428 bewoners in 1900. Vermoedelijk zijn
er door de woaiugscha&rschte thans wel
weer poortwoningen bewoonbaar gemaakt.
A. S., te Leiden. Zonder nadere ge
gevens kunnen wij de huurwaarde van uw
woning niet bepalen. Het bedrag der belas
ting naar de drie eerste grondslagenhuur
waarde, haardsteden en meubilair, houcfc
verband met het aantal eigen, aange
trouwde, kleinkinderen en pupillen beneden
den leeftijd van 20 jaar, die mèfc don belas
tingschuldige hefc huis bewonen.
Abonné. to Haarlemmermeer. Wij ga-
looven, dafc do grond in de Haarlemmer
meer zich wel leent voor de tabaksteelt. Wij
zouden u echter raden, vóór u met deze
teelt begint, inlichtingen in to winnen bij
den directeur der Rijks Hoogcro Land-.
Tuin- en Roschbouwschool (thans H<>ogo-
school geworden) to Wagëningen. Daar zal
men u allo inlichtingen kunnen verschaffen.
