Nederland en de Oorlog.
No. 17703.
LEIDSCH DAGBLAD Maandag 12 November.
Tweede Blad. Anno 1917.
Gemeentezaken.
s»,; Benoemingen en ontslag.
Gemengd Nieuws.
Vrag-earnferiek.
Tot lid der Commissie tot Wering van
Schoolverzuim worden door B. en ,W. voor
gedragen de heeren L. G. van Dorp (aftr.)
«li L. A. Werner.
(Voorgesteld wordt door B, en W. om
4r. W. Th. M. Weebera wederom voor den
tijd van drie jaar te bestendigen in de be
trekking van stadsgeneesheer.
Door B. en W. wordt in overweging
gegeven aan den heer H. Oberman, eervol
dn(blag te verleenen als leeraar in de Ned.
en Hoogd. taal aan do Kweeksohool voor
Onderwijzers(essen) met ingang van 1 Jan.
1918. Eveneens stellen 7>ö voor met ingang
van 1 Febr. e.k. eervol ontslag te ver
leenen aan den heer A. de Priester ala
Onderwijzer aan de o. 1. school 2de kl. voor
jongens en meisjes alhier.
Brandatoffenberffplant. op Stutlonsterroin.
Door 'B. en W. wordt gepraeadviseerd
gunstig te beschikken>op een verzoek yan
de Mij. tot Expl. van Staatsspoorwegen .te
Utrecht om vergunning tot het bouwen van
een houten brandetoffenbergplaala op haar
stationsterrein.
Exploitatie der z.g. groentetuintjes.
Uit het verslag van de Commissie voor
de teelt van Voedingsgewassen blijkt, dat
^het doel, hetwelk bij de uitgilta der z.g.
groentetuintjes heeft voorgezeten, zeer wel
is bereikt. De grootte der uitgegeven stukken
varieerde van 90 tot 290 vierk. M. In het
totaal zrjn er 431 tuintjes verhuurd aan 333
personen. Het nadeelig saldo der exploitatie
bedroeg f 1254 of met de huurderving tot
oen bedrag van f 716, een totaal van f 1970,
zoodat de tuintjesuitgifte dit jaar de ge
meente komt te staan op een ronde som
van f2000. Met het oog op eenige nako
mende kosten wordt door B. en W. voor
gesteld een bedrag van f2500 voor dit
doel beschikbaar te 3tellen. (Indertijd werd
een crediet tot een maximum van f4000
beschikbaar gesteld).
Verhuring van land.
- Overeenkomstig het advies van de Com
missie van Fabricage geven B. en W. in
oterweging het noordelijk gedeelto van het
weiland benoorden de Decimastraat en be
oosten de Kooilaan wederom voor den tijd
van 1 jaar ondershands te verhuren aan
O. de Graaf, landbouwer alhier, tegen een
huurprijs van f 165 per jaar. Eveneens
wordt voorgesteld de peroeelen weiland,
onder Oegstgeest, te zamen groot 5 H.A.
en 80 Ar», voor den tgd van 5 jaren on
dershands te verhuren aan H. Filippo, te
Leiderdorp, voor do som van f 812; eon
poroeel van 0.91 H.A. in den Broekhuizer-
polder onder de gemeente Zoeterwoude. me.le
voor den tijd van 5 jaren aan J. Th. Oskam,
alhier, voor f 114; een perceel weiland aan
den Rijnsburgerweg, onder Oegatgee3t, groot
I H.A., 60 Are en 70 c.A. voor den tijd
van 3 jaren aan de wed. C. DiebenBiesiot,
■alhier, voor de som van f 209, en eindoljjk
de Beweiding van h;t Schuttersveld aan da
laatste te gunnen voor de som van f 50 per
jaar en verder onder do bestaande voor
waarden.
Verpachting tal- en bruggelden.
Laatstelijk werd de invordering van dc
bruggelden aan de Zjjl- en Spanjaardsbrug
tot 1 Januari 1918 verpacht aan H. Tijhuis,
te Rijssen, voor de som van f 1000 per jaar.
De pachter Is nu slechts bereid oen over
eenkomst gedurende het jaar 1918 aan te
gaan tegen betaling van f500 of tot uiterlijk
31 Dec, 1919. dooh niet langer dan tot de
opening van de nieuwe vaart, tegen f 400
•per jaar. Een en ander slaat jn verband
met de belangrijke vermindering der soheep-
vnart en de hooger? exploitatiekosten. Met
de Commissie van Fabricage zien B. en W.
geen heil in openbare verpaohting. D' Com
missie wil op het tweede aanbod van den
pachter ingaan. B. en W. daarentegen gaven
de voorkaur aan een verpachting voorioo-
pig slechts gedurende het jaar 1918 voor
f 500; men kan daarna weer zien.
Tevens stellen B. en W. voor de invor
dering van de tolgelden aan het Zijlhek
bji de Spanjaardsbrug wederom voor den
tjjd van 5 jaren te verpachten aan den
tegerv.'oordigen pachter, W. Ramp, ts Lei
derdorp, voor het oude bedrag van 11850
per jaar.
Extra-Iodaga aan de Waagwerker*.
Door B. en W. wordt voorgeeteld cok
dit jaar aan het gilde der waagwerkers,
boven do gewone toelage van f240 voor
do werkzaamheden, die zij ten behoeve van
de gemeente in de Waag verrioht, nog een
som van f 50 extra uit te keeren.
Verzoek van aannemers om vergoeding wegens
geleden schade.
Door de hoeren J. van Dun en C. van
Oers, aannemers te l'uoht, die werkeu voor
.let gesticht ,,Endagaest'' hebben uitgovoerd,
is een verzoek aan hot gemeentebestuur ge
richt om vergoeding wegens een schade
post van f 11.000, tengevolgo dor abnor
male stijging van do materialen en werlc-
loonen. In overeenstemming met hot inge
wonnen ndvies van do Commissie van Be
hoor over deze gestichten, stollen B. en W.
voor afwijzead op dit veraoek te beschikken.
Zij meenen, dat hot risico-element op deze
Wijze zou worden uitgeschakeld.
Afwijzende beschikking op een verzoek om
grond aan de gemeente af fa staan.
Door J. W. Wiggers, Witte-Rozenstrnat
11, werd aangeboden aan do gemeonte een
strook grond3 in die straat, af te staan aan
do gemeente en f 3 per vierk. M'. bij te
dragen voor da kosten van bestrating van
genoemde strook gronde. Daar B. en iW.
met de Commissie van Fabricage van oor
deel zijn, dat van overneming van oen ge
deelte van den voor dit perceel gelegen
grond geen sprake kan zjin en da lieer W.
niet bereid is de geheole strook af te staan,
geven B. en W. in overweging afwijzend
op dit verzoek ta beschikken.
Een verordening op het vonten met brandstoffen
In een schrijven heeft de Brandstoffen-
commissie zich tot B. en W. gewend, met
het verzoek aan den Gemeenteraad voor te
stellen het venten met brandstoffen straf
baar te stellen. De Commissie vreest, dat
sommigen de brandstoffen, die hun voor hen
zelf zijn toegewezen, zullen trachten te ver-
koopen en zou daarom het publiek uitven
ten strafbaar gesteld willen zien. Mocht
haar blijken, dat stille verkoop op groote
schaal plaats vindt, dan zal zij nadere
voorstellen 'doen omtrent een verbod van
vervoer en verkoop van brandstoffen, anders
dan onder bepaalde voorwaarden.
B. 'en W. hebben naar aanleiding
van dit schrijven de Commissie voor de
Strafverordeningen uitgeaoodigd aan het
verlangen van de Brandstoffencommissie te
voldoen.
De minderheid der Commissie voer de
Strafverordeningen was van oordeel, dat dit
onderwerp valt buiten het eigenlijk terrein
van den gemeentelijken strafwetgever.
De meerderheid echter meent, dat de for-
meele bezwaren tegen de bevoegdheid van
den gemeentelijken strafwetgever, door de
minderheid geopperd, niet steekhoudend zijn
en ook voor de practische bezwaren voelt
zü niet, vandaar dat zij een verordening-
heeft ontworpen, waarbij het venten met
brandstoffen is verboden on voorstelt deze
verordening te doen afkondigen onmiddel
lijk nadat zij i3 vastgesteld.
Overeenkomst voor de plaatsing van officieeie
aankondigingen.
■Daar met 1 Dec. 1917 het contract met
de N. V. „Leidsch Dagblad'' voor de plaat-
-sing in dit blad van de van het gemeente
bestuur uitgaande aankondigingen eindigt,
hebben B. en W. zich tot de vennootschap
gericht, met verzoek mede te deelon, of
zij bereid was opnieuw e®n overeenkomst
met de gemeente aan te gaan voor den tijd
van één jaar. Het aangaan van een overeen
komst voor langeron tjjd leek B. on W- niet
gewenseht, met het oog op de thans gel
dende hooge papierprjjzen. De onderhande
lingen, hierop gevolgd, hebben er too geleid,
dat B. en W. voorstellen de plaatsing van
genoemde aankondigingen in het ..Leidsoh
Dagblad" aan bedoelde vennootschap op te
dragen tegen 6 cents per regel (vroeger
4 ets.) voor den tjjd van één jaar.
I'urei'seii-koi.ier on 't 1ste suppictoir-koliier.
B. en W. bieden den Raad ter vaststelling
aan hei forensen-kohier der plaats, directe
belasting, dienst 1917, met een belastbaar-
inkomen van 'f 1.495.600 en het 1ste sup
pletoir kohier met een belastbaar inkomen
van f 437.675.
Tweede Nederlandsche Jaar
beurs. De 1000ste deelnemer aan de
Tweede Nederlandsche Jaarbeurs is inge
schreven. (Het aan la! deelnemers der Eorsfc?
Jaarbeurs was 600). Ter gelegenheid
van dit feit werd aan liet Administratiege
bouw der Jaarbeurs te Utrecht gevlagd.
Aan da lÖOOste inschry&ter, de firma F.
A. J. van Kuyk, te Amsterdam, werd namens
den Raad van Beheer als herinnering een zil
veren afs'ag van de Jaarb'siirsp'aquefc.e aan
geboden.
Men s c b r ij f t uit 'a-H s r t o-
gcnbosch
Toen de heer K., directeur vaa het- le-
ycnsmiddeler.ibut'eau alhier, zich Dinsdag
j.l. ckra avonds met xl-en trein naai' Til
burg wilde begeven, werd hij in 'n spoor
wegcoupé, waarin hij reeds had plaats
gen-omen, aangehouden door nergeant-
commieaen. Dezen maakten zich bekend
als Rijksambtenaren en vroegen, wat in
het- koffertje zat, dat in het- net van den
epoorwog-c-oupé lag en welk koffertje het
eigendom was van den heer K. Deze ant
woordde ten shotte, voor zijn vróuw eon
zakje rijst to hebben, waarvoor hij ech
ter geen geleide-dfc»cufnenfc ikoin Jboocnen.
Bij onderzoek van het koffertje, bleken
daarin nog vijf zakjes*,rijst to zijn, onge
veer 3 K.Cr. wegende. De -heer K. maakte
zijn kwaliteit bekend en zeide, dat deze
zakjes monsters waren, die hij mee naar
huis nam, om door zijn vrouw te laten
keuren. Het koffertj-e sneb inhoud werd
bij do marechaussee gedeponeerd.
Bij nader justitieel onderzoek is geble
ken, dat deze 3 K.G. rijst afkomstig zijn
van -een hoeveelheid van ongeveer 10
K.G., welke de heer K. op liet levensmid
delen-bureau, door oen der kuechts, uit
den eanogen, dien «lag daar aanwezig
zijnden, baal rijst had doen ter zijde
stellen. („N. R. CV)
Vreeselijke toestanden.
Men meldt, dat het politiebureel ia de. Van-
der-Venno-straat in Den Haag de/.er dagen
wel wat begint, to gelijken op een toevlucht
voor onboliuiaden. Er komen daar vaak
menschen, die geen woning hebben en er ook
geen kunnen vinden.
Zoo wordt er daar nu huisvesting ver
leend oen een gezin, bosta-aiulo uit man,
vrouw en zes kinderen. De menschen heb
ben geen onderdak en worden «fcoor do
politie zoo goed mogelijk geholpen. Maar
voor verblijf kan men aan dit gezin niet-
anders aanbieden dan een donker cachot,
bestemd voor arrestanten. Daarmede moet
dit gezin zich vergenoegen. Het ware te
wenschen, dat van overheidswege iets nicer
voor do arme sbumperds gedaan Icon
worden.
Nekkramp. - To Maastricht
heeft, zich weder een geval van nekkramp
voorgedaan. Do patiënt is aan de ziekte
overleden.
Te Harderwijk doet zich ook weer een
geval van nekkramp voor, thans bij een
17-jarig meisje.
Te N ij verdal wordt sedert
acht- dagen do 52-jarigo Blikjan vermist.
De man ie idioot.
Va n een buitenman is in
den nacht te Rotterdam f 800 ontvreemd in
een pand aan de Binnenrotte Eon koop^
man, daar tor stede wonend, raakte f 900
kwijt in een kuis in de Weete Wagenstraat.
Ook in het stukje Zandstraat-, dat niet vcor
den Raaclliuisbouw weggebroken behoefde
to worden, icomen nog dikwijls beroovingen
voor. Zekere J. K. kwam bij de politie
aangifte doen, dat aldaar f 450 van hem
was gestolen. Voor dit feit verden twee
vrouwen in bewaring gesteld.
Ten slotte kwam een Belg, zekere G. ft.
in het bureau Groote Pauwensfcceg klagen,
dat hij in het Hang pl. ra. f 120 verloren
had met het dobbelspel, waarbij valscho
dobbelsteenen gebruikt waren
Moordaanslag te Abcoude.
Donderdagavond heeft te Abcoude een
laffe moordaanslag plaats gehad. Een daar
wonende bóer, die^zich dien avond met zijn
vrouw en zijn tienjarig dochtertje in do
huiskamer Jievond, werd door iemand uit
zijn h-uis gelokt-, onder voorwendsel, dat een
zijner koeien in de sloot, was geraakt en
dat men nu bezig was, het dier er uit te
halen. Do boer nam een lantaarn in do
hand en begaf zich daarmee in dc donkero
straat, waar hij plotseling being met een
schop werd aangerand.
Hij liep verscheidene bloedende verwon
dingen over het geheele lichaam op, maar
wist, door zich te verweren, ook verschei
dene klappen te ontloopen en vervolgens
zijn huis binnen te vluchten, waarna hij de
deur sloot en dc dader heensnelde.
Doordat do man tot nog toe zware wond
koortsen had, kon hij nog niet worden ver
hoord. Intu6schen heeft de Amsterdamsehe
politie op verzoek van de rijkspolitie in een
huis op de Gelderschclcade den ongeveer
21-jarigen G. aangehouden, op wien zware
verdenking rust. G. is vroeger in dienst
geweest van de vrouw van het slachtoffer,
toen zij nog weduwe was. Men vermoedt,
dat het de bedoeling v?,n G. is geweest, den
boer to dooden of althans.onschadelijk te
maken, om vervolgens diefstal te plegen.
De schop bleek bij een verderop wonenden
boer gestolen te zijn.
De aangehoudene ontkent tot dusver alle
schuld.
Zaterdag is met don laat-
ston trein uit de richting Roodeschool
naar Groningen vervoerd mevr. Yrieling,
echtgeuoote van den laudbouwer Yrieling
te Uithuizen, bedrijfsleider over de lande
rijen van het Eerste-Kamerlid den heer
Dojes, wien dien avond met den trein een
ernstig ongeluk is overkomen. Bij de stop
plaats Dingerwcg, tusschen Uithuizen en
Uifchuizermeeden, werd deze dame door
den trein een van haar beenen afgereden,
terwijl de vijf teen en van den aaderen
voet werden verbrijzeld. Do ongelukkige,
die zich naar Uithui/.ermeeden wilde be
geven, moest per rijtuig naar Uithuizen
worden ver-voerd, waar haar de eerste
geneeskundige hulp werd verleend. Dc
medicus, die haar verbond, achtte onmid
dellijke opneming in het academisch zie
kenhuis noodzakelijk. Met den laatsten
trein is zij daarop naar Groningen ver
voerd, waar zij ter verpleging us opgeno-
meu. Haar toestand was Zaterdagnacht
hoogst ernstig, doch <nit weer vrij goed.
Aan de leestafel i n C a f
Poriën", to Amsterdam, zat gisteravond
iemand opvallend doelloos te bladeren,
terwijl hij telkens blikken wisselde met
een ajider, die aan. een tafeltje voor het
raam zat. Het took de aandacht der kell-
ners. te meer, daar de een zonder overjas
en de tweede met eén niet al te fraaie
jas was binnengekomen. De directie waar
schuwde derhalve de politie en weldra be
vonden zich een paar reoherch-eurs in de
gang van liet café. Een der twee mannen
verwijdert- zich evenzijn vriend Etaat
ook op, trekt een mooie, toevallig nieuwe
jas aan en stapt gemoedelijk do zaal uit,
regelrecht op de rechercheurs aan. die
hem even op clo schouders tikten. Het.
spreekt vanzelf, dat zijn collega zich niet
de moeite behoefde te geven, om zijn oude
jas te gaan halen.
Beiden vertrokken onmiddellijk naar de
Pieiershal, begeleid d> or verschillende
dames en heeren, die getuige van 't voor
val waren geweest.
Gisteravond is het 5-jarig
dochtertje van deu werkman Van Z., te
Delft, in brand geraakt en kort daarna
overleden.
Inlijving militlelichting 191ft.
Van do militislichting 1918 zullen wor
den ingelijfd:
lo. Van 25 Januari, a. De helft van
do aantallen der dienstplichtigen, boege-
wezen aan de compagnieën wielrijders,
b. De dienstplichtigen, toegewezen aan de
genio (motordiensb) en bestemd voor het
eerst ia te lijven gedeelte.
2o. Van 1418 Januari, a. De dienst
plichtigen, toegewezen aan het 2de ba
taljon van een der regimenten grenadiers
of jagers of van een der overige regimen
ten infanterie, b. Do di- mistpiiehtigeri
voegewc.qon aan het korps pontonniers,
on bestemd voor het eerst in te lijven ge
deelte.
3o. Van 4—8 Maart. a. De dienst
plichtigen, toegewezen aan de regimen
ten vestingartillerie en bestemd voor liet
eerst in te lijven gedeelte, b. De dienst
plichtigen van liet korps pantsèrforfc-ar-
tillerie en van het ko^ps torpedisten.
De onder la en 2b begrepen dienst
plichtigen, die in heb bezit zijn van het
bewijs van voorgooefendheid, zullen
twee maanden later worden ingelijfd.
Ten aanzien van dc dienstplichtigen
van vorige lichtingen, die uitstel of ver
lenging van uitstel van eerste oefening
/Rebben tot het. tijdvak, waarin de dienst
plichtigen der lichting 1918, toegewezen
aan de compagnieën wielrijders, zullen
worden ingelijfd, wordt het uitstel of dc
verlenging van uitstel geacht te zijn ver
leend tot het tijdvak, waarin heb over
schietende gedeelte van de dienstplichti
gen van laatstgenoemde liehstyng, toege
wezen aa,u do compagnieën wielrijders,
wordt ingelijfd
Behoudens onvoorziene omstandighe
den zal dit overschietende gedeelte ver
moedelijk worden ingelijfd tegen Juni
1918. Nader zal het juiste tijdvak worden
beleend gemaakt.
Dienslweigeriny op grond van
gewetensbezwaren.
De minister van Oorlog, jlir. nu. De
Jonge, heeft de vo'lgende 'bateh'ilckHivg
genomen.
Het komt voor, dat gewetensbezwaren
bestaan tegen vervulling van den op
iederen Nederlander rustenden plicht om
mede te werken bot handhaving der on
afhankelijkheid van heb Rijk en t-ot ver
dediging van zijn grondgebied, ontheffing
van dien plicht uit hoofde van gewetens
bezwaren kan niet worden verleend.
Niettemin hfehoeft erkenning van een
oprecht gewetensbezwaar tegen de uiter
ste consequentie van dien plicht, te we
ten het dooden van. den evenmensch, niet
pibgesloten te zijn. Zoodanige erkenning
kan leiden tot tegemoetkoming, voor
zoover daartoe in het leger gelegenheid
bestaat.
Het voorgaande heeft geleid tot de
votgende regeling.
Wanneer een dienstplichtige onover-
komelijkje gewetensbezwaren heeft tegjrn
de opleiding voor den militairen dienst,
kan hij daarvan raededeeling doen aan
zijn compagnies-», eskadrons-, batterij-,
fort- of detaoliementscommanda-nt.
De commandarJt wijst den dienstplich
tige op de verplichtingen, die volgens
deze regeling op hem zullen rusten,
wanneer aan zijn gewetensbezwaren
mooht worden, tegemoetgekomen.
Wanneer de dienstplichtige, na deze
mededeeling, bij zijn. bezwaren "volhardt,
dan wordt, mits hij zijn dienst blijft ver
vullen, totdat omtrent zijn bezwaren zal
zijn beslist door den compagnies-, eska
drons-, baittei&j-, forti- of detachemetuts-
oomimandant eefli spoedrapporb opge
maakt, ingericht overeenkomstig het bij
deze beschikking beiioorende model, dat-
na raedeonderteekcniiig door den betrok
kene, rechtstreeks aan den minister van
Oorlog wordt gezonden. De minister van.
Oorlog stelt de zaak in handen van een
commissie van advies.
Is de minister van Oorlog, de commis
sie van advies gehoord, van oordeel, dat
er aanleiding is om aa-n -de gewetensbe
zwaren te gemoeb. te komen, dan zal de
dienstplichtige, wanneer plaats vcor hem
beschikbaar i$>, in de gelegenheid worden
gesteld,,om, ter vervanging van zijn ver
plichten dienst, een vrijwillige verbinte
nis aan te gaan voor dienst, welke niet
bepaaldelijk gericht is op •strijd met de
wapenen, bij welke verbintenis hij do ver
plichting óp zich neemt een jaar langzr
onder de wapenen te blijven, dan de wer
kelijke dienst duurt, waartoe hij zonder
do verbintenis gehouden zou zijn.
Is d=e garnizoenscommandant van oor
deel, dat de wijze, waarop" de dionist-
pliohtige zijn bezwaren heeft kenbaar
gemaakt, een strafbaar feit oplevert,
dan verwijst hij de zaak niet naar den
krijgsraad, alvorens hieromtrent de mec-
ning van den minister van Oorlog te heb
ben loeren kennen.
De minister van Oorlog tegen hef
Bccllaards-fonds.
De minister van Oorlog heeft de vol
gende beschikking uitgevaardigd:
Het is gebleken, dat vau particuliere zijde
belooningen beschikbaar worden gesteld
voor het neerschieten door militairen van
vliegtuig of luchtschip van een dor oorlog
voerende mogendheden, dab zich boven
Nederlandsch gebied beweegt
Het tegengaan van zoodanige schending
van ons rechtgebied is uiteraard noodza
kelijk en de müitair, die op liet vliegtuig
of luchtschip schiet, doet zgn plicht; maar
ook niet meer dan zijn plicht. Voor een
bijzondere belooning beslaat "dus geen grond.
Zij is den Nederlandschen soldaat onwaar
dig; bovendien krijgt tej allicht een hatelijk
karakter tegenover de "mogendheid wier
vliegtuig of luchtschip Slachtoffer wordt.
Mitsdien doe ik een beroep op het leger,
om belooningen als hier bedoek! niet to
aanvaarden en draag ik bij deze aan de
commandanten op om hun tusschenkomst tot
het uitreiken van zoodanige belooning te
weigeren.
De „Toï.w teekent hierbij aan:
Zoover wij ons herinneren, werd twee
maal een belooning als bovenbedoeld uitge
reikt, on wel aan sergeant Lok voor 't neer
schieten van een vliegtuig bg Beerta en aan
do bemanning van de torpedoboot No. 16,
wogen8 liet neerschieten van een vlieg
machine in do Wielingen.
Naar wij mededeelden, heeft zich kort
geleden een commissie gevormd, niet het
doel in het vervolg dergelijke beloonin^en
uit te reiken. Zyn wg wel ingelicht, dan
moet bij deze commissie reeds van haar
oprichting ^af de bedoeling hebben voorge
zeten, om aan haar plannen geen verdere
uitvoering to geven, zoo zou blijken, dat
van regeeringswege daartegen bezwaren
bestonden.
Carbid
Door den minister van Landbouw, Nijver
heid en Haudel is tot de burgemeesters de
volgende circulaire gericht:
In aansluiting aan mijn circulaire, d.d.
4 October 1917, heb ik de eer u mede te
deeleo. dat voor zeer bijzondere gevallen en
afhankelijk van den stand van den import
van dit artikel, een geringe toewijzing van
calcium-carbid zal kunnen plaats hebben,
voor b(jverlichting van particuliere wonin
gen van groofceren omvang, die than3 uit
sluitend op petroleum zijn aangewezen. In
verband daarmede zal bij evcntueele aan
vragen van belanghebbenden uw medewer
king worden verzocht, om deze door uw
handteekening te bekrachtigen.
In aansluiting aan myn circulaire, d.d.
4 October 1917, betreffende toewijzing van
raarsen o.ni. voor voertuigen en rijwielen,
heb ik de eer u te (^richten, dat, indiea
aan houders dezer vwoermiddelen geen
rijtuig-, respectievelijk iv? wiel kaargen wor
den verstrekt en zrj in het bezit zijn van
een carbidlantaarn, door de in uw gemeente
aanwezige rijwielhandelaren en -horstellers,
aan deze personen carbid ~ox>r de vulling-
dier lantaarns kan worden afgegeven, voor
zoover de by dezen aanwezige voorraad
strekt en tot een maximum hoeveelheid van
1 K.G. in de maand per rijwiel en 2 K.G.
in de maand per voertuig. Zooals in mijn
beschikking is aangegeven, is de verkoop
en aflevering door deze detaillisten oa het
vervoer in uw gemeente, voor wat betreft
hoeveelheden van hoogstens 1 K.G. netto,
vrijgegeven.
Intnssohen zal het duidelijk zijn, dat
daaraan gepaard aal moeten jaan, in verband
met de geringe voorraden carbid, in den
lande aanwezig, het stellen van regels,
waaraan deze handel aioh zal moeten
moeten onderwerpen.
Door mij wordt bepaald, dat verkoop
alleen mag plaats hebben, indien de be
langhebbende een verklaring door of van
wege den burgemeester zijner gemeente af
gegeven, kan overleggen, waarin wordt ken
nis gegeven, dat den kooper voor zrjn rijwiel
of voeriuig geen kaarsen van uwentwege
worden toegewezen.
Volendam broodeloos?
To Volendam konden Zaterdagmorgen
vier bakkers niet bakken, omdat er geor.
meel was. De overige 3 bakkers hebben
nog slechts voor één dag. Als er niet spoe
dig in voor/ien wordt-, is Onze plaals duo
spoedig broodeloos.
Prijsstijging.
Het Centraal Bureau voor do Statistiek
publiceerde in zijn maandschrift verhou-
dingscijfers der prijzen van oenigo door
een 6-tal coöperaties verkochte artikelen,
waarvoor vergelijking met - roegere par
tijen mogelijk was.
Deze verstancöioudmgscijfers waren:
Leidsche kaas 139 in 1914, 233 in Sep
tember 1917, koffie reap. 88 en 120, mar
garine 99 en 123, boterolie 97 en 252, raap
olie 137 en 323, stijfsel 107 en 387, stroop
100 en 182, basterd suiker 91 en 110, suiker
(melis) 89 en 103, thee 113 en 117 en zout
80 en 100. (De prijzen van 1893 zijn gelijk
100 gesteld).
Uit- een vergelijking van de prijzen van
een aantal artikelen in Augustus en Sep
tember 1917 blijkt dafc Leidsche kaas steeg
met 3 pC't., koffie, met 9 pCt., boterolie
met 8 pCt., raapolie met 2 pCt., stijfsel
met 3 pCt. e-n vermicelli met 14 pCt.de
volgende artikelen werden niet verhoogd
capucijuers, grauwe erwten, groene erw
ten, boekweit.gort, havergeit, Goudsche
kaas, margarine, roggemeel, tarwemeel,
patentolie, rijst, soda, stroop, suiker, zeep
en zout-.
Het verhoudingscijfer van do gemiddel
de prijzen van cokes bij een 6-fcal gemeen
telijke gasfabrieken, in 1913 is 109 gesteld,
beliep in de groote gemeenten in 1914
95.58 em steeg vervolgens tot 123,73 in
1915, 152,10 in 191Gv 200,99 in 't- eerste halt
jaar van 1917, 229,60 in Augustus en 213,16'
in September 1917.
Uitvoer van jonge paarden.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft, naar in het- Landbouw Week
blad wordt meegedeeld, op een verzoek van
het Nederl. Landbouw-Comité om uitvoer
van jonge paarden geantwoord, dat hij deze
aangelegenheid heeft gesteld in handen van
de Nederlandsche (Titvoer-Maa'oschappij,
welker voorstellen dezen opzichte, hij
wachtende is
Harhalingoefeningen voor /cscrvs-officiersn.
De minister van Oorlog heeft zich ver-
eenigd met een voorstel van den opper
bevelhebber van land- en zeemacht om alle
reserve-officieren, welke sedert 1915 met
onbepaald verlof zijn, voor den tijd van
vier weken voor herhalingsoefeningen onder
de wapenen te roepen. Met- het door be
langhebbenden gewenachte tijdstip van op
komst zal zooveel mogelijk rekening worden
gehouden.
O. T. W. te L. De reden van het ver
kwijnen uwei kast-njeboomen is zonder
twijfel, dat de aarde rondom en boven da
wortels veel te \asfc is geloopen. In eon
dergelijk verharden bodem wil goen -en
kele plant gedijen. Wij raden u dan »:«ak
aan, on; routloin den stam der boom co
een kring van circa- 2 meter middellijn
bloot- ie maken en wat- los to graven en
dit dan geregeld los te houden. Als het u
mogelijk is, moet gij dan tevens wat koe
mest- daar onder spitten, want al te veel
voedsel zullen zij ook wel nooit gekregen
hebben.
Abonné J. N., te Lissc. Zeer waar
schijnlijk zijn uw preiplanten aangetast»
door rituaalden. Dit is een zeer lastig on
driest insoet en de bestrijding ia niet go-
makkelijk. vooral in uw geval niet.
aangetaste planten mout- gij verwijderen
en <le ritnaaldeu vernietigen. Een goed
middel is ook. om slaplanten tussóhon da
gewassen te pootc.nhierop zijn zij' ver zot
en vreten die het eerst aan. Zoodra dan
deze teokenen van verwelken gaan goven,
trekt men ze uit en vernietigt de insecten.
