LEIDSCH m DAGBLAD.
Nederland en de Oorlog.
Zaterdag 3 November 1917.
Officieeie Kennisgevingen.
PRIJS DEB ADVEBTENTIEN:
{Van 1-6 regel* 2 LOB. Iedor* regel moer
2 0.20. «-• Kleine adverteatiën van 30 woor-
Hen 60 Cents contant; elk tiental woorden
to oer 121/» Cent.—Inoasso volgen* poatrecht»
Bewijsnummer 6 Cents,
Bureau Noordetndspleln. Telefoonnummers voor Administratie 175, Redactie 1507.
PBIJS DEZEB C8URANT.
flToor Leiden p, 3 mnd. L60; p. week 042
Buiten Leiden en waar agonten ge
vestigd zijn per week u u u 042
Franco per post u m u u u p 2,-*
Nummer 17696.
Dit nummer bestaat uit Drie Bladen.
EERSTE BLAD.
VERVOEDEREN VAN AARDAPPELEN.
Do Burgemeester der gemeente Leiden brengt
ter algemeone kennis, dat de Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel, gezien arti
kel 6 der Distributiewet 1916, heeft goedge
vonden:
onder intrekking van zijn beschikking van
18 September 1917, Directie van den Land
bouw No 25234 afdeeling 6B, te bepalen:
Het vervoederen aan het vee en het bereiden
tot veevoeder of het vermengen met veevoeder
van voor de consumptie geschikte aardappelen,
met uitzondering v^n z.g. „Kriel" is verboden.
N. O. DE GIJSF.LAAR, Burgemeester.
Loidon, 8 November 1917.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden:
Gozlen het verzoek van de firma CRANENBURGH
en HERINGA om vergunning tot uitbreiding van
de sajetfabriek in de perceelen Rapenburg nos. 107,
109 cn 111, Sectie F nos. 1081, 10S6 on 577 door het
bijbouwen van con nieuw godeelte der fabriek en
door plaatsing van 4 cleotroraotoren, waarvan 1
van 40, 1 van 35 1 van 25 cn 1 van 10 pk., tot het
aandrijven van diverse wolbcwerkingsmachincs;
Golet op de artt. C en 7 der Hinderwet:
Geven bij dezen kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzoek met de bijlagen op do Secretarie
dezer gemconlo ter visie gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag. 17 Novomber c.k. des
namiddags to halftwee op het Raadhuis, gelegenheid
zal worden gegeven om bezwaren tegen uit verzoek
ln te brengen, terwijl ze or do aandacht op vestigen
dit niet tot beroep gerechtigd zijn zij, dlo niet over
eenkomstig art. 7 der Hinderwet voor het gemeen
tebestuur cf een zijner leden, zijn verschenen, ten
einde hun bezwaren mondeling toe te lichten.
N. C. DiE GIJSELAAR, burgemeester.
VAN STRIJEN, eecretaris.
Leidon, 0 November 1917.
HINDERWET.
Burgemeester on Wothoudors van Leiden,
Gezien het verzoek van M. O. SCHOUTEN, om ver
gunning tot uitbreiding van de machinefabriek cn
hcrstclplaats van werktuigen in het perceel Hout
markt no. 0-Ca, Sectie B no. 2B42, door plaatsing van
een electromotor van 4 pk., tot het aandrijvon van
diverse machines;
Gelet OP artt. 6 en 7 der Hinderwet:
Geven bij dezen kennis aan het publiek, dat
genoemd verzoek met do bijlagen op de Sccre_
tario dezer gemoento ter vi3ic gelogd is;
alsmede dol op Zaterdag, den 17 November e.k.
des namiddags te halftwee, op het Raadhnis.
gelegenheid zal worden gegovon om bezwaren
1|ogen dit verzoek in te brengen, terwijl zij er
do aandacht op vestigen, dat niob tot beroep
gerechtigd zijn zij. die niet- overeenkomstig
art. 7 der Hinderwot voor hot gemeentebestuur
of een zijner leden zijn verschenen, ton einde
hun bezwaren mondeling too to lichten
N O. DE GIJSELAAR. Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leidon, 8 November 1917.
„BRANDSTOFFENCOMMISSIE LEIDEN".
De Brandsfcoffcnccnmiiaaïo, district Led-
don, maakt bokond
dat voor hot verkrijgen van inlichtingen
de bureaus, Hooigracht 1416, zijn geopend
op Maandag, Dinsdag, Woensdag, Donder
dag ©n Vrijdag des NAMIDDAGS van
2 TOT 4 UUR;
dat voor het inwisselen van bons voor
lange turf (300 stuks) tegen sub-bons, voor
100 stuks elk, do gelegonheid is open
gesteld uitsluitend op Zaterdag des voor-
middags van 10 tot 12 uur.
Men wordt verzocht zijn Brancfotoffen-
kaart mede te brengen.
Dat de spreekuren van den DIREC
TEUR VAN HET BUREAU onveranderd
blijven bepaald op DINSDAG en VRIJ
DAG des voormiddags van 11 TOT 12 UUR.
12301 Do Directeur, KRAMER.
LEIDEN, 3 NOVEMBER.
1Bij den dienst der direc-te belastingen
zijn met November verplaatst de heer E. van
ider Wall, Rijksklerk 2do klasse van de in
spectie Winschoten naar het kantror Leiden
(D. B.), en de heer A. J. W. v. d. Wiel, kom
mies lsto klasse van Leiden (b. g.) naar
Amsterdam (D. B.)
Da. L. J. van Leeuwen, predikant te
Lisse, heeft bedankt voor het beroep naar
die Ned.-Hen'. Gera. alhier (vac.-cb. Briët).
Maatschappij dor Ned. letterkunde.
Gisteravond hield de Maatschappij d?r
Ned. LetterikuJndb fcaar onaandelijksohe
vergadering, onder voorzitterschap van
dr. -Sneijdcrs do Vogel.
In dezo vergadering hield prof. dr. P.
J. Blok, alhier, een voordracht over
,,Rinesburcrh".
Spreker behandelde den krijgstocht, door
koning Hendrik III in 1047 ondernomsn
tegen Dirk, markgrfauf van Vloardimgen
(Dirk IV van Holland), die deelgenomen
had aan den opstand van hertog Godfried
van Lotharingen. Hij begon met een glo
bale beschrijving van het gebied van den
Graaf, ten Z. van Keunomerland, op
grond van de berichten van Alpertus, en
van wat de geschiedenis van ons polder
land ons daarvan leoren kan. Met name
vosfcigdo hij do aandacht op de ,,urbs ran-
niti-ssima Rinèöburg", die volgens Lambert
van Hersfeit, door koning Hendrik geno
men werd met heb even zoo aangeduide
kasteel Vlaardingom Hij toonde aan, dat
men bij het eerste moeilijk kan denken aan
het dorp Rijnsburg, dab vóór de stichting
der abdij, omstreeks 1130, weinig betee-
kende en zeker strategisch niet van belang
.was, al spreken latere schrijvers van een
,,casbrum" aldaar, dat voor de abdij ver
dwenen zou zijn. Veeleer meende hij te
moeten denken aan een werk el ijk en „Rijn-
feurcht," den Loddschen burcht, welks be
staan in dien tijd zeer wol verondersteld
kan worden, terwijl bij oen halve eeuw ta
ter zeker beetaan heeft. Daarbij maak
te hij melding van het feit, dat het dorp
Rjjnsbuig vroeger Rothulv&shem (Kodolts-
heim) heeft geheeten en dat de eerste
oorkonde, waarin hot Rijnsburg genoemd
wordt (1063), van zeer beatrijdibare echt
heid ia. Ten elotte wonschte hij zijn ver
klaring slechts als hypothese met sterken
grond van waarschijnlijkheid aangemerkt
te zien, ook omdat de onedhtheid der ge
noemde oorkonde z. i- niot ten volle be
wezen kan worden,
Spr.'s op historisohe gegevens berustend
betoog word mot grooto aandacht gevolgd.
De voorzitter bracht or prof. Blok dien
dank der aanwezigen voor.
„Mogen wij zwijgen?"
't Is wel toevallig, dat kort na elkaar hier
een to.oncelwerk en een film1 worden gege
ven, die beide over eenzelfde onderwerp,
handelen. Br 13 wel een verklaring te vinden,
namelijk deze, dat het vraagstuk in beide aan
de ordo gesteld, een groeiende belangstelling
ondervindt
Uit wat we voor een tweetal dagen hebben
gezegd over de weergave van „Mogen W(j
zwijgen?" op, het tooneel, is voldoende ge
bleken, waarover 't in beide gevallen gaat
De film iss in scène gezet door Richard
Oswald, een product dus van de Noorsohe
film-industrie. Bekwame acteurs hebben er
bun medewerking aan verleend; de film
industrie beschikt trouwens meestal over eeta
ste krachten op dit gebied. Dat uit een
oogpunt van samenstelling de film geslaagd
is, behoeft dus niet betwijfeld.
Hoofdzaak is hier de vraag: welke waarde
heeft de film?
Tussohen tooneelwerk en bioscoop is, naar
te begrijpen valt, een groote overeenkomst
Welk van beide het meest aangrijpt? Tffo
zullen 't hier niet beslissen. Zoowel 't een
als 't ander laat niet na indruk te maken. Hier
heeft men geen amusementskunst, de grootst
mogelijke ernst maakt zich van de toeschou
wers meester. Men gevoelt dit uit do adem-
looze stilte, die blfjtt heerschen. Het besef,
dat 't hier gaat over een ernstige, diep-ingrjj-
pende levensvraag, heeft ieder al gauw te
pakken. En die stemming bljjft, ook als het
helle licht weer de donkerte in de bioscoop
zaal in deze do Stadsgehoorzaal heeft
verdreven, 't Is geen opwekkend onderwerp,
maar goed is 't dat de aandacht er op wordt
gevestigd. Dan heeft deze film een groote
verdienste, dat ze gematigd is in de deiman-
streering van het kwaad, hetwelk ontstaat
dikwijls door te zwijgen tegenover jeugdige
personen, over gevaren, die hen in hun later
leven bedreigen, 't Is niet 't meest verschrik
kelijke, dat wordt gegeven, maar wat men
ziet en leest strekt tot nadenken en doet veel
vermoeden van grooter smarten en ellende.
't Is goed op dezo wijze te waarschuwen;
Wie weet 'n beter middel? 't Gaat er om om t
besef wakker te sohudden, dat zwijgen te
gevaarlijk is en dat was en is nog miners
bijna regel. Er moest iets gedaan, t Is m
geschrift gebeurd, hiernaast thans het beeld.
Tot nu toe gold 't als het beste om te
zwijgen, te doen of het kwaad niet bestond,
maar hier wordt 't den belangstellende Op
het doek toegeroepen, toegeschreeuwd naast
door de gTOote lettors: „Onwetendheid is gem
reinheid, maar dikwijls do bron van de groot
ste onreinheid."
O zeker, de voorlichting moet niet te
spoedig komen, maar daarom ook wordt
hier aan alle jeugdige personen, ook onder
geleide, den toegang ontzegd, yoor de oude
ren, ook voor ouders, is er-veel to loeren.
Gisteravond was er reeds een aanzienlijke
belangstelling. De helft van de plaatsen m
de groote Stadszaal waren bezet.
„De Strijdkreet om Vrede".
De grooto, acbueclo film „Do Strijd
kreet om Vrede", van de Vitagraph-Co
om wolko te aion mon elders storm heeft
geloop on en elkander nog verdringt, is nu
ook hier te bewonderen, dank zij do activi
teit van do directie van de Thalia-bioscoop.
aan do Haarlemmerstraat, welko er vlug
bij was om beslag te loggen op dit werk dat
door menigeen van bolang wordt geacht.
Gisteravond ging deze film voor het eerst
en het Theater was bijna uitverkocht.
Uit do stilte, welke er tijdens do ver
tooning heerschte, viel af te leiden dat
het grooto aantal toeschouwers inderdaad
werd geboeid. Dear do ceno roenscli nu een
maal anders aangelegd is dan de andere,
zal do indruk, door deze film veroorzaakt,
ook verschillend zijn maar vast staat, dat
niemand totaal onverschillig zal blijven
onder hetgeen zich hier in helddre beelden
en taforeclen voor zijn oog ontrolt.
De film brengt in beeld het: „Zoo gij
den vrede wilt, bereid u ton oorlog, en
geeft te zien vergaderingon van vredosvoor-
standers en van degenen, die er van over
tuigd zijn, dat alleen eon flink weerbaar
land zijn onafhankelijkheid en goed recht
kan bewaren on handhaven.
Do groote kracht van do film lifrt echter
in het doen zien wat de oorlog is, in al
zijn ellende, met al zijn verschrikkingon, in
al zijn groot-schheid ook, en welke ere ge
volgen van den oorlog zijn.
Men ziet wij doon uit het groote geheel
een paar grepen gevechten te land en ter
zee; moordpartijen; branden; vluchten op
groote schaalverwoesting van lnusolijk
geluksehrikkolijkc vergeldingsmaatrege
len een rampzalige, wanhopige moeder,
die, om tegenover beestachtige militairen
dochters do eer liarcr onbesmet to bewaren,
do meisjes doodt met do revolver, omdat zij
geen ander redmiddel weet. Men ziet in t
kort in beeld gebracht het: brandt, roeit
uit verwoest, onteert, schiot neer 1
In menig opziclit is de film een teehiusch
wonder. Inzonderheid denken wij hierbij
aan het gedeelte, dat een blik gunt op do
bedrijvige wereldstad bij dag en s avonds,
't Is voor de directie to hopen, dat haar
aoBviteit om dezo kostbare film zoo gauw
hier te brengen zal worden beloond met
een groote belangstelling er in.
Behalve de groote film worden nog cenige
andere nummers gegeven, waaronder bij
zonder welgeslaagde en goedgekozene.
Een kranige redding.
Vanmorgen tegen negen uren voer alhier,
leen met hout geladen vlet in het Galgewa
ter. Het vaartuig had een bemanning vau
twee personen, c.l. H. P. van der Heyden,
35 jaren oud, wonende in de Sionsteeg, en P.
Swanenburgj van denzelfden hefljjd, wonen
de in de Lange Agnietenstraat,
Het hout was hoog opgestapeld. Door ver
schuiving der lading sloeg de vlet om tegen
over de Kweekschool voor Zeevaart en de
beide mannen geraakten te water.
Aan do Kweekschool werd het ongeluk
opgemerkt en onmiddellijk begaven zich eeni-
ge leerlingen in een sloep en roeiden naar de
plaats, jvaar de vlet was omgeslagen en de
twee mannen in levensgevaar verkeerden.
Bén dier leerlingen, de achttienjarige M.
Nibbeling, sprong, nadat men tot de. ontstel
lende ontdekking was gekomen, dat Van
der Heyden reeds in de diepte was verdwe
nen, te water en dook viermalen onder om
te trachten den onzichtbare te redden. Zjjn
pogingen werden met goeden uitslag be
kroond. Hij haalde Van der H. naar boven
en zwom met hem naar den walkant, welke
het djehtst bij was. Van der H. was be
wusteloos en werd neergelegd op liet gras in
een der tuintjes achter den Morschweg. Daar
werd hjj op oordeelkundige wijze bijgebracht^
waarbij ook de militaire geneeskundige Nier-
strasz weldra tegenwoordig was. Per bran
card werd de geredde vervoerd1 naar het
Militair Hospitaal.
Inmiddels werd de tweede verongelukte
door de andere leerlingen gered. Dit ging
gemakkelijker. De sloep bracht hem naar
de Kweekschool, waar hij van droge klee-
ren werd voorzien.
Wij mogen dit bericht niet eindigen alvo
rens lof toegebracht te hebben aan d9n
leerling der Kweekschool Nibbeling, die Van
der Heyden van den dood heeft gered, en aan
zjjn kameraden, die Swanenbnrg uit het wa
ter haalden; niet eindigen ook, zonder de me-
dedeeling, dat dit nu reeds de vijfde red
ding op het water in dit jaar is, verricht
door personeel van deze Kweekschool, en
ponder te hebben uitgesproken den wensch,
dat voortaan dit personeel wat minder onheb
belijk en wat vriendelijker en fatsoenlijker zal
bejegend worden dan nu veelal geochiedt,
wanneer het zich door onze wateren en on
der onze bruggen in zijn vaartuigen voort
beweegt.
RECLAMES fl.—PER REGEL.
Hotel Kasteel OUD-WASSENAAR.
Telefoon Haag 6791.
Het aangenaamst woont men thans in
een goed centraal verwarmd Hötel. Gere
gelde verbinding met den Haag en Electa.
Spoor, halte Wassenaar, met eigen Auto
mobiel. Vraagt Tarief.
12230
ÜIT ONZE STAD.
STEUNCOMITÉ LEIDEN.
OORLOGSTOESTAND 1914.
3TAAT VAN ONTVANGSTEN EN UITGAVEN
over de maand OCTOBER 1917.
Vorige opgave 147307.12
Sedert ontvangen van:
Collecte dubbeltje of cent-. 17.25
147321.37
Koninklijk Nation. Steuncomité
bijdrage gedemobiliseerdea 209.51
ondersteuning 1103.58
1313.09
-
148037.10
Maandbjjdrag$n 11.—
afdracht Lt. Trapman op
brengst Concours lUppique 850
801.
f 148998.46
Uitgaven:
lo tot 101e weck14B40G.485
101e tot 105o week4300.74
152707.22*
Voorschot Commissie tol Werk-
vorschaifiOÉf afd. kleer
makers 2367.
153074.22*
NADEELIG SALDO6075.763
Do werkloosheid vermeerdert, do aanvragen
nomen sterk toe on de kas is leeg. Ziedaar, drie
nuchtere feiten, welke in 't nauwste verband
mot elkaar staan, zich iederen dag scherper
gaan aft.eekenen en dio het bestuur van liet
Leidsche Steuncomité met cenige bezorgdheid
vcrvullon.
Te meer, waar gelijk' uit bovenstaande cij
fers blijkt, do kas niet alleen leeg is, maar zelfs
een niet onbelangrijk tekort aanwijst, terwijl bo
vendien de collecte ..Dubbeltjc-of-ceiit" geheel
is opgehouden, omdat er geen krachten meer
voor beschikbaar wareu.
Hol is niet voor het eerst, dat het Steunco
mité de financioelc nood kenbaar maakt aan
Leiden's burgerij, ofschoon het met de financiën
misschien nog- nooit zoo slecht gestold was als
nu. Maar, het beroep op de offervaardigheid
voor dit algemeen -belang was ook nog nooit
tevergeefs.
Ook thans vragen wij met den meesten na
druk: Helpt het Loidsche Steuncomité door het
schenken van milde bijdragen en door immer
gowaardeerdo voorlichtingen van practisch be
lang.
Het ligt thans niet in do bedoeling de inteo-
kenlijsten aan te bieden. Voorloopig willen wjj
ons bepalen tol het vragen van giften, direct
te zenden aan onzen eersten penningmeester,
den heer P. A do Gooyer, Rapenburg (Natio
nale Bankvereeniging) of aan het adres van één
dor ondergeteckeuden.
Het belang van deze zaak nader aan ie loo-
ncn, mag toch zeker wel overbodig hoeten. Wat
was er van velo gezinnen geworden en wat zal
er van volo gezinnen worden, indien niet hot
Steuncomité was en wordt in staat gesteld,om
oordeelkundig, na ampel onderzoek, de ellende,
tengevolge van don oorlogstoestand, to vcr-
lichton?
En waar Leiden's burgerij een beroep op haar
offervaardigheid nog altijd krachtig heeft be
antwoord, spreekt het bestuur van het Lcidsche
Steuncomité zijn vertrouwen uit, dat die op
roep ook thans niet zonder klinkend antwoord
zal blijven.
Steuncomité Leidon, Oorlogstoestand 1914,
Prof. mr. J. E. HEERES,
Voorzitter.
Da. W. J. ROSCAM ABBING,
Vice-Voorzittor.
Mej. M. P. G. VAN GEER,
Secretaresse.
P. A. DE GOOYER,
lsto Penningmeester.
S. DE BOER Azn.,
2e Penningmeester.
Mr. A. J. FOKKER.
Mr. A. F. L. TEPE.
In beslag genomen.
Door de heeren W. H. van der Heide en
v. d. Broek, ambtenaren van den Gemeente
lijken Keuringsdienst, zijn in beslag geno
men 10 vaten, inhoudende 1000 K.G. cacao,
bij den heer Goekoop in de Wa torste eg
voorts 17 balen tarwe en 3 balen rijst bij
een schipper, liggende met zijn vaartuig in
den Nieuwe-Rijn. Bij dezen zelfden schip
per word gebracht con partij ijzer, welke
ook in beslag genomen werd. Bij andere
schippers eenige zakken aardappelen, 4
lasten „sago", welke na opening rijst bleek
te zijn.
ÜIT ONS LAND.
Dagrantsoenbons.
Vermits gebleken is, dat omtrent de ver
strekking van dagrantsoenbons aan m'et pe
riodiek verlof vertrekkende militairen ver
schillende opvattingen worden gehuldigd,
heeft de minister van oorlog bepaald, dat aan
ieder militair, die voor ten hoogste zeven
achtereenvolgende dagen mot verlof vertrekt,
ongeacht voor welk doel, dagrantsoenbons
kunnen worden verstrekt. Zp, die c-eci verlof
genieten van langer duur, zullen voor den
geheelen duur van het verlof gebruik moe
ten maken van de distributieregeling van het
departement van landbouw, nijverheid en han
del en ontvangen dus geen dagrantsoenbons.
Pretest van arbeidersvrouwen.
Ben tweehonderd arbeidersvrouwen lo Alk
maar, georganiseerd door het Rev. See. Vrou
wencomité, togen gistermorgen in optocht
naar hot stadhuis, waar een deputatie cea
onderhoud had met den burgemeester, wien
zij een lijst met 400 namem overhandigden
van arbeidersvrouwen, die niet tegenwoordig 1
konden zijn. De vrouwen drongen op een
ruimere koffie- en theedistributie' aau. en
verzochten den burgemeester hier bij de
regeering op aan te dringen.
De burgemeester fcegde dit toe.
De vrouwen verzochten mede om de in
beslaggenomen duizenden K.G. cacao voor
een lagen prijs in Alkmaar te distribueeren.
Do burgemeester wees er op, dat dit
Slechts kan geschieden, wanneer dezo voorra-
den door het rjjk zijn getaxeerd. Overigens
was hij wel voor het denkbeeld.
Do vrouwen protesteerden ten slotte tegen
den O. W.-handel van een wethouder, tevens
voorzitter en van een lid van het levens-
middelenbedriji.
Het onderhoud duurde bijna een uur.
De vrouwen zond on nog het volgende te
legram aan den minister:
„Namens 600 arbeidersvrouwen te Alk-
maar, dringt het Rev. Soc. Comité er bij
Uwe Exc. ten zeerste op aan, voor eea ruime
distributie van koffie en thee zorg te dra
den. De arbeidersvrouwen missen thans vol
doende koffie en thee, waardoor velo arbei
ders meer dan vroeger des avonds het huis
verlaten om in bierhuizen hun gezelligheid
to zoeken. Het VTOuwencomité beschouwt dit
als een groot gevaar voor de arbeidersgezin
nen en vindt de koffie- en theerantsoeneering
nog meer grievend, omdat het voor de ge^
goeden nog steeds mogelijk is voor f 2 en f 3
het pond koffie en thee te koopen. Indien
het niet mogelijk is een ruimer koffie- éh
theerantsoeneering toe te passen, dan ver
zoekt het vrouwencomité dringend, spoedig
regeeringsschatters te sturen voor de te
Alkmaar in bes.'ag genomen hoeveelheden ca
cao, opdat die aan de arbeidersgezinnen to
Alkmaar tegen geringen prijs verstrekt kun
nen worden. D? arb:idersvrouv,en prot-este:-
ren ten slotte tegen de gestie van den wet
houder, voorzitter van levónsmiddelepbe-
drijf, dio met oen ander lid van dat bedrtff
door een O. W.-handel de levensmiddelen op
jaagt, terwjjl zij voor een goede levensmid-
deleir70orzicniii£ hebben te zorgpa."
In beslag genomen.
Door da politie to G< uda warden da vol
gende gooderen in beslag genomen: 140 kis
ten gecondenseerde melk met 100 doozen nar
de zeep van den grossier L. van der Beek, 100
■kisten gecondenseerde melk van den land
bouwer Tcokens te Reeuwijk en 10 kisten lu
cifers van Knorringa te Utrecht. Deze goe
deren wajron opgeslagen in een pakhuis van
de roederii De IJsel, to Gouda.
Bij oen 6talhouder te IJmuiden is beslag
gelegd op 1000 litorflcsschen oude jenever,
3ie onder do haver verborgen waren.
De politie te Alkmaar heeft bij don graan
handelaar Zaadvoordjjk nog in beslag gono-
men 40 kisten zeep cn 3000 kio jam,
Bijbetalen van rogge.
Do bakkers te Oosterbeek hebben deze week
oen kennisgeving gekregen van bet distribu-
tieburcau, dat zij oude rogge, die niet gedekt
is door broodbonnetjos zullen moeten bijbe
talen. Sommige bakkers moeten daardoor
f 100 en meer betalen. De bakkers werpen de
schuld op hen, die dc rogge verstrekten, maar
van dc andere zijde wordt opgemerkt, dat de
rogge óf tot brood is verwerkt óf op anders
wijze is gebruikt en dus betaling van die rog
ge alleszins gerechtvaardigd is.
Beveiliging tegen mijnen.
Op de reedc van Hellevoetsluis is een .ooslcl
tot zelfbeveiliging van schepen tegen mü-
nengevaar, aangebracht aan boord .van de
stoomloodsboot no. 11 beproefd, welke beproe
ving werd gedemonstreerd voor verschillende
marine-autoriteiten. Het resultaat was, dat
mijnen van verschillende typen, welko bet
schip onvermijdelijk zoudon hebben getrof
fen, zonder bet toestel, opgeruimd en in vol
komen veiligen toestand aan do oppervlakte
werden gebracht.
Dc uitvinders, de luit. ter zee le kl. 1\ U.
A. Vink, en de ingenieur der marine E; J.
Benthem, hebben octrooi aangevraagd op deze
nieuwe wijze van beveiliging.
Verbouw van kool, pronkbooncn, enz.
Het blijkt dat sommige verbouwers, on
danks de tijdig gedane waarschuwingen van
den Minister van Landbouw, dat de verbouw
van zg. handelsgcwasscn minder voordeelig
zou worden gemaakt dan die van de eigen
lijke voedingsgewassen, do cultuur van dez«
gewassen op do meest speculatieve wijze heb
ben gedreven, met name vau kool cn pronk
booncn. Voor landhuur werden onzmnigo
prijzen betaald, terwijl zeer hoogc kosten aan
mest en arbeidsloon werden besteed. Dat
thans dezo personen door de maatregelen der
regeering schade lijden ligt voor de band,
temeer omdat de opbrengst tengevolge van
ondoskundigeii yerbouw dikwijls
was. De minister herbaalt hierbij ten aan-
zien van den verbouw, dezer gewassen zijn
waarschuwing voor hot oogstjaar 1918. Het
kan niet worden geduld, dat voor den ver
bouw van de bier bedoelde gewassen het bes
te land wordt gebruik:, en dat daarop groeft
hoeveelheden kunstmest worden aangewend,
Kwade prnetijken.
In bet begin dezer week nam dc Rotter-
damoebe recherche aan boord van bet schip
De Vrouw Jannigjc" uit Strijen. welk, schip
aan den Haringvliet te Rotterdam lag, zes
zakken haver in beslag. In verband hiermo
do hoeft de inspecteur van den Rotterdam-
schen distributiedienst, de hoer De Jong. een
onderzoek ingesteld te Strijen en Klaaswaal,
waarbij hem gebleken is, dat de schipper vqd
„De Vrouw Jannigje" samen met een graan-
handelaar uit Strijen reeds weken lang aau
stalhouders te Rotterdam haver van den oogsf
1917 hoeft verkocht, wolke bad moeten zijn
afgeleverd aan den rëgeeringscommissans.
Tegen den schipper, den graanhandelaar ei
acht landbouwers in genoemde gemeenten
is thans proces-verbaal opgemaakt. Boven-
dien is aan den dag ge-komen, dat dezelfde
schiprer te Strijen 2Ü0 liter petroleum heeft
verkocht voor f 1.75 per liter, die hij ge
kocht had van een winkelier aan dc_l.au.
ICrugerstraat to Rotterdam voor f 1.23 por
liter Do winkelier had dezen voorraad pe
troleum ontvangen van de tocwijzingseom-
missio en had ze dus moeten verkoopen vooc
44 cent.
Do Vrije Vronwonvcreenigiug cn de
distributie-
Op initiatief van de Vrije rouwenvereeni-
ging kwamen Dinsdag 30 October tal van
vrouwen, ook uit andere plaatsen van ona
land te Amsterdam bijeen, om met el
kaar tc beraadslagen in locvorrc de vrou
wen uit alle kringen, cr het hare toe zouden
kunnen bijdragen, den komenden moeilijken
tijden 't. hoofd te bioden op een wijze, dat de
taak der overheid niet noodeloos bemoeilijkt
wordt.
Men was het or algemeen over eens, aat
l,et nict-weten, het niet-begrijpen, van het
waarom van tal van getroffen maatregelen
een willig, althans berustend aanvaarden van
wat door de autoriteiten noodzakelijk geacht
wordt, in den weg staat.
Do bedoeling der vrouwen, uit dc debatten
ssamgevat, kwam hierop neer; da^er in de
zen lijd, nu mondjesmaat liet wachtwoord :s
voor heel de burgerschaar, meer dan Ooit
streng dient te worden gewaakt voor verkwis
ting van wolkon aard ook. Dal het in liet le-
"or nog boel wat zuiniger zou kunnen toe
gaan, dan thans het geval is, indien dameer
huishoudelijke aangelegenheden van kcukei
on linnenkast onder controle van vrouwen ge
steld worden, behoeft waarlijk geen betoog
Daar er mot grooten speed gewerkt moet
worden wees de vergadering int haar midden
oen commisie van 7 vrouwen aan, die op
•deh nemen onverwijld aan de uitvoering van
het plan haar beste krachten te wijden.
Tiscliaanvoer voer November.
Het Bureau voer Mededeel'!.gen in sake de
Voedselvoorziening meldt:
öe aanvoer van seevioch over 4e mens*