ügderland en de Oorlog.
No. 17684,
LEBDSCFT DAGBLAD Zaterdag ZG October.
Tweede Blad. Ann© Ï917.
Brieven van een Leidenaar.
FEUILLETON.
FANNY'S TWEEDE HUWELIJK
Persoverzicht
DCXVIII.
Het ia niet de eerste keer, dat ik de aan
dacht vraag voor de Rijndijkstraat en haar
bewoners. Dozo straat, voor een groot deel
een erfenis van een kleinere zustergemeente,
is nog altijd particulier eigendom. Zij mist
een behoorlijko riolcering en is verstoken
Van gas en electriciteit.
In den goeden tijd vóór den oorlog was
liet er in donkore herfst- en winteravonden
al erg onaangenaam. Als men dan van den
Hooge-Rijndijk af er in op keek en men
«tig enkele petroloumlichtj es als gloeiende
spijkers schemeren, dan kreeg men wel eens
medelijden met do bewoners. Een goliefd-
koosd oord bleek het ook toen recdS niet
fce zijn. Want, hoewel de woningen, in ver
gelijking met die in de oude eta-d, voor
denzelfden huurprijs, heel goed waren,
Stonden er vaak huizen leeg. Wie ergens
anders behoorlijk terecht kon, woonde er
Vooral in don winter liefst niet.
Het gemis van gas- en electrischon aan
leg laat zich echter in dezen tijd nog veel
Sterker gevoelen. Als gevolg van don petro
leum nood brandt er thans in dozo nauwe
Straat geen enkel licht. Doch dit is nog het
Srgsto niet Ook binnenshuis heeft men er,
ip tijden, dat er geen petroleum te krijgen
iB, haast geen verlichting. Men moet zich
tnet kaarson behelpen; ten minste, wau-
mon die heeft. Doch er is nog erger,
urendo den brandstoffennood is men er
Ook haast niet in do gelegenheid, om eten
en drinken te koken en warm te houden,
tttt kwam vooral uit voor do algemeeno
'dfetribueering van brandstoffen. Inderdaad
jvas om al die redenen in de laatste weken
'de toestand der bewoners er vrijwel on
houdbaar. Pogingen, om een andere huis
vesting te krijgen, stuiten af op het groote
gebrek aan woningen.
Maar waarom legt men er dan geen elec
triciteit en voor het minst geen gas aan 1
Ziedaar nu hot bezwaar van particuliere
«ürivten, die, zooals deze straat, niet voldoen
aan de eischen, welke de gemeente voor do
overneming stelt.
De gasleiding, om hierbij nu maar te blij
ven, moet door do oigonaren zelf bekos
tigd worden. En die kosten zijn, vooral
thans, vrij hoog. De aanhoudende, zeer ge
rechtvaardigde, klachten der bowoners heb
ben echter heb gemeentebestuur doen beslui
ten zijn medewerking voor gasaanleg in
deze straat to verleenon. De eigenaren van
'de 112 woningen, in het geheel 35, naar mij
Werd medegedeeld, zullen de matig bere
kende kosten echter moeten betalen. Voor
iedere woning zullen deze ongeveer 40 be
dragen. Do huurders hebben ochtor zich
Bchriftolijk verbonden daarvoor 10 oents
meer huur to betalen per week of f 5.20
per jaar.
'Men zou zeggen, dat de eigenaren daar
mede wel genoegen zouden kunnen nemen.
Het meerendeel schijnt dit ook te willen
döen. Enkelen houden het echter tegen,
liezen schijnen zich op het standpunt te
plaateen, dat de gemeente ter wille van
dte bewoners, die toch ingezetenen en voor
liet meerendeel belastingbetalende ingeze
tenen zijn, ook een deel der kost-en voor
haar rekening behoorde te nemen. Steunt
do gemeente ook niet do bouwvereenigingen,
die krachtens do Woningwet workmans-
huizon bouwen*?
Ik geloof ochtor, dat deze twee zaken, in
diffc verband althans niet te vergelijken zijn.
In het eerste geval geldt het bestaande
woningen, die een behoorlijko huur voor\lc
eigenaren opbrengen, in het tweede geval
heeft men te doen met een samenwerkend
pogen tot dringend noodigc verbetering
der volkshuisvesting tusschen bouwvereeni-
ging, gemeente en Rijk. Daarbij is dus
Wel degelijk een algemeen belang betrok
ken, zoodlat ook niet enkel de gemeente,
maar ook het Rijk bijspringt, als liet
noodig is.
De gemeente zou een gevaarlijk prece
dent scheppen, als zij hier gedeeltelijk tege
moet kwam, en onbillijk worden jegens
voormalige eigenaren van particuliere stra
ten, die haar eerst geheel kant en klaar
opleverden vóór de gemeente ze overnam.
Alleen wanneer er onder do oigenaren
mochten zijn, die financieel onmachtig wa
ren om de volle kosten te dragen, zou or
misschien eenige reden zijn om van over-
16)
Bengfc begon te spreken, afgemeten en
gonder uitdrukking, terwijl hij zijn best deed
heen te komen over het gevoel alsof zijn
keel werd dichtgeknepen. De eerste blik,
dien hij op zijn schoonvader had gevestigd,
löoals hij daar aan die schrijftafel zat, had
hein gezegd, dat hij tevergeefs kior was
gekomen.
,,Ik ben natuurlijk heel dankbaar, dat u
mij een meer zelfstandige positie wilt ge
ven en en"
,,Zoo, heb je je besluit genomen?"
Bengt boog zijn hoofd ietwat achterover,
kneep zijn oogen dicht en zei mot moeite:
„Neen."
,Niet 1 Mag ik clan vragen wat jo me dan
hebt mee te deelcn?"
Bengfc keek weor naar zijn brilletje.
,,Ik wilde u vragen u— zoo mogelijk—
in mijn positie in te denken."
Zijn schoonvader lachte oven. „Je posi
tie 1 Die ken ik van a tot z, zou ik meenen.
Nu, dafc is tot- daaraan toe. Laat me hooron
wat je zelf voor jo positie houdt."
De bloude punten van Bengfcs snor be
wogen lichtelijk, on Bengfc was bleekor dan
to vorenmaar hij sprak, bodaard on met
zachte stem, zonder ook maar even zijn
schoonvador aan te zien. Hij zei ongeveer
wat hij don vorigen avond had gocfachfc',
teen hij naar de heide reed, maar nu in
wèloverlegde, beleefde woorden. Hij zei, dat
hij cenerzijds gedurende geheel zijn huwe-
Uik een vor lansen had gehad naar onafhan-
heidswoge dezen tegemoet te komen. Een
bedrag van f 40 voor éón kan echter voor
geen hunner bezwaar zijn, vooral niet,
waar er een meerdere jaarlijksche huur
opbrengst van 5.20 tegenover staat en
bij verkoop de panden stellig meer dan
f 40 hooger verkocht worden.
Als de eigeparen het zóó inzien, en als
zij zich losmaken van de valsche opvatting,
dafc de gemeente hierbij een taak heeft te
vervullen, kunnen zij, dunkt mij, niet
anders en dan twijfel ik niet of zij zullen
tegenover de bewoners, die van hun goe
den wil hebben blijk gegeven, ook den
zelfden goeden wil fcoonen.
De huizen woeker. Verwoed
over de werking der Huuscommissiewefc,
die hun het maken van oorlogswinst ten
boste van de huurders belet, Hebben de
huiseigenaren er nu dit op gevonden, dafc
zij do huurders dwingen hun huis te koo-
pen, onder bedreiging, heb anders aan een
ander te zullen verkoopen. die er zelf in
trekt; geon Huurcommissiewet kan hun
dan meer in de huurwinsfc beperken en zij
maken gemakkelijk een abnormaal hooge
koopsom, wijl door den woningnood de
huurder wel tot koopen gedwongen is. Heb
aantal huizenverkoopingen stijgt dan ook
de laatste weken sterk.
,,Deze methode", schrijft „HET VOLK",
treft vooral de. huurders, die een heel huis
bewonen. De groote massa der verdieping
bewoners echter wordt door een ander©
wraak der huiseigenaars bedreigt, n.1. om
uit hun woning gezet te werden, wanneer
de Huurcommissiewet daarvan, mede door
hun toedoen, de huur verlaagd heeft. In
den laatsten tijd hebben wij daarvan uit
allerlei gemeontcn reeds staaltjes moeten
mededeelen.
Was de eerste methodo bij de behande
ling der v/eb -niet voorzien, meb de laabste
was dit wel het geval.
„Ook by de behandeling der wet was
reeds aan de Kamer een bepaling uit een
Noorsclie web bekend, waarin heb ingaan
tegen de uibspraak der Huurcommissie
door huuropzogging of huurbeéindiging
belet wordt. En in Juli j.l. heeft nu ook
de Duitsche Bondsraad bepaald, dat de
huurcommissies nieb alleen huren verlagen
maar ook huuropzeggingen ongeldig iler-
klarcn kunnen.
Heb is dringend noodig. dat ook bij ons
ten spoedigste een wijziging van de Huur
commissiewet in dien geest tot stand ge
bracht wordt. De praktijk heeft zelfs aan
getoond, dat daarbij nog iets verder moet
worden gegaan dan heb amendement-Men-
dels wilde, dat slechts gedurende een zeke
ren termijn na de eind-uitspraak over een
-huurprijs huuropzegging van do toestem
ming der huurcommissie afhankelijk wilde
maken. Immers, het blijkt dab de huiseige
naren reeds tót:hun verfoeilijke maatre
gelen overgaan, voordat de einduitspraak
gevallen is.
Beter sohijiit het dus, ge-hcel in liet alge
meen do huurcommissios bevoegd te ver
klaren om huuropzeggingen te beletten,
wanneer to barer bcoordeeling daarvoor
geen termen zijn. Het weerzinwekkend
getreuzel, dat men bij do voorbereiding
en daarna nog eens weer bij de uitvoering
der Huurcommissiewet heeft zien vertoo-
nen, zal hierbij niet weer mogen voorko
men."
Toeslag op petroleum.
Do gemeenteraad van Hilversum besloot aan
gezinnen, die noch over gas, noch over olec-
trïscli licht beschikken, een toeslag op petro
leum te geven van 22 cl. por liter.
Aanvulling der Huurcommissiewet.
Do minister van Justitie heeft, in antwoord
op een viertal schriftelijke vragen van het Ka
merlid, den heer Koster, medegedeeld, dat hij
uit twee gemeenten heelt vernomen, dat huis
kolijkheidgewonscht had zijn vrouw en
zijn huis te mogen beschouwen als hem toe-
behoorend en niet als een genadegift, en
dat hij aan den anderen kant geen recht
meende te hebben weg te werpen wat nu
eenmaal zijn taak was in do wereld, alleen
al omdat zijn aanleg en zijn neiging in die
richting wezen. Had hij, terwijl hij sprak,
ook maar heel even zijn schoonvader aan
gekekon, dan wist hij, clafc trots zijn lippen
zou gesloten hebben. Daarom ve6tigdo hij
zijn blik nu eens op het vensterkozijn en
dan weor op de groote marmeren brie-
ven-pers.
„Nu, maar, wat is nu heb resultaat van
dat alles?" vroeg de Bankdirecteur onge
duldig, teen Bengt stil hield.
„Dat dat weet ik nog niet. Dat hangt
af van wat u zegt."
„Wat in 's Hemels naam moet ik meer
zeggen dian wat ik al gezegd heb. Ik heb jo
die direofceursbebrekking aangeboden, wil
je die betrekking hebben, neom zo dan; in
dien niet, dan blijft alles bij het oudo. Wat
anders kan ik doen? Dat begrijp ik niet."
„Neen, dat vermoed ik."
„Spreek dan ronduit, wat wil je?"
„Ik dacht-, dat u misschien bad'b kunnen
zeggenneem die betrekking niet ann> Iiefc
zou zonde zijn."
„Zonde zonde!" Do heer Hein lachte
minachtend.
„Ja, eon man in vcrzoekii^ brongen, zoo
als u liet mij hebt gedaan, in de verzoeking
zijn post te verlaten in het leven, dat is
zonde."
Maar nu werd de directeur heel heftig.
Kon conig mensch in zijn voorstel iets an
ders zien dan goeden wil? Had' Eva niet
gezegd, clot- Bengfc wenschfce geen toelage
meer te behoeven aan te nemen? Maar
eigenaars aan huurders de huur hobben opge
zegd, nadat do betrokken Huurcommissie cou
verhooging vau huur hacL geweigerd. Do minis
ter heeft dadelijk do Ged. Staten van alle pro
vinciën verzocht hem fer zako in Ic lichten, tor-
wijl thans reeds maatregelen zijn genomen om,
zoo uit die inlichtingon mocht blijken, dat in
grijpen van don wetgever noodig is, onverwijld
een wetsvoorstel bij de Kamer tc kunnen in
dienen.
Onze schepen in Amerika.
Uit Washington wordt geseind:
Ofschoon het gebrek aan schcepsruimte
zoer ernstig is, aarzelt Wilson toch over te
gaan tot het requireeren van de Nederland
scho sohopen, daar hij hoopt, dat een bevre
digende oplossing mogelijk is, zonder dat tot
harde maatregelen zal moeten worden over
gegaan. Wilson wil alles vermijden, wat do
Nederlanders kan kwetsen.
De Raad van Scheepvaart wordt dringend
aangespoord de schepen in beslag te nemen
en ongetwijfeld zullen zij ton slotte in
dienst van do Vercenigde StatmPkomon, maar
de vraag is op welke wijze dit zal geschie
den. Men hoopt nog steeds, dat tusschen bei
de partijen een bevredigende overeenkomst
zal worden gesloten.
„Control News" verneemt uit Washington,
dat do Nederlandscho rogeormg zou hebben
voorgesteld aan Amerika toe te staan 400.000
ton Nederlandsohe schepen, die-zioh than3 in
Amerika bevinden, buiten de oorlogszone in
do vaart te gebruiken, op voorwaarde dat'
Amerika bepaalde grondstoffen aan Neder
land zal leveren*
Lijk van een Amerikaansfchen vlieger.
Het lijk van den Amerikaan Jaliau, dat in
den nacht van 2 Scptomher bij strandpaal 40,
bij Egmond aan Zee, aanspoelde on waarvan
bleek, dat Jaliau in het Fransche leger als vlie
genier had gewerkt, zal op verzook van de fa-
müie opnieuw, thans in een looden-kist worden
bogravon, om na den oorlog naar 'Amerika te
wórden overgebracht.
Veiling kool en prei.
De Rijks-Commissie heeft bepaald, dat
met ingang van heden, Vrijdag 19 Octo
ber geen roode of gele kool meer voor het
buitenland of voor de fabrieken mag wor
den geveild.
Ten aanzien van het uitschot dezer
koolsoorten is bepaald, dat de uitvoer is
toegestaan onder cle volgende voorwaar
den
le. het uitschot mag niet boven den door
het Centraal Bureau uit de' veilingen daar
voor vasfcgesfcelden prijs worden verkocht.
2e. voor elke 100 K.G. uitschot, hetzij
verseh of verduurzaamd, waarvoor con
sent wordt aangevraagd, moet 50 K.G., be
schikbaar worden gesteld.
3e. het beschikbaar te stellen gedeelte
moet zijn van prima kwaliteit en afkom
stig uit Noord-Holland of enkele aan
Noord-Holland grenzende polders en ten
genoegen cn op eerste aanvragen van de
Groenten-Centrale worden beschikbaar
gesteld.
Deensche witfcekool' mag voorhands niet
voor do fabrieken of voor het buitenland
worden geveild.
De veilingsbesturen zijn gehouden van
de opbrengst der voor fabrieken (voor
Limburg ook voor het buitenland) geveil
de zomerprei, de z.g. lang© Fransche, met
ingang van Vrijdag 19 October 10 pCt. in
fce houden ten bate der voedselvoorziening
De uib dien hoofde ontvangen bedragen
moeten op de bekendo wijze worden ge
stort ten name der Verecniging Groenten
Centrale.
Winterprei mag in geen geval geveild
worden voor drogerijen of buitenland.
De zouinood.
Gedreven door den te Zulphon heerschonden
zoutnood, besloot do Zutphenschc Handelsvcr-
ceniging cr bij den minister op aan te dringen,
do bij do grossiers opgeslagen voorraden in be
slag te nemen en deze onder de winkeliers le
doen verdeelen.
Vervaardiging van draadnagels.
De minister van Landbouw enz.,- vestigt
de aandacht vau alle verbruikers van draad
nagels op de schaarsehte aan grondstoffen
voor de vervaardiging Van dit artikel, en
dankbaarheid moot men liier in do woreld
nooit verwachten.
Driftig liep hij heen en weer. Bengfc zat
stil on zweeg.
„Maar ik weet wel, hoo gij hefc zoudt wil
len, gij hceron sabel-majooraDaar «moot
ik niets van hebben." Hij keerde woedend
cm. „Leven van 'fc geld, dat wij door onzon
arbeid' hebben, vergaard, dafc smaakt jelu^
best, maar hefc werk zelf te doen, neen,'
daar vindt jelui je to voornaam voor.'K
Bongt stond op met een krampachtige
beweging van zijn saamgenepen hand naar
zijn hart., Hefc vertrek scheen hem in mist
te zijn gehuld, hij moest zich vasthouden
aan de leuning van zijn stoel.
,jU hebt het recht mij veel fco zeggen,
maar dafc niet. Dat ik uw brood eet, moogt
ge me in hefc gezicht gooien, zooveel gij
wilt. Maar hoe bitter dafc brood gesmaakt
heeft, dat dafc weefc ik alleen."
„Wio beeft jo gevraagd, jé in dien fcoe-
sfcandi fce plaatsen V
„Ik hield van Eva, on Eva van mij
zooals u hot zich wel zal herinneren."
Zijn schoonvader antwoordde niet.
„Ik verkocht, mij voor haar den eersten
keei*," gin# Bengfc voort, met vreemde,
onvast© stem. „Dafc wil zoggen, mijn vrij
heid verkocht ik. Moefc ik nu mijn geweten
verkoopen, om mijn vrijheid terug fco krij
gen?"
„Phrases," zed de Bankdirecteur. Dio
hoesche stem maakte hem ongerust-hefc was
niets prettigsliet ging niet, zooals hij
liefst had, dat do dingen liepen. Hij keek
uit hefc raam.
„'Maar mij geschiedt- recht een edel
man as geen zakenman. Gaat hij in op trans
acties met een zakenman, dan kan hij zeker
geeft ia overweging bij hot gebruik de
uiterste zuinigheid te betrachten en het op
nieuw gebruiken van oude draadnagels zoo
veel mogelijk te bevorderen.
Indien aan verbruikers voorraden bekend
zijn, die uit speculatieve doeleinden worden
vastgehouden, zal daarvan gaarne aan de
afdeeling Crisiszaken van het departement
van Landbouw, Nijverheid .en Handel op
gave worden ontvangen*
Smokkelhandel.
Door de politie zijn te Gorinchem bij een
handelsreiziger groot© partijen bloem, kof
fie, thee enz. en bij een 6lager een belang
rijk quantum gezouten spek in beslag ge
nomen.
Men vermoedt, dafc hier een bende smok
kelaars bestaat, die connecties aan de gren
zen hebben.
Te Gennep werd aangehouden de post
bode L„ die in zijn brioven/fcasch een paar
pondi boter verborgen bad, toen Iiij aich naar
de grens begaf.
Smokkelaars.
Te Robterdam zijn gearresteerd een com-
missionnair en een koopman uit Terneu-
zen, idle aanzienlijke partijen gerst, ha
ver etfl tatrwo (boven den tmaxiinumprijs
hadden verkocht aan stalhouders te Rot
terdam- in plaats van deze voorraden ter
beschikking te stellen van de.n regeerings-
commissaris. Beide Zeeuwen schijnen deze
praktijken reeds geruimen tijd te hebben
uitgeoefend.
Een partij t-jo van 53 zakken haver, dafc
door do Rottend am sche recherohe werd
aangehouden, toen het naar een stalhou
der op het Haringvlieb werfcl vervoerd,
vormde slechts een klein deel van het door
hen geleverde en aldu6 aan do volksvoe
ding onttrokken graan.
Smokkelende soldaat-kommiezen.
Twee soldaafc-kommiezen van Glanerbrug
werden op heeterdaad door de.kommies B.
betrapt-, toen zij trachtten ieder een pak
manufacturen (bijna 100 meter cheviot)
naar Duitschland uit te voeren.
Hefc tweetal werd direct door den kom
mies ontwapend en in arrest gesteld.
In verband! met deze zaak werd! ook de
leverancier dezer goederen, zekere O. W.,
bestuurder van de Twentsche Elecfcrisclio
Tramwegmaatechappij te Enschedé, aange
houden.
Onder toezicht van de rijksambtenaren
werd de stoomboot „Telegraaf", uit Rot
terdam te Terneuzei> gelost. Er was ook
een koffer, uit Rotterdam, geadresseerd aan
een sedert enkele dagen aan de grens ge-
sfcatdonneerden soldaat-kommies. Door het
adres wekte deze geen argwaan en de koffer
was reeds doorgelaten toen door een toeval
do bodem stuk ging en.... een partij Kwatta
voor den dag kwam. Minder prettig voer
den geadresseerde.
Paraffine.
De minister van Landbouw heeft zijn be
schikking van 21 Mei jl. betreffende verbod
van aflevering en vervoer vaii Paraffine en
maximumprijzen voor Paraffine aangevuld
met d'o bepaling, dat bij levering van hoe
veelheden paraffine mlindor dan K.G.
door handelaren in pharmaceutische arti
kelen aan doctoren, apothekers, drogisten,
laboratoria onz.in afwijking van voor
melde maximump rijzen een prijs berekend
mag worden van maximum 1 per K.G.
netto.
Uit de schoenindustrie.
Men schrijft uit Waalwyk:
Do goede tijden voor de schoenenindustrie
zijn voorbij en de toekomst voor dezen be
langrijken tak van nijverheid ziet er zeer
donker uit. Voornamelijk is het nijpend ge
brek aan overleer daarvan de redea. Sinds
anderhalf jaar is er uit Duitschland niets
meer, ingevoerd; van do partyen chroomleer,
die in October en November van het vorige
jaar van Amerika zijn binnengekomen, is
nog niets vrygegeven. Een gevolg daarvan
is, dafc een reusachtige speculatie, een zoo
genaamdo kefcfcinghandel is ontstaan en de
nog voorradige kleine partijen, meest afwij
kend- goed, worden tegen fabelachtige prij
zen verhandeld. De prijzen van het zoolleer
zijn eveneens enorm gestegen; voor afval
liezen, nekken en koppen worden önge-
zijn, dat hij te gronde gaat naar lichaam
en ziel."
Dat vond do Bankdirecteur toch al fco
geken buitendien irritéerde het hem altijd
vreoselijk, als Bengt met zijn adel aan
kwam. Hij lachte opnieuw.
„Voor je ziel kan ik geen verantwoor
ding op me nemen; jo lichaam ziet er,
d*unkfc me, niet uit, alsof het aan iets ge
brek had."
Nu was hefc Bongt, die geon antwoord
gaf. Zijn schoonvader keerde zich om en
ving een blik op als van eeu gewond dier.
Hij maakte onwillekeurig een bewoging
naar Bengt too; hefc leek wel of hem iets
scheelde.
Maar Bengfc sloog zijn hand aan den
deurknop. ,,Ik geloof, dat hefc tot niets
meer dient, hefc gesprek voort te zetten."
„Neen, niet voor zoover ik izffen kan.
Wanneer krijg ik antwoord?"
Bengfc gaf met bleeko lippen ten ant
woord: „Morgen
Intusschen had Koert in de voorkamer
voor het ©ogenblik verdriet en jaloezie
vergeten, want Arnold was voor het raam
gekomen en had hem toegeroepen, dafc zij
gingen zeilen, of Koert hem helpen wou
mot hefc in-orde-brengen van de boot.
Koert sprong op. Over de waranda naar
buiten. Toen hij bij Arnold kwam, stond
deze onbeweeglijk een gestalte na te staren,
iemand in licht-grijs zomer pak, die .het hok
van do villa uitging.
Koert greep Arnolds hand.
„Waar kijk je naar, Papa, naar oom
Bengt?"
„Ja."
„Ging hij naar huis? Waarom riep je j
hein niet?"
kende prijzen gevraagd. Die afval wordt*
omdat er geen overleer meer te krijgen is,
daarvoor opgewerkt. Het v/ordt onmogelijk
onder deze omstandigheden schoenen te ma
ken. Voor het werkvolk is het een geluk,
dat ten gevolge van de gasrantsoeneering,
de werktijd tot op 8 uur is ingekrompen,
terwyl toch voor 1"0 uur wordt uitbetaald.
De productie wordt daardoor beteekeneud
minder en zoodoende zal-hefc nog wat langec!
duren, eer de kleine voorraad totaal is op
gewerkt en de fabrieken by gebrek aan
grondstof zullen stopgezet moeten worden.
RoiLselarij van Nod. Werklieden.
Aan den minister van justitie is door de
afdeeling „Rotterdam" in overleg met hef
Centra0! Bestuur der „Algemeone Staatspar
tij" een adres gezonden, waarin do aandacht
van den minister wordt gevestigd op de la
do dagbladen cireuleereiide berichten over
de to Rotterdam plaats ge vontion hebbende
on misschien nog plaats vindende ronsel)arij
van Nederlandscho werklieden die onder
bedriogelijke voorstellen aangeworven wor
den voor het verrlohten van arbeid in het
buitonland en die aldaar tegen hun wil ie
werk worden gesteld in oorlogsbedrijven.
Adressante meent, zoowel in het belang van
deze werklieden zelve ais in het belang van
do handhaving van de 6trikte neutraliteit
van don Noderlandschen Staat, dat mot allo
kraoht dergelijke praktijken zullen moeten
worden tegengegaan.
Door verscherping van het toezicht cp de
gestie der hier te lande vertoeven le bui
tenlanders en van dio Nederlanders, welke
zioli tot dergelijke praktijken leenen, zouden
deze misbruiken volgens haar meening kun
non worden tegengegaan.
Adressante geeft daarom den minister ïu
overweging de noodige stappen te doen ora,
ovenfcueel door invoering van een pisseustel-
sel voor de hier te lande vertoevende buiten
landers eu door controle op de wijze waarop
aan Nederlan-dsoho werklieden passen voor
het buitenland worden versohaft, een einde
te^ maken aan dc hierboveQ gesignaleerde
misstanden.
"V ragsnrubriek.
J. J. B. te Oudshoorn. Wy raden M
aan u voorloopig niet bezorgd te maken.
Zij toch, die tot de jaarklasse 1900 belmo
ren zullen niet anders in dienst geroepen
worden, dan bij hooge noodzakelijkheid
We zullen hopen, dafc hefc zoo ver niet
komt. Wilt ge cr echter een rekest aan
wagen, aan den Minister van Oorrog, dan
moefc dit op een zegel van f0.40 gestekl
worden.
L. 0„ to Warmond. Omstreeks 10
April 1918. Worden tot nog toe te Leiden
afgericht. Hefc depot is niet naar Nijme
gen overgeplaatst.
Een leier fce Wassenaar. Ge moefc
eerst minstens S1/» maand in dienst zijn,
wilt ge u kunnen verbinden om bij hefc
wapen der marechaussees, (dat bedoelt u
zeker), te kunnen worden geplaatst. Ia
dien tijd kunfc ge u wat meer op de hoogt©
stellen met dien tak van dienst.
D. C. Z. fco Lisse. Neen, omtrent deze
herkeuring is nog niets bekendliet wets
ontwerp is nog niet eens in de Tweede
Kamer behandeld.
J. v. d. V., serg. te Leiden. Ga
vraagb overplaatsing bij Jiet wapen der Ge
nie tot hefc door u aangegeven doel. Hefc
verzoekbehoorfc tc worden gericlifc aan
den Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht door tusschenkomsfc uwer chefs.
H. v. W.f fce Leiden. Daarmede wordt
natuurlijk de milifcielichfcing 1914 bedoeld.
Wanneer de 1 andsfco rm j aarkl a see met; on
bepaald verlof verfcrekt, is niet bekend-.
F. v. E„ te Leiden. Bij den Garni-
zoens-commandanfc in elk garnizoen. Te
Leiden is hefc bureel van dien comman
dant in het gebouw Gravensfcein, Pieters
kerkhof 6.
Een lezer van het ,,L. D." Niet- in
dien ge als vrijwilliger, wel, wanneer ge
als milicien, landweer- of landsfcormplicli-
tige in dienst moet treden, kunnen uw
ouders vergoeding genieten.
,,Ik riep, maar hij scheen het niet te
hooron."
„Hoo vreemd! Wil ik hem gauw achter
na loopen?"
„Neon!" Arnolds vingors omklemden ste
vig Koert's hand.
„Hij ging zeker naar huis om wat te
halen," zei Koert-, „andere was hij wel om
de waranda heen gegaan, om goeden dag te
zeggen. Hij zal wel gauw terugkomen, om
met ons mee te zoilen."
Arnold streelde den hand van den knaap.
„Hefc spijt me, Koert, maar we kunnen
nu niet uit zeilen gaan."
„Niet?"
„Neon, mijn jongen nu niet van
avond misschien of van nacht of morgen.
Zeg tegen do anderen, dafc ik dat ik ge
gaan ben naaro, zeg maar wat, Koert.
Zeg, dat ik naar kapitein Larsson gegaan
ben, om te vragen, wat hij van hefc weer
denkt. En geen woord over dit, hoor je,
Koert. Trouw op eer en geweten."
„Trouw op eer en geweten."
Arnold haastte zich naar het hek, waar
door men het bosch inging, denzelfden weg,
dien Bengfc genomen had.
„Wat ga jo doen, Papa?"
„In hinderlaag liggen."
„Als een Indiaan?" Koert liep hom ee*
paar passen achterna.
„Ja."
„Mag ik mee?"
„Neen, nu niet, op een anderen keet.'*
En weg was hij.
(WjöTilt vervol gdL
