No. 17641.
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 31 Augustus.
Tweede Blad.
Anno 1917.
Gemeenteraad van Leiden.
Eerste Kanier.
Gemeentezaken.
Ingezonden:
.(Vervolg van de zitting van gisternamiddag.)
De heer VAN DER POT oordeelt, dat
de Voorzitter niet de juistheid van hot stand
punt van de directie der fabriek heeft aan
getoond, al heeft hij veel geschiedenis op
gehaald. De vraag is hier: Wat is bedoeld
niet de verordening van 1914, zooals die
door den accountant en de toenmalige com
missie is bedoeld? De praktijk heeft bewe
zen, dat de bedoeling van den accountant
is gedeeld. Na ampel overleg heeft inder
tijd de Commissie heb 9tandpunt van den
heer Limperg gedeeld. Dat" stelsel heeft
natuurlgk niet in korten tijd alles kunnen
goed maken, wat het voorgeslacht bad be
dorven. Het stelsel van 1914 is, volgens
epr., geen fout; het kan alleen iets minder
voordeelig zijn. Aan de verordening moet
men zich houden. De Voorzitter zelf zegt
altijd: Waarom hebben wo onze verorde
ning? Spr. gelooft, dat het gelgk aan de
zijde der Commissie voor de Financiën is.
De heer PERA meent, van practische
zijde gezien, dat het toe te juichen is, dat
op eerlijke manier aan dit fonds wat wordt
toegevoegd.
De VOORZITTER gelooft, dat de heer
Van der Pot zich wat te eenzijdig stelt op
het standpunt van den heer Limperg. Maar
aan den driver van do zaak, de directie,
moet men toch ook invloed toekennen. Spr.
oordeelt bijv., in afwijking met den accoun
tant, dat men moet leenen voor de ver
nieuwingen; deze moet men al lang hebben
bespaard. Het verbaast spr., dat de heer
jReimeringer het standpunt der Commissie
voor de Financiën deelt, waar hij indertijd
voor de gestichten bang was, dat de af
lossingen niet hoog genoeg waren.
Spr. gevoelt voor beide opinies evenveel,
maar aanvaardt thans het liefst de meest
.voordeelige.
ïn stemming wordt gebracht dit deel der
motie, waarin te kennen wordt gegeven, dat
te veel in het Vernieuwingsfonds is gestort.
Deze wordt verworpen met 13 tegen 10
stemmen
Het tweede deel der motie wordt inge
trokken.
De héér VAN DER POT heeft in het
rapport iets gevonden, dat hem zeer hin
dert. Hij heeft daarin gevonden een uiting
van den heer Limperg, dat de directeur al
het mogelijke doet, om de exploitatie-reke
ning te drukken. Spr. wil toegeven, dat
dit met de beste bedoeling zal geschic Jen,
maar hg is er tegen, dat dit niet met de
noodige openhartigheid geschiedt. Als er ge
reserveerd .moet wordon, goed, maar or moe
ten geen verkapte reserve-postjes zijn. Er
moet vertrouwen wezen bij den Raad over
de bedrijven en daarvoor is 't noodig, dat
men open zij. Spr. stelt den directeur zeer
hoog, maar kan zich met deze opvatting
niet vereenigen.
De VOORZITTER acht deze opvatt ng on
juist- De hoer Van der Pot gaat te veel op
den accountant ai. De accountant en de
directeur zijn karakters, die te veel met
elkaar stooten; vandaar de uitlatingen in
hot rapport, die den vorigen spreker tot zgn
opmerkingen bracht.
Het verwijt moet dan gericht tot de
Commissie uit den Raad. Die is volkomen
door de directie ingelicht en deze kan in
den Raad ter verantwoording worden ge
roepen.
De rekening wordt hierop goodgekeurd.
21. Praeadvies op het verzoek van de
N. V. Loidsche Melkinrichting „De Land
bouw", om vergunning tot het bouwen van
een houten afdak op het perceel aan den
Rgnsburgersingel No'. 23. (1ST)
Conform het voorstel van B. en W. wordt
besloten.
22. Voorstel tot beschikbaarstelling van
gelden tot dekking van het één vie.da ge
deelte van het tekort op de exploitatie der
Centrale Keuken. (198)
A Is voren.
23. Praeadvies op het verzoek van A.
Backer om den toegangsprijs tot „Do Graan-
beurs" te verhoogen tot 10 cents per per
soon. (207)
Alsvoren.
24. Praeadvies op het verzoek van J. N.
van der .Rcgden Jr. en A. Th. J. Swaving,
om een gedeelte van het achter hun pcr-
ceelen aan den Leidschen Straatweg on
der Oegstgeest gelegen' weiland te mogen
huren of koopen. (200)
Alsvoren.
25. Praeadvies op het verzoek van het
Centraal Bureau van Advie3 voor den Mid
denstand, om toekenning van een subsidie
ten behoove van zijn te Leiden gevestigd
filiaal. (199)
Do heer VERGOUWEN begint met te
verklaren, dat het vreemd geleèk, dat hij
thans weer aanwezig is, waar hij in de
vorige vergadering afscheid van den Raad
had genomen.
Spr. acht deze zaak van zeer groot be
lang, niet alleen voor Leiden, maar voor den
middenstand in het algemeen.
De heer Vergouwen geeft aan op welke
wijze deze bureaux werken. Het was natuur
lijk geweest, dat bij den Rgksnijverheias-
conSulent of bg het bureau was geïnfor
meerd. Maar dit is niet gebeurd. Spr. geeft
zijn bevreemding te kennen over het afwij
zend advies van de Kamer van Koophandel.
De heer Vergouwen wijdt in den breede
uit over de waarde van een advies-bureau,
dat op geheel onontgonnen terrein werkt;
het bureau helpt hen, die geen accountant
en geen boekhouder hebben.
De subsidie moet vooral dienen op.lat hot
bureau zijn kosteloozen arbeid kan blgvon
verrichten.
De heer .VAN DER. POT is tegen sub-
eidio op grond van dit motief, dat, wan
neer 't van zóó groot belang is. de mid
denstand dit zelf maar moet betalen, waar
't een groot gedeelte zoo goed gaat.
De heer VERGOUWEN bestrijdt deze be
wering. Een gedeelte van den middenstand
heeft het .ontzettend zwaar en sj?r. weet
uit ervaring, hoe sterk veler zaken zgn
achteruitgegaan.
Nogmaals bepleit spr. de gO.cL werking
van deze bureaux in het algemeen b^ang.
De heer PERA bestrijdt ook het geven
van subsidie. Deze inrichting is een in Lei
den nog zeer onbekende zmk. Als hier
zooveel medewerking is van mid lens landers,
laten ze dan een vereeniging stichten. De
grootst mogelijke meerderheid ia de Kamer
van Koophandel heeft er op gewezen, dat
deze inrichting onbekend Is. De hoofdper
soon van den middenstand hier in Leiden
acht een dergelijk bureau zeer gewenscht,
maar den middenstand krachtig genoeg deze
zaak zelf te betalen.
Do heer BR IET motiveert zijn stem tegen
subsidie.
Do heer WLLMER is in de bijeenkomst
van den middenstand aanwezig geweest,
waar over dit punt is gesproken. Er was
daar veel belangstelling voor de zaak. Er
.werd daar ook gewezen op het feit, dat
wel voor arb&idersaaivgelogenkeden subsidies
worden gegeven, maar niet voor den mid
denstand. Spr. wijst op h&t algemeen be
lang van deze kwestie. Hut t.-kort aan ont
wikkeling in middenstand ^kringen is het ge
volg van den geringen steuu voor de mid
denstanders. Spr. zal vóór een subsidie
stemmen.
iDe heer PERA wijst op het oorspronke
lijke standpunt van den middenstand, om
op eigen initiatief maatregelen ten ejgen
bate te nemen. Eerst wanneer bleek, na een
flinken steun uit eigen kring, dat men te
kort schoot, zou de hulp van de overheid
worden ingeroepen.
De heer VERGOUWEN wijst nogmaals op
het belang van het bureau.
De VOORZITTER is door geen enkel ar
gument van de voorstanders van subsidie
overtuigd. In tegenstelling met den heer
Wilmer is spr. van meeniag, dat hier vele
inrichtingen zijn, waar de middenstanders
zich kunnen ontwikkelen. Het verwijt was
onbillijk.
Het prea-advies van B. en W. wordt zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
26. Voorstel tot aankoop ten behoeve
van de Gasfabriek van het perceel Sectio B
No. 1582, nabij de Langegraeht, en tot
beschikbaarstelling van de voor dien aan
koop benoodigde gelden. (204)
Het voorstel wordt aangenomen.
27. Voorstel tot aankoop ten behoave van
de Gasfabriek van het perceel Langegracht
No. 136 en tot beschikbaarstelling van de
voor dien aankoop benoodigde gelden. (205)
Alsvoren.
28. Vaststelling van een plan tot her
ziening van het uitbreidingsplan der ge
meente. (202)
Het plan wordt zooals 't wordt voorgesteld
vastgesteld.
29. Voorstel tot onteigening ten name
van de Vereeniging tot bevordering van den
Bouw van Werkmanswoningen te Leiden
van het perceel gemeente Leiden, Sectie K
No. 548, gelegen in den Stadspolder. (203)
Het voorstel wordt aangenomen.
30. Voorst-el inzake de verstrekking van
goedkoope melk aan zieken, zwakken en
kinderen beneden één jaar. (206)
De VOORZITTER verdedigt in het kort.
hot voorstel van B. en W. en bestrijdt eenige
verlangens van de Gezondheidscommissie.
Spr. stelt zich voor over dc uitwerking van
het schema van den minister de hulp van don
Geneeskundigen' Kring in te roepen.
Het voorstel wordt hierop aangenomen.
31. Voorstel tot beschikbcarsieliing van
gelden ten behoeve van het aanbrengen van
electrische verlichting in verschillende ge
meentegebouwen. (201)
Hot voorstel wordt aangenomen.
32. Praeadvies op de adressen van de
Christelijke Vakcent .ale en de Duurtecom-
rnissie uit de Leidsche Arbeidersbeweging,
inzake het minimiun-verbrui'v van gas tegen
den prijs van 8 cents per Kub. M. (191)
Het praeadvies wordt aangenomen.
33. Praeadvies op het adres van de Duur-
tecommissie uit de Leidsche Arbeidersbe
weging, inzake de distributie van sajet en
klompen tegen lagen prijs. (191)
Alsvoren.
Dc VOORZITTER doet hierna mededee-
ling omtrent de beschikbaarstelling van
goedkoope schoenen, klompen en sajet van re-
gecringswegc. Het Steuncomité heeft zich
tot medewerking bereid verklaard.
In deze gemeente vallen 11.400 gezinnen in
de termen dor goedkoope artikelen met naar
schatting 2S.500 kinderen. Voor de eerste
drie maanden zijn besteld 4000 paar mans-,
400 paar vrouwen- en 8000 paar kinderschoe
nen, 1000 paar mans-, 1000 paar vrouwen- en
3000 paar kinderklompen en 15000 kilo sajet.
Spr. stolt voor do kosten voor den verkoop
door de gemeente te doen betalen.
Aldus wordt besloten.
34. Praeadvies op het adres van de Duur-
tecommissie uit de Leidsche Arbeidersbe
weging inzake de beschikbaarstelling van
brandhout tegen den kostenden prijs. (292)
Het praeadvies wordt goedgekeurd.
35. Praeadvies op het adres van de Duur
te commissie uit de Leidsche Arbeidersbe
weging, inzake de distributie van sajet, klom
pen, brandhout, petroleum en groenten en
het doen van mededeelingen omtrent do
levensmiddelen-voorziening. (191)
Alsvoren.
36. .Voorstel tot overbrenging van het
dienstjaar 1916 op dat van 1917 van de
benoodigde gelden voor de voldoening van
eenige onbetaald gebleven vorderingen en
tot voldoening van gelden uit den post „On
voorziene Uitgaven" voor 1917. (177 en, 208)
Het voorstc-T wordt goedgekeurd.
37. Rekening van de ontvangsten en uit
gaven der gemeente over het jaar 1916, met
inbegrip van die der Haarlemmervaart. (176)
De rokening wordt goedgekeurd, waarbij
de wethouders wordon geacht zicli van stem
ming te hebben onthouden.
Dc vergadering wordt hierop gesloten.
Vergadering van g i s t e r c n.
EXPORT-CENTRALE.
De hear KAPPEYNE VAN DE COPPELLO
kan zich het meeste vereenigen met het
standpunt, g'steren door den lieer Van Lan-
schót ingenomen. Uitvoerig behawhlt. spr.
het doel dezer export-centrale, n.l. om maat
regelen te nomen ter centraliseering van
het goederenverkeermet het buitenland.
Op de vraag, of wij dit doei zullen berei
ken, geeft dit ontwerp absoluut gepn ant
woord. Dit ontwerp geoft de geheels rege
ling van den in- en export in handen van do
Regeering en daartegen heeft spr. ern:t'ge
bezwaren. De strekking ei het doel van een
wet moeten duidelijk in die wet zijn uitge
drukt, en dit is hier geenszins het geval. Deze
wet maakt de' Regeering absoluut opper
machtig. Dit is geen grief tagen de Regee-
•ring, maar tegen dit ontwerp. Dit ontwerp
geeft een blanco-volmacht aan de Regee
ring en hiermede kan spr. niet meegaan, niet
om de personen, maar wegens de materie.
Do gansche in- en uitvoer mag niet gevoerd
worden door ministerieel© personen. Dit ont
werp heeft eenige overeenstemming mot eén
z.g. wassen neus. Spr. is het hier volkomen
eens met den heer Van Nic-rop. "Daarbij
komt nog, dat deze N. V., waarvan hier
sprake is, een zeer eigenaardige is, wat spr.
breedvoerig uiteenzet.
De principieel© bezwaren, welke spr. tegen
dit ontwerp heeft, gelden absoluut, niet "te
gen do personen van deze Regeering, en was
hier sprake van een noodzakelijkheid in
verband met de ernstige tijdsomstandighe
den, dan zou spr." over die bezwaren heen
stappen, maar van die noodzakelijkheid is
hem niets gebleken.
De heer COLIJN meent, dat deze Ka
mer, dit ontwerp, alhoewel onder zuchten
eu klagen, straks zal aanvaarden. Aan dit
ontwerp is ook een nationale kant en daar
door wordt het moeilijk alle' bezwaren in
het openbaar te uiten. Nu zegt de h.er Kap-
peyno wel, laat de Regeering dan in Comité-
Generaal alle bezwaren ophelderen, maar
dan meent spr., dat in dit stadium het mid
del erger zou zijn dan de kwaal. Dat men
niet kan zeggen, welke de uitkomsten zul
len zgn van dit ontwerp, is geen grief
tegen deze wet, maar alleen een grief tegen
de tijdsomstandigheden, waartegen wij ab
soluut onmachtig staan. Spr. geeft toe, dat
er veel bezwaren zijn, maar toch zal «spr.
zijn stem aan dit ontwerp niet onthouden,
ofschoon hij van meening is, dat wij met
dit ontwerp na den oorlog meer bereiken
zullen, dan tijdens den ons nog restenden
oorlogstgd. Op oeconomisch gebied zullen
wjj na den oorlog grootendeels afhankelijk
zijn van machtige naburen, en daarom juicht
spr. het toe, dat de Regeering in deze een
poging doet onze oeconomisc-he onafhanke
lijkheid zooveel mogelijk ia handhaven.
Spr. hoopt, dat, wanneer de Export-Cen
trale zal zijn ingericht, zg er naar zal
streven om zooveel mogelijk mot de N. O. T.
samen te werken.
De heer CREMER meent, dat het niet
mogelijk is, dat alle verplichtingen, welke
de Export-Centrale zal moeten nakomen, in
de wet worden neergelegd. De werkkring
van de Centrale, zooals die in de stukken
geschetst wordt, zal niet zoo alomvattend
zgn, als in deze Kamer wordt gevreesd.
Spr. meent, dat het noodig is, dat de
Regeering verantwoordelijk blijft voor de
Export-Centrale en dat deze verantwoorde
lijkheid nu ook voldoende vast staat. Van
een keurslijf, dat den handel zou worden
aangelegd, blijkt, volgens spr., uit niets;
althans het zal zoo wijd zijn, dat den han
del geen enkele belemmering wordt in den
weg gelegd. Bovendien, welke vrijheid heeft
thans onze handel en industrie en is deze
vrijheid afhankelijk van onze Regeering?
Juist door deze Export-Centrale zal de han
del, van het beetje vrijheid, welke hij nog
bezit, het meest nuttige gebruik kunnen
maken.
De heer POLAK bestrijdt de meendngen,
door den heer Kappeyne ontwikkeld. Onze
industneclen, zegt epr.kunnen met al
hun durf en energie mdets aanvangen. Bij
na alle takken van nijverheid hebben met
alle ried onoverkomelijke bezwaren te kam
pen, waardoor de uitoefening van het be
drijf zoo al niet onmogelijk, toch zeer moei
lijk worden gemaakt. In deze tijden ba
ten de Manchestersohe theorieën van den
heer Kappeyn© absoluut niets. In dezen
tijd moot. de Regeering de beschikking heb
ben over alle middelen om alle moeilijk
heden tot een minimum te reduceeren.
De heer POSTHUMA, Minister van
Landbouw, heeft met genoegen vernomen,
dat hot Regeoringobeleid tot nu too van
dien aard was, dat er geen reden aanwe
zig was de Regeering het vertrouwen te
om., i-udvMi. w.-.ü i'M c's-werp in zoo
rudmo mate aan de Sta ten-Generaal
wordt gevraagd.
De roden, waarom de N. O. T. niet aan
de Export-Centrale is verbonden, is een
voudig deze, dat de Regeering dit niet
mogelijk aoht, wat de Minister uitvoerig
uiteenzet. Da vendien, deze samenwerking
acht de Minister ook niet noodig.
Het hoofddoel van de Export-Centrale
zal zijn, hot verkrijgen van waren togen
waren. De maatregelen, (betreffende de
minimum-prijzen voor rogge en andere
gewassen zijn door spr. vastgesteld, na
ingewonnen advies van landbouwkundigen
en den thesaurier-generaal, omdat eener-
zijds den Landbouw niét te zwaai' zou wor
den belast, maar ook anderzijds van de
schatkist niet te veel mocht worden ge
vergd. Van een voorspiegeling van den
landbouw was dan ook absoluut geen spra
ke. Do ontstemming van cle boeren schuilt
voornamelijk hierin, dat dc voederprijzen
te hoog zijn.
Maar 't is noodig, dat alle grondstoffen
uitsluitend voor brood gebezigd worden,
en daarom kan men aan de boeren de rog
ge en tarwe niet laten, want er kan dan
.geen controle plaats hebben of deze yoor
geen andere doeleinden worden gebruikt*.
Dc boeren krijgen broodkaarten evenals
iedere andere burger en daar kunnen zij
geen enkel be>zwaar tegen hebben. Dat zij
hoogere prijzen moeten betalen voor het
afval voor veevoeder was noodzakelijk, al
kan spr. mededeelen, dat hij op dit «oogen-
blïk bezig is de prijzen te doen dalen.
Naar spr.'s overtuiging heeft (le boeren
stand in de laatste drie jaren niet geleden.
De Minister acht zich voldoende competent
om dit zonder blikken en blozen te zeggen.
Maar onder de boeren hserscht een soort agi
tatie tegen den Minister van Landbouw en
spr. zou den leiders van den landbouw wil
len waarschuwen: doet niet mee aan die
amokmakerg, als ge uw land werkelijk lief-
hebt.
Spr. komt er tegen op, dat hier in deze
Kamer het volk wordt voorgespiegeld, dat
wij brood genoeg zouden hebben, indien de
Minister van Landbouw maar genoeg wei
land wilde omzetten in bouwland. Met tal
van gegevens toonde spr. aan dat zulks ge
heel onmogelijk was.
-Wat betreft de vraag van den heer Van
Houten, deelt de Minister mede, dat hg al
leen bevoegd is consenten uit te geven,
maar dat de Export-Centrale heel go;d van
advies zal kannen dienen.
Tegenover den heer Kappeyne houdt spr.
vol* dat dit wetsontwerp in 's lands belang
noodzakelijk is, hetgeen de Minister aan de
hand van tal van gegevens uiteen zette. Van
vrijheid voor den handel is nu ook geen
sprake, terwijl tegen de dagelijks vermeer
derde moeilijkheden men wel geconcentreerd
moet optreden.
Op dé vraag of de Export-Centrale een
Regeeringsbureau is of niet, neemt de Re
geering hetzelfde standpunt in als dat do ar
den heer Colijn is ingenomen, n.l. dat in
sommige zaken betreffende de Export-Cen
trale het noodig kan 'zijn, dat de Regee
ring zich geheel terug trekt
Wat den invoer betreft, wil spr. wijzen
op de steenkool, waarvan in deze maand
Augustus slechts 1DD.000 H.L. is ingevoerd,
wat veel fee weinig is om zelfs in de behoeften
van een zeer beperkt verbruik te voorzien.
Spr. hoopt, dat men bij alle moeilijkheden,
die zich door de tijdsomstandigheden voor
doen, men maar niet altijd den minister van
landbouw de schuld moet geven.
De heer TREUB, Minister V3n Financiën,
meent, dat dit wetsontwerp in duidelijkheid
niets te wenschen overlaat. Het heelt spr.
bevreemd, dat de heer Kappeyne betoogde,
dat-de Regeering ni&t bevoegd was den Han
del te leiden. Het gaat hier niet om de vrij
heid van den Handel aan banden te leggen,
maar juist om wat door de belligerent© mo
gendheden van die vrijheid is overgebleven
zoo goed mogelijk te exploiteeren.
Ongetwijfeld geeft men de Regeering een
blanco volmacht en is de Regeering alleen
moreel tegenover het parlement reran'.wcor
delijk. De heer Co ijn heeft in dit opzicht op
de m es juis e wijze d' meeniag van de Re
geering vertolkt
Naar aanleiding van de opmerking van den
heer Van Nierop wil spr. opmerken, dat er
toch tal van naamlooze vennootschappen zijn,
wier besluiten goedgekeurd moeten worden
door de Regeering of vertegenwoordigers
der Regeering, Spr. verwijst naar het octrooi
van de Ned. Bank en toch zal de heer Van
Nierop niet durven beweren, lat de Ned'.
Bank een Staatsbank Is.
De vrees van den heer De Boer, dat de
wassende democratie misschien d.zo inrich
ting zou willen bestendigen, is geheel on
gegrond. Wanneer de wassende democratie
werkelijk een dergelijke inrichting zou wil
len, dan zou noch de heer de Boer noch
spr. of wie ook, dit kunnen verhinderen.
Over den duur dezer centrale wil spr. dit
zeggen, dat vooral den eersten tijd na den
oorlog de Export-Centrale onontbeerlijk zal
zgn. In dïo overgangsperiode naar normale
omstandigheden is het absoluut noodig, dat
de in- en export in een krachtige hand is,
om tegen de geconcentreerde actie der groo-
te buiten'andsche mogendheden krachtig op
te treden. Voldoende zal gezorgd worden,
dat alle belanghebbenden in de N. V. hun
stem kunnen doen hooren, en daarom zal
deze vennootschap beter voldoen dan een
inrichting zooals do heer De Boer voorstel
de, waarin alleen belanghebbenden van den
landbouw zitting hebben.
Wat de financieel© zijde betreft, meent
spr., dat hoe langer de oorlog duurt des te
meer do Centrale zal kosten. Maar als de
oorlog niet al te lang meer duurt zal men
met de 125 millioen er wel komen.
Wat betreft de steenkolen kan de Minis
ter mededeelen, dat men poogt om eon
kleinere hoeveelheid steenkolen te leveren
op langen termijn, waartegen wij ons zouden
verplichten maandegks en gr o'.er credtet
dan tot nu toe, toe tie staan. Maar spr. wil
hier eens nadrukkelijk vorklaren, dat zoo
lang hij Minister van Financiën is zulks nooit
gebeuren zal.
Het is nu juist liet doel der Centrale
een betere regeling te verkrijgen van liet
leveren yan waren tegen waren. Ten slotte'
komt spr. tegen de onjuiste beweringen
van den heer Vran Nierop op, die daardoor
onze positie tegenover het buitenland geeei
goed heeft gedaan. Als iemand als de heer
Van Nierop, die een financieele spec'aliteit
is, in het openbaar over den wisselkoers
spreekt, zooaLs hij gisteren heeft, gedaan,
dan kan zoo 'iets niet door den beugel. Spr.
moet dan ook den indruk, welken de afge
vaardigde gisteren gevestigd heef .neutrali
seeren. Hoe grooter de jnoeijjjke omstandig
heden zijn, hoe grooter de noodzakelijkheid
is om een krachtige economische eenheid
te vormen, want eendracht maakt Jnaeht.
Hierna vingen de replieken aao, waarna
de vergadering werd verdaagd tot 's avonds.
Aan de replieken namen deel de liccren
KAPPEYNE, VAN LANSCHOT DIE
PEN, VAN NIEROP en DE BOER.
De lieer VAN NIEROP wees op hofc zon
derlinge in «de rode van den lieer Kappeyne
die de wet zelf goed vindt, doch bezwaar
heeft tegen dc uitvoering.
Vervolgens .bestrijdt hij «de rede van den
Minister van Financiën. Hij betoogt, dat
het geen aangename gewaarwording zal
zijn voor de directeuren der Centrale, als
hun daden door de Minister gedesavoueerd
zullen worden. Het zal ook niet gemak
kelijk zijn, dat te doen, omdat de meer
derheid van de commissarissen Regeerings
personen zijn. Daarop heeft 9pr. de aan
dacht gevestigd, opdat nog wijziging zou
worden gebracht in de statuten, zoodat da
directeuren meer vrijheid krijgen. Hij
blijft van oordeel, dat het in het belang
van den exporthandel is, dat die obliga
tion een ruimere macht hebben. Vrees voor
speculatie acht spr. ongegrond; hij blijft
dus aandringen op opneming in de notee-
ring.
De MINISTER VAN LANDBOUW be
an tw'oordt de sp>rekers, Hij ontkent, ge
zegd te hebban, dat alles bij het oude
blijft.
Voor den komenden oogst zal de prijs
der rogge f 20 bedragen, een bewijs, dat
de Minister ook oog heeft voor de belan
gen van de boeren. Gaarne wil de Minis
ter trachten ten aanzien van het veevoe
der, iets moer te doen voor de kleine
boeren.
De MINISTER VAN FINANCIEN ant
woordt nog kort.
Hij geeft toe-, dat de centralisatie niet
volledig zal zijn.
Aan den heer Van Nierop zegt de Min-
allerrninst bedoeld te liobben onhoffelijk
te zijn.
De heer VAN NIEROP voert nog oven
het woord om een enkele opheldering te
geven.
Heb wetsontwerp komt in stemming en
wordt aangenomen met 21 tegen 4
stermanen.
Tegen de hoeren De Boer, Kappeyne
van de Coppello, Fokker en-Diepen.
VERSCHILLENDE WETSONTWERPEN.
"Aan de orde zijn de ontwerpenAanvul
ling en verhooging van het Xe Hoofdstuk
der Staatsbegrooténg voor 1917 (Kosten
verwerking afvalproducten tot veevoeder);
Wijziging der wet van 3 Augustus 1917 be
treffende verbod tot uit- en invoer van
sommige artikelen.
Beide ontwerpen worden z. h. sfc. g o e d-
gokeur d.
De vergadering wordt verdaagd tot Vrij
dagmorgen.
Benoemingen cn ontslag.
Do Commissie voor het Stedelijk Muse
um ,,De Lakenhal" bericht, dat dit jaar
aan de beurt van aftreding zijn, dc heeren
mr. J. A. F. Coebergh, A. L. Reiancrin-
ger en H. W. Fischer, terwijl er nog een
vacature in haar Commissie is ontstaan
door het overlijden van den heer mr. J.
Tli. C- Viruly.
Voor de opengevallen plaatsen beveelt
zij de volgende dubbeltallen aan
Vacature-mr. J. A. F. Coeborgh: lo. mr,
J. A. F. Coebergh en 2o, prof. dr. S. G..
de Vriea-
Vacature-A. L. Reimeringer: lo. A. L*.
Roimermger en 2o. mr. P. E. Briët.
Vaoature-H. W. Fisdherlo. H. W. Fi
scher en 2o. mr. A. van der Eist
Vacature-mr. J. Ui. C. Viruly: lo. F.
H. Yerster en 2o. dr. G. J. Boekenoogen.
Door B. en W. wordt voorgesteld, op
haar verzoek, met ingang van 1 Decem
ber, eervol ontslag te vcrleonen aan mej.
M. A. Hoeks, uit haar betrekking van on
derwijzeres aan de o. 1. s. 3de kl. No. 3.
Meer patiëntjes In het gesticht „Voorgeest".
Onder verwijzing naar een schrijven van
de Commissie van Beheer over de gestich
ten „Endegeest," „Voorgeest" en „Rliijn-
geest," geven B. en W. den Raad in over
weging, hum College te machtigen tot H.M.
de Koningin het verzoek te richten het
maximum aantal patiënten, dat. in de ver
schillende paviljoens van het krankzinni
gengesticht ,En«degee©t' met inbegrip van
de afdeeling voor jeugdige idioten „Voor
geest" blijvend mag worden verpleegd, te
vermeerderen met 18 (9 mannen en 9 vrou
wen) zulks met. introkking van het besluit,
waarbij tot 31 December 1917 werd toege
staan in elk der beide paviljoenen voor
jeugdige idioten 6 patiënten boven het
bepaalde maximum te verplegen.
Brandhout:
Mijnheer (ie Redacteur!
Door den drang der te voorziene brandstof-
fonschaarschte schaffen zich velen tijdig brand
hout aan, wat, op zichzelf genomen, een ver
standige maatregel is. Hoe men echter met
kwaliteit en soort bedrogen kan worden, bleek'
mij hedenavond-
De vorige weck trachtte men mij in schemer
donker het bestelde kwantum brandhout (eiken
hout) thuis te bezorgen. Gelukkig kon ik aau-
toonen, dat men inij daarmee verraste, zoodat
ik er nog geen plaat-s voor had kunnen maken.
Ik bepaalde nu echter hot uur van thuis
bezorgen zoodanig, dal hot daglicht mij bij de
beoordeeling gcon paten kon spelen.
En wat bleek toen? Dat van de hoeveelheid
eikenhout, die ik had besteld, nog geen 1/3 be
stond uit eiken, maar grootendeels uit grenen,
afkomstig van de afbraak eener yisschers-
schuit.
Door ouderdom en het veelvuldig teren Hael
dit hout .werkelijk aardig de kleur van eiken
hout en waren de stukken door een niot-dea-
kundige op het eerste gezicht en onbevooroor
deeld, daarvan niet te onderscheiden.
Men zij dus op zijn hoede, wil men niet voor
minstons de liolft aan waarde benadeeld
worden!
U, Mijnheer de Redacteur, beleefd danken-f
R. BIJKERK. 4,
Leiden, 29 Augustus.
