De Wereldktijg. Binnenland. Uit de Omstreken. Rechtzaken. SPORT. AGENDA VAN DE WEEK. Zondag! „Zomerzorg": Concert Harmonie-gezel- fcehaj> „Apollo'', uit Den Haag, 8 uur. Lammermarkt 36: Leger des Heils. Moe- 'dersdag. 's Morgens 7 en 10 uur: 'e avonds 8 nur. Haagscke Schouw: Legefr des Heiig: Open luchtmeeting. 3.30 uur. M' Dinsdag! „Den Burcht": Symphonieooncert Stafmu- aekkorps 4de Reg. Inf. 8 uur. Dagelijks: „Imgerlal-Theater", Stationsweg, avonds 8 uur. r Thalia Bioscope en Variété-Théater, Haar lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondags alleen 8 uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag óok 2 uur). Lm j 1 „Hollandia-Bioacoop", Ora«nj ©gracht. •Woensdag- en Z.iterdagnaindddag van 8 tot 4 en van B tot 7 nur. Dagelijks om 8 unr. Leidsche knnstclub „De Sphinx", Rapen- n" 81: Werkdagen van 1012 en van uur. 'a Zondags van 24 uur. Den Haag: „Scala", tot en met 31 Aug.: Openingsprogramma. 's Zondags matinée. 30 en 31 Aug. en 1 en 2 Sept, 's mor gens te tien uren, Concours Hip-pique op fcgoutrust", te 's-Gravenhage. -w WMrijden. 'WTRgSp? lantaarns deze week aansteken 8 20 uur. (Voilo Maan 1 Sept Zonsondergang 7.50 uur. Zonsopgang 6.10 uur. (Zomertijd). Hoog water to Katwijk Zondag: des voormiddage 8.39; dos namid dags 8.15. Maandag: des voormiddags 9.52; des namid dags 10.37, 4 20 c.M. verkregen en bleek te zijn opgevuld met pl.m. 500 K.G. rood katoengarens De geheele wagen was, zooals gebruikelijk bij veewagens, van binnen gewit, waardoor van bet aangebrachte scholwerk niets te zien was. Doordat een platokr was losgeraakt werd de taak ontdekt. Een streng onderzoek wordt ingesteld. êrosnten. Door de Rijkscommissie van Toezicht op Je Vcrecniging Groenten-Centrale is aan expor teurs, controleurs, verduurzamingsondernemin- gr-n en besturen van veilingsverecnigingen het volgende medegedeeld: Geto kool. Van heden af moot van de op 'de veilingen aangevoerde gele kool een hoeveelheid van 20 voor binnenlandsch verbruik worden geveild. Verbod tot het verduurzamen van koolblade ren, pccnlol enz. Het is den drogerij-, inzouterij- en anderen verduurzamingsondernemingon van 27 dezer af verboden, bladeren of afval van al le soorten kool en pee-.-, nero- en andere soorten lof te drogen, in te zouten of op andere wijze te verduurzamen. Alleen ten opzichte Yan bloem koolbladeren kan door do „Groenten-Centrale"* desgevraagd ontheffing van dit verbod worden verleend, mits do verduurzaming uitsluitend plaat9 hebbe om hei verduurzaamd product te" doen dienen als veevoeder. Turf prijzen. Door het Tweede Kamerlid, de heer Hu- genho-ltz, zijn aan den minister van Land- üouw, Handel en Nijverheid, de volgende vragen gesteld: lo. Is do minister bereid aan da Kamer mede te dealen of, en zoo ja, welk© maatre gelen hij heeft genomen of denkt te nemen, naar aanleiding van het adres in zake d© maximum-t-urfprijzen, door een commissie uit "een achfral plaatselijke vc-reenigingen in de' gem enle Wcstslel i_gwe;f, tot hem gericht in de maand Juli J.J. 2o. Welke maatregelen heeft de minister genomen of denkt jjij te nemen om de verscheping van turf uit de veenstreken zon der verder verwijl^te doen plaats hebben? Bioscoop on neutraliteit. In het Princes Theatèr te Rotterdam aan 'den Schiedamschenweg, zou gisteravond de film „Elzas Bevrijd" worden vertoond. D© zaal was stampvol, toen de directie kwam aankondigen, dat de vertooning niet door koA gaan, daar d© hoofdcommissaris deze ver boden had. In deze film geeft men een beeld van desa Elzas onder de Duitsche overheersching en de Elzas van 40 jaar geleden, toen het nog deel uitmaakte van Frankrijk. Daar de po litie bevreesd was voor demonstration, werd 'de opvoering in het openbaar verboden. Het verbod van de opvoering van „Elzas Be vrijd" wekte bij de talrijk© aanwezigen veel verontwaardiging. („Tel.") Paardenbrood. Op b,et verzoek van de Nederlandsche Ver eniging tot .bescherming van Dieren (V. D. B.) een gedeelte van de voor paarden be£ schikbare grondstoffen tot een voedzaam en 'deugdelijk paardenbrood te verw;?rken en dit te distribueeren onder controle dier veree- niging, heeft de Minister van Landbouw o.m. geantwoord, dat met medewerking der re- geering slechts één soort van paardenbrood wordt vervaardigd, waarover onverdeeld gun stig geoordeeld wordt, terwijl het geen zin had aan te nemen, dat° de distributie door particuliere vereenigingen beter zou geschie den dan door de bestaande rijksorganisatie. De V. D. B. heeft, naar aanleiding van dit antwoord, den Minister er op opmerk zaam gemaakt, dat o.m. paardenbrood van zeer inferieure kwaliteit in den handel wordt gebracht, waarvan de dood van vele paarden het gevolg was. j_ Militair© censuur. te- De territoriale bevelhebber tè Zwolle heefb ben geheim schrijven gezonden aan alle burgemeesters in zijn gebied, waarin wordt gelast, dat ieder, die een vergadering be leggen wil, een concert geven of ander© openbare bijeenkomsten organiseeren, regel recht a an den territorial en bevelhebber daar toe vergunning moet vragen ©n niet jneer aan -de burgerlijke autoriteiten. Het burgerlijk gezag wordt dus geheel uitgeschakeld. Ho© streng deze maatregel wordt toege past, mag blqken uit het volgend voorval; Op 22 Augustus wilde, fcooals meer ge beurt, het Doetinchem's Harmonie corps een volksconcert 'geven op het marktplein. Door een bestuurslid van dat corps werd, in verband met de bedoelde order, aan den territorialen bevelhebber telefonisch ge vraagd of dergelijke uitvoeringen daar ook' onder begrepen waren. Het antwoord luidde bevestigend en het bestuurslid kreeg tevens te hooien, "dat hier bij uitzondering nog verlof zou worden ge geven, maar dat voortaan zulke aanvragen niet telefonisch mochten worden gedaan, doch acht dagen te voren schriftelijk aange vraagd dienden te worden. i Een geïnterneerde machine. - Als een bijzonderheid zij medegedeeld, dat het te Elburg neergekomen Duitsche vlieg tuig, na geneutraliseerd te zijn, door de luitenant-vlieger Van Heyst op eigen kracht naar Soesterberg is gebracht Met de hem onbekende machine, maakte de koene vlieger een voorspoedig reisje. Slachten van rundvee. t te- De boeren in do Betuwe beginnen overal rundvee te slachten en uit te ponden voor 55 cent, dat ia 20 cent lager dan de prijs der slagers. Beperking van den treinenloop. De „Tel." meldt dat de aangekondigde beperking van den treinenloop op 22 Sep tember a.s. in werking zal treden, Het aan tal treinen zal tot 2/3 van het tegenwoordig aantal worden ingekrompen. carbid. Men schrijft uit Bameveld f Nu het gasverbruik zoo zeer beperkt is en petroleum in het geheel niet meer is te ver krijgen, hebben verschillende zakenmenschen alhier zich speciaal voor dit doel vervaar digde carbid-lampen aangeschaft, die' in het gebruik uitstekend voldoen. Sommigen heb ben voor den aanstaanden wipter reeds voor f 100 en meer carbid aangekocht. Cichorei. De minister van Landbouw, Nijverheid en Handel brengt ter algemeene kennis, dat, met het oog op den onzekeren aanvoer van koffie, alsmede wegens den geringeren ver bouw in 1917, do uitvoer van cichorei in be werkten of onbewerkten vorm niet in uit zicht gesteld kan worden. Belanghebbenden wordt in overweging gegeven, daarmede ernstig rekening te houden. Derrie-steken. Men schrijft uit Oud-Yossemeer Na de verkregen vergunninigen tot het graven van derrie in de Hont of Wester- schelde, in een groot deel van de mosselvloot die voor dien tijd deel nam aan do groot© actie om mosselzaad uit de Zuiderzee te halen, bezig met het steken van deze brand stof, waardoor wekelijks 800,000 it 1,(XX),000 K.G. dezer derrie als brandstof verkregen wordt. De prijzen.zijn f 3,50 a f 4. 50 per 1000 K. G. Dit derrie-steken herinnert weer aan het oudo bedrijf der Zeeuwen van ,c?ar- rinck-delven" in de dogen der talrijke zout- kecten. De Haagsclie café'e en lichtgebruik. De Commissie voor de Strafverordenin gen te 's-Gravenhago heeft, aangezien de raad den wensch had uitgesproken, het slui tingsuur van cafés van half één te vervroe gen tot elf uur, nagegaan welke bezuini ging dat zou geven voor het kolengebruik. Zij kwam t-ot de volgende cijferst w e e mud steenkolen voor de cafés, die gas goj bruiken, en eveneens t ,w e e m u d voor de inrichtingen, die electrisch verlicht zijn. Wel te verstaan, voor alle te zamen. In heel Den Haag. De Commissie stelt den Raad dan ook maar voor, alles bij .het oude te laten. Mi'. J. C. van Oven, opvolger van prof. Pet, aan de universiteit té Groningen, sjaï zijn ambt van hoogleeraar aanvaarden .met het uitspreken van een rede in de aula' vail die universiteit op Zaterdag 20 September, a.s. Prinses Juliana is gisternamiddag, ver gezeld* van freule Van de Poll en jhr. Stoopi, van Sosstdijk naar Scheveningesi terugge keerd. De Koningin-Moeder begeleidde dé Prinses tot de halte Soestdijk. Men schrijft aan de „N. R. Crt": Aan een militie-plichtige 'der lSchtiifg 1916 was op 20 Maart 1916 wegens li chaamsgebreken ontslag uit den dienst ver leend, van welk .ontslag hij een paspoort, ala bewijs in zijn bezit heeft. Van dit ontslag had blijkbaar de militaire administratie geen kennisgeving gedaan aan do betrokken auto riteiten, althans sedert geruimen tijd staat deze mililieplichtige als jleserteur gesigna leerd in het „Politieblad". Toevallig kwant dit eenige dagen geleden te zijner kennis. Hij stelde zich toen terstond in Verbinding niet zijn vroeger korps, met dit gevolg, dat hij zich daarbij dadelijk meest aanmelden en men hem sedert in dienst gehouden heeft, reeds gedurende 14 dagen. .Pf hij al zrjn paspoort toonde, waarin staat, dat hij we gens lichaamsgebreken uit den dienst ont slagen was, het hielp hem' niets. Ben lid der soeiaal-demorratische Kamer fractie heeft over dit geval een onderhoud toet den minister van oorlog gehad- Voor het Staatsexamen fot toelating aan de Universiteit zijn te Utrecht geëxa- taineerd 11 candidaten voor A' en 7 candi- 'daten voor B. Geslaagd zijn voor diploma A: A. Vermaas, ,W. A. Vos, P. J. J. M. Ade- toa, B. H. Vos, G. Sassen sn_A. C. Mjjn- lieff, en voor diploma B: H. B. Ainent, W. Cnoop Koopmans, J. H. P. Koetsier, J. Mie- idema, D. J. I. van den Oever en C. B. A. J. Franken. Het examen wordt voortgezet met' 5 candidaten. Na voortgezet examen zijn van do vorige groep nog geslaagd voor diploma A: A. M. H. Roothaart, J. J. Sweems en Ph. Ai, 'A. Steegh. B. en W: van Dordrecht doen den Raad het voorstel het aantal wethouders met één te vermeerderen en te brengen op vier. Nu het zielental is gestegen tot 51.682, de ge meente i s uitgebreid, de bemoeiingen der ge meente belangrijk zijn vermeerderd en de taak van en W. is verzwaard, achten B. én W: het .tijdstip aangebroken, óm' hét wethoudertal te vermeerderen. Als rector van het St.-Ignatius-Col- Iege té Amsterdam ia afgetreden de zeer- ëerw. pater M. A. van Everdingen S. J. en opgevolgd door den zeereerw. pater G. Steins, Bisschop S. J., die tot dusvBrre pre fect was aan hét St.-Willibrordus-College te Katwjjk-aan-den-Rijn. Op de begraafplaats „Het Huis Te Vraag" is gistermiddag het stoffelijk over schot ter aarde besteld van den Isten luite nant van het 4de regiment veldartillerie, H. Dooyewaard, dio dezer dagen bij" Oldebroek bij een vliegtocht om: het leven kwam. On danks storm en regenvlagen, waren .zeer, Vele belangstellenden op het kerkhof samen gekomen. Zoo waren aanwezig de commandant van bet 4de regiment veldartillerie, kolonel B. Storm va» 's-Gravesande, een deputatie van ófficieren en onderofficieren van het 4de regiment, alsmede eenige officieren van de luchtvaartafdee ing. Ook dé stellingcomman dant had zich. doen vertegenwoordigen. Aan de groeve, die door èen groot aan tal kransen en bloemstukken gedekt werd, veerde eerst de regimtntscoratoandanf, koloa nel Storm van 's-Gravesande, het woord. Na hem sprak kapitein Simon Thomas, Van del luchtvaar tafdeeling. Ben familielid danktel voor de laatste eer, den overledene bewezen. i .De> „St.-Crt." bevat de jftatuten yan 0e Nationale Boerenborg-Maatsehappg, te 's-Gravenhage. Het doel der vennootschap is de exploitatie der bevordering van beti land- en tuinbouwkrediet in den móest uit- gebreiden zin des woords. Kap. f 1.7)00.000; geplaatst £300.000. Commissarissen de hee- ren I. J. M. A. Bicker Caarten Jr., te Rot terdam; prof. mr. dr. I. B. Cohen, te Gro ningen; J. B. van Hall, te Hattum'; J. A'. van der Knaap, te Nieuweschans; C. I. Korte- weg, te Smilde; G. Kruyff, to Sassenheiny A. A. Nengerman, te De Biedt; mr. dr. P. !W. J. C. Snijder van WisSenkerke, te 's-Gra- vénhage; J. Stoffel, te Deventer; dir. G. 3'. van Ingen en jkhr. J. O. de Jong van Beek en Donk, beiden te 's-Gravenhage. UIT NED. OOST-INDIK, IjgEBES i Indië Weerbaar. De deputatie Indië Weerbaar is te Singa pore aangekomen. Het bericht in het „Bah Handelsblad" om trent de arrestatie van Abdoel Moeïs blijkt onjuist. („Tel.") HAZERSWOUDE. De „Sts.-Crt," bevat' <fó gowijzlgide sta tuten vwn de Elcctrisohe Kleiwaronfahriek „Werklust en Nijverheid", voorheen O. Filip- po en Zoon, alhier, bewilligd bij Kon. besluit vaaa 26 Juli 1917, met een kapitaal, groot f 300.000 verdeeld in 600 aandeden ieder groot f 500, waarvan 300 stuks zijn geplaatst. x Directeur is dc heer C. Filijrpo en commis sarissen zijn do heoren J. W. Eilippo, P. Boot' Pzn. en J. dc Graaf. Het dool der vennootschap la het fabricee- ren van en handel drijven in dakpannen, draineerhuizen, bloempotten, schoorsteen pot ten en verdere artikelen, uit klei vervaardigd en do handel in bouwmaterialen, alles in den ruimsten zin des woords. De heer A. Reyneveld, fen Kamerik, dio alhier op familiebezoek was, had het on geluk ter hoogte van de „Vier Heemskin deren" met paard en tilbury te Water te ge- Taken, waarbij het'dier, eigendom van den heer D. Reyneveld, van Koudekerk, ver dronk. ji i uu_i iaixl LEIDERDORP. |Wf-M -"P De Raad vergadert Dinsdagavond te halfaclit. De verkiezing .van een lid voor de Pro vinciale Staten, in plaats van den heter J. H. de Waal Malefijt, té Katwirjk, jg bepaald op' 25 September e.k. De stemming, zoo noodig, óp 4 en de herstemming op 11 October d.a.v. Door de politie alhier is tegen de 40- jarige vrohw van C. K., proces-verbaal opge maakt, wegens mishandéing van haar stief dochter. I-''.1. i II LEIDSOHEN DAM. Het bestuur der Vereeniging Groonten- ccnitrale heeft aanbesteed het maken van een afscheiding en hot houwen van twee jx>r- tieraloges. Laagste inschrijver was de heer J, Muis, te ,Voorburg voor f 16.690, LISSE, Tot folofomiato tiweodo klasse alhier is benoomid tmoj. M. A. Oostveen. .Voor de tweede maal in zteer korten tijd, is ds. Van Leeuwen, pred. bij de Ned.- Herv. Gem. alhier, beroepen naar elders, Want thans is hjj'beroepen te 's-Gravenland. N OORDWIJKERHOUT, i Tot ajdjunet-caminies ïer Socretario 'te Kerkrade <L.) is benoemd ide lieer J, van Go- ,tum, alhier, SASSENHEI'M, - 'W "V 7 Onze gemeente jheeft Vongunni.ng gekre- gen om do buitenplaatis „Rusthoff te ikoopen, Na enktelo dagen van zenuwachtige drukte is hek in de bipgm'bollonBtreek weer kalm geworden. Tiet wachten is nu op een volgende verscheping. iWASSEN AAR, Voor het examen bloemisterij, vanwege de Ned. Maatsahappij voor Tuinbouw en Plankunde," gehouden te Frederikeoord, zijn geslaagd de heeren C. B. Sijbeoma en A', Geurtzen, alhier, ZOETERWOUDE. - ■[-. I-, 1 De schapenwol fn deze gemeente, opge- voi-derd door het leger, heeft opgebracht f 10.147.80. Bij de veetelling is gebleken dat in deze gemeente aanwezig zijn 989 guste koeien, 84 stieren, S mestka'.vcren, 531 var kens van een slachtgewicht boven de 50 K.G. ;?t| r' KERKELIJKE BERICHTEN. R ij n s b u r g. Chr. Geref. Gem. Zondag morgen te tien en 's avonds te vijf uren, docent P. Lengkeek, van Den Haag. Ned.-Herv. Gem. Zondagmorgen te half- tien, ds. C. van iWijngaarden, van Voor schoten; 's avonds te vijf uren, da II D. Poot, yan Noordwjjkerhout. Sassonheim. Ned.-Herv. Gem. Zondag morgen te tien uren, dr. Pont, hoogleeraaj- te Utrecht LW ar mond. N^.-Herv. Gem, Zondag morgen te tien uren, ds. Rauws, zendings^ 'director te Oegstgeeat, 's avonds geen dienst. KANTONGERECHT TE ALPHEN. Wegens overtreding 'de* Leerplichtwet stond terecht J. R., te Boskoop. Zijn 'dochtertje, dat nqg tot April 1918 leer plichtig was, blijft voortdurend thuis. De va der deelde mede, 'dat zijn woning een uun gaans van de schoep verwijderd is. Nu had den zij geen brood genoeg, om het meisje voor 's middags mede te geven en "bet kind naar huis 'te laten komen, kan natuurlrfk niet 'door den grooten afstand. Daarom hadden zij bet kind maar thuisgehouden, doch nu Ifunnen zij meer "brood bekomen, zoo- dajt het meisje de school geregeld zal be zoeken. Eisch f 3 of 3 dagen. .Voor hetzelfde feit stond terecht P. O., te Boskoop. Zijn dochtertje is eveneens tot 'April 1918 leerplichtig. 0. was niet verschenen. Het hoofd der school merkte op, dat het wel nalatigheid der moeder zal zijn, want de vader is pltqd aan het werk. Eisch f S .of 3 dagen. H. B. en T. R., te.Ter-Aar, hebben gevischt in den Schelpenpolder. Bij een vo- rige zitting waren zij reeds gedagvaard, doch zij waren niet verschenen. Toen werd deze zaak uitgesteld, om een getuige te hooren. Deze, H- v. E, verklaarde,dat hij B. en R. had zien uisschon met dobbers. Eisch tegen elk f 10 of 10 dagen. Wegens .overtreding van de verordening op de Zondagswinkelsiuiting was S. bij een vorige zitting geverbaliseerd. Zijn dochter had pan een drietal jongens op Zondag verkocht. De politie-agent B. bevestigde zijn verbaal, zoodat de eisch luidde f 1 of 1 dag. Voor hetzelfde feit was V. geverbali seerd. Zijn huishoudster had op een Zon dag voor haar moeder aan haar vader een stuk chocolade meegegeven. Voor dit geval vroeg de kantonrechter vrijspraak, daar hier geen overtuigende bewijzen aanwezig zijn, dat de chocolade verkocht is. 'Op het Woubrugsche pad hoeft J. N. ge reden met zijn motorfiets, zonder nummer er op en zonder een rijwielbewijs bij zich te hebben. N. was niet verschenen. Den rijksveldwachter had hij echter medegedeeld, dat hij het verloren had. Eisch tweemaal f -2 .of tweeniaal 2 d. Het zoontje van C. v. V. te A" a r I a n- d er veen, bezoekt zelden de school. Zijn moeder, die weduwe is, deelde mede, dat zij haar kind thuis gehouden had om wat te verdienen. Doch nu is het ziek en kan de school niet bezoeken. De ambt vroeg in dit geval vrijspraak. Korfbal. HE Y'ERtRUHEN YAN ZONDAG. Morgen .vinden te "Amsterdam de eind- wedstrijden plaats van de „D. V. D.'-serie** wedstrijden, waarvoor èn „Fluks" èn „Vi tesse" zqn afgevallen. „Fluks", gaat echter naar Hordt deel nemen #an de wedstrijden van „O. K. K." Behalve „Fluks" zijn van do partij: Velox, 0. S. C. ft/A. L. O., Vitesse (K.), Dordt, 0. K. K.,Rozenburg en Spartaan, 't Is eén verzameling van zwakke broeders, waar onder „Fluks" do eenige sterke is, daar ook Haagsch „Vitesse" reeds lang zonder terrein, niet meer als erg gevaarlijk mag worden beschouwd. „Fluks" jnaakt dus een goede kans, de zilveren korf en hal voor de tweed© maal naar Leiden te brengen. KUNST, LETTEREN ENZ. 1 Mathijs Maris. De Lon/densche correspondent van de N. R. Ct." seint: Vel© bl'aden hier wijden lange artikelen aan het overlijden van Mathijs Maris. Zij weiden evenzxser uit over de waarde van zijn kunst als ovor dc fierheid waarmc hij pu bliciteit en geld verachtte. Slechts (heel weinig anensehn kenden Maris ook maar vam uiterlijk, zoo afgezonderd .was het leven dat hij vele jaren had geleid; maar hij was hijna ilegendiariscli geworden als de oude Meester die alleen leefde met zijn droo- mon en zijn kunst en 'die zijn Tug had toege keerd aan xie wereld van veilingen en kunst- koopens, die naar hij meende - 'kunste naars cnaar beneden halen. „Een kunstenaars-tragedie" zet 'de „Daily Telegraph'' boven het hoofdartikel, dat het blad aan den gestorven kunstenaar wijdt. i „De groote, kleine kunstenaar, die op een lijn zal worden .gesteld met den Delftsohen Vormeer, is in het verborgen en -heel arm gestorven schrijft de „Manchester Guar dian" „evenals liuysdael en Rembrandt.'2 Maris is gestorven in zijn bescheiden ka mers, in een arm© buurt van het noord-wes telijk ge-deolto van Londen. Hij zal Maandag; ■worden begraven op de begraafplaats van de Hampstead-wijk. Het Ensemble Solser en Hess©. ~r'~' Van 1 September af zal het HolJandseK Tooneelgezelschap, directie J. Langen aken. en P. Beubman, en hot „Ensemble Solser en Hesse", dir. P. Hesse, gecombineerd worde®' zoodat de voorstellingen voortaan onder den' gezclsehapsnaam „Ensemble Solser en Hcsse" zuilen plaats hebben, Van 1 September ai wordt er een tournée» door Nederland gemaakt met de succes-stuk ken: „Mooie Neel", „Ouwe Teun" en de „O,- w'ers van de Rozengracht". Aan' het ensemble zijn verbonden: de dan mes A. Langcnakcn, A. Hessc-Slauderof, Tine Beukman-v. d. Werf, Solser-Willemse, Greta Schley, Lena Kemper, Ooordes, Bla- - zer; en de heeren: P. Hesse, J. Langenaken^ P. Beukanan, Ko ïSprimbhuizen, HeLleman Huhn, Overbeeke, Mawritz Parser en anderen^ Kapelmeester H. Le Bon. Wie hongert Duitschland uit? r/ In eeD -hier te lande versohenen brochure, getiteld: „Wcr hungert Deutechlanid aus?'2 waarin de schrijver, blijkens don aan/hef ,yde opvakting van eenige buitenlandsche sociaal- domocraten oa'ot de houding van hun Duit sche kameraden" duidelijk wil maken, wordt' oen aan/val gedaan op de bewering der Duit- söhers dat liieraan de Engelischcn schuldig zijn. „Men vragc Söheideanann, op welken aand van vrede men zioh in de fabriekssteden van Duitschland voorbereidt, zegt de schrij ver. Ontzaglijk groove voorraden aan artike-* len zijn in de laatste acht maanden vervaar digd en worden nog vervaardigd. Artikelen, die gedurende den oorlog in Duitschland niet nam de mankt komen en niet uit Duitschland uitgevoerd mogen worden; artikelen, die met behulp van credietbankon worden aange maakt, onder voorwaarde, dat zij voor den grooten uitvoer van de toekomst na den oorlog zullen dienen. Dient dat tot nut en. voordcel van de socialistische „kameraden in het buitenland"? Moet dat vrede betee- kenon"? De fabrieke>n maken zoo wordt' verder verteld gebruik van den arbeid van „blanke Slaven" en dwangarbeiders, wier loon geregeld door de fabrikanten aan dc regee ring wordt afgodragen. Soheidemahn en zijn vrienden moesten „eenige echte socialisten, die sterk twijfelen aan de oprechtheid en eerlijkheid van de vredelievendheid van dj Duitsche socialisten" maar eens rondleiden in steden als Elherfeld, Barmen en Solingen. Om die fabrieken die voor den toekomst!- gon export werken, van oliën, vetten en grondstoffen te voorzien, worden aan het volk levensmiddelen onthouden. Visch, vleesch, molk, boter, aardappelen en vele an dere groenten, alle oliehoudende vruchten, koren, alles wordt aan hot volk onthouden en in oliën, vetten en chemicaliën veranderd, om zoowel die fabrieken als de munitic-fa-: brieken aan don gang te houden. Scheidein ann weet heel goed, dat millioo- nen tonnen van Duitsohland'e levcnsmid'de- leb in spiritus, oliën, vetten en grondstoffer voor. „tockomst-cxportfabrieken" en munitie fabrieken veranderd worden. „Deze toestand ia alleen mogelijk, omdat 't volk dom genoeg is, om aan de woorden van de Duitsche regee- ring ©n zuilko lieden als Scheidemann geloof- te schenken. Zulke lieden als hij hebben het al klaaT gespeeld, om in het openhaar tc ver klaren, dat do inbeslagneming van levens middelen ©r alleen toe dient, om de bevol king en de>n veestapel te voeden, vooral het vee, opdat dc bevolking melk en boter kan krijgen. En dé bevolking gelooft alles wat men haar diets maakt!" Wie wj.1 weten, wat er van den Duitschen aardappeloogst geworden is, moet maar eens aan den lieer Böitinger van de Chemische Fabriek Bayer vragen, hoevele tonnen aard appelen jaarlijks aan zijn fabriek verworkt worden. De Duitsche aardappeloogsten in de oor logsjaren hebben gemiddeld 54 millioen ton bedragen. Al8 men per hoofd aan de bevol king dagelijks lJ/= pond uitdeelde, zou men in het gehcol slechts 17.062.170 ton voor een bevolking van 70 millioen noodig hebben. In werkelijkheid worden slechts 15 millioen ver deeld. De rest is door de nijverheid verwerkt, Hoe moet men dc sc.liaa.rsehte aan suiker verklaren? Duitschland produceerde in 1915 1.500.000 ton suiker, in 1916 1.700.000 ton. Hot gemiddelde suikerverbruik v oor den oor-^ log, toen er geen verbod was, bedroog onge veer 1 millioen ton in hot jaar. Het suiker- verbruiik is hoo langer hoe meer beperkt, en in plaats dat Duitschland suiker uitvoert, laat het geweldige hoeveelheden uit Turkije en neutrale «tuten komen. Ook dit wijst op het feit, dat voel grootore hoeveelheden sui ker evenals andere levensmiddelen voor den aanmaak van munitie gebruikt worden dan vele mcnschcndeuken. De vischvangst, die in Geestemünde, Cux- liavctn, Altona enz. aankomt gaat direct naar het oonlogsburcau voor oliën en vetten, waar do viseh geheel ontvet wordt. De rest wordt in veevoeder veranderd, opdat het vee op zijn beurt tot venten, oliën, stearine en glycerine voor ontplofbare stóffen verwerkt kan wor den. Zelfs het vet uit 4e haringkoppen wordt ertoe verwerkt. Officieel en in hot openbaar is verklaard, dat de graanoogst in Duitschland in 1916 5 millioen ton meer heeft bodragen dan in liet vorige jaar. Daarom moet hij meer dan 27 millioen ton hebben opgeleverd. Voor de vendeeling van 1900 gram brood por week per - hoofd van de bevolking zou maar 6.83 3.793 ton noodig zijn geweesk Daar de regeer ing echter zooveel van den oogst voor technisch©

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1917 | | pagina 2