Nederland en de Oorlog.
LEIDSCH
DAGBLAD Maandag 13 Augustus. Tweedë'BlacL Anno 1917.
FEUILLETON.
Het vijfde wiel.
Per bijenvolk wordt hoogstens 7y£ K.G.
verstrekt. De suiker is verkrijgbaar yan
1 Augustus tot 1 November.
Gasdistributie.
Te Amsterdam is over de maand Juli
bijna 1.000.000 kub. M. gas meer verbruikt
dan dcor de Rijkskclendistributie was toe
gestaan.
Deze overschrijding zou in Augustus mce-
ten worden ingehaald. Dientengevolge is
voó-r deze maand slechts totaal beschik
baar 4.061.199 kub. M.
Over de eerste 10 dagen werd door de
gemeentogasfabrieken reeds afgeleverd
1.795.171 kub. M., zoodat vcor de nog res-
teerende dagen slechts 2.266.028 kub. M.
beschikbaar is.
De directeur der gasfabrieken raadt daar
om dringend aan, vooral de grootst moge
lijke zuinigheid te betrachten, om te voor
komen, dat de gaslevering zou moeten wor
den gestaakt.
Beschadigde zilverbons.
Het „Vad." schrijft:
We hebben 'n beschadigden zilverbon van
f 1 ontvangen. Dat gebeurt wel meer, niet
waar, want dit „wettig betaalmiddel" ziet
er vaak onooglijk uit en is soms niet met
een tang aan te raken. Maar in ons exem
plaar was een gat gebrand, niet groot en
ernstige brandschade had het papiertje niet
geleden. De serieletters en het nummer
bleven gespaard .het cijfer eveneens, het
eenige, dat ontbrak is een gedeelte van den
naam van den agent van het ministerie van
Financiën. Ziedaar de aangerichte schade.
Nu zou men denken dat dit bonnetje
makkelijk voor een heel exemplaar van een
gulden ingewisseld kon worden, maar de
agent van het ministerie van Financiën,
blijkbaar zoo kwaad, dat juist zijn naam
er uit gebrand is, deelde mede, dat
„slechts de helft ad f0.50 op dezen bon
wordt betaald, daar er slechts één liand-
teekening. op voorkomt Indien u echber,
zoo wordt ons verder medegedeeld, een re
kest aan den minister zendt, met inzen
ding van den bon, bestaat er kans, dat u
het geheel© bedrag vergoed krijgt"
Dit systeem van den agent van het mi
nisterie van Financiën 50 cent per naam
opent nieuwe verschieten. En de vraag
dringt zich op, of zijn naam inderdaad even
veel waard is als die van min. Yan Gyn.
Bovendien staat op ons exemplaar nog één
letter van zyn naam. Telt die niet mee?
Nieuwe itileggrocnte.
Te Bovenkarspel werd Vrijdag voor een
schuit vol bloemkoolbladeren f 50 betaald.
Vroeger worden deze vaak te water ge
worpen, waarvoor menigeen geldboete op
liep
4000 Dttitaclie kinderen.
Gedurende één maand tij (fa kwamen bij
Zovenaar minstens 4000 Duitoche kinderen
ons land binnen.
Petroleum voor cgfé's.
Zoolang er petroleum wordt gedistri
bueerd, zal voor café's, restaurants en kof
fiehuizen in ons land 50 pCt. worden ge
leverd van het kwantum wat in 1916 werd
verstrekt.
Hot mijnengevaar.
Gedurende do maand Juli zijn op onze
kust. aangetroffen S3 mijnen, nl. 77 En-
gelsche, 2 Duitsche en 9 onbekende.
In het geheel sedert, den oorlog zijn aan
getroffen 9194 mijnen, te woben1512 En-
gelsche, 65 Fransche, 271 Duitsche en 346
onbekende.
De bommen op Zierikzee.
De Engolscho regeering heeft, volgens do
„Avondp.", f 120,000 beschikbaar gesteld
voor vergoeding van de schade, bij het wer
pen van bommen door een Engolschen vlie
ger op Zierikzee veroorzaakt. De schade,
opgenomen door een lid van den raad-des-
kundige en den gemeente-bouwmeester, was
op f 80,000 geraamd.
Smokkelarij.
Twee paarden, komende voor de Utrecht-
sche paardenmarkt en bestemd voor frau-
duleuzen uitvoer naar Duitschland, zij gis
teren onder de naburige gemeente Wamel
door don rijksambtenaar aangehouden en
in beslag genomen.
I)e nlgcmceitc toestand.
Aan het westelijk front golft de strijd
heen en weer. Loopgraven gaan van de
eene hand in de aDdere en het gëheele resul
taat is, dat de Franschen bij St. Quentin
een vijftigtal meters zijn opgeschoten, vol
gens het Duitsohe bericht, 't kan dus wel
iets meer zijn en dat de Engolschen op den
rechteroever van de Steenbeek voorwaarts
rukken. Het betere weer heeft al dadelijk
meer actie gegeven. Over de beweging aan
het front in Vlaanderen wordt iets vernomen
in het volgende bericht uit Vlissmgcn aan
de ,,M. Ct." Dit luidt:
„Een prachtige Zondagmiddag is het en
aan *t strand te Vlissingen heersoht een
vroolijke drukte. Voor ons ruisoht de Schelde,
tot waar Zceuwseh-Vlaanderen met zijn
groenen dijk opduikt. Het is buitengewoon
helder weer. Als ik de Belgische kustlijn
volg, zie ik Knokke, de pier van Zccbrugge,
het pompstation van Duinbergen, de toren
van Bïankenbcrgc. Daar in de omgeving lig
gen Beieren, die in de gevechten bij Lange-
marek cn Bixsohootcn zware verliezen heb
ben geleden. Van een bataillon bleef 80 man
ongowond. Te Brugge zijn acht tien jarigen
aangekomen. Zij zullen de ledige plaatsen
innemen en wat hun wacht, dat verkondigt
ons weer het kanon. Den gansehen Zondag
huilt het. Nu, in den namiddag neemt 't ge
weld nog in kracht toe. Straks hooroD we
wellicht weer het roffelvuur, zooals liet Vrij
dag en gisteren in den avond ook uren klonk
en zelfs op "Walcheren de ramen deed trillen.
Do strijd in Vlaanderen woedt voort. Ge
wonden stroomen te Gent en Brugge toe.
Reeds veel bewoners van het ongelukkige
Rousselaerc moeten eindelijk in de laatste
dagen vertrokken. Men raag verwachten, dat
Rousselaere ook weldra tot de door de bur
gers ontruimde steden zal belmoren. Men
voorziet, dat er zeer hevig om dc stad gestre
den zal wórden, want haastig verbeteren de
Duitschers de werken langs Moorslede, om
Rousselaere heen, tusschen Hooglede en Gits,
voorbij Cortemarok en Thorhout, in de rich
ting van de kust. Wij behoeven wel niet te
vermolden, dat het natuurlijk weer burgers
zjjn, die den arbeid moeten verrichten."
De vliegers zijn blijkens alle berichten
druk aan het werk. De Duitschcrs hebben
weer eens een raid naar Engeland onderno
men. Daaromtrent vertelt ons het Engolsche
communiqué:
„Omstreeks kwart over vijven des namid
dags verscheen een eskader van circa twin
tig vijandelijke vliegtuigen op de hoogte van
Felixstowe. Zij volgden de kust tot Glacton,
waar het eskader zich splitste. Het cene ge-1
dcelte begaf zich naar Margate, waar bom
men werden geworpen. Het andere gedeelte
vloog over de kust en wierp bommen in de
streek van Southend. Berichten over de
slachtoffers en schade zijn nog niet ontvan
gen. Onze vliegers achtervolgden den vijand."
In liet oosten zijn de centralen weer wat
opgeschoten, al gaat 't dan ook niet snel
meer. De strijd heeft nu plaats aan het Roe-
meensche front en aansluitende deolen. Het
Duitsohe communiqué meldt hierover het
volgende:
„Ten zuiden van het Trotus-dal veroverden
de Duitsohe en Oostenrijksch-Hongaarsche
divisies de dominee.rende hoogte-stellingen
en het dorp Grozesoi.
Togen onze ten zuiden van het Ojtuz-dal
opdringende troepen bracht de vijand nieu
we strijdkrachten in het vuur, die in hun
vaak herhaalde, verbitterde tegen-aanvallen
zonder eenig resultaat verbloedden.
De gevochten ten noorden van Foesani
duren, voort. Tusschen dc Sereth en den
spoorweg naar Adjudul deden de Russen en
Roeunenicrs ook gisteren met sterke troe
penmachten aanvallen op onze linies. Geen
du/imbreocl grond ging verloren.
Ten westen van den spoorweg werd de vij
and door een krachtigen aanval van de Duit
sche troepen naar het noorden en noord
westen teruggedrongen. Hij leed bij vergecf-
eche tegenaanvallen zeor zware verliezen.
Sedert den 5en Augustus zijn op dit stryd-
tooneel meer dan 130 officieren en over de
6650 manschappen gevangen genomen. Ver
der werden 13 kanonnen en 01 machine-ge
weren buitgemaakt.
Van de Seret/h tot den Donau nam de ar-i
tillcrïe-bedrijvigheïd, vergeleken bij den
vorigen dag belangrijk toe. Aan de Busau]-
monding werd een aanval der Russen afge
slagen."'
Over het verloop van den strijd hebben
Roemenen en Russen dus nog geen reden te
vreden te zijn.
Korniloff werkt snel aan de reorganisatie
van het leger. Met Tercstjenko is hij tot over
eenstemming gekomen en hij heeft onbe
perkte volmacht voor de reorganisatie. Do
alle hoogere commando's toegevoegde poli
tieke commissies van controle zijn opgehe
ven. De onbeperkte commando-bevoegdheid
der bevelhebbers is hersteld. Den soldaten-
commissies is belet invloed te oefenen op de
besluiten der bevelhebbers. Op het oogen-
bLik werken ongeveer 800 politiek betrouw-
bare en door Keronski zelf gekozen leder
der arbeiders- on soldatenraden aan het front
om de manschappen te bewerken.
De anarchistische propaganda onder het wei
nig ontwikkelde deel der natie, die de geweldige
ontwrichting van leger en staat tengevolge had-
heeft voor hou, die voor radicale verbeteringen
zijn. dus al slechte gevolgen gehad.
Er gaat door de goheele revolutionnaire peri
een oproep lot het volk om het leger weer z'n
gevechtswaarde terug te geven Do artikelen zijn
in vurige bewoordingen gesteld. Het uitvoerend
comité van den soviet kamt ook met een oproep
om met alle middelen den terugtocht tot staan
te brengen.
Is weer het oude liedje van het kalf en de
put. En zoo durven mi dc meer rcactionnairé
elementen zich vrij tc uiten, waartoe ze tot voer
een paar weken stellig den moed niet zouden
hebben gehad. De .,N. R. Ct." verneemt uit
Stockholm, dat den dorden Augustus een par
ticuliere zifting va.n de Doema is bijeengeroepen
door Rodzianko.
Poorisjkewitsj en Maslemkof, die sedert liet
uitbreken van de revolutie zoek waren, alsmede,
maar in zachtoren vorm, Miljoekof spoorden >le
regeering aan den Raad van Afgevaardigden
van Arbeiders en Soldaten te negeeren, geheel
op de Doema te steunen en de troonsbestijging
vail Michael, den broeder van den tsaar, die in
dertijd tot regent is uitgeroepen, tc beverderen.
Daags te voren bad een vergadering van Pe-
trogradschc officieren denzelfden eisch gefor
muleerd.
Nu mag men aannemen, dal deze regeering
hiervoor en bovenal voor de troonsbestijging
weinig zal gevoelen, maar vast staat, dat de
beweging van Lenin c.s. de macht van de ar
beiders heeft verminderd.
Het comité voor nationale defensie heeft een
zeer belangrijk wetsontwerp aangenomen, dat
door een bijzonder? commissie uitgewerkt is.
Iri deze wet wordt bepaald, dat personen, die
met militair gezag bekleed worden en uitgebrei
de rechten zullen genieten, naar de fabrieken
zullen werden gezonden.
Zij zullen belast worden met het regelen der
betrekkingen tusschen arbeiders en v erkgevera
en zullen het recht hebben salarissen vast ie
stellen on arbeiders, employe's en lager admini
stratief personeel te ontslaan. Zoo noódig zullen
zij Yan de militaire macht gebruik kunnen ma
ken en overtreders van deze wet voor het ge
recht brengen.
Bovendien zullen do fabrieken, die voor de na
tionale verdediging werken, voorkeur genieten
bij de ontvangst van brandstoffen, metalen en
ander ruw materiaal.
In Engeland heeft Neville Chamberlain, de
man, wien het vorig jaar was opgedragen de a
nation alen dienst te organisecren, ontslag geno
men. De reden wordt nog niet gemold.
Uit Zwitserland komt een sensationeel nieuw
tje, waarvan reeds gemold wordt, dat er te Lon
den niets bekend is.
Het „Berner Tagoblatt" wed mede te declen.
dat Poincaré don minister-president Ribot zou
hebben meegedeeld, dat hij van plan is af te
treden. Ribot zou na beraadslaging met de mi
nisters. don president der republiek verzocht
hebben, de aangelegenheid tot het weer bijeen
komen van de Kamer te laten rusten
Geheel in do lijn van vorige berichten is, dat
Wolff tegenspreekt, dat aan Duitschland het ul
timatum van Oostenrijk aan Servië, zooals nu
weer Take Jonoscu beweert, bekend was. Al
leen zij hierbij opgemerkt, dat in 't begin van
den oorlog men nooit dergelijke mcdedeelingen
tegensprak.
De marine-attaché van Japan tc Londen deelt
mee, dal wederom nieuwe eenheden van dc Ja-
pansche vloot zich hebben gevoegd bij de zce-
strijdkrachlen der geallieerden.
f
UIT 0N8 LAND.
Ho© onze aardappelen over dc grenzeu gaan.
Men schrijft ons:
- Het heeft menigeen verbaasd en vermoe
delijk de regiering zelf ook, dat wij dit
ivoorjaar zoo spoedig zonder aardappelen
•kwamen te zitten. Men heeft het t£n slotte
Vnaar op den misoogst efr op de strenge
'jyorst geschoven. Ingewijden wisten echter
wel beter. De van rijkswege voorgeschre-
cvien bepalingen omtrent den uitvoer wer-
jden op handige wijze ontdoken. De rijks-
jöontroleurs zullen het foefje, dat de ex
porteurs in toepassing brachten, wel heb-
pón gekend, doch hebben het oogluikend toe
gelaten.
i Wy willen nu intijds daartegen waar
schuwen, anders gaat het weer den zelfden
)weg op en moet onze eigen bevolking in
iden a. s. winder weder fc>fechte fabrieks
aardappelen eten, om ten slotte, als men
Üenkt, dat eerst de goeie soorten aan de
|J>eurt zullen komen, te moeten ervaren,
Hat ze er niet meer zijn.
En dit zou ons in den volgenden winter,
iwanneer het nog veel meer zal spannen
jflan een jaar te voren, al zeer slecht te
Spas komen. Het zou onverantwoordelijk zijn
'tévens, nu de oogst overvloedig belooft te
:*yn en de kwaliteit puik, dat wij zelf van
'.flit gewild en uitnemend volksvoeisel zou
den worden beroofd, enkel om de zakken
ider verbouwers en lnoer nog die der ex
porteurs te spekken, menschen, die in de-
zen oorlogstijd toch reeds zulke goede za-
iken maakten.
Zie hier boe het toegaat- De regeering
Schrijft voor, dat 50 pCt. voor het binnen
land moet Worden geveild, 25 pCt. voor
Duitschland en 25 pCt. voor Engeland.
Men gaat nu als vólgt te werk. Een han-
idelaar of bouwer veilt in Lriden bijv. 400
H.L. aardappelen. 200 H.L. worden voor
het binnenland geveild. Dat is dus in orde.
Doch de handelaar, die deze 200 H.L.
kocht, zendt ze, door middel van een tus-
Bchenpersoon naar een andere veiling, bijv.
ïfcijnsburg. Weer wordt van de partij 50
|>Ct. voor hete binnen! and geveild en de rest
róo&r het buitenland. Er blijft daardoor voor
het binnenland slechts 100 H.L. over. Her
haalt men het foefje nog eens, bijv. in
Katwijk, waarvoor men natuurlijk zijn man
netje wel vindt, dan blijven er voor de
jbinnenlandsche consumptie slechts 50 H.L.
over. En men kan het zaakje voortzetten,
zoolang men wilt- Deze praktijk bopaalt zich
trouwens niet alleen tot heb artikel aard
appelen. Ook piet de groenten wordt op
Jdezclfde manier gezwendeld. Men zij dus
gewaarschuwd. Er staan groote belangen
op het spel.
Gasdistributie 5
Te Amersfoort is met aanvang van hoden,
Maandag, de gaslevering der gemeentelijke
fabriek stopgezet tussohen 3 en 9 uur des
ha middags.
Misleiding vau Duitsche deserteurs.
Do „Tel-" schrijft:
Wij hadden dezer dagen een onderhoud
snot een Divi'tsch sooiaad-democlranJt, $en
heer Manster, die voor een paar maan
den to Amsterdam een revolutionnair-
Booialistisoh weekblad „Der Kampf",
heeft opgericht, dat onclor zijn redactie
Verschijnt en waarin kortgeleden gespro
ken werd over een organisatie van stilxe
verklikkers, die te Amsterdam zou be
staan, met het doel, Duitsche deserteurs
onder valsche voorspiegelingen naar hun
vaderland to lojcken.
"Weet u stellig, dab er zuJk een orga
nisatie te Amsterdam bestaat? vroegen
wij hem-
1 Ik krijg dagelijks oen aantal bezoe
ken an brieven van deserteurs, die mij
vertollen, hoe men hen onder valsch voor
wendsel nadert, vriendschap met hen
traoho te sluiten- en vervolgens poogt,
hen over de grens te lokken antwoordde
do hoer Minster. Het centrum van dit
bedrijf vindt go in de Warmoesstraat,
met zijn tall'ooze Duitsohe logementen en
café's. Aan het hoofd van den dienst
f door
BEATRICE HERON MAXWELL en
FLORENCE E. EASTWICK.
Naar het Engelsch.
87)
Mevrouw Prielham keek heel gowoon. op
Van de lijst van wiltegoederen-uitverkoop,
die zij zat te bestudeoren, en beduidde zonder
'de lijst weg te leggen, op die manier, dat zij
bereid was naar hom te luisteren, mits zijn
mededeeling niet te veel tijd nam.
..Hot is een brief van Hassall. Hij schrijft:
„"Wat ik u heb te mchlon is mij al weder eea
overtuigend bewijs van de directe tusschenkomst
.van den Almachtige in menschelijko zaken"; een
'gebeeïsverhoornig, die aanduidt hoe wij geleid
worden in onze begoerle, om andoren, die m
moeilijkheid verkeeren, bij te staan. Toen ik af-
scheid van u nam met'de belofte, dat ik u on
'do uwen in mijn gebed gedachtig zou wezen,
dacht ik weinig, dat ik den dunnen draad, die
ons bevrijden zou uit dit net van verslagenheid,
reeds in handen had Dat ik ruilde met Butler,
om in B islol zijn meer inspannenden arbeid
©ver to nemen, terwijl hij betrekkelijke rust zou
vinden in mijn kleine, kalme gemeente, was niets
dan een vriendschappelijke (laad, ter wille van
bercralieen. Ifij gaf mij oen lijst van zijn arme
gemeenteleden, die hij meer bepaald aan mijn
zorg aanbeval, en daarbij een aanteekening, wat
ij speciaal noodig hadden. Ik las die lijst door,
'den eoï.vten avor d na mijn aankomst, en u I;e-
gT'jpt mijn verbazing, toen bijna de eerste naam,
staan zekere Bruchhaus, Steiner, Van
Rijn en de Duitsche „Kriminalkommis-
sar." Wolters. Het kantoor van Van Rijn
ds gevestigd op de Heerengracht. "35- dat
van Bruchhaus op den O.Z. Voorburg
wal 97, terwijl Wolters op de Ceintuur
baan 223 woont*
Onze zegsman verzekerde ons, dat Wol
ters en Van Rijn zich laten helpen door
een aantal van aan hen ondergeschikte
mannende heer Minster noemde ons de
namen von Essen, Frïebe (ook wel Riebe
gehecten), Mom en Joseph Braff. Op
onze vraag- hoe deze heeren te werk gaan
vertelde hij ons tal van voorbeelden, die
hem ter kennis varen gekomen.
In de eerste plaats trachten zij te we
ten te komen) wie de deserteurs hebben
geholpen bij hun vlucht hierheen; de na
men van de helpers worden vervolgens
aan de Duitsche overheid overgebracht-
Volgens onzen zegsman bestaat te Rot
terdam voor de opsporing van deze namen
oen centrale* die in alle belangrijke ge
meenten agenten heeft.
Een middel, waarvan deze agenten zich
veelal bedienen, bestaat in hot aaübod,
om voor de d-esertenrs brieven naar
Duitschland te brengen.
Den eersten keer bezorgen zé die soms
inderdaad, om'den deserteurs den moed
te geven, een tweede maal openhartiger
te schrijvenmaar dan worden de brieven
ook zeker aan de Duitsche autoriteiten
overgeleverd?
Is het chis tevens gemunt op de helpers
van de deserteurs, nog grooter jacht ma
ken dc stille verklikkers op de deser
tours zelf. Zc houden er verschillende
middelen op na, om dezen zoo ver te
krijgen- dat ze zich buiten Nederlandsch
gebied begeven en in handen van de
Duitsche grenswacht vallen Het meest
gebruikelijke middel is, de deserteurs,
die gewoonlijk in grooten geldnood ver-
ke'eren, aan bet smokkelen te krijgen. Al
licht, dat ze hen zóó in Duitsdhe handen
spelen. Ook doen zo zich wel voor als
agenten van oen Ententestaatze bieden
den niets vermoedenden desorteiirs dan
groote geldsommen aan, om iii Duitsch
land monsters van kruit- te gaan halen,
of med?deelingen te doen over troepen
bewegingen- Ze bieden zelfs wel- aan, mee
te gaan, om het ongevaarlijke van de
expeditie aan to toonen- Natuurlijk met
hét gevolg, dat ze zelf terugkeeren en
hun slachtoffers in Duitsche handen ach
terlaten.
Om het vertrouwen van de Duitsche
deserteurs te winnen, zoo vervolgde onze
zegsman, hebben de speurders zelfs wel
don treurigen moed, te vertellen, dat ze
zelf al eens door spionnen naar
Duitschland zijn gelokthun slachtoffers
gelooven dan natuurlijk eerder wat hun
„weldoeners" hun-op do mouw spelden.
De hoer Minster verzekerde ons ten
slote, dat niet alleon te Amsterdam, maar
ook in andere steden de Duitsohe spion
nen zich ophouden.
Zooals reeds gezegd, wordt te Rotter
dam nagespeurd, wie de deserteurs heb
ben helpen ontvluchten een helpster van
deze centrale is, volgens onzen zegsman,
do firma Jansen Ulbridh, Burgemeester
Meineszlaan 66, en volgens hem- is ook
het z.g. „Passbureau", aan de Badhuis
laan te Sciheventingen, niet andei's dan
een bureau tot misleiding van deserteurs.
Branduetels naar Dnitschiand.
In de pmgeving van Hindeloopen wor
den tegenwoordig brandnetels voor uitvoer
naar Duitschland opgekocht De oudste wor
den het duurste betaald.
Accijnsvrije suiker voor bijenhouders.
De Vereeniging tot bevordering der bij
enteelt in Nederland deelt mede, dat door
de regering aan de Vereeniging tot be
vordering der bijenteelt in Nederland we
derom vrijdom van suikeraccijns voor
225.000 K.G. is toegestaan en men ter
verkrijging dezer suiker zich heeft te wen-
den tot den secretaris der vereeniging voor
I bijenteelt den Jh'oer W. A. van, Os, Louisa-
i laan 12, te Apeldoorn.
waar mijn oog op viel, was die van juffrouw
George Bainton, diep bedroefd over den moord
op haar dochter."
„Juffrouw Georgo Bainton!" De uitverkoop-
lijst fladderde op den grond uit mevrouw Prid-
ham's handen. Van het raam, waar zij voor
stond, kwam zij naar haar man en leunde over
zijn schouder om den brief te lezen, terwijl hij
voorlas, na zijn stem door een kuchje helder
heid gegeven tc hebben: „Is het niet meer dan
louter toeval, dat ik hier onverwachts moest
komen van do plaats, waar Lisbeth Bainton ge
dood werd, on mot do geestelijke vertroosting te
worden belast van haar beroofde moeder? God
heeft mij hierheen geleid tot Zijn oogmerk, als
het onbewust werktuig van Zijn wil, zooals gij
ten volle begrijpen zult, wanneer ik verder ver
tel.
Ik ben vanmorgen een bezoek gaan brengen
aan de weduwe Gcorg Bainton; zij leeft in ar
moedige omstandigheden, ondersteund door haar
Zo on, een jongmensch van vijf en twintig jaar,
die werk*, op de werf. Zij was eerst uiteret stil
zwijgend, totdat ik haar vertelde, dat ik haar
dochter ontmoet- had en den lijkdienst voor haar
gehouden had, die door haar zoon werd bijge
woond Zij is een yrouw met een wonderlijke
zelfbehecrsching; zij stortte alleen enkele tranen,
toen zij van hiar dioofheid sprak en zichzelf
verwee\ dal zij hot meisjo had toegestaan uit
huis te gaan om voor haar grootmoeder te zor
gen Ze ?ei: „Hel scheen toen onze plicht, dat
te doen; maar hel was een stil plaatsje om te
wonen vcor een jong meisje en ik maak er mij
zelf een vorwijt van, dat ik mijn toestemming
gegeven heb."
Toen bespraken wij het geheimzinnige van hot
geval; ik vroeg cf Lizbelh een verloofde had of
eeu bewonderaar, dio misschien jaloersch waa
op zulk een mooi meisje.
T0 uioodcr zei: „Neen, wij hebben altijd óp
ons zelf geleefd en Liz gaf niet om de soort jon
ge mannen, die zij hier ontmoette. Ik moedigde
mijn zoon nooit aan om kameraden mee naar
huis to brengen; het iï ccd ruw soort mannen,
die aan de dokkcD werken, en wij hebben bete
re dagen gekend; daarom had ik liever niet,
dat mijn dochter omging met zulk slag van
menschen!"
Ik drukte weder mijn bevreemding uit, dat
zulk een mooi meisje niet meer geschikte be
wonderaars had, en toen gaf juffrouw Bainton
scLccrvoelend toe, dat or één man was ge
weest, een zeeman die heel bevriend was
gewrrden met haar zoon, ongeveer een jaar ta
voren, en die verscheiden keeren met hom mee
was komen thee drinken. Ze zei, dat ze zijn
naam liever niet noemen wilde, en voegde er
hij- „Hij maakte Liz complimentjes, zooals iede
re zeeman zou doen. Hij had veel gereisd en
was heel onderhoudend; maar wij dachten niot
veel over hem totdal hij afscheid kwam nemen
Toen sprak hij ronduit met mijn dochter, in te-
gonwoordigheid van mijn zoon en van mij; hij
zei, dat hij haar liefhad .on hard wou werken
pm haar een goed tehuis te bezorgen, als hij te
rug kwam en zij op hem wachten wou. Liz ant
woordde, dat zij in 't geheel niet over trouwen
dacht, en zoo scheidden zij van elkaar, heel
vriendschappelijk. Den volgenden dag kwam or
over de post een ring: blauwe vergeet-mij-nietjes
er op, maar geen woord er bij, wie hem gezon
den had. Zij vermoedde, dat hij van den vriend
van mijn zoon kwam, maar hij was vertrokken,
zij kon hem dus niet terug zenden r en zij
vroeg of ik' Hom wegleggen wou. Ik heb dion
ring nog.-
Toen vroeg ik of juffrouw Bainton mij dion
man kon beschrijven. Hot was een zware, groo
te man, donker en met zwarte oogen, een' jolige
man, die altijd, grappen had. en_ heel gul waé
yoor zijn_vrienden zoo verleide haar zoop rrf
hij betaalde hun vertering en zoo meer. Zij
meende, dat haar zoon een portret had, waar
hij ook op stond, een groepje met do rest van
het scheepsvolk, dat naar het Oosten ging. Ik
vroeg of ze het mij wou laten zien, maar toen
begon zij plotseling lont te ruiken en ze vroeg
of ik niet zou oververtellen wat zij gezegd had.
daar haar zoon haar verboden had er over te
sproken. Hij had gezegd: „Wij hebben liever
niet, dat iemand over onze zaken praat, en
Yooral niet in verband met mijn arme L'iz
„Dit alles schijnt mij toe, afdoende te wijzen
op de beweegreden tot de misdaad. U heeft
mijzelf verteld, dat u dat merkwaardige Chi-
neescho mes gekocht hebt van een zeeman, od
daar vinden wij do verbindende schakel een
zeeman minnaar, die naar het Oosten ging,
nadat hij het meisje een ring had gezonden. Er
kon geen twijfel aan zijn, dat hij, in het land
teruggekomen, haar gevolgd i3 naar de plaats,
waar zij woonde. De geruchten zeggen, dat zij
een bewonderaar had, een heer en daar zijn
dadelijk de hartstochten ontwaakt, als de twee
mannen met elkaar in aanraking komen.
Ik zend u deze mïdcdeoling, waarvan u ge
bruik kunt maken zooals ge verkiest, wetende,
hoezeer gij en uw heele familie onder het geval
geleden hebt. Een duistere wolk heeft gehangen
over uw huis, die God in Zijn barmhartigheid
zal verdrijven. Hij zal het licht van vreugde en
blijdschap tot u doen wederkeeren.
Met de vriendelijke* groeten aan uw vrouw en
dochters,
Hoogachtend,
V JOHN HASSALI -
Mijnheer Pridham vouwde den brief toe en
stok hem in het couvert; zijn handen beefden
en hij was niet in staat te spreken. Maar zijn
vrouw kon woorden vinden, om haar eerste >s-
dachten uit te spreken. „En er gijn menschep
die hebben durven denken, dat onze jongen
eenig aandeel had in deze snoode misdaad. Ho
ratio, je moet je dadelijk beijveren om dien ma
troos tc zoeken cn hem zijn verdiende loon te
bezorgen Spaar geen onkosten."
Eonigszins verstoord stond hij ®p. ..Ben ik een
man, die kosten zou sparen, om onzen naam
van do geringste verdenking te zuiveren9
Maar hoe kan ik met geld den rechten man zijn
verdiende loon bezorgen? De politie heeft dc hoe-
Ie provincie afgezocht, om eenige verklaring 'e
zoeken. Hij is zeker dadelijk heengegaan, nadat
hij het mes verkocht heeft, anders had iemand
hem toch zeker gezien en geweten, dat hij hier
was."
„Dat is nog niet zoo noodig. Zulke menschen
kunnen heel slim zijn. De politie moet van vo
ren af aan beginnen. Maar daar komen de meis
jes het grasveld over. Wij zullen er haar niets
van vertollen."
„Waarom niet? Wij hebben geen reden er
zoo geheimzinnig mee tc zijn. Hoe meer het be
sproken wordt, hoe beter voor ons, Selina."
Mijnheer Pridham keek zijn andere brieven
in, zonder er zijn gedachten hij te hebben; maar
nu deed hij een uitroep liooren en scheurde eon
brief open. Zijn vrouw ging naar het raam, ooa
haar dochters terug te houden, om haar onder
houd niet te verstoren. Toen hoorde zij een luid,
opgewonden „Hallo" en keek om. Daar zag zij
den heer Pridham zitten met een opgewonden,
blozend gezicht. „Een ongeluk, maar ook oen
geluk komt nooit olleenl Eindelijk is het geko
men waar ik mij zooveel moeite voor gege
ven heb eu voor heb gezwoegd en nu is h<4:
als een vrucht uil de Doode Zee, bitter van
smaak."
„Wat is gekomen, Horatio?"
(Wordt vervoigdjk
