A
Gemeenteraad van Leiden.
Eerste Kamer.
Gapzondesi.
Ho Nionwcfo Dameshoeden zijn steeds in
iDCtlWhlK onze SaIons geëxposeerd.
H. A. TIMMERMAN Holl.. Nieuwe-Rijn 1£.
AGENDA VAN DE WEEK.
Dondcrdai*:
Leidsch ^Volkshuis: Voordrachtavond. S.80
Uur.
Rijnsburg, hij J. J. Yerbrce: Alg. leden-
verg. „Ver. Veiling Tuinboinv-productcn."
Vrijdag
Rotterdam: Opening Bloemententoonstel
ling in de Diergaarde. 2 uur.
Zaterdag:
Stadszaal (Foyer): Slotbal van den heer S.
P. Wielinga,
Zondag:
Leidsche Schouwburg: L. T.Ar. „Jacob
Cats". S uur.
„Zomerzorg"Propaganda-leestavond
,.Ned. Ver. tot Afschalfing van Alcohol
houdende Dranken".
Dagelijks:
„Imperial-Theater", Stationsweg, 's avonds
8 uur.
Thalia BioseGpe on Variété-Théater, Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondags alleen
S uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
..Hollandia-hioseoop", Oranjegracht. 8 uur.
(Woensdag- en Zaterdagmiddag ook 2 en
5 uur).
Tot en met 27 April: Tentoonstelling van
eisen het Volkshuis van 710 uur.
Van 26 tot en met 20 April in de Am
bachtsschool tentoonstelling van teekenmgen
en werkstukken en van verlotingsvoorwer-
pc-n, van 912 en 21 uur (Zondag van
14 uur).
Van 27 tot en met 00 April: Rationale
llloemêntentoonEtclliDg in de Diergaarde te
Rotterdam, van 10 tot 5 en van 7 tot 10 uur.
Van Vrijdag tot en met Zondag groote
intern, hondententoonstelling in den Dieren
tuin te 's-Gravenliago, van 9.30 tot 6 uur.
(Zondag tot 5..30 uur.)
stemming om de voorgenomen vernieuwing
van bruggen en taaimuur voorloopig uit te
stellen.
De heer Meerburg wijst daarn3 op de zeer
slechte dienstregeling der tram in de. mor
genuren; om den trein van 8 uur naar
Utrecht, 7.55 naar Amsterdam of 8.11 naar
Rotterdam te kunnen halen, moet men reeds
per tram van 6.10 uit Katwijk en is dus
verplicht in Leiden langer dan een uur te
wachten, of men moet loogen naar de halte
splitsing te Rijnsburg, waar men dan 7.2S
een tram heeft. Spreker roept ten behoeve
van dit ongerief voor de reizigers de mede
werking in van den Voorzitter of B. en W.,
opdat de tramdirectde hierop met kracht
worde gewezen. De Voorzitter kon hierop
reeds dadelijk atflwoorden, dat hij in dien
geest reeds is werkzaam geweest, doch dat
daarop dezen morgen een afwijzend ant
woord is ingekomen; spreker zegt nog na
dere medewerking toe.
De heer De Ruiter Zajlker zegt, dal^ zooals
ie heeren reeds uit de breedvoerige, aansla
gen in het „Leidsch Dagblad" en de beide
plaatselijke weekbladen hebben kunnen zien,
in haar laatste vergadering de Vereeniging
tot bevordering van het Vreemdelingenver
keer besloten is, op deze ongehoorden toe
stand bij de Tramdirectie te wjjzen, terwijl
can dén Raad en de Kamer van Koophandel
vou worden verzocht om medewerking ten
deze.
Do vergadering wordt daarna gesloten.
Hedenmiddag 2 uur vergaderde de Raad.
Voorzitter: de burgemeester, jfar. nir. dr.
N. O. de Grjselaar.
Aanwezig 26 leden; afwezig de lieer en
Aalberse, Timp, Heeres; 2 vacatures (Korff
en mr. Tepe).
Do VOORZITTER doet mededeeling van
een schrijven van den heer Tepe, die we
gens zijn vestiging te Oegstgeest, als lid
van den Raad ontslag neemt.
Sp*\ wijdt eenige woorden 2an mr. Tepe,
die, hoewel nog kort lid van den Raad, toonde
dat hem de belangen dezer gemeente zeer
ter harte gingen.
De Voorzitter doet mededeeling van in
gekomen stukken.
Overgelegd wordt:
Verzoek van J. de Groot ter bekonii-ig in
eigendom van een gedeelte berm van den
Haarlemmertrekvaartweg vóór het perceel
"Sectie O. No. 113.
(Aangenomen voor kennisgeving).
Adres van de Daurtecommissie uit de
Leidsehe Arbeidersbeweging, houdende mede
deel ing van een motie inzake de distributie
van brandstoffen en petroleum, de wijze van
uitreiking der bons voor goedkoope brand
stoffen, de beschikbaarstelling van sajet, ga
ren, band, enz. en van rabatbons voor schoe-
«c nreparatie, de verstrekking van kindsr-
kleeding, de beschikbaarstelling van warme
middagmalen en den opkoop en de rantsoe-
ring van peulvruchten. (Het adres wordt
ter visie gelegd in de leeskamer).
De VOORZITTER doet mededeeling om
trent de voorziening van de in dit adres ge
noemde artikelen. Eensdeels zijn reeds maat
regelen getroffen, anderdeels worden van Ee-
gceringswege .maatregelen voorbereid.
Verzoek van den Senaat der Rijks-Urn-
versiteit om aan de Rijn-en-Schickade we-
jer den naam te geven van „Studenten-
pad".
(In handen gesteld van B. en W.)
Verzoek van J. A. Goldenberg e. a. om
do perceel en ii de PrinsesAVilhelmina-straat
aan de gasleiding.aan te sluiten. (Wordt in
handen gesteld van de Commissarissen der
Lichtfabrieken ter afdoening).
Motie van de Vereeniging van Bezoldigde
Agenten van Politie ..Door Eendracht Srupi-
gebracht:' inzake het verleend eervol ontslag
aan den agent J. Verlind.
De VOORZITTER deelt mee, dat deze
zaak eigenlijk den burgemeester a'leen be
treft, doch spr. deelt toch een en ander om
trent deze kwestie mee. Ontslag van een
politieagent is niet iets, dat in een paar dagen
wordt beslist; zoo iets loopt lang van te
voren. In September 1915 is Verlind als
agent 1ste klasse aangesteld. Van 1 jaar
3Va maand heeft hij nog geen 41/-» maand
dienst gedaan. April 1916 is hij regelmatig
ziek geworden en de dokter van „Rhijn-
geest" zeide, dat van geheel herstek geen
sprake zou zijn. 22 Juni 1916 hebben twee
geneesheeren Verlind nog gekeurd en hem
voor den politiedienst ongeschikt verklaard.
Verzoek van de afd. Leiden van de Ned.
Mij. ter Bev. der Geneeskunst, om 't Raads
besluit inzake de verstrekking van goed
koop© melk in te trekken, en te vervangen
door een besluit-, waarbij de beoordeeling
wordt overgelaten aan den geneesheer van
den patiënt.
Ten behoeve A an het pensioen is hij <loor
de doctoren van den Pensipensraad. ge
keurd. Die naak heeft lang getraineerd en
13 November 1S16 kwam van het Ministerie
van Financiën de mededeeling, dat Yer-
lint pensioen kon krijgen. 22 November
is dit Verlint meegedeeld on hem gezegd
ontslag aan te vragen. 27 November wei
gerde hij ontslag aan te vragen. Wijl hij
weigerde, is hem ontslag gegeven,- geda
teerd 1 December op 15 December. Spr.
heeft toen gedubieerd of dit ontslag wel
eervol moest worden gegeven, maar ten
slotte heeft spr. toch nog eervol ontslag ge
nomen^ Van Jun\ a£ heeft Verlint reeds
maatregelen kunnen nemen, al heeft hem
het papier met het ontslag ook later be
reikt.
De VOORZITTER geeft in- 't kort weer,
hoe de laatste verordening cp de meikvoor-
ziening is tot stand gekomen. De geneeshee
ren gaven te gemakkelijk melk, waardoor
de kosten te hoog werden. Er was beperking
noodig en daarom is het besluit genomen de
verstrekking tot kinderen beneden één
jaar to beperken, later weer uitgebreid
tot zieke kinderen bensden 12 jaar. B. cn
W. geven toe, dat voor meerderen melk
goed kan zijn, maar uit vrees voor misbrui
ken kan niet verder worden gegaan
Alleen bet artikel melk. zou aan die ge
meente f 60,000 kosten waarbij f 30.000 voor
de toeslagcenten. Bovendien is Leiden de
eenige gemeente üie goedkoope melk geeft.
De lieer FABIUS merkt op zelf te heb
ben meegewerkt aan de samenstelling van
dit adres.
Spr. geeft te kennen als arts van het con
sultatiebureau niet te zijn gevraagd of hij
wilde medewerken.
De heer FABIUS zegt, dat dc medici wel
kunnen oordeelen of iemand melk moet heb
ben, niet of deze personen voor goedkoope
melk in aanmerking komen.
Spr., wijst er op, hoe alle kinderen, die niet
naar het consultatiebureau noch naar de
polikliniek van dr. Gorter kunnen worden
vervoerd, geen goedkoope melk kunnei^ krij
gen. Bovendien weet de huisarts het best de
omstandigheden van liet gezin. Spr. geeft
te kennen, dat de doctoren van het consul
tatie-bureau onmogelijk de patiënten van
hun collega's kunnen loopea, terwijl dit ook
niet het doel is van het bureau. Dozen doc
toren is bovendien niet om medewerking
gevraagd.
De VOORZITTER komt nog eens tot zijn be
zwaren over de groote uitgaven cn geeft dit
met de cijfeis nog eens aan. De melk kost hier
toch altijd nog 12 cent, tegen 13 in Den Haag.
Laat dan edelo rnenecbeuvrienden die kinderen
te hulp komen. Spr. ontraadt ten sterkste op ;t
genomen besluit terug te komen.
Do heer FOKKER gelooft, dat de leden door
de spoedeischcndo behandeling dezer aangele
genheid dezertijds d» draagkracht er van niet
precies te hebben begrepen. Spr. vraagt than?,
of de goede oplossing is geweest om de zaak aan
die twee inrichtingen over te dragen. Wat is
aan het consultatiebureau gevraagd, dat de me
dewerkende geneesheeren niet weteD, wat zij
moestc-n doen. Spr zou-nu tie zaak niet willen
afdoen op dit moment, maar vraagt het dossier
ter lezing neer te loggen, opdat misschien
een eer leden een voorstel kan doen.
De VOORZITTER wijst er nog eens op,
dat indertijd in het eerste stadium de melk
alleen aan kleine kinderen werd gegeven.
Dit i3 niet in een spoedeischende verga
dering beslist, wel om de verstrekking van
goedkoope melk uit te breiden.
Spr. leest daarop den brief.aair het con
sultatiebureau voor en het daarop ontvangen
antwoord.
Op het moment zou spr. geen wijziging
in de regeling willen aanbrengen.
Be heer FOKKER vindt ook geen vrijheid
cp het oógenblik een voorstel te doen, maar
wilde na lezing van het "dossier de zaak
kalm overwegen.
Adres van de Duurtccommissie uit de
Leidsche Arbeidersbeweging inzake den prijs
van rijst en aardappelen, de distributie van
klompen en sajet; de beschikbaarstelling van
een HX. cokes op een rantsoeneeringsbon;
de vertegenwoordiging van-de commissie in
de Brandstoffencommissïe en den prijs van
de bereide middagmalen.
De VOORZITTER bestrijdt, dat op de ge
noemde data verschillende producten niet
aanwezig waren en noemt data en hoeveel
heden, die naderhand zijn beschikbaar ge
steld. De prijsverlaging van rijst, enz. is
niet mogelijk. In onderlinge afspraak van
gemeenten met den Minister is beslist geen
afzonderlijke vermindering in den prijs te
brengen.
Ook de andere puuten worden door den
Voorzitter weerlegd.
De heer FOKKER constateert, dat het
adres wemelt van onjuistheden en wel het
daarom niet ter visie leggen, 'maar voor,
kennisgeving aannemen.
De VOORZITTER vindt, dat dit adres maar
met de andere ter visie moet worden gelegd.
De VOORZITTER doet eenige mededee-
lingjbn over-de -Centrale Keuken. De Rortiee
worden tegen kosteuden prijs van de ingre
diënten verstrekt, In Amsterdam zul ook een
gedeelte der exploitatiekosten worden ont
vangen. B. en W. willen de exploitatie
kosten vinden uit een bijdrage der gemeen
te, die 3/i deel van het Kon. Nat. Steunco
mité zal krijgen.
De Voorzitter vraagt machtiging met deze
zaak te kuunén voortgaan. l3it moet een
bedrijf van de gemeente zijn, waarbij deze
explotatiie-middelen ter beschikking stelt.
Spr. merkt nog op, dat hier een onge
motiveerde tegenwerking is, zeer tan nadeele
juist van hen, die van deze inrichting moe
ten profiteeren.
Adres van do commissie van houders van
levensmiddelenkaarten inzake het nemen
van maatregelen ter voorziening in den
noodtoestand ten opzichte van de levensmid
delenvoorziening. (Aangenomen voor ken
nisgeving).
Verzoek van de Vereeniging van bezoldig
de agenten van politie „Door Eendracht
S.aamgebracht" om de salarissen van alle
agenten van politie met- f109 te verhoo-
gen. (Te behandelen bij punt 22).
B eno
e m n g e n.
Benoem-ing van een lid der Commissie
van Fabricage (vacature K. H. Korff).
Uitgebracht worden op de heeren J. Har-
tevelt 10, J. Botermans 9, Hoogenboom 3 en
Huurman 1 stem; 3 briefjes blanco.
Bij tweede stemming worden, uitgebracht
op de heeren Hartevelt 11, Botermans 11,
Hoogenboom 2, Huurman 1 stem en 2 brief
jes blanco.
De heer HARTEVELT verzoekt op hem
geen stem uit te* brengen. Hij zal heusch
geen benoeming aanvaarden.
Bij herstemming wordt benoemd de heer
Hartevelt met 14 stemmen. De' heer Boter
mans verkrijgt 9 stemmen, 2 briefjes blanco.
De heer HARTEVELT neemt de benoe
ming niet aan. De functie van voorzitter
der brandstoffencommissis heeft ook zijn
geheelen persoon noodig.
De VOORZITTER betreurt deze beslis
sing. Nu de heer Hartevelt ten tweeden male
benoemd is, zou spr. vragen of 't niet tot
den eersten Dinsdag van September kan
worden beproefd.
r De nieuwe stemming heeft de, volgende
uitslag: Botermans 10, Huurman 7, Hoogen
boom 3, Van Romburg 3. Blanco 4.
De tweede vrije stemming heeft tot uit
slag: Botermans 11, Huurman 8, Van Roiu-
burgh 4, Hoogenboom 2. Blanco 2.
Bij herstemming wordt gekozen de heer
Botermans met 16 stemmen. De heer Huur
man» verkrijgt 6 stemmen, 3 briefjes blanco.
De heer Botermans neemt dc benoeming
aan.
2. Verzoek van K. H. Korff om eervol
ontslag als Commissaris der Gemeen
telijke Bank van Lcetaing. (79)
Het verzoek wordt ingewilligd.
3. Benoeming van een Commissaris der
Gemeentelijke Bank van Leenir.g (va
cature K. H. Korff). (87)
Benoemd wordt de heer R. M. Sasse
met 521 stemmen. De heer J. P. Mulder
verkrijgt 3 stemmen. 3 briefjes blanco.
4. Idem als voren (vacature Mr. Ph. B.
Libourel). (87)
Benoemd wordt prof. dr. P. J. Blok mot
22 6temmen. 2 stemmen op B. J. J. N.
Troost, 1 op Van Romburgh2 blanco.
(De zitting duurt voort).
Vergadering van lieden.
LANDBOüWBEGROOTING 1917.
Voortgezet worden de algemeene beschou
wingen over Hoofdstuk X (Depart, van L.
N. en Handel) der Staatsbegrooting voor
1917.
Do heer STORK acht het wenschelijk te
voorkomen, dat de Minister vrij spel krijgt,
door de instelling eener particuliere Naaml.
Vennootschap, "aan welke alleen consenten
zullen worden verstrekt. Welk gebied zal
deze N.V. bestrijken, vraagt spr.? Men moet
omtrent de plannen der Regeering volledig
op de hoogte worden gesteld.
Zal deze N. V. zijn, zoowel een import-,
als export-maatschappij? en zal het zijn een
handelsmaatschappij of alleen een agentuur
zaak? Ook dient men te weten of deze N. V.
wordt gevormd om den geheelen handel van
ons land te regelen, of beperkt zij zich tot
de oorlogvoerende landen, ook dat is van
belang.
Wat de uitvoering der plannen betreft,
merkt spr. op, dat de Regeering de Staat
aldus tot O.-Weeër zou willen maken. Spr.
acht zulks ongewrenscht, men mag aldus ook
niet de particulieren dien kans benemen, dit
geschiedt natuurlijk indien de Regeerïng
allo export in handen krijgt.
De heer CREMER ziet in het plan van de
regeering niets anders dan het dooden der
ondernemingsgeest. Bij het heffen der Oor
logswinstbelasting is lang gedebatteerd over
het to bepalen procent; 50 pCt. achtte men te
hoog, de ondernemingsgeest zou worden ge
doofd, welnu thans heft het voorgestelde
eigeDlyk 100 j pCL
- Daarmge wordt de ondernemingsgeest niet
gedoofd, maar gedood. De oorlogswinst komt
dan, zooals de bedoeling is, in 't geheel niet
meer aan de particulieren, maar aan den
Staat.
Verkeerd acht spr. het te meenen, dat de
oorlogswinst door particulieren behaald, niet
ten goede zou komen van het algemeen.
Een import- en exportrcentrale zou han
del en nijverheid aan banden leggen.
Onze voorvaderen kwamen tegen Alva in
verzet toen hij de teugels to strak aanhaal
de, zulks kan ook nu wel weer eens 'ge
schieden. Bovendien zou men onze havens
wel eens voorbij kunnen varen en elders af
zetgebied zoeken.
Spr. vraagt, of de regeering ook de In
dische producten onder haar régime zou wil
len brengen.. De belangen van Indië zouden
aldus wel allerminst zijn gediend. Spr. geeft
uiting aan zijn verwondering dat de grens
voor tabak is gesloten, zonder dat overleg
is gepleegd met deskundigen, ook niet met de.
directie van de N. 0. T., ofschoon alle ta
bak in ons land aangevoerd aan de N. O. T.
is geconsigneerd. Is zulks vraagt spr., reeds
een stap in de richting van het in het voor
nemen liggend plan?
Dc heer WESTERDIJK maakt enkele
opmerkingen over het Hooger Landbouw
onderwijs, lietwélk hij van de grootste be-
teekenis acht, ook voor de "toekomst.
Spr. merkt daarbij op, dat hij hoopt, dat
de oneenigheden over de plaats van vesti
ging van de nieuwe school geen struikel
blok zal blijken voor dc totstandkoming
ervan.
De heer VAN NIEROP acht het zeer gc-
wenscht, dat cle uitvoer in éón hand komt,
temeer om alclus ook de invoer van grond
stoffen te kunnen belieerschen. Deze twee
zaken worden dus door concentratie ge
diend. Ma{ir 'spr. is geschrokken van de
uitgebreide betcekenis, welke blijkbaar van
het voornemen is te hechten. Spr. had
niet anders gemeend, dan dat er een
lichaam zou worden opgericht, dat onder
hare controle consenten aan particulieren
zou verstrekken.
Spr. vraagt nu ook nog of de regeering
zelf deel zal nemen aan de N. Vennoot
schap
Do MINISTER VAN LANDBOUW, de
spr. beantwoordend, merkt op, dat men
blijkbaar niet begrijpt, dat men ondanks
de weinige levensmiddelen, dc uitvoer
daarvan to«h niet kan stopzetten, wil men
ook deinvoer o.a. van steenkool, ijzer,
hout en anctere artikelen' niet afsnijden, en
wat zulks tot gevolg zou hebben is duide
lijk: een enorme werkloosheid.
Steenkool krijgen we van twee kanten,
maar we moeten daarbij dan ook met on
zen uitvoer rekening houden.
De Minister doet alles wat hij kan om
het onderzoek v^in het T,,>"ksgraanbureau
te bespoedigen, doch de gegevens moeten
allo uit Am e i"ik a komen, hetgeen thans
veel tijd vcreischt.
Voorts is er een Raad in voorbereiding,
waarin vertegenwoordigd zullen zijn de be
langen van den goederen- en geldhandel,
alsook nijverheid en landbouw. Deze
Raad zal na.de crisis hebben op te treden
om een en ander in goede banen te leiden.
Wat een z.gv Export-Centrale betreft,
spr. loopt hier niet achter de feiten aan.
Er zijn gevaren aan zulk ccd instelling
verbonden maar ook voordeelen. Het gun
stigste moment moest worden afgewacht,
toen bleek, dat de oorlog zoo lang duurde.
De lasten voor de producenten voor Bin
nen- cn buitenland moeten" evenredig wor
den gemaakt en daarom is het noodig dat
de export wordt geconcentreerd in één
lichaam.
De „bedotling" oorlogswinst voor den
Staat te maken mag" dc Regeering niet in
de schoenen worden geschoven. De bedoe
ling zou zijnhet vooropgezette doelhet
geldt hier slechts een bijkomende wevtsch,
welke zeer begrijpelijk is gezien de zware
eisehen aan de schatkist gesteld.
De concentratie dient binnen- en buiton-
landsche producten te omvatten wil men
inderdaad iets bereiken. Ook do scheep
vaart ofschoon daar do schepen vor.1öring-
wet reeds gelegenheid tot handelen biedt.
Export en import en dat betreft dus ook
do Indiseho producten, dienen in één rich
ting geleid.
In zake de voorbereiding dezer regeling
van concentratie zijn deskundigen gehoord,
op een conferentie met de ministers vdn Bui-
tenlandsche Zaken, Financiën, L., N. en Han
del. De noodzakelijkheid van concentratie
toont spr. met enkele voorheelden aan, cr op
wijzend dat indien van eenig product alles
voor binnenlandsch verbruik moet blijven, 't
Rijk een groot bedrag daarvoor aan de pro
ducenten geven moet. Een bedrag, dat klei
ner wordt, naarmate meer voor export be
schikbaar blijft.-Door export in één hand te
brengen kunnen daardoor de lasten over de
producenten gelijkelijk verdeeld worden. Een
andere reden^ waarom, centralisatie noodza
kelijk is ziet^do minister van Financiën ook
daarin dat bij demobilisatie, als de Commie
zen alleen voor de grensbewaking zijn aan
gewezen, dc smokkelarij geweldige afmetin
gen zal aannemen. De bedoeling is dat de op
te richten N. V. het algemeen belang zal
dienen.
De verhouding van de N. V. ten opzichte
van do regeering zal zoodanig zijn, dat hij
het afgeven van consenten de minister van
Landb. zal afgaan op de adviezen van dit
Bureau, waarnaast dan tevens een Bank zal
worden opgericht om te waken tegen de veel
handel met credietpapier. Dat is hetgeen de
regeering zich denkt en niet daartoe be
voegden heeft besproken.
Do producent vindt aldus een vaste en so-
liede afnemer. Op dc uitvoering der plannen
komt het dan verder aan. Het gaat hier over
den geheelen export, niet alleen de hinnculand-
sche producten vallen daar onder; men zou dén
slechts weinig bereiken. Wat het uitvoerverbod
van tabak betreft, neen, cr is geen overleg ge
pleegd. Dat gebeurt nooit en zou ook niet kun
nen. Men kan moeilijk met de belanghebbenden
overleg plegen.Bovendien kan men zich niet
van het stilzwijgen van een tweede onzijdige
verzekeren. Bovendien is het onjuist, dat alle
tabak aan do N. 0. T. zou zijn geconsigneerd en
dan mocht het bovendien zeker niet uitgevoerd
wordon.
Er moc-t bij ccn Export-Cent raio niet te zeer
worden geïndividualiseerd. Zonder er met de
muts naar te gooien,.kunnen toch zeer goed al-
gemceno regelen worden gesteld. Een botsing
met do desbetreffenden vreest spr. dan ook
vooralsnog niet. Het verminderen van den vee
stapel is Ie wijlen aan gebrek aan vee.voe
der. Een laatste veetelling wijst uit, dat cr, wat
do varkens betreft, sinds 1910 een vermindering
van 81/2 valt te conslatèeren en er thans
een 1.152.758 stuks moeten zijn. Bij het rundvee
is een vermeerdering van 11 geconstateerd,
het totaal bedraagt 2.310.714 stuks.
Spr. zegt voorts, dat wo misschien aan den
vooravond zijn van het tijdstip, waarop do
scheepvaart zich gaat herstellen en dan ver
betert ook de aanvoer van voeder.
Geachte Redactie.
Beleefd verzoek ik een kleine plaW
ruimte in Uw veelgelezen Blad. Bij voor
baat mijn hartelijken dank.
Land- en Siadsregeering en Steuncomités
langs dezen weg onzen dank brengend voor
de moeiten, welke zij tot leniging van den
nooddruft der menschheid doei£ zag ik ook
gaarne, dat hun werk door steenkolenhande
laren niet bedorven werd.
Daarom vraag ik beleefd, zoo er mftgelgk-
heid- voor bestaat, de cokes, welke wij van
de brandstoffen handelaren op onzen bon be
trekken en die zij zoo van de Gasfabriek
halen, ook te mogen ontvangen, zoo wjj
aan de Gasfabriek gewend waren, (name
lijk verzegeld) cn niet z^oals het er nu naar
toegaat.
Ik breng het Brandstoffendistributie-bu-
reau reeds mijn dank, in de veronderstel
ling, dat het Bureau mijn verzoek zal wil
len inwilligen.
Een Werkman.
Leiden, .27 April 1917.
Do algemeen© toestand.
Weer zijn de Engelschen vooruitgekomen.
Thans hebben ze het gehucht Bil hem,
ten oosten van het bosch van Havrincourt»
genomen. Sinds 23 April zjjn 3 02 9
Duitschers gevangengenomen en
daaronder 56 officieren.
Groote verrichtingen blijven achterwege^
dat zal wel weer een paar dagen tTTireii
voor belangrijke operaties aanvangen. Men
is nu bezig met do voorbereiding van ver
dere gevechtem
Ook van de andere fronten valt niets te
melden. De Engelschen geven nog een
nadere opgaaf van wat op 21 en 22 ApriJ
bij Istabulat werd buitgemaakt. Daarbij
was één kanon van 5.9 c.M. en 14
Kr up p-kanonnen.
Ook is een groote voorraad munitie ge
nomen en 124 0 g e w e-r e n. Die beide
dagen zijn daar 20 officieren en 667 man
schappen gevangengenomen, terwijl bij de
Sjah el Adhaim er nog 131 man aan toe
gevoegd werden.
Het Turksche communiqué, gisteren on
der de telegrammen vermeld, maakt melding
van het betrekken van noordelijker stellin
gen. Waar die zrjD, wordt niet verteld.
Na den val van Bagdad, waren die noorde
lijker gelegen stellingen te Samara. Of nu
ook de hoofdmacht zoo ver we dt terug
getrokken, is niet bekend.
In de Zwarte Zee heeft Je Russische
vloot weer blijk gegeven van haar aanwez:g-
heid. Een Russische kruiser heeft de haven
werken van Krasund beschoten in samen
werking met een torpedoboot. Drie Turk
sche schoeners zijn in den grond geboord.
Bij den Bosporus Jieeft een Russische duik
boot twee zeilschapen doen zinken.
De Russen schijnen zich voor een
Duitsohen aanval niet erg op hun
gemak te gevoelen. Volgens de „Daiiy
Express" zouden velo inwoners Petrograd
verlaten, wijl men een aanval vreest van
do Duitschers te land en ter zee. De trei
nen naar Moskou zouden overvol zijn. Dit
bericht klinkt wel wat sensational, want
de afstand van het meest nabij Petrograd
gelegen deel van het Russische front is nog
altijd wel vijfhonderd kilometer. De eerste
stoot in die richting zou bovendien alle Rus
sen saambrengen en de Centralen behoeven
dan in 'fc geheel niets meer te hopen van
het werken der pacifisten.
De arbeiders in de munitie-fabrieken zou
den reeds alle weer aan *t werk zijn. Ze
geven zich bovendien meer aan hun arbeid,
zoodat volgens verklaring van de militaire
afgevaardigden van het front aan do Fran*
scho en Engelsche socïal'stïsehe afvaar
digden, betere producten worden verkregen
dan vóór de revolutie.
Er is onder officieren" en soldaten geest-»
drift en dit uit zach op verschil'endo wijzen.
Zoo o.a. door hot stichten van een natio
nale militaire vereeniging op den grond
slag: oorlog tot do overwinning, waarbjj
zich zoowel soldaten als officieren in grooten
getale aansluiten. En ook door de nouding
van de troepen, die naar Roemenië gaan.
In Roemenië schijnen de Ruso'en en Roe
menen een stoot te overwegen. Niet alleen
het zenden van troepen naar dat gedeelte
van het oostelijk front, maar ook het hou
den van een krijgsraad te Jassy, o der voor
zitterschap van den Russ'schen mini ter van
oorlog Goetsjkof, schijnt daarop te wijzen.
Hoe men in Rusland over keizer Wilhelm
en zijn familie denkt, hebben we al eens
eerder gezegd. Hier is nog een uitlating
over deze aangelegenheid". Korlensko, de
Russische schrijver, heeft in de „Retsj' een
oproep voor de verdediging des lar.ds ge
publiceerd, dien de „Humanitév vertaald
heeft overgenomen. Zoo het ongeluk wilde,
zoo zegt Korlensko o.m. in zjjn oproc-p, dat
de Duitsche vlag in het oosten kwam te
•wapperen, d3n is het niet twijfelachtig of
daarnaast zou weldra de treurige standaard
van het herstel van den ouden despotischen
regeeringsvonn geheschen worden. Wij zou
den gedwongen worden Diet slechts ons te
onderwerpen aan Nikolaas Romanef, maar
tevens aan den Hohenzollern. De Hohenzol-
lern heeft het wel noodig. dat Rusland nog
geruimen tijd in onwetendheid en lijfeigen
schap blijft. Om dat gevaar af te wenden
moet geheel Rusland zich als één man
tegenover die bedreiging verheffen. Al onze
twisten, onze meeningsverschillen over de
toekomst moeten wij vergeten.
Onzo voor de hand liggende taak is den
vjjand te overwinnen. Laat ons alle andere
kwesties tot later uitstellen, want het is
niet genoeg zich over de vrijhJl tc ver
heugen. Wij moeten die nog verdienen. En
om haar te verdienen is er slechte een. enkel
middel: een groote laatste inspanning oisü
den vijand af ie slaan.
