fdedürland en de Oorlog.
No. 17496.
LEIDSOH DAGBLAD, Zaterdag 10 Maart.
Tweede Blad. Anno 1917.
Persoverzicht.
FEUILLETON.
Sesvalls,.
I< e o l ij k e e x a rrrc nvragen. ïn
„HET ONDERWIJS"' signaleert de licor
IJ. Brouwer, te Leiden, verschillende on
doeltreffende exanrenvragon, o.m. dictée's
met ,,schaarsch" en „paars", „kauw" cn
„kou", „werkloos" en „werkeloos" enz.
"Voorts keurt de schrijver het af, dat in
19.13 een deskundige voor paedagogiek een
candidaat een paar uitgescheurde bladen
uit Van Gestei's schrijfcursus voorlegde met
de vraag„Uit wolk nummer van Van 't
Hof is dit genomen V' De schrijver noemt
dit een verraderlijke vraag. In 1915 vroeg
een deskundige voor Geschiedenis naar de
namen van alle leden van den Bloed
raad. In hetzelfde jaar werd bij Rekenen
gevraagd naar do kleur van onze bankbil
jetten en naar de middellijnen van cent,
dubbeltje, kwartje.
Het komt ons voor, dat de school meer
heeft aan eenige kennis van zielkunde bij.
onderwijzers, dan aan zulke encyclopaeclie-
wijsheid.
GeencollectevoordeKerk.
In een artikel over Kerkelijke inkom
sten in de „GEREFORMEERDE KERK
BODE VOOR ZUTPHEN C.A." zegt ds.
H. C. van den Brink, van Dieren, waarom
hij het verkeerd vindt in de godsdienstoefe
ningen voor dc Kerk te coliecteeren
„Het wekt toch de verkeerde gedachte,
als zouden wij voor het onderhoud der Kerk
een aalmoes geven. En dat Is volstrekt niet
het geval. Wat wij voor dit doel samenbren
gen, is geen gave van barmhartigheid, maar
een verplichte bijdrage. Do kosten, welke
aan 't Kerkelijk leven zijn verbonden, zijn
onze gemeenschappelijke schuld, welke wij
gezamenlijk moeten betalen, een iegelijk
naar dat hij welvaren van den Ileere heeft
verkregen. Daarom is het niet goed deze bij
dragen op Zondag en dan nog wel terwijl
wij bezig zijn met de heiligste verrichtingen
in te zamelen. De collectant, die u het
kerkezakje voorhoudt, presenteert u als het
ware een quitantie, welke gij terstond vol
doen moet. En wio betaalt zijn schuld op
Zondag"? Wie wijst niet met verontwaardi
ging een quitantie af, welke hem op den
dag des Hcorcn wordt aangoboden
Wij willen aan degenen, die terecht voor
Zondagsheiliging ijveren, deze zaak eens ter
bijzondere overweging aanbevelen. Het is
wel opmerkelijk en eigenaardig, er worden
soms breede redevoeringen en diepzinnige
botoogon gehouden over allerlei kwesties,
welke in verband staan met de heiliging
van den Sabbat-, over vragen, of men op
Zondag mag wandelen, fietsen, schaatsenrij
den, voor kerkbezoek van tram of trein ge
bruik maken, enz., enz. Maar de gewichtige
vraag, of men op Zondag, in de samenkom-
o der gemeente, als wij bijzonderlijk ver-
rd zijn voor- het aangezicht des Heeren,
-der het zingen van onze Psalmen of de
prediking van Gods Woord, zijn schuld mag
betalen, wordt nooit aan de orde gesteld.
I?n toch do Heilifo Schrift, en dienovereen
komstig onze Catechismus (zie Zondag 38)
spreekt van zulk collecteoren voor den
Kerkdienst niet. Wel van het- doen van
Christelijke handreiking aan de armen.
Yoor werken van barmhartighoid is de Zon
dag bijzonder geëigend. Maar niet voor het
betalen onzer schuld voor do Kerkelijke
huishouding."
Ds. Van den Brink wil voor de „Kerk"-
collecte vaste bijdragen in de plaats stol
len.
Hulp b ij huiswerk. In „DE
SCHOOL MET DEN BIJBEL" schrijft do
schoolopziener Wirtz over hulp bij huiswerk,
naar aanleiding, van eep advertentie, waar
in voor een meisje een huisonderwijzeres
wordt gevraagd van vier tot acht uur, dus
eiken dag vier urenDe schrijver herinnert
er aan, hoe dikwijls het ingeleverde huis
werk gemaakt is door ouders, broers of
zusters van de leerlinjfbn, of door gouver
nantes en kinderjuffrouwen, en vraagt of
het billijk is dat ouders, die het betalen
kunnen, boven een vrij hoog schoolgeld
jaarlijks f 300 h f 400 moeten betalen voor
hulp bij huiswerk terwijl zij, die minder
goed bij kas zijn, zich maar moeten zien te
redden.
Hemel en aarde zijn destijds bewogen
om den dorden schooltijd afgeschaft te krij
gen. Die was in strijd met de belangen der
gezondheid van de kinderen, enz., Maar
de onderwijzers organiseeren een derden
schooltijd bij zich aan huis (door leerlingen
huiswerk onder hun toezicht te laten ma
ken).
De schrijver is overtuigd, dat de eigen
lijke volksschool volstrekt geen schuld heeft
aan overlading zenuwachtigheid, enz. bij de
jeugd, maar wel dc U. L. O. school en dc
M. U. L. O. schoolvooral die scholen,' die
voorboroiden voor examens.
Om aan teioonen, dat die overlading niet
alleen op dc openbare, maar ook op de
Chr. scholen hccrsclit, vertelt dc schrijver,
dat het hoofd van een Chr. school hem eens
zei, dat voor zangonderwijs eenvoudig geen
tijd was, behalve in dc drie laagste klassen,
in welke daarvoor een uur por week was
uitgetrokken.
Overlading heerscht er dus wel en huis
werk is veelal een huisramp, zooals dit
maal de heer Wirtz laat zien.
KUNST, LETTEREN ENZ.
Kunstberichten uit Amsterdam.
Men schrijft ons
Sinds eenigen tijd zijn aan het Rijksmu
seum in bruikleen afgestaan een tiental
schilderijen, die oen plaats gevonden heb
ben .in do afdeeling voor moderne kunst.
Deze kleine verzameling is niet alleen van
gewicht, doordat zij enkele zeer schoone
werken bevat, maar ook, omdat zij ons ver-
schillende stadia toont van de kunst der laat
ste tijden. Ez behooren toe conige schilde
rijen vifn Vincent van Gogh, waarvan er
twee om hun bruinachtig-zwarto kleur zijn
té herkennen als werk uit de vroege perio
de van dozen schilder. Zij geven ons een
gevoel van diepe treurigheid, vooral dat
met het landschap eenzaam liggen de vel
den, waarop een paar oude boomen leu
nend tegen elkaar staan, in de verte be
weegt zich een figuurtje, als iets, dat in dit
laindschap thuisbehoort. Het andere stelt
een Brabantsclie vrouw voor de kop, omge
ven door een groote witte muts, vult hot
gcheele paneelhaart dierlijk is dc uitdruk
king van het geziene, met de vooruitstekende
lippen en clen dikken neus. Later dan deze
beide schilderijen is het derde het por
tret van een dame, zittend achter een tafel
met boeken. Het is gemaakt in den tijd, dat
Van Gogh in Frankrijk werkte.* In plaats
van de vroegere donkere zijn nu sterk spre
kende kleuron getreden, scherp en hoekig
is de omlijning, cn er. is buitengewoon veel
licht in.
Dit werk toont, dat ook in het onrustige
van bewegingon on vormen door een goed
schilder een zekere rust kan weergegeven
worden. Meesterlijk heeft hier Van Gogh
dat weten uit te drukken.
Floris Verater is vertegenwoordigd door
tweo werken. Wie het stilleven mot do twee
geplukte vogels 'aanschouwt, die daar zoo
aan de pooten vastgebonden naar bene
den hangen met hun koppen, wordt in do
cersto plaats getroffen door do impressio
nistische weergavo van hot geheel. De
kleur en de stofuitdrukking trelet dan onze
aandacht. Ht rood, van oon bijzondere dun
heid en levendigheid, vinden wij, behalve
op het lichaam van de vogels, ook op den.
wand, waartegen zij hangen.
Het is alles hartstochtelijk gedaan, on
der den indruk van de ontroering, cko do
schilder onderging bij het aanschouwen van
het gevalzonder twijfel ging hij geheel
op in de vreugde, die de kleuren en het
doorschijnende van de vogclhuid hem gaf.
Het abdore schilderij is een bloemstuk,
fel staan de roode kleuren der O.-I.-kers
tecen het groen van den gemberpot.
Welk een variatie is er in het rood dor
vele bloemen, telkens op oenigen afstand
van elkaar zich bevindendTerwijl fel een
groote vierbladige bloom over den rand
van den groenen pot heenhangt.
Van Toorop zijn er twee werken in blau
we tinten is „de Vermis" gehouden het is
een minnelijk-symbolische voorstelling
een paar, dat elkaar omarmt, terwijl een
kindje met ballon door haar moeder ge
leid wordt en een meisje stil haar weg
voortzet Het andere stelt een man en een
vrouw in de nabijheid van oen stad voor
zij staan in een bosch. of tuin met groote
zonnebloemen cn een vijver met allerlei
dieren; droomerig en teer is alios, de uit
drukking der gezichten, de houding der bei
de menschcn, ook de zonnebloem met necr-
hangencio bladen en een stralend wijd open
hart. Wij zagen, lioc bij Van Gogh en Ver
ster de kleur een voorname plaats bekleed
de bij Toorop spreken vooral dc lijnen zeer
sterk on is de kleur van minder gewicht en
ten slotte zien wij dan in Leo Gestcl's werk
de lijn heerschend worden.
Van dezen schilder hangen studie cn schil
derij naar hetzelfde onderwerp naast el
kaar, zoodat wij ze zeer' goed met elkaar
kunnen vergelijken. De impressie is hier
geen hoofdzaak, maar dc verhoudingen van
vorm on kleur zijn van het allergrootste
gewichthet is min of meer oen .decoratie
ve versiering geworden. In vergelijking met
de studie is bij de verdere uitvoering alles
vereenvoudigd, de huizen en rotspartijen
op den voorgrond zijn weergegeven door
een vastere omlijning, waaraan de bijzon-
-derhcden.van het voorbeeld ontbreken. Wat
de kracht der kleuren betreft, haar verhou
ding is hetzelfde gebleven, doch ook hier is
vereenvoudiging in zooverre in plaats van
een groote verscheidenheid van tinten
slechts enkele weergegeven zijn. Ten ge
rieve van do vlakverdeeling is ook bij de
uitvoering aan cle lucht een grooter plaats
toegekend dan bijde studie liet geval was.
Waarop dergelijke manier van doen op
uitloopt, toont ons 't schilderij van gekleur
de lijnen en blokjes van Mondriaan.
Ten slotte vinden wij bij deze verzameling
een werk van Theo van Rijsselberghe, roof
s'UéP'-e visschen en kreeften in een aqua
rium. Met welk een kracht is het bewe
gen en sturen van vinnen en staart, de grij
pende beweging van de scharen dér kreef
ten uitgebeeldKrachtig en vol is de kleur,
het vele rood en blauw der kreeften. In
verg i,1 ijking met het schilderij van Monet,
waarnaast deze Van Rijsselberghe hangt,
doet do eerste ons echter aan als het werk
van iemand van een fijner geest dan deze
schilder is. Moge het Museum weer spoedig
voor het publick opengesteld worden, zoo-
dat we dit alles kunnen bewonderen.
Verkoopsprijzen van levensmiddelen.
De minister heeft aan het bestuur der
Vereeniging van Nederlandsche gemeenten
on aan clo vertegenwoordigers van oenige
groote gemeenten medegedeeld, dat hij zich
bereid verklaart, "Luitengewone gevallen
voorbehouden, niet tot verhooging van ver
koopsprijzen te zullen-overgaan clan na met
voornoemde vereeniging gepleegd overleg,
tor wijl is toegezegd, dat zooveel mogelijk
zal verhinderd worden, dat gemeent ebestu
ren tot verlaging van geldende verkoops
prijzen of afwijking van door den minister
verhoogde verkoopsprijzen overgaan, dan
nadat zij hun voornemen daartoe met aam
voering van de beweegredenen aan de com
missie van Bijstand in zake de uitvoering
der Distributiowet 1916 kenbaar hebben ge
maakt en er opnieuw overleg werd ge
pleegd. Bijzondere omstandigheden, welke
elk gemeentebestuur zelf voor zijn gemeen
te het best kan beoordeel en, kunnen in zeer
bijzondere gevallen afwijking van den regel
gowenscht maken.
De schapenuitvcer.
De „Vee- en Vleeschhandcl" meldt, dat
gedurende de laatste dagen geen schapen
voor export naar België zijn geslacht. (Se
dert 6 Februari zijn geen schapen meer naar
Engeland uitgevoerdwol wordt er nog
bacon derwaarts gezonden) Ongeveer 72Q0
schapen zijn naar België uitgevoerd en het
plan was, totaal 10,000 naar genoemd land
te zenden. In het ontbrekende aantal is
voorzien door bevroren schapen uit do vries
cellen te Hoek-van-Holland. Deze dieren
waren reeds in het begin van October 1916
geslacht, maar konden toon wegens het
moeilijke on ongeregelde transport overzee
niet naar Engeland worden vervoerd.
Kinderen uit oorlogvoerende landen.
Naar aanleiding van een verzoek om in
lichtingen van het Centraal Comité voor de
verzorging en huisvesting in Nederland van
Joodsche kinderen uit alle oorlogvoerende
landen, heeft de minister van Binnenland-
sche Zaken meegedeeld, dat het hem, hoe
wel hij eorbied koestert vgpr den mensclilic-
venden arbeid van het comité, in aanmer
king genomen de vele moeilijkheden, die
sedert geruimen tijd de levensmiddelenvoor
ziening 'hier te lande oplevert, beter voor
komt dat voorshands geen uitbreiding aan
dien arbeid worde gegeven.
Asrdappelennood.
De directeur van het distributie-bureau te
Zutphen heeft den minister van Landbouw
een telegram gezonden, dat hij niet voor de
gevolgen daar ter stede instond, als de
aardappelen langer wegbleven. Genoemde
heer heeft in de paar maanden, dat hij daar
ter stede woont, nog geen aardappel ge
proefd.
Smokkelaars doodgeschoten.
Door de grenswacht te Bocholtz is we
der een smokkelaar, een Duitscher, dood
geschoten, daar hij niet op het haltgeroep
staan bleef, terwijl te Bleijerheicle bij
Kerkrade eveneens con 18-jarig Duitsch
smokkolaar door een soldaat-kommies We
gens hetzelfde feit werd neergeschoten.
SteankcIenvGorzicning.
Mot. ingang van Maandag 12" dezer zullen
van Nuch, KerkradeRolduc, Heerlen en
Simpel veld naar Rotterdam (stations
Feyenoord en Maas) dagelijks extra treinen
loopen voor vervoer van steenkolen uit do
mijnen Emma, Laura, Vereeniging, Wilhel-
mina, Oranje-Nassau en Dominical e steen
kolenmijnen.
BUITENLANDSGHE BERICHTEN.
Het paleis van den markies van CJa-
za-gno te Madrid is door onbekende oorzaak
grootendeels afgebrand. In het paleis be
vond zich een der kostbaarste particuliere
schilderijon-verzamelingeu van Spanje,
waaronder schilderijen van Grecco, Velas
quez, Murillo, Ripeza, enz
De beroemde „Drie-eenheid"' van Grecco is
vernield. De schade bedraagt twee millioen
pesetas.
Tusschen Lew-York en Newport News
is een geregelde dienst met gewone water
vliegtuigen tot stand gekomen, de eerste in
de wereld. Drie of vier menschen kunnen ten
hoogste worden meegenomen. Men kan ook
op tusschengelegen plaatsen landen. De
tocht van Newport News naar New-York
kost 1000 dollar.
Do Berlijnscne grondspeculant Schiff-
mann is wegens bedriegelijke bankbreuk
tot 10 jaar tuchthuisstraf verootdeeld met
aftrek van ll/s jaar voorloopige hechtenis.
Door het oprichten van hypotheekbanken,
die dan pandbrieven plaatsten, ofschoon hun
bezit niiiil was, heeft do veroordeelde jaren
lang tal van slachtoffers weten te maken.
Het eerbiedwaardige cijfer van do door hem
gestichte cn na korter of langer tijd weer
te niet gogane vennootschappen, is 80.
Het proces tegen Schiffmann heeft vier
maanden geduurd.
In het Masoerische gebied heeft men
ten gevolge van de strenge koude, die er
heerscht, veel last van wolven. Een houtves
ter te Goldap heeft een grooten wolf dood
geschoten.
Naar gemeld wordt is te Nou-Ulm de
groote zaagfabriek van Karl Mayer geheel
afgebrand, waarbij liet zaag-, splijt- en
schaaf werk en alle machines verloren gin
gen. De schade bedraagt ongeveer^een mil
lioen mark. Men vermoedt, dat er brand
stichting heeft plaat3 gehad.
Do Beiersche regeeriug heeft, naar ver
luidt, aan den Bondsraad voorgesteld, dat 't
Duitsche rijk 2 millioen mark zal bijdragen
in de kosten voor liet ontwerpen van de plan
nen voor den* nieuwen waterweg van den
Main naar den Donau.
De groote knoopénfabriek te Herzogen->-
rath is Zaterdag 'grootendeels door brand
vernield. Op de fabriek werkten veel vrou-
wen, die nu door het ongeval bijna allen zon
der werk zitten. Over de oorzaak van dea
brancl is niets bekend.
Te Zurich r in ccn der bureaus van het
Oostcn'rijksehe consulaat-generaal ingebro
ken. Behalve 50.000 kronen in goud zijn alia
bescheiden uit de brandkast gestolen. Men
vermoedt dat de dieven van plan zijn ze le
verkoopen.
Het vroeger hertogelijke paleis in Bar-
by in de provincie Saksen, een gebouw van
historische beteekenis, is gedeeltelijk door
brand vernield. Do geheole noordelijks
vleugel is verloren. Het blusschon werd
zeer bemoeilijkt door dc groote koude. Da
oorzaak van den brand moet een defect aan
de centrale verwarming zijn.
Staking in de qzererfswijucu in Zweden,
Naar „National Tidëndc" uit Stockholm
meldt, is in Zweden con groote staking, in
dc ijzerertsmijnen begonnen, waarbij on
geveer 25.000 arbeiders betrokken zijn. Do
onderhandelingen over een nieuw arbeids
contract zijn afgesprongen.
Do pokken in Duifschland.
Uit. Berlijn wordt aan dc „-Frank/. Ztg
geseindTot dusver zijn in het geheel 35
personen door pokkott aangetast-, van wis
er zes zijn gestorven. Deze ziektegevallen
zijn geconstateerd in logementen en bij per
sonen, die met het personeel uit dezo her
bergen in aanraking kwamen. Van de zio-
ken zijn 90 pCt. boven de 45 jaar.
De opperbevelhebber in de Marken heeft
bekendgemaakt, dat in Berlijn cn dc- pro
vincie Brandenburg de politie gemachtigd is
de koepolc-ineeuting zoo noodig onder dwang
te doen geschieden.
Het dubbel leven van J,prins Arthur".
Chicago heeft onlangs zijn sensatie gehad
in de arrestatio van een der meest bekende
figuren der stad, Arthur Quin, zoon van -
den bekenden politieke dictator James
Quin. De jonge Quin „prins Arthur" zooals
hij op zijn elegance genoemd werd, leidde
een dubbel leven. Overdag en 's avonds was
hij de welopgevoede zoon van rijke ouders
cn verkeerde, in de 'oeste kringen, 's nachts
bezocht hij. onkenbaar ïn oude versleten
plunje de gemeenste misdadigersholen- cn
dronk cn speelde met de meest beruchte in
dividuen uit heel Chicago. Na talrijke bru
tale diefstallen kwam de politie eindelijk
op het spoor van de misdadigers. Het ver
wekte groot* opzien, dat do namen van do
gearresteerden niet dadelijk bekend ge
maakt werden en men vermoedde wel, dat
oen of ander invloedrijk persoon daarbij be
trokken was, maar niemand had toch go-
dacht, dat „prins Arthur" de zoon van dea
machtigen Quin, het hoofd dor bende was.
Met hem gearresteerd werden twee kroeg
houders, bij wie een fabelachtige waarde
aan kostbaarheden gevonden werd o.a. ook
een kostbaar horloge van George W. Rey
nolds, den president der Continental and
Commercial National Bank, in wiens huia
kort te voren was ingebroken. Curieus is,
dat Quin den avond van den diefstal bij de
Reynolds to gast was, het zingen van do
dochter" op de piano begeleidde en zelf veel
succos had met een paar solovoordrachten.
Om 11 uur gingen de gasten hoen en om l
uur was Arthur Quin aan het hoofd van zijn
bende terug. Hij werd na aanvankelijk in
voorarrest to zijn geweest, op verzoek van
zijn advocaat tegen een hooge borgstelling
vrij gelaten. Quin Senior heeft zijn politiek©
functie moeten noerleggen.
Do oud-president De Arriaga f.
Dc eerste president van do Portugeesch©
republiek Manuel de Arriaga is overleden.
Reeds als leeraar te Lissabon cn later als
hoogleeraar te Coimbra had hij steeds voor
do republikeinsche denkbeelden gestreden
bij hot uitroepen der republiek viel.de keuze
op hem voor president en niet op zijn tcgen-
candidaat Affonso Oosta. Deze volgde Do
Arriaga op, toen hij, door de omstandighe
den gedwongen, nog vóór het verstrijken
van zijn ambtstijd als president aftrad.
Roman uit het laatst der 16de eeuw,
naar het Engelsch van Rafaël Sabaëni.
57)
„Ja," bromde Asad. „Kunt ge dat beantwoor
den?"
„Gij zult do waarheid hooren," zei Sakr-el-
Bakr.
„Geloofd zij Allah!" spotte Marzak.
„Maar ik waarschuw u," ging Sakr-el-Bahr
•vcort, .,dat gij ze moeilijker to gelooven zult
vindon dan eenige leugen, die ik zou kunnen
bedenken. Jaren geleden in Engeland, waar ik
geboren ben, had ik dezo vrouw lief en zou mol
haar getrouwd zijn. Maar er waren mensclien
en omstandigheden, die inij bij haar belaster
den, zoodat zij mij niet v/ildo huwen, en ik ging
been met haat in het hart Gisteravond bleek
de liefde, dio ik dood en in haat veranderd ge
waand had, nog eteeds levendig. Doordat ik
haar liefhad, ging ik inzien, dat ik haar slecht
behandeld had en ik word boven alles door het
.verlangen gédrevon, bet kwaad, dat ik gedaan
had, te herstellen."
Hij zweeg en na een oogenblik stilte, begon
Asad toornig en verachtelijk to lachen.
„Sedert wanneer bewijst een man zijn liefde
voor een vrouw, door haar van hem weg te zen
den?" vroog bij op een toon, die juist weergaf,
bij van zoo'n beweging geloofde.
„Ik heb u gezegd, dat het ongelooflijk zou
schijnen," zei Sakr-el-Balir.
yls het niet duidelijk, vader, .dat dit buwe-
V v,an hom niets dan een voorwendsel was?"
ricP Marzak.
„Zoo klaar als de dag," antwoordde Asad.
w huwelijk met die vrouw was een godde-
•oo2o bospottiDg van het Waro Geloof. Het was
geen .huwelijk. Het was 'een godslasterlijk voor
wendsel. Uw eonig doel was, om mij to dwars-
boomen, door mijn eerbied voor de Heilige Wet.
van don Profeet te misbruiken en haar buiten
mijn bereik to plaatsen."
Hij wenddo zich lot Vigitello', die wat ach
ter Sakr-el-Balir stond. „Gelast uw mannen,
dien verrader in boeien te sluiten," zei liij.
„De Hemel heeft u tot een wijs besluit ge
bracht; vader!" riep Marzak op jiwlicnden
toon Maar die kreet was do eenige j ibclkrcct,
die weerklonk, zijn slem do eenige, dio men
hoorde.
„Dit besluit zal u waarschijnlijk beiden naar
den Hemel zonden," antwoordde Sakr-cl-Bahr
onverschrokken. Op dat oogenblik had hij zijn
besluit genomen. „Blijf!" zei hij, met een wenk
tot Vigitello, die zich inderdaad niet verroerd
liad. Hij trad dicht op Asad roe, én wal bij zei,
hoorden alleen zij, die vlak bij den Dey en Ho-
samundo stonden, welko laatuto haar '«oren in
spande, dat zij geen woord veriicz-'n zou.
„Geloof niet, Asad," zei hij, d.il ik mij on
derwerpen zal als een kameel onder zijn last.
Bodenk uw toestand goed. Als ik mijn stem ver
hef, om mijn zeevalken om mij te reopen, kan
Allah alleen zeggen, hoeveel er zullen overblij
ven om u te gehoorzamen Durft gij het k'errp
wagen?" vroeg hij. Zijn gezicht stond ernstig-
cn plechtig, maar volkomen onbevreesd, els van
oen man, dio niet twijfelt aan den afloop.
Asad's oogen glinsterden somber, zijn kleur
werd aschgrauw. „Schandelijko verrader..
begon, hij met gezwollen slem, zijn lichaam sid
derde van toorn.
„O neen,-" viel Sakr-el-Bahr bom in de rede.
„Als ik een verrader wa- zou ik liet redds ge
daan hebben, want ik weet, dat iiij een verdee-,
ling van oudo krachten, hot grootste aantal aan.
mijn zijdo zou zijn. Laat dus mijn stilzwijgen
het bewijs van mijn onveranderlijke trouw zijn,'
Asad. Denk er aan bij hat beoordeelen van mijn
gedrag, en laat u niet ovei'heer.srhen dbor Mar
zak. dio niets ontziel, om zija haat tegen mij
te kunnen luchten.
„Luisthr niet naar hem, Yadorl" riep Marzak.
„Hel is niet mogelijk, Jat
„Zwijg!" bromde Asad. eenigszins verslagen.
Er keerschte stilte, terwijl <!e D07 somber
met zijn hand over zijn witten baard streek en
zijn glinsterende oogen van Ol'vïêc naar Posa-
mundo, en weer teruggingen Hij c^'mwoog, wat
Sakr-el-Bahr had gezegd Hij vreesde zeer, dat
bet zou blijken waar le zijn en bij zag iu, dat,
als hij hier muiterij uitlokte, hij a^les op het
spel zou zetten, alles op één worp, waarin do
kans zich evengoed legon hem kon keeren.
Als Sakr-el-Bahr do overhand behield, zou
dit nie.t alleen aan boord van dit schip zijn,
maar door geheel Algiers, en Asad zou neerge
worpen worden, om nooit meer op to staan.
Aan den anderen kant, als hij zijn zwaard ont
blootte en dc geloovigen opriep, om hem tc hel
pen, was hel mogelijk, dat zij in hem den" uit
verkorene van Allah zagon, wien zij trouw vor-
schuldigd waren, en dat zij zich aan zijn zijde
zouden scharen. Hij achtte dit zelfs waarschijn
lijk. Maar toch was het to veel gewaagd. Hij
was bang, die nog nooit voor iéts bang geweest
was, en or was nauwelijks een gefluisterde
waarschuwing van Biskaine noodig om hem !c
doen besluiten loo tc geven.
Hij keek Sakr-el-Bahr weer aan, nu met con
somberon blik. „Be zal over uw woorden den
ken," zei hij met onvaste stom. „Ik wil niet on
rechtvaardig zijn, of mij alleen door den schijn
laten leiden. Dat verhoede Al lak I"
HOOFDSTUK XVIH.
Schaakmat,
Onder het nieuwsgierig staren van allen rond
om hen 9tonden Rosamuude en Sakr-el-Bahr
elkander een oogenblik stilzwijgend aan te zien
11a het vertrek van den Dey. Zelfs de galeisla
ven, opgeschrikt uit hun gewone versuftheid
door zulke merkwaardige en ongewone gebeur
tenissen, rekten hun gespierde nekken uil, om
naar hen to kijken met een flikkering van be
langstelling in hun doffe, droevige oogen
Sakr-el-Bahr's gevoelens waren, toen hij Ro-
samunde's bleek gelaat .n het afnemende maan
licht zag, zeer tegenstrijdig. Verslagenheid over
hetgeen gebeurd was en een «onrustig gevoel
cmtrent hetgeen nog volgen moest, wisselden
af met een zekere mate van verluchting.
Hij zag in. dat zij in geen geval lang verbor
gen had kunnen blijvon. Zij hal elf oindclooze
uren- doorgebracht in de kleine, benauwde ruim-
to van de mand, waarin hij haar maar alleen
aan boord bad willen brengen. De ongerust
heid, die begonnen was mot do onmogelijkheid,
om haar uit haar gevangenis to bevrijden, toen
Asad zijn besluit had. aangekondigd, om hem
op reis te vergezellen, was van uur lot uur
toegenomen en toch zag hij gcon kans om haar
te verlossen^ uit een toestand, die vroeg of laat
verraden zou worden, Ms de grenzen van haar
uithoudingsvermogen bereikt waren. Dio verlos
sing, welke liij niet had kunnen bewerken, was
bereikt door do achterdocht en kwaadaardig
heid van Marzak. Dat was de eenigo troost in
het tegenwoordige gevaar. Tegenspoed had bem
geleerd, voordeden, hoe klein ook, op prijs te
stellen, en gevaren, hoe groot ook. te trotseoren.
En dus genoot hij nu van bet kleine voordeel
en besloot naar omstandigheden to handelen, en
zooveel mogelijk gebruik te maken van de wei
feling, waarin zijn woorden den Dey gebracht
hadden.
Hij vond het ook een aangename gedachte,
dat, nu de zaken zoo goloopen waren, hij en
Rosamunde lotgendoten in het ongeluk gewor
den waren en een gemeenschappelijk gevaar
deelden, en niet meer als onderdrukker cn on
derdrukte tegenover elkander stonden Daarom
glimlachte hij oven, toen hij Rosamunde in het
blcoke, strakke gelaat zag
Die glimlach ontlokte haar do vraag, die haar
bezwaarde. r
„Wat nu?" Wat nu?" vroeg zij hecsch, en zij
strekte de handen naar hem uit.
„Nu," zei hij koel. „laten we dankbaar zijn,
dat ge bevrijd zijt uit een verblijf zonder eonig
gemak of waardigheid. Laat mij u brengen naar
dat, hetwelk ik voor u gereed gemaakt heb, eai
dat gij reeds lang zoudt betrokken hebben zon
der de ontijdige komst van Asad. Kom." En hij
wees uitnoodigend naar het gangpad, dat naar
het achterdek leidde.
Zij schrikte terug, want daar op het achter
dek zat Asad onder zijn tent met Marzak, Bis-
kaino en de andere officieren van zijn gevolg.
„Kom," herhaalde hij, „er is niets lo vreezen,
aks gij u onverschrokken toont. Voor het oogen
blik staat de koning schaak."
„Niels te vreezen?" horhaaldo zij, starende
„Voor het oogenblik volstrekt niets," ant
woordde hij vast. „Tegen wat de toekomst bren
gen kan, moeten wij vast besloten zijn. Wees
zeker, dat vrees ons niet helpen zal."
Zij werd strak, alsof bij baar onrechtvaardig
beschuldigd hack
- „Ik ben niet bang," verzekerde zij hom, cn
hoewel haar gelaat bleek bleef, werden haar
ocgon rustig en haar .stem vast.
„Kom dan," herbaalde hij, en zij gehoorzaam
de hem nu dadelijk, als om to toonen, dat zij
hoegenaamd geen vrees koesterde.
Naast elkander gingen zij door het gangpad,
en klommen de treden naar het achterdok op;
de zich daar bevindende groep zag hen nade
ren met blikken, zoowol van verbazing als
wraakzucht.
Asad's donkere, fonkelende oogen rustten al
leen op hel meisje. Zij volgden ieder barer be
wegingen, toen zij naderde, en' verhelen baar
geen oogenblik om zich op haar geleider to
richten.
Uiterlijk hield zij zich met trotsche waardig*
heid volkomen kalm onder dien begeerigen, on
derzoekenden blik; maar inwendig kromp z.ij
van een schaamte en vernedering, waarvoor zij
nauwelijks een naam bad. Tot zekere hoogte
deelde Olivier haar gevoelens, maar vermengd
met toorn; en daardoor gedreven, plaatste hij
zich tusschen haar en den blik van den Dey, om
haar daartegen te beschermen, zooals hij dit to
gen een doodelijk wanen zou gedaan hebben.