Nederland en de Oorlap.
Ingezonden.
Uit de Omstreken.
Gemengd Nieuws,
De duikbootoorlog zondet
genade/
AGENDA VAN DE WEEK.
Yrijdag:
LekfeoEe Soh.'ou^v'bung„Macbeth", 8 u.
Zaterdag:
Kon. Ned. Grofsmedci-ij. Buitcugew- Alg..
[VorgaideriiLg van Aandeelhouders. *8 Nam.
half drie.
,jJ)e Graanbeurs"Butengevroone gear-
'komste Frysk Selskip „Btanfries". 8 uur.
„Zomerzorg". Neutr. Orde van Goede
•Tempelieren. Getzellige bijeenkomst.. 8 uur.
Zondag;
Leidscho Schouwburg. „Z'n Excellentie".
6 uur.
Den Haag: Dieremtuiö. Caunavais-
Jeest. Nam. 5 uur aanvang.
Dagelijks:
„Imperial-Theater", Stationsweg, 's avonds
6 uur.
Thalia Bioscope en. Variété-Théater. Haar
lemmerstraat 52, 7 uur. 's Zondags alleen
o uur. (Woensdag- ea Zaterdagmiddag ook
2 uur).
\ius-vereeniging en van de Coöperatieve keu
ken daarvoor gebruikt worden*
In ieder geval juichen,wij het denkbeeld
tieer toe.
He Raad is na de openbare vergadering
nog geruimen tijd in geheime zitting bijeen
geweest. Na heropening werd er niets van
het verhandelde achter de gesloten deuren
geopenbaard'.
LEIDEN, 16 FEBRUARI.
Tot ab-actis collegii van het LeicUrh Stu
dentencorps is bij enkele tandidaatstcii.g ge
kozen de heer A. H. van Steyn.
Prof. J. H. Carpenticr Alting, benoemd tot-
president van het Hooggerechtshof in Ned.-Iu-
ïlië3 zal den 23sten Maait daarheen vertrekken.
In de te Hilversum gehouden alg. verga
dering der Nederl. Véreen. tot Berscherming
ran Dieren is tot hoofdbestuurslid herkozen
jkr. M. B. W. des Tombe, alhier.
In "het verslag over Vrouwenkiesrecht
moet verbeterd worden, dat mevr. Van Ifallie
Van Embdcn niet wat minister Cort van der
Binden zei de in zijn „toelicht ing" tot het wou
wenkiesrecht noemde ,.oudo koeien'maar zij
durfde het anonieme „voorloopïg verslag" van
de Kamerleden op deze wijze heoordeèlen.
Vannacht to kwartier over tweeën
ontdekte de bovenbewoner van perceel
145 a aan de Haarlemmerstraat, dat er be
neden hem brand was. Hij waarschuwde
de politie en deze snelde met haar slan
genwagen toe. Agenten van politie blusc-h-
ten den brand echter met emmers water.
Het bleek,- dat er roet was gaan branden
en deze brand had zich meegedeeld aan het
houtwerk van een ingebouvvden schoor
steen, tusschen het plafond van het bene
den- en den vloer van liet bovenhuis.
De hedendaagsche ludnstric.
Op uituoodiging van het departement Lei-
Jen van de Maatschappij van Nijverheid, hield
lie heer S. Begeman, Rijks-N ij verheidsconsu-
ient te 's-Gravechage, in het Nutsgebouw een
voordracht over: „De hedendaagsche In
dustrie in Nederland."
Na een kort openingswoord van den voor
zitter, den heer J. Hartevelt Azn., ving
spreker zijn voordracht aan met op? te mer
ken, dat ons land ten onrechte nog dikwijls
wordt gehouden voor .een land byoa uit
sluitend van landbouw en veeteelt. Sinds de
vroegste tijden vinden we Jiier echter eeQ
bloeiende nijverheid; in dë eerste plaats in
verband' met den landbouw, terwijl ook de
textielindustrie hier van ouds bekend is.
Thans vooral zijn er tal van bloeiende
industrieën in Nederland en in het alge
meen merkt spr. daaromtrent op, dat onze
nijverheid wel' met die van het buitenland
kan concurreeren. Onze werklieden staan
aIs wèlonderlegd bekend. Er zijn dan ook
niet minder dan 63 ambachtsscholen, waar
2/ij hun opleiding ontvangen; terwijl bovendien
verschillende industrieën cursussen aan hun
fabrieken hebben verbonden. Eindelijk be
zitten wij op het o ogenblik acht technische
scholen ter opleiding van technici.
.Spr. verdeelde de hier bestaande indus
trieën in fabrieken, die krachtwerktuigen,
speciale machines en schepen vervaardigen;
in fabrieken, welke* producten van den'land
bouw en dé veeteelt verwerken, waaronder
meer dan 1000 zuivelfabrieken. Ver
der noemt spr. va^i deze rubriek de bloeien
de leder-, sago- en margarinefabrieken. Al
ile^o fabrieken werken meestal op coöpe
ratieven grondslag.
In de derde plaats noemde spr. de che
mische fabrieken. Op dit gebied is ons land
in de laatste jaren sterk vooruitgegaan en
dat, was ook noodig, want in dit opzicht
was ons land tot voor kort zeer achterlijk.
Gelukkig tellen we thans reeds meer dan
70 chemische fabrieken.
Ten slotte noemde spr. de textiel-industric
leïi zette uiteen, hoe uitgebreid? deze tak van
nijverheid! thans is en bespreekt er enkele
der voornaamste van. Hij noemde daarbij
tniet minder dan dertig cacaofabrieken. Deze
hebben een zware concurrentie met het bui
tenland' te voeren gehad; doch haar met
glans cToorstean. In het-bijzonder herinnerde
.spreker er aan, dat sinds verleden jaar hier
'een paar fabrieken zijn opgericht van ijzer,
I pers werk, schoppen, bijlen, enz. welke voor
werpen vroeger meestal uit Duitschland wer
den ingevoerd. Deze industrie kon volgens
spr., voor; -ons land1 nog van groot belang
to orden.
Het zou ons te ver voeren, al de in-
'dustrieën, door spr. behandeld, zelfs maar
te noemen. Wij volstaan met mee te deelen,
dat de hoorders zich 'blijkbaar verwonder
den, dat Nederland zooveel op het gebied der
nijverheid presteert. Het was belangwekkend
•te vememeu, hoe verschillend de aanleiding
is geweest tot het ontstaan van sommige
«industrieën. Omdat vele Nederlanders niet
toeten, wat hier te lande alzoo wordt ge-
jfabriceerd, hebben een aantal' nijverheidsmen
sen en dit voorjaar een Jaarbeurs in Utrecht
opgericht, wat spr. zeer toejuichte en voor
het welslagen waarvan hij de beste wen-
schen uitsprak.
Spr. kwam ten slotte tot de slotsom, dat
de industrie in ons land inderdaad van
groote beteekenis is en in de laatste twintig
jaren sterk is vooruitgegaan. Verschil
lende gemeentebesturen bevorderen de op
richting van nieuwe industrieën, door ter
reinen tegen erfpacht of anderszins af te
sfcaan? wat zeer moet worden toegejuicht.
Hierna gaf spr. eenige wenken, dienstig
Voor het oprichten van nieuwe industrieën.
In de eerste plaats moet over voldoend ka
pitaal worden beschikt. Daarom juicht hjj de
medewerking van het Bankwezen zeer toe.
Duitschland heeft ons op dit gebied een uit
nemend voorbeeld gegeven. Men moet ech
ter niet meeuen, dat voldoende kapitaal de
voornaamste factor is voor het welslagen
van een industrieele onderneming. Het komt
in hoofdzaak nog altijd aan op de leiding.
'UHföen de Bankdirecties dit wel' bedenken en
de leiders niet als hun ondergeschikten be
schouwen!
Eindelijk bepleitte spr. gepaste specia
lisatie van de productie der fabrieken. Door
te veel' verschillende zaken té (produceeren
wordt er kracht en energie verspild.
Wat de werkwijze betreft, merkte spr. op,
dat men hier te lande nog al te veel de wen-
schelijkheid uit 'het oog verliest de werk
krachten te betalen naar verhouding van
het geleverde werk. Dit moet anders w orden.
Een verblijdend verschijnsel noemde spr.
het, dat er steeds meer "ingenieurs in de
irdustrie worden opgenomen. Technische lei
ders en adviseurs heeft de industrie inder
daad nocdig. De Technische Hoogeschool'
krijgt gelukkig steeds meer voeling met de
industrie en haar leiders. In 'alles wat de
fabrieksnijverheid betreft, is, volgens spr.,
'een'goede organisatie een eerste eiscb. Wan
néér onzo industrieelën hun taak goed be
grijpen en energie toc.ien. gaat, voï'gcns spr.,
het industrieel' Nederland een schitterende
toekomst te gemoet, ondanks den moeilijken
tijd, die hun na den oorlog wellicht wacht
Met dezen wensch besloot de heer Bego
man zijn met aandacht gevolgde voordracht.
Na de pauze werd in een reeks duidelijke
lichtbeelden nog eens gedemonstreerd, wat
in de voordracht was betoogd.
Yrijziimig-Dcinocratisclie Yerecniging.
In het lokaal Middelweg 28 hield gister
avond de Vrijz.-Dem. A'creeniging „Vooruit
gang"', afd. van den Vrijz.-Dem. Bond, haar
algemcente leden vergadering, onder voor
zitterschap van mr. dr. C. W. van der Pot Bz.
Uit het jaarverslag van den secretaris bleek,
dat hoewel met het oog op de tijdsomstandig
heden weinig propaganda kon worden ge
maakt, Let leden tal" toeli nog een drie perso
nen was vooruitgegaan. Als een verblijdend
verschijnsel werd ook nog vermeld de oprich
ting van een afdeeling „Jonge Democraten"
waarvan reeds eenigen ook als lid der Ver-
eenigiug toetraden. De samenwerking met dc
in ledental ongeveer even talrijke afdeeling
van het A. N. Werkliedenverbond zal de actie
van beido Vereenigingen voor de democratie
ongetwijfeld versterken.
De rekening en verantwoording van den
penningmeester, der heer J. Zitman, wees een
klein tekort aan, zoodat op meerdere offer
vaardigheid van leden en geestverwan
ten werd aangedrongen.
Tot leden der Kaseommissie werden aan
gewezen mevrouw Alings-Van Mcls ende
heeren Eikema cn Eilders.
Tot bestuursleden werden herbenoemd de
heeren L. Alings cn J. Zitman.
Met betrekking tot de verkiezingen voor
dc Tweede Kamer vereenigde de vergadering
zich unaniem met het advies van het Hoofd
bestuur, om deze zoo mogelijk zonder strijd
te doen doorgaan
Na toelichting en uiteenzetting daarvan
door den voorzitter, werd eveneens de wen-
euhclijkheid uitgesproken, dat, met betrek
king iet dc tusschentijdsche Gemeenteraads
verkiezingen, die in 1917 te wachten staan,
een compromis met ander epartijen hier ter
stede tot stand komt, om dat in verband met
de in 1919 te houden algemeene verkiezingen
voor den Gemeenteraad met algemeen kies
recht en volgons het stelsel der evenredige
vertegenwoordiging de Gemeenteraad in zijn
tegenwoordige samenstelling toch slechts een
tijdelijk karakter draagt.
Bevordering van den Volkszang.
De Leidsehe afdeeling der Nationale Ver-
eeniging voor den Volkszang, wier werken
wij reeds meermalen moehten loven, heeft
haar leden en vrienden, die gewoon zijn haar
bijeenkomsten bij to wonen, gisteren een aan-
genamen avond bereid door het aanbieden
van een concert, waarbij dc Utrechtsche min-
streels mej. Anny Bollen, soxjraan, en de hee
ren G. Goossens, tenor en.luit, en Jos Reekers
luit en piano, op sympathieke wijze samen
werkten.
De groote zaal van het Leidsehe Volkshuis
was geheel gevuld met een dankbaar publiek,
dat de minstreels zeer waardeerde, wat uit
de warme toejuichingen herhaaldelijk bleek.
Dat de wakkere leider van den volkszang
in Leiden, de .heer Oost veen, deze gelegen
heid benutto om de aanwezigen zelf te leeren
zingen, spreekt van zelf, en zoo wisselde het
gemeenschappelijk lied de door de minstreels
gegeven nummers op aangename wijze af,
terwijl een groep militairen, onder leiding
van den heer Oostveen, zich enkele malen
ook nog afzonderlijk liet liooren.
Wij kunnen het zeer omvangrijk program
ma niet in ondcrdeelen bespreken, doch ver
klaren gaarne, dat het met zorg was samen
gesteld en op uitnemende wijze werd uitge
voerd. Het drietal begrijpt zijn taak en is
voor de ten-uitvoer-legging berekend.
Het gemeenschappelijk lied maakte ook een
goed effect Het is echter jammer dat er nog
altijd onder het publiek zijn, meestal
jonge menschen die dezen zang blijkbaar
als een jretje beschouwen en door hun optre
den anderen, dio hun beste krachten inspan
nen om mee te doen, daardoor hinderen.
Gelukkig, dat het aantal van hen, die er
kómen om den zang in de war te brengen,
"steeds kleiner wordt en zich thans ,tot zeer
enkelen beperkte.
Dc Gezondheidstoestand der gemeente
Leiden over 1916.
Gisternamiddag hield dc G v-oiidlieidseommis-
sio, ónder voorzitterSthap van prof. dr. L. van
ItaLlie, in een der vertrekken van het Stadhuis,
ue bij de wet voorgeschreven openbare verga
dering, waarin door den secretaris, don heer
W. G. dc Graaff, lector aan de Rijks Universi
teit te Utrècht, verslag werd uitgebracht en
dit verslag vastgesteld.
Er werden blijkens dit verslag in het jaar 1916
één openbare cn acht gewone vergaderingen ge
houden.
De algemeene gezondheidstoestand gedurende
het afgcloop'en jaar kan gunstig worden ge
noemd. Het sterftecijfer per 1000 inwoners be
droeg 11.88, tegen 12,07 in 1015. Het sterftecij
fer van kinderen heneden het jaar per 1000,
dat in 1915. 76,19 heeft bedragen, was nu 61,15.
Over den toestand van water, baden cn lucht
werden verschillende klachten ontvangen, on
derzoekingen ingesteld en adviezen gegeven.
Waar o.a de Gezondheidscommissie hij voortdu
ring klachten bereiken over den reuk, door lom
pen- en beenderbewaarplaatsen veroorzaakt, en
deze inrichtingen dikwijls in dicht bevolkte wij
ken der stad gelegen zijn, zou de Commissie
het hoogst wensclielijk achten, dat B. en W.
konden besluiten overeenkomstig de Hinderwet
aan den Raad een verordening a&n te bieden,
waai bij een bepaald gedeelte der gemeente
wordt aangewezen voor deze inlichtingen.
Met betrekking tot dc volkshuisvesting is het
der Commissie steeds duidelijker geworden, dat,
óndanks de nog lieerschende abnormale toe
standen en ondanks den \voïii«gnoocl, welke
chronisch dreigt te worden, zij tocli niet- langer
werkloos mag aanzien hoe tal van gezinuen
liicr ter stede op hoogst onvoldoende wijze een
onderdak vinden. In bijzonderheden wordt deze
slechte huisvesting door de Commissie aange
toond.
Na eenige statistieken over verschillende be
smettelijke ziekten, die echter in 1916 geen.
hooge cijfers aangeveD, wordt het in het ver
slag betreurd, dat een volgens de eisclien der
hygiëne ingerichtcu desinfectie- en opsporings
dienst niet tot stand zal komen.
DIT ONZE STAD.
VÓÓR HET STEUNCOMITÉ.
Bij den penningmeester "van het Steun
comité kwam hedenmorgen- onder het motto
„Helpt Elkander" 'een gift in van f 10. De
gever, S. H. K., verklaarde zich zeer over
tuigd te gevoelen, dat het Steuncomité weer
aller steun noodig had.
ÜIT ONS LAND.
KOLENNOOD.
Met hot oog op de lichtbesparing zullen do
te Oegstgeest gevestigde kruideniers hun za
ken met ingang van Maandag 19 Februari des
avonds te 8 uur sluiten. Alleen des Zaterdags
avonds zpllen dc winkels tot 10 uur geopend
blijven.
13. cn W. van Woubrugge bobben tot nader
order beslóten de straatverlichting te laten ver
vallen.
Dit geschiedt ook te Voorhout.
Te Valkenburg izullen de avondgodsdiensten
voertaan in den namiddag worden gehouden en
vrij zeker gaat deze vervroeging reeds a.s. Zon-,
dag in.
Ook te Bodegraven zijn de avonddiensten in
de kerken afgeschaft, eveneens te Boskoop, we
gens gasbesparing. Te Noordfen is dit geschied
wegens gebrek aan petroleum.
DE RANTSOENEERING DER INDUSTRIE.
Gisteren is dc rantsoeneoring der industrie,
volgens de jongste aanschrijving van den mi
nister van Landbouw, volgeps welke aan alle
industrïeele bedrijven in Nederland slechts ecu
verbruik' van brandstoffen en electriciteit is
toegestaan overeenkomend met 75 pCt. van de
verbruikte hoeveelheid, in een overeenkomstig
tijdvak van de maand November 1916, inge
gaan.
Wij hebben, schrijft een der Amsterdamscho
bladen, aan de Gemeente Electrieiteitsv/erken
geïnformeerd, welke bijzondere maatregelen tot
doorvoering der beoogde bezuiniging zouden
worden genomen. Het antwoord luidde; „gce-
no". De directeur der G. E. W. bevestigde vol
komen de meening van wethouder De Vries, dat
het do bedoeling van den minister is "om een
bezuiniging te decrèteeren, zonder den bevoeg
den autoriteiten tevens de middelen te verstrek
ken, dat aan liet decreet de hand zal worden
gehouden. Belanghebbende industrieelen. die
zich eveneens tot don directeur der G. E. W.
wendden met dc vraag: „Wat gebeurt er. als ik
niet bezuinig", kregen dan ook bet. verblijdend
bescheid; ..Dan gebeurt er niets".
Het rautsoeneeringsdecreot mist dus nog el
ke bindende kracht en moet meer als een ver
zoek worden beschouwd om zuinigheid te be
trachten. Of mot een bloot verzoek echter het
gewenschte resultaat zal worden verkregen,
valt te betwijfelen.
AANVOER VAN STEENKOLEN.
In dc avoirï-vergadering van de Tweede Ka
mer heeft de Minister van Waterstaat, dr. Le-
ly, medegedeeld, dat de Spoorwegmaatschappij
en in totaal 3000 wagons hebben bijeen ge
bracht, die bestemd zijn, om in Duitschland ko
len te gaan halen. Op deze wijze zal per dag
een hoeveelheid van 6000 ton Duitschc kolen
worden aangevoerd. De Spoorwegmaatschappij
en hebben gezamenlijk per dag voor verbruik
noodig 2500 ton. Hiervan bezuinigen zij nu da
gelijks 8 a 10 pCt. De Minister sprak dan ook
de hoop uit, dat de kolennood niet te lang meer
zou duren,
GEEN TANKS VOOR ONS LEGER.
Naar dc „Auto" uit betrouwbare bron kan
mededeelen. is de redactie van hei" „Centrum"
verkeerd ingelicht,- er zijn voor ons leger geen
tanks in aanmaak, noch in 't buitenland, noch
in ons land.
De verlichting van het Imperial-theater.
Mijnheer 'do Redacteur!
Mag ik beleefd eenige vrijheid verzoeken in
Uw geëerd blad, om den heer B. R. V. te zeg
gen, dat hij de waarheid niet spreekt?
De heer B. R. V. beeft niet goed "geteld! Er
branden 17, geen 16 lichten. Deze 17 branden
van half acht tot halfnegen en van 11 uur tot
11 u. 10 m. Doch wat ik verschrikkelijker vind,
is, dat de beer B. R. V. de pikdonkere straten
opzoekt, en nu den Leidachen inwoners vraagt
om de gordijnen open te laten, zoodat de beer
B R. V. op tafel kan kijken, en volgens eigen
beweren van den heer 13. R. V. hij bij mij voor
do deur dc wacht heeft gehouden bij het licht
tot na elf uur. Wil hij hcuscli do gordijnen van
alle-kamers open zien, en dan van uit de don
kere straat naar binnen kijken?
Zaten er in de gemeente-huishouding vrou
wen, bij zou er zeker niet goed afkomen, ten
eerste voor het liegen en ten tweede, omdat hij
ondeugend is.
Om geen yuzie met hem te krijgen, zal ik
hem het lichtraadsel -oplossen. Ik hel) contract
löet de gemeente, om elk jaar een zeker aantal
K.W -uur af te nemen. Kom ik te kort, dan
moet ik bijpassen. De burgemeester heeft mij
verzocht licht te sparen. Dit verzoek is direct
ingewilligd. Als nu ook mijn verzoek later zal
worden begrepen, dan krijg ik nooit kwestie
meer met U, Mijnheer B. R. V.. maar U moet
niet meer jokken en niet meer 's'avonds laat
in donker loopéh.
Mag ik U dank zeggen, Mijnbeer de Redac
teur, voor de plaatsing?
Hoogachtend,
B. G. HARTMAN,
Imp crial-Th eater,
Stationsweg.
Leiden 15 Febr. 1917.
HAARLEMMERMEER.
De langdurige droogte in dezen laten
winter heeft in onze gemeente een speciaal
zomerscih. verschijnsel te voorschijn geroe
pen, n.l. watergebrek, en alsof het Augus
tus was, ziét men dc eigenaars van leege
putten en tonnen sjouwen met emmers wa
ter, van elders gehaald.
HAZERSWOUDE (Rijndijk).
Op 2 Maart a.s. zal het GO jaar gele
den zijn, dat H. Metselaar als schilders-
knecht in dienst as bij de familie Van den
Berg en wel tot 1S8S bij den heer A. van
den Berg, daarna bij de Wed. A. van den
Berg en thans dij den heer J. M. van den
Berg. Deze eenvoudige man, die thans 73
jaar is, verricht nog met den meestcn
nauwgezetheid zijn dagelijksch werk. Bij
iedereen is „Hein" bekend en wij twijfelen
niet of het zal op 2 Maart hem niet aan
belangstelling ontbreken.
HILLEGOM.
Door notaris Langeveld, alhier, zijn
Donderdag openbaar verkocht twee woon
huizen en een wagenmakerij en vier werk
manswoningen, in de Hoofdstraat, voor
f 72CO, aan den heer C. Carlièr; een burger-
woonhuis ou werkmanswoning, a. d. Hoofd
straat an vier werkmanswoningen in de
Berkhoutlaan voor f *4S40, aan den neer S.
"Webertwee burgerwoonhuizen aan de Ma
riastraat, voor f 3200, aan den heer A. Ha-s
ter j twee burgerwoonhuizen in dezelfde
straat voor f 3300, aan Spilker en nog twee
werkmanswoningen, aan de Mariastraat,
voor f 2350, aan den heer W. van Zanten,
allen alhier.
KATWIJK-AAN-ZEE.
Aan de Ohr, school voor M. U. L. O.
(hoofd de heer W. B. Hofman) is tot 9de
onderwijzer, tegen 1 Juni a.s., benoemd de
heer J. Termaat, thans eerste onderwijzer
aan de 2de Horv. Ohr. School te Apeldoorn.
LIS SE.
Men heeft alweer 14 konijnen gesto
len en wel 7 bij den heer Niéuwenhuis en
7 bij Turenliout. Het wordt nu t:ch waar
lijk wel wat erg,
V OORSCHOTEN.
Aan de firma Joh. Kraay en Co., te
Hillegom, is opgedragen de bouw van 60
woningen en een badhuis voor f 398.500,
voor rekening v. d. Voorscnotenscïie Bouw-
vereeniging, onder directie van den heer
W. Verschoor, architect te 's-Gravenhage.
WOUBRUGGE.
In de vergadering van B. en W. is be
noemd tot ambtenaar ter Secretarie v de
heer D. van der Meijde, alhier.
WADDLNXVEEN.
De burgemeester, de heer Van Dort
Kroon, is hersteld in de gemeente terugge
keerd. Hij moet echter nog eenigen tijd
volkomen rust houden, zoodat hij zijn
ambtsbezigheden nog niet heeft- hervat.
KERKELIJKE EEEICHTEN.
Oegstgeest. Ned.-ITerv. Gem. Zon
dagmorgen te tien uren, ds. A, J. Buys.
Woubrugge. Ned. Protestantenbond.
Zondagavond te zeven uren, dr. W. P-
Lente, van Leiden.
Voorhout. Ned.-Herv. Gem. Zondag
morgen to tien uren, de heer P. B. Mül
Ier, zendeling-leeraar te Amsterdam.
Z w am m e r d a m. Rem. Ger. Gem.
Zondagmorgen te tien uren, ds. G. H.
Blanken, van Leiden.
De vijfvoudige moord.
Omtrent het vreeselijke drama te Born ver-
neenit men nog nader
Vrouw Swillens-Pernot was reeds gerui
men tijd niet normaal. Vijf jaar geleden was
reeds door <ecn doktor een bewijs van op
neming in een krankzinnigengesticht getee-
kend, waaraan men geen gevolg schijnt te
hebben gegeven.
's Nachts om 4 uren stond vrouw Swillcns
op en ging naar benedon om een bijl te
halen. Haar man, door dit vreemd optre
den verrast, ging haar na en kreeg beneden
aau de trap een bijlslag op het hoofd, die
hem den schedel kloofde tot aan het her
senvlies een tweeden slag verbrijzelde hem
den pols, die voor driekwart afgesneden
werd, zonder de slagader te raken.
Swil'lens ging hierop naar buiten om hulp
te halen. Intusschen ging vrouw Swillens
naar boven en bracht haar zeven kinderen,
die sliepen, verscheidene bijlslagen toe met
^1.
het gevolg, dat vier gedood werden en col
ander heden ovcrloed. Do kinderen \v<aren;
10, 8, 6, 4, en een half jaar oud. :''f
Do twee anderen* zijn levensgevaarlijk'
gewond, één er van zal zeker, de man waavA
schijnljjk sterven, terwijl voor het leven va^
(het laatste - kind ook ernstig gevreesd
wordt.
"Tv
De vrouw was lijdende, aan godsdienst-
waanzin en werd naar een krankzinnigen-1
gesticht overgebracht.
B ij een der kinderen van
het internaat voor schipperskinderen, be-
hoorende bij de Katholieke school te Briel-
le, is een geval van meniijgitis geconst^
tee-rd. De school is gesloten.
D-C Ver. Staten en Duitschland.
Whitlock. de Amerikaanscha gezaait. in
Pelgie, heeft van de Duitsche overheid be
vel gekragen, de Amerikaansche vlag op de
legatie te Brussel neer te halen. De ofti-
cieela bevestiging van d;t baricht, heeft of
ficieel© kringen zeer ontstemd en de span
ning met Duitschland aanmerkelijk .doen stij
gen.
Uit New-York wordt aan de „Daily Tel."J
geseind, dat men daar bijna algemeen den
oorlog met Duitschland zeker acht. Voor
aanstaande burgers verbazen er zich over, 1
waarom de regeering niet erkent dat oorloj'
onvermijdelijk is en zoodoende de spanning
wegneemt. Uit de buitengewone bedrijvig
heid bij 't mobiiiseeren der hulpbronnen val?
de eVreenigde Staten is intusschen af te
leiden, dat het officieele Washington het al
gemeene oordeel heeft.
De nationale raad van verdediging heeft
zeven leidende mannen op liet gebied van
geld- en transportwezen, Voorziening mei
munitie, voedsel en kleeding enz. aangewe
zen, om een „commissie van paraatheid"
t© vormen. Subcommissies zullen binnenkort
ig elke stad werkzaam zjju.
Wallstreet verwacht eiken dag de mede-
deeling der regeering, dat een 3 pCt. staats-
leening van een half milliard dollar zal wor
den uigegeven.
De correspondent van de „Daily News"
te Washington wijst op de in de laatste dageo
sterker wordende aanwijzingen, dat do ar
beiders van do Vereenigde Staten, ondanks
alle rasverschillen, als één man'achter den-
president staan. Onder leiding van den vete
raan Samuel Gompers, is een commissie ge--
vorind van arbeidersleiders, hetgeen uit ng
is van den nationalen geest, die den ar
beidersstand bezielt.
JapanenAmerika.
Van bevoegde zijde wcrlt, volgens de cor
respondent van de „Dai'y News", verklaard,
dat van Japan verzekeringen'zijn ontvangen
van bijüónder gunstige» aard in geval Ame
rika in oorlog mocht komefn. Dat is een zeaic
waaromtrent spoedig 'een openbare verkla
ring wordt verwacht. Dat zou de openbare
meening aan de Stille Oceaan-kust ten zeer
ste versterken en de laatste sporen var.
verzet tegen oorlogvoering aan de zijde van
de geallieerden doen verdwijnen.
Smokkelen met ht s.chip voor
B er n s t o r f f bestemd.
De federale agenten, die ten behoeve van
de handhaving der neutraliteit, een onder
zoek hebben ingesteld aan boord van de
„Frederik VIII", waarmee Bernstozff naar
Duitschland terugkeert, hebben verscheide
ne honderden ponden rubber aan boord ver
borgen gevonden. De rubber is in beslag
genomen. Een aantal' revolvers, die op d$
passagiers gevonden werden, Zijn aan den
kapitein afgegeven.
De „Frederik VIII" zal zich, volgens be
richten uit Kopenhagen, eerst naar Hali
fax begeven en van daar koers- zetten naaf
Ohristiansund.
Behalve graaf Bernstorff en de leden \uu
de legatie en van de Duitsche consulaten,
zal het schip ook andere reizigers, alsmede
een volle lading meevoeren. In het geheel
zullen er ongeveer 1000 reizigers aan 1: ,.-:d
zijn
Een oprcep van
Keizer Wilhelm.
Het „Marine-Verordnungsblatt" van den
15aen dezer publiceert den volgenden op
roep van den keizer:
„ln den op handen zrjr.dc-n beslissend :i
strijd valt mijn marine de taak ten deel,
het Eugelsche strijdmiddel, de uithongering,
waardoor onze meest hatelijke én hardnek
kigste vijand het Duitsche volk wil neer
slaan, tegen hem en zijn bondgenoot ?n te
keeren door zijn verkeer ter zee niet alle
ten dienste staande middelen te testrijden.
Hierbij zullen ds duikbooten voorop staan.
Ik verwacht, dai dit in wijze voorzorg ge
bouwde yap on, hetwelk dat van den vijand
zoo verre overtreft, in samenwerking met
alle andere strijdmiddelen, der marine, en
gedragen door den geest, die het gedurende
den geheelen oorlog tot het verrichten van
schitterende daden in staat stelde, dc-n wil
tot oorlog van onzen tegenstander zal.tre
ken."
.0 h i li a's antwoord aan
Duitschland.
De Chineesde gezant te Berlijn overhan
digde Woensdag nan den staatssecreiaris
van Buitenlandsche Zaken het afschrift ecner
nota, die zgn regeering den Duitschen ge-.-
zant to Peking den 9Jen Februari heeft
doen toekomen en waarin tegen de nieuwe
maatregelen voor den duikl-ooloorlog na
drukkelijk geprotesteerd wordt.
Het bericht, dat de Chineesde regeering
de diplomatieke betrekkingen met Duitsch
land afgebroken zou hebben of dat een der
gelijke °stap onmiddellijk te wachten was,
is onjuist.
Wat Engeland zal doen.
In het Lagerhuis heeft Jlonar Law mee-,
gedeeld, dat Lloyd Georgo dan 19den
dezer een verklaring zal afleggen over de
politiek der regec-rmg nopens verdere lie-
