Email!®er@rt en ¥er»
nikkeien wan RijwieSen3
Si«-S(DH0¥ELg H©©i*©fiBsfs®«i SS*
Villa,
SINGER Naaimachines
WILT U WERKELIJK
EISCHTdan ons merk
Boekbinderij en Cartonnagefabriek
BERICHT MN INZET.
Brie Pillen
ASTHMA.
De middeleeuwen herleven.
Rijwielhandel
Agent der „SilWPLEX", „VIERKLEUR"
en andere Rijwielen.
ANTISEPTISCH en VERf RSSSGHEHD
Kantoor: AALMARKT 16.
kunt U krijgen in al onze winkels,
die men aan dit
uithangbord kan
kennen.
SINGrlSR Maatschappij.
Depots alom.
LIKEUREN ©F ZEER
OUDE JE^iE^ER, isei 58
en wacht U voor namaak.
LUCAS BOLS - Amsterdam.
N.V. Mij. SANITAS.
BELANGRIJK BERICHT.
Ingezonden.
öo onderolfïcit eji csi do
TB^ei'catoüe.
M ijaaheer Rc a teu r
Beleefd verzoek ik u cenige plaatsruimte
lil uw alom bekend i-n v:*e! gelezen blad.
Met groote erger-is las ik Woslagavoad
bet ihgc-zcnrlea stuk „De Onder*i'l citron en
de Tuberculose'', en geteékend „Een gehuwd
onderofficier."
In do eerste plaats vroeg ik me zelf af,
waarom het stuk niet met naam ondertoe-
keud; dan toch zou de commissie direct of
v.el bij nadere ir.formatie g: bleken zijn welk
oen financieel krachtige nietsdoener zij in
hun omgeving hadden, die zelfs "heden ten
dage vrij is van zvaren arbeid en nijpende
zorgendan had de commissie niet gedraa d
zich tot hem te wenden met het ver
zoek zitting te nemen in deze commissie en
zijn nog niet vermoeid lichaam te wijden
aan een taak, waarvoor slachtoffers der tu
berculose van heden en iti de toekomst hem
dankbaar zouden zijn; dan zou de commissie
gezegd hebben: „Gij, financieel krachtige,
zet uw naam boven aan de lijst, toeken voor
een groot bedrag, opdat het- publiek zich
kunne overtuigen, dat gij het niet noodig
hebt, maar dat gij vraagt voor slachtoffers
der tuberculose en voor hun gezinnen, die
ten ondergang zijn gedoemd, Omdat door het
Rijk te weinig wordt gedaan, en eerst eenige
weken geleden is bepaald, dat de man een
zeer korte verpleging in een sanatorium
kan bekomen en voor vrouwen en kinderen
in 't geheel niets gedaan wordt, dan zoudt
ge meer in 't belang van uw* kameraden
(onderofficieren) werkzaam zijn geweest dan
nu door onware voorstellingen te trachten
hun doel in miscrediet te brengen. (Zijt ge
onder het genot van de mobili sat ie toelage
ad f 0.25, wel eens buiten uw garnizoen ge
weest?)
Doch nu vraag ik mij af: Zijt gij wel
een onderofficier?
Xe en, geef ik als antwoord op de mij
zelf gestelde vraag: wel een met de onder
scheidingsteekenen, doch niet een. die mee
leeft met al wat in de onderofficierswereld
gebeurt; niet een, dio. met 850 en geschei
den van zijn gezin met 4, 5 of 7 kinderen in
dezen treurigen tirjd moet rondkomen; niet
cod, die eenige kennis draagt van één enkel
geval, hoe een slachtoffer der tuberculose,
hoofd van ec-n gezin> zoon gezin "tot ar
moede heeft gebracht en daardoor mrer on-
gelukkigen heeft gemaakt; doch gij zijt wel
licht een der bevoorrechten, die op 't oogen-
blik do hoogste jaarwedde geniet met de
hoogste toelage; veel inkomen door het waar
nemen van burgerbijbaantjes, omdat gij niets
te doen hebt, enz., enz., en gij en uw ge-
zin(?) altijd gespaard zijt gebleveu voor ram
pen en tegenspoed, een onderofficier „anti
Ons Betanger", die deze gelegenheid te baat
neemt zijn gal eens uit te spuwen tegen de
Vereenigiug, die als toonbeeld kan worden
genoemd' van zorg en steun voor haar leden
en wier arbeid door u in de verste verte
niet kan worden beoordeeld.
"Laat oen gehuwd onderofficier, die blijk
baar in zulke gunstige financieele omstan
digheden verkeert, bet bedrag, dat door ieder
lid van >oo Belang" tot grooimaking van
hun or. nisalie is geofferd, a's bijdrage
storten ie do kas van het sanateriumfonds.
II is !:og wel niet ..quitte", maar
toont dan meer gemeenschapsgevoel dau
thars docr zijo er sympathiek cvrijf, het-
i welk ieder welden kw 1 mensch znW.fkeuren.
Daarom, nogmaa's geachte ingezetenen
van Leiden, steurt de onderofficieren in hun
moeilijken strijd; het geldt ook hier: ,,'t Is
i niet genoeg dén zwakke te helpen op te
staan, men moet hem da gr na blijven steu-
neu."
Hooggeachte Redacteur, oruLr hartelijke
I <lankzegjji:g voor de verleende pDatsru mte,
toeken ik,
I A. BAX,
Secretaris-penningmeester
der tijdelijke commissie.
Lkhtbespnrins; c« üoffichnixeit.
Geachte Redactie.
Ons gemeentebestuur is er den Taatsten
tijd sterk op uit om aan gas en electriciteir
tc doen bezuinigen, wat maai bezuinigd kan
worden. De winkels mogen na acht uren
niet meer met gas of electrisch verlicht wor
den de straatverlichting behoort voorloo-
pig tot het verledenewie meer gebruikt
dan een bepaald aantal kub. meters gas.
moet het meerdere betalen met 4 ets. per
kub. M. of tc wel 50 pet. duurderelectii-
sche stroom is ook aanzienlijk in prijs geste
gen. Ten laatste zijn ook de sluitingsuren
voor .alle verlofs- en vcrgunningslokalitei-
teil met één uur vervroegd. Dit alles om
maar steenkolen te besparen. Maar, als dit
laatste inderdaad een motief is voor de ver
vroegde .sluiting der café's, waarom mogen
bier te Leiden dan eenige café's en sociëtei
ten bet voorrecht genieten, aan deze licht
besparing niot te beboeren mede tc werken 1
Dit is toch beslist een onbillijkheid, dat eo.n
aantal door bet gezeten deel der burgerij
bezochte sociëteiten en café^ nog maar
steeds geopend mag zijn op tijden, waarop
zij met- bet oog op de brandstofbezuiniging
eveneens gesloten moesten zijn.
Kolen- en brandstoffenbezuiniging words
steeds van "gemeentewege aanbevolen, cn
ook wordt de bevolking herhaaldelijk aan
gemaand W eest vooral spaar-
zaamract uw licht.
Maar waar de gemeente liet zelf in baar
band beeft spaarzaamheid te bevorderen,
daar neemt zij maatregelen, die zouden doen
vermoeden, dat het gemeentebestuur het
met die aansporingen tot zuinigheid niet
ernstig meent. Of is bier weer sprake van
klassebevoorroehting 1
Want, als men 's avonds over de Bree-
straat loopt, dan kan men' blijven loopcn tot
één uur na middernacht, voor de groote ca
fé's aldaar sluiten. En dan zou men, als men
wachten wilde totdat ook de sociëteiten
dicht gaan, er nog wel een paar uur bij
kunnen doen.
be gewone en volkscafé's moeten echter
te elf uren 's avonds dicht. Niet omdat
do werkman 's avonds na elf uren geen
glaaske bier meer mag drinken, maar.... om
te helpen, dat er gas en cloctriciteit rcspec-
tiovelijk wordt bezuinigd.
I Het wapen van Leiden vertoont twee sleu
tels. Het schijnt, dat de eeno sleutel dient
I om de deuren der café's, waar de werkman
geregeld vertoeft, des avonds tc elf uren tij.
sluiten, en de andere, om eerst eenige uren
j later dienst tc doen Voor do café's cn eo-
ciëtoiten der in dezo inrichting „gezeten"
i zijnde burgers.
Van beVoorreehting moest in deze tijden
geen sprake zijn, en liet gemeentebestuur
j moest daar in de allereerste plaats van zijn
doordrongen.
U beleefd dankend voor de plaatsruimte,
Eenige inwoners van Leiden.
BÜITEtfLANDSCHE BERICHTEN.
Thomas Al va lüdifeon.
De iR'i'oemde Am: nkaansclie u tvi d r, de
„tooveuaar van Menio Park," tierde Zater
dag zijn zeventigsten verjaardag.
Deze groote Amerikaan, een echte zoon
van het land der onbegrensde jnogel ijve
rt en, is op 10 Februari 1847 te Milan in
C'hio géboren.
Als zoon van arme ouders genoot hij zeer
weinig onderricht, en reeds op zeer jeugdi-
ten leeftijd werd hij courantenjcngen op
e treinen in Michigan en Canada. Ten slotte
ging hij' een courantje uitgeven, dat hij zelf
redigeerde, zette en drukte en de „Grand
Trunk Herald" noemde. De bureaux en de
drukkerij van dit blad waren in een boek
van een goederenwagen gevestigd.
In zijn vrijen lijd las hij boeken over
scheikunde en natuurktlnde en vooral over
electriciteit.
Vooral de telegraaf had zijn aaudacht en
zijn blad in den steek latend, werd hij tele
grafist. Van dat tijdstip af begon ook zijn
ui t vindersl oopbaanAl spoedig werkte hij
allerlei verbeteringen van de telegrafische
toestellen uit. .Niet tevreden met bet ver-
kooien zijner uitvindingen, richtte hij een
fabriek van electrisc-he cn telegrafische appa
raten op, die echter uiet goed ging, zoodat
hij die na korten fcjjd liquideerde.
In 1876 vestigde hij te Menlo Park, bjj
New-York, oei I bor torium. waa h'j bij ca
«al de uitvindingen, die zijn naam wereld
beroemd gemaakt hebben, voltooide. Hier
ontstonden, om slechts enkele zijner be-
kendsto praestaties te noemen, de electri-
sche gloeilamp, de microfoon, de phouograaf
en de cinematograaf. Het aantal andere,
minder algemeen bekende uitvindingen van
dezen man is legio; maar daartoe behooren
belangrijke nieuwigheden en verbeteringen,
die gro-oten invloed op de verdere ontwik
keling van de electrisclio verlichting, do
telegraaf enz. gehad hebben.
Te Pittsburg ïs een machinefabriek,
die kort geleden begonnen is met het fabri-
ceeren van granaten, door brand verwoest.
Men schat de schade op twee millioen dollar.
De regoering beloofde een onderzoek te zul
len instellen.
De verklaringen van verplegers en gere
patrieerde zware gewonden, brieven van in
Zwitserland geinterne^rde gevangenen, en
do jongste rapporten der afgevaardigden
van do Spaanschc legatie hebben den be
voegden Franschen autoriteiten vergund,
meldt Havas, een algemeen rapport op te
maken over den t estand van de Fransche
krijgsgevangenen in Duitschland in den
loop von de vorige maand.
Hier volgt een gedeelte van dit rapport,
betreffende de straffen, in de gevangenen
kampen in gebruik. Doze straffen zijn de
volgende
1. Opsluiting in dc ccl op water en brood,
gedurendo twee weken. Te Stuttgart zijn
deze cellen altijd, vol. Tc Bavreuth werden
van 2 tot 11 September 1916 driehonderd
veertig dagen celstraf gegeven. Om dien tijd
waren er echter slechts 410 gevangenen ii
het kamp.
2. Do p a a 1 s t r a f. Deze is in de eerste
maanden van 1916 in liet grootste aantal
kampen afgeschaft, maar wordt in enkele
depots nog gehandhaafd. In het „repres-
6aille-k«*unp" in het bezette deel van Rus
land, wordt deze straf met ongelooflijke
verfijning en wreedheid toegepast. Zoo leg-
do men soms distels tusschen paal en hoofd
van den patient, om diens houding nog ver
moeiender tc maken, of wel hij werd mid
den op den dag blootshoofds met het go
zicht naar dc zon met prikkeldraad vastge-
bondon, waarvan de punten liem in het
vlccsch drongen.
3. Do pikets t ra f. De gestr.afte moes
gedurende een uur in gehurkte houding op
de teenen blijven zitten, met de knieën van
elkaar, en de armen ter zijde van 't lichaam
uitgestrekt (diepe Kniebuiging). Als hij vau
vermoeienis omvalt, wordt hij met geweer-
kolfstooten weder tot de vorige houding ge
dwongen.
•1» De kooistraf. Deze wordt vooral
te Dobitz en Landshut en in Rusland te
Ghavli toegepast. Haar «afschaffing, formeel
beloofd aan den afgezant van de Spaansche
legatie na diens bezoek te Landshut, is met
opzet vertraagd. De gestrafte wordt in een
van een hekwrerk voorziene kooi opgesloten,
waar hij verscheidene dagen moet blijven
onvorsehillig hoe de weersgesteldheid is, cu
waar hij zijn behoeften moet doen in een
bak, dio midden in de kooi geplaatst is.
Tc Landshut werden 17 Franschen in een
kooi van 4 meter lengte en 3 meter breedte
opgesloten. Ten govolgo van de behande
ling zijn sommige gewingenen krankzinnig
geworden.
5. De k u i 1 6 t r a f. Deze is toegepast op
do gevangenen dio als repressaille naar
Koerland cn bezet Dolen worden gezonden-
Do gestrafte moet in een gat gaan staan, in
den grondNgegraven, en dat gemiddeld 1.20
M diep cn 80 e.M. oreed is. De bodem is be
legd mot losse en puntige keien en de wan
den zijn met prikkeldraad bespannen. Hij
blijft gedurende 21 uren minstens in dien
toestand.
0. Ophanging aan de oksels of
de y» o 1 8 o n, zooals te Merseburg.
7. V erzwaardostrafdienst, be
staande in een reeks oefeningen, welke de
gestrafte moet uitvoeren met een last op
de schouders, zooals hardloopen, gaan lig*
gen, opstaan enz. Te Golzern verdubbelt
men na een half uur den last door middel
van looden kogels. Do gestraften v«alle>>
vaak bewusteloos neer.
8. Stokslagen. Te Ohrdruf werj
deze straf dagelijks toegepa t, op den bloo-
ten rug op alle ontsnapten, die weer govan*
gen waren. In Koerland werd de gestrafte
op de lendenen geslagen. De gevangenen
werden met het hoofd tusschen twee tabou-
rotten ingeklemd in togonwoordigheid van
kapitein Homz, oen professor in de wijsbo*
geerte(aan de universiteit te Leipzig.
Te Stargard kwamen de vrouwen v«in
kampofficieren en haar genoodigden de?
Zondagsmorgf dó deze straffen door stoksla-
gen bijwonen.
Door middel van de documenten, welke d<
Fransche regeering verzameld heeft, is het
mogelijk geweest vast te stollen, dat i®
Duitschland o.a. de volgende dwangniidde*
Ion worden toegepast om Fransche krijgsge
vangenen aan het werk tc zetten.
Ie. Ten eerste is er de verplichting in d«
houding van „Geef acht" tc blijven, tot do
gevangene uigeput raakt en er in toestemv
het werk uit to voeren. De minste beweging
wordt met kolfstooten gestraft. Yaak, zoo
als in de August?, victoriamijn bij Munster
waren de gevangeneu genoodzaakt tien uur
in deze houding jj». dc sneeuw te staan.
2e. Vervolgens is or de opsluiting met mio
of meer algcheelc ontzegging van voedsel
In April 1916 kwamen een vijftiental ge-
vangonen van Verdun te Dortmund a-an
Toon zij weigerden in een mijn te werkea
werden zij met geweerkolven gerlagen cn
met 250 gr. brood on. 'n lit r water in cei
kelder opgesloten. Na dr:e dagen vroege®
zij om genade. Te Peissenberg worden de
weerspannige in een kooi opgesloten, waar»
in zij rechtop mooten- staan, daar de kooi
slechts 90 c.M. breed was. Hetzelfde ge
béurde in verscheidene andere mijnen.
3e. De gevangenen worden gedurende
twee uren voor een gloeiende oven geplaatst
De Duitsche regeering spreekt tegen, dab
deze straf op Fransche gevangenen is too
gepast, maar erkent, dat het middel is toe
gewend is tegen gevangenen van andere na
tionaliteiten. Te Friodrichsfeld werd een
ploeg, volgens do verklaring van een ver
tegenwoordiger der Spaansche legatie, ge*
dwongen 21 uur achtereen te werken. Toen
zij geen behoorlijk voedsel kregen, weiger
den dc gevangenen door te wcffcen. Zij wer
den opgesloten in een lokaliteit boven een
oven, waar het verstikkend warm was.
4o. Door de schildwachten werd uiter*
mate ruw opgetreden met toestemming van
do militaire autoriteit. In de Feiktel-fabriek
te Schweinfurt (Beieren) werden twee sol
daten door den directeur met oen bullepees
geslagen. Te Mülhcim, waar de gevangene*
ia Januari J916 weigerden te worken, werd
door do schildwachten met de bajonet ge
cliargeerd. Tweo Russen werden gedood en
verscheidene Franschen gewond. Volgen*
aankondigingen in do kampen van Frie»
drichsfeld, Sennelager en Darmstadt, wju
dit ruwe optreden overeenkomstig dc ie-
structios.
GEVESTIGD !£»is©:E,str&.at S.6?
Kantoor-, School- cn Schrijf behoeften.
extra Liuialuren.
3425a 20
Specialiteit in
Aanbevelend, J. v. EUL£E.
B1ercyrms55g
Pieterskerkgracht 2a.
Reparatie-inrichting voor alle soorten Rijwielen.
Breng' nu Uw Rijwiel om het grondig te laten nazien
of opknappen, enz.; het is nu niet druk, er is dus volle tijd voor.
Pisterskerkgracht 2a,
DE H.Nanning's Pharrri.Chem.fabriek, DEM HAAG
7271 20
uitsluitend voor den handel. 1649 20
Lesdsche Begrafenis-OiiÉriieiiiifiö „Piëlas".
Onder aanbeveling der II.H. Notavi- J. TEH LAAG C'zn.,
Dr. J. G. Al. TIMMERMANS, "W. JA VE11HKV VAN VI.JK, Dr.
C. M. VAN VOORTHUYZEN. 1081 30
DirecteurKEEREWEER.
TELEFOON 861.
8-139 51
DONDERDAG 15 FEBRUARI
1917, te 8 uren, in het Hotel „De
Zwaan', te K a t w ij k-a a n-Z e e, ten
overstaan van de Notarissen J. A.
VAN HAMEL te Leiden en Mr.
PH. B. LIBOUREL te Delft, AF
SLAG van de naar alle eischen
des tijds ingerichte
aan den Slrandtoulevard te Kat-
\vtjk-a3n-Ze0, hoek Burgerdjjkstraat,
gemerkt Burgerdijkstr. No. 2, bevat
tende 15 Kamers, Keuken, Bij
keuken en Bergplaats, in bod ge
bracht op f 10.900.-
Tot en met Donderdag 15 Febr.
e.k. worden op alle werkdagen van
102 uur, ten Kantore van voor
noemden Notaris VAN HA Ai EL,
verheogingen aangenomen, tegen
genot van 20 pCt. 1593 00
IC, HezuerikJr.,
l'ieterakerkgracftt 3, Leiden,
repareert alle Naaimachines,
ooit aan buis, spoedig en solide.
Goede behandeling gewaarborgd
door een uTeer dan 13 jaar lange
praktijk bjj de Singer-Maatsebu.
Koopt cn verkoopt ook alle soor
ten nieuwe en gehrnikte Naai
machines. 1628 11
van 1642 15
Dr. PIETERS,
speciaal tegen moeilijk of pijnlijk
urineeren, jicht, niersteen en
blaassteen. Prijs J.7S.
MAATSCHAPPIJ „SANITAS".
Koninklijk goedgekeurd,
Leiden, Vischmarkt 25,
Den lIAagt Wagenstraat 118.
Haarlem, Kruisweg 45.
Amsterdam, Rembrandtplein 2.
1647 50
£a©M@ai, Breestr^a/i; 114, T@L l8!!.
- Tg
ui
9260 17
Te huur gevraagd, in ol buiten
Leiden, door gehuwde lieden zonder
kinderen: een BOVENHUIS.
Ongemeubilecrde étage komt ook
in aanmerking.Aanbiednigen onder
No. 3223a Bur. v. d. BI. 6
Eet Asthmapoeder en de Asth-
masigareften van Apotheketf
BOOM geven 5y inademing direct
verlichting bij Asthma en daaruit voorl
komende Borstbenauicdhcid en Borst*
behemming. Vcikrijgbaar in de,meeste
Apotheken cn Lrogislicinkels d ÖOcl
per doos. TVaar niet verkrijgbaar, wordt
een doos franco toegezonden, na ont
vangst van t Bdoor Firma A. Jf.
BOOM, Arnhem. 1646 14
Over te nemen: een splinter
nieuwe NAAIMACHINE, werkt
voor- en achteruit, fraaie kast en
5 jaar garantie, voor t 28.—
H.J.v Amei'ongen, Haarl.str. 233
4132 5
JEUK, JEUK.
Jeukende plekken der huid wor
den direct genezen door het Jeuk-
niiddcl „DE WALVISCH"; het
geneest pile branderigheid, puisten,
pukkels, jeukende wonden, ver-
schillering, cxcema's, inlectie. Een
proefllacou bewijst U dit. Prijs
11.50 per ltacon. Proelflacon 65
Cents. Franco per post na toezen
ding Postwissel met /0.20 extra
voor porto.
THTwvT j Visehmarkt 25.
I Steenschuur 5.
DEN HAAG, Wagenstraat 118,
HAARLEM, Kruisweg 45.
Circa 64000 flacons „De Wal»
visch" werden dit jaar in Holland
verkocht. 6122 24