Uit de Omstreken.
De duikbootoorSog zender
genade.
Tweede Kamer.
AGENDA VAN DE WEEK.
Vrijdag:
Leidsclie Schouwburg: „Der Yogel-
hHndier". 8 uur.
Nutsgebouw: Alg. verg. n. v. „ïtem-
Jjrandt". 8 uur.
Stadszaal: Pluimveoteutoonstelling.
Leiösche Volkshuis: Tentoonstelling yan
Kinderprenten, van 7 tot 10 uur.
Zaterdag:
„Zomerzorg"„Oefening baart Kunst1-,
Balavond -8 uur.
StadszaalPluiinveetentoonstelling.
Zondag
Stadszaal, Pluimveetentoonstelling,
Dagelijks:
j,Imperial-Theater", Stationsweg, 's avonds
8 uur.
Thalia Bioscope en Variété-Théater, Haar
lemmerstraat 62, 7 uur. 's Zondags alleen
8 uur. (Woensdag- en Zaterdagmiddag ook
2 uur).
DE-KOLENNOOD.
Te Hilversum is wederom een school, do
nieuwe R.-K. school aan de Irisstraat-, we
gens gebrek aan brandstoffen gesloten.
Haarlem, dat als straf voor te geringe bo
sui niging op het kunstlicht Tuinder kolen
cal krijgen voor de gasfabriek, heeft nog
jiaar voor vijf weken voorraad. Van do toe-
gewezen 1250 ton voer Januari heeft de far
vriek slechts 150 ton ontvangen.
Een der glasfabrieken van de firma Bak
ker te NieuW-Buinen, waarin ongeveer 50
"verkliedenmannen, vrouwen en kinderen,
werken, is wegens gebrek aan steenkolen,
stop gezet.
Den anderen glasfabrieken zal daar ter
plaatse eenzelfde lot treffen als de dooi niet
\poedig intreedt.
Te Schiedam wordt in de glasfabrieken
mede als gevolg van het Duitsehe besluit,
lat glas contrabande is meer en meer het
werk gestaakt.
DE MELKYOORZIENING.
Nog steeds is er tp Amsterdam stagnatie
in den aanvoer van regeeringsmelk, niette
genstaande er maatregelen zijn netroffen,
om do m$lk, die anders per boot ^|crd "aan
gebracht-, thans per spoorbaan te voeren.
Eerst worden de slijters en inrichtingen
mot 20 pet. in het benoodigde kwantum be
kort; hedenmorgen met 30 pet., hetgeen
groote teleurstelling onder de belangheb
benden veroorzaakte. Er zal getracht wor
den, grooteren aanvoer to verkrijgen en
daartoe zal een beroep worden gedaan op
de hulp van de regeering.,
GEEN MELKBROOD.
De minister van Landbouw, enz., heeft be
paald, dat, met ingang v. 1 Febr. tot nader
vast te stellen datum geen melk, melkbe-
etanddoelen of melkproduct :n zullen mogen
worden gebezigd voor de bereiding van
brood
Oemsngd Nieuws,
H e t ij s. Eivierberichtén uit
de „Sts.-Ct." van 1 Fcbr. Lobith. drijfijs
3>ver 4/5 der rivierbreedte. Nijmegen
drijfijs over der rivierbreedte.
Sb. Andries (Waal), vol drijfijs. Arnhem,
drijfijs over 1/3 der rdvierbreëdte. Vrees
wijk drijfijs over i der rivicrbrcedte. Wes
tervoort, drijfijs over 3/10 der rivierbreedto.
Deventer, drijfijs over 2/5 der rivier-
breedte. Kampen, ijs vast over 1/2 der ri
vierbreedte. Maastricht (hoofdsluis)
drijfijs oveh 2/5 der rivicrbrcedte. Venlo,
drijfijs over 1/5 der rivierbreedte. Grave,
drijfijs over 1/2 der rivierbreedxe. St. An-
drdes (Maas), ijs vast. Hedel,- ijs vast.
Heusden, rivier geheel vast Yan ]JS. GJ°_
rinchem, vol zwaar drijfijs. Dordrecht,
ijs vast. T- Schoonhoven, vol drijfijs.
Krimpen, ijs vast. Moerdijk," vol drijfijs.
Hellsvoetsluis, vol zwaar drijfijs. Brui-
nisse, drijfijs over 3/4 der rivierbreedte.
IJsberdchten Zuid-Holl. IJsver.Gemeld
wordt dat overal de verbindingsbancn in
'orde zijn en hersteld.
V an Vlaardingèrschouw tot VI aar din genjs
de baan nog in slechten staat.
Uit Reeuwijk bericht men dat de verbin
dingen GoudaWaddingsveen, Reeuwijk
Boskoop en Bodegraven zeer mooi zijn.
Do banen Veenweg—Rijnacker en Noot
dorp en de Goo zijn mede van sneeuw ont
daan, evenals het Westland.
Üp de Brasemermeer wordt voorzichtig
heid voor wakkon aanbevolen.
Uit Haarlemmermeer meldt men onsHet
malen der machines heeft weer herhaalde
lijk plaats in den polder, waardoor het ijs
vooral aan het Noord- en Zuideinde der
hoofdvaart zeer verzwakt cn gevaarlijk is.
Reeds zijn hier en daar groote wakken. Do
iisclubs waarschuwen dóór vlaggen en^ bor
den tegen gevaar. Bij cle Kaag (zuideinde)
zijn reeds een heer en dame te water geraakt
Vooral den vreemdelingen wordt uiterste
voorzichtigheid aanbevolen.
Zekere P. W. Smit, een bekende
van de justitie, die verdacht wordt van het
plegen van inbraak te 's-Hertogenboscli en
in eenige andere plaatsen, zat mstermid-
dag in het politiebu.reel aan het Huijgens-
park in Deh Haag, waarheen hij was geleid,
m bewaring? Tevens was men er daar ach
tergekomen, dat S. deserteur is. Toen hij
.vergunning had gekregen zich even af te
zonderen, heeft S. kans gezien door een
venstertje te klimmen er. zich zoodoende we
der vrijheid te verschaffen, zij het dan ook
langs oen gevaarlijken weg over hekken en
daken. Want toen men in liet-politiebureau
tot do ontdekking kwam, dat S. ontvlucht
was, vond men op muurtjes en'in dakgoten
aan verschillendo huizen in de omgeving zijn
voetsporen terug. Blijkbaar had de man aan
het Zieke de straat weten te bereiken..S. is
nog zoek.
De Raad van Apeldoorn be
sloot tot aankoop voor f 550.000 van bostellen
van do wed. Wils. De oppervlakte bedraagt
4)25 H.A.
D e N. Y. L i p s' Brandkaste n- en
Blotenfabrieken te Dordrecht- heeft een tér-
rein van pl m. 50 000 viork. M. gedocht in
den West-M'rwedepolder, ter oprichting
van een nieuwe fabriek.
RECLAMES h'40 CENT PER REGEL.
Bezoekt do
Pluimvee-
Tentoonstelling
S Uids-Gehoorzaal,
Vr/jdag,
Zaterdag en Zondag
2, 3
en
4
FËBBVAUI.
Entree 25 Cents
per persoon.
Vrydags 50 C.ts. Vrijdag
middag 2uur Matfnee.
Zaterdagavond 7—11 uur:
uahgs-oapbl.
Beperkt aantal
loten ad 25 Cts.
verkrijgbaar.
1167 23
Sjeei-aar li» het dansen,
hoopt.ZATEKKAe 3 FEBBDABI,
zijn lessen te kunnen hervatten.
1030 5
KATWIJK-AAN-ZEE.
To IJmuifen zijn binnengekomenK.Wl
25, „Wilhdmina I", met f 1844; K.W. 177,
„Noordzee VII", met f1391 en K.W. 141,
„Jan", met f1668 besomming.
Z0ETERW0UDE.
Er zijn weer kippen gestolen, nu hij
G. den Haan, aan den Rijndijk.
KERKELIJKE BERICHTEN.
Voorhout. Ned.-Herv. Gem. Zondag
morgen te tien uren, ds. Yan Leeuwen, van
Lisse.
HAZERSWOUDET^
GtemeentcraaiL
Voorzitter: mr. O. S. van Dbbben de
Brayn. Afwezig de heer C. Wetzelenburg.
Ingekomen was o. a. het jaarverslag der
Commissie tot Wering van Schoolverzuim
over 191G, dlat voor kennisgeving wordt aan
genomen.
Besloten wordit het percentage van den
H. O. to bepalen bij het opmaken van de
kohieren.
Wijziging begroeting 1916. Bij den post
voor onvoorzien o uitgaven was f200 te kort.
Besloten werd die gelden af to schrijven
van de posten, die to hoog geraamd wa
ren.
Benoc-md worden de voorzitters,plaats
vervangende voorzattere en leden der skem-
buncaux.
De verga-dering, hiermede nfgeloopen zijn
de, vroeg de oudste wethouder, do heeT J.
B. Wessclingh, hot woord, die den voorzit
ter 'toesprak naar aanleiding van het feit,
dat deze voor do laatste maal in de verga
dering was en dozo voor het laatst/ had go-
leid.
Yer\ro]geiL3 nana de tweede wethouder, de-
heer D. de Bruyn I.Jzn., het woord en ver-
eenigde zich geheel met het gesprokene.
Spreker memoreerde wat in die 16 jaren,
dat mr. Yan Dobben de Bruyn bier burgo-*
meester was, toestand kwam. De wegen,
die verschrikkelijk sleölut waren, zijn geheel
verbeterdeen paardenspoor is overal aan
gebracht; in dè plaats van een onooglijke
aschsohuur staat nu een prachtige woning
met zic-konbarakhouten sluizen zijn door
steenen vervangenbruggen werden ver
anderd en verbeterdeen doelmatige war
terleiding werd, trots veel tegenkanting,
aangelegd. Het hcele dorp cn de Rijn
dijk zijn prachtig verlicht met gaslantaarns,
enz., enz. t-e veel om te noemen.
Hij bood hem namens dien Raad een zil
veren inktkoker aan met het wapen van Ha-
zerswoude in goud, waar omheen de inscrip
tie „Aangeboden door de leden van den
Raad 1900—1917".
De Voorzitter bedankte de wethouders
voor hun hartelijke woorden en den Raad
voor liet prachtige cadeau, dat naast zijn
huwelijkscadeau van den Raad een eere
plaats in zijn huis zal ontvangen cn behou
den.
Vervolgens wenschte -hij den heer en ze
gen toe in hun arbeid en hun gezin en sloot
de vergadering.
BURGERLIJKE STAND.-OMSTREKEN.
W0UBRUGGE. Bevallen: N. C. van
Leeuwen, geb. Zeilstra, Z. C. W- van Tol,
geb. van Rijn, D.
Nogiet-suit Von Beth-
mannsrede.
Yan de rede, die de rijkskanselier in de
hoofdcommissie van den Rijksdag heeft ge
houden heeft door een vertraging bij de
r.versedning, het slot niet in ons vorig blad
gest-aau. Wij laten het hier volgen
De marinestaf en de slagvloot zijn vast
overtuigd een overtuiging, welke prac-
boschen steun vindt in de ervaringen van den
kruiveroorlog onzer duikbooten dat En
geland op deze wijze tot vrede zal worden
worden gebracht-. Onze bondgepooten doe
len deze onze meening. Oostenrijk-Honga-
rije sluit zich 1>ij ons optredén ook practisdh
aan.-
Evenals wij om Engelmd en de westkust
van Frankrijk een blokkadegebied leggen,
waahn wij elke scheepvaart naar d'é vijan
delijke -landen zullen trachten te veidiinde
ren, kondigt Oostemijk-Hongarije e>en blok
kade gebied af cm Italië. Aan alle onzijdige
landen is voer 3aet onderlinge verkeer bui
ten het blokkaidcgebied vrijheid gelaten.
Aan Amerika bieden wij, evenals wij dit
reeds in 1915 gedaan hebben, onder bepaal
de voorwaarden veilig personenverkeer
aan, ook met bepaalde Engelsche havens.
Vervolgens las de kanselier de nota voor
aan de regcering der Vereenigde Staten en
deelde mede, dat dergelijke nota's aan de
andere onzijdige rege.erin.gen zijn gezonden.
De kanselier besloot met de volgende
woorden
Niemand onzer zal den ernst van den
stap, welken wij doen, voorbijzien. Dat het
om ons leven gaat, weet een ieder sinds 4
Augustus 1914 en door de afwijzing van ons
vredesaanbod is dete wetenschap bloedig
onderstreept. Toen wij in 1914 tegenover
de Russische mobilisatie naar het zwaard
moesten grijpen, deden wij dit inet het be-
volkomen verantwoord te zijn jegens
ons volk en in het bewustzijn van vastbera
den kracht-. Emdelooze stroomen bloeds zijn
sindsdien vergoten, maar dat hebben wij
niet kunnen voorkomen.
Wanneer wij nu besloten hebben gebruik
te maken van ons beste en scherpste wa
pen, dan leidt ons daarbij niets andere dan
de nuchtere overweging van allo omstandig
heden, niets dan de vaste wil ons volk te
onttrekken aan don nood-en do smaad, die
onze vijandien het- toedenken.
De uitslag ligt- in Hooger Hand. Yan
hetgeen menschenkracht vermag om de
overwinning voor ons vaderland te verwer
ven, is niets verzuimd, weest daarvan, mi jute
hoeren, overtuigd. Alles wat daartoe noo
dig is, zal geschieden.
Dc conferentie op het Neder 1.
departement van marine.
Aan de besprekingen, gisternamiddag in
het ministerie van Marine tussohen de re
geering en de ve rtogenwoordi-gera van de
reeders en andere, in verband met de door
Duitisdhlaind en Oostearrijk-Honga-rije afge
kondigde maatregelen ter zee, namen deel
de ministers van Marine, Koloniën, Land
bouw, Nijverheid en Handel en van Buiten-
landsühe Zaken, de chef van den marinestaf,
kapitoip ter zee Umbgrove, dé president
der N. O. T., de heer Van Aalst, de heeren
Yisser en Kr-ayenhoff van do Leur, reap,
voorzitter en secretaris van de Nederland-
Gch.0 ReodCrsvereeniging, voorts leden van
d&rectdën, o. m. van de HollandAmehka-
Lijn, do Stoomvaartmaatschappijen „'Ne
derland1", Kon. Nederl. Stoombootmaat
schappij Holland:, oh© Stoombootmaat
schappij, Rotter dam soke Lloyd, Kon. West-
Inclisdhen Maoildienst 6nz. en de heer Yan
Stdprdaan Luïsoius, directeur van hef Rijks-
gfranbureau.
Do besprekingep haddenplaats in heb
kabinet van deal minister van Marine.
De conferentie tussehen de vertegenwoor
digers der reodera en de regëering heeft
bot 5 uur geduurd, waarna de gewone minis
terraad werd gehouden welke reedfe voor
gisteren wan uitgeschreven.
Op de conferentie schijnen e enige be
slissingen te zijn gen om1 en, waar
omtrent cdkter nog ni©ts kan wor
den gemeld.
In het algemeen schijnen de besprekin
gen in de allereerste plaats te hebben ge
loop en over maatregelen ter beveiliging der
schepen welke thans enderweg zijn.
Nederland feitelijk
geblokkeerd.
Yain andere zijde vernemen wij, diat in de
bovenvprmeldë bijeenkomst van reed rs
met de regeerring, de moeili^cheid, dat Ne
derland feitelijk van alle overzeesch ver
keer is afgesloten geworden, doordat het
Duitsehe blokkadogobiod over het Engol-
sche blokikadegobied in de bocht van de
Noordzee heengrijpt, het hoofdpunt der be
sprekingen. uitgemaakt heeft. Onze regoe-
ring zal etappen doen, om te verkrijgen, dat
'p Duitsehe blokkade gefcfled thans zoo ver
re naar het Westen wordt ingekrompen,
dat een vrije vaargeul naar het Noorden
voor de Nederlansohe vloot open blijft-,
Yoorloopig worclt met Noderlandsche
gchcpen niet uitgevaren.
Nog wordt gemeld, dat besloten is de
schepen voorloopig niet te Laten uitvaren.
Ook aan dè gezagvoerders van Neder-
landsche schepen in den vreem
de en Nederlandsch-Indözal worden
geseind, in afvachting van nadere in
structies, de terugreis niet te aan
vaarden. Voor wat betreft de schepen
-•cllie tc cos ondeiweg zijn, werd besloten aan
de Duitsöhe regiering een opgave to ver
strekken met verzoek althams deze schepen
voor moles'", te vrijwaren.
Inmiddels zullen vertoogen worden ge
richt en onderhandelingen gevoerd om aan
den huidigen toestand, waardoor ons land
als 't ware geblokkeerd ia tmofc a/1 do voor
heel de bevolking nog niet te orverziene
ernstige gevolgen een einde te maken.
Het Haagsak Correspondenbieburoau ver
neemt dat in de confertdo de mogelijkheid'
is besproken om de onzijdige vaart., spe
ciaal do vaart op Indië, gaande te houden
zender daarbij in botsing te komen met de
belangen der belligéernte partijen, waarbij
de regeering zich heeft bereid verklaard,
voor zoover zulks van haar afhangt, zoowel
hiertoe als tot de beveiliging van de echo-
pen die thans varende zijn, steim te vcr-
leenen. Intussdhen is, met het oog op de
groote gevaren, welke thans de onzijdige
schepen dreigen., aan de reeders van regee-
ringswege in overweging gegeven, hun sche
pen de havens niet te doen verlaten, zonder
hierover vooraf met de r.egeering overleg te
hebben gepleegd.
De dienst N ederlan dE ng o 1 and.
Wat het- post- en paesagiersvorkecr van
do maatschappij „Zec-land;; t-usschen Ne
derland en Engeland van Vikingen op
Southwolcl betreft, verneemt het bureau,
dat de schepen, die deze route volgen, vani
bijzondere kenteokenen zullen, worden vDor
al en.
Op order der Nodcrlandische regeering is,
als gevolg van ck declaraties van Duitsehe
zijde aang.iondc d'e v:rSÖherping van den
duikbootoorlog, de dienst op Engeland der
Mij. „Zeeland" tot- nader order stopgezet.
Do passagiers, die gistermorgen met die'
„Prins, Hendrik" moesten vertrokken,
waaronder veertig Engelsphe geintertnocr-
den en 24 andere reizigers, zijn ontscheept.
Do stoomboot Hoek van HollandHar
wich is gisteren niet uitgevaren.
Er zouden 250 passagiers mee vertrek
ken dezen zijn per trein naar Rotterdam
teruggekeerd.
De boot van Engeland, die Woensdag
reedö verwacht werd, is nog niet te Hoeik-
van-Holland aangekomen.
De RotteTdamscihe correspondent van de
„Tel." heeft zich om informatie gewend
tot de direotfio eener reedferij, die geregeld
op Engeland vaart. Deze was van meening,
dat door do nieuwe bepalingen van Duitsch-
land de vraohbvaairfc met Engeland geheel
efcop komt te staan. Het meest zal daarbij
dè kolenvoorzieniibg in het gedrang komen.
Duitscbland laat zoo goed als niets meer^
door. Dank zij de mildere bepaling van En
geland, zou na de machinisten- en zoelie-
denstakingen, dè kol ena-anvoer van die zijde
een welkome aanvulling vormen voor onze
geslonteu voorraden. Door den verscherp
ten duikbootoorlog, zal er van kolenaan-
voer geen sprake meer kunnen zijn. Zelfs
als Duitsohland er in toestemt onze Ico-
lonbooton te ontzien, voor zoover het torpe
deering betreft., dan nogi zal het mijnenge
vaar voor een geregelde vaart een ernstig
beletsel vormen.
Deze correspondent kan nog mededeel en,
dat namens' het kolenbureau in Duitsdh-
land besprekingen plaa-ts zullen hebben
over deze aangelegenheid. Hoe gunstig hét
resultaat, van deze onderhandelingen ook
wordb, tocli blijft het mijn en-gevaar behalve
voor cle Engelsche haven Southwold en Fal
mouth, bestaan en dat vormt een schieT on-
o\'c rkomenilijk bezwaar.
Deize ree e'er zag, wat onze kolenvoorzie-
ning betreft, cle oogenblikkelijko toekomst
zeer donker in.
N e d e r 1 a n d'A m e r i k a.
De reeders te Rotterdam nemen ten aan
zien van de gezamenlijke vijandelijke maat
regelen, waardoor de ruimte om te varen
zeer wordt belemmerd, algemeen >ee-n af
wachtende houding aan. Wel heeft bij wij
ze van voorzorgsmaatregel de Holland
Amerika-lijn haar stoomschip Nieuw-
Amsterdam" draadloos terug
geroepen.'
Paniekstemming in
ass u r antiekringen.
In de kringen van AmsterdamBchc assu
radeuren heerscht een pamekstemming.
De directies van de assurantie-maatschap
pijen in het buitenland hebben aan haar
filialen hier te lande opdracht gegeven,
niets ter assurantie aan te nemen en ook
de binnenlatidsche maatschappijen sluiten
niets af. Het is dus zelfs niet te zeggen,
hoe hoog de premie is opgeloopenmen
krijgt thans niets verzekerd. Over een
paar dagen, als wellicht enkele schepen
weer zullen uitvaren, cn dus de vraag
om assurantie stijgt, kan in dezen toestand
verandering worden verwacht.
De Ver. Staten en de
verscherpte duikboot
oorlog.
De Washingtonsohe correspondent van
de Associated Press seint, dat na een,uren
lange bespreking tussohen Wilson en Lan
sing meegedeeld ia, dot dlo regeering
ten aanzien van de duikbootcrisis a 1
toteen stap is overgegaan
maar don aard daarvan is niet nader aan
geduid.
Do haven van New-Yons: werd Woens
dagavond gesloten. Aan geen stoomsche
pen wordt vergund binnen te loopen of te
vertrekken. Naar verluidde, maakten de
Duitsehe stoomschepen zioh, in verband
met dit bericht, klaar om ijlings zee te
kiezen. Te middernacht werd nolitie naar
de havens gezonden, waar vijf mailbooten
van de H amb u r g- Am e r-ika - xi jn liggen.
De haven werd gisterochtend heropend.
De autoriteiten gaven kennis, dat de sche
pen als gewoonlijk mochten vertrekken,
doch op eigen risico.
Duitschst o jO mschip met-
opzet tot inken ge"
.bracht?
De te Charleston, in Zuid-Carolina, lig
gende Duitsehe vrachtboot „Liebenfels",
van de Hansa-lijn, die daar sedert het be
gin van den oorlog heeft gelegen, begon
gisterochtend te zinken. Men gelooft, dat
er met opzet gaten in geboord zijn. De
kapitein weigerde hulp van sleepboot en.
Zou deze kapitein zijn vaartuig onklaar
hebben willen maken, bijaldien er onge
noegen tuschen Duitschland en Amerika
mocht komen 1
De stemming in de
Ver. Staten.
De aankondiging van het begin yan
Duitschlands „riicksichtJose^K. onderzeeërs-
campagne, wordt in hoofdartikelen der te
New-York en in het geheele land verschij
nende bladen, het belangrijkste geschilpunt
genoemd. Velen achten bet een
dwingende reden om de diploma
tieke betrekkingen direct af te
breken.
Verscheidene bladen, vooral do „World",
zijn er voor graaf Bernstorff onmiddellijk
zijn paspoorten toe te zenden.
De „World" noemt de Duitsehe nota een
antwoord op Wilson's toespraak tot den Se
naat en, wat haar uitwerking betyeft, een
oorlogsverklaring aan de Vereenigtlo Sta
ten. Het blad zögt: „Er is slechts één ant
woord mogelijk op dë nieuwe Duitsehe
proclamatie in sake den duikbootenoorlog.
Do Duitsehe ambassadeur moet dadelijk zijn
paspoorten ontvangen en de diplomatieke
betrekkingen moeten onmiddellijk afgebroken
worden. Er moet in 'dat geval geen uitstel
plaats hebben, totdat de hand der regee-
ring docr moord en roof met voorberichten
rade tot ingrijpen wordt gedwongen. Zoo
dit tot oorlog met Duitschland mocht lei
den, 'laat die dan, komen."- j
De „Herald" zegt: „Men behoeft niet ven?
b'aasd te zjjn om deze nieuwste uitbarsting
van Pruissianisme. De wanhoop der neder-'
laag blijkt er uit. De Duitsehe regeering!';
is ongetwijfeld van meening, dat zij eenji
Amenkaanschen president door overbluffing;
tot een schandelijke overgave kan dwingen.;
Maar daarin kan de regeering te Berlijn;
zich vergissen.
De „Tribune" schrijft: Wij hebben Jangf.
genoeg met gewelddaden genoegen genome®.
De vrede met Duitschland zou te duo* gwj
kocht zjjn, als wij als prijs daarvoor d'e)
jongste beleedigende instructie van den
kedzer, omtrent dè wijze waarop wfj met
de Entente-mogendheden handel mogen
drijven, zouden aanvaarden. .j
De „Journal of Commerce" is er van oveü-t
tuigd, dat Amerika nooit met zuÜr pen op-:
treden genoegen zal nemen.
De „New-York Times" zegt: irieuwei
Duitsehe bekendmaking in zake de oorlogs
zone is een wanhoopsdaad en moet op zich-,
zelf reeds beschouwd worden als een aan-»
duiding, dat het einde van den. oodog niet'
ver meer is."
De „Washington Post" zegt: „DuitscK-
lands nota zal een verbazingwekkende uit
werking op het Amerikaansche volk hebf:
ben. Het is onmogelijk, dat onze regeering
het régime zal dulden, hetwelk Duitschland
ons tracht op te leggen."
De stemming in Spanje^
De bladen te Madrid spreken eenparig de
meening uit, dat het huidige oogenbük bui
tengewoon ernstig is en dat net jongste;
besluit der centrale mogendheden een aoo-
deljjke slag is naar de neutralen.
De „Imparcial" zegt, dat niet alleen Se;
Spaansche regeering maar geheel Span
je op de krachtigste wijze en me?
spoed daartegen zaï pr oto steer en,
Duitecbland ziet de onmogelijkheid van voort
zetting Van den oorlog in en versterkt daary
ojn de blokkade. Dat wil zegden, dat d$
Spaansche in- en m'tvoeiTianaei vernietigd1
w ordt. De Sptumsch© regeering. moet daarom
nagaan, welke maatregeleu genomen kunnen
worden om aan de steeds toenemende moei
lijkheden het hoofd te bieden.
De „Liberal" zegt, dat centrale mo
gendheden, nu het laar niet gelukt is eeh
Duitschen vrede tot stand te brengen, een
Duitechen oorlog van hekatombes verklaren,
een krankzinnigen oorlog, ojq don Spaan-
schen handel te gronde zal richten en dö
Canarisclie eilanden tot eon hongcrland zal
maken. Opmerkelijk is, dat zelfs de pro-Duifb
sche pers de Dnitsche nota een zeer ernstig
document noemt en den wensch uitspreekt,
dat Üe openbare meening de regeermg £a\
steunen in de te waohten moeilijkheden.
Zitting, van heden.
BINNENL. ZAKEN. BEGROOTING 1917.
MIDDELBAAR ONDERWIJS.
Aan de orde zijn do artikelen 123 en ü24
met het amendement-Rutgere deze ar
tikelen te verminderen reep. met 33.000
en 3500.
De heer RUTGERS licht- het amendement)
toe, dat ten doel heeft, con, in afwachting
van een nieuwe regeling van de subsidiee-
ring van het bjjz. middelbaar onderwijs, en
van de verdeeling der kosten van de ge
meentelijke H. B.-scholen, niet ov*er te
gaan tot uitbreiding van het aantal of den
omvang der Rijks H. B.-scholendienvol
gens wenscht hij art. 123 te verminderen
met 3000, uitgetrokken voor de uitbrei
ding van de R. H. B. S. te SappemeeT tot
een met 5-jarigen cursus, en met 30.000,
uitgetrokken wegens de overneming van
de gemeente H. B.-scholen te Amersfoort
en tc Breda en art. 124 met 1000, uitge
trokken wegens eerstgenoemd doel, ©n met
2500, uitgetrokken wegens de overneming
der beide in de tweede plaats genoemde
soholen. Bij aanneming zou daaruit volgen,
dat ook voorshands niet wordt, overgegaan
tot oprichting van een R. H. B. S. te Oud*-
Beierland, welke slechts door een'memorie-
post bij art. 123 vertegenwoordigd is.
Spr. betoogt voorts, dat de geest der H.
B.-Scholen in 't algemeen ingaat tegen de
richting der rechterzijde, mede doordat die
bepaling, dat het onderwijs niet mag strij
den met dè godsdienstige gewoel ens, niet
geschreven is voor de H. B. S.-Leararen.
Nu gaat het volgens spr. ndet aan, om, in
afwachting van het compromis, gwolg van
art. 192 aai* heb Rijks M. O. meer uïtfcreir
diing te gewen.
De heer SANNES betoogt met onaange
name verbazing de indiening #an het amen
dement te hebben gezien. In dézen tijd, van
onderwijsbevredigmg bevreemdt bean hetö
standpunt, dat -de heer Rutgers inneemt.
Het amendement zou volgens spr. nog be->
grijp olijk zijn, wanneer die Minister princi
pieel den eisöh tot steun aan het bajz. M. O.
had afgeweten, doch dlaarvam ia geen
De thans bestaande toestand, welke
schade leadt, mag met worden besfcenched.
Spr. verdedigt dan nader de conrersie-
gronden, welke reeds vroeger zijn aange
voerd speciaal voor Sappenneer.
De heer ALBARDA bespreekt de kwes
tie der leeraren-salarissen en -dringt op
verbetering aan. Tussohen de levensbehoef
ten en in de sociale positie van leeraren
van H. B. S. met 5- en 3-jarigen cursus
bestaat geen verschil en er behoort dus
ook geen verschil in salarieering te be
staan. De door den Minister overgelegde
cijfers noemt spr. een geflatteerd beeld
van den toestand geven.
Voorts wijst spr. op de ©isohen, gesteld
aan ccn goede vervulling van het leëraar-
ambfc.
De heer MARCHANT betuigt zijn er
kentelijkheid voor do voorstellen d^r Re
geering betreffende de IJ. B.-scholen.
Spr. verklaart zich dan ook tegen het
armen dement, d'at spr. een zekere -diesillusie
heeft gegeven, to meer, daar het mede-on-
derteekend is door een Ghr.-Hist. en een
R.-K. lid. Hij (had gehoopt, dat thans meer
