No. 17438.
LESDSOH DAGBLAD, Dinsdag 2 januari.
Tweede Brad. Anno 1917.
Binnenland.
Vragen en Antwoorden
FEUILLETON.
15© Walvi8©ïir»g\
Het antwoord der geallieerden op de
Duitsche vredesvoorstellen.
f Den SOstcn December h^eft de Fransche
regeering namens do geallieerden aan den
gezant der Vereenigds Staten te Parijs het
antwoord1 op1 de Duitsche nota overhandigd
Om deze verder door te zonden.
Deze nota luidt:
„De verbonden regeeringen van Rusland;
Frankrijk, Engeland, Japan, Italië, Servië,
Éelgië, Montenegro, Portugal, en Roemenië,
vereend voor de verdediging van do vrij
heid der volken en getrouw aan de opge
nomen verplichting om niet afzonderlijk de
/wapens neder te leggen, hebben besloten
collectief te antwoorden op de zoogenaamde
vredesvoorstellen van Duitschland, die haar
vanwege do vijandelijke regeeringen zijn \~kj-
flegedeeid door tusschenkomst van de Vei-
Jeenigti? Staten, Spanje, Zwitserland en Ne
derland.
Alvorens eenig antwoord te geven, wen
schen de verbonden regeeringen krachtig
.op te komen tegen twee esse •.tiee'p bewerin
gen in de nota der vijandelijke mogendhe
den, die op de geallieerden de verantwoor
delijkheid voor den oorlog wil werpen en die
de verwinning van de Centrale mogendhe
den proclameert. De geallieerden kunnen
deze dubbel onjuiste bewerhïgj die voldoen
de zou zijn om elke poging tot onderhande
ling tot onvruchtbaarheid te deerde, niet
erkennen.
De geallieerde naties ondergaan geduren
de dertig maanden een oorlog, die zij met
alle kracht hebben getracht te vermijden en
hebben door haar daden getoond, lioe groot
haar \Tedesgeziudlieid is. Ook thans is die
gezindheid nog even groot als in 1914.
Na de schending van zijn overeenkom
sten, kan Duitschlands woord niet als basis
dienen voor het herstel van den vrede, dien
het verbroken heeft. Een voorstel zonder
vermelding van voorwaarden voor dè ope
ning der onderhandelingen is geen vredes
voorstel.
Het beweerde voorstel, dat allen inhoud
en nauwkeurigheid mist en dat de keizer
lijke regeering in omloop gebracht heeft, ge
lijkt niet zoozeer op een vredesvoorstel als op
een gewone oorlogsmanoeuvre.
Tc 's-Gravenhage was Jiet de Duitsche
gedelegeerde, dio elk voorstel tot ontwape
ning-, van de hand wees. In 1914 was netr
Oostcnrijk-Hongarije, dat na aan Servië een
ultimatum zooals nooit te voren is gesbeld,
te hebben gericht, aan dit land den ooi log
verl; harde ondanks de onmiddellijk verkre
gen vu doening. De Centrale mogendheden
wezen daarna alle pogingen van de Entente,
om aan het plaatselijk conflict een vrede
lievende oplossing te geven, van de hand.
Het aanbod van Engeland tot het houden
van een conferentie, liet voorstel van Frank
rijk tot benoeming van een internationale
commissie, het verzoek van scheidsrechter
lijke behandeling, door den tsaar van Rus
land aan den Duit:chen keizer gedaan, do.
overeenkomst, die tusschci Rusland en Oos
tenrijk tot stand was gekomen pp den dag
vóór het conflict uitbrak, al do.re pogingen
liet Duitschland onbeantwoord of zo/der ge
volg.
Lelgië werd overvallen door hst rijk, dat
sijn neutraliteit -had. gewaarborgd 'en dat
zich niet ontzag f1 oolameeren, dat ver
dragen vodjes p. :ja cc dat nood' wet
breekt.
Voor het tegenwoordige berusten de aan
biedingen van Duitschland op een uiis.ul-
tend Europeesche oorlogskaart, dio slechts
een uiterlijk en tjdelijk beeld van den toe
stand geeft en niet van den werkelijken
van de vijanden.
Een vrede, die gesloten zou warden uit
gaande van deze gegevens, zou alleen in het
voordeel der aanvallers zijn, die gemeend
hebbende hun doel in twee maanden te be
reiken, na twee jaren bemerken, dat zij het
nooit zullen, bereiken.
Voor de toekomst eischen.de verwoestin
gen, veroorzaakt door de oorlogsverklaring
van Duitschland, 1de ontelbare aanslagen, door
do Duitschers en zijn bonigonocten gepleegd
op oorlogvoerenden en neutralen, straffen,
herstel en waarborgen.
Duitschland ontwijkt zoowel het een als
het ander. In werkelijkheid is het voorstel,
gedaan door de Centrale mogendheden,
slechts eèn poging, die berekend is met het
oog op het verloop van den oorlog en ten
slotte een Duitschen vrede op te leggen.
Het heeft ton doel de openbare meening
in de geallieerde landen .te verwarren. Deze
echter lieeft ondanks alle gedane opofferin
gen reeds met bewonderenswaardige warmte
geantwoord en het zinledige van de verkla
ringen van Duitschland in het licht gesteld.
Het voorstel wil de openbare meening in
Duitschland en de verbonden landen, die
reeds zoo zwaar beproefd zijn door hun ver
liezen, zoo zwaar geleden hebben door (le
oeconomische beperkingen en verpletterd zijn
door de buitengewone inspanning, die van
hun volken geëischfc wordt, weder opbeuren.
Het tracht de openbare meening in de
neutrale landen om den tuin te leiden, die
reeds sedert lang gevestigd is ten aanzien
van de verantwoordelijkheid en ,to helder
ziend is om de'.plannen van Duitschland
te begunstigen door de verdediging der
mensehelijko vrijheden op te geven.
Het poogt ten slotte reed3 vooraf in de
oogen van de wereld nieuwe misdaden van
den enderzeeërsoorlog, de deportaties, de
tewerkstellingen en de inlijving van vreem
delingen tegen hun eigen landen, de schen
dingen der neutraliteit, te rechtvaardigen.
Met volkomen besef van den ernst, maar
ook van do eisohen van het oogenblik, wei
geren de regeeringen der geallieerde Staten,
onderling nauw verbonden en in volkomen
overeenstemming met liun volken, de aan
neming van een voorstel zonder oprechtheid
en zonder strekking, en vorklaren zij nog
maals, dat er geen vrede mogelijk is, zoo
lang zij niet verzekerd zijn van hot herstel
van de geschonden rechten en vrijheden en
de erkenning van het beginsel der natio
naliteiten en het vrije voortbestaan der
Icleino Staten en zoolang het niet zeker i9,
<lat een regeling zal worden getroffen, die
van dien aard zal zijn, dat zij definitief de
oorzaken zal wegnemen, die de volken zoo
lang hebben bedreigd en de eenigo doeltref
fende waarborgen geeft voor de veiligheid
van de wereld.
De geallieerde mogendheden wenschen
ten slotte de volgende overwegingen in het
licht te stellen, die over den bijzonderen toe
stand, waarin België na .twee en een half
jaar oorlogvoer ens verkeert, handelen. Op
grond van internationale tractaton, welko
door vijf groote Europeasche mogendheden,
waartoe ook Duitschland behoorde, genoot
België vóór den oorlog een bijzonder voor
recht, dat zijn grondgebied onaantastbaar
maakte en het onder garantie van de mo
gendheden buiten de Europec-sche geschillen
stelde.
België is echter onder minachting dezer,
verdragen het eerst door Duitschland aan
gevallen. De Belgische regeering wil doar-
om nadrukkelijk het doel vaststellen, waar
voor België nooit opgehouden lie&ffc aan de
zij tl o der Entente-mogendheden te strijden
voor de zaak van het recht en van de ge
rechtigheid.
België heeft altijd nauwkeurig- de plich
ten nagekomen, die zijn .neutraliteit het .op
legde. Het heeft de wapenen opgevat om
zijn geschonden onafhankelijkheid en neu
traliteit te verdedigen en trouw te blijven
aan zijn internationale verplichtingen.
In den Rijksdag heeft de rijkskanselier
erkend, dat deze overval een "onrecktvaar-
dige daad en strijdig met liet volkenrecht
was en zich in naam van Duitschland ver
bonden, dat te herstellen.
Sedert twee' en een half jaar ruïneert
Duitschland België met Aleze onrecht
vaardigheid. die nog wreed verergerd
wo,rit door de oorlogspraktijken en de be
zetting, die de hulpbronnen van het land
uitput, zijn nijverheid verwoest en zijn
steden en dorpen. Vermeerdert zij de te
rechtstellingen en opsluitingen. Op het
co gen blik. dat Duitschland van vrede
spreekt, deporteert en brengt het tot slar
vernij Belgische burgers bij; duizenden.
België had voor den oorlog geen ander
verlangen, dan in goede' overeenstemming
met alle naburen te leven. Zijn koning en
zijn regeering hebben slechts één doel, her
stel van den vrede en het recht, maar zij
willen slechts een vrede, die aan hun land
rechtmatige vergoeding en waarborgen voor-
veiligheid in de toekomst verzekert."
In het ziekenhuis „Eudokia", te Rot
terdam, is overleden de heer S. E. Ypey,
burgemeester va-n Slicdrecht.
De gewone audiëntie van den Min is-
tor va-n Oorlog zal Donderdag 4 Januari
a.s. niet plaats -hebben.
Te Wogeningen is op 74-jarigen leef
tijd overledemdie heer J. J. de Wit, notaris.
Benoemd is t-oti notaris binnen het ar
rondissement Utrecht, ter standplaats
Utrecht, de heer D. E. Huender, candi-
daali-notard's te Zeist.
De Raad van Leeuwarden lieeft be
sloten het opmaken van i?otulen der open
bare Raadsvergaderingen tp laten verval
len. Het officieel vers-lag geeft den gehee-
Ien loop der vergadering uitvoerig weer,
en eenig nut, wat ook het gedrukte ver
slag niet reeds biedt, wordt van de no
tulen nietl getrokken. De tijd, voor het op
maken der notulen vereischt, kan dus be
ter vereischt worden. Het officieele ver
slag zal, gelijk nu de notulen, door den
Raad moeten worden goedgekeurd.
Bij de-ze wijziging van het reglement van
orde iis ook aangenomen het voorstel der
soc.-dem. leden, om de leden vrij te laten
in de keuze der zitplaatsen.
Het bestuur van don Alg. Nod. Rijks-
werklieebn-Bond heeft in een verzoekschrift
aan den Minister van Binnenl. Zaken de me
dewerking van Z.Exc gevraagd, om te be
vorderen, dat bet reeds maanden aanhan
gige ontwerp reg'ement betreffende de ar
beidsvoorwaarden en dc rechtspositie van
het personeel der Landsdrukkerij zoo spoe
dig mogelijk wordt afgehandeld en inge
voerd
Bij den Prov. Waterstaat va.n Zuid-
Hollnnd zij a lo benoemd tot ingenieur de
heer L. T. van der Wal, thans tijdelijk in
genieur tot hoofdopzichter de heer P. B.
Sips, thans tijdelijk hoofdopzichtertot
-klerk mei. M. A. S c*hw a a r- hu yserthans tij
delijk schrijfster tob gezagvoerder-mon
teur van het claeiistya.art.uig die brugknecht
do heer P. C. van Latum 2o. bevorderd tot
hoofdopzichter in algemeenen dienst de
hoofdopzichter do heer P. Berkhout; tot
hoofdlopzidlibor-bureauchef de heer J. Schel
ling, thans op zich tor lsto kl. tot hoofd-op-
zichter de heeren H. van Manen en A. Best,
beiden thans opzichters 1ste kl.
Na afloop der middagvoorstelling in
belt Gebouw voor Kunsten en Wetenschap
pen in Den Haag vereenigdon zich gister
middag in ckn foyer een groot aanba-l da
mes en hoeren om den scheidenden direc
teur, deoi lier Van Gheel Gildemcesfcer to
huldigen
Als bewijs van waardeering voor diens
grooto verdiensten,, werd den lieéngaanden
directeur namens dien raad van bestuur een
groot portreb in lijst aangeboden van diens
jongste dodhiertje.
Daarna bood de administrateurnamens
het geheel e persoon eel, en onder hartelijke
bewoordingen een volledig schrijftafel-gar
nituur en een fotografie in lijst aan.
Een commissie uit dc aandeelhouders
bood een souvenir aan, clat bij een bankin
stelling is gedeponeerd en waarover do heer
Van Gheel Gil dbimeester naar believen kan
beschikken.
Vervolgens huldigde de toonecl speler den
heer Louis do Vries, uit Amsterdam, den
vertrekkende met oen grooten lauwerkrans.
Sergeant-majoor Berlott, boor namens het
Haagsch Gemengd Koor „Onder Ons" eon
lauwerkrans aan.
De Minister van Financiën mankt be
kend, dat ten behoeve van 'e Rijks schatkist
zijn ontvangenuit 's-Hertogenboseh, door
bemiclldelinig van een R.-K. priester, van
een onbekende, onder lett. S. X. Q. C.,
ƒ1625 aan bankbiljetten, voor vermoedelijk
te weinig betaalde bedrijfsbel. bij den
insp. dhr dir. bel., 4de afd. te Amsterdam,
onder"lett. J. B. 15.40b' den ontvanger
dier bel. te Haarlem, uit Amsterdam, on
der lett. N. N. ƒ100, beide voor te weinig
betaalde bedrijfsbelastingen bij den insp.
der dir. bel. lsbe afd. te Utrecht, ƒ17.29
voor ts weinig betaalde inkomstenbelasting.
Drie Nederlandsche staatslieden zul
len in dit jaar hun SOsten jaardag vieren
mr. Sv van Houten, den 17den Februari;
jhr. mr. A. F. de Sarvonin Lokman, don
29stcn Mei. en dr. A. Kuyper, den 29sten
October.
In een in Den Haag gehouden bijeen
komst is opgericht een Vereniging van
Leeraren bij het Cbr. Middelbaar Onder
wijs.
H. M. de Koningin-Moeder was Zon
dagavond in de Wilhelminakerk, in Den Haag
onder het gehoor van ds. Molenaar, bij den
dankstond ter gelegenheid van den Oude
jaarsavond.
Nieuwjaarsdag, des voormiddags, woonde
H. M. de godsdienstoefening bij in de
Groote Kerk, onder leiding van ds. Schullcr.
Ter gelegenheid van den Nieuwjaars
dag lagen in de Koninklijke paleizen in het
Nooideinde en op het Lange Voorhout, in
Den Haag, felicitatieregisters ter teekening,
waarop vele autoriteiten en notabelen hun
handleekemng plaatsten.
De aanbeveling voor leerares in de
Engelsche taal en letterkunde aan de mid
delbare meisjesschool te Groningen luidt al
dus: mej. A. G. Cardinaal, te Utrecht; mej.
J. G. van Dullemon, Tiel; mej. G. C. J. Bin-
nerts, Groningen.
Met ingang van .16 Januari a.s. zijn
benoemd tot directeur van het post- en tele
graafkantoor te Helmond, do heer G. P.
Scheer3, thans in gelijke betrekking te Woer
den; en tot directeur van het post- en tele
graafkantoor te Leek, de heer J. S. van
Juchem, thans commies der posterijen en
telegrafie 2de kl.
B. en W. van Amsterdam hebben met
groote waardeering van iemand, die onbe
kend wenscht te blijven, de mededseling ont
vangen, dab hij heeft besloten aan .die ge
meente een bedrag van f 10.000 te lega-
teeren onder zekere voorwaarden, die in
hoofdzaak hierop neerkomen, dat de ge
meente de lielfb van het gelegateerde kapilaai
eerst zal mogen gebruiken, wgnneer. 't zóó
langen tijd op interest heeft gestaan, dat
het achtmaal in vaarde verdubbeld, en dus
gestegen is tot ruim twee en een half mil-
lioen gulden. De andere helft moet dan op
interest blijven staan, totdat deze opnieuw
tot achtmaal liet dubbele van het oorspron
kelijke is- aangegroeid. Op dezelfde wijze
pioet worden voortgegaan, zoodat telkens
na een tijdsduur, no'od'ig vcor kapitaalsver
dubbeling, ongeveer één en een kwart mil-
lioen gulden voor onmiddellijke aanwending
beschikbaar komt. Dit kapitaal zal op
nader omschreven wijze moeten worden
besteed in het belang van de lichamelijke en
geestelijke ontwikkeling der minder gegoede
jeugd.
De afd. Scheveningeu van den Chr.
Zeeliedenbond, heeft 'een ledenvergadering
gehouden, om het antwoord der reederij in
zake de 'gewensclite veranderingen in de
monsterrol te bespreken.
Met waardeering werd de mededeeling
ontvangen, dat de reederij, Strevende naar
uniformiteit in arbeidsvoorwaarden, negen
gewensclite verbeteringen bad aangebracht-,
waaronder sommige, de rechtspositie der
Zeelieden aanmerkelijk versterken.
Voortaan zullen, onder bepaalde voorwaar
den, ten minste drie leden der bemanning
bet recht hebben keuring van het schip
te vragen. Een regeling bij ziekte komt tot
stand, terwijl de reederij kosten van verple
ging in buiten- en binnenland tot eori zeker
bedrag voor haar rekening neemt. De sche
pelingen worden tegen ongevallen verze
kerd. Bij onwettig ontslag zal schadever
goeding gegeven worden. Over geschillen
beslist een commissie van arbitrage, maar in
apoedeischende gevallen kan de waterschout
een voorlcopige beslissing nemen. Indien
een schip door averij langer danWijf dagen
tinnen blijft, zullen de schepelingen schade
vergoeding ontvangen.
Ai bleven nu nog neggen wenschen onver
vuld, toch werd besloten om met bet aanbod
der reederij, wat de arbeidsvoorwaarden be
treft, genoegen te nemen.
De reederij stelt echter voor om de extra-
premie pas te geven bij besommingen boven
f30.000 het deel, dat de schepelingen van
zoutevisch en makreel ontvangen, zou verj
minderd worden; terwijl ook bet graailooiï
niet ongewijzigd zou- blijven.
De vergadering was eenstemmig van oor*?
deel, dat het nu geen tijd is om tot Ioonsver;-i
laging over te gaan, alleen om de winst der.
reederg te verhoogen.
Do vergadering besloot, dat de gewijzigd^
monsterrol zal aanvaard, doch dat met 'de'
loonsverlaging onder geen enkel beding g^
noegen genomen zal worden,
F. Doracla Kieuweahnis.
Ter gelegenheid van zijn 70s ten verjaar
dag, is de heer F. Domela Nieuwenliuis op
Oudejaarsdag in de groote zaal van het
Concertgebouw te Amsterdam, "gehuldigd.
Onder het spelen van het Vrijheidslied
kwam de heer Domela Nieuwenhuis aan den
arm van zijn ec-htgenoote de zaal binnen;
Na een kort openingswoord werd een
groot aantal telegrammen voorgelezen.
Verschillende voorgangers van de anar
chistische beweging voerden het woord en
vele geschenken werden aangeboden, be»
staando in bloemen en andere blijken van
stoffelijke belangstelling.
De toespraken werden afgewisseld door.
muziek en zang.
Aan het eind van den middag nam d<$
jubilaris onder daverend applaus zelf het
woord. Behalve een woord van dank haalde
hij nog enkele gebeurtenissen aan uit zijn
leven, om te eindigen met zijn geloof uit te'
spreken voor de toekomst.
's Avonds werd het feest voortgezet.
UIT NED. OOST-INDIE.
Djambi.
Kolonel Kr ossen is te Batavia terugge
keerd.
Een bataljon zal door Zuid-Sumatra trek
ken, ten oindë d e bevolking reep eet in fc'e
boezomen voor het gezag. Het zal over drie
wekc-n to Te lok-B ©ton g veder scheep gaan
om naar Batavia terug te koeren.
Vr#ag: Ik behoor tot do militielichting
1817 en ben ingedeeld bij het le regiment
4e bataljon vestingartillerie, te Gorinchem.
Wanneer zal ik moeten opkomen, of wanneer,
vermoedelijk?
Antwoord: Datum hog niet bekend';
vermoedelijk begin Februari.
Vraag: Wanneer moet de lichting 1908
onder do wapenen komen?
Antwoord: U bedoelt zeker de jaar
klasse 190S Van den landstorm; voor een
gedeelte vermoedelijk in April 1917 en voor
het overige in hoofdzaak in begin Juni
Vraag: Ik ben van lichting 1908. Is
u ook bekend, vanneer ik onder de wape
nen moet komen Mijn beginletter is K.
Antwoord: Vermoedelijk komt u in
April 1917 onder de wapenen.
Uitstel wordt aan de landstormplichtigen
slechts in zeer bijzondere gevallen verleend.
Ge zoudt kunnen probeer en met een re-
cjuest (op ongezegeld papier) aan den Mi
nister van Oorlog.
Vraag: Ik hen den 27sten November
onder dienst gegaan, en ben van de land
storm 1910 en vader van twee kinderem
Waarom krijgen wij als visschers zijnde, geen
vergoeding, terwijl degenen, die een vast
ambacht bekleeden, en meer inkomen heb
ben dan een visscher, wel vergoeding krij
gen?
Antwoord: Stelt u dezo vraag eens
aan den burgemeester uwer gemeente, dan
Zult u wel .een afdoend antwoord ontvangen.
Wij kunnen zonder meer niet weten, of u de
vergoeding al dan niet noodig hebt.
V r a a g: a. Ik behoor tot de militielich
ting 1917. Moet men in dienst een kist tot
berging van een en ouder hebben? Zoo ja
welke zijn dan de aimetïngen? b. Kan men,
milicien zijnde, het ook verder brengen dan
tot sergeant? Zoo ja, tot welken rang?
Antwoord: a. Het bezit van ecu kist
is alleen noodzakelijk, indien u particulier,
eigendom hebt, hetwelk niet onbeheerd mag
zijn. De kist moet zoodanige afmetingen
hebben, dat ze onder de krib geplaatst kan
worden, b. Ja, tot officier, in de subalterne
rangen, d. i. tot "en met kapitein.
Een verhaaltje uit ouden tijd vau
JOIiAN O. W. JUr m.
Uit het Noorsch vertaald door M. A. Z.
6)
Maar telkens als zij wat hav.' - \opa.kte,
begon clie plok onder haar boi-i weer te
gloeien. Zij moest de tandon op elku^. klem
men, orn hot niet uit te schrecuwc-n van pijn.
Dienzalfden dag nog kreeg Austen het hoi1.-
ton raam op den grondmuur in orde. Hij
werkte door totdat do duiaLr-is liom dwong
tot uitscheiden. En toen was he-1-, dpeht bij
middernacht. Do vermoeidheid deed zich bij
allobei in de ledem alten sterk gevoelen.
Toen zij wat zure melk en eenigo lepels
gort uit hun houten etensdrager hadden ge
bruikt, gingen zij naar do boot.
Adno trok haar rok over haar hoofd en
ging liggen in liet voorrocfjoAusten sloeg
zijn armen om Adno en haar rok en dekte
ha-ar en zichzelf toe- mot eenigo stukkon olie
goed.
Zoo slier.en zij vast en gerust.
Maar toen het eerste klagende ochtc-nd-
2crijschen der meeuwen over scheren cn wa
tervlakten klonk, en de duikereend op haar
onbeholpen manier bogon te zwemmen, ter
wijl zeezwaluwen cn strandloopertjes en
kieviten parmantig cn over moedig over den
kalen rotsgrond stapten, steeg er rook op
uit do spleet op den Walvisclirug, waar Ad
no een vuurljo had gestookt onder haar kof
fieketel.
En toen de eerste, zonnestralen de rondo
koppen cn hoogtepunten van het lage rots-
gebied verlichtten, sjtond Austen met zijn
pijpje in zijn mond to hakken aan do bouw-
palon. En Adno hielp opgewekt een handje
mee.
Het werk ging zoo gemakkelijk in het
vroege morgenuur na die nachtrust en de
koffie. Pijn in hun ledematen voelden, zij nu
nog niet, en do morgenlucht was zoo opstij
gend frisch, doortrokken van de zilte gouren
van zeo en zout en wieren, dat zij geen last
hadden van zweet of dorst.
Een koelo wind streek over het water.
Dat klotste en spoelde in vroolijk spel en
was lieflijk orn te hooren. Dc zon scheen zoo
mooi op liet golfbewegen cn veroorzaakte
een schittering ails van de gouden loover-
tjes aan een bruidskroon.
En de zaag piepte en de bijl sloeg, en den
oenen paal na den anderen werd opgezet op
den Waivischrug.
X.
Austen kwam den „berg" af, waarop Lars
woonde.
't Was een mooie, stille avond, vriezend
weer met volle maan en een lichit laagje rijp
over" het laud. Op grooto steenvlaktcn
lagen veel donkere schaduwen, cn zwart on
stijf stonden de ronde toppen cn rotspunten
en keken uit over de fjordmonding cn de zee.
Aan liet diepblauwe hemelgewelf glinster
den le rterren als oogen van diamant hem
vriendelijk tegen, cn het watendak fonkel
de als zilver on lokte cn trok hem machtig
aan.
Austen droeg aan de eene hand een rood
geverfde kist, in do andere had hij oliegoed
en andcro plunje.
Aohtcr hem, met dc zwarte poes in haar
armen, kwam Adno, rit id en nog zwak.
Austen voelde zich zoo opge-wekt, als hij
niet meer geweest was sedert den vredigen
tijd, toen hij op den Waivischrug woonde op
eigen grond.
Zoo sterk en gezond was hij van lijf en
lodenEn zoowaar, hij begon te neuriën.
;t Was lang geleden, dat iemand een
zweem van geluid over Austen's lippen had
hooren komen.
Nu zong hij zachtjes voor zich uit, een lang,
eentonig, somber kerkgezang. Het klonk zoo
benauwend droevig, dat het 't meest tevre
den gemoe-d had kunnen doen -verlangen
naar het Tijk der dooden.
Maar dat juist bewees, dat or groote vreug
de briiirite in Austen's binnonstei
Ja, want nu zou 't e©n Kerstfeest worden,
dat de moeite van het beleven waard was.
Want op Kerstmis zou zoowel het nieuwe
huis als het nieuwe ledikant fijn geschilderd
zijn cn al het andere in orde, zooals in vroe
ger dagen.
O, wat heerlijke Kerstdagen zouden zij
samen daarbuiten vieren in vredige stilte op
den kleinen Waivischrug!
Op hun eigen erf 1
Hot feest van de meest aanzienlijken in
het land, ja, dat van een koning of oen kei
zer, zou met hefc hunne nie't to vergelijken
zijn.
Het Psalmgezang mislukte in»de liooge to
nen, bewogen als Austen was door de blijd
schap cn het ongeduld, om al het heerlijke,
dat hem wachtte.
Nu legde hij zijn plunje op den grond en
zocht in zijn broekzak en beet een stuk af
van een groote tabakspruim.
Mummelend keek hij rondom zich en lachte
innig tevredion.
Adno stond naas& hem.
Ze zei niets, sloeg hem alleen maar gade
mot haar heldere oogen.
En lachte toen ook.
Ma,ar in haar stil gemoed rees innigen
dank op tob den Vader in den hemel, die
Austen djt oogenblik gunde, dat hij van hier
kon gaan, om weer mensch te worden.
Want nu wist-sij, dat hem niet langer iets
drukte, wat zijn borst benauwde. En nu twij
felde zij ook niet meer, of haar man zou
weer gezond van geest worden.
Toen zij bij den bootsteiger stonden, stak
Thomas Garsvik zijn hoofd tusschen de stam
peis krabbenmanden, dio aan beide zijden
van zijri schuurdeur stonden.
,.Ga je nu werkelijk van 'ier?"
Austen lmikbe.
Thomas schudde glimlachend zijn hoofd.
Austen en Adno gingen in de boot cn ga
ven ordelijk alles een plaats.
Thomas klapperde met zijn klompen ovor
het aanleghoofd, en toen hij vlak boven de
boob was, bleef hij staan, om naar Austen
en Adno to kijken.
En Lars „van den kalen berg" cn Grira-
sen kwamen ook.
„Wordt 't niet te koud voor jelui daar
buiten, zoo vlak bij zee, nu in den winter V'
vroeg Thomas. „Je 'ebb maar net een dak
op je 'uis."
„Koud!" riep Austen verontwaardigd,
„neen, man, is or niot koud."
Uit zijn woorden straalde warmte.
„Maar eenzaam zal het er toch wel zijn,
nu jelui weer zoo met menschen zijt ge
wend," merkte Grimson op.
Toen lachte Auriten, zoodat dc tabaks
pruim en de grooto gele tanden in zijn mond
te zien kwamon.
Vindt jij hot eenzaam in je eigen 'uis?
Neen, vriend, op eigen grond is 't nooit
eenzaam, 'oe klein 't stukje ook is.'4
„Maar door en door nat wordt jelui, ah
't water komt. Je 'ebt geen pannen op je,
dak," galmde Lars „van den berg".
Hij wilde altijd gelijk hebben.
En Austen kon hem dalt niet tegenspro
ken. Maar wel zei hij
„Wo moeten 't toch maar wagen."
In zijn stem klonk weer de toon van dé
oude onverschrokkenheid en het oude weer
stand-s v ermogen
En Austen nam de riemen op cn roeido
weg.
De slagen klonken krachtig on gelijk door"
de stilte van dien helderen winteravond.
XI.
Voor de tweede maal stond Austen nu zijn
huis op den Waivischrug te verven in al de
kleuren van den regenboog.
De zon scheen zoo lekker. En het water
lag zoo glad. En do zee had een zoo zacht
geluid.
Maar toen hij zoo ver was, dat hij hefc le
dikant zou gaan schilderen, zocht hij een zak
op en stopte de- zwarte kat er in mot een
grooten steen.
Do kat miauwde droef om haar leven.
Maar Austen -deed er een duren eed op,
dat het nu uit moest zijn met al dat geplaag
van een boozen geesfc.
En met die woorden wierp hij den zak zoo
ver mogelijk het water in.
Doch toen Austen dien avond op zijn stoep
zijn pijpje rookte, bemerkte hij, dat or iets
langs zijn beencn streek.
Hij keek wat bet was, cn schrok. Stond
daar niet hun zwarte poes springlevend en
wreef zij zich niet innig vriendelijk tegen zijn
beencn 1
-"CS 1 pot volgtj-
