No. 17383
iDouderdaa; SO October.
Eerste JBladf. A0. 1916.
%dtê
(§eze (Courant wordt dagelijks, met uitsondering
van Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dii nommer feestaaü uit
TWEE BSadlen.
Officieels Kennisgevingen.
f Leiden, 26 October 1916,
Gemeentezaken.
igdsrSand en de Oorlap.
UIT ONS LAND.
IEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DEK ADVERTENTIES:
Van 1—5 regels /L05. Iedere regel meer 0.20. - Kleine advertentiën
van 30 woorden 40 Cents contant; elk tiental woorden meer 10 Cents.
Voor het inoasseeren wordt /"0.07^ berekend. Bêwijsnnmmer 5 Cents.
PRIJS DEZEIi COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden I.COper week. 2 f 0.12.
Buiten Leiden en' waar agenten gevestigd zijn per week,' 2 '0 0.12,
Franco per post j j 2,
-
VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op MAANDAG 30 Oct. 19IG,
des 11.m. te één uur.
«De vergadering zal, zoo noodig, des
Hvonds te 8 uur worden voortgezet.
T'e behandelen onderwerpen:
{Lj Bonotming von een ontlerwijzar(es) met ver-
pliohte hoofdakte aan de school der 3o klasse
No. 7, (221)
Z, Benoeming van een onderwijzeres met ver-
piiohto hoofdakte aan d'o sohool der 4c klasse
IK 0. 1 (vaoatture-öamborg). 1221)
J5i Idem ols varen (vaefutnre-Yan Asperen). (221)
Jij-- Benoeming van een onderwijzer aan dc school
tier 3o klasso B'o. 5. (220)
ft [Verzoek van H. Tjopkema cm eervol ontslag
U.I3 onderwijzer met verpLLohte hoofdakto aan
tlo school der 3e klasse -No. 2. (219)
pi Verzoek van H. F. de Jong om eervol ontslag
ai3 Ingenieur, plaatsvervangend. Directeur
der Gemeentewerken. (225)
f, Verzoek van do Deldsclio DuLnwator-Alaat-
eohappij om vergunning tot uitbrolding van
iiot buizennet in de gemeente Ueg5tgee3t. (2Z3)
Verzoek van J. Kukler en G-. Holawllder om
verlenging van den termijn van ontruiming
vaal het onbewoonbaar verklaarde perceel
Hlicüielstraat tio. 4. (224)
Voorstel tot- wijziging der begrooting, dienst
1916, teneinde den Directeur van het Open
baar Slaohthuie, als belast met den in- en
VQdkoop van spek, een bedrijfakapitaal tb
yemtrekken. (222)
JOj Vaststelling van liet lo suppletoir kohier der
plaatselijke dlreoto belasting, dienst 1916. (226)
Vaststelling van liet forensenicohior dor plaat
selijke directo belasting, dienst 1916. (227)
13. BegrootiDg van inkomsten en uitgaven der
gemeente voor den dienst 1917. (180 en 194)
BRUIXBHOOD.
Do Burgemeester der gemeente Leiden,
gelet op do circulaire van don Minister!
van Landbouw, Nijverheid en Handel, d.d.
20 October No. 26703/36, brengt ter alge
meen© kennis, dat MET INGANG VAN. 1
NOVEMBER AANSTAANDE:
t I. Wegena het vervallen van den wel-
8landsgrens BRUINBROOD VOOR IEDER,
DOCH UITSLUITEND OP BROODKAAR
TEN, ZAL VERKRIJGBAAR ZIJN;
II. Voor ALLE BRUINBROOD GELDEN
DE BEPALINGEN OP DEN VERKOOP VAN
REGEERINGSBROOD GESTELD.
Met name mag dit brood NIET ANDERS
worden bereid DAN UIT ENKEL ONGB-
BUILD TARWEMEEL, GIST, WATER EN
ZOUT; het mag niet worden bereid dan in
stukken- van 500 GRAM, gaar gebakken of
veelvouden daarvan; het mag niet worden
verkocht tegen een Logeren nriis dan 12
CENT BEF K.G.
Zij, d' met 1 November oon broodkaart
wei.schëu te ontvangen, kunnen deze aan-
,vrgt,aan liet Distributiebureaü Visch-
markt 18 en wel van 91, 25 en 710
uur, urtgcri: - lord des ïtaterdagsavonds.
De Burgemeester voornoemd,
N. O. DE GIJSELA -IR
Leiden, 2. October 1916,
MEEL- EK ItltOOJUPBIJTZEN.
Do B urge me ster der gemeente Leiden,
gelet op do circulaire van den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel van 25 Oc
tober 1916 No. 4064/6 brengt ter algemeen©
kennis dat met ingang van 27 «leser:
I. de prrjs van tarwebloem (inlandsch
uilsluitend één soort) is gesteld op f21.25
per 100 K.G.
II. de prijs van tarwemeel (r.ngebui'.d) is
gesteld op f20.2i> per 100 K.G.
III. dat de onder I en II vastgestelde
prijzen zijn netto-contant, af fabriek of mo
len voor bakkers en dergelijke verbruikers
en dat aan tusschonporsonen op verzoek een
reductie moet worden gegeven als is aan
gegeven in do. circulaire van 23 Maart i.i.
Ne. 12001/6.
IV. do maximumprijs vcor tarwebrood is
vastgesteld per K.G. contant, afgehaald voor
takkerij cf winkel, voor:
a. GEBUILD TARWEWATERBRCGD op
10.25 per K.G.
b. GEBUILD TARWEWATERBRCOD
(gebakken onder Rabbinaal toezicht) op
f 0.26 per K.G.
(De prijzen van de ander© soorten gebuild
lanvebrood naar evenredigheid).
Do Burgemeester voornoemd,
U N. C. DE GIJSELAAR.
LEIDEN, 26 OCTOBER.
Aan den oud-hoogleeraar aan de uni
versiteit alhier, P. D. Chantepie de la Saus-
saye, is bij Kon. besluit een pensioen van
f 3000 verleend. i ij, ii
Knustclab ,,De Sphinx".
Do Leidsche Kunstclub „De Sphinx" heeft
spoedig na haar oprichting reeds een teeken
van opgewekt leven gegeven. Gisteravond
hield zij in de bovenzaal van „In den Ver
gulden Turk" eeu vergadering voor leden
en genoodigden, waarin de beer. Theo van
Doesburgh, een door lichtbeelden verduide
lijkte voordracht hield over: De ontwikkeling
der schilderkunst van Simabue tot Kadensky.
Een vrjj talrijk en yeer aandachtig pu
bliek volgde den spreker, die meende bij zijn
beschouwing niet verder t© moeten terug
gaan dan tot dc 13de eeuw, tot d© Italiaan-
schs schilders Simabue en Giotto, die zijn
begonnen de schilderkunst los te maken van
da wandschildering en het zelfstandige schil
derij deden ontstaan. Echter niet zelfstan
dig voor wat de voorstelling betreft, die nog
langen tijd onafhankelijk bleef en was van do
religie, totdat een tweed© groote periode
kwam, in het bijzonder vertegenwoordigd
door de oud© Hollanders, die in hun wer
ken slechts de natuurlijke werkelijkheid be
oogden. Ook Rembrandt behoorde tot dezen,
doch naast de natuurlijke werkelijkheid, het
licht en de kleur, ging zich bij hem ook
Ben geestelijke werkelijkheid, iets van rich-
zelve, manitestoeren, waarmede het subjec
tieve element in de schilderkunst zijn intrede
deed. De eeuw van Rembrandt was een dood
tijdperk van paudro do riz en van pruiken,
van verstijvend klassicisme. Deze huldiging
van het Grieksch-Romeinsche ideaal van den
vorm heeft in Frankrijk zijn voornaamsten
vertegenwoordiger gevonden in'David. Tij
dens de nawerking van de Fransche revo
lutie ontstond echteb een nieuwe groep, die
der naturalistische romantici, zooa'.3 De la
Croix e.a. Op dezen volgden de Barbizonners,
die in de kunst weer de volle natuurlijkheid
brachten.
De voortschrijdende ontwikkeling der
kunst, waarbij de een© kunstvorm groeit uit
den anderen, brengt vervolgens het impres
sionisme, dat niet is een weergeven van
indrukken zonder meer, doch tevens is een
uiten van gevoelens in toon ©n ldeur: een
toonverhoudingsknnst. Bijvoorbeeld een groe
ne appel op een rood kleed wordt niet ge
schilderd om dien appal of om dat kleed,
doch om do groene kleur naast de roode.
Men vindt dit impressionisme reeds bij Rem
brandt, Vermeer en andere oude Hollandsche
schilders, van wie bet via Engeland naar
Frankrijk terug keert.
Op het impressionisme, dat Dalmier ais
de meest krachtige wegbereider tot het on
afhankelijke schilderij der toekomst doet zien,
volgt het neo-impressionisme, p£ luminismo,
(Signac, Seurat), als overgang tusschen wel-
ko beiden men Pisarro en Sis'.ey zou kunnen
noemen. De Hollander Vincent van Gogh
en de Franschman Paul Oézanne, vormen van
dit luminisme het hoogtepunt. Door Van Gogh
is eigenlijk d© kiem gelegd van het expres
sionisme, dat later de tegenbeweging zou
worden, van het impre s'onisme.
Cézanne bracht een nieuwe vlakverdceüng
en een vernietiging van het perspectivisti-
sche, de „trompe de ,1'oeil", in liet schilderij.
Eu zoo kwam men langzamerhand tot het
volkomen loslaten van het object in het
schilderij, tot het abstraheeren der kunst van
de natuur. Dit was de derde periode in de
schilderkunst.
Cézanue leerde reeds, dat alles om ons
heen lot 5 mathematische natuurvormen is
terug to brengen. Nu is er veel verschil
van meening of kunst en wetenschap al dan
niet één mogen zijn; of de eerst© alleen op
de emotie mag berusten; of men terugkee-
ren zal tot het klassieke beeld: tot dc na
tuur of niet. Zoo was het begin der 20ste
eeuw een kris-kras van allerlei strcomingen.
Spreker gaf hierbij een overzicht van liet
cubisme, dat onderscheiden wordt in zuiver
physisch of visueel, orphisch of rythmisch
en intuïtief cubisme.
Ten slotte beschreef spreker, hoe op het
slagveld der artistieke energie, dat het be
gin der 20st© eeuwt» aanschouwen gaf,
iemand uit het rijk van den knoet verscheen:
Kandinsky, die, gezeten op het hooge paard
der lyriek, ons het zuiver abstracte kanst-
werkris komen brengen. Spreker schetst©
hierbij den ontwikkelingsgang, welke Kan
dinsky tot zijn tegenwoordige inzichten heeft
gebracht en hoe het luisteren naar mu
ziek, o.m. het hooren van Wagner's Lohen
grin, daarop eeu machtigen invloed hebben
uitgeoefend, en hoe hij van de schilderkunst
dezelfde werking wenscht als van de mu
ziek. En gelijk de muziek, die de natuur wil
nabootsen, meestal een onzuivere is, zoo is
het ook met de schilderkunst. De kunst
heeft thans de krukken der natuur afgewor
pen: zij moet op eigen boenen loopen. Spre
ker teekent dit door een anecdote oyer Kan
dinsky: Op 'n schemeravond, na'n heerlijke
„plain-air"-schildering zijn atelier binnen
tredend, ondervond hij een ongekend betoo-
vcrende kleurenwerking van een schilderij,
dat naderhand bleek op zrjn kant te hebben
gestaan. Hoe bij later het schilderij ook
plaatste, het gelukte hem r.i©t dezelfde mach
tig© gewaarwording nog eens te beleven.
En wat bleek hem ten slotte? Dat de na-
tuurlijko voorstelling hem daartoe in den
weg stond.
2(0 is Kandinsky gekomen tot het loslaten
van alle cuderwerp. .Verder zegt Kandinsky,
dat een toeschouwer niet vóér, maar in het
schilderij meet staan. Eerst al3 hij dit con
tact weet te krijgen, kan hi) van het kunst
werk genieten.
In ons land vinden zijn theorieën toe
passing bij een aantal schilders, o.a. Mon
driaan, Alma en De Winter.
Na aldus de .ontwikkeling der schilderkunst
to hebben geschetst, verduidelijkte de heer
Van Doesburg rijn voordracht, door het ver-
toonen van een serie lichtbeelden.
Do bijeenkomst werd geleid door den
voorzitter der Ciub, den heer J. J. P. Oud.
Vakopleiding voor meisjes en voor
dienstboden fu liet bijzonder.
Gisternamidd3g hield de Leidsche afdee-
Iing voor Vrouwenkiesrecht in het Nutsge-
touw een bijeenkomst, waarin mej. A. J.
Wolff, directrice van de 2de openbar© werk
en leerschool voor meisjes en voor dienst
boden in het bijzonder, een voordracht hield
over vakopleiding van meisjes:
Mevrouw Van Reedt Dordtland, die de
vergadering- opende, herinnerde er aan, dat
het vakonderwijs voor mannen zich hier te
lande en ook in Leiden in d© belangstelling
ran de overheid mag verheugen. Wij hebben
hier bloeiende vakscholen voor jongens, ont
staan door particulier initiatief, "doch ge
steund door bijdragen ran het Rijk, de pro
vincie on de gemeente. Met het vak-onderwijs
voor meisjes is het niet Zoo guaslig gesteld
cn dit wijt spr. aan de laksheid van de
vrouwen zelf. Laten zij de zaak aanpakken,
dan zal de overheid -wel bijspringen.
In dit verband wee3 zij op de subsidie,
door de gemeente, verleend aan de Zita-
vereeniging alhier, voor haar opleidings
cursus.
Z\j achtte het daarom van groot belang,
dat hier deze zaak eens aan de orde werd
gesteld.
Mej. Wolff, die daarop het woord ver
kreeg, vertelde op pretligo wijze hoe het
onderwijs is ingericht in Amsterdam in do
school waar zij aan het höofd staat.
Eflko school is een openbare, door de
gemeente gestichte en onderhouden inrioh-
ting. Do vakopleiding is drieërlei. Er ko
men meisjes van 12 h 13 jaar, die de ge
wone lagere school hebben doorloopen en
ouderen die al reeds een meer uitgebreide
vooropleiding hebben genoten. Spr. had het
vooral over d© eerste -categorie, voor het
meerendeel opgeleid voor dienstbode. Zij deed
uitkomen, dat de meisjes over bet alge
meen wel van het werk, waartoe zij opge
leid worden, honden, en het met liefde doen.
Haar wordt er steeds op gewezen, dat zoo
wel het meest eenvoudige als het werk van
meer beteekenis, gelijkwaardig is, wanneer
bet maar goed wordt gedaan. De cursus
duurt twee jaar en spreekster deed uitkomen,
dat de meesten in dien tijd al heel wat
hebben geleerd, al rijn het dan nog geen
voleerde dienstboden. Zij ging ook, nadat de
leerlingen de school hebben verlaten, deze
nog na, en de ervaring had haar geleerd, dat
de meisjes meestal zeer goed voldoen.
Van het werk, dat, voor zoover dit te
demonstreeren viel, door haar was meege
nomen en op do vergadering tentoongesteld,
kreeg men een gceden indruk.
De opleiding van me'sjes ran hat atelier,
den winkel, het magazijn, enz., werd meer in
het voorbijgaan behandeld; wat hiervan ver
teld werd gaf echter ook den indruk dat (Ut
onderwijs zeer vruchtdragend en nuttig is.
Op het gesprokene volgde e:-n uitvoerig©
gedachtenwisseling, waarbij herhaaldelijk liet
verlangen tot uiting kwam, dat men in Lei
den ook een zoodanige opleidingsschool zou
krijgen. Het bestuur wilde dit denkbeeld
gaarne overwegen, a'.s er maar voldoend©
belangstelling voor bleek to bestaan. Wie
voor het denkbeeld voelt, kan dit toonen
door een naamkaartje te doen toekomen
aan mevrouw Meyers, Oegstgeestrr'aan 15.
Van het aantal sympathiebetuigingen ra1 af
hangen of een dergelijke opleidingsinrichting I
in deze gemeente tot stand komt. Noodig zou
zij hier zeker zijn, want met betrekking tot
bet dienstbodenvraagstnk, heerscht ook in
Leiden periculum in mora. Laten de yrou-
wen zelf bet initiatief nemen.
Yerccniging voor den llandoldrijvenden- en
Xuduslricelen Middenstand.
Gisteravond hield de afd. Leiden v,an bo
vengenoemde vereeniging eon ledenverga
dering onder leiding van den voorzitter,
den beer W. van Rossuni du Chattel, die
de goedbezochte vergadering opende met
een toespraak, waarbij hij een terugblik
wierp op hetgeen door de afd. is verricht,
in de drie jaren, welke sedert d'e oprich
ting zijn verloopen. Geboren uit den drang
der omstandigheden aJs gevolg van het
uitbreken van den oorlog, heeft zij gedu
rende ai dien tijd zeer nuttig effect ge
sorteerd voor den middenstand. Ook de
komende tijden zullen nog veel van den
middenstand vorderen, de economisohe
toestand veel zorg eiscken, waarom spr.
tot steeds nauw,ere aaneensluiting opwekte.
In waa-rdeerende woorden herdacht Lij
heb door den dood ontvallen bestuurslid
den heer W. J. Ma.rt.inot, in wien het be
s-buur veel heeft verloren.
Spr. ging vervolgens na wat de afdeeling
dit dlienstjaar heeft gedaan en herinnerde
in het bijzonder aan het welgeslaagde mid-
denstandscongres, waarbij hij echter
klaagde over de geringe medewerking der
Leiidsche fabrikanten, wat later door een
der leden nog eens werd herhaald.
Uit het zeer zaakrijk, met aandacht ge
volgd jaarverslag van den seeretaris, den
heer M. Ii. van Hoof f, bleek o.a., dat er
vier openbare en loden vergaderingen zijn
gehouden, waarvan twee in combinatie met
de afd. Leiden van „De Hanze" 12 be
stuursvergaderingen, waarvan mede twee
met „De Hanze". In een dezer laatste bij
eenkomsten werden maatregelen besproken
om te komen tot beperking van het cre-
die-fc aan heer en studenten. Voorts werden
behandeldverhooging der marktgelden
voorail op Zaterdag; het voorstel tot ver
hooging de-r havengelden, waar men zich
tegen verklaarde, on eindelijk de actie
voor Zondagssluiting der winkels.
Met genoegen werd ten slotte melding
gemaakt van heb Informatiebureau voor
den Middenstand inzake de distributie, ge
vormd door den "heer J. P. Vergouwen,
voorzitter, en mr. M. B. Vos, secretaris,
en van heb Informatie- en Incasso-bureau
onder leiding va-ri den heer F. van Rom-
burgh.
Het aanta-l leden was weer toegenomen
on bedraagt thans 112.
Uit het verslag van den finanoieelen toe
stand bij afwezigheid van d-en penning
meester, den hisor H. E. van der Heide,
door den secretaris uitgebracht, bleek, dat
de financDeele toestand der afdeeling be
vredigend is. -Eet kassaldo bedraagt
280.38.
Heb congres vergde van de kas niets.
De uitgaven daarvoor werden verkregen
door vrijwillige bijdragen.
Tob bestuursleden werden herbenoemd
da heeren A. J. Bkmeiidijk, II. E. Van der
lleide en M; H:. van Hooff, terwijl in-de
plaats-van 'wijlen dén hoer "W. J. Mdrbi-
not werd benoemd diens zoon de heer H.
M. P. Martinet.
Het verslag van den directeur van het
Li formatie- en Incassobureau illustreerde
do nuttige werking dezer instelling. Wer
den in het eerste boekjaar 236 informaties
genomen, in het 2de jaar kloiÏÏ dit cijfor
tot 291. Geind worden 103 posten tot een
bedrag van 660 34 quiiantie3 werden
oninbaar teruggezonden.
Wanneer men bedenkt, dat voor eon
informatie in de stad slechts 10 ets. en voor
buiten de stad 50 ets. in rekening wordt
gebracht, dan moet het verwonderen «.«at
niet voel meer neringdoenden van dit bu
reau gebruik maken.
De lieer Vergouwen gaf vervolgens zeer
uitvoerige inlichtingen over het bureau
inzake inlichtingen betreffende de distri
butie, waaruit bleek, dat vooral ook dit
bureau zeer nuttig heeft gewerkt en dat
hot voor de afdeeling ee-n tref is geweest,
daarvoor een voorzitter te vinden die te
vens lid is van de Voedingscommissie,
door den burgemeester voor de gemeente
ingesteld.
Hada-t bij de rondvraag nog verschillen
de huishoudelijke zaken waren besproken,
sloot de voorzitter te half twaalf deze zeer
geanimeerde vergadering.
©isÊribniae van spek.
Ter wille van een gelijkmatige verdee-
ling van liet spek, afkomstig van Begceringa-
varkens, is liet ge wenscht, dat de gemeente
voortaan het spek, dat sommige slagers te
veel hebben, koopt, om het to verkoopen
aan anderen, die te weinig hebbon, zeggen
B. cn W. in een voorstel aan den Raad.
Geldelijk voor- of nadeel lijdt de gemeen
te-hierdoor niet, doch he-t ia noodig, dat de
directeur van hot Openbaar Slachthuis, dié"
met dezo aangelegenheid is belast, over
eenig bedrijfskapitaal kan beschikken.
Waar hiervoor geen gelden op de begroo
ting uitgetrokken zijn, is hot gewcnsclit
daartoe alsnog een suppletoire regeling te
treffen. Het bedrag in ontvangst en uitgaaf
kan voor 19115 op f 10.000 worden bepaald.
Voor het dienstjaar 1917 zal een nader
voorstel worden gedaan.
Op grond van een en ander geven B- en
W. don Raad in ovérwoging tot vaststel
ling van een suppletoiron bcgrootingsstaat
over te gaan.
Onbewoonbnarverklariiig.
Bij Raadsbesluit van 16 Maart j.l. is do
termijn voor ontruiming van hot onbewoon
baar verklaarde perceel Mlcliielutraat 4
met 6 maanden verlengd. Op 15 dezer ein
digt deze termijn en de eigenaar J. Kuklofl
en de bewoner G-. Hols wilder verzoeken an
dermaal uitstel van ontruiming. Den laatstj
ia 'b niet mogelijk een huis te huren op;
grond van don heerSchenden woningnood*
B. en W. stellen thans den. Raad voor derr
termijn van ontruiming te verlengen toö
uiterlijk 15 April 1917.
B gï a<s a glk ©hl er en
B. on W. bieden den Raad het le Supple*
toir Kohier der plaatselijke directe belas
ting, dienst Ï916, ter vaststelling aan.
l>ij~ onveranderde vaststelling zal het be
lastbaar inkomen bedragen f 362.450.
Heb don Raad aangeboden forensenkohiefi
der plaatselijke directe belasting, dienst
1916, wijst aan een belastbaar "inkomen var
625.8u0.
UÏT ONZE STAD.
Bruinbrood.
Van af 1. November zal geen ander
bruin brood verkrijgbaar zijn idan alléén
Regjeeringsbrood, zoodat ieder, die bruin-
brood wil gebruiken, op dien datum in het
bezit mo-et zijn van een broodkaart.
Aanvragers vaneen levensmiddelen
kaart wondt er op gewezen, dat de inge
vulde aanvraagformulier ten spoedigste
moeten worden ingeleverd op de plaatsen,-
waar deze werden verstrekt.
Met de verstrekking van Rcgeerings-
groenten zal, naar mem ons meedeelde,
zeer binnenkort een begin worden gemaakt»
Be onderg&Hg vau do „Foréana*'.
Dé -Lonclonsche correspondent van do
„Tel." meldt d.d. 24 October:
„De tien geredden van. de bemanning der
„Fortuna" zijn hier van Newhavcn aan ge
komen en hebben voor den consul-gono
raai hun verklaringen afgelegd.
Do le stuurman M. Moerdijk, de 2e> stuur
man A. Ver way en, .de 3e stuurman J". Rib
bens.en de leerling-stuurman G. Hoogen-
kamp vertoeven in hot Armsfield-HoteL
Hoogènkamp heeft kou-gevat. Ik vond hen?
vanavond in diepen, slaap. Do anderen ver
blijven in het tehuis voor zeelieden.
Hot zijn de liergast Peter Klop, de ma
troos Jacob Bakker, de liergast Pieter do
Beer, do stoker Sietse Bonné Piüb, de b»
diende Gerard Hort en de Rus (Fin) Björn-
quist.
Do kapitein, vier machinisten, vier sto
kers, tweo matrozen, een donkeyman, een
tremmer, do steward, de kok en do timmer,
man worden vermist.
De liergast Klop vertelde, dat hij-met
twoe matrozen de wacht op dok had, terwijl
do le en 3e officier op de brug waren. Klop
was op den uitkijk vooraan het schip.
üm ongeveer één uur Zaterdagnacht,
toen de „Fortuna" ongeveer-zes mijl van
do kusb was, word het vaartuig door een
zware ontploffing midscheeps aan stuur
boord heen en weer geschud. Een minuut
later ging het schip'de diepte in. Iedereen
aan dek geraakte te water. Het schip
zonk onder hun voeten weg.
Do lo eh 3e officier en Klop slaagden ei
in zich zwemmend bovem water te houden:
en do eeno reddingsboot to bereiken: De
ramp geschiedde zoo snel, dat het onmoge
lijk was de booten neer te laten, die gereed
buiten boord hingen. Door een wonder wer
den de zeven anderen gered. Zij lagen,
evenals de overigen, beneden to slapen,
toen do,ontploffing plaats had. Zij stormden
ongekleed naar dek, waar ook zij door do
golven werdem weggespoeld.
ÏÏö'j personeel van de machinekamer hal
geen kans rneor het leven te redden en ging
mot hot schip de diepte in.
Een andere geredde matroos vertelde^
dat de timmerman het eerst in de redding
boot aan, bakboord kwam, do ©enige bruik
bare, daar die aan stuurboord aan stukke»
was geslagen. Do genoemde matroos giag
in dezelfde reddingboot, maar deze sloeg
om door do zuiging van het zinkende schip.
De timmerman verdronk. Do matroos
klemde zich vast aan den rand van de boot,
die weer rechtop kwam te liggen, waarbij
nog een andere man uit het water werd op-
gevischt. Vervolgens bereikte dc 3e officier
behoudc-n de boot. De lo officier en de an
dere geredden werden toen achtereenvolg
gens opgepikt.
De tweo laatsten hadden zich gedurendo
een kwartier op stukken wrakhout drijven
de gehouden alvorens de reddingboot te
bereiken. De Fin had zich alleen in de
kleinste boot géborgen, waarin de ander$
reddingboot hem vond. Dc nacht was zeer
donker. De geredden vonden elkander door
om hulp to roepen. De reddingboot had
slechts één roeiriem over. Gedurende tien
uren zwalkten de geredden, door cn door
nat, over de zee, toen een Engclsclie boot
verscheen en hen aan boord nam. De Ne'
dcrlanders prezen allen ten zeerst© de be
handeling, die zij op heb Engclsclie schip