en tie pjohoo
A°. 1916.
(Bêzq (Courant wordt dagelijks, met uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
Dit nommer bestaat uit
DRIE Bladen.
De „Blsssssmarsdijk".
No. 17373
Zs&tevclag Ü-4 Octolbei*.
Dei'ile IBladl.
LEID
PRIJS DER ADYERTENTIEN:
,Van 1—5 regels ƒ1.05. Iedere regel meer 0.20. Kleine advcrtentiên
•tan 30 woorden 40 Cents oontant; elk tiental woorden meer 10 Cents.
"Voor hot inoassoeren wordt /"0.05 berekend. Bewijsnummer 6 Cents.
PKIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 1.60per week. J i 1 f 0.12.
Eniten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week. 2 5 jj 0.12.
Franco per post J i i J i i - J j jp 2.—,
(SEÜ
Oïfioieele Kennisgevingen.
Ultieilte Levensmiddelenkaarten.
liurgecoDeestor en Wethouders der ge-
mcento Ledd'en brengen ter algemeene iken-
Óis, d'a/t eerstdaags een aanvang zal worden
gemaakt ineb de uitgifte van 1 evensmid cte-
tLctobaa/rton, waarop goedkoop© rogeerings-
turtikeien zulilen verkregen kunnen wór
den.
'ORGANISATIES of VER EEN IGIX G EN",
fcSie bij de uitgifte deier kaarten behulp-
saacm willen zijn, rworctèn uatgenooddgd,
daaraan vóór of op Woensdag 13 Oc-tober
'a^Kn statui de schrift-olijk mede-cteeling te doen
Wan Rot Bureau Vdsckmarkb 13, Onder ino-
Öödeeliing van iiet Aantal leden der orga
nisatie of der vereëndging.
Burgemeester en .Wethouders voornoemd1,
N. O. DE GIJSELAAR,
Burgemeester.
VAN STRIJEN,
Loi'oLn, 14 October 191G.
Secretaris.
OpgaTon Consnmptienidlk,
Do Direcrfrour van het Dis tributiebure&u
frsaiakt aan mcT'levoikoopcrs bekend, dat de
(frla-nkoerilng der briefkaarten voor -de op-
gjalven vaai den meikverkoop, vanaf Ma-an-
)lkig 16 October tot 2 cents moet worden
Vó'rhóotgd.
De bijbetaling kan. aan het Didnibut-iebu-
TÓnu worden terug ontvangen.
BRIEFKAARTEN MET STRAFPORT
WORDEN GEWEIGERD.
Directeur van het Distributicburea/u.,
J. J. VÜN ECK.
Leiden, 14 Ocft-ober 1916.
BËC4ËËBIKGS-AARDAPPELE.\.
Do Burgemeester, der gemeente Leiden
brengt ter algemeen© kennis dat to begin
nen met Maandag 16 October worden ver
krijgbaar gesteld
REGEERINGS-A ARD APPELEN,
togen den prijs van 5 contp er K.G. voor
jtonsumenten en 2.75 per mud voor détail
erkoop ears.
Deze aardappelen zijn verkrijgbaar bij de
fctavolgendo aardappelhandelaren
iWod. Van cler Bent, Schapensteeg.
'A. M. Boon, Oude-Heercngracht 24.
M. Th. Boon, Leven daal 25.
Th. J. P. Fo'hfcein Pzn., Hoogcwoerd 86.
'-L -Ti W. de Haan, Langegracht 208.
W. den Hóeten, Niouwe-Rijn 102".
S. P. Israel, Korte-Mare 20a.
M. van Klinken, Vrouwesteeg 8.
J Korpershoelc, Morschstraat 9 cn ïïarte-
steeg 6.
P, Peercnboóm, Heerengraeht 136.
W. Stolwijk, Groenesteeg 15.
A. II. A. Vlasveld, Oude-Singcl 120.
A. H. A. Vlasveld en Zn., Doezastraat 22.
3). Vlasveld, Janvossonsteeg 60.
N. van der Vlist, Haarlemmerstraat 17.
Deze aardappelen mogen niet anders wor-
don verkocht dan per gewicht cn in hoé-
vcelhcdon van ten hoogste 8K.G. UITSLUI
TEND AAN INWONERS DER GEMEEN
TE LEIDEN.
De aardappelen mogen in geen geval voor
VEEVOEDER WORDEN GEBRUIKT.
Overt rte ding 'd e z e !r voor
schriften kan onver mindord
de mogelijkheid van inbeslag-
nemen der aardappelen over
eenkomstig do Distributie-
ffoli worden gestraft
De Burgemeester voornoemd,
N. C. DE GIJSELAAR.
Lenden, 14 October 1916.
HINDERWET.
Burgemeester cn "Wethouders van Leiden;
•Gozien liet vorzoek van E. J. .J. VAN DEE. LIN-
jOHN. om vergunning tot oprichting van een boek
drukkerij eu zetterij in een afzonderlijk gebouw,
'oUkoTnendo «au do Vliet, van het perceel Rapen
burg no. 127, Sectio E, no. 725, waarin geplaatst
Sullen worden 4 eloetrumotoron, waarvan i van 3,
1 van i un 2 van 'A pk., tot het aandrijven van
tli verso drukpersen
Gelet op'de artt, C eu 7 der Hinderwet
Geven bij deze kennis aan Jxet publiek, dat
jeenoemd verzoek mot de bijlagen op do Secretarie
■lezer gsmeento tor visio gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag, den 28en October
e-k dop namiddags to halftwee, op het Daadhuis.
Bolcgerfhoid zal worden gegeven om bezwaren
«logon dit vcrzoelc in to brengen, terwijl zij er do
uandaoht op vestigen, dat niet tot beroep go-
reobtigd zijn zij. dio niet overeenkomstig art. 7
«er Hinderwet voor het gemeentebestuur of een
fli ledcn z'in vorsohenen. ten pindo hun be
zwaren mondeling too to liohten.
Burgemeester en Wethouders voornoomd,
tf. O. DE GIJSELAAR.
Burgemoostor*
VAN 8TEIJEN,
leiden, 14 pot. 1916. Secretaris.
LEIDEN; 14 OGTOBER.
De.toestand van dan heef J .C. V. Voorfc-
huysem, alhier, burgemeester van Koude
kerk, die reeds geruimon tnjd ziek is, is
- thans hoogst ornstig,
Do schippersknecht J. Ouwersloot viel
gisteravond om elf uren van het vaartuig,
waarop hij dienst deed, in den Nieuwc-R.ijn,
bij de Waters te eg. Hij werd door burgers en
een polities-agent gered- en begaf zich naar
zijn woning aan den Zuidsmgel, om van
kleedij to verwisselen.
Door den architect den heer W. Fon
tein, alhier, werd, zooals wijf reeds meldden,
nahiens do firma Gebrs. Van Wijk en Co.,
fabrikanten, aanbesteed: heb bouwen van
ken fabrieksgebouw op het "terrein, begrensd
'door de Vestestraat. Brcepoort en Ui tor
ste gracht, waarvoor 18 inschrijvingen in
kwamen. .Thans kunnen wij berichten, dat
'dit werk is gegund aan den heer L. Kooien,
to 's-Gravenhage, voor f39,000, on het be
tonwerk aan do firma P. A. Wernink, al
hier, voor f9000, -i lij
1Mej. M. C. Marks, alhier, komt voor
Op da voordracht voor onderwijzeres aan do
openb. school te Hazerswoudö.
1 Het komt zelden voor, dat een promotie
aan da universiteit alliier niet doorgaat.
Gisterna-middag' heeft zich 'echter dit. zeld
zame geval voorgedaan.
Een dame uit Den Haag zou toen in do
rechten op Stellingen promovoeron. In de
Senaatskamer zalen de hoogleeraren te
wachten ên bij hét gebouw, stonden dames,
Diet bouquet bon de komst van de aanstaande
doctores te verbeiden. Doch zij kwam maar.
niet! Toen zij ,er togen halfvïjf nog niet
was, gingen do meeste hoogleer ar en hoen,
en toen do promovenda eindelijk arriveerde,
yerlioten juist do laatste hoogte© raren-pro~
motors hot gebouw, zoodab de promotie niet
kon do.orgaan.
Do oorzaak was, dat_ de auto, waarmede»
zij zich van Den. Haag nam Leiden had
begeven, onderweg in heb ongereéde was ge
raakt.
Universitaire Veroenïgiaagj ©u
stichtingen over het academiejaar
19J5/I9Ï6.
Loidach U n i v e'.r s i t.oi t s f o n d b.
In hot tafgol'oopen. jaar t-raden tot 'liab fonds
toe 51 begnnstigers. Dbor\ oiverlijdöïi en
bedanken werden 47 begunstig:era en 46 le
lden verloren on do nomaneele j aarl ijkselie
bijdragen zijn, vergeleken bij het Vorige
.voroeniigingsj aar, mot f 45 verminderd. 'Hot
gekoele aantal leden cn begunstigers be
droeg 1124. Het totaal dier inkomsten was
f 6865.03, terwijl de uitgaven liebbon be-
dragen f 3533.58.1, zoodiab het jaar sloot
met een batig saldo van f 3231.491. Heb ka
pitaal bedroeg qp 1 Mei 1916 f lli.,800, het
fonds Schlegel 1193.93 en het fonds Kai
ser 1235.
Dr. H. C. Delsman ontving een tege
moetkoming vair f 200 voor heb gavan va.n
een collego over algemeene ombry.o-fegie
voor sbudonten in de. biologie, aan dr. Gor
ter werd eenzelfde bedrag toegeata-an voor
onderzoekingen bij voorkomende kinder
ziekten, terwijl aan E. Douwes Dekker een
tegemoetkoming van ƒ150 werd verleend
voor het geven van lessen ia de italda-ansche
taal- en letberkn.ui.de.
De in 1914 alhier gc-stichte Vc-rcenig'mg bot
bevordering van de studie dor tropische ge>-
neeskundo ontving f 800 als een bijdrage om
zi'Cii weder do medewerking te verzekeren
van verschillende specialisten buiten do uni
versiteit staande cn om de meest gewenschtc
hulpmiddelen, aan te schaffen.
Legatum Stol pianum. Cura
toren van het- legaat hebben op de door hen
uitgegeven prijsvr. Een critisoho -verhan
deling voor de be teekenis van het lieden-
daagschc pragmatisme voor do ethiek een
antwoord ontvangen. Zij hebben niet kun
nen besluiten aan den schrijver den prijs too
to kennen. Hét hoofdbezwaar lag hierin,
dat de schijver er niet in geslaagd was
een duidelijk beeld to ontwerpen van wat
liet wezen van het pragmatisme uitmaakt.
Stichting De Goejö. De stich
ting heeft in 1915 als haar tweede uitgave
doen verschijnen een eritischê uitgaaf van
den „Kitaba Fakir'' van Muffaddal door
O. A- Storey CLudo Buil), als derde uitgave
ligt ter perso een studie van I: Goldzihier
over Ghazali's aan den Khaluf al Musbazlur
opgedragen verhandeling tegen do Bo-
tonyjah.
Vergadering vnci «ten 2aid«ffiolIand*
scheit Boerenbond.
In een der zalen van het café „In den ,Vcr-
'gulden Turk" vergaderde hedenmorgen ge-
inoenidix Bond, welke vergadering werd. voor
gezeten door den heer F. H. van Wiclien.
In zijn openingswoord bracht de'voorzit
ter in herinnering, dat het den boerenstand
wel betrekkelijk goed ging, doch dat do vee
stapel gedeeltelijk gevaar liep; door de
schaai'schte en 'duurte van de voermiddelen.
Dó: verschillende verslagen werden goed
gekeurd.
In het jaarverslag werden besproken de
uilvoermceilijkheden. en kwam de gedachte
haar voren om verder maar geen medewer
king te verleenen voor de'^ export.
De voorzitter zegt naar. aanleiding hier
van, dat do Holl. Mij. van Landb. zich als
éen machtig lichaam alles in zake de export
heeft toegeëigend. Z.i. zal deze zaak toch
niet loopen, zooals men zich dat heeft ge
dacht,
B© bijdrage' van de leden werd vastge
steld op 25 ets. tegen 50 cis. vcrig jaar,
wat begrijpelijk is.
Het woord werd hierop gegeven aan den
Spreker, den heer A. v. Wijnen, voorzitter van
den Bond van kaasproducenten te S'oiwijk,
'die tot onderwerp van behandeling had.geko
zen: „Het vereenigingsïeven ia verband met
de orisis in den Landbouw".
De spreker memoreerde toestanden., 'die
ten gevolge van den oorlog zijn ontstaan.
Spreker was er van overtuigd, dat het wer
ken van liet vereenigHigéteven heelt voorko
men, "dat üe grenzen gesloten werden, en
daardoor do toestand beier is gebleven dan
dat deze bij grens sluiting zou geworden zijn.
.Verschillende staaltjes van zwendel wel
ke» 'met do kaasuitvoer plaats hadden, wer
den door spreker opgenoemd.*
Thans" echter is de kaasdistrihutie. al is
hot nog niet volmaakt, nog het baste ge
regeld.
Over de', export spreken-^ herinnert de
heer JVan Wijnen aan heb contract met En
geland, over de levering van schapen.
In Den Haag is ieder er van overtuigd
dat er vee over do grens most, zsgt spr.,
Want er. kunnen er gemist worden, ien ge
volge: van do sehaarsehte aan veevoeder,
doch men zit vast aan het Engelsclie con
tract; en der tijd gaat voorbij, waardoor de
voordeeligo prijzen de boeren ontgaan.
Spïeker b'eval de vergadering na'1, zich' nu
al klaar te maken voor. do period?*, die na
flen oorlog zal intreden. Men moet niet den
ken', dat direct do logeeringsmaatregeten
zullen ophouden.
De' Voer zit ter dankte dep 'spreker voor
zijn redevoering.
Do heer Wesseling doel bij de ronuvraag
inog mëdedeeling van het "oprichten van een
Landhouw-Hypotlmekcank, wql er b:j de Boe
renleenbanken steeds meer geld komt, dat
'bieb productief gemaakt kan worden.
Dit onderwerp werd in do aandacht van
'dö aanwezigen aanbevolen.
Vcrccnig'uig voor Psychiatrie cn
Neurologie.
H-cdiem hield de Yereemigiag voor Psy
chiatrie en Neurologie in het krankzinni
gengesticht ,,Endegeest"- haar najaarsver-
giaJdërmg.
Na eenige huishoudelijke besprekingen
hield dr. E. de Vries, geneesheer aan de
ddiotenafdeéling „Voorgeest", een vcidian-
clelrag over Lu-es bij zwakzinnigen. Uit
ec.n onderzoek naar de oorzaken der zwak
zinnigheid, gedaan bij de jeugdige idioten
aan 'het gesticht „Voorgeest", is, volgens
hem, gebleken, dat ongeveer Vx der patien
tjes 'hun idiotie aan dc-ze kwaal bij de
oudei'S hebben te wijten. Onder deze kin
deren vertoonen zich verschillende toe
standen.
Prof. dr. G. Jclge-rsmn, hoogleeraar in
de psychiatrie, sprak over: „De theorie
van het gevoelsleven". Spr. deed uitko
men, dat het droevig en het vroolijk ge
voel niet zulke tegenstellingen zijn als den
persoon, die deze gemoedsaandoenipgen on
dervindt, dit toeschijnt. De melancholische
c-n manische ziektebeelden sluiten- elkaar
ciot uit, doch behooren bij elkaar,
zoodat bijna elke melancholische
aanval afloopt met een manische reactie.
Door voorbeelden toonde spr. aan, dat ook
de hoogst onaangename toe-standen van
angst on dwang ontstaan zijn door een
summatie van aangename prikkels.
Dr. J. van der Kolk," directeur van het
krankzinnigengesticht „Endegeest", be
handelde het onderwerp: „Bedverpleging",
waarin hij de voordeelon van de behande
ling van krakzinnigen in het bed, ook als
zij lichamelijk gezond zijn, deed uitkomen.
Hoowel er ook enkele bezwaren aan ver
bonden zijn, moet men zich, volgens hem,
verwonderen, dat niet dadelijk bij krank
zinnigenverpleging d^ze methode werd toe-
gepas-b.
Dr. O. M. Arriën Kappers, directeur van
heb Centraal Instituut "voor Hersenonder
zoek te Amsterdam, sprak daarna over
verschijnselen van tropismc en het zenuw
stelsel (neurohi o tan is) in verband met an
dere verschijnselen van taxis en tropisme
in de natuur, terwijl eindelijk dr. G. Jan
sen, arts in liet krankzinnigengesticht „En-
degeest", een referaat liield over Ster ho
ly pie ën en verwante verschijnselen".
Over de meeste -der voordrachten werd
door verschillende der aanwezige psychia-
Iers van gedachten gewisseld.
KERKELIJKE BERICH.TEN. d
Heiden: Relig. Social. V.ejboLi Nuts-
zaal, Steens'chuur, Zondagavond om' ZQvejn
.tir.on ds. S. K. Bakkér, va.ii 2wollê. x..
IM PE III A L-THEATER.
Eiken Vrijdagavond begirt in'hét „Impe-,
rial-Theater", aan den Stationsweg alhier,
een nieuw programma. Velen toon en dan
reeds hun nieuwsgierigheid er naar.
Dé bioscoop opent ook nu weer met een
natuuropneming, thans van Dieppe en om
streken. Het hoofdnummer is een drama jn
drie afdeelingen: „Noodlottige Stroomiugen".
dab 25eer boeit, evenals heb .Wereldnieuws.
Een paar echt-komische nummers vormen het
slot.
Wij hoerden den directeur-eigenaar, den
heer B. O. Hartman, voor het eerst ia zijn
nieuwe zaal de beelden verklaren. Hij was
overal best te verstaan.
Het variété- of specia'iieifcen-gedeelte van
het programma; geeft geïegenhc-id aan R'eina'
Koort, een Ilollandsche soubrette, om do
menschen te amuseeren; aan The Fremas óm'
allen in verbazing te brengen over de reus
achtige vlugheid met ballen, hoeden, borden,
sigarenkistjes, enz. en te verrassen door de
geluiden, waarmede vele toërën en yerrich-
tingen gepaard gaan, waaraan do vrouwelijke
helft van het tweetal, die zich niet vee! laat
Zien, niet onschuldig is; aan Viviari, om zich
te doen bewonderen als meester in het ba-
laneeeren met bijzonder: zware en ook met
lichtere voorwerpen, die zijn gansche tooneef-
hebbcn-en-houen, op eon goed oogenblik al
léén torst en die een tweetal jongens, zegge
tielite, levende, knapen, om zich heen doet.
rondvliegen aan een toestel, dat rust op zijn
omhoog gestoken voetzolen, welke het tevens
in beweging brengen; een sterken ba?.?, dio
met grocte zekerheid werkt.
Bovendien krijgt mon .in zaal en foyer
veel muziek te hooren van den kapelmeester
Louis Jacobs- en diens medewerkers.
Het ministerie vcjh biétcnl-amlsehe zaken
Óöölfc offiedoel het volgende mede, in. ver
band met liet vernietigen van het Noder-
LundSdhe eto^anisohiip „Blomanersdijk", gela
den m<^fc 0009 ton regeoringsgraa n en 409
ton aan de Nedi?rluaidsclie 0\"erzee Trust
ge-ooinsigneercio gemengde lading:
Op 11 -dezer iteoffc de regee-ring \ran den
gezant te Wocdiingt-oln het bericht ontvan
gen, dat do „Blpmntersdijk" op 8 dezer
'a na-m'i'dkaigo door een Durteclhe duikboo-t
«Waa vernietigd on dat de comnmn dant dier
Diütecihö duikboot aan den kapitein van
het stoc.imsoliip oen go te eken do verklaring
heeft afgogovdn, dat het sehip werd ver
nietigd ovoreeaikomsbig artikel 30 van zijn
instructies van 24 Juli 1916, en bovendien
had verklaard, d!ab -elk edhip, dat een Brit-
£dhe haven zou amaaloopen, zou vernietigd
worden.
Op densaLfden dag droeg de regeorihg
aan onzen gezant te Berlijn op, van dat be
licht aan do Duiitedho regeering kennis te
-geven cn om eenerzijcD opheldering-om
trent dat '.ernstige ongeval te verzoeken, an
derszins dringend te vragen, of de Duit—
sébe regeering a-an haar marine dnstruoties
li ad gegeven, krach lens welke -ec-n Duitscöio.
ckiikboot geroepen zou zijn, over te gaan
tot vernietiging van naar Nederland wa
rende Netlerliuidsolie schepen met een la
ding, bestemd voor verbruik in Nederland,
voor het grootste gedeelte aan de Neder-
landsohe regeening toebchoorond.
In zij-n gister ontva-ngen antwoord gaf
de gezant kennis ^.n D.n bevredigenden
uitslag van zijn bemoeiingen.
De-zo uitslag wordt bevestigd door een
reohtet.reeksohe meeledeelolng der Duitselio
TOgeorin-g, -ontvangen door tusscdienlcomst
/van den tijdelijikon za-akgelastigd-e, en wel
ke de. vol-gonde sti'ekking 'heeft
De ocimnmn dantien - van de Duitsr-he on-
dorzocbooten hebl>en strenge orcLrs, om on
zijdige schepen slechts overeenkomstig de
bepalingen van het Duitsehe prijsregle-
raent tot zinken te brengen. Het bericht,
dat de commandant vn-n do Duitsche on-
de-rzoeboot, Welke heb Nederlandscho
stoomschip „Blommters-dij-k" aanviel, ver
klaard zou hebben dab hij alle schepen, dio
oen lvngoLsöho haven aan loopen, tob zinken
zou brongen, schijnt om die reden volstrekt
onwaarscliijiiJi.ik. In elk geval zou zulk een
verklaring volkomen in strijd zijn met dé
Ivcan" verstrekte bevelen.
Modht bij het onderzoek, dat na ontvangst
van het. rapport van den commandant der
duikboot zal wórden ingesteld, blijken, dat
het tot zinkon brengen van het stoomschip
„Blommersdijk" in strijd met do bepalin
gen van heb Duitscho prijsrcgl©ment go-
sciTiaedde, dan zal, zooa-ls we gisteren in nog
bijpa de geheel o oplage van ons bl ad kon
den melden-, d'o Duitocho regeering, zonder
do zaak voor een prijsgorechb te brengen,
voor het- schip en de lading soka-devergoe
ding geven.
De meening van
Miiln istllc r Lccudon.
Reu-tor seint uit New-York, dat de cor
respondent an Den Ha.'ag van do „Associa
ted Pres"- esn onderhoud heeft gehad met
minister Loudon oiver heb in den grond bo
ren van do Blom-moreel ijk.
De minister zerclo„Ik kan niet gchxx
ven, dat hét in. den grond boreh van dé
„Blo-nrmersdijk" -door do Daütsdhé regeo-
ring zal verdedig-:! Worden na de ontvangst/
van het rapport te clezer zake van den Ne
derlands oh en gezant te Washington. Dé
(Nederlancteche) regeering is op het punt
oen nota- naar Berlijn té zenclen om ophel<
dei'ing te vragen ovér hét doen zinken van'
het graanschip.
„Do h-apdeil wijze (van dén Duitscheir'
duikljoot-commanclant) kan niet anders ver
klaard wordën dan uit een verkeerd be
grijpen van orde-re door een heebhoofdiigeiS,
iluikboot-co-mmandant (frappante staaltjes
zijn eerder voorgekomen, die, bemerkende,
dat do lading uit graad bestond en dat hot
soh-ip Ki'ilcwal.l zou aandben, meodiO'cgen-
1 ooi heb in den grond boo-rdé zonder er acht
op te slaan, dat het graan was ge-oensig-
ncerd aan de Noderlandsche regeering.
„Als von Tirpitz aan het hoofd van da
Duiteclvé Tegeering had gesbéan, zou het U
begi-ijpen zijn, maar dik kan hot niert géloo-
ven van Beühinann H'ollweg en ik verwa-ohf"
neen ik ben zekér, dat Diiitsdhlaaid den
duikboot-commandarnt' zal desavoueeron eir
sohadévergoeding aanbieden voor des<j
abaoluut niet te rechtvaardigédtad.
Eenijc ander antwoord lijkt mij onmoge
lijk."
B© Belgen ScoBnein weer.
De Belgen komen weer'naar ons land.
I:i hoofdzaak geschiedt dit in Zeeuwsch-
Vlaanderen, waar reeds vele tientallen zijn
aangekomen. Donderdag arriveerden in dib
gedeelte van ons land weer vijftig Belgen,
die zoo gelukkig waren geweest een bewijs
óm te mogen vertrekken te bemachtigeai.
Be vlucht.
Men meldt van de grens san de „Tel."'
In uniform neg... maar welk ©en uni
form stond eu zo daar, de Russen, die met
twee-en-twintig in twee groepen, ove.r 'dé
grens waren gevlucht! Do knieën door d4
broekspijpen, de kleeren gescheurd, de .te'o-
nen door de schoenen. En allen hongerig! -
Dete Russen moesten in een steengroev'ei
hrj Keulen werken. Hun voedsel bestond .ui*
een hompje brood, wat aardappelen en s»>ep
met vis cn koppen. 'Allen klaagden over he>
ellendig bestaan. Gelukkig is er nog al ruint
gelegenheid tot vluchten. Duitscldand moet
niet meer de öoodigo manschappea hetite
ten om zijn gevangenen te bewaken. Het bur
gerkamp van Holzminden wordt door vier
kanonnen bestreken. Daar ts Keulen was de
ontsnapping komisch'. In een gebouw waren
300 Russen gelogeerd, 's Avonds lieten do
vluchtelingen znlch langs een touw uit een
bovenverdieping glijden. Nummer 24 stond ai
Veilig op den grond, eer de schildwachten!
iets bemefkten.
Een Eélgiscli ingenieur, die nu al woer int
Frankrijk is, deed het nog .anders. Rij werkte
aso den oogst en logeerde met verscheidend
anderen in een sta!. Twee schildwachten wa
ren voor den "nachtdienst aangewezen, maar.
sliepen gewoonlijk, want door het gebrek aait
manschappen, was hun dagdienst reeds te
'zwaar. De ingenieur had overdag de binnen-
schroeven van hefcslct losgedraaid, 'sNachts
maakte hij kort werk met de andere schroe
ven. rukte zoo het slot los en ging met eenD
'ge kameraden aan den haal. Na negen na elf
ten marciiecren door. een moerassige streek"
(overdrag verborg men zich ia grachten of
hoschjes) bereikten"ze Nederland. Sommige*,
.'getuigden, zich nooit meer over te' geven.
Moesten ze weer^naar het front, liever zicY
doc-dveqliten, dan nog eens d:- ellende van
éen gevangenenkamp te doorstaan.
Een andere groep Russen ging cok eigen*
aardig te werk: Ze zouden met 'n 60 mart
.wegloop?n, maar lootten vooraf, wie zich bif
ontmoeting van patrouilles moest laten vaa-
gen. Terwijl de soldaten met die paar mam.
Den bezig waren, konden de anderen verdet
oprukken. Ze gingen in verspreide linie, om
piet een 'te goed "doelwit voor de geweren
t© bieden. Meer dan de helft bereikte oy
verschillende punten Nederlandsch gebied.
Waarom Duitsclilaud ouze scheepsbouw
belemmert.
Naar aanleiding van het bericht, dat do
beperkte uitvoer van metaal uit Duitschland,
met name ran profielstaal en spanten nood
lottig kan worden voor onze nationals
'scheepsbouw-indusfcrie, had de „Tel." een on
derhoud met de directie van de Maatschappij
voor Scheeps- en Werktuigbouw „Fyenoord"
to. Hotter dam. De directie was van jneemng,
dat do zeer verminderde uitvoer zijn oor-
fcaak' niet direct vindt in het feit, dat thansl
'g'eiin^ére voorraden, in Duitschland aangex
maakt kunnen worden. Wel worden ook in
Duitschland de meeste fabrieken omgezet ie'
inunitiefabriekendoch van overwegenden in
vloed is dab niet geweest, .toen de uitvoer
naar ons land. verminderd en voor som mi gé
artikelen stopgezet werd. Dé directie ziet
'daarin meer een politieken kant: een tegen
zet van Duitschland om ons Tiet'aanmaken
van schepen to bemoeilijken, nu de Entente
op een deel der schèepsruimte Ooslag IieeD'
gelegd.
Natuurlijk zou binnen zeer korten tij 1 ccö'
geheel stopzetten van de-n uitvoer •noodlottig
worden voor onzé industrie in het algemeoa
