No. 17346
A0. 1916.
feze (Courant wordt dagelijks, mel uitzondering
van (Zon- en feestdagen, uitgegeven.
©it nommer bestaai uit
Twe© Bladen.
Pak me mee,
Nederland en k Oorlog.
"Woensdag IS September.'
Eerste JESiad.
LEIDSCH
DA&BLAD
PRIJS DEE ADYERTEKTIENs
Van I5 regels ƒ1.65. Iedere regel meer ƒ0.20. Kleine advertentiën
van 30 woorden 40 Oents contant; elk tiental woorden moer 10 Ö6nta.
Voor het lnoaaseeren wordt ƒ0.05 berekend. Bewijsnummer 5 Oente.
TRIJS DEZER COURANT:
Voor telden por 3 maanden ƒ1.60; per week. Ill
Buiten Leiden en waar agenton gevestigd zijn per week;
franco per post
f o.i2.
J 0,12.
2—
f Het morgen verschijnend nummer bevat
b.a;. als voorplaat: Het bezoek van H. M.
ld© Koningin aan Den Helder.
[Voorts: Bezoek van H. M. de Koningin
ten Z. K. H. den Prins aan de sporifeesten
,van Hand- en Zeemacht op „Houtrust" te;
?s-Gravenlia,ge op 9. Sept. 1916. Prinses
-fulianai brongt een bezoek', aan don 'tuin
baas. Bloemencorso in den Dierentuin
to 's-Gravenhage. 'Het ongeval met het
stoomschip „Colombia". Het Roemeen-
scho leger. Gewichtige Staatslieden in
Roemenië. Het anti-luchtvaartgeweer der
Engelschen. Het offensief aan do Somme
en' andere actueelö foto's, op den oorlog
betrekking hebbende.
LEIDEN, 13 SEPTEMBER.
Dc vasto keuringscommissie der Ned.
Maatschappij voor Tuinbouw en Plantkupdo
to Amsterdam kende toe: een getuigschrift
van verdienste aan zaailing No. 6 en Dahlia
Mahony van den heer J. Kriosfc Jr., alhier;
aan „Samaritorin"- van de beeren Frijlink
jn Zn., te Sassonheim; een Verg.-zil-
;.'oren medaille aan de Cyclamen van
Aalsmeer.
Bij den dienst der Posterijen en Tele
grafie zijn verplaatst do commies T. eerste
klasse de heer J. B. C. Hendrix, van Rot
terdam naar hier, en de heer J. Jansen van
Uier naar Rotterdam.
Door hot Provinciaal Kerkbestuur van
Noord-Holland zijn toegelaten^ tot de open
bare Evangeliebediening in de Ncd.-Herv.
Kerk, de beeren Joh. A. Verhoog, cand.
alHior en G. C. Postma, cand. te Oogstgeesb.
Gisteravond is bij het station alhier
om acht uren een locomotief van de H. IJ.
S. M. bij hefc passeeren van eon wissel uit
'dei rails geraakt, waai'door liet treinen-
verkocr tot ongeveer, halftien ecnige be-lem-
rneriug ondervond.
Do Bond van gemoent'ep olitie-b'eambten
in Nederland zal op Woensdag 27 September
a.s. te Utrecht in het café -„Buitenkist",
Maliebaan 81* een algemcene vergadering
houden, waarin o.m. de reorganisatie-plan
ten van den Bond aan dc orde zullen komen.
Door de afd. Amsterdam' wordt voorge
steld den zetel van den Bond van hier naar
'Amsterdam te verplaatsen, waar dan ook
cleu bezoldigd bestuurder (dc heer G. van
Putten) zou moeten wonen. Ook zal do actie
voor positieverbetering der politiebeambten
een punt van behandeling uitmaken.
De heer N. J. Schild Jr.. die sinds
i een .jaar of vijf reeds een winkel in fijne
kuit en delicatessen, te Noord wij k-aan-Zee
drgtt en zich bij do badgasten een zeer
goeden naam verwierf, heeft nu ook een
zaak pillier geopend, Hoogewoerd 63, waar
voer korten tjjd een kleermakerij en confec-
'•ie-zaak was gevestigd. De winkel is naar
•den eisch gerestaureerd en van electriscu
licht voorzien. Bijzender goed komt daarbij
het heerlijke fruit, perziken, appelen, peren,
tomaten, enz., enz., waarbij reuzen-exempla-
iren, in do étalagekast uit. Het wordt voor
het meerendeel betrokken uit het W-estland.
•Wij zagen er echterr ook kostelijke perzik u,
Idie te Leiden, in 'de tuinen van den heer
Kuypers, waren gekweekt, e:n bewijs te
meer, dat men het in Leiden ook kan.
Verder Vindt men er o.a. de bekende'
vruchtensappen, limonades en sorbets, van de
firma' Pel aanwezig.
L Hedenavond wordt de zaak' geopend.
Docr de afdeeling Leiden van de Maat
schappij tot Bevordering d?r Toonkunst,
wordt thans in studie genomen de loliannes-
Passion", van J. S. Bach. De -uitvoering in
de Siadszaal, onder directie van den heer A.
II. Tierie, is bepaald op 1 Dec. e.k.
Reeds sinds ©.enig© jaren koesterde liet
bestuur ucn wensch, bovengenoemd meester
werk, dat sedert vele jaren in Leiden niet
ten gehoore is gebracht, uit te voeren; het
feit echter, 'dat de Stadszaal met beschikbaar
/was, maakte de verwezenlijking van, dien
wensch onmogelijk. Nu deze zaal weer vrij
gekomen is, heeft het bestuur geen oogen-
blik geaarzeld de „Tóliannes-Passion" in stu
die te nemen, om zoodoende te gemoet te
komen aan het verlangen van het knor, om
dit werk te zingen, en aan het verlangen
van het publiek, om het te hoor en.
•Wjj meenen het bestuur met de keuze van
'dit werk te mogen gelukwensciien; onge
twijfeld zal het een groote aantrekkings
kracht op het muziek minnend publiek uitoefe
nen, en wij verheugen cv ons ten zeerste in,
Üat dit meesterwerk binnenkort wederom
binnen Leidens muren zal weerklinken.
Met solisten van naam wordt onderhan
deld, terwijl het Residentie-orkest als naar
gewoonte voor do begeleiding zal zorgen.
ij waardeeren het besluit der afdeeling
to meer, waar een superieure uitvoering
der „Johanues-Passion", zooals die thans
voorbereid wordt, belangrijke offers van de
kas zal vergen. Vergrooting van het aantal
afdeelingsleden, zoowel als van het aantal
koorleden, blijft dringend noodzakelijk, en
gaarne wekken wij ieder op, om door aan
sluiting bij 'de afdeeling of bij het koor hefc
zijne of hare bij te dragen, tot het welslagen;
der belangrijke muzikale gebeurteni?, tot de
voorbereiding "waarvan in den "boezem der
afdeeling thaus ieder zijn uitergte krachten
inspant.
Do heden alhier, langs de huizen ge
houden „Unie"-coIlecte voor de Scholen met
den Bijbel te dezer stede, heeft opgebracht
f686.67, tegen f 666.99Vj ten vorigen jare,
al zoo nu f'19.67i/21 meer.
Hedenavond zal dit bedrag nog toenemen,
daar in 'den dan te houden bidstond in de
Pieterskerk ook wordt gecollecteerd. i__.
Het^eeninaii'inmdei'Rcmonsli'nntcn,
Dé vergadering ter behandeling van hefc
Voorstel van hefc curatorium om hefc semina
rium der Remonstranfcsche Broederschap
van Leiden naar Amsterdam over te brengen,
heeft gisteren te Rotterdam plaats geliad.
Langdurig werd over hefc voorstel beraad
slaagd en het slot der discussie was, dafc
het voorsfcol wérd verworpen met 61 tegen
37 stemmen en 1 blanco.
Hefc Seminarium blijft dus
hier gevestigd.
Naar men weet, was de aanleiding tot
dit voorstel dc benoeming van prof. Groene-
wegen tot lioogleeraar te Amsterdam.
Voorzitter der vergadering was dr. C. E.
Mooykaas, van Rotterdam.
Do Voorzitter memoreerde de boog
ie oraarsbe-noeming, die dc oorzaak is van
hefc beleggen dezer vergadering. Spreker
wilde niet op do gcdaclitenwisseling voor-
uitloopcn, maar het was hem een behoefte,
iuit aller naam prof. Groenewegcn geluk te
wenschen en uit te spreken, dat allen hem
de eer, die hem daarin te beurt viel, van
harte gunnen. Do nieuwe werkkring geve
hem dc rust en de gelegenheid tot standaard
werk Wanneer hij de geletterden van ons
volk dat aanbieden mag, een Ethiek
zal de gebeele Broederschap, fcrofcsch zijn cp
wat „onze" Groeucwegon daarmede tot
stand bracht.
Spr. eindigde met een beroep op de go-
hcelo vergadering, opdat in de gedachten-
wisseling immer bewaard blijvc de goede
toon, de waardeering ook voor gevoelens,
waarin men niet deelt on die eendracht
welke zich heft tot de ware gemeenschap
des geestes.
Een aantal predikanten, leden der ver
gadering, hadden een motie ingediend, aldus
Luidende
„De algemeen© vergadering van oordeel,
dafc verplaatsing van do Kweekschool niet
in het belang van do Broederschap en haar
aanstaande predikanten zou zijn, maar zich
bewust van de moeilijkheden, welke liet ver
trok van prof. Groonewegen teweegbrengt,
verzoekt Z. H. G. zich voorlocpig met de
opleiding der studenten to blijven belasten
voor den duur van ton hoogste één studie-
cursus,. en noodigfc dc Sociëteitscommissie
uit, in overleg mot hefc curatorium, zoo
spoedig mogelijk en in ieder geval voor
de1 "algomeono vergadering in Juni 1917
middelen te beramen, die het behoud en dc
verzorging van de Kweekschool te Leiden
waarborgen
Thans werd allereerst aan de orde gesteld
punt 1 van don beschrijvingsbrief
Curatoren van hefc Seminarium der Broe
derschap stellen voor hc|- seminarium over
to brengen van Leiden naar Amsterdam, en
in verband daarmee in art. 87 van het alge
meen reglement dor Broederschap, in plaats
van „Leiden" te> lezen „Amsterdam."
Ds. H. W. Stenfort Kroess, secretaris
van de commissie tot. de zaken der Broeder
schap, zette den gang van zaken van hefc be
gin tot het einde uiteen en deed daarbij met
de datums in dc band uitkomen, waarom
do belofte van curatoren en commissie aan
Amsterdam, om de verplaatsing te bevorde
ren moest worden gegeven voordat de alge-
meene vergadering kon worden, gehoord.
Daarna verdedigde namens curatoren
prof. Hartmann uitvoerig het voorstel, waar
na zich een zeer breed© en levendige ge-
dachtenwifigeling ontplooide.
Verschillende sprekers voerden het woord
en brachten in herinnering, dat reeds meer
malen de \raag gesteld is of het Seminarie
naar Amsterdam zou verplaatst worden, nl.
in 1899 en 1902. Tegenover de voordeeion,
dio een groote stad als Amsterdam als stu
diestad, maar ook als verblijfplaats voor
jongo menscben, die liet sociale leven moeten
lccron kennen, opleveren, werden bezwaren
tegen Amsterdam on voordeden voor Leiden
naar voren gebracht, alsook hefc voor- en na
deel van de vcrecniging van seminarie- en
universitcits-professoraat.
In den loop der gedachtcnwisselmg werd
de aandacht er opgevestigd, dafc een kerke
lijk hoogleeraar een tweederangsplaats in
neemt in vergelijking met een faculteits-
hoglecraar, wat zou vc-randcren, wanneer
hefc Seminarium naar Amsterdam zou
worden verplaatst, waar de kerkelijke
hoogleeraar, wat zou veranderen, wanneer
zou zijn. En liet voordeel van hefc samen
leven van klöincrp kerkgenootschappen
(Lutherschen, Doopsgezinden, Remonstran
ten), alsöók van de versterking van de theo
logische faculteit te Amsterdam. Daarte
genover werd juist dit samenleven der klei
nere kerkgenootschappen afgekeurd, als
kweekond niet anders dan sektarischen
geest. In de hoofdstad zullen onze studen
ten den omgang met studenten uit andere
faculteiten en van andere richting missen.
Ten slotte werd het voorstel van curato
ren verworpen, en bljjfb dus heb Semina
rium alhier gevestigd.
Hierna werd met eenstemmigheid aan
stonds door die vergadering een motie aan
genomen, om aan don hoogleeraar met na
druk te verzeken „ad interim" -de leiding,
te houden van de Kweekschool.
UIT ONZE STAD,
Een verzoek.
Door het bestuur der Leidsche Coöpera
tieve- Broedtakkerij en Verbruiksvereeu ging
„Ons Doel", te Leiden, is het verzoek gericht
lot de Kamer van Arbeid voor Voeding en
Genotmiddelen te Leiden om haar modewer
king to verleenen om bij den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel aan to drin
gen, om over te gaan tot het zuiveren der.
regeeringsfcarwe.
UIT ONS LAND.
Duitsche deserteurs.
Bij Dinxperlo is nog eon D ui tóch-deser
teur over do grens gekomen.
Ook to Groesbeek kwam e;m Duitsch
soldaat, over de grensDeze1 was in uni
form gekleed.
Te Babberich, b'j Zeven aar, is oen Duitsch
deserteur van 45 jaar aangekomen. Zijn
4 broeders waren Veeds-.gesneuveld; in plaats
van naar het front te vertrekken, verkoos
do man desertie naar ons land. De onge
lukkige liet zich zeer pessimistisch' uit.
Tp Nijmegen is 'een Duitsch deserteur
van Cranenburg aangekomen en .-to S tevens-
weer t kwam een Duitsch' militair uit België
aan. Deze, een landstormmanv rwas; over (te
Maas gezwommen. Bij een; brievenbesteller
had hij zich van burgerteer en voorzien.
Da.landstormer, een 42-jarig huisvader, van
Emmerik afkomstig, had de tiding gekre
gen, dat hij naar 't front moest verhuizen;
vandaar zijn desertie/ Hp> hal tevens een
zoon aan 't front, die reeds driemaal in
'fc gevecht geweest ten telkens gewond was.
Nabij 't kasteel te Neeritter, ging hij den
Buitscheh post met zijn desertie in kennis
stellen. De dienstdoende post, die den Fold-
webef*"go\vaarscku\vd had, stond verbaasd
op to zien, toen hij aan de overzijde van
den draad een zijner militairen in burger zag.
De deserteur wuifde de Duit-schors met
do hand vriendelijk toe, waarop dezen in
woede uitbarstten .en hem met gebaren
dreigden.
Eenige burgers lieten den deserteur flink'
eten in een café, waarop hij vertrok ia de
richting Roermond.
Lederprijzen.
De Ned. Bond van Schoonmakérspatroors-
vereenigingen heeft aan- den minister van
Landbouw en ean den voorzitter van bet
distribuiiebureau vcor huiden .en looistof
fen, onderstaand telegram gezonden:
Do vergadering van schoenmakerspa
troons, gehouden te Utrecht, lettend op
do hoöge prijzen van zooUedor, welke ten
gevolge hebben en in steeds meerdere mate
zullen hebben, dat het bedrijf der schoen-
reparateurs verloopt, acht het dringend
noodig, dafc zoo spoedig mogelyk do invoer
van fcuïtenlandsch zooileder worde toege
laten. ten einde, verdere prijsstijging te voor
komen. i
Tarwe.
Vanwege het ministerie van Landbouw,
Nijverheid en Handel is de volgende- cir
culaire aan de burgemeesters gezonden:
Ik heb de eer u mede te deelea, dat,
evenals dit volgens mijn circulaire' van 29
Augustus 1916 met rogge mogelijk is, aan
landbouwers of anderen, die- gewoon zijn
hun eigen tarwebrood te bakken; een hoe
veelheid tarwe kan worden gelaten, noodig
voor het bakken van deze broodsoort voor
zich en hun gezin. Zij zijn dan yam het
verkrijgen van brcod- (meel-)kaarten en
van rogge, om daarvan zelf brood te bikken,
uitgesloten.
De hoeveelheid tarwe, welke hun zii kun
nen worden toegewezen, bedraagt 1 tot te/s'
H.L. per jaar voor ieder gezinslid boven
'de twee jaar, welke hoeveelheid is te be
palen in overleg met de Provinciale Brood
commissie naar mate van. de plaatselijke
omstandigheden. v y'
Frail.
In wording is thans een vëïëeniging vo'o'r.
de 'distributie van fruit. De rijkscommissie
van toezicht op do groenten-centrale' zal ook
voor de nieuwe vereeniging teeziende be
voegdheid verkrijgen.
Uitvoer va» oude hennen en jonge
ha ui en.
De minister van Landbouw heeft bepaald,
dat met ingang van 12 September consenten
voor dea uitvoer van oude hennen slechts
worden uitgereikt aan die' exporteurs, die
van 25 Juli af levende jonge lianen hebben
uitgevoerd, en ,wél in dien zin, dat voor
telk tweetal* jonge; lianen, dab is uitgevoerd,
een drietal oude hennen zal kunnen wor
den geëxporteerd op de in zijn voormelde
beschikking genoemde' Voorwaarden.
De minister van Landbouw heeft bepaald,
dat het minimum gewicht van levende jongei
lianen, waarvoor consent tot uitvoer ka a
worden, verleend, op. zeVen ons wordt ge-,
steld.
De zaak ran «le „Gtoevlraida"*
In ons blad van j.l. Zatercteg ontleenden
wij aan de Haagsc-hc Crfc." een verhaal
door schipper Taal van de „Ceertruida"
aan dafc blad gedaan over zijn ervaringen
tijdens zijn gevangenschap in Willielnicha-
fen. Daarin werd ook melding gemaakt
van grieven, welke schipper Taal en de ver
tegenwoordiger van de reederij van de
„Geerfcriricïa", de hoer Akkormans, koes
terden togen den vertegenwoordiger van
onze regeering, overste Canters, over do
wijze, waarop hij bij hefc proces tegen schip
per Taal en twee zijner opvarenden was
opgotroden.
De overste had volgens den heer Akker
mans hem en den schipper nauwelijks te
woord gestaan en geen enkele poging ge
daan om aan de zaak spoediger een goede
wending te geven. Daarbij had c3e hoer
Canters herhaaldelijk opmerkingen ge
maakt, die op den schipper, welke tooh
reeds in oen zeer benarde positie verkeerde,
oen demoraliseerendo uitwerking hadden.
Zoo wist hij niets beters tegen den schipper
Taal te zeggen dan: „Uit -do verklaringen
dor Duitsoho zee-officieren neem ik aan,
dat je een flater gemaakt heb." Dergelij
ke onheusohe en onwelwillend© opmerkin
gen zou overste Canters ettelijke malen ge
maakt hebben.
Naar hot „Hbld." uit zeer betrouwbare
bron vernoemt, is do toedracht van het ge
val wel boel anders dan het door schipper
Taal en don hoor Akkermans in hun ver
haal aan de „H. Qt." is voorgesteld.
In opdracht van de regeering was over
ste Canters naar Wdlbelmshafen gegaan
om bij heb proces tegen schipper Taal, en
zijn beide medeop var enden van de „Geer-
truid'a" de belangen dier 3 vissehers te be
hartigen.
Schipper Taal maakte den indruk nogal
zenuwachtig te zijn.
Na afloop van heb proces, toen de recht
bank zich in raadkamer had begeven om
hefc vonnis to bepalen, sprak overste Can
ters hierover met schipper Taal, en wees
hij hem op.de tegenstrijdigheid in zijn ver
klaringen ongeveer in dezen toon: jonge,
schipper, dat was niet handig zooals je op
die vragen antwoordde. Jc heb door die
houding je zaak geen go et? gedaan. (Zooals
men zioh herinnert, was de beschuldiging
tegen schipper Taal, dat hij oen Duitsehen
onderzeeër had willen in den grónd bo
ren.)
De afloop van hefc proces was dat do Hol
landers werden vrijgesproken wogons ge
brek aan bewijs.
Direct na deze uitspraak, welko ter
stond na raadkamer werd medegedeeld,
wendde de hoer Canters zioh tot den
president- met hefc verzoek om do drie Hol
landers in vrijheid to doen stellen.
De president doolde hom evenwel mede,
dat dit onmogelijk was, daar hefc vonnis
oersfc moest worden gezien en geteekencl
door den Goriohteherr, Admiraal Ritter
Yon Hipper.
Overste Cantors deelde een en ander te
legrafisch mede aan onzen gezant te Ber
lijn, en begaf zich daarna aan tafel.
Tijdens hefc souper vervoegden zioh bij
hem do hoer Alckermans, vertegenwoordi
ger van do reederij van dc „Gecrtruida"
en oen Duitcoh advocaat, dio hem mede
deelden dat zij kwamen om do belangen
der drie opvarenden van de „Ceertruida"
te behar tigen
De heer Canters deelde hun natuurlijk
mede, wat hot verloop en do uitslag was
geweest van de behandeling der zaak,
waarop dc lieer Akkermans zejcle pogingen
in hefc werk te zullen stellen om de drie
Hollanders in vrijheid te krijgen. Overste
Canters deelde hem mede, dat hij reeds
pogingen in dien zin had gedaan, maar dafc
verschillend© formaliteiten dc directe in
vrijheidstelling onmogelijk maakten.
Toen daarop de hoer Akkermans hefc voor
nemen tc kennen gaf middelen aan to wen
den om de Hollanders in <3e marine-gevUn-
gonis, waar zij waren, te bezoeken, gaf
overste Canters hem dn overweging, dat
tob den volgenden dag uit te stellen, daar
liet zeer onwaarschijnlijk was, dat de lieer
Akkermans nog dienzolfden avond, 't
wa-3 toen ongeveer halftien, bij de drio
mannen zou woreien toegelaten. Daarop
zijn do beide hecren vertrokken.
Toen na vier dagen de Hollanders nog
niet in vrijheid waren gestold, Jieefb over
ste Cantors zioh, in overleg met den Ne-
derlandschen goz-anfc, weder tot de adiniro*
liteifc gewend om daarover te worden inge
licht. Hij vernam, toen, dat dc zaak eenigs-»
zins werd opgehouden door de omstandig-*
•heid, dat ook hot Prisengericht te Ham-,
burg er in gekend moest worden, wat
nog eenige dagen oponthoud zou veroorza
ken. Na eenigo dagen is inderdaad dc ia*
vrijheidstelling gevolgd.
Hefc schijnt, dat de heer Akkormans na?
do behandeling der zaak ook zijnerzijds po
gingen in het we-i<k hoeft gesteld om de vis
sehers vrij te krijgen, en dlat hij zioh vooral'
er over beklaagde daarbij geen medewer
king te hébben, ondervonden van den heer'
Ganfcors, die evenwel wist, dat do in vrij*,
heiclstelling moest wachten op dc afdoe*
ning va-n eenige formaliteiten.
Nederland e» de B>taitscBio
Sociaal democraten.
•We hebben, melding gemaakt van eenigd
uitlatingen van Du'tsche ^cciaal-demccraben',-.
die getuigden, dafc ook hi de kringen der;
Duilsche socialisten de annexatie-ideeën aan
hangers vinden. Een dezer, Haenisc-h, een'
man van gezag, heeft zich niet heel duidelijk'
uitgesproken ten opzichte van de bedoelin
gen ia het westen, "doch hij laat ruimte voor:
de gedachte aan direct of indirect in
vloed uitoefenen op België.
„Het yolk", dat uit het artikel van Hae-
nïsek een éu ander aanhaalt, treedt tegen!
haar Duitsche partijgenoot op en schrijfij
o.m.:
„Men kan zioh van deze uitingen niet af
maken met de overweging, dat Haenisc-h
tezigis de huid te verdoelen van een beer,-
waarvan het hoe' langer zco onwaarschijn
lijker wordt, dafc die door DuitschlanJ ge
schoten zal worden. Zijn uitingen zijn daartoe?
.om' 'twee redenen te gevaarlijk.
De .eerste treden is, dat, wanneer solfat
van sociaal-demokratischen kant zoo geschre
ven wordt, dit er slechts toe kan dienen:
om den oorlog te verlengen. Hefc is toch
duidelijk', dat. zulke uit'ngen neerkomeu op
den wensch orn België te annexeeren, zoo
niet naar" den vorm, dan toch in wezen, ge
lijk Haenisch' wemrden hier teegepasLkunnen;
worden. Zoo waarschrjnlrjk als bet nu is.'
dat een rondborstige verklaring van den
kant der Duitsche regeering, dafc zij er niet
aan denkt, om hetzij van Frankrijk, hetzrj
van België, liefczjj van Servië ook maar inj
eenig opzicht grondgebied of zelfstandigheid:
te bekorten, ten zeerste tot een bespoediging
van den vrede zou bijdragen, zoo zeker
is het, dafc indien de indruk ontstaat, dat do|
wensch, om België in Duitsche afhankelijk^
heid te brengen, tot zelfs in de rijen der;
Duitsche soclaal-demccratie doorgedrongen!
is, dit de vastberadenheid van Duitschlands
tegenstanders zal versterken om zu.kè p'aii-
nea vo;sïrekt hopeloos te maken.
Maar voor ons Nederlanders in het bijf*
zonder is er nog een andere kant aan de:
zaak'.- Wij hebben nimmer vergeten,dat in
de dagen van 'fc uitbreken van den oorlog ds
Duitsche regeerin^ getracht heeft Eige'.and
te bewegen zich niét te verzetten tegen een
.doortocht der Duitsche legers door België^
door de verzekering te geven, dat het geens
zins in het Duitsche voornemen Lag om Bel
gië blijvend ts bezetten, aangezien, zoo werd
toen van do zijde der Duitsche regeering
verklaard, een annexatie van België aai*
1 'uitscliland geen voordeel zou opleveren, in
dien Nederland onafhankelijk bleef.
Het is orn die reden, die trouwens eoh'
zeer „reëele" en begrijpelijke werkelijkheid!
weer geef t, dat elke bedreiging van Belg/e's
onafhankelijkheid,door ons steeds ook als
een bedreiging van Ncderland's onafhanke-
lijklieid gevoeld wordt.
Hefc is dit groots belang, dafc wij zelf bij
de zaak hebben, dafc ons in de cersto plaatt;
aanleiding geeft om ons in dezo discussie?
te min gier en ons bij deZen er b;j jds D uitschei
partijleiding op' doet aandringen, uitingen
als dié van Haenisch zoo volstrekt en zoo?
kras mogelijk af te wijzen.
Er is nog meer, dat ons hiertoe beweegt,
Haenisch zelf verklaart i:i z'gn jongste ar
tikel .om do Internationale geen zier te ge
ven, maar de Duitsche partijleiding lieefti
herhaaldelijk getoond er anders over te den
ken. En nu staat dit wel vast,, dat /er aan geert
horstel der internationale betrekkingen tij
dens den oorlog, dus ook niet aan eenigeu'
internationalen scc'alistischen invloed op do.
beëindiging van den oorlog en op de vredes
voorwaarden te denken is, tenzij de parfcjjert
van alle landen zich vereenigen op ccn go-
meemchappNijk program, waarvan het puuU
geen annexaties, steeds grootor bete ei:, nis
verkrijgt."
OlnsienSand.
Heden viert do heer W. F. Leemaus,
oiviel-ingonieur, staatsraad in buitengowo-
non dienst on e ere-lid van bet Koninklijk
Instituut van Ingenieurs, te 's-Gravenhage,
zijn Tosten verjaardag.
Eenigo vrienden en vereerders wensch ten
hem bij die gelegenheid een huldeblijk aan
te bieden, bestaande in zijn portret in olie*
verf, geschilderd door dr. Jan Vc-th.
Gisternamiddag had in hot restaurant
„Do Twee Steden" de aanbieding van
hefc. huldeblijk plaats in tegenwoordigheid!