lüederiaml m de Oorlog. No. 17318 "Vrijdag XX Augustus, (Deze (Courant wordt dagelijks, met uitzondering van (Zon- en feestdagen, uitgegeven. i 0.12. Dit nommer bestaat uit TWEE Bladen. Binnenland. Eerste Blad. JV\ I9|g PRIJS DER ADYERTENTIEN: Tan 1—5 tegels ƒ1.65. Iedero regel meet ƒ0.20. - Kleine adTertentien »an 30 woorden 40 Cents contant; elk tiental woorden meer 10 Oenta. "Tooi het Inoasseeren wordt ƒ0.05 berekend, Bewijsnummer 5 Oents. PRIJS DEZER COURANT: Vooi Leiden per 8 maanden ƒ1.60; per week. Buiten Leiden en waar agenten gevestigd zijn per week^ f 0.12. Pranco per post 2. LEIDEN, II AUGUSTUS. Voor de hoofdakte is te Haarlem ge klaagd mej. C. A. A. de Tong, alhier. Voor ..het machinisten-examen is te 's-Gravenliage geslaagd voor diploma A., de heer J. Prins, alhier. De deelnemers aan den tiendaagschen tocht van het Instructie-bataljon te Kampen zjjn zeer, tevreden over de ontvangst, de verrassingen en de gastvrijheid, hun overal, waar zij kwamen, bereid, ook in onze ge meente. Verleden Donderdag begaven zij zich per trein van Kampen naar Amersfoort en tot morgen, Zaterdag, den dag der, thuiskomst, werd de route vorder aldus genomen: te voet van Amersfoort naar fort Blauwkapel, Bodegraven, Zoetermeer, Sclieveningen, Den ■Haag, Leiden, 'Benne'oroek en Haarlem, en voorts pet spoor van Haarlem naar Amster dam en van de hoofdstad per b'oot naar Kampen. Een mooie tocht dus! Heden vertrokken zij van hier,, zeer vol- 'daan over het genotene, waaronder, ook het hun verstrekte boste logies. Zeer velen der tochtgenooten, ook kapi tein Van Kaathoven, woonden gisteravond op ,,Den Burcht" het door den pachter, den beer. Backer, aangeboden concert van het kleine orkest van het zevende reg. infan terie uit Haarlem bij. Ook andere belang stellenden profiteerden er van den inooien Svond. Te Beunebroek zou H. M. de Koningin hpden om vijf uren, de troepen van het ba taljon, die vannacht daar bivakkeeren, in- specleeren. DIT ONZE STAD. LEIDSCHE BSSTUURDERSBOND. Opgave van de week va.ii 24 tot 29 Juli. Totaal Ledental 2135. Werklooze leden 21 'Aantal kinderen ba- neden do 16 jaar... 44 Loonverlies per weck f 289.— Yerg. v. d. patroon f_ /erg. v. Steuncomité 80.75 Uitkcefung "Wcrkl.kas 6. 86.75 Loonverlies por weok f 202 25 Gedeeltelijk worklooze leden 66 Aantal minder werk uren per week 1098 Aantal kinderen bo den de 16 jaar 148 Loonverlies por wcok f 261.— Yerg. v. d. patroon f Yerg. Steunoorrité &V3 [Ultkeering werkl.kas ,f rr.-H LoonverÜGs por week 261.- Ï4antal ondor do wapenen2S2*) 'Aantal kinderen be neden de 16 jaar133 Loonverlies per week f 3195.215 yerg. van d. patroon f 166.185 Yerg. van hot Kijk 683.34 Yerg. v. Steuncomité 3.50 878.02s v Loonverlies per weak 2317.19 Totaal loonverlies, waarbij betrokken 373 loden f 27S0.44 Dit geta. wordt gevormd doori Golmwden on kostwinners wolko vorgof- ding ontvangen iWorkzaam bij Gemeen to, Dijk en Spoort wcgmaatscbappij Ongeliuwden, wolko geon loon on goerï vergoeding ontvangen Totaal ÜÏT ONS LAND. Nederlanders in Duitschland gevangen gehouden. De heer W. den Duik, de eigenaar van den stoomloggcr „Geertruida" SCII. 103, welke op 15 Juli, gelijk men weet, door een Duifc- Bche duikboot onrechtmatig is in den grond geboord, schrijft aan de „N. R. Ct." „De kapitein, de 2de machinist on een matroos van den logger zijn door de duik boot medegenomen naar Duitschland. Ik heb van dit feit dadelijk na binnenkomst van do rest der bemanning medcdeeling gedaan aan den minister van. buitcnlandsche zaken, cn aan buitenlandsehe zaken beeft men zich direct in verbinding gesteld met onzen ge zant te Berlijn. Ook heb ik mij in verbin ding gesteld met den consul te Emden, waar het drietal vermoedelijk was geland. Don derdagavond 3 Augustus kreeg ik bericht, dat de drie manschappen zich voor een krijgsraad zullen hebben te verantwoorden. Op buitenlandsehe zaken wist men mij mede te deelen, dat de kapitein verdacht werd.... de duikboot te hebben willen rammen. Onze regeering heeft dit dadelijk tegengespro ken; toon werd vanspionnage gewag gemaakt; ook dat werd betwist,- en nu zal toch de kapitein met de twee manschappen, zich Voor den krijgsraad hebben te verant woorden We lezen dan verder in dit blad „Dit geval van zonder grond of reden in Duitschland gevangen gehouden Nederlan ders is één uit meerdere. Wij zijn vroeger reeds in de gelegenheid geweest, van en kele melding te maken. Het kwaad schijnt toe te nemen, werd ons medegedeeld. Óm con gril, uit slecht humeur, of wat ook, wor den geen kwaad vermoedende Nederlanders die in Duitschland komen, opgepakt, zon der te weten waarom, en men hoort dan soms in maanden niet meer van hen." De „N. R. Ct." deelt dan het verhaal mede omtrent het gebeurde met den heer Van Gelder, uit Arnhem, geeft daarom trent ook nog .onbekende bijzónderheden en besluit met een krachtigen aanval op do Duitsche taktiek. In dit gedeelte van het artikel lezen we „Kort geleden ontving nu de familie van den heer Van Gelder, die steeds poogt hein do versterkende voedingsmiddelen, waar aan hij wegens zijn gezondheidstoestand be paald behoefte heeft, te doen toekomen zonder dat zij hem evenwel geregeld berei ken zoon pakje met voedingsmiddelen terug, voorzien van een daarop door de postadministratie geplaatste aanteekoning „En tl assen". Do familie dacht niet anders, dan dat de heer Van Gelder nu vrij was cn spoedig terug zou komen, tot haar thans ge bleken is, dat de heer Van Gelder wel uit do gevangenis is ontslagen, doch in het in tern eeringskamp te Havelbergverder wordt gevangen gehouden. Eenige reden voor al deze willekeur be staat niet. Noch de familie van den heer Van Gelder, noch deze zelf kunnen gissen, waarom hij zulk oen grievende behandeling ondergaat. Wij maken van dit geval, in ver band met de gevangenhouding van de man nen van de „Geertruida" melding, omdat het inderdaad ergerlijk is, en meb grond doet/twijfelen, of „er nog, .rechters zijn te Berlijn". Onze regeering doet, wat zij kan, doch stoot het hoofd. Do vraag rijst, of, wanneer Duitschland's politiek ten aanzien van de in dat land vertoevende Nederlanders niet wordt gewijzigd, niet ook ons land tegen over de hier vertoevende Duitschera een an- dero houding zou behooreh aan te nemen. Ons land is overstroomd van Duitschets, waaronder er zijn, die nu niet in een bijster goeden" reuk staaiT. Tot nu toe zijn deze menschen, onder welke er zeker zijn, die hier vormoedelijk meer kwaad dan goed doen, overeenkomstig de oude Hollandsche gebruiken toegelaten, zonder bemoeilijkt te worden. Indien Duitschland ten aanzien van niets'kwaads in den zin hebbende Nederlan ders niet aanstonds van houding verandert, zou liet overweging verdienen, niet gelijk in Duitschland geschiedt, hier vertoevende Duitschers onder een of ander voorwendsel gevangen te gaan nemen, maar ze als onge- wenschtö vreemdelingen over de grens te zetten. Het verkeer van vreemdelingen in ons land berust op het beginsel van reci prociteit. Waar de Duitscher clit ten aan zien van onze ïandgenooten niet meer laat gelden, i's er geen enkele reden, dat wij dat wel ten aanzien van hem zouden blijven doen." Bond van Neutral© Lauden. De Nedeiiandsohe afdeelin'g van den Bond van Neutrale Landen, is van oordeel, dat Neder3and op bedenkelijke wijze oeoonomlsch afhankelijk" is van Duitschland cn dat deze afhankelijkheid in de hand wordt gewerkt door het laisser-aller systeem der regee'ring en de verregaande kortzichtigheid van een zekere categorie van personen, die 's lands belang opofferen aan hun zucht om oorlogs winst te maken. Er is een toestand ont staan, dio 'de Engelsohe rogeering en de onze telkens voor moeilijkheden plaatst of kan plaatsen en, zooals thans' i"n cle zeevisscherij- kwestie, aanleiding geeft of kan geven tot maatregelen van Engolsche zijde, die, op zich zselve beschouwd, onbillijk schijnen en tot conflicten, voor wolko men dan tracht eén min of meer bevredigende oplossing te vin den. De af deeling miskent geenszins de moei lijkheden waarmede onze regeering aan weerszijden van onze grenzen te kampen heeft. Het wil haar evenwel voorkomen dat, door een vooruitziende, krachtige, .zoowel met de belangen van de voedselvoorziening van het geheele Nederlandsche volk, als met onzo' internationale betrekkingen rekening houdende, oeconomische politiek, dergelijke Conflicten, meer dan tot dusverre is geschied, vermeden kunnen en moeten worden. De afdee'ing veroordeelt elke poging om het zeevissclierij-c onf li ct uit te buiten tot het maken van stemming voor een vervreemding van Engeland, of een toenadering tot de Centrale mogendheden en spreekt de ver wachting uit dat zoowel de Eugelsche regee ring als 'de onze zullen medewerken tot een bevredigende regeling dezer aangele genheid. i Nederlander in Duitschland gearresteerd. Wij vernemen, dat te- Wesel een Neder lander gearresteerd is, die zich niet bij de politie had gemeld. Gelijk bekend, moet men in Duitschland van zijn komst en ver trek ten politiebureele kennis geven, wil men anders niet gestraft worden. Duitsche deserteurs. Te Gennep werd een 19-jarig Duitsch soldaat binnengebracht, die reeds een paar malen aan het front was geweest en twee maal gewond. Wegens een klein vergrijp zou hij nu gestraft en daarna weer naar het front gezonden worden, wat hem deed besluiten te deserteeren. Bij Siebengewald, waar hij op post was, liet hij zijn wapens achter en kwam hij in uniform de grens over. Aan den Witten Steen in de buurt van Roermond, deserteerden dezer dagen niet minder dan twaalf Duitsche militairen, met hun Hauptmann. Ze waren van het front te Verdun gevlucht per goederen trein, waar ze zich in en onder verborgen hadden. Zoo kwamen ze te Aken aan, van daar slopen ze langs de Nederlandsche grens, het gunstig oogenblik afwachtend om daarover te geraken. Te Dinxperlo is ook. weer een Duitsche deserteur over de grens gekomen. De man, die in burgerkleeren was gestoken, heeft bij zijn familie intrek genomen. De alcohol-industrie. Men schrijft uit Schiedam Nadat de regeéring zich' genoodzaakt heeft gezien een verbod van uitvoer van ge distilleerd en likeuren uit fce "vaardigen, liet het zich aanvankelijk aanzien, dat de in Nederland zoo belangrijke alcohol-in dustrie, die, zooals men ivoefc, nauw ver band houdt mot. -de bakkerij-industrie, de veeteelt cn den tuinbouw in het Westland, tot stilstand zou zijn gedoemd. Een verga dering van belanghebbenden, verleden wéék Woensdag gehouden, kon geen oplos sing bréngen van dc gerezen moeilijkheden. A Vol werd echter toen benoemd 'n commis sie, die zich verder met de hangende kwes tie heeft bezig gehouden en or, naar wij vernemen, thans in geslaagd is dc aanvan kelijk op dit punt zoo tegenstrijdige indus- trfebolangen op bevredigende wijze met el kaar in overeenstemming to brengen. Onze vissokcrsschepen in Engeland. Router seint uit Londen Wij vernemen- van gezaghebbende zijde Er schijnt" cenig misverstand to bestaan in Nederland ten aanzien van de bemanning van de Nederlandsche visschersvaartuigen, die ter beschikking van het Britsche prijs- gerecht zijn gestold. Het is volstrekt niet de bedoeling van de Britsche regeering om don terugkeer der bemanningen naar Neder land belemmeringen in den weg te leggen. En er zijn aan do ambtenaren vhn den vreemdelingendienst instructies gezonden om hun toe staan aan wal t© komen, indien zij diit wenschen mét- 't doel naar huis terug te keeren. Vergoeding wegens kostwinnerschap aan zeelieden ter haringvisscherij. De minister van Oorlog heeft d.d. 9 Aug. j.l. de vragen beantwoord, den 28sten Juli j.l. ingezonden door den heer Duymaer van Twist, betreffende toekenning van vergoo ding wegens kost-winnerschap aan zeelie den ter haringvisscherij. Het antwoord luidt als volgt Het is niet juist, dat don zeelieden ter ha ringvisscherij in 't algemeen geen vergoe ding wegens kostwinnerschap wordt toege kend. De verzoeken om vergoeding voor de ge zinnen van dienstplichtige haringvisschers worden evenals de aanvragen voor andere gezinnen beoordeeld naar de beginselen, dat vergoeding moet worden verleend, zoo dra de behoefte daaraan voor het gezin be staat en vergoeding moet worden onthouden over den tijd, gedurende welken 't gezin in zijn levensonderhoud kan voorzien met mid delen, waarover het uit anderen hoofde kan beschikken. Bij het bepalen van vergoeding wordt, voor zoover dit uit dë bij het departement ontvangen bescheiden kan worden nage gaan, voldoende rekening gehouden met de bijzondere omstandigheden, waaronder de gezinnen der haringvisschers leven, o.a. voor wat betreft schulden, welke noodzake lijk moesten worden gemaakt. In 19 gevallen werd, met afwijking van het advies van de commissie van voorlich ting voor Zuid-Holland, vergoeding voor gezinnen van dienstplichtige haringvis schers voorsbands geweigerd. De weigering geschiedde, omdat heb gezin zich voorloo- pig het noódigo voor levensonderhoud kon verschaffen uit de verdiensten, welke de dienstplichtige zich had verworven. Reecis thans worden bij het beoordeelen van de vergoedingsaanvragen de gezinnen van haringvisschers op gelijken voet be handeld als de gezinnen van arbeiders in andere bedrijven. Ten aanzien van alle ge zinnen wordt voor zoever bekend, rekening gehouden met de inkomsten, waarover ze do beschikking hebben en, wanneer daartoe voldoende aanleiding bestaat, meb schulden, welke zijn gemaakt. Naar het Belgisch front. Gistermorgen, toen de clectrische stroom niet op de draden was, kwam op 't Vijver broek na-bij Ittervoort een jongmensch on der den draad door gekropen. Hij was van Brussel te voet naar de grens gevlucht. Na zich eerst te Maastricht bij den consul te hebben gemeld, vertrok hij naar bet Belgi sche front. Huwelijk van 'n Engelsehcn geiiitcrnecrdc. Te Groningen is het huwelijk gesloten tus- schen een Engelschen geinterncerden ma troos en een Groningsch meisje. Voor den middag ha-d in de kerk in het interneerings- kamp de huwelijksinzegening plants door een Schotsch geestelijke. Na den middag is het paar voor de Nederlandsche wet ge trouwd. Smokkelaar gedood. Woensdag is onder Strybeek een smokke laar aangeschoten en dienzelfden avond aan de bekomen verwondingen overleden. Te" Chaam is Woensdag ook een smokke laar aangeschoten. Ecu vreemd feterfgeval. De familie Bloem, te Rotterdam, kreeg1 na herhaalde navraag bij liet departement van Buitcnlandsche^ Zaken in Den Haag, -eerst thans kennis van het overlijden van- haar familielid, mejufir. ITclène Niël, welk sterfgeval, blijkens het laikonieke b:richt, te Kleef moet hebben plaats gehad op den. .eersten Juni van dit jaar. Wij hebben deze aangelegenheid nader onderzocht, schrijft de „Tel.". Uit de be scheiden, dT© men ter onzer beschikking1 stelde, blijkt allerduidelijkst; op welk een treurige wijze ons land vaak in het buiten land wordt vertegenwoordigd en hoe slecht onze belangen m den vreemde behartigd worden, na Het werk der consulaire bu reaux nog iets ander3 vraagt, dan het dra gen van een dubbelen naam^ea het bezoe ken van diners en partijen. Er is namelijk alle reden om aan te nemen, dat mejuffrouw Niël geon natuurlijken dood! is gestorven. De omstandigheden, waaron der het even plotseling"© als onverwachte sterfgeval plaats vond, wettigen het ver moeden der familie, dat de Duitsche auto riteiten wellicht meer licht zouden kunnen verspreiden over deze aangelegenheid. Mejuffrouw Niël, een 41-jarige Rot ter- da msche dame, was vóór den oorlog in be trekking bij een familie te Rotterdam. Bij. het uitbreken van den oorlog vergezelde zij do familie, eerst naar Ostende, later naar Nice. Op 1 Mei 1916 heeft zij Nice ver laten, om zich naar Rotterdam te begeven. Te Genève heeft zij gernimen tijd moeten wachten vóór haar pas in orde was. Het blijkt, dat ten gevolge van een fout, ge maakt door den Nederlandschen consul al daar, mejuffrouw Niël zeer vee! moeilijk beden ondervonden heeft. E?rst op 16 Mei 1916 vertrok zij uit Gönève, om via, Frank fort en Kleef naar Holland to .gaan. Zij had onderweg herhaaldelijk oponthoud. 'En uit briefkaarten, die zij aan een kennis schreef, blijkt, dat zij overal door Duitsche soldaten werd gevolgd. „Ik word," zoo lazen wij in een der brief kaarten, „steeds achtervolgd door Duitsche soldaten, die het mij erg lastig maken." Daar rneh ten slotte niets mèer van haar vernam, schreef men aan het departement van Buitenlandscho Zaken. Ea het gevolg van de herhaalde brieven was, dammen ten slotte door bemiddeling! der Rotterdamsch© politie te hooren kreeg, „dat mejuffrouw Niël te Kleef dé. wet overtreden had, door dat zij er langer was gebleven dan liaar pas aangaf. Zij was tijdens haar verblijf to Kleef ziek geworden, op 1 Juni overleden en daar begraven.'' Dat was alles. De familie wacht nog vergeefs op d© bagage van mej. Niel. Hoewel haar papieren haar adres duidelijk aangaven, heeft men zelfs 'het geld, dat zij bijl zich droeg, niet opgezonden. Er is nog een geheimzinnigheid in deze aangelegenheid. Uit- een schrijven van een kermis van mej. Niël uit Genève blijkt, dat zij vóór haar vertrek een aango- 'teekenden brief; „poste restant" aan haar. eigen adres te Rotterdam heeft verzonden, inhoudende 7009 jErancs. Bij navraag ver nam men van de Zwitserscne postautori- teiten, dat 'de bfief wol terugbezorgd is aan hot afzend-bureau, doch. dat het bedrag van 7000 francs niet meer in zijn geheel aan wezig is en do brief geschonden werd. Ver der blijkt uit het schrijven van Genève, dat mej. Niël aldaar nog zeer gezond was- en nergens over klaagde. Zij was nimmer ziekelijk en haar kennis, die haar het laatst pp den dag van haar vertrek uit Genève zag, verklaart nadrukkelijk, dat zij absoluut niet ziek was. Eon schrijven van de familie aan den con sul te Kleef bleef onbeantwoord. De 'heen Bloem, te Rotterdam, zwager van do over ledene, wilde! zich naar Kleef begeven om! daar navraag te doen. Doch het Duitsche! consulaat weigerde den heer. Bloem daar voor. een pas to verloenen, zoodat hij van zijn voornemen moest afzien. Aardappelen naar Duitschland. De laatste dagen pa-sseeren te Yenla' weer honderden wagens aardappelen de; grens naar Duitschland. 10 milliocn kilo snikci' naar Zwitserland. In den loop van deze maand zullen niet' minder dan 10 millioen kilo witte gave sui* ker naar Zwitserland geëxpedieerd wor den via Rotterdam. Uit ons land zal de suiker met treineu van 25 h 30 wagons naar Bazel gezondc-ü worden, om van daaruit te worden gedis tribueerd. Dit betreft partijen Javasudker, die reeds maanden geleden door Zwitserland zijn ge kocht. Mollandsche vlsscïiors naar Duitsch land overgebracht. De opvarenden van de Heijster vissohers- boob H GO, die van uit Breskens waren uit gevaren en door de Duitschers naar Zee- brugge .waren opgebracht, zijn naar het ci viele gevangenkamp to Sinnelager overge bracht. Belgische kinderen. Te Nijmegen is een algemeene ve^gade- ring gehouden voor de Belgische kinderen^ annex aan het Huisvestingscomité te> Leiden. Tot leden van het hoofdbestuur werden gekozen de he eren A. van Macklenberg,( Den Bcsch (voorzitter), A. v. Gestel, Rot> terdarn, vice-voorzitter, .en mej. Francisco. Bertrams, Roermond, secretaresse. Tot leden van het uitvoerend bestuur zijn gekozen do heeren Ant. Prinzen, Ilelmo^d, voorzitter; J. O. Bouwman, Rotterdam, se cretaris; Bergman, Roxmeeer, penningmees ter; mej. Rosa van Haeff, Meerlo, en A. v. d. Laarschot, Weesp, leden. i i Het uitvoerend bestuur zal zich nog twee leden buiten het algemeen bestuur, assu- meeren. Benoemd is tob notaris binnen het ar rondissement 's-Hertogenbosch, ter stand plaats Boxmeer, jhr. J. L. E. M. .van Sasse van IJsselt, thans notaris to Sohijndel. Naar „Het Yad." verneemt, heeft de heer M. J. Kellenbach, onderwijzer in Den Haag, van B en W. oen verlof gekregen van Uen maanden buiten bezwaar voor de gemeentc-fiinanciën, ten einde met zijn Paedagogisch Poppenspel een reis te ma ken naar Ned.- Oost-In dié. De heer J. Zijp Wzn. is benoemd tot burgemeester van Yeenbuizen met ingang van 1 November is aan den heer "VV. K. J. do Koek, op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Kamorik en Zegveld. Men seint uit Davos aan dë „N. R. Crt." Prins Hendrik is hier met zijn gevolg aan gekomen voor een bezoek aan ets Holland sche kolonie cn het Hollandsche sanato- In de week' van 20—25 Augustus zal in Nederland een groote Zionistische propa- gandatochfc gehouden worden, waaraan Velé krachten in den Ned. Zionistenbond, in het bijzonder .de studenten, zullen deelnemen. Nagenoeg alle plaatsen, waar afdeelingen van den Bond gevestigd zijn, zullen door een groep propagandisten bezocht worden. Door persoonlijk bezoek' zal den Joden worden gewezen op h'et doel der Zionistische beweging en de beteekënis er van voor het Joodsche volk en in avondvergaderingen zal in het openbaar 4ict Jeodsche Vraagstuk; besproken en de Zionistische oplossing uit eengezet worden. Te gelijkertijd zal een actie gevoerd wor den voor de Joodsche kolonisatie in Pa lestina. In vele landen van Europa, en in het bijzonder in Amerika, is in don laatsten tr,d, onder den invloed der nationale ge dachte en door den ellendigen toestand van de groote massa van het Joodsclm volk, do Zionistische beweging ia belangrijke male versterkt. De zomer-propaganda, die dit jaar voor het eerstin Nederland georganiseerd wordt, zal er toe bijdragen, dat de ontwikkeling van het Zionisme in Nederland gelijken tred houdt met di© in het buitenland. De Minister van Justitie heeft be sloten, aan de agenten van politie, belast met do recherchei, D. van Oort én N. H. Edcius, beiden to IJmuiden, zijn bijzonder© tevredenheid te betuigen wegens het ijverig,

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1916 | | pagina 1